Biologisch Dynamisch Ecologisch Tuinieren Maria THUN
.
•
06-10-2020 10 WS WIJN
GEZOND VREUGDEVOL BLOEIEND VRUCHTBAAR 2020 vol schoonheid,verukkelijke lente,zalige zomer,heerlijke HERFST,wonderlijke winter ZAAI WIJN (Reuzel-Eikel-Aarzel-Rozenkrans) maand OKTOBER [VOLKSWEERKUNDE kijkt naar komende winter] Vergankelijk is toch alles! Ach, uw' bladerkroon, o boomgewas, en blijft maar half, een uurken schoon; en, hoe zij verscher, vroegertijds, was opgetooid, hoe vuilder ne ze in 't vuile zand, is afgestooid! [Guido Gezelle]
MERKELDAGEN• [VOLKSGELOOF • BIJGELOOF] Een weerspreuk (volkswijsheid, volksgeloof) is een gezegde of spreekwoord dat betrekking heeft op het weer. Veel weerspreuken zijn volkswijsheid of volksgeloof en niet wetenschappelijk bewezen. In spreuken over het weer op de korte termijn en spreuken over het weer in een vaste periode van het jaar zit dikwijls een kern van waarheid, terwijl voorspellingen voor de lange termijn doorgaans onjuist zijn
01 • H. Theresia van Lisieux • BAVO • REMIGIUS • H. Theresia van het kind Jezus, maagd en kerklerares • Gedachtenis • H. Bavo, edelman • Gedachtenis in het bisdom Haarlem • H. Piatus, martelaar • H. Urcisinus, bisschop 1001•• Als het regent op Sint-Bavis, dan regent het met Kerst(mis) 1001•• Met Sint-Remi begint er de winter 1001•• Met Sint-Remie, gère of nie, begint de winter 1001•• Is de zomer goed en droog, met Sint-Bavo de paraplu omhoog 02 • H. Beregisius, kloosterstichter, abt • HH. Engelbewaarders • Gedachtenis • H. Leodegarius, bisschop, martelaar • Z. Jan Beyzym, priester 1002•• Engelbewaarder sta mij bij, dan is de winter is gauw voorbij 1002•• Engelbewaarder sta mij bij, en maak de winter rap voorbij 1002•• Die van Leuvenkermis keren, brengen de winter onder hun kleren 03 • HH. Ewalden • H. Gerardus van Brogne, abt • H. Théodore Guerin, kloosterzuster 1003•• Kruipen de mieren in de grond, zo maken zij een strenge winter kond 04 • H. Franciscus van Assisi • Gedachtenis 1004•• Sint-Franciscus van Assisi, maakt sterk de tenen en de biezen 1004•• Vanaf Franciscus dag, de boer zaaien mag 05 • H. Luigi Scrosoppi, ordestichter • Z. Bartolomeo Longo, advocaat • Z. Aloysius Scorosoppi, ordestichter, priester • H. Placidus • PLACIDIUS 1005•• Vergeet niet te bidden op Sint-Placied, of het zal regenen dat het giet 1005•• Verdwijnt de boer van de akker, dan worden hond en jager wakker 06 • H. Bruno van Keulen, ordestichter, priester • Z. Broeder Isidoor De Loor, kloosterling • Z. Marie Rose Durocher, ordestichtster 1006•• Wie Bruno tart, (monnik) zijn koren wordt zwart 07 • H. Heilige Maagd Maria van de Rozenkrans • Gedachtenis • H. Geraldus van Keulen, pelgrim • SERGIUS 1007•• Met Sergius, de winter begint 1007•• Kan nauw met de Rozenkrans een gans aan de spurrie zich verzaden, dan is er toch nog kans dat Sinte-Rafaël een koe er ziet in waden 08 • H. Amor van Aquitanië, kloosterstichter • H. Badilo, abt • H. Hugo Canefro, monnik • H. Keyna, prinses • H. Lodewijk van Thüringen, landgraaf • H. Pelagia • PELAGIA 1008•• Sint-Pelagie, zonder hagel zie je haar nie 1008•• Oktober heeft eenendertig dagen, maar vaak het dubbele aan storm en regenvlagen 09 • H. Dionysius, bisschop, en Gezellen; martelaren • Vrije gedachtenis • H. Ghislenus, abt • H. Johannes Leonardus, priester • HH. Lambertus en Valerius, monniken • HH. Martelaren van Turon (Anicet Adolfo, Augusto Andrés, Benito de Jesús, Benjamín Julián, Cirilo Bertrán, Inocenzio de la Immaculada, Julián Alfredo, Marciano José en Victoriano Pio), martelaren • H. Sybille van Gages, kloosterlinge • H. Ludovicus Beltrán, O.P. • DIONYSIUS 1009•• Goede Denijs, geef ons vuur en weinig ijs 1009•• Helder weer op Sint-Denies, meldt gewoonlijk een sterke vries Le jour de la Saint Denis, le vent se marie à minuit 1009•• Regen met Sint-Denijs, voorspelt een natte winter en weinig ijs 1009•• Regen met Sint-Denijs, voorspelt winterweer met weinig ijs 1009•• Regent het op Sint Denys, dan komt er niet veel ijs 1009•• Sint-Denijs, geeft ook wel eens ijs 10 • HH. Cassius en Florentius, martelaren • H. Daniel Comboni, bisschop • H. Gereon van Keulen, martelaar • Z. Hugo van Mâcon, bisschop • H. Hugolinus, martelaar • H. Victor van Xanten, martelaar • Onze-Lieve-Vrouw Sterre der Zee, feest in de stad Maastricht en gedachtenis in de rest van Limburg • H. Beregisus 1010•• Is oktober warm en fijn, het zal een scherpe winter zijn. Maar is het nat en koel, het is van een zachte winter het voorgevoel 11 • H. Bruno de Grote, 1164aartsbisschop • H. Canicus, kloosterstichter • H. Gummarus van Lier, kluizenaar • H. Quirinus van Malmedy, priester, martelaar • H. Gommaar 1011•• Sint Gummaruszomer 1011•• Treedt Gomarkus met droogte in, een natte winter in 't begin 1011•• Treedt Gommarus met droogte in, de zomer zal nat zijn in het begin 1011•• Volgen op Gommarus natte dagen, de zomer zal door nat mishagen 1011•• Volgen op Gommarus natte dagen, er volgt een zomer met veel natte dagen 1011•• Volgen op Sint-Gommaris droge dagen, de zomer zal door veel nat mishagen 1011•• Waar de Nete nu nog vloeit, is Sint-Gommarus opgegroeit 12 • H. Edwin van Northumbria, koning en martelaar • H. Herlindis van Aldeneik, abdis • Z. Joao Bosco Burnier SJ, martelaar • H. Mobhi, kloosterstichter • H. Wilfrid van York, bisschop 1012•• Wilfried kou, januari lauw 13 • H. Bertholdus, bisschop • H. Geraldus van Aurillac, graaf 1013•• Oktober met groene bla’en, duidt een strenge winter aen 14 • H. Callistus I, paus en martelaar • Vrije gedachtenis • H. Donatianus, bisschop • H. Johannes Leonardi, ordestichter 1014•• Wordt men op Callistes een warme wind gewaar, dan wordt de zomer een twijfelaar 15 • Z. Odilo, 1242abt • H. Theresia van Avila, maagd en kerklerares • Gedachtenis 1015•• Een schoon nakomerke is Theresia’s nazomerke, vijf dagen zonneschijn om elkeen te verblijden 1015•• Met Sinte Treze, vallen de laatste bezen.(bessen) 1015•• Sint-Theresia moet haar zomerke geven, vijf dagen duurt het mooie leven 16 • H. Hedwig, 1258kloosterlinge • H. 1260Margaretha Maria Alacoque, maagd • H. Mommolinus, bisschop • H. Gerardus Majella, kloosterling, C.ss.R. • Z. Augustinus Thevarparampil, priester • GALL 1016•• Met Sint-Gal, blijft de koe op stal 1016•• Met Sint-Gerhardus Majella, blijven de koeien in de stallen 1016•• Sint-Gallen, laat wel eens sneeuw vallen 17 • H. Boudewijn van Boekel, monnik • H. Ignatius van Antiochië, bisschop en martelaar • Gedachtenis 1017•• Brengt oktober veel vorst en wind, zo zijn januari en februari zeer mild 18 • H. Lucas, evangelist • Feest • H. Petrus van Alcantara, kloosterhervormer • H. Muno, kluizenaar, martelaar 1018•• Als Sint-Lucas zijn mantel draagt, vriest het dat het kraakt 1018•• Met Sint-Lucas hoort men de donder niet meer 1018•• Sint-Lucas is de portier van de winter 1018•• Sint-Lucaszomer 1018•• Sint-Lucas wil het eerste koren op het stoppelveld zien in de voren 1018•• Wie met Sint-Lucas rogge zaait, het jaar daarop met genoegen maait 1018•• Wie op Sint-Lucas zaait, het jaar daarop met genoegen maait 19 • HH. Jean de Brébeuf en Isaac Jogues, priesters, en Gezellen (Martelaren van Noord-Amerika); martelaren • Vrije gedachtenis • H. Paulus van het Kruis, priester 1019•• Is de herfst het weer lang en klaar, vroeg is dan een strenge winter daar 1019•• Op Paulus bekering stijgt de winter te paard, of hij breekt zijn bek met reuzenvaart 1019•• Sint-Paulus bekering klaar, doet hopen op een heel jaar 1019•• Sint-Paulus schoon en klaar, brengt een gezegend korenjaar 1019•• Veel regen in oktober, geeft veel wind in december 20 • Z. Adelina • H. Wendelinus van Trier, kluizenaar 1020•• Warme