Verkiezingsshows op VTM en Nederland 1xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Een staking bij de VRT heeft zo zijn voordelen: je wordt gedwongen uit te wijken naar zenders die je anders te zelden bekijkt.

Wij volgden de verkiezingsshow op VTM tot we weg zapten naar Nederland.

VTM confronteerde een panel van kandidaten (geen echte kopstukken) met enkele getuigen die de thema’s aanbrachten: veiligheid en justitie, pensioenen, werkloosheid. Het kunnen er meer zijn geweest maar toen hadden de reclameblokken ons al weggejaagd.

Op zich vond ik de formule van VTM best aantrekkelijk: ze leverde sterke televisiemomenten op. Maar als je extreme gevallen selecteert, moet je niet verwachten dat deze mensen bereid zijn om hun standpunten te nuanceren. Voor het eerste onderwerp had men een juweliersechtpaar uitgekozen en deze mensen waren zo getraumatiseerd dat  het geen zin had om met hen te praten over het probleem van de vervroegde invrijheidstelling. Deze mensen willen wraak.

Een 58-jarige caissière van Carrefour vond dat zij haar bijdrage geleverd had en recht had op brugpensioen. Het was een heftig temperament dat vooral veel emoties over te brengen had, maar niet bereid was om naar de argumenten te luisteren. En daarna hoorden we een afgepeigerd vrouwtje van 52 dat al 1000 sollicitatiebrieven had verstuurd en nog altijd geen nieuwe job had gevonden, zij moest zich redden met een werkloosheidsvergoeding van 800 à 900 euro. Wat zou je verwachten dat deze vrouw zegt over de plannen van de VLD om  deze uitkering te beperken in de tijd?

Niettemin vond ik deze formule bijzonder leerzaam: zij haalt ons weg van de theorie en plaatst ons oog in oog met ‘de onderbuik van Vlaanderen’ of met ‘de dorpsstraat’ zoals de politici dat zo graag zeggen. Alleen had men mensen kunnen uitnodigen die wat genuanceerder kunnen denken en afstand kunnen nemen van hun persoonlijke ervaring en denken aan het algemeen. Het is duidelijk dat VTM vooral mikt op emotie en niet wenst te appelleren aan het verstand.

En zoals gezegd: die domme reclameblokken waren er te veel aan, VTM doet alsof de Vlamingen zich niet langer dan 20 minuten op een gesprek kunnen concentreren, zelfs als het emotioneel geladen gesprekken zijn. Zo maak je mensen dommer, vind ik.

Op Nederland 1 vernamen we de voorlopige uitslagen  en prognoses. Het CDA van Balkenende kreeg een klap om de oren en wordt de vierde partij, na de PVV van Wilders. Groen-Links van de uitstekende debater Femke Halsema doet het behoorlijk, net als de links-liberalen van D66. De socialisten en liberalen eindigen nek aan nek zodat het niet duidelijk is wie de leiding mag nemen bij de vorming van een nieuwe regering. Het politieke landschap in Nederland is er een van versplintering: het lijkt me allesbehalve gemakkelijk om daar een werkbare coalitie te vormen.

Wilders behaalt wellicht 22 zetels en is daar bijzonder trots op. We leerden bij dat er ook een sociale component in zijn programma zit (behoud van de hypotheekrenteaftrek, verzet tegen hogere huishuur, investeren in de zorg) wat verklaart waarom hij vooral goed scoort bij lageropgeleiden en bij lagere inkomens. Hij staat voor etnocentrisme of groepsegoïsme (onder meer pleit hij voor de afschaffing van ontwikkelingshulp waarin Nederland toch altijd een voortrekker is geweest) en het is niet onbegrijpelijk dat mensen die zelf in de puree zitten daar gevoelig voor zijn.

Mij komt het voor dat deze uitslag lange onderhandelingen met zich zal meebrengen: Nederland lijkt me politiek gezien er niet veel beter aan toe als ons eigen land.

de haan 10 jun. 10