Biologisch Dynamisch Ecologisch Tuinieren Maria THUN
.
NAMISC
•
30-10-2020 11 WS NEVEL
GEZOND VREUGDEVOL BLOEIEND VRUCHTBAAR 2020 vol schoonheid,verukkelijke lente,zalige zomer,heerlijke HERFST,wonderlijke winter SLACHT (Smeer-Jacht-Bloed-Nevel-Loef-Allerheiligen-Zieltjes-Offer) maand NOVEMBER [VOLKSWEERKUNDE kijkt naar komende winter lente] Gij blaren, rust in vree, 't zal geen een verloren, geen een te kwiste gaan voor altijd: herboren die dood nu zijt, zal elk van u, dat viel, de zonne weer ontwekken, zal met uwen groenen dracht de groene bomen dekken te zomertijd [Guido Gezelle]
•NEVEL• vanwege de vele mist of nevel •SMEER• = varkensvet, verwijzend naar het feit dat in deze maand het slachten een aanvang nam, maar ook refererend naar het drinken (= smeren) i.v.m. de vele kerkelijke feesten in november •JACHT• De overlevering wil dat november in de Romeinse kalender geplaatst werd onder de bescherming van Diana, godin van de jacht. Het jachtseizoen is ook nog steeds open •BLOED• een verwijzing naar het vele bloed afkomstig van de slacht, want op elke boerderij werd deze maand wel een dier geslacht •LOEF• het weer kan in november onbestendig of dol (= ‘loef’, een oud woord voor ‘dol’) • Allerheiligenmaand • Zieltjesmaand • Offermaand • MERKELDAGEN • [VOLKSGELOOF • BIJGELOOF] Een weerspreuk (volkswijsheid, volksgeloof) is een gezegde of spreekwoord dat betrekking heeft op het weer. Veel weerspreuken zijn volkswijsheid of volksgeloof en niet wetenschappelijk bewezen. In spreuken over het weer op de korte termijn en spreuken over het weer in een vaste periode van het jaar zit dikwijls een kern van waarheid, terwijl voorspellingen voor de lange termijn doorgaans onjuist zijn
01Allerheiligen • H. Floribertus van Gent, abt • H. Harald van Denemarken, koning • Z. Rupert Mayer, kloosterling SJ • ALLERHEILIGEN 1101•• ALLERHEILIGEN is een waterke of winterke 1101•• Als het met Allerheiligen sneeuwt, leg dan uw pels gereed 1101•• Als het met ALLERHEILIGEN sneeuwt, leg dan vast uw pels gereed 1101•• Brengt ALLERHEILIGEN de winter aan, dan doet Martinus (11 nov) de zomer staan 1101•• Brengt ALLERHEILIGEN winterweer, tien dagen duurt het zeer 1101•• Een ALLERHEILIGEN met zonneschijn, geeft in de winter veel pijn 1101•• Geeft ALLERHEILIGEN zonneschijn, dan zal het spoedig winter zijn 1101•• Het nazomertje van ALLERHEILIGEN, kan voor de winter niet beveiligen 1101•• Houden de kraaien voor ALLERHEILIGEN al school, zorg dan voor hout en kool 1101•• Met ALLERHEILIGEN een klaar maantje, tapt veel wijn uit het kraantje 1101•• Met ALLERHEILIGEN vochtig weer, sneeuwbuien volgen keer op keer De Katholieke Kerk kent al sinds de eerste jaren van het Christendom vele martelaren. Martelaar (van het griekse woord martus = getuige) was de bijzondere eretitel voor degenen die gedurende de christenvervolgingen in het Romeinse Rijk hun trouw aan het christelijke geloof met de dood moest bekopen. Deze martelaren werden oorspronkelijk in een gezamenlijke herdenking van alle martelaren vereerd, maar Gregorius III veranderde in 732 het martelarenfeest in Allerheiligen. Niet alleen martelaren, maar ook heiligen, dit zijn gelovigen die door hun leven een bijzonder getuigenis hebben afgelegd van hun geloof in Christus, worden dan herdacht. In 844 werd de oorspronkelijke datum (van 13 mei) veranderd in 1 NOVEMBER (begindag van de winterperiode volgens de regel van Benedictus) en werd het een herdenking van alle heiligen • benoemden en onbenoemden • die geen eigen feestdag of gedachtenis hebben