oktoberdagen, koude februarivlagen 21 • H. Hugo van Ambroney, abt • Z. Karel I van Oostenrijk, keizer • H. Ursula, martelares • H. Wendelinus, kluizenaar, abt • H. Celina 1021•• Brengt Oktober veel vorst en wind, zo zijn januari en februari zeer mild 1021•• Doe met Ursula de oogst naar binnen, anders komt Judas met sneeuw voor de pinnen 1021•• Gelijk Ursula begint, zo de winter volindt 1021•• Gelijk Ursula zingt, zo de winter volindt 1021•• Het weer van Sint-Ursula, zo zal de hele winter zijn 1021•• Zoals het weer is met Sint-Ursula, zo zal ook de winter wezen 22 • H. Elodia • H. Cordula, martelares 1022•• Bij de eerste rijp is de zomer in nood, en gaan de planten dood 23 • H. Johannes de Capistrano, priester • Gedachtenis bij het Militair ordinariaat in Nederland • H. Oda van Amay, abdis • H. Clether, prins • H. Domitius van Amiens, geestelijke • SEVERINUS 1023•• Met Sinte-Severijn, kan 't al winter zijn 1023•• Met Sint-Severijn, zal de eerste kou er zijn 24 • H. Antonius Maria Claret, bisschop • Vrije gedachtenis • H. Evergislus, bisschop en martelaar 1024•• Vormt zich rijp met volle maan, komt een koude winter aan 25 • HH. Crispinus en Crispinianus, martelaren • Verjaardag van de wijding van alle kerken waarvan de wijdingsdatum onbekend is • Hoogfeest (Nederlandse kerkprovincie) 1025•• Is Crispiaan klaar, snel, de winter is daar 1025•• Sint- Crispinus was een heilig man, hij dronk uit de klare kan 26 • H. Demetrius van Thessaloniki, martelaar • H. Evaristus 1026•• Oktober met veel regendrang, maakt de sterke man nog krank 27 • H. Frumentius van Ethiopie, bisschop • Z. Emelina 1027•• Brengt oktober vorst en sneeuw, men hoort des winters klaaggeschreeuw 28 • Z. Alberic van Stavelot, abt • H. Angelinus van Stavelot, abt • H. Godwin, abt • HH. Simon en Judas, apostelen • Feest 1028•• Als Simon en Judas henen gaan, dan komt de winter aan 1028•• Als Simon en Judas komen, begint de winter te schromen 1028•• Als Simon en Judas naar binnen gaan, dan komt de winter er aan 1028•• Als Simon en Judas voorbij gaan, is het met de zomer gedaan 1028•• Na Simon is het koud, zorg dus bijtijds voor hout 1028•• Simon en Judas met hun twee, brengen meestal ook sneeuw mee 1028•• Zijn Simon en Judas voorbij, dan is de winter kort nabij
De naam is afgeleid van Hallow-e'en, ofwel All Hallows Eve, de avond voor Allerheiligen , 1 november. In de Iers-Keltische kalender begon het jaar op 1 november, dus 31 oktober was oudejaarsavondDe oogst was binnen, het zaaigoed voor het volgende jaar lag klaar en dus was er even tijd voor een vrije dag, het Keltische nieuwjaar of Samhain (uitspraak Saun, het Ierse woord voor de maand november).Maar Samhain was ook nog om een andere reden zeer bijzonder. De Kelten geloofden namelijk dat op die dag de geesten van alle gestorvenen van het afgelopen jaar terug kwamen om te proberen een levend lichaam in bezit te nemen voor het komende jaar Bron: Wikipedia HAPPY HALLOWEEN
10•• Als de oogstmaand van de kou beven doet, dan is het voor het land gewas goed 10•• Als de R is in de maand, is het weer niet altijd meegaand 10•• Als het in OKTOBER dondert, komt er een kwakkelwinter 10•• Als het waait en vriest in de OKTOBER nacht, dan verwachten wij een januari zacht 10•• Als oogstmaand van kou beven doet, dan is 't voor landgewas goed 10•• Als 't waait en vriest in Oktober nacht, dan verwachten wij een januari zacht 10•• Blinkt OKTOBER in het zonnegoud, de winter volgt snel en koud 10•• Brengt Oktober in zonnegoud, de winter volgt dan snel en koud 10•• Brengt OKTOBER ons warme dagen, dan komt februari met koude vlagen 10•• Brengt OKTOBER veel vorst en wind, zo zijn januari en februari zeer mild 10•• Brengt OKTOBER vorst en sneeuw, men hoort in de winter veel klaaggeschreeuw 10•• Brengt OKTOBER wind en kou, dan is januari lauw 10•• Draagt de haas nog zijn zomerkleed, dan is de winter nog niet gereed 10•• Een koude OKTOBER, een zachte Nieuwjaarsmaand (Limburgs) 10•• Een warme OKTOBER, een koude winter (Limburgs) 10•• Eksterogen zijn geen zegen, doen ze pijn dan komt er regen 10•• Fijne pels aan het wild, volgt een winter nat en mild 10•• Het laatste weer van OKTOBER, reikt november de hand 10•• Het nazomertje voor Allerheiligen kan de winter niet beveiligen 10•• Houden de kraaien school, zorg dan voor hout en kool 10•• Houdt de boom bladeren lang, weest voor een lange winter bang 10•• In augustus zure druiven, in OKTOBER zoete wijn 10•• In de wijnmaand zon, winter kent geen pardon 10•• In OKTOBER nat en koel, wordt de winter zacht en koel 10•• In OKTOBER veel regen, voor het kerkhof altijd zegen 10•• In Wijnmaands zon, kent de winter geen pardon 10•• Is Crispiaan klaar, snel de winter is daar 10•• Is het weer in OKTOBER nog lekker zacht, dan wordt in november meer kou gebracht 10•• Is in de herfst het weer lang en klaar, vroeg is dan een strenge winter daar 10•• Is oktober nat en koel, wordt de winter nat en zwoel 10•• Is OKTOBER nat en koel, wordt de winter zacht en zwoel 10•• Is OKTOBER warm en fijn, het zal een scherpe winter zijn 10•• Is OKTOBER warm en fijn, het zal een scherpe winter zijn, maar is hij nat en koel, ’t Is van een zachte winter ’t voorgevoel 10•• Komt van het land de veldmuis, breng dan turf en hout in huis 10•• Koude OKTOBER, zachte nieuwjaarsmaand 10•• Kruipen de muizen in d'aard, wees voor een strenge winter vervaard 10•• Kruipen muizen in de grond, ze maken een strenge winter koud 10•• ls de R is in de maand, is het weer niet altijd meegaand 10•• Maakt OKTOBER veel gedruis, is het met de wijn niet pluis, maar is OKTOBER nat en koel, dan is een zachte winter een voorgevoel 10•• OKTOBER als een gouden maand, dan wordt de winter lang en zeer koud 10•• OKTOBER brengt ons wijn en zonnige dagen maar ook jicht en andere plagen 10•• OKTOBER heeft eenendertig(31) dagen, maar vaak het dubbele aan storm en regenvlagen 10•• OKTOBER komt met regen en groot gedruis van winden, pas op uw dijk en dak, eer hij die komt verslinden 10•• OKTOBER met groene blaan (bladeren), duidt een strenge winter aan 10•• OKTOBER met veel regendrang, maakt de sterkste man nog krank 10•• OKTOBER nat en koel, de winter zacht en koel 10•• OKTOBER vijs, november grijs, december ijs 10•• OKTOBER weer komt in maart terug 10•• OKTOBER weer, maartweer 10•• OKTOBERmaand met dichte mist, brengt zeker vorst al in de kist 10•• OKTOBERweer komt terug in maart 10•• OKTOBERweer, Maartweer. 10•• Op de laatste OKTOBER, houdt de natuur zich sober 10•• Schijnt in de wijnmaand volop de zon dan kent de winter geen pardon 10•• Verdwijnt de boer van de akker, worden jager en hond wakker 10•• Warme OKTOBERdagen, februarivlagen 10•• Worden de bladeren geel en krom, kijk naar uw kachel om • 10
HERFSTEQUINOX begin van de herfst. 89.851 dagen De Zon trekt van het noorden naar het zuiden over de hemelequator en staat recht boven de evenaar van de Aarde. Vandaag duurt de dag (ongeveer) even lang als de nacht (Latijn: equi = gelijk, nox = nacht), na vandaag duren de nachten langer dan de dagen. Voor een liefhebber van de sterrenhemel begint nu de meest interessante helft van het jaar. De zomer telde 93,66 dagen, de herfst zal 89,85 dagen duren. Het feit dat de seizoenen niet even lang zijn, wordt veroorzaakt door de elliptische baan van de Aarde om de Zon; wanneer de Aarde dichter bij de Zon staat (op dit moment is dat in de winter), beweegt zij sneller en duurt dat seizoen korter. Voor meer details, zie de tabel de seizoenen. Dit wordt de astronomische herfst genoemd, de meteorologische herfst begon op 1 september. Op het zuidelijk halfrond zijn de seizoenen precies omgekeerd; daar begint vandaag de lente.
