de C15 van BSA was de eerste 4 takt met "blokmotor" die BSA op de markt bracht . het waren populaire motoren in Engeland voor het huis-werk verkeer, naast de gewone wegmotoren produceerde men in de late jaren 50 en het begin der jaren 60 ook competitie cross en trialmotoren, de cross en trialmachines verschilden uiterlijk nauwelijks van elkaar, wanneer men de trial motor ook op de weg wilde gebruiken kon men als extra ook een voor en achterlicht voorzien. de trialmachine had hetzelfde frame als de cross met type aanduiding C15 C (de laatste C staat voor "competition") en dan het volgnummer bvb 523, het motorblok van de trial had als aanduiding C15 T (de T staat voor Trial) en dan het volgnummer bvb 2044 met deze nummers kun je in de lijsten van BSA het bouwjaar terugvinden, voor bovenstaande nummers is dat het jaar 1963
de C15 S (cross) had als aanduiding op het frame eveneens C 15 C zoals de trial, het waren trouwens dezelfde frames, op het crossblokje was de aanduiding C 15 S waarbij de S stond voor Scrambler (cross), het C15S blok verschilde op volgende punten van het T blok, bij de crosser hadden we een versnellingsbak met dikkere tanden en andere verhoudingen, de compressie van het S blok was 10 ipv 8 voor de trial, de cilinderkop had een grotere doorlaat evenals een grotere carburator, de veren in de voorvork waren zwaarder van uitvoering en uiteraard waren er de noppenbanden die de S een stoere look gaven.
spijtig genoeg hebben beide motoren niet lang meegedraaid in de topcompetitie, daartegenover werden ze wel veel gebruikt op nationale evenementen en dan vooral in Engeland, daar gebruikte men een en dezelfde motor voor zowel cross als trial wedstrijden door gewoon de versnellingsbak en de banden te vervangen en veelal werden zelfs alleen maar de banden vervangen.
een zestal jaren geleden kon ik een C15 met competitieframe en trial blok op de kop tikken, in eerste instantie was het de bedoeling er een crosser mee te bouwen, het T blok werd vervangen door een SS blokje, dat is de sportversie van de gewone C15, met sportnokkenas idem als deze in het crossblok en met een compressie van 10/1, in het SS blokje heb ik de standaard boite vervangen door de crossboite en verder de motor helemaal gerestaureerd op de foto hieronder zie je de stand van zaken bij aankoop, en toen had ik de nummerplaathouder en de koplamp reeds weggenomen om de BSA wat meer cachet te geven.
hier zie je de C15 na een jaar hard labeur in S (Scramble/Cross) uitvoering
hier staat hij in trialversie, enkel de banden en de versnellingsbak zijn gewijzigd, gelukkig zaten er in het T blok gezonde tandwielen en wat het helemaal goed maakte was dat het ook nog eens de echte trialboite was met de juiste tandwielverhoudingen
aan de hand van de papieren die bij de C15 waren, het volgende:
een van de vorige Engelse eigenaars schreef in 1991 naar de BSA owners club met de vraag of de motor die hij dan in zijn bezit had een BSA C15 T (trial) was, blijkbaar had hij geen kennis van de letters die BSA gebruikte voor de aanduiding van de verschillende types motoren. we spreken hier natuurlijk over het jaar 1991 waar het internet nog maar in zijn prille beginfase stond, anders had hij daar zeker de lijst gevinden met jaartallen en types
hier het inschrijvingsboekje uit 1975 van een nog eerdere eigenaar, hier staat duidelijk vermeld , framenr: C15C 523 en motornr: C15T 2044, de eerste datum van registratie is 13 juni 1963, gezien de nummerplaat 865 DK werd de BSA bijna met zekerheid afgeleverd met verlichting en kilomterteller zodat hij aan zowel aan het gewone wegverkeer kon deelnemen maar ook aan de zogenaamde "long distance" trials zoals die in Engeland werden verreden, zowel overdag als s'nachts.
