Stamboom
Inhoud blog
  • Verhuizen
  • De Zenne poëzie prijs
  • Halle eindejaarswensen
  • Hallo welkom iedereen
  • Bienvenu sur mon blog
  • Halle kanaal en le Baquet de Charleroi
  • Halle kanaal ing Vifquin
  • Van waar de kindjes komen
  • Halle Begraafplaatsen
  • Halle Servais 2007
  • Halle Wapenschild
  • Hallensia website
  • Halle aprilgrappen
  • Mijn nieuw blog reizen en werken
  • Knapenkoor van Halle
  • Oude geneeskunde 17de eeuw
  • Aswoensdag in Halle
  • Kanaalbrug Basiliekstraat
  • Halle Servais en zijn neuzen
  • Halle - Buizingen Pastoor Vanderdonckt anno 1511
  • Overval ten tijde van Napoleon
  • Halle straten steenwegen
  • Zenne, kanaal en spoorweg
  • Nieuwjaarsbrief uit 1864
  • Halle Treinramp 1929
  • Boogschutters en Vogelpers
  • Historisch Stadhuis
  • Halderbos
  • Verkeersbericht in 1910
  • Filips de Stoute overleden te Halle
  • Bedevaart gezegde
  • Vaantjesboeren van Halle
  • Hallenaar als Bisschop van Luik
  • Winter -en zomeruur in 1892
  • Toneelkring de Volharding
  • Reizen, valiezen en koffers in 1658
  • Boedellijst 16de eeuw
  • Halle Hals dialect :Transcriptie
  • Den Institu en de Broeders mijn schooltijd
  • Halle: Hals woordenboek in 't kèut
  • Halse spreuken - Hals woordenboek
  • 't Vloms van Halle voe de Hallenèèrs
  • Vluchten met de familie tijdens WO II
  • Nonkel François werkweigeraar WO II
  • Antoine Ghysels, Gdansk, Napoleon Rusland
  • De naam Ghysels en variaties
  • Halle verkorte stamboom Ghysels
  • Grootmoeder weegt haar geld na de kermis ca 1920
  • Vrachtwagen Ford T model 1926
  • Al 60 jaar geleden
  • Kruising van Zenne en kanaal
  • Pierre Ghysels en zijn schrijnwerkerij 1903
  • De Halse Sinksen processie en het volkhuis (anecdote )
  • Stamboom van Ghysels, Tordeurs, Smismans
  • Meisjes van plezier op bedevaart naar Halle
  • Halle bedevaartstad
    Zoeken in blog

    Beoordeel dit blog
      Zeer goed
      Goed
      Voldoende
      Nog wat bijwerken
      Nog veel werk aan
     
    13-07-2005
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Reizen, valiezen en koffers in 1658

    Alhoewel dit niets te zien heeft met Halle vind ik dit interessant om details van het reizen van toen en nu te vergelijken, sommige van deze eeuwenoude raadgevingen blijven nu nog geldig.

    Bagage, valiezen en koffers rond 1658 

     

    Voor de gewone man was een voetreis van één dag zonder bagage een gewone zaak.  Met had alleen het hoogstnodige bij voor de zaken dat met ter bestemming moest afhandelen. Men vertrok om drie uur ’s morgens naar een naburige stad en men was dezelfde avond of nacht terug thuis. In België liggen de vele steden onderling op één dag te voet (heen en terug), dit komt overeen met een 15 à 20 kilometer.

     

    Reizen met overnachting in een herberg was allen voor de rijken de gewone man kon hier alleen van dromen. Toch werd er veel en ver gereisd met overnachtingen, want men was al gauw enkele dagen, maanden of voor verre reizen, langer onderweg. Dit ging te voet, te paard, al dan niet met kar erachter, met koetsen, postkoetsen alsook per boot of schuit op de rivieren of een combinatie van beiden.

     

    In onze moderne tijd wordt er veel gereisd en koffers gepakt. De inhoud van de huidige valiezen is grotendeels bij elke familie of zakenman, bijna standaard geworden en op enkele voorwerpen na ongeveer hetzelfde. Nochtans ziet men sommigen, met heel zware en grote koffer(s), daar waar de andere met een kleine koffer overschot hebben.

    Zo was het ook in de zeventiende eeuw, men sleurde met koffers die al dan niet volumineus en zwaar waren. Zij moesten ook op tijd en stond op koets of boot overgeladen worden. Men reisde in die tijd alleen uit noodzaak, want er was niet veel plezier aan. 