WEERSPREUKEN Als de bomen twee keer bloeien, zal de winter tot mei zich met ons bemoeien Als de wilde ganzen vroeg in den herfst van het oosten naar het westen vliegen, komt er een strenge winter Als de zwaluwen vertrekken voor de noten rijp zijn, en de ganzen vroeg beginnen over te vliegen, is een vroege winter te verwachten Als laat in de herfst bij het hakken het sap nog uit de berk vloeit, zal een een winter komen die niet streng is Als men 's winters bij koud weder door een vloo wordt geplaagd en gebeten, dan zal de koude nog strenger worden Beharsen de bijen in den herfst den korf buitengewoon, harde winter Bloeien de bomen tweemaal op een rij, zal de winter zich rekken tot in mei Brengt de herfst ons laat nevelvlagen, dan zal sneeuw ons in de winter plagen Brengt het najaar helder weer , ’t zal des winters stormen op het meer De herfst met nevel doortrokken, toont een winter met sneeuwvlokken Dondert het 's najaars op de kale boomen, harde winter Draagt de haas nog een zomerkleed, dan is de winter nog niet gereed Hebben katten in de herfst een heel dikke vacht, dan wordt een strenge winter verwacht Houden de bomen hun bladeren lang, weest voor een strenge winter bang Houden de kraaien school, zorg dan voor hout en kool In het najaar veel wind uit het westen, evenlang zal hoge wind ons in 't voorjaar pesten (hoge wind = noorden wind) Is in de herfst het weer lang klaar, vroeg is een strenge winter daar Komt van het land de veldmuis, breng dan turf en hout in huis Kruipen de muizen in de aard, weer voor een strenge winter vervaard Kruipen de muizen in de grond, ze maken een strenge winter koud Vallen de bladeren niet vroeg, dan wordt de herfst niet oud Veel harde noten op het hout, maakt de winter hard en koud Veel nevel in de herfst, veel sneeuw in de winter Veel noten, harde winter Verdwijnt de boer van de akker, dan wordt de snoeker wakker Verdwijnt de boer van de akker, worden jager en hond wakker Volgt de eerste sneeuw op regen, houdt een harde winter tegen Worden de bladeren, geel en krom, kijk naar uw kachel om BRON: http://www.meteo-maarssen.nl/wsp_seizoenen.html
Φθινόπωρο Seronda Tardor Восень Есен Jeséń Jesen སྟོན་ཁ། Payız Hiachst Rudou Diskar-amzer Podzim Кĕркунне Hydref (tymor) Efterår Payız Aŭtuno Sügis Hjerst Udazken Sierade Fómhar
één 14:30 DONDERDAG 24-09 • WK TIJDRIT DAMES 31,7 KM 200 hoogtemeters 2020 Anna van der Breggen Marlen Reusser +15.58 Ellen van Dijk +31.46 2019 1• Chloé Dygert 2• Anna van der Breggen + 1'33" 3• Annemiek van Vleuten + 1'54"
Wout van AERT Greg Van AVERMAET Tim WELLENS Tiesj BENOOT Loïc VLIEGEN Pieter SERRY Oliver NAESEN Jasper STUYVEN res: Dylan Teuns Ben Hermans Xandro Meurisse Louis Vervaeke Wout van AERT Victor CAMPENAERTS res: Yves Lampaert Tom Dumoulin Robert Gesink Antwan Tolhoek Pascal Eenkhoorn Dylan van Baarle Pieter Weening Sam Oomen Martijn Tusveld Tom Dumoulin Jos van Emden Annemiek van Vleuten Anna van der Breggen Marianne Vos Chantal Van den Broek-Blaak Amy Pieters Demi Vollering Ellen van Dijk Floortje Mackaij
GEZOND VREUGDEVOL BLOEIEND VRUCHTBAAR 2020 vol schoonheid,verukkelijke lente,zalige zomer,heerlijke HERFST,wonderlijke winter FRUIT HERFST (Haver.avena-Evene-Gerst) maand SEPTEMBER [VOLKSWEERKUNDE is best droog zonnig] o Boomen, die uw vonnis wacht, in Bamisbonte kleederdracht, om, dood en in den ban gedaan, geheel den winter bloot te staan; Hoe prachtig, overprachtig, al uw menigverwig loofgetal; dat stervende, en in 't zonnevier, veel schoonder is als levend schier! [Guido Gezelle]
MERKELDAGEN• [VOLKSGELOOF • BIJGELOOF] Een weerspreuk (volkswijsheid, volksgeloof) is een gezegde of spreekwoord dat betrekking heeft op het weer. Veel weerspreuken zijn volkswijsheid of volksgeloof en niet wetenschappelijk bewezen. In spreuken over het weer op de korte termijn en spreuken over het weer in een vaste periode van het jaar zit dikwijls een kern van waarheid, terwijl voorspellingen voor de lange termijn doorgaans onjuist zijn
0917>0925•• • OUDEWIJVENZOMER Periode met warme dagen in de tweede helft van september De herkomst van de naam is onduidelijk, maar kan te maken hebben met oude Germaanse of Noorse mythologie, waar noodlotsgodinnen al spinnend of wevend afgebeeld worden De gesponnen draden verwezen naar de levensdraden van het leven Oorspronkelijk stonden vrouwelijke watergeesten met lange blondeharen mogelijk model voor het begrip "oudewijven", later werd de gesponnen draden toegeschreven aan oude breiende vrouwen en spinraggen en spindraden in de vrije natuur Er zijn nog een aantal nazomertjes bekend, maar deze worden genoemd naar heiligen
18 • H. Jozef van Cupertino, de vliegende heilige • H. Richardis van Zwaben, keizerin en kloosterstichtster • H. Johannes van Massias, lekenbroeder • Z.Z. Fidel Rodriguez, Jesus Miranda en Carlo Guruceta, martelaars 0918•• Een warme september, een droge oktober br /> 19 • H. Januarius, bisschop en martelaar • Vrije gedachtenis • Verjaardag van de wijding van de kathedraal van het Bisdom Groningen • Feest in het Bisdom Groningen • H. Alphonsus van Orozco, monnik • Z. Hugo van Sassoferrato, monnik • Z. Maria van Cerevellon, ordestichtster 0919•• Warm in september, koud in december 20 • H. Eustachius, martelaar • HH. Andreas Kim Taegon, priester en Paulus Chong Hasang en gezellen, martelaren • Gedachtenis • Z. Guiseppe Tovini, bankier 0920•• Als de ‘r’ is in de maand, is ‘t weer niet altijd meer meegaand 21 • H. Debora, profetes H. Gerulfus, martelaar • H. Matteüs, apostel en evangelist • Feest • H. Mabena, prinses • H. MATTHEUS 0921•• Is het met SINT-Mattheus klaar, is dat goed voor volgend jaar 0921•• Is het weder met SINT-Mattheüs klaar, 't voorspelt goede oogst het naaste jaar 0921•• Op SINT-Mattheus storm en wind, bestaat de kans dat men met de komende PASEN nog de winter vindt 0921•• SINT-Matheus storm en wind, PASEN ook nog winter vindt 0921•• SINT-Mattheus koud en guur, maakt de druiven wrang en zuur 0921•• Op Mattheus storm en wind, bestaat de kans dat men met de komende Pasen nog de winter vindt 22 • H. Fokas, martelaar • Z. Ignatius Belvisotti, priester • H. Mauritius en gezellen, martelaren • HH. MAURITIUS en gezellen 0922•• Is het op SINT-Mauritius helder, dan gaan er veel schepen naar de kelder [er worden dan veel stormen verwacht] 0922•• Vertoont SINT-Mauritius klaar, aan vele stormen verwacht u maar [mocht het vandaag gaan stormen, dan kan zijn voorspraak veel ellende voorkomen] 0922•• Sint-Mauritius klaar veel stormen verwacht u maar 23 • H. Thecla, martelares • Kerkwijdingsfeest van de kathedrale kerk in het Bisdom Hasselt • Feest • H. Pater Pio (Pius van Pietrelcina), priester • Gedachtenis 0923•• Trekvogels in septembernacht, maken de kersttijd zacht 24 • Onze Lieve Vrouw van Barmhartigheid • Onze Lieve Vrouw van Walsingham • O.L.V. Vrijkoop der slaven 0924•• Staan veel noten aan de twijgen, dan gaan we een harde winter krijgen 0924•• Zoals Bartholomeus is, zal heel de herfst zijn gewis 25 • H. Gerulfus, martelaar • Vrije gedachtenis in het Bisdom Gent • H. Nicolaas van Flüe, kluizenaar • H. Vincentius Strambi, bisschop • Z. Guiseppe Dusmet, aartsbisschop • H. Codocus, bisschop • H. Cadoc, bisschop en martelaar • CLEOPHAS 0925•• Is het vies op SINT-Cleophas, dan valt de winter in een plas 26 • HH. Cosmas en Damianus, martelaren • Vrije gedachtenis • H. Eugenia, abdis • Z. Luigi Tezza, kloosterling • Z. Johannes Baptista Mazzucconi, missionaris • HH. COMAS EN DAMIAANUS 0926•• SINT-Cosmas en SINT-Damiaan, steken de kaarsjes aan, het wordt donker in huis 27 • H. Vincentius a Paulo, priester • Gedachtenis • Z. Scubilion Rousseau, missionaris 0927•• Vincentius gekomen, geen regen maar wind in de bomen 28 • HH. Martelaren van China, onder wie Amandina van Schakkebroek • H. Wenceslaus, martelaar • Vrije gedachtenis • HH. Laurentius Ruiz, Lazarus van Kyoto, Antonio Gonzales, Guillaume Courtet en gezellen, martelaren van Japan • H. Eustochium, abdis 0928•• Vallende eikels voor Sint Michiel, snijdt de winter door lijf en ziel 29 • HH. Michaël, Gabriël en Rafaël, aartsengelen • Feest • H. Simon de Rojas, O.SS • MICHAEL 0929•• • SINT-MICHIELSZOMER Periode met warme dagen rond 29 september 0929•• Acht dagen zonneschijn, brengt [geeft] SINT-Michiel om wel te zijn 0929•• Als de eikelen [eikels] vallen voor SINTe-Michiel dan snijdt de winter door lijf en ziel 0929•• Is het schoon met SINT-Giel [1 september], ’t zal ’t zijn tot SINT-Michiel 0929•• Komt zonder onweer SINT-Michiels regen, is dat voor zachte winters een goede zegen 0929•• Met SINT-Michiel verdwijnt de hitte 0929•• SINT-Michiel brengt [steekt] de winter onder zijn kiel 0929•• SINT-Michiel schuwt de strooien hoed, en ook zijn kiel 0929•• SINT-Michiel steekt het licht aan, MARIA-BOODSCHAP [25 maart] blaast het uit, het wordt vroeg donker, het licht moet aan 0929•• SINT-Michiel verbiedt linnen broek en kiel 0929•• SINT-Michielszomer 0929•• Trekken voor SINT-Machiel de vogels niet, geen winter is [ligt] nog in het verschiet 0929•• Vallen de eikels al voor SINT-Michiel, dan snijdt de winter door lijf en ziel 0929•• Verdwijnen voor SINT-Michiel de trekvogels niet, dan is nog geen winter in het verschiet 0929•• Zonder onweer SINT-Michiels regen, zachte winter en goede zegen