tenslotte nog dit, de C15 motoren van BSA hebben ze in redelijk grote getallen gemaakt, de Trial en de Crossuitvoeringen in minder mate, vaak zie je in "Old Bike Market" de C15 aangeboden als trial en crossmotoren, soms gaat het om omgebouwde wegmotoren, deze kun je herkennen aan het frame en uiteraard aan de motor, ofwel is het frame van het type "swan nek" ofwel worden de frames van de latere B40 en B25 gebruikt.
deze foto's kreeg ik van Julien Luxem, hij schreef het volgende:
Hallo,mijn naam is Julien Luxem ex zijspanrijder bij BLM.Hierbij stuur ik u enkele fotos van de attractie op de IMBA motocross van Rijkevorsel in Juli 1980.John Massis de krachtpatser zou mijn zijspan tegen houden met zijn tanden,en dat is hem ook gelukt.ik hoop dat U deze fotos kunt gebruiken.mvg Julien
John massis in hier nog in smetteloze witte outfit
op deze modderfontein had "den John" waarschijnlijk niet gerekend
goed nieuws voor beginners of mensen die af en toe eens aan trial willen doen zonder daarom direct aan een wedstrijd te moeten deelnemen, oud of jong, fiets of motor, nieuw of oud het speelt allemaal geen rol, lees meer op de site: http://www.trialsportclublichtervelde.be/
proficiat aan de mensen die dat voor elkaar hebben gekregen
enige maanden terug kreeg ik van Guy Labbe, notoir Triumph liefhebber en kenner, een berichtje dat hij zich had laten verleiden door een schone BSA Goldstar.
hij schreef me oa het volgende:
Ik heb de moto gekocht van de eerste eigenaar een zekere Robert Devoldre uit Roubaix deze heeft de moto nog nieuw gekocht in 1955 en toch wat bekers gewonnen die hij heeft staan in zijn motorwinkel.
Het boekje ( maintenance manual) en test verslag met een grote foto heb ik ook met de moto meegekregen.
nu is het zo dat Robert Devoldre regelmatig in België reed en zijn meestal goede resultaten terug te vinden zijn in de BMB boekjes van toen.
Robert Devoldre aan de start van een heuvelklim in Frankrijk in 1961 met de Goldstar waarmee hij zowel aan de trialsport als cross en heuvelklimraces deelnam zoals dat vroeger gedaan werd met een en dezelfde motor.
zuivere retrostijl
zeer mooie foto van een halve eeuw geleden
zowel auto's als motoren aan de start voor de Course de Cote Du Cran D' Escalles in 1961
Robert Devoldre tijdens een trial wedstrijd met de zware Goldstar, Robert vertelde Guy dat trial niet zijn beste specialiteit was, zie ook de gemonteerde demper op de BSA, toen al was trial de stille tak van de motorsport
een evewichtsoefening die verkeerd kan aflopen als de motor naar de verkeerde kant valt
Robert Devoldre aan de start van zijn geliefkoosde sport, nml de motorcross
hieronder de foto's die Guy me toegezonden heeft tijdens de restauratie
in deze staat bracht Guy de Goldstar mee uit het Noord Franse Roubaix, let op de blutsen in de tank ter hoogte van de voorvork, dat was typisch voor BSA
voor de leek een hoopje oud ijzer, voor de kenner een gouden vondst
het begin van een nieuw leven
mooie tank, vernieuwde Lucas competitie magneto en geparelstraalde motordelen
het BSA embleem
frame en tank
het machtige DBD34 motorblok van de 500cc Goldstar
hier komt de Goldstar vanonder het roest en het stof gekropen, dat ziet er prachtig uit
Guy schreef het volgende:
Het begint stilaan wat vorm te krijgen, mechanisch is hij zo goed als af met een vernieuwde Lucas competition magneto en een gp carburator van 13/8 en opnieuw uitgerust met de juiste SC T boite voor een scrambler.