    Er is door een Duitse geschiedkundige, cartograaf, historicus  Meister Martin Zeillers, die veel buitenlandse reizen ondernam, in 1658 een reisgids geschreven, met belangrijke raadgevingen voor de reiziger uit die tijd. Men kan er ook nog allerlei andere informatie in vinden.

     

    In een oud Duits toeristisch maandblad "Daheim" (1898) uit Leipzig vond ik deze verkorte versie met raadgevingen voor reizigers uit die tijd die alleen reisden.

    Met het uittreksel dat hier volgt kan men zich een idee geven wat men allemaal aanraadde en standaard kon of moest meenemen in zijn bagage.


    Verplaatsingen en Reizen in 1658

     

    Uittreksel uit: Der getraue Reizegeselle  van Meister Martin Zeillers

    Het origineel boek werd uitgegeven te Ulm in 1658.


    Martin Zeillers schrijft : Indien ge in goede gezondheid verkeert, niet te oud, nog te jong bent, dan kun grote reizen ondernemen 

    Alvorens te vertrekken zult ge bij uw ouders te rade gaan, of informeren bij intelligente vrienden en kennissen, speciaal aan diegenen die dezelfde reis al ooit eens meegemaakt hebben.

    Het is aan te raden om de geschiedenis en gewoonte van de volkeren te bestuderen dat ge denkt te bezoeken. Indien ze bestaat, een kaart van de streek te kopen, alsook verscheidene reisboeken en andere werken te raadplegen.

    Vergeet vooral niet uw lichaam voor te bereiden op de vermoeienis en onverwachte omstandigheden die ge onderweg kunt tegen komen.

    Daarom is het geraden om te leren zwemmen en elke dag een grote voettocht te maken, zodat ingeval “de armoede u overvalt” en het niet meer financieel mogelijk is om met een voertuig te reizen,  ge noodgedwongen uw tocht te voet kunt verder zetten zonder blaren op uw voeten te hebben.

    Het is ook aan te raden om enkele eenvoudige gerechten te leren klaarmaken zoals soep, alsook eieren, vis, en vlees te kunnen bakken, voor het geval ge in een slechte herberg terechtkomt.   

    In elk geval is het voorzichtig zich in de herberg naar de keuken te begeven om de bereiding van het voedsel te volgen.

    Meester Zeillers beschrijft in ‘t lang en ‘t breed over de bagage.

    Hij raadt aan zich niet te overladen en zich te beperken tot het strikt nodige, om de begerigheid en aandacht van de dieven niet te trekken.

    Het hoogstnodige omvat: een gebed - en zangboek, een notaboek om de indrukken van de dag op te schrijven, een kalender, een boek met vrolijke en nuttige verhalen, enkele bladen papier, een (schrijf)pluim, een inktpot, zand, een aansteker, naald en draad, een grendel of hangslot moest de kamerdeur niet goed afgegrendeld kunnen worden, een verrekijker, stofbril, een spiegel, krijt, een waskaars, een referentiezegel, eetbestek met tandenstoker, een kam, een kompas, een uurwerk, een kwadrant,  enz. Een reiziger zal nooit zonder wapen zijn, een voetganger heeft altijd zijn puntige wandelstok om zich te verdedigen tegen de honden, om op de bergen te klimmen of als hulp om over de beken te springen naast de weg.

     

    Over de kledij zegt hij: Het zou goed zijn om zijn kledij aan te passen aan de mode van het bezochte land om geen nieuwsgierigheid te wekken. Men neme best drie of vier propere hemden, enkele zakdoeken, kousen, onderbroeken, slaapmuts, handschoenen, een paar reserve schoenen, en pantoffels mede. Het is geraden een regenmantel te hebben, een hoed met brede randen, een muts met oorbescherming, katoenwatjes voor neus en oren, slobkousen met knopen.

     

    Een reisapotheek is eveneens onmisbaar. Hij geeft de raad: kruiden, olie, herten- of konijnenvet,  was, suiker, pillen of andere, tegen kopvallingen, buikloop, verstopping,  maagzuur, schaafwonden, blaren op de voeten, zeeziekte, pest, vergif, slechte geuren, hoofdpijn, angina, slangenbeten, schorpioenensteken, razende honden, kloven in de lippen, en  andere gelijkaardige zaken mede te nemen.