Er wordt in de Heilige geschriften gesproken over 7 Aartsengelen, waarvan vier met name worden genoemd 1 van de Engelen heeft geprobeerd met een coupe de macht van God over te nemen Deze engel, bekend als Lucifer (lichtdrager), heeft een gevecht gedurende de coupe met Michaël verloren en viel met zijn medestrijders naar de diepten van de hel, waar deze voortleeft als satan Meer hierover is beschreven bij de Engelbewaarders Weerspreuken zijn alleen bekend op de naamdag van Michaël Maar tegenwoordig worden alle aartsengelen op 29 september herdacht En omdat er toch aandacht aan Michael is besteed, ook de twee andere bekende nog maar even aangehaald MICHAEL een van de weinige engelen waar weerspreuken over bestaan AARTSENGEL MICHAEL [=wie is de echte God] was de strijdkreet van de engelen in hun gevecht met duivels en demonen Maar de Grieken maak-ten hem tot leider van alle engelen De katholieke kerk beschouwd aarts-engel Michaël ook als patroon van de apostelen Vanwege de krijgslust voor het goede doel werd Michaël ook de patroon van mariniers, politie en paratroepen GABRIEL wordt genoemd bij Maria Boodschap op 25 maart, waar hij haar mededeelde dat ze zwanger zou worden en Jezus zou baren Gabriël wordt in de bijbel drie keer aangehaald als boodschapper van God Dit is ook de betekenis van zijn naam Het is patroon van iedereen die met communicatie te maken heeft RAFAEL is de derde van de zeven aartsengelen die met name in de bijbel worden genoemd Hij hielp de blinde Thobias met zijn huwelijk met Sarah Mede hierdoor is hij de patroon van medici, verpleegkundigen en blinde mensen, maar ook van geslaagde bijeenkomsten
09••Als het in SEPTEMBER dondert, leveren granen wel honderd 09••Als in SEPTEMBER de donder knalt, zal met Kerstmis de sneeuw in hopen vallen 09••Brengt juli hete gloed, zo gedijt SEPTEMBER goed 09••De SEPTEMBERregen komt de boer goed gelegen 09••Die van Leuvenkermis kerendragen de winter onder hun kleren 09••Donder in SEPTEMBER, sneeuw in maart 09••Een warme SEPTEMBER, een droge oktober 09••Hooimaand moet gebraden, wat in SEPTEMBER moet worden geladen 09••In SEPTEMBER is het vaak mooi, het is de lente in herfsttooi 09••In SEPTEMBER warme regen, brengt de boeren rijke zegen 09••Is het de eerste SEPTEMBER zeer rein, dan zal de ganse winter heerlijk zijn 09••Is het in SEPTEMBER heerlijk weer, de herfst zal mooi zijn evenzeer 09••Is het weer in SEPTEMBER in een goed humeur dan dragen de bladeren in oktober volop kleur 09••Is SEPTEMBER mild, wordt de winter mild 09••Komen de pluimen aan het riet, bedenk het is nazomer en geniet 09••Kruipen de mieren diep in de grond zo maken zij een strenge winter kond 09••Na een warme SEPTEMBER, verwacht men een droge oktober 09••Prijkt juli in hete gloed, zo gedijt SEPTEMBER goed 09••Schijnt de herfstzon met zomerkracht, maakt veelal de winter zacht 09••Schijnt HERFSTmaands zon met zomerkracht, maakt veelal wintermaand ook zacht 09••SEPTEMBER Als de akkers zijn geschoren, is de winter geboren 09••SEPTEMBER Als de R is in de maand, is het weer niet altijd meegaand 09••SEPTEMBER Als de specht roept giet, hij bedriegt u niet 09••SEPTEMBER Als de zwaluwen vertrekken vluchten ze voor de naderende kou 09••SEPTEMBER Blijven de zwaluwen lang, wees voor de winter niet bang 09••SEPTEMBER Draagt de haas nog lang zijn zomerkleed dan is de winter nog niet gereed 09••SEPTEMBER Geen betere mest komt op het land, dan 's meesters oog en 's Heren hand 09••SEPTEMBER Graaft de mier een diepe gang, wordt de winter streng en lang 09••SEPTEMBER Hangen er nu veel noten aan de twijgen dan gaan we een strenge winter krijgen 09••SEPTEMBER heerlijk weer, de herfst zal mooi zijn evenzeer 09••SEPTEMBER in een goed humeur, het weer in de fleur 09••SEPTEMBER is altijd mooi, het is de meimaand in herfsttooi 09••SEPTEMBER Komen de pluimen aan het riet, bedenk het is nazomer en geniet 09••SEPTEMBER Kruipen de mieren diep in de grond, zo maken zij een strenge winter kond 09••SEPTEMBER Maar nog erger zal het ons berouwen, als de mieren hoge nesten bouwen 09••SEPTEMBER Mocht het vandaag gaan stormen, dan kan zijn voorspraak veel ellende voorkomen 09••SEPTEMBER Nu spoed de zomer weer ten end, en de hitte gaat verminderen 09••SEPTEMBER Plonst en duikelt eend en gans, is er een regen kans 09••SEPTEMBER regen op het zaad, komt het boerke wel te staat [Vlaams] 09••SEPTEMBER regen, komt de druiven gelegen [Limburgs] 09••SEPTEMBER regen, komt zaad en wijnstok goed gelegen 09••SEPTEMBER Schijnt herfstmaands zon met zomerkracht, maakt veelal wintermaand ook zacht 09••SEPTEMBER Stekelen maaien, is stekelen zaaien 09••SEPTEMBER Toch ook thans genot gekend, en kan geen kou nog hinderen 09••SEPTEMBER Vallen de bladeren vroeg, dan wordt de herfst niet oud 09••SEPTEMBER Veel noten op het harde hout, maakt de winter hard en koud 09••SEPTEMBER Wieden en delven, beloont zich zelven 09••SEPTEMBERregen op het zaad, komt boerke wel te staad 09••SEPTEMBERregen op het zaad, komt het boerke wel te staat 09••SEPTEMBERregen, komt de druiven gelegen 09••SEPTEMBERregen, komt zaad en wijnstok goed gelegen 09••SEPTEMBERregen, nooit komt hij ongelegen 09••Trekvogels in SEPTEMBERnacht zij maken de kersttijd zacht 09••Vallen de bladeren vroeg, dan wordt de herfst niet oud 09••Vorst in SEPTEMBER, zacht in december 09••Warm in SEPTEMBER, koud in december 09••Was het weder in SEPTEMBER warm, dan krijgen wij een winter arm 09••Wat juli en augustus niet koken en wijs beraden, dat laat SEPTEMBER ongebraden 09••Wil SEPTEMBER vruchten dragen, dan in juli hitte om te klagen 09••Zijn juli en augustus niet gunstig voor gewas en oogst, dan kan SEPTEMBER dat niet meer goed maken 09••Zo het in SEPTEMBER dondert leveren de granen wel honderd 09••Zo het in SEPTEMBER dondert, zullen volgend jaar veel granen wassen • 09
ZOMERSOLSTITIUM begin van de zomer op het noordelijk halfrond. De Zon staat vandaag op maximale declinatie aan de hemel en staat boven de Kreeftskeerkring. Vandaag vinden bij ons de langste dag en de kortste nacht plaats. Na vandaag worden de nachten weer langer. De lente telde 92,75 dagen, onze zomer zal 93,66 dagen duren. Het feit dat de seizoenen niet even lang zijn, wordt veroorzaakt door de elliptische baan van de Aarde om de Zon; wanneer de Aarde verder van de Zon verwijderd is in haar baan, beweegt zij langzamer. Hierdoor duurt dat seizoen (op dit moment is dat in de zomer) langer. Doordat de Aarde duidelijk dichter bij de Zon staat in onze winter, en verder van de Zon in onze zomer, zijn op het noordelijk halfrond de winters meetbaar minder koud en de zomers minder warm dan op het zuidelijk halfrond. Voor meer details, zie de tabel de seizoenen. Dit betreft de astronomische zomer, de weerkundige zomer begon op 1 juni. Op het zuidelijk halfrond zijn de seizoenen tegengesteld aan die op het noordelijk halfrond en daar begint nu de winter.
WEERSPREUKEN Als de nachten gaan lengen, begint de hitte te strengen Als in de ZOMER de mieren hoge hopen opwerpen, volgt er een natte en koude herfst Als voor het laatst de koekoek roept, is de ZOMER weer versnoept Een warme ZOMER, een strenge winter Houdt de wind uit het noorden aan, zij zal de grasgroei tegengaan In de ZOMER oostenwind en avondrood, leggen de warmte bloot Is de ZOMERavond mistig, dan is het weer met zijn gaven kwistig Komen de vissen naar boven, dan is er mooi weer te beloven Mistsluiers in de vroege nacht, geven ZOMERdagen in volle pracht 's Avonds speelt de zoelte, 's morgens is er koelte 's Nachts regen, daags zon, vult schuur zak en ton Schitteren de sterren opvallend helder, kondigen deze mooi weer aan bron: http://www.meteo-maarssen.nl/wsp_seizoenen.html
GEZOND LIEF VREUGDEVOL BLOEIEND VRUCHTBAAR 2020 vol schoonheid,verukkelijk voorjaar,zalige zomer,heerlijke herfst,wonderlijke winter OOGST (Oegstmaent-Koren-Aren-Vruchten-Bouw-Rispemaene-Beevaart-Warmte-Hitte) maand AUGUSTUS [VOLKSWEERKUNDE oogst moet nu rijp zijn] • De zonne boomt, het dat 't sperkt, waarom gewacht tot morgen? Vandage no, zoo 't God gelieft, den zwaren oest geborgen! De binders beuren 't kooren op, meêdoogende; en hun' handen omvangen 't, daar 't gevallen lag, en bunselen 't in banden. [Guido Gezelle] MERKELDAGEN• [VOLKSGELOOF • BIJGELOOF]