Voor de boite heb ik nog wat tandwielen moeten zoeken( 4 de versnelling was er slechts aan toe), want deze had redelijk wat actie gezien eigenlijk had die ganse moto het zwaar te verduren gekregen tijdens zijn glorie periode.
de volgende 4 foto's hoeven geen commentaar, alleen kijken ernaar verteld genoeg
en als laatst maar zeker niet op zijn minst, de oude krijger bij zijn gerestaureerde machine, inderdaad Guy Labbe voerde de totaal fabrieksnieuwe Goldstar terug naar Roubaix en liet hem bewonderen door 88 jarige Robert Devoldre
over de 3 laatste foto's schreef Guy het volgende
Hallo Etienne,
Ben maandag langs geweest met de bsa bij Robert Devoldre om hem zijn moto te laten zien in volle glorie en hij was serieus verwonderd door het resultaat, hij is mooier dan nieuw beweerde hij. Had een afspraak op voorhand gemaakt om langs te gaan en tot mijn verstomming was gans de familie aanwezig om de moto te aanschouwen. Robert komt 88 jaar oud maar is nog in erg goede gezondheid en bij de pinken, hij had zeker geen probleem om nog eens op de moto te zitten en ik vreesde dat hij ging vragen om een test rit te maken met zijn ex scrambler. De grand prix carburateur vond hij niet zo bijzonder (soms moeilijk starten als de moto eens heeft gedraaid) en drukte mij op het hart dat ik veel beter die monobloc terug monteer want bij een trap draaid de motor. Tijdens het drinken van een pint in zijn appartement boven zijn oude atelier heb ik ook nog eens kunnen zien in zijn foto album en oude kranten knipsels uit zijn glorie periode. Daaruit blijkt dat het een geen brokkelaar was en altijd vooraan in het klassement zat zowel met zijn 500cc en ook nog eens met zijn 350cc
Zoals je kan zien was het niet enkel cross, maar ook klimkoersen en ook soms trial, maar trial was niet zo zeer zijn ding heeft hij mij verteld.
Voor mij was het een super namiddag om zo direct in de geschiedenis te duiken van iemand die ik zijn motor terug kon laten zien in volle glorie na al die jaren in losse stukken te liggen.
Deze moto zal ik zeker moeten koesteren want hij heeft geschiedenis geschreven.
Robert Devoldre met zijn familie en de Goldstar, dat moet de man toch iets gedaan hebben
Deze morgen vernam ik dat oud crosser Palmer Noppe op 4 maart 2011 is overleden, velen zullen hem herinneren als een van de betere West-Vlaamse piloten uit de jaren 60-70 .
Palmer Noppe met de Husqvarna op 11/05/1969 te Sijsele
onderstaand berichtje van Rene Vanden Driessche kwam enige dagen geleden op mijn pc binnengerold, Rene stelde een boek samen over de Brabantse motorcross van 1934 tot 1998. zie : www.brabantsemotorcross.be proficiat aan Rene voor het geleverde werk.
Beste Etienne,
Op 23 oktober is het boek DE BRABANTSE MOTORCROSS klaar in de drukkerij en zal vanaf dan te koop zijn.
Enkele gegevens:
210 bladzijden A4
meer dan 200 fotos, waaronder veel van aan De Zoete Waters en de Kesselse Bergen uit het foto-archief van Pol Nouwen;
Met een winnaars galerij van iedere piloot die de Brabantse Motorcross won,
enkele voorbeelden van foto's die in het boek voorkomen, hieronder zien we een drietal juniors met name nr 6 Armand Burny, nr 63 Albert cox en nr 62 Albert Hanssens, deze foto werd genomen in 1948 tijdens de cross van de Zoeten Waters te Oud Heverlee
enkele sfeerbeelden van hoe het er aan toe ging tijdens de cross van Oud heverlee
foto's en info bij de foto's : Rene Vanden Driessche
Zaterdag 5 juni 2010, is het vijftig jaar geleden dat René Baeten verongelukte tijdens de motorcross van Stekene: vijf dagen voor zijn 33ste verjaardag. Het nieuws over het heengaan van de ex-wereldkampioen verspreidde zich snel. Het drama verwekte in brede motorkringen algemene verslagenheid. Temeer omdat het zo plots gebeurde.