     

    Meester Zeillers wijdt een hoofdstuk aan de dienstboden die niet altijd trouw, proper of discreet zijn. Het is soms beter af te zien van hun aanwezigheid.

     

    Het belangrijkste tijdens het reizen is geld. In de broekzakken zitten alleen de munten voor dagelijks gebruik. De rest van het geld zit verborgen in de bagage, tussen de boeken, in een stuk was, een stuk brood, in een wandelstok voor dat doel uitgehold, in de schoenen, onder de oksels en gelijkaardige veilige plaatsen. Men zal de voorkeur geven aan goud omdat het volume kleiner is. Wegens de oneerlijke wisselagenten onderweg zal men zijn voorraad goud op zijn vertrekplaats indoen.

     

    Martin Zeillers eindigt met enkele nuttige en speciale raadgevingen.

    Alvorens te vertrekken, zegt hij, moet men orde scheppen in zijn spirituele zaken, zich verzoenen met God, zijn schulden betalen en testament maken. Zeg ook waarwel aan uw ouders, uw weldoeners, vrienden en kennissen, en vraagt hen u niet te vergeten in hun gebeden, en een goede herinnering van u te bewaren.

    Want als men een reis onderneemt, weet men nooit of men terugkomt !!!!!

     

    Eigen vertaling uit het Duits.  


    Victor 


    0 1 2 3 4 5 - Gemiddelde waardering: 3/5 - (17 Stemmen)
    13-07-2005, 19:25 geschreven door victor
    Reacties (0)
    11-07-2005
    Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Boedellijst 16de eeuw

    Op zoek naar oude Halse en dialect woorden vond ik toevallig deze lijst die heel waarschijnlijk bestemd was voor een Halse erfenis of misschien openbare verkoop uit die  tijd. 
    Daar dit een burgershuis betreft is de lijst gedetailleerd en nogal lang (als men iets in detail wilt en daarbij nog duidelijk zijn dan is dit zeker en vast niet mogelijk in enekele lijntjes). Ik heb dit woord voor woord hernomen zoals het origineel. Men ziet dat alles letterlijk alles op lijsten geplaatst tot in het kleinste detail.  
    Dit geeft ons een idee betreffende de huisraad, klederen, linnen, keukengerief uit die tijd. 
    Van de meeste zaken heb ik de ook vertaling. Als er vragen zijn mail mij.
    Met herkend veel oude woorden waaruit het Hals dialect is ontstaan.  

    BOEDELLIJST 
    Van een burgerhuis der XVI de eeuw

     

    MEUBELEN en HUYSRAED

     