01 • H. Alfonsus Maria de Liguori, bisschop en kerkleraar • H. Floris, graaf, kruisvaarder • H. Jonatus, abt • H. Almeda, prinses • Z.Z. Martelaren van Nowogródek • PETRUS BANDEN 0801•• Als het in de eerste week van AUGUSTUS heet is, bedenk dat de winter dan lang en wit is 0801•• AUGUSTUS eerste week heet en laf, ziet men veel winterse sneeuw, wacht maar af 0801•• Begin AUGUSTUS heet, lang en wit winterkleed 0801•• Begin AUGUSTUS met regenvlagen, in de laatste dagen zal de regen ons weer plagen 0801•• Begin AUGUSTUS regenvlagen, regen in de laatste dagen 0801•• De eerste OOGSTweek die is heet, een lange winter staat gereed 0801•• De eerste regen in AUGUSTUS jaagt de regen voor 0801•• Geeft AUGUSTUS in 't begin veel zonneschijn, dan zal het een strenge winter zijn 0801•• Is de eerste week in AUGUSTUS heet, zorg voor goed warm winterkleed 0801•• Is de eerste week van AUGUSTUS heet, dan staat een lange winter gereed 0801•• Op SINT-Petrus Banden, trekken de ooievaars naar andere landen 02 • H. Eusebius van Vercelli, bisschop • H. Petrus Julianus Eymard, stichter van de Sacramentijnen • PORTIUNCULA 0802•• Met SINT-Portionkel, is het om acht uur donker [Dit gezegde is ontstaan toen er nog geen zomertijd was] 0802•• Met Potionkel is het om acht ure donke 0802•• Portionkel dooft de keerse te achte, zonder mompel 03 • H. Lydia 0803•• Tijdens de eerste drie dagen van augustus, moet men de kolen van het veld plukken 0803•• Zoals de drie eerste dagen van augustus zijn, zo zal het weer in de herfst zijn 04 • H. Johannes Maria Vianney (pastoor van Ars), priester 0804•• De velden geschoren, de winter geboren 05 • Kerkwijding van de basiliekSanta Maria Maggiore • H. Abel, aartsbisschop, abt • H. Jan van Kamerijk, bisschop • H. Oswald, koning • H. Theodorik van Kamerijk, bisschop • Z. Frederik Jansoone, priester 0805•• Op Sint-Abel bakt men vlaaien, gapen de boeren en de kraaien 0805•• Regen op Sint-Oswald, maakt het koren duur 0805•• Oswaldsdag moet droog zijn, anders maakt hij duur het koren en de wijn 0805•• Rond Sint-Oswald, groeien de rapen snel 06 • Gedaanteverandering van de Heer • H. Praxedis, keizerin • H. Octavianus, monnik en bisschop 0806•• Is de zomeravond mistig, dan is het weer met gaven kwistig 07 • H. Afra van Augsburg, martelares • H. Gaetano van Thiene, priester, ordestichter • H. Sixtus II, paus, en Gezellen; martelaren • H. Victricius, missionaris • H. Juliana van Cornillon - 0807•• Voel je in augustus de wind zuid-west stoten, dan is een witte kerstmis niet uitgesloten 08 • H. Dominicus Guzman, priester, ordestichter, O.P. • H. Cyriacus, aartsdiaken en martelaar • H. Hugolina van Novarra, kluizenaar • Z. Mary MacKillop, ordestichtster • DOMINICUS 0808•• Als SINT-Dominucus [SINT-Domein] gloeit, een strenge winter bloeit 0808•• In het weer van Sint-Domien, weerspiegelt zich de winter 0808•• Is het heet op SINT-Domijn dan zal't een strenge winter zijn 0808•• Sint-Dominiek heeft het vaak warm in zijn tuniek 0808•• Is Dominicus zeer heet, dan bevriest in de winter ons reet 09 • Z. Teresia Benedicta van het Kruis (Edith Stein), co-patrones van Europa • H. Nathy, kloosterstichter • Z. Zeferinus Malla, koopman 0809•• Noorderwind in augustus brengt bestendig weer 10 • Z. Hugo van Montaigu, bisschop • H. Laurentius, diaken en martelaar • H. Philomena, martelares • H. Plectrudis, koningin • H. Amadeus van Portugal, ordestichter • H. LAURENTIUS REGENHEILIGEN die in de ZOMER langskomen SINT-Medardus opent op 8 juni de serie en tot augustus hebben we er mee te maken Andere REGENHEILIGEN zijn SINT-Margriet [20 juli]en SINT-Laurentius [10 augustus] 0810•• Als men op SINT-Laurentiusdag een rijpe druif vindt, is er veel hoop op goede wijn 0810•• Als met SINT-Laurentius het hoofd goed staat, houdt men goed [mooi] weer tot laat [Fries] 0810•• Die op tijd rapen wil eten, mag SINT-Laurentius niet vergeten 0810•• Een rijpe druif op SINT-Laurentius dag, veel goede wijn men verwachten mag 0810•• Is het op SINT-Laurentius klaar, er zal veel fruit zijn in 't jaar 0810•• Met SINT-Laurentius van het klooster, ligt de wereld op een rooster 0810•• Op SINT-Laurens een regenvlaag, 6 weken duurt de regenplaag 0810•• Op Sint-Laurentius regenvlagen, zes weken zal het water plagen 0810•• Op SINT-Laurens regenvlagen, zes weken duren de waterplagen 0810•• SINT-Laurens dage, brengt de regen op de hage [deze dag is regenachtig] 0810•• SINT-Laurens en SINT-Barthel [24 AUGUSTUS] schoon, dan draagt de herfst een gouden kroon 0810•• SINT-Laurens wind, maakt de boekweit blind [wind op deze dag is ongunstig] 0810•• SINT-Laurentius zonneschijn, beduidt een jaar vol wijn 11 • H. Clara van Assisi, maagd, ordestichtster • H. Gorik, bisschop • H. Susanna van Rome, martelares 0811•• Klaarke moet schoon weer geven 0811•• Eieren voor Klaarke, goed weer voor het paarke 0811•• Zoals de worst is, wordt het weer 12 • Z. Karl Leisner, priester • H. Marwenna, prinses • H. Johanna Francisca de Chantal, kloosterlinge 0812•• Wat augustus niet kookt, laat september ongebraden 13 • H. Paus Pontianus, paus en de H. Hippolytus, priester; martelaren • H. Jan Berchmans, SJ • H. Cassianus van Imola, martelaar • H. Hippolytus van Rome, martelaar • H. Radegundis, koningin • Z. Gertrudis van Altenbergabdis • ZZ. Francisco Castells, Pedro Martret, Silvestre Arnau, José Juan Perot, José Boher, José Tàpies en Pasqual Araguàs, martelaars • H. Benildis, leraar • CASSIANUS 0813•• Het weer van SINT-Cassiaan, houdt gewoonlijk nog weken [dagen] aan 14 • H. Arnold van Soissons, bisschop • H. Maximiliaan Kolbe, priester 0814•• Half augustus zonneschijn verschaft de boer een goed vat wijn
Vandaag wordt de Hemelvaart van Maria, de moeder van Jezus herdacht. Formeel is dat volgens de Kerk onjuist. Van een hemelvaart is eigenlijk geen sprake, maar God heeft Maria in de hemel opgenomen, inclusief haar lichaam. Maria hemelvaart is een hoogfeest in de katholieke Kerk en in veel landen daarom ook een vrije dag. Maria feesten kenden een sterke opleving sinds het concilie van Efeze in 431. Tijdens dit concilie kreeg Maria de titel "Moeder van God". Het feest van de hemelvaart is door keizer Mauritius van Byzantium aan het eind van 6e eeuw ingevoerd. Verschillende Maria vereringen volgden: MARIA Boodschap (25 maart) • MARIA Visitatie (2 juli) • MARIA Geboorte (8 september) • MARIA Presentatie (21 november)
0815•• Is 15 AUGUSTUS goed en klaar, wordt het een goed bijenjaar 0815•• Is het weer op MARIA-HEMELVAART mooi, zo zal de herfst van het zelfde wezen 0815•• Is het weer op MARIA-HEMELVAART uitgelezen, zo zal de herfst ook voortreffelijk wezen 0815•• MARIA-HEMELVAARTs zonneschijn, brengt goede wijn 0815•• Na ons Lief Vrouwke MARIA-HEMELVAART, draait [keert] het weer zijne staart 0815•• Regen op MARIA-HEMELVAART, is weinig wijn en slecht van aard 0815•• Tussen Hoge en de Lage Lieve Vrouwe [8 september] zijn de honingbijen weer op de schouw 0815•• Onze-Lieve-Vrouwe zonneschijn, schenkt allerwege goede wijn
16 • H. Stephanus van Hongarije, koning • H. Rochus, pelgrim • H. Diomedes van Nicea, arts en martelaar • H. Arnold • ROCHUS 0816•• Als SINT-Roches [de pest heilige] lelijk kijkt, de maai [maden] niet uit ons groenten wijkt 0816•• Als SINT-Rochus te lelijk kijkt, de rups niet van de planten wijkt 17 • H. Amor, missionaris • H. Jeroen van Noordwijk, missionaris en martelaar • H. Jeanne Delanoue • H. Beatrix da Silva, ordestichtster • H. Clara van Montefalco, maagd • H. Hyacint - 0817•• Voel je in augustus de wind zuid-west stoten, dan is een witte Kerst niet uitgesloten 18 • H. Helena, keizerin • H. Alberto Hurtado, priester 0818•• Als augustus zonder regen hene gaat, de koe maar mager voor de kribbe staat 19 • H. Ezequiel Moreno y Diáz, bisschop, missionaris • H. Hugo Green, priester en martelaar • H. Johannes Eudes, priester • H. Magnus, bisschop 0819•• ‘s Avonds laat de spin te been, het zal gaan regenen ik wed tien voor één 20 • H. Bernardus van Clairvaux, abt en kerkleraar, O.Cist. • H. Hugo van Tennenbach, priester en monnik 0820•• Als de ooievaars nu nog blijven, zal een zachte winter binnendrijven 21 • H. Pius X, paus • Onze Lieve Vrouw van Knock • Z. Ladislaus Findysz, martelaar 0821•• Als de ooievaars na de 21 ste nog blijven, zal een zachte winter binnendrijven 0821•• Is ‘t warm en standvastig weer, dan brengt Augustus d’eerste peer 22 • Maria Koningin • H. Symphorianus, martelaar 0822•• Als de schaapjes rustig aan de hemel staan, kan men zonder paraplu uit wandelen gaan 23 • H. Rosa van Lima, maagd, O.P. 0823•• Zingt de vink in de morgenstond, zo hij zeker regen verkondt 24 • H. Bartolomeus, apostel • H. Emilie de Vialar • H. BARTHOLOMEUS 0824•• Gelijk SINT-Bartel is gesteld, is het hele najaar gesteld [SINT-Bartelomeus] 0824•• Gelijk SINT-Bartel waar, zo ook het ganse najaar 0824•• Is het weer op SINT-Barthel warm en schoon, dan draagt de herfst een gouden kroon 0824•• SINT-Laurens en SINT-Bartel warm en schoon, draagt de herfst een gouden kroon 0824•• Zoals SINT-Bartolomeus is, blijft 't gans de herfst gewis 0824•• Goed weer op SINT Bartholomee stemt boer en burger tevree. 