de eerste oorzaak van honger?
Alweer herhaalt Mia Doornaert (zie De Standaard van zaterdag) haar favoriete dogma: de honger in de Derde Wereld is in de eerste plaats de schuld van corrupte regimes.
Het punt is dat Doornaert in de meeste gevallen voor de helft gelijk heeft, maar de andere helft weigert ze te zien.
Is het toeval dat haar voorbeelden dictaturen zijn met 'een eigen socialisme' of islamlanden?
Recent maakten we het mee dat een interventie van de VN in Darfour stuitte op een veto van China in de Veiligheidsraad: deed China dit om ideologische redenen?
Kijk naar ons eigen postkoloniaal verleden: hoe vaak hebben Belgische en Franse paracommando's het parasitaire regime van Moeboetoe overeind gehouden?
Overal waar je in de ontwikkelingslanden dictaturen vaststelt, of ze nu links of rechts zijn maakt geen verschil, tref je dezelfde constanten aan: overbewapening door Europa of door een van de drie grootmachten, exploitatie van de grondstoffen door multinationals of een van hoger genoemde buitenlanden.
Wie zijn de leveranciers van al de landmijnen die in zovele Derde Wereldlanden de bevolking terroriseren?
Waarom blijft de Kivu of heel Oost-Congo zo gewelddadig: zou dit ook het geval zijn mochten er geen grondstoffen te vinden zijn waar niet alleen de plaatselijke war lords en profiteurs maar ook buitenlandse firma's fortuinen aan verdienen?
Waarom wordt er al jaren campagne gevoerd tegen 'bloeddiamanten': die diamanten worden heus niet alleen verkocht of gedragen door Afrikaanse parvenu's.
Om het even welke studie je leest over Afrika en andere probleemgebieden, telkens lees je over een binnenlandse migratie van het platteland naar de bidonvilles rondom de hoofdsteden. Waarom? Afgezien van geografische oorzaken - droogte bijvoorbeeld - heeft dit te maken met de internationale landbouwpolitiek, met de houding van de Wereldhandelsorganisatie, het IMF etc
Het zijn de machtige landen, de EU inbegrepen, die structureel een beleid opleggen dat nefast is voor de plaatselijke bevolking.
En dan heb je nog de invloed van ingevoerde morele codes die een programma van geboortenbeperking in de strijd tegen de overbevolking onmogelijk dreigen te maken.
Kortom, de Derde Wereldlanden zijn geen economische en politieke eilanden: zij zitten in internationale structuren gevat, legale en illegale, die zelfs een 'verlicht' beleid zwaar belasten. De zeldzame Afrikaanse landen die wel ernstige pogingen doen om aan de armoede te ontsnappen botsen telkens weer op het dumpen van gesubsidieerde overschotten die hun eigen markt boycotten en op opgedrongen regels die duidelijk de belangen van de rijke landen dienen.
Wie er belangstelling voor heeft die zag op onze eigen openbare omroep de beelden van West-Afrikaanse vissers die nauwelijks een petieterig visje uit de oceaan ophalen omdat grote vissersboten vanuit Japan of Europa hun visgebieden leeg plunderen.
Een ander voorbeeld is de massale boskap, zowel in Zuid-Oost-Azië (Thailand en Birma) als in Centraal-Afrika en Latijns-Amerika. De gevolgen zijn desastreus: bodemerosie die stortvloeden en grondverzakkingen teweeg brengt in het regenseizoen, het wegspoelen van vruchtbare gronden, het vernietigen van biotopen, het verdrijven van oorspronkelijke bewoners uit hun natuurlijk leefmilieu etc
Je kan dan zeer terecht opmerken dat lokale potentaten al te gretig hun smeergelden incasseren en voor de slachtoffers geen greintje mededogen opbrengen (denk aan de militaire junta in Birma), maar de eerste verantwoordelijkheid en het grootste profitariaat ligt bij Japanse en andere buitenlandse bedrijven.
Trouwens, mensen die werkzaam zijn in Afrika signaleren een steeds aanzienlijker Chinese aanwezigheid: gelooft er iemand dat de Chinezen daar bezig zijn met ontwikkelingshulp?
Als je dat weigert in te zien om wat voor ideologische reden dan ook, dan geef je de lezers het signaal van : wij zijn goed bezig, het zijn alleen de anderen die steeds dezelfde fouten blijven maken.
Of zoals Doornaert schrijft: 'En neen, ook dat is meestal niet het gevolg van het egoïsme van de rijke wereld, maar van de machtswellust, de corruptie, de onbekwaamheid van de eigen leiders.'
Met die analyse kan iedereen weer met een gerust gemoed naar bed.