    1. een ledecant mette gordinagiën, oft een coetse oock met haar gordijnen ende vallen.
    2. een kiste oft schrijne van houte met een slot.
    3. een thresoor-cleedt oft thresoor-dwele.
    4. een taeffereel metten canten oft lijsten verciert met schilders-goudt, silver oft dierghelijcke.
    5. een matrasse oft stroo-sack onder d’bedde.
    6. een hoenderrenne zonder schapprayken daer aen.
    7. een berdeken oft tailloor corfken.
    8. een moele metten back ende metten ghereedtschap.
    9. een vertreck-cruycke zonder scheel.
    10. een houten cackstoel metter teylen oft becken daer in.
    11. een blauwen steen metter houten haemere oft blauwel daar men d’lijnwaet op slaet als men gewassen heeft.
    12. een schrijflay metten goudt-ghewichte.
    13. een cleermale om mede te reysen.
    14. een metalen craen oft houten buyse om in ’t vat te steken.
    15. een ammelaken oft serviette persse.
    16. een hellebaerde, oft eenen anderen waeckstok.
    17. een vleesch-boom metten zeele ende ijsere spille.
    18. een spieghel met zijn toebehooren, ’t zij met schildergoudt, silver, oft oock met eenigh behancksel verciert.
    19. een rechtbanke sonder slot daer aen.
    20. een balance metter schalen, met een pondt-gewicht oft een huysele.
    21. een braet-panne metten yser daer vore.
    22. een spit metten wender ende ghewichte.
    23. een ijsere latte met hanghel.
    24. een ijsere ronde panne met eenen steel.
    25. een brant-yser van metael oft ijser.
    26. een potdecksel van metael oft ijser.
    27. een ysere schuppe met eenen houten steel.
    28. een taeffelrinck, van ten, metael oft teenen.
    29. een meest metaelen oft yseren pot.
    30. een metalen coperen oft houte eemere.
    31. een vierclocke van metael, ijsere oft eerde.
    32. een metaelen croone-candelaer oft ermken.
    33. een caufoor van metael, ijsere oft eerde.
    34. een metalen schepper oft schepbecxken.
    35. een merckt-eemerken van metael oft van houtte oft merkt-corf, oft cabasse.
    36. een vischspaen van metael oft van ijser.
    37. een beslach-teyle van metael, ten oft eerde.
    38. een tennen becken, steenen oft ghelasen flessche.
    39. een coelback van metael oft coel-tobbeken.
    40. een vijser van metaal, steenen, oft houten mortier metten stampere.
    41. een wijwater vaetken van ten oft metael.
    42. een wijn-stoop, pot oft pinte, ghetoot oft onghetoot.
    43. een tennen becken met een lampet, oft van metael, oft lavoir, tennen oft looden fonteyne met een backsken daeronder.
    44. een treseer-becken van ten oft metael.
    45. een spoubecksken van ten of metael.
    46. een olie-commeken oft commeken om uyt t’eten.
    47. een garde nappe, tenne oft houten.
    48. een lampe van ten, metael oft steen.
    49. een tennen croes op datter gheenen silveren is.
    50. een taeffele sonder slot.
    1. een oorcussen met een flauwijne.
    2. een bedde metten hooft-peluwe.
    3. een viercant doeck-coffere.
    4. een houten coren schuppe.
    5. een stroyen coren-corf.
    6. een cordenwaghen oft pijpegale.
    7. een yseren-hoven scheel.
    8. een bier half-vat oft vierendeel.
    9. een houten boter-bacxken.
    10. een catrolle metten paley-zeel.
    11. een houten vrouwen-stoofken.
    12. een spinrock met eenen haspele.
    13. een mostaert-meulen.
    14. een schinck-berdeken.
    15. een afneemschotele.
    16. een ijsere pot-heyse.
    17. een treft oft een hanghijser.
    18. een castaingnie-panne.
    19. een tennen tailoor oft houten.
    20. een tennen sout-vat.
    21. een tennen kom oft houten akere.
    22. een mostaert-pot van ten oft steen.
    23. een tennen boter-schotele.
    24. een schouw-cleedt.
    25. een sargie.
    26. een sit-cussen.
    27. een lanteerne.
    28. een wan.
    29. een coren-meuleken.
    30. een meel-tonne.
    31. een keers-kiste.
    32. een cleer-mande.
    33. een torf-mande.
    34. een schotel-vat.
    35. een berrie.
    36. een vleeschstande.
    37. een waschtobbe.
    38. een back-korf.
    39. een bier-schraghe.
    40. een pollepel.
    41. een wayer.
    42. een coeckijser.
    43. een bierbuyse.
    44. een ratte-valle.
    45. een muyse-valle.
    46. een preeckstoel.
    47. een besten stoel.
    48. een schutberdt.
    49. een vleesch-blok.
    50. een cruydt-busse.
    51. een querne.
    52. een scherf-bert.
    53. een leere.
    54. een bijle.
    55. een saeghe.
    56. een ijsere haemere.
    57. een cleer-bessem.
    58. een claddere.
    59. een aentreckere.
    60. een wet berdeken.
    61. een wind-ysere.
    62. een scherf-mes.
    63. een elle.
    64. een spijckel-boor.
    65. een blaes-balck.
    66. een dweiler.
    67. een cruydt-sifte.
    68. een verkeer-bert.
    69. een ghelaes-bert.
    70. een droop-lepel.
    71. een cap-mes.
    72. een ijseren hense.
    73. een rooster.
    74. een vierschuppe.
    75. een wafel-ijser.
    76. een reicksken.
    77. een tanghe.
    78. een scheere.
    79. een raspe.
    80. een keers-snuttere.
    81. een urinael-pot.
    82. een houten soutvat.
    83. een steenen olypot.
    84. een besten ketel.
    85. een brouketele.
    86. een backetele.
    87. een bedt-panne.
    88. een obely-corf.
    89. een verlaet-becken.
    90. een tennen schotele.
    91. een taeffel-cleedt.