25 • H. Genesius van Arles, martelaar • H. Genesius van Rome, martelaar • H. Jozef van Calasanza, priester • H. Lodewijk, koning 0825•• Maakt de spin in ‘t web een scheur, dan staat er stormwind voor deur 26 • H. Gerbhard II van Konstanz, bisschop • H. Natalia - 0826•• Blijven de zwaluwen lang, wees voor de winter niet bang 0826•• Blijven de zwaluwen ook nog na de 25 ste, wees voor de winter niet bang 0826•• Trekken de zwaluwen voor deze dag weg, dan duidt dit op een vroege winter 27 • H. Margaretha van Beieren, hertogin • H. Monica, weduwe • Z. Dominicus Barberi, geestelijke 0827•• Oostenwind met regen, duurt drie dagen, zes of negen 28 • H. Augustinus, bisschop van Hippo en kerkvader • Z. Hugo More, martelaar • H. AUGUSTINUS 0828•• Op SINT-Augustijn, zullen de onweders over zijn 0828•• SINT-Augustijn stopt de zomer in bed, tot de winter is gered 0828•• Uw zeissen nimmermeer en slaet, in ‘t graen dan ander lien aen-gaet 29 • Onthoofding van de H. Johannes de Doper, martelaar • Z. Beatrix van Aa, priorin • ONTHOOFDING JOHANNES DE DOPER 0829•• Als het regent op SINT-Jans onthoofding, dan bederven de noten [Limburgs] 30 • H. Fiacrius, monnik • HH. Felix en Adauctus, martelaren • Z. Eustachius van Lieshout, missionaris • Z. Jeanne Jugan, ordestichtster 0830•• Als d’oogstmaand het sterk dauwen doet, blijft gewoonlijk ‘t weder goed 31 • H. Paulinus van Trier, bisschop en martelaar • H. Raymundus Nonnatus, geestelijke • Marcello Candia, industrieel • Maria, Moeder en Middel. v. Genade - 0831•• Was Augustus heet, lang en wit het winterkleed °°° 08•Alles heeft zijn tijd van zijn, niets vervroegen, niets verschuiven, in AUGUSTUS: zure druiven, in oktober: zoete wijn. 08•Als AUGUSTUS [OOGSTMAAND] sterk dauwen doet, dan blijft gewoonlijk het weder goed 08•Als AUGUSTUS met veel regen heen gaat, de koe straks gezond op stal staat 08•Als AUGUSTUS zonder regen heen zou gaan dan zullen de koeien straks mager in de stal staan 08•Als AUGUSTUS zonder regen henen gaat, zal men zien dat de koe mager voor de kribbe staat 08•Als de koekoek voor 't laatst roept, is de zomer weer versnoept. 08•Als de oogstmaand het sterk dauwen doet, blijft gewoonlijk het weder goed 08•Als het eerst in AUGUSTUS gloeit, dan een lange winter bloeit 08•Als OOGSTMAAND van kou beven doet, dan is het voor het landgewas goed 08•AUGUSTUS Als de hoenders kakelen lang en goed, het zal regenen in overvloed 08•AUGUSTUS Als de muggen dansen gaan, is het met de regen zeker gedaan 08•AUGUSTUS Als de OOGSTtmaand het sterk dauwen doet, blijft gewoonlijk het weder goed 08•AUGUSTUS Als er 's-avonds muggenzwermen dansen krijgt mooi weer nieuwe kansen 08•AUGUSTUS Als schaapjes rustig aan de hemel staan, kan men zonder plu uit wand'len gaan 08•AUGUSTUS Als schaapkens aan de hemel staan, kan men zonder plu niet uit wandelen gaan 08•AUGUSTUS Als voor 't laatst de koekoek roept, dan bederven de noten 08•AUGUSTUS Blijven de zwaluwen lang, wees dan voor de winter niet bang 08•AUGUSTUS Blijven de zwaluwen nog lang zwieren zal de winter ons humeur niet verstieren 08•AUGUSTUS Des avonds speelt de zoelte, des morgens is er de koelte 08•AUGUSTUS Een waterige zon en een bleke maan, kondigen beide regen aan 08•AUGUSTUS Eieren voor Klaarke, goed weer voor het paarke 08•AUGUSTUS Is de avond rood en grauw in de morgen, gewis dat die twee ons mooi weer bezorgen 08•AUGUSTUS Is de zomeravond mistig, dan is het weer met zijn gaven kwistig 08•AUGUSTUS Is des avonds de spin op de been, het zal regenen, ik wed tien om een 08•AUGUSTUS Is het weer de oogst goed gezind, valt er weinig regen, is er geen harde wind 08•AUGUSTUS Is 's avonds de spin op de been, 't zal regenen, 'k wed tien om een 08•AUGUSTUS Na de hondsdagen wachten, al ras de koude nachten 08•AUGUSTUS Noordenwind, een koningskind 08•AUGUSTUS Ochtend regen, houdt de pelgrims tegen 08•AUGUSTUS OOGSTMAAND, vaak een bron van zegen, stemt allen tot dankbaarheid 08•AUGUSTUS Oostenwind met regen, duurt drie dagen zes of negen 08•AUGUSTUS Regenboog in d'avondstond, leg dan uw hoofd op een zachte grond 08•AUGUSTUS 's Avonds speelt de zwoelte, 's morges is er koelte 08•AUGUSTUS Stekende vliegen, dat kan niet liegen, zij voorspellen regen allerwegen 08•AUGUSTUS Stijgt de nevel het geeft regen en zegen, daalt de nevel het geeft zegen 08•AUGUSTUS Wanner de leeuwerik hoog in de lucht zweeft, zo brengt het ons mooi weer 08•AUGUSTUS Wind in de nacht, water in de gracht 08•AUGUSTUS Zingt de vink in de morgenstond, zo hij zeker regen verkond 08•Begin AUGUSTUS heet, lang en wit het winterkleed 08•Begin AUGUSTUS met regenvlagen, in de laatste dagen zal de regen ons weer plagen 08•Begin AUGUSTUS regenvlagen, regen in de laatste dagen 08•De eerste oogstweek, is die heet, een lange winter staat gereed 08•De eerste regen in AUGUSTUS, jaagt de regen voort 08•De zon in AUGUSTUS, fopt de meid in de moestuin 08•Geeft AUGUSTUS niet veel regen, maar wel veel zonneschijn, dan krijgen we zeker goede wijn 08•Geeft AUGUSTUS veel noordenwind, dan blijft 't weer lang goed gezind 08•Geeft AUGUSTUS zonneschijn, zeker krijgen we gouden [goede] wijn 08•In AUGUSTUS regen, geeft de wijnoogst zegen 08•In AUGUSTUS zure druiven, in oktober zoete wijn 08•In Juli moet van hitte braden, wat in AUGUSTUS moet worden geladen 08•Is AUGUSTUS helder en heet, dan lacht de boer zich in het zweet 08•Is AUGUSTUS warm en onstandvastig, dan wordt de winter nat en lastig 08•Is de eerste week in AUGUSTUS heet, zorg voor goed warm winterkleed 08•Is het warm en standvastig en voorspoedig en lekker weer, brengt AUGUSTUS de eerste peer 08•Menigeen heeft het al ondervonden, wervelwinden zijn aan het AUGUSTUS weer verbonden 08•Noordenwind in AUGUSTUS brengt bestendig en standvastig weer [Limburgs] 08•Noorderwind in AUGUSTUS opgestaan, brengt standvastig weder aan. 08•OOGSTMAAND, vaak een bron van zegen, stemt allen tot dankbaarheid 08•Stekende vliegen, dat kan niet liegen. Zij voorspellen regen, allerwegen. 08•Voel je in AUGUSTUS de wind uit zuidwest stoten, dan is een witte kerst niet uitgesloten 08•Wanner de leeuwerik hoog in de lucht zweeft, zo brengt het ons mooi weer 08•Was AUGUSTUS heet, lang en wit het winterkleed 08•Was begin AUGUSTUS heet, lang en wit zal zijn het winterkleed. 08•Wat juli en AUGUSTUS niet koken en wijs beraden, dat laat september ongebraden 08•Weet dat zonneschijn volgt op regen, en zegen volgt op noeste vlijt 08•Zijn juli en AUGUSTUS niet gunstig voor gewas en oogst, dan kan september dat niet meer goed maken 08•Zo de eerste week van de OOGSTMAAND is heet, dan staat een lange winter gereed
GEZOND VREUGDEVOL BLOEIEND VRUCHTBAAR 2020 vol schoonheid,verukkelijke lente,zalige ZOMER,heerlijke herfst,wonderlijke winter HOOI (Venne-Veen-Vainmanoth-Maai-Oogst-Donder-Zomer-Wonmaent) maand JULI [VOLKSWEERKUNDE zonnig warm] • O, blomme, zoete blomme kort is 't leven van ons beiden: ge'n bloeit nog nog maar, ge'n blinkt nog maar, eene ure, en ... 't is al scheiden. [Guido Gezelle] MERKELDAGEN• [VOLKSGELOOF • BIJGELOOF] Een weerspreuk (volkswijsheid, volksgeloof) is een gezegde of spreekwoord dat betrekking heeft op het weer. Veel weerspreuken zijn volkswijsheid of volksgeloof en niet wetenschappelijk bewezen. In spreuken over het weer op de korte termijn en spreuken over het weer in een vaste periode van het jaar zit dikwijls een kern van waarheid, terwijl voorspellingen voor de lange termijn doorgaans onjuist zijn