Bron: Wikipedia www.allerheiligen.nl 02 Gedachtenis van alle overleden gelovigen. Allerzielen • Z. Margaretha van Lotharingen, hertogin, kloosterstichtster • ALLERZIELEN 1102•• ALLERZIELEN witte pelder, maakt het voorjaar mild en helder 1102•• ALLERZIELEN zonder vuur, spaart geen brandhout uit de schuur 1102•• Als ALLERZIELEN zacht begint, volgen veel regen en veel wind 1102•• Met ALLERZIELEN wit gewemel, in het voorjaar blauwe hemel 1102•• Sneeuw op ALLERZIELEN, voorspelt een zacht voorjaar
Op Allerzielen •2 NOVEMBER• herdenkt de Kerk alle overleden gelovigen. De traditie stamt, voorzover bekend uit de abdij Cluny (klooster uit het Frankische Rijk) waar abt Odilo in 998 bepaalde dat alle met Cluny verbonden kloosters op de dag na Allerheiligen de gestorvenen op bijzondere liturgische wijze moesten herdenken. In de 14de eeuw werd deze herdenkingsdag algemeen in de Rooms-Katholieke Kerk
03 • H. Martinus van Porres, kloosterling • H. Hubertus, bisschop • H. Odrada van Balen, maagd 1103•• Ik kwam al over Sint-Hubertus’ graf, zonder stok of zonder staf Kwaden hond, sta stille het is Sint-Hubertus’ wille 1103•• A la Saint-Hubert, les oies sauvages fuient l’hiver 04 • H. Carolus Borromeus, bisschop • H. Perpetuus, bisschop 1104•• Als het met Carolus stormt en sneeuwt, leg dan maar uw pels gereed 05 • Z. Bernhard Lichtenberg, priester en martelaar 1105•• NOVEMBER doet de bladeren van de bomen, en jaagt ze ook wel eens in stromen 06 • H. Leonardus van Limoges, abt • Z. Josepha Naval Girbes, maagd • H. Iltutus, monnik • LEONARDUS 1106•• Het weer op Leonardusdag, blijft gewoonlijk tot de Kerstdag 07 • H. Willibrord, bisschop, verkondiger van ons geloof, patroon van de Nederlandse kerkprovincie • Z. Franciscus Palau y Quer, geestelijke 1107•• NOVEMBER heeft maar dertig dagen, maar dikwijls veel wind en regenvlagen 08 • Z. Johannes Duns Scotus, O.F.M. • Z. Elisabeth van de Drievuldigheid, geestelijke 1108•• De elfde maand van het jaar, bij het vuur brengt al te gaar 09 Kerkwijding van de basiliek van Sint-Jan van Lateranen 1109•• Houden de bomen hun blaren lang, wees voor een strenge winter bang 10 • H. Leo de Grote, paus en kerkleraar 1110•• Een zuidenwind op de dag voor Sint-Martijn, dan zal het een zachte winter zijn 11 • H. Bertuinus van Malonne, kloosterstichter • Z. Eugenio Bossilkov, bisschop en martelaar • H. Martinus van Tours, bisschop • MARTINUS VAN TOURS 1111•• Als het nevelig is op Sint-MARTIJN, dan zal de winter niet koud zijn, maar heeft Sint-MARTIJN een witte baard, dan blijft ons sneeuw nog ijs gespaard 1111•• Als de ganzen op 11 november over de ijsschotsen gaan, dan gaan ze met Kerst door de modder 1111•• Als op Sint-MARTIJN (Sint-MERTEN) de ganzen op het ijs staan, moeten ze met Kerst door het slijk gaan 1111•• Als het blad niet valt voor Sint-MARTIJN, zal 't een strenge winter zijn 1111•• Al moet Sint-MAARTEN een mantel dragen, hij moet toch nog wandelen in zomerse dagen 1111•• Al moet Sinte-MERTEN een mantelken dragen, hij moet toch nog wandelen in zomerse dagen. 1111•• Als het blad niet valt voor Sint-MARTIJN zal 't een strenge winter zijn. 1111•• Als het nevelig is met Sint Martijn, dan zal de winter niet koud zijn. Heeft de Sint een witte baard, dan blijft ons sneeuw noch ijs gespaard. 