    LINNEN

     

    1. een bedde-cleedt van lijnen, wullen oft tierentijn.
    2. een blauwen en een witten lijnen voorschoot.
    3. een paer slapelakens. 
    4. een ammelaken.
    5. een serviette.
    6. een handtdoeck.
    7. een overtuygh van een oorkussen.
    8. een lange ghebeelde dwele.
    9. een drooghdoek.
    10. een brand-sack.
    11. een meel-sack.
    12. een turf-sack.

    VROUWENCLEERE

     

    1. een huyve, haersnoer, bandeken, spanse ende dierghelijcke.
    2. een tabbaert, bouwen oft samaris.
    3. een paer panttoffelen oft schoenen.
    4. een paer mouwen, sonder gheslaghen goudt oft silver oft ghesteente, maer wel met 
      passemente gheboort.
    5. een coliere, sonder gheslaghen goudt, .. als voren.
    6. een familie oft huycke van sye oft van lake.
    7. een riem oft gord-ketent sonder gheslaghen goudt oft gesteent, ’t zij van silver oft  
      oock van silver verguldt.
    8. een paternoster, sonder den selven van silver te wesen, maer wel van corael, 
      amberen, getten oft anders.
    9. een borsse oft herteken sonder goudt oft silver daer aen te wesen.
    10. een paer messen sonder silver daer aen te wesen.
    11. een boeck-sack, met eenen boeck, sonder eenigh goudt oft silver daer aen te wesen
    12. een halsdoeck.
    13. een keurs.
    14. een ziele.
    15. een paer coussens.
    16. een voorschoot. 

    MANSCLEEREN

    1. een tabbaert ende indien hij een een ghesworen gheselle is van eenighe ghesworen
      gulde, zoo zijne palure van silver, oft soo sij is, metten selven tabbaert daer sij op
      staet, ende is hij gheen gulden broeder van eenigh der gesworen gulden, soo zijne 
      palure van sijnen ambachte, die hij op sijne mouwen steckt als hij in de processie oft 
      tot eenigh offerhande gaet, ende indien hij gheenen tabbaert en heeft, soo sijnen 
      besten mantel oft cappe.
    2. een pandt-rock oft cajack, sonder goudt oft silver daeraen te wesen.
    3. een paer schoenen ende pantoffelen.
    4. een riem met een merck silvers daer aen.
    5. een borsse oft tessche, sonder silver daeraen.
    6. een signet ’t zij gouden, silveren oft yseren.
    7. een wambeys.
    8. een bonnette.
    9. een sweet rocksken.
    10. een paternoster.
    11. een paer coussens.

      Victor

     

     


    0 1 2 3 4 5 - Gemiddelde waardering: 3/5 - (20 Stemmen)
    11-07-2005, 16:56 geschreven door victor
    Reacties (1)
    Archief per week
  • 22/12-28/12 2008
  • 28/01-03/02 2008
  • 24/12-30/12 2007
  • 05/03-11/03 2007
  • 26/02-04/03 2007
  • 04/09-10/09 2006
  • 05/06-11/06 2006
  • 01/05-07/05 2006
  • 27/03-02/04 2006
  • 27/02-05/03 2006
  • 20/02-26/02 2006
  • 28/11-04/12 2005
  • 24/10-30/10 2005
  • 10/10-16/10 2005
  • 05/09-11/09 2005
  • 29/08-04/09 2005
  • 22/08-28/08 2005
  • 01/08-07/08 2005
  • 25/07-31/07 2005
  • 18/07-24/07 2005
  • 11/07-17/07 2005
  • 04/07-10/07 2005
  • 13/06-19/06 2005
  • 06/06-12/06 2005
  • 30/05-05/06 2005
  • 23/05-29/05 2005
  • 09/05-15/05 2005
  • 02/05-08/05 2005
  • 25/04-01/05 2005
  • 18/04-24/04 2005
  • 11/04-17/04 2005
    E-mail mij

    Druk op onderstaande knop om mij te e-mailen.

    Gastenboek

    Druk op onderstaande knop om een berichtje achter te laten in mijn gastenboek

    Blog als favoriet !
    Foto
    Foto
    Mijn favorieten
  • SeniorenNet.be
  • Hallensia

  • Blog tegen de regels? Meld het ons!
    Gratis blog op http://blog.seniorennet.be - SeniorenNet Blogs, eenvoudig, gratis en snel jouw eigen blog!