0701• • Z. Junipero Serra, missionaris • H. Theodoricus, abt • H. Leonardus van Bretagne, bisschop • H. Rumoldus 0701•• De eerste JULI kil en wak, brengt veel koren in de zak 0701•• Is de eerste JULI regenachtig, heel de maand zal het wezen twijfelachtig 0702• • HH. Processus en Martinianusmartelaren • H. Otto van Bamberg, bisschop en ordestichster • MARIA VISITATIE 0702•• Als het regent toen onze toen onze Lieve Vrouwe, het gebergte al ging beschouwen, zo zal de regen zich vermeren, en in 40 dagen niet wegkeren 0702•• Brengt het bezoek Maria's regen, veertig dagen duurt die zegen 0702•• Komt Maria in de regen, nicht Elisabeth tegen, duurt het 6 weken gewis, voort het weer schoon weerke is 0702•• Komt Maria in de regen, nicht Elisabeth tegen, zo zal de regen zich vermeren en in veertig dagen niet weerkeren 0702•• Maria siep, regent veertig dagen 0702•• Regent het op 2 juli, dan regent het nog veertig dagen 0703•• H. Guthago, kluizenaar • H.Thomas, apostel 0703•• 0704•• H. Bertha van Blagny, kloosterstichtster • Z. Bonifatius van Villers, abt • H.Elisabeth van Portugal • Z. Pier Giorgio Frassati, student • Z. Maria Curcio, kloosterstichster 0704•• 0705•• H• Antonius Maria Zaccaria, priester 0705•• 0706• • H. Maria Goretti, maagd en martelares • H• Godelieve, martelares • GODELIEVE VAN GISTEL 0706•• Als het op SINT-Godelieve regent, de Heer de groentetuinen zegent 0706•• Als het op SINT-Godelieve regent, vult ze haar putje voor veertig dagen met regen 0706•• Als het op SINT-Godelieve regent, zal het zes weken lang duren 0706•• Regen op SINTe-Godelief is de landman nimmer lief, minstens zes weken regent het 0706•• Regen op SINT-Godelief, tegenslag en grote grief, want wacht zonder onderbreken, regent het dan 6 weken 0706•• Regen op SINT-Godelieve, de zee loopt over naar believen 0706•• Regen op SINT-Godelieve, zal je zes weken gerieven 0706•• Regen op SINT-Godelieve, zal u 3 weken van waker gerieven 0706•• Regen op SINT-Godelievens feest, water binnen 6 weken het meest 0706•• Regen op St.Godelieve, de zee loopt over naar believen 0706•• Regent het SINT-Godelief zonder onderbreken, dan regent het zes weken 0707• • H. Willibald 0707•• Met Sint Amelberga moet men hopen, dat de honingdeur gaat open 0708• • H. Edgar van Engeland, koning • HH. Killianus en volgelingen, bisschop en martelaar • H• Landrada, abdis • Z. Pierre Vigne, ordestichter • HH. Martelaren van Shanxi, onder wie Amandina van Schakkebroek (Pauline Jeuris) en Marie Adolphine, martelaren • Z. Pieter de kluizenaar, Prediker • H. Priscilla • HH. Landrada en AMELBERGA 0708•• Met SINT-Amelberga gaat de honingdeur open [Bijen vliegen uit] 0709• • H. Agilulf, abt, aartsbisschop, martelaar • Z. Marija Petkopvic, ordestichtster • HH• Martelaren van Gorcum 0709•• De negende dag der JULImaand,de koekoek voor het laatst vermaant 0710• • HH. de Zeven Broeders, martelaren • H. Amalberga van Maubeuge, kloosterzuster, hertogin • H. Amalberga van Temse, kloosterzuster • H. Etto, abt • HH. Amandina en gezellen • ZEVEN HEILIGE BROEDERS 0710•• Regent het op de ZEVENBROEDERSdag, dat het nog zeven weken regenen mag 0710•• Wanneer de ZEVENBROEDERS schoon weer breken, blijft het onbestendige weer zeven weken 0711• • H• Benedictus, abt, patroon van Europa • H. Olivier Plunkett, aartsbisschop, theoloog en martelaar 0711•• 0712• • H. Paulinus van Antiochië, bisschop en martelaar • H• Johannes Gualbertus, ordestichter 0712•• 0713• • H• Henricus, keizer • H. Silas • HENRICUS 0713•• Met SINT-Henricus droog, zeven weken droog [Heilige Plechelmus en SINT-Henricus] 0713•• Met SINT-Henricus regen, veertig dagen duurt die zegen 0713•• Met SINT-Henricus regen, veertig dagen regen 0713•• Wanneer het op SINT-Henricus droog is of regent, zeven weken duurt die zegen 0714• • H• Camillus de Lellis, priester • H. Libertus, martelaar 0714•• Libertus helder en zonneschijn, met witte wolkjes dun en fijn, doet zeggen wijd en zijd, de sneeuw zal vallen voor wintertijd 0715• • Z. Bernard van Baden, markgraaf • H• Bonaventura, bisschop en kerkleraar, O.F.M. • H. Elisabeth van Habsburg, koningin, weldoenster • H. Vladimir van Kiev, koning • Z. Ceslas van Polen, Dominicaner monnik 0715..Met St. Henricus regen, veertig dagen regen 0715..Met St. Henricus droog, zeven weken droog 0715..Met St. Henricus regen, veertig dagen duurt die zegen 0716• • H. Helerius, martelaar • Z. Irmengard van Chiemsee, abdis • H• Monulphus van Maastricht en Gondulphus van Maastricht, bisschoppen • H. Reinildis van Kontich, maagd en martelares en gezellen Grimoaldus en Gondolfus, martelaren 0716•• 0717• • H. Alexius • H. Turninus van Antwerpen, priester • H• Fredegandus, abt 0717•• 0718• • H. Arnoldus, bisschop • Z. Bertha van Marbais, weduwe, abdis • H• Fredericus, bisschop en martelaar • H. Simon van Lipnica, priester 0718•• 0719• • H. Macrina de Jonge, geestelijke • H. Arsenius • HONDSDAGEN [0719>0828][Dat deel van het jaar waarin de ster Sirius aan de oostelijke hemel tegelijk met de zon opkomt] 0719•• Beginnen de HONDSDAGEN heet, dan kost ons dat nog veel zweet 0719•• De HONDSDAGEN helder en klaar, betekenen een goed jaar 0719•• De HONDSDAGEN, brengen zij koelte en regen, dan is er weinig hoop op zegen 0719•• Komen de HONDSDAGEN met veel regen, dan gaan we slechte tijden tegen 0719•• Zijn de HONDSDAGEN helder en klaar, verwacht dan een vruchtbaar jaar 0720• • H. Ansegisus, abt • H• Margaretha van Antiochië • H. Margaretha van Ieper, kloosterlinge, mystica • H. Marina • MARGARETHA VAN ANTIOCHIË REGENHEILIGEN die in de ZOMER langskomen SINT-Medardus opent op 8 juni de serie en tot augustus hebben we er mee te maken Andere REGENHEILIGEN zijn SINT-Margriet [20 juli]en SINT-Laurentius [10 augustus] 0720•• Als de eerste peer komt met SINT-Margriet, dan men overal de oogst beginnen ziet 0720•• Als Margriet in haar bed piest, regent het 6 weken 0720•• Als Margriet pist in het riet, zes hele weken boerenverdriet 0720•• Als SINT-Margriet aan het regenen is, regent het 6 weken gewis 0720•• Geeft Margriet geen zonneschijn, dan zal het een natte zomer zijn 0720•• Geeft Margriet geen zonneschijn, het hooi zal licht bedorven zijn 0720•• Geeft SINT-Margriet geen zonneschijn, het hooi zal wel bedorven zijn 0720•• Geen regen op SINT-Margriet dan zes weken niet 0720•• Is het droog op Pisgriet, dan regent het 30 (of 40) dagen niet 0720•• Met SINT-Magriet droog, dan 6 weken de zon in het oog 0720•• Regen op SINT-Margriet, dan hebben we zes weken boerenverdriet 0720•• Regent het op SINT-Magriet niet, dan regent het in zes weken niet 0720•• Regent het op SINT-Margriet dan krijgen we zes weken lang een natte tied 0720•• Regent het op SINT-Margriet, dan zie je zes weken de zon niet 0720•• SINT-Margaretha's regen, brengt geen zegen 0720•• SINT-Margriet houdt haar water niet 0720•• SINT-Margriet, 30 dagen regen of niet 0720•• SINT-Margriet, is een Pisgriet 0720•• 't Schone weer van SINT-Margriet, doet Medardus'macht teniet [8 juni], maar regent het ook op SINT-Margriet, 6 weken regen in 't verschiet 0720•• Geeft SINT-Margriet geen zonnen schijn, het hooi zal licht bedorven zijn 0720•• Is het droog op pisgriet, dan regent het 30 of 40 dagen niet 0721• • H• Laurentius van Brindisi, priester en kerkleraar • Z. Francis de Montmorency Laval, missiebisschop • H. Arbogast, bisschop • HH. Julia, Claudius, Jucundinus en Justus van Troyesmartelaars • H. Tremeur van Bretagne, martelaar • H. Trifine, prinses 0721•• 0722• • H• Maria Magdalena • H. Wandregeselus, abt • MARIA MAGDALENA 0722•• Brengt Magdeleen regen, dan brengt ze weinig zegen 0722•• Brengt SINT-Magdeleen regen, dan brengt ze weinig zegen 0722•• Drie dagen voor SINT-Jacob goed, een kersenoogst in overvloed 0722•• Regen op SINT-Magdaleen, dan regent het dagen achtereen 0723• • H• Birgitta van Zweden, kloosterlinge, co-patrones van Europa • Z. Margarita de Maturana, kloosterstichtster • Z. Vasil' Hopko, bisschop 0723•• 0724• • H• Christiana • Z. Christina de Wonderbare, mystica • H. Christina van Bolsena, martelares • H. Cunegonda van Polen, koningin • H. Morwenna, prinses • Z. Louise van Savoye, kloosterlinge 0724•• 0725• • H• Jacobus, apostel • H. Christoffel • JACOBUS DE MEERDERE 0725•• Helder op SINT-Jacobsdag, veel fruit [vruchten] de boer verwachten mag 0725•• Is het helder op SINT-Jacobsdag, veel vruchten men verwachten mag 0725•• Is SINT-Jacobs hel en warm, bevriest met kerstmis rijk en arm 0725•• Met SINT-Jacob of SINT-Anna, is het koren in de schuur of in ban 0725•• Op SINT-Jacob warme dagen, doen van kou en armoe klagen 0725•• SINT-Jacob koud en rein, koud zal het met Kerstmis zijn 0725•• SINT-Jacob warme dagen doen van kou en armoe klagen 0725•• SINT-Jacob zonneschijn, voorspeld de winter fijn koud en scherp 0725•• SINT-Jacobus witte wolkjes lucht, voorspeld de wintersneeuw als vrucht 0725•• Vertrekt SINT-Jakobus met avondrood, het weer komt gewis in nood 0725•• Vroege aren, een slechte SINT-Jacob zomer geeft geen rijke oogst 0725•• Warme, klare SINT-Jacobsdag, dan koude Kerstmis 0726• • HH• Joachim en Anna, ouders van de maagd Maria • H. Pompea, prinses • H. George Preca, priester • ANNA 0726•• Bouwen op SINT-Anna de mieren bergen, dan zal ons de winter tergen 0726•• Bouwt op SINT-Anna de mier grote hopen, de winter zal niet zacht verlopen 0726•• Bouwt SINT-Anna mierenbergen, dan zal ons de winter