1111•• Als op Sint-MERTEN de ganzen op 't ijs staan, moeten ze met Kerstmis door 't slijk gaan. 1111•• Blad aan de bomen met Sint-MARTIJN, dan zal het een strenge winter zijn 1111•• Brengt Sint-MAARTEN zonneschijn, 't zal een koude winter zijn 1111•• De Misse van Sint-MAARTEN, brengt ons de winter in 't herte 1111•• Donkere Sint-MAARTEN, lichte Kerstmis 1111•• Is er een donkere lucht op Sint-MARTIJN, zo zal het een zachte winter zijn, maar is dag van Sint-MARTIJN helder, de vorst dringt door tot menig kelder 1111•• Is er met Sint-MARTIJN nog loof aan de bomen, dan mag men van een strenge winter dromen 1111•• Is op Sint-MAARTEN nog loof aan de bomen, zo moogt ge van een lange winter dromen. 1111•• Maar is de dag op Sint-MARTIJN helder, de vorst dringt dan door tot in de kelder 1111•• Na het feest van Sint-MAARTEN, krijgt de winter schone kaarten 1111•• Nevels in Sint-MAARTENsnacht brengen winters kort en zacht 1111•• Op Sint-MARTINUS de wind in zuidwest, heel de winter een regennest Het Sint-Maartenfeest wordt op 11 NOVEMBER, of soms de avond ervoor, gevierd in sommige streken van Vlaanderen, Noord-Frankrijk en Nederland. Het is de naamdag van Martinus van Tours en wordt ook wel "keuvelen", Sint-Martinus, Sinter Merte of Sinte-Mette genoemd. De invulling die aan dit feest gegeven wordt verschilt van streek tot streek • Sanctus Martinus Turonensis • Maarten • Sint Mårtén • Sinte-Moartn • Martinus fan Toers • Martinus Toursilainen • Martin av Tours • Sankt Morten •• Bron: Wikipedia
Op 9 NOVEMBER 1918 reden twee treinen naar een bos in de buurt van de Franse stad Compiegne. In de ene trein zaten Franse en de Britse onderhandelaars, in de andere de Duitse. De treinen stopten op korte afstand van elkaar en gezelschappen stapten uit.Eenmaal in de Geallieerde wagon bekeek de Franse opperbevelhebber Foch de Duitsers aan de andere kant van de onderhandelingstafel eens rustig. 'Daar is het Duitse Rijk', sprak hij tegen zichzelf. De Duitse onderhandelaars werden meteen voor het blok gezet door Foch. 'Wat willen de heren van mij?', vroeg hij aan de tolk. Daarop antwoordde de Duitse afgezant Erzberger iets over Geallieerde voorstellen voor een wapenstilstand.'Voorstellen? Ik heb geen enkel voorstel', was het toonloze en botte antwoord van Foch. Hij kon zich deze weinig tactvolle houding veroorloven door de Duitse oorlogssituatie. Het land verloor snel terrein aan het Westelijke Front, de economische situatie was slecht en er dreigde revolutie. De Geallieerde legers hadden net een zeer succesvolle campagne achter de rug, die in augustus 1918 was begonnen. Met de steun van de Amerikanen, die vanaf april 1917 meededen, werden de Duitsers op ongekende wijze teruggedreven. Daarbij werden ruim 350.000 krijgsgevangenen gemaakt. Erzberger moest de botte opmerking van Foch dus slikken. Hij had weinig keus, want ook tijdens de onderhandelingen konden de Duitsers het tij niet keren. Op 10 NOVEMBER werd bijvoorbeeld Mons heroverd, de plaats waar het Britse leger in 1914 was verdreven. Erzberger wilde daarom voorkomen dat er werd doorgevochten tijdens de onderhandelingen. Hij gooide het over een andere boeg. De Duitse afgezant betoogde, dat de voorwaarden voor de wapenstilstand beter mild voor Duitsland konden zijn. Er zou meteen moeten worden gestopt met vechten, voordat de onderhandelingen werden afgesloten. Want vanuit het oosten loerde het bolsjewistische gevaar, dat niet alleen Centraal-Europa maar ook West-Europa bedreigde. Foch wilde daar niets van weten en zei dat West-Europa zich zou weten te verdedigen tegen dat gevaar. De Duitsers moesten daarna akkoord gaan met de Geallieerde voorwaarden. Om 11 uur 's ochtend op 11 NOVEMBER 1918 werd de Eerste Wereldoorlog officieel beeindigd. Bron: Wikipedia YouTube andreehollander.nl www.geschiedenis24.nl forumeerstewereldoorlog.nl 12 • H. Cunibertus van Keulen, bisschop • H. Josafat Kuncewycz, bisschop en martelaar • Z. Gregor Lakota, martelaar • LIVINUS 1112•• Sint-Lieven komt ons met vorst gerieven 13 • H. Brixius, bisschop • Nicolaas I, de Grote, paus • H. Agostina Livia Pietrantoni, religieuze 1113•• NOVEMBER heeft op de loer gelegen en komt tevoorschijn met veel regen 14 • H. Serapion, monnik • H. Dubritius, bisschop 1114•• Als in NOVEMBER het water stijgt, in de winter gij ‘t nog vaker krijgt 15 • H. Albertus de Grote, bisschop en kerkleraar • H. Leopoldus, markgraaf en kloosterstichter • H. Machutus, bisschop • H. Raphael van de Heilige Jozef Kalinowski, priester • Z. Hugo Faringdon, martelaar • LEOPOLDUS 1115•• Leopoldus die goed weder vindt, blijft dat dagen goed gezind 16 • H. Margaretha van Schotland, koningin en weduwe • H. Gertrudis, maagd 1116•• Begint NOVEMBER met tempeest, daarna de maand voor goed geneest 17 • H. Elisabeth van Hongarije, moniale • H. Hugo van Avalon, bisschop • H. Hugo van Noara, abt • Z. Josaphat Kocylovskyj, martelaar 1117•• Sint-Elisabeth doet verstaan hoe de winter zal vergaan 18Kerkwijding van de Basilieken van de apostelen Petrus en Paulus • H. Rose Philippine Duchesne 1118•• Als het in NOVEMBER ‘s morgens broeit, wis dat de storm ‘s avonds loeit 19 • H. Mechthildis van Hackeborn (Helfta) • Z. Salvatore Lilli, martelaar • ELISABETH VAN THÜRINGEN 1119•• Donder in NOVEMBER laat een goed jaar verhopen 1119•• Sint-Elisabeth doet ons verstaan, hoe de winter zal vergaan 20 • H. Autbodus, missionaris • Z. Maria Fortunata Viti, geestelijke 1120•• Noordenwind bij volle maan, kondigt een lange en strenge winter aan 21Opdracht van de heilige maagd Maria in de tempel • H. Gelasius I, paus • MARIA PRESENTATIE 1121•• Maria’s Opdracht klaar en hel, maakt de winter streng en fel 22 • H. Caecilia, maagd en martelares • H. Philemon, bisschop en martelaar • Z.Z. Martelaren van Armenië (Baldji Oghlou Ohannes, David Oghlou David, Dimbalac Oghlou Wartavar, Geremia Oghlou Boghos, Khodianin Oghlou Kadir, Kouradji Oghlou Tzeroum, Salvatore Lilli en Toros Oghlou David) • CECILIA 1122•• De dag aan Sint-Cecilia gewijd, is de maatstaf voor de wintertijd 1122•• De dag aan Sint-Cecilia gewijd, tekent ons de wintertijd 23 • H. Felicitas van Rome, martelares • H. Clemens I, paus en martelaar • H. Columbanus, abt • H. Trudo van Haspengouw, abt • Z. Margaretha van Savoye, kloosterling • H. Wilfetrudis van Nijvel, abdis • Z. Miguel Pro, martelaar • CLEMENS 1123•• Sint-Clemensdag ons de winter brengt, Sint-Petrusstoel de lente wenkt 1123•• De zomer brengt ons Sint-Urbaan, de herfst vangt met Sint-Bartholomeüs aan 1123•• Wintert 't op Sint-Clemens fel, wordt de lente klaar en fel 24 • H. Chrysogonus, priester en martelaar • H. Colman van Cloynebisschop • HH. Andreas Dung-Lac, priester en metgezellen, martelaren 1124•• Rijp aan boom en plant, houdt geen drie dagen stand 25 H. Albert van Leuven, bisschop • H. Catharina van Alexandrië • CATHARINA VAN ALEXANDRIË 1125•• Als ‘t vriest op Sinte-KATRIEN, vrouwke haal dan uw kolen uit den hof 1125•• Als het vriest op Sint-Katharinadag een harde winter men verwachten mag 1125•• Doet Sint-CATHERINA haar witte mantel aan, ze blijft er zeven weken rond mee gaan 1125•• Op Sint-CATHERINA sterkt de winter 1125•• Sint-KATRIEN heeft dikwijls een witte rok 1125•• Sint-KATRIEN komt in 't wit 1125•• Sint-KATRIEN, in het wit gekleed, zeven weken sneeuw ons leed 1125•• Sint-KATRIEN, verschijnt graag in een witte mantel 1125•• Sint-KATRIJN Sint-CATHRIJN, gooit de koude steen in de Rijn 1125•• Vorst op Sint-CATHERINA, dan vriest het zeven weken lang 1125•• Vriest het op Sint-KATRIEN, dan vriest het nog 6 weken nadien 1125•• Vriest het op Sint-KATRIEN, dan vriest het nog 6 weken nadien 1125•• Zoals de dag van Sint-KATRIJN Sint-CATHRIJN, zal de laatste januari zijn 26 • Z. Hugo Taylor, martelaar 1126•• Vertoont NOVEMBER zich met snee, het zal vruchtbaar zijn voor het vee 27 H. Acharius, bisschop • H. Bilhildis van Mainz, abdis • H. Menefrew, prinses • H. Oda van Brabant, kluizenaar 1127•• Sint-Achuit doet het zaaikleed uit (De weerkalender vermeldt dat je na vandaag niet meer mag zaaien) 28 • H. Catharina Labouré, religieuze 1128•• Zwaait de winter in NOVEMBER zijn staf, zijn rijk zal vinden snel zijn graf 29Onze Lieve Vrouw van Beauraing • SATURNINUS 1129•• IJs op de dag van Saturijn, het weer maakt daarna korte mette met dit venijn 1129•• IJs met Radbodijn, maakt een einde aan het venijn 30 • H. Andreas, apostel • ANDREAS 1130•• Als Sint-ANDRIES onder de sneeuw moet bukken, zal ook dit jaar geen koren lukken. 1130•• Als Sint-ANDRIES onder sneeuw moet bukken, zal het volgend jaar geen koren lukken 1130•• Met Sint-ANDRIES snee, doet het koren wee 1130•• Met Sint-ANDRIES worden de varkens vies 1130•• NOVEMBERs laatste noot, valt altijd in de sloot 1130•• NOVEMBERs laatste noot, vult altijd de sloot 1130•• Sint-ANDREAS snee, doet het koren wee. 1130•• Sint-ANDREAS, sta op en vrees 1130•• Sint-ANDRIES brengt de vries, Sint-Elooi (1 december) brengt de dooi 1130•• Sint-ANDRIES staat op met vries, hij slaat niet af voor Lichtmisdag (2 februari). 1130•• Sint-ANDRIES, spörreke piep! vandaag zie ik u nog, maar morgen niet (Door de sneeuw sneeuwt wel eens wat onder) °°° 11• Als 't in NOVEMBER 's morgens broeit, wis dat de storm 's avonds loeit 11• Brengt het najaar helder weer, 't zal des winters stormen op het meer 11• Brengt ons de late herfst neveldagen, dan zal de sneeuw ons 's winters plagen 11• De elfde maand van 't jaar, bij 't vuur brengt al te gaar 11• Donder in NOVEMBER laat een goed jaar verhopen 11• In NOVEMBER hard begin, in de winter zoet gewin 11• Is de hemel al te blauw, spoedig wordt hij dan weer grauw 11• Natte dagen in NOVEMBER brengen koude in december 11• NOVEMBER heeft op de loer gelegen, en komt tevoorschijn met veel regen 11• NOVEMBER immer guur en koud, maakt menig mens de botten oud 11• NOVEMBER laatste noot, vult altijd de sloot 11• NOVEMBER met zijn regenvlagen, brengt verkoudheid, jicht en andere plagen 11• NOVEMBER streng en koud, niet lang zich staande houdt 11• NOVEMBER warm en fijn, het zal een strenge winter zijn 11• Onweer laat in het jaar, vorst is nog niet klaar 11• Rijp aan boom en plant, houdt geen drie dagen stand 11• Sneeuw op het slijk, met drie dagen een harde dijk 11• Staan in NOVEMBER de velden kaal dan is het in de zomer voor de beurzen maar schraal 11• Staat in NOVEMBER het veld kaal, dan is het in de zomer voor boeren schraal 11• Vertoont NOVEMBER zich met snee, 't zal vruchtbaar zijn, ook voor 't vee 11• Volgt de eerste sneeuw op regen, dat houdt een harde winter tegen 11• Wie houdt van wind, NOVEMBER bemint 11• Zwaait de winter in NOVEMBER al zijn staf, zijn rijk zal vinden snel een graf • 11