René Baeten was een kerel met een fantastische ingesteldheid. Zijn vrolijkheid werkte aanstekelijk : altijd was er die lach. Ongeacht vele schitterende sportprestaties bleef hij altijd dezelfde eenvoudige volksjongen. Baeten was een voorbeeld als mens en als piloot. Naast de motor een nobel iemand. Erop een groot kampioen, die duizenden voor zich wist te winnen.
Vijftig jaar na zijn sterfdag is men de kleine motorduivel niet vergeten. René spreekt nog zoveel mensen aan. De ooit zo geroemde terreincrack verdient een mooi eerbetoon. Die eerbetuiging krijgt hij in zijn Herentals. Van dinsdag 22 tot en met zondag 27 juni vindt in t Schaliken aan de Grote Markt een tentoonstelling plaats.
mijn eerste optreden in het trialmidden werd al meteen vastgelegd op de gevoelige plaat, of moeten we nu spreken van "digitale plaat" dank zij Hans Staelens en Andy Verloigne, erefotografen, en gedreven om alles wat voor hun lens komt vast te leggen, kan ik terug een paar mooie foto's wegschrijven in mijn archief en bewaren voor het nageslacht, bij deze mijn dank aan Hans en Andy zoals ik al schreef ging ik een kijkje nemen te Eernegem waar de tweede trial van het jaar werd verreden onder een stralend winterzonnetje (zie ook: http://www.trialwestvlaanderen.be/ ) ik had voor alle zekerheid mijn BSA C15 uit 1963 meegebracht maar ik vond het nog wat te vroeg om we reeds officieel in te schrijven en om wat voeling te krijgen met het grote werk mocht ik van de mannen van de inrichtende macht een oefenwedtrijdje tegen mezelf rijden, buiten de non-stops weliswaar maar daarom niet minder plezierig.
rechtop blijven bij lage snelheid is moeilijker dan rechtop blijven bij hoge snelheid, zoveel is zeker, en dan spreken we nog niet over het "surplassen" (foto: Hans Staelens)
concentratie en dosering van het gas is hier de boodschap (foto: Hans Staelens)
echt plezierig is dat de BSA zeer veel trekkracht heeft bij een zeer laag toerental (foto: Hans Staelens)
ook hier weer, traag een heuvel oprijden, is moeilijker dan er wat sneller overwippen (foto: Hans Staelens)
de BSA C15 in zijn trial vorm, vroeger werd de C15 uit de fabriek geleverd zowel in Trial als in Cross uitvoering met als uiterlijke verschilpunten, de banden, de knaldemper en de verlichting voor de "long distance" trialmotoren, wat het innerlijke betreft verschilden ze van elkaar op gebied van versnellingsbak, compressieverhouding en de vorkveren, soms werden de motoren zowel voor trial als voor het crossen gebruikt, maar daarover meer in een volgend artikeltje (foto: Andy Verloigne)
misschien meer dan 40 jaar verschil tussen de motoren en de piloten maar de fun is zeker dezelfde (foto: Andy Verloigne)
een doefje gas en de BSA gaat zonder probleem in slow motion het heuveltje op (foto: Andy Verloigne)
en nog een keer want oefening baart kunst (foto: Andy Verloigne)
de bedoeling was om in Mesen-Heuvelland van start te gaan in een echte wedstrijd maar door de fraaie weersomstandigheden van zondag laatst ben ik wijselijk thuisgebleven, de volgende trial die nu op het lijstje staat is Zandvoorde bij Oostende op zondag 21 maart
Trial was vroeger meer dan nu verbonden met het crossgebeuren, veel piloten deden tijdens de wintermaanden aan trial om het gevoel met de motor niet te verliezen, om behendigheid op te doen en gewoon omdat ze het leuk vonden.
dat laatste heb ik onlangs nog ondervonden toen ik bij Trial West Vlaanderen eens ging piepen bij de tweede trial van het jaar in Eernegem, een gezellige winterse sfeer, zeer mooie non-stops aangepast aan zowel de "inters" als aan de " recreanten", gemoedelijke inrichters en een goede opvang voor nieuwkomers, wat wenst men nog meer.
wat me vooral interesseerde waren de oudere trial motoren, zowel de classics als de pré 65 4 en 2 takt machines en inderdaad ze waren aanwezig, al was het in kleine mate, maar ze waren er en dat is belangrijk.
ik ben er van overtuigd dat vele oudere motorliefhebbers hier en daar nog een trialmachine hebben staan, maar er niet mee durven buiten komen uit schrik dat ze zullen worden uitgelachen met dat stuk oud ijzer waar een al even oude berijder op zit die meer dan normaal een voetje aan de grond moet zetten.
edoch, eigen pret gaat voor op die van een ander (om eens echt egoistisch uit de hoek te komen) en wie zelf trialist is zal wel weten dat het echt niet gemakkelijk is, dus smeer die ketting van je trialmachine en neem deel aan een van de volgende wedstrijden.
alle inlichtingen, gegevens, plaats en data kun je terecht op de site van "Trial West Vlaanderen"
hieronder nog een paar foto's van classic en pré 65 motoren die regelmatig deelnemen aan de trialwedstrijden.
Vincent Vanbetsbrugge met de BSA B40 tijdens de Trial van Egem ingericht door KAMCE Torhout, de mensen van Torhout hebben verleden jaar een oproep gedaan om zoveel mogelijk oude trialmotoren aan de start te krijgen, de opkomst was redelijk maar het kan nog veel beter (foto Egem 2009)
de BSA van Eddy Zels toont sporen van intensief gebruik (foto Egem 2009)
Montesa, gekend van cross en trialmotoren (foto Egem 2009)
wie kent er deze trialist (foto Egem 2009)
Franse trialist in retro outfit met een tweetaktmachine zonder achtervering en met Villiers 2takt krachtbron (foto Egem 2009)
Fantic trialmachine (foto Eernegem 2010)
Montesa (foto Eernegem 2010)
nog een Fantic (foto Eernegem 2010)
voor diegene die het serieus willen aanpakken hier nog een tip voor een doorgedreven trialopleiding
via een mailtje liet Peter Heinen (Ned.) me weten dat zijn Greeves Hawkstone uit 1961 aan een tweede leven was begonnen. Peter heeft deze Greeves al ruim 13 jaar in zijn bezit maar het miste een aantal onderdelen zoals de kettingkast en de moeilijk te vinden GARDA luchtfilter.
Peter Schrijft het volgende: Toen ik de motor kocht ontbraken er verschillende onderdelen. Deze heb ik in de loop der jaren zelf nagemaakt, waaronder de kettingkast, voetsteunen, spatbordbeugel (voor), zadel en een jiffystandaard. Onlangs heb ik ook nog de luchtfilter nagemaakt. Na lang zoeken heb ik van iemand een originele (Garda) luchtfilter kunnen lenen en ik heb deze geheel nagemaakt. Ook heb ik via een website http://www.classictransfers.co.uk/ vanuit Engeland de originele Garda transfers weten te bemachtigen die op de luchtfilter horen
prachtig plaatje van een zeer mooi gerestaureerde Greeves, de exacte kleur en alles op de juiste plaats, let op het zeer mooi gevormde zadel.
hier staat de "erzats" luchtfilter nog op de Greeves
mooi om naar te kijken met zijn typische "springhaan" look, en de kabel van het gas in een royale boog naar omhoog, net zoals ze vroeger werden geleverd en ook werden gereden (nu zijn alle gashandels in een 90 ° hoek gemaakt en dit om veiligheidsredenen, want als je met die hoogstaande kabel ergens achter blijft haken dan gaat het ineens allemaal veel te snel..)