tergen 0726•• Werken met SINT-Anna de mieren, dan zult ge een lange winter vieren [Vlaams] 0727• • H. Hugo de Kleine, martelaar • Z. Titus Brandsma, priester en martelaar, O.Carm. • H. Pantaleon • H. Christiana • ZEVENSLAPERS 0727•• Als het regent op de heilige ZEVENSLAPERS, regent het tot zeven dagen later 0727•• Naar de ZEVENSLAPERS richten zich zeven dagen en zeven weken 0728• • H. Pedro Poveda Castroverde, priester en martelaar • H. Samson van Dol, bisschop • HH. Nazarius en Celsus • VICTORIS EN INNOCENTIUS 0728•• Als het regent op SINT-Victor, de oogst brengt op geen lor 0729• • H• Marta • HH. Beatrix, Simplicius en Faustinus van Rome, martelaren • H. Olaf, koning • BEATRIX 0729•• Het weer op de Beate [29 ste], is het weer van Agate [5 de februari] 0730• • H. Ingeborg van Denemarken, koningin • H• Petrus Chrysologus, bisschop en kerkleraar 0730•• 0731• • Z. Cecilia Schelingová, kloosterzuster • H• Ignatius van Loyola, priester, ordestichter, S.J. • H. Justin de Jacobis, missiebisschop 0731•• ••• 07•Als de mieren in JULI hoge hopen opwerpen, dan zullen we dat in de winter merken 07•Als in JULI vliegen de mieren, zal augustus ons met onweer bestieren 07•Als JULI U niet lag te heten, ge hebt gans augustus om te zweten 07•Brengt JULI hete gloed, zo gedijt september goed 07•De wakkere HOOIMAAND geeft de zeisen, de maaier in de hand met vlijt, daar lege schuren hooi vereisen, om het vee te voeden in wintertijd 07•Geeft JULI bijzonnen, dan vult september veel regentonnen 07•Geeft JULI veel vliegende mieren, dan zullen de onweders in augustus hoogtij vieren 07•HOOIMAAND moet gebraden, wat in september moet worden geladen 07•Hoort men in JULI de donder kraken, dan doen de boeren slechte zaken 07•In de HOOIMAAND moet geladen wat in september wordt gebraden 07•In JULI de morgen rood, 's avonds verkeert het weer in nood 07•In JULI moet van hitte braden, wat in augustus moet worden geladen 07•In JULI 's nachts regen en overdag veel zon, vult in augustus menig schuur, zak en ton 07•In JULI veel zonnebrand, wenst ieder op het land 07•Is in JULI de morgen rood, 's avonds verkeert het weer in nood 07•Is JULI heet en droog dan houdt de winter koud betoog 07•Is JULI heet en droog, dan houdt de winter een kwaad betoog 07•Is JULI regenachtig, dan is augustus ook twijfelachtig 07•JULI Als de schaapjes onrustig aan de hemel staan kan men niet zonder paraplu uit wandelen gaan 07•JULI Avondrood, water in de sloot 07•JULI Bij klagend geroep van de wulp over het land, houdt het mooie weer geen stand 07•JULI broeierige dagen, worden gevolgd door donderslagen 07•JULI dagen hel en klaar, heten altijd een goed jaar 07•JULI De wakkere HOOIMAAND geeft de zeisen, de maaier in de hand met vlijt, daar lege schuren hooi vereisen, om het vee te voeden in wintertijd 07•JULI Fluit de merel heel de dag dan komt er wel een regendag 07•JULI helder en klaar, heet altijd een goed jaar 07•JULI HOOIMAAND moet gebraden, wat in september moet worden geladen 07•JULI Houdt de wind uit het noorden aan, zij zal de grasgroei tegengaan 07•JULI Is 's avonds laat de spin ter been 't zal gaan regenen tien voor één 07•JULI Komt regen voor wind, berg dan alles gezwind 07•JULI Komt wind voor regen, is er iets aangelegen 07•JULI Kwaken de kikkers eensgezind, komt er vast weer met hoge wind 07•JULI louter zonneschijn, zeker krijgen we gouden wijn 07•JULI Met een zonnige dag en een vochtige nacht staat al wat bloeit in volle pracht 07•JULI met de warmste dagen, broedt de grootste donderslagen 07•JULI Mist na regen, brengt geen zegen 07•JULI Morgenregen en vroege gasten blijven zelden overnachten 07•JULI 's Nachts regen, 's daags zon, vult schuur, zak en ton 07•JULI Veel slakken op de wegen voorspelt ons doorgaans heel veel regen 07•JULI Vliegen de zwaluwen laag, nadert een regenvlaag 07•JULI Wanneer de oostenwind tegen den avond gaat liggen, waait hij ligt de volgende dag opnieuw 07•JULI Zo zal de regen zich vermeren, en in veertig dagen niet weerkeren 07•JULI zonnebrand wenst de man op 't land 07•JULIdagen hel en klaar, heten altijd een goed jaar 07•Mistsluiers in de vroege nacht geven JULIdagen in volle pracht 07•Prijkt in JULI de zonnegloed dan zijn in de herfst de vruchten goed 07•Prijkt JULI in een hete gloed, dan zijn in het najaar [herfst] de vruchten goed 07•Prijkt JULI in hete gloed, zo gedijt september goed 07•Slechts in JULI gloed, worden vrucht en wijn goed 07•Slechts in JULI goede gloed, worden oogsten en vruchten goed 07•Wat JULI en augustus aan de wijn niet koken, dat zal er in september niet aan braden 07•Wat JULI en augustus niet koken en wijs beraden, dat laat september ongebraden 07•Wil het in JULI niet heten, zal men in AUGUSTUS zweten 07•Wil september vruchten dragen, dan in JULI hitte om te klagen 07•Wisselen in JULI regen en zonneschijn 't zal voor de boeren het naaste jaar kermis zijn 07•Wisselen in JULI regen en zonneschijn, het zal voor de boeren naaste winter kermis zijn 07•Wordt het in JULI heet en droog dan houdt de winter kwaad betoog 07•Zijn JULI en augustus niet gunstig voor gewas en oogst, dan kan september dat niet meer goed maken 07•Zonder dauw geen regen, heet het in JULI allerwegen • 01 Vrijdag •H. Rumoldus • 02 ZATerdag •H. Martinianus • 03 ZONDAG •H. Thomas • 04 Maandag •H. Elisabeth van Portugal • 05 Dinsdag •H. Antonius Maria Zaccaria • 06 Woensdag •H. Godelieve • 07 Donderdag •H. Willibald • 08 Vrijdag •HH. Landrada en Amelberga • 09 ZATerdag •HH. Martelaren van Gorkum • 10 ZONDAG •HH. Amandina en gezellen • 11 Maandag •H. Benedictus • 12 Dinsdag •H. Johannes Gualbertus • 13 Woensdag •H. Henricus • 14 Donderdag •H. Camillus de Lellis • 15 Vrijdag •H. Bonaventura • 16 ZATerdag •HH. Monulf en Gondulf • 17 ZONDAG •H. Fredegandus • 18 Maandag •H. Frederik • 19 Dinsdag •H. Arsenius • 20 Woensdag •H. Marina • 21 Donderdag •H. Laurentius van Brindisi • 22 Vrijdag •H. Maria Magdalena • 23 ZATerdag •H. Birgitta van Zweden • 24 ZONDAG •Z. Christina • 25 Maandag •H. Jacobus • 26 Dinsdag •HH. Joachim en Anna • 27 Woensdag •H. Christiana • 28 Donderdag •HH. Nazarius en Celsus • 29 Vrijdag •H. Martha • 30 ZATerdag •H. Petrus Chrysologus • 31 ZONDAG •H. Ignatius van Loyola
GEZOND VREUGDEVOL BLOEIEND VRUCHTBAAR 2020 vol schoonheid,verukkelijke lente,zalige ZOMER,heerlijke herfst,wonderlijke winter ZOMER ROZEN (Braak-Brachmand-Brachard-Brachmonath-Wede-Wiede-Langedagen-Sinksen-Midsummermonath-Wormen-Braam-Droge) maand JUNI [VOLKSWEERKUNDE vochtig warm is ideaal] Aanschouw hoe 't zonnewezen onzegbaar schoon voor dezen, nu immers schoonst van al, allengskens zinken zal. [Guido Gezelle] MERKELDAGEN• [VOLKSGELOOF • BIJGELOOF] Een weerspreuk (volkswijsheid, volksgeloof) is een gezegde of spreekwoord dat betrekking heeft op het weer. Veel weerspreuken zijn volkswijsheid of volksgeloof en niet wetenschappelijk bewezen. In spreuken over het weer op de korte termijn en spreuken over het weer in een vaste periode van het jaar zit dikwijls een kern van waarheid, terwijl voorspellingen voor de lange termijn doorgaans onjuist zijn
01 • H. Justinus, martelaar • H. Annibale Maria di Francia, ordestichter • 1 JUNI 0601•• Is de eerste JUNI regenachtig, heel de maand is twijfelachtig 02 • HH. Marcellinus en Petrus, martelaren • H. Erasmus, bisschop en martelaar 0602•• Sint-Marcellijn, goed voor het water, goed voor de wijn 03 • HH. Carolus Lwanga en gezellen, martelaren van Oeganda • Z• Johannes XXIII, paus • H. Kevin, kluizenaar • H. Clothildis, koninginSACRAMENTSDAG 0603•• 04 • Z. Margaretha van Hertoginnedal, abdis • H. Filippo Smaldone, priester • Z. Francesco Pianzola, ordestichter • Z. Eva van Luik 0604•• 05 • H. Bonifatius, van Duitsland bisschop en martelaar • Z. Ferdinand van Portugal, kruisvaarder 0605•• 06 • H. Norbertus, bisschop • H. Jarlath van Tuam, bisschop • H. Rafael Guízar y Valencia, bisschop • H. Marcellinus Champagnat, ordestichter 0606•• 07 • Z• Anna van Sint-Bartolomeüs, kloosterstichtster • H. Antonius Gianelli, ordestichter 0607•• 08 • H. Chlodulf, bisschop • H. Medardus van Noyon, bisschop • H. MEDARDUS REGENHEILIGEN die in de ZOMER langskomen SINT-Medardus opent op 8 juni de serie en tot augustus hebben we er mee te maken Andere REGENHEILIGEN zijn SINT-Margriet [20 juli]en SINT-Laurentius [10 augustus] 0608•• Als het op SINT-Medardus dag regent, regent het 6 weken alle dagen 0608•• Als met SINT-Merardus buien jagen, zo duurt de regen vele dagen 0608•• Als SINT-Medardus pist, regent het zes weken aan een stuk 0608•• Als SINT-Medardus zijn sluizen openzet, is er voor zes weken weinig pret 0608•• De grote pisser SINT-Medardus hoog [noordenwind], maakt de aarde droog 0608•• Het weer van het SