Stamboom
Inhoud blog
  • Verhuizen
  • De Zenne poëzie prijs
  • Halle eindejaarswensen
  • Hallo welkom iedereen
  • Bienvenu sur mon blog
  • Halle kanaal en le Baquet de Charleroi
  • Halle kanaal ing Vifquin
  • Van waar de kindjes komen
  • Halle Begraafplaatsen
  • Halle Servais 2007
  • Halle Wapenschild
  • Hallensia website
  • Halle aprilgrappen
  • Mijn nieuw blog reizen en werken
  • Knapenkoor van Halle
  • Oude geneeskunde 17de eeuw
  • Aswoensdag in Halle
  • Kanaalbrug Basiliekstraat
  • Halle Servais en zijn neuzen
  • Halle - Buizingen Pastoor Vanderdonckt anno 1511
  • Overval ten tijde van Napoleon
  • Halle straten steenwegen
  • Zenne, kanaal en spoorweg
  • Nieuwjaarsbrief uit 1864
  • Halle Treinramp 1929
  • Boogschutters en Vogelpers
  • Historisch Stadhuis
  • Halderbos
  • Verkeersbericht in 1910
  • Filips de Stoute overleden te Halle
  • Bedevaart gezegde
  • Vaantjesboeren van Halle
  • Hallenaar als Bisschop van Luik
  • Winter -en zomeruur in 1892
  • Toneelkring de Volharding
  • Reizen, valiezen en koffers in 1658
  • Boedellijst 16de eeuw
  • Halle Hals dialect :Transcriptie
  • Den Institu en de Broeders mijn schooltijd
  • Halle: Hals woordenboek in 't kèut
  • Halse spreuken - Hals woordenboek
  • 't Vloms van Halle voe de Hallenèèrs
  • Vluchten met de familie tijdens WO II
  • Nonkel François werkweigeraar WO II
  • Antoine Ghysels, Gdansk, Napoleon Rusland
  • De naam Ghysels en variaties
  • Halle verkorte stamboom Ghysels
  • Grootmoeder weegt haar geld na de kermis ca 1920
  • Vrachtwagen Ford T model 1926
  • Al 60 jaar geleden
  • Kruising van Zenne en kanaal
  • Pierre Ghysels en zijn schrijnwerkerij 1903
  • De Halse Sinksen processie en het volkhuis (anecdote )
  • Stamboom van Ghysels, Tordeurs, Smismans
  • Meisjes van plezier op bedevaart naar Halle
  • Halle bedevaartstad
    Zoeken in blog

    Beoordeel dit blog
      Zeer goed
      Goed
      Voldoende
      Nog wat bijwerken
      Nog veel werk aan
     
    09-07-2005
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Halle Hals dialect :Transcriptie

    Hals dialect 

     

    Transcriptie, uitspraak, schrijven  

    Aangaande de dialecten is er overal discussie, het was een gesproken taal uit de middeleuwen en werd zelden of nooit geschreven. Daarom ben ik steunend op vroegere geschriften verder gegaan met  schrijven om het op de juiste wijze uit te spreken.
    Te Halle zijn er verschillende schrijfwijzen van het dialect, elk op eigen manier. Ik streef naar eenvormigheid, daarom volgen hier enkele suggesties die gemaakt zijn om een discussie uit lokken.   

    Het Hals zit vol uitzonderingen en daarom is een algemene regel bijna onbestaande.   

    Het Hals dialect behoort tot de Brabantse dialecten zoals het Tilburgs, Antwerps, Mechels, Leuvens, Brussels enz.  Deze streektalen hebben veel gemeenschappelijke punten, alhoewel, ze zijn toch zeer verschillend van Noord Brabant tot de taalgrens met Wallonië.

    Daar de fonetische schrijfwijze maar voor weinigen te lezen en te begrijpen is, heeft men een andere schrijfwijze moeten bedenken die voor het grote publiek voldoet.

     

    De basisregels die ik volg steunen op de "Stichting Brabantse dialecten" Deze regels zijn eigenlijk op maat gegoten voor het Leuvens. Deze vereniging biedt geen volledige standaardoplossing voor het Halse dialect. Daarom heb ik een aanpassing gemaakt voor het Hals.

    Ik voeg hier een transcriptie toe, met referentie naar gekende klanken zelfs in andere gekende talen als Frans, Duits, Engels enz, om de uitspraak te vergemakkelijken. In de loop der eeuwen kwam er op de resten van de oude Halse taal wegens de nabijheid van de taalgrens een grote Franstalige en ook  in mindere mate een Engelse invloed, die ook zijn speciale klanken meebracht.  

    De Halse klanken zijn zoals ik ze uitspreek van opVogepers -  Sint-Rochus (Extra Muros) maar die gelden ook voor 98% van de regio. Buizingen is uitzondering omdat dit dialect al van het Dworps voortkomt.  

    Daar Halle een omwalde stad was zijn er ook al verschillen in uitspraak van wijk naar wijk (op 100 meter) In groot Halle zelf zijn er verscheidene kleine varianten, enkele woorden die verschillen en anders zijn in betekenis en uitspraak.

    In Halle centrum zegt men voor boom:  nen boem, even verder zegt men nen  buum

    Zo heeft men  voor schoon: skoen en skuun en voor rood:  roed en ruud  enz

    Men zegt kouse en  even verder richting Lembeek kaasse


    De schrijfwijze en hoe dit uitgesproken wordt
    a    zoals in pad, mat, 

    aa  zoals in paar, raar, waar

    à    zoals in het Franse plan, gant 

    ai   zoals aai-jn   z' ain (zij hadden) a-i-n vlot achter mekaar uitgesproken

    au  wordt altijd vervangen door ou

    e    zoals in me, ge, ze,

    ee  zoals veel, keel, meel

    è    zoals père, mère,

    ei   zoals in ei (hij)

    eu  zoals in deur

    èu  zoals oeuvre  stadèus (stadhuis), varèus (pull over)

    i     zoals in lip, kip, nipt

    ie   zoals in lied, verdriet, pire (Fr)

    o   zoals in pot, mot, zot,

    oa zoals in het engelse more en toafel  (tafel)
    oe  zoals in hoed, moet,

    oi   deze 2 letters worden vlot achter mekaar uitgesproken meestal met dchj, tchj, schj

         achter  zoals in goidchj (gaat), moitchje (meisje)

    oo  zoals in boor, moor,

    ou  zoals in  bout, smout,

    u    zoals in put 

    ui   zoals in ruik (reuk)  
    uu   zoals in  muur

     

    Daar het Hals dialect een spreektaal is zijn er nooit regels opgesteld om dit te schrijven

    Het zal zijn zoals het groene boekje Algemeen Nederlands: regelmatig een andere uitgave.
    Een beetje theorie om via het schrijven de leesbaarheid te verhogen.

    Ik gebruik de ch om deze klank zoals in chat (Fr) die dikwijls en uitdrukkelijk in Hals voorkomt te accentueren  anderen gebruiken sj waar men geen rekening kan houden met de vele uitzonderingen en geen nadruk kan leggen opdeze klank.vb werkwoord kosje en koschje (kuisen)
    Kosje zou in uitspraak het verkleinwoord van kos kunnen zijn, terwijl koschje altijd op de goeie manier uitgesproken wordt.      

    Wij schrijven nooit  tes a zuu  maar 't es a zuu  (het is zo)

    Het accent staat altijd op de plaats waar een letter weggelaten is.

    Wij schrijven ook niet "asse" maar "as ze" (als zij) en emmèk maar èm èk (heb ik)  

    Klinkers worden meestal dubbel geschreven: uur (oor) uure (oren)

    De h wordt nooit geschreven. Ik gebruik alleen de h in de eigennamen en  stadsnaam "Halle en Hals" om verwarring met "alle en als" te vermijden. 

    De alleenstaande c wordt vervangen door k

    Hetgeen ik ook toepas is vb hond schrijft ik ond  ik poog dezelfde eindletter te gebruiken

    dan in het algemeen Nederlands.

    In het Hals bestaat geen meervouds n achter een woord vb nèun ond, twie onne  (een hond , twee honden)  nèun tand,  twie tanne  (tand, tanden)
    Op de achtergrond ben ik ook bezig om een Halse gramatica uit mijn duim te zuigen en dat is verdomd moeilijk.en volumineus met al die uitzonderingen. 
    Victor  




    0 1 2 3 4 5 - Gemiddelde waardering: 3/5 - (22 Stemmen)
    09-07-2005, 10:18 geschreven door victor
    Reacties (2)
    Archief per week
  • 22/12-28/12 2008
  • 28/01-03/02 2008
  • 24/12-30/12 2007
  • 05/03-11/03 2007
  • 26/02-04/03 2007
  • 04/09-10/09 2006
  • 05/06-11/06 2006
  • 01/05-07/05 2006
  • 27/03-02/04 2006
  • 27/02-05/03 2006
  • 20/02-26/02 2006
  • 28/11-04/12 2005
  • 24/10-30/10 2005
  • 10/10-16/10 2005
  • 05/09-11/09 2005
  • 29/08-04/09 2005
  • 22/08-28/08 2005
  • 01/08-07/08 2005
  • 25/07-31/07 2005
  • 18/07-24/07 2005
  • 11/07-17/07 2005
  • 04/07-10/07 2005
  • 13/06-19/06 2005
  • 06/06-12/06 2005
  • 30/05-05/06 2005
  • 23/05-29/05 2005
  • 09/05-15/05 2005
  • 02/05-08/05 2005
  • 25/04-01/05 2005
  • 18/04-24/04 2005
  • 11/04-17/04 2005
    E-mail mij

    Druk op onderstaande knop om mij te e-mailen.

    Gastenboek

    Druk op onderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek

    Blog als favoriet !
    Foto
    Foto
    Mijn favorieten
  • SeniorenNet.be
  • Hallensia

  • Blog tegen de regels? Meld het ons!
    Gratis blog op http://blog.seniorennet.be - SeniorenNet Blogs, eenvoudig, gratis en snel jouw eigen blog!