zo stonden ze vaak te blinken naast de aanhanger in het rennerspark
mooie koelribben op de remtrommels voor en achter
zo maak je een onvindbare GARDA luchtfilter
en met een laagje Greevesblauw komt hij als het ware uit de fabriek
en het past nog perfekt ook
de juiste transfer op de luchtfilter is de spreekwoordelijke kers op de taart
Gerard Vogels kwam in een oud clubblaadje van de Royal Nord club, waar hij al jaren lid van is, een artikel tegen met foto waar ook de piepjonge Jan De Rooy op staat tezamen met het Royal Nord 50 cc team. Jan De Rooy is de man die ook vele Dakar rally's reed in de vrachtwagenklasse en deze hadden aanzienelijk meer power dan de 50 cc waarmee hij begon.
(of de onderstaande oproep nog relevant is weet ik niet, maar wie iets weet kan altijd reageren via de blog)
waar staat Jan De Rooy ? ( Jan De Rooy staat uiterst links met het nr 76 : info Jim Fierant, Ned)
Charles Claes was samen met zijn broer Lowie kleermaker in Antwerpen, eerst in de Ten Eeckhovelei en later in de Lange Zavelstraat, hij was gehuwd met Louiza Verhaegen.
Charles Claes was een motorcrosser van het eerste uur maar verongelukte spijtig genoeg in 1949, hij was toen 26 jaar oud, het ongeval gebeurde tijdens een training met de motor, hij is begraven op Silsburg (Antwerpen)
wie kan er zijn dochter Janine helpen aan meer informatie over haar vader, alvast bedankt
voor November 2010 is er in het Nederlandse motorblad MOTO 73 een artikel gepland over Steve McQueen en zijn deelname aan de ISDT in het Oostduitse Erfurt in het jaar 1964, het verhaal is reeds klaar laat Lukas Verbeke redacteur/fotograaf van MOTO 73/AutoWeek weten, maar we zijn nog op zoek naar exclusieve foto's van Steve McQueen tijdens deze ISDT in Erfurt.
zijn vraag is: zijn er mensen die over foto's beschikken (en deze ter beschikking willen stellen voor het artikel) die ze ofwel zelf hebben genomen ofwel foto's die genomen zijn door iemand uit hun kennissenkring, dus geen foto's uit boeken of van het internet die onder "copyright "staan.
mocht je iets hebben liggen, laat die foto's terug tot leven komen via MOTO 73 en laat iets weten via deze blog en ik breng je in kontact met Lucas of neem rechtstreeks kontact met Lucas Verbeke via luc@moto73.nl met dank bij voorbaat
een unieke foto van (links) Harry Everts (in het midden) Steve Mc Queen himself en Christian Gouverneur tijdens hun Dalesman Puch avontuur in de Verenigde Staten
De dochter van Jozef Valy is op zoek naar meer info en foto's van haar vader Jozef , Jozef Valy had in de jaren 60 een garage met benzinepomp in de Verschansingstraat in Antwerpen op het Zuid maar was afkomstig van Limburg, hij verongelukte op 30 juni 1968 met de motor door in aanrijding te komen met een boomstronk, hij reed altijd met het nr 13 wat zijn geluksnummer was verteld zijn dochter Brigitte waarbij ze nog vermeld dat er veel palmen en trofeën op de zolder hingen.
wie kan haar helpen aan meer foto's en informatie over haar vader, wie iets weet over Jozef, laat het weten via de blog , met dank bij voorbaat.
(Johnny Moonen, Marnix Vanslembrouck en André Syvertsen hebben al iets laten weten)
Jozef Valy in actie met zijn Greeves (als ik me niet vergis)
(U vergist zich met de greeves van jozef valy dit is een cotton Mvrgr Noud van der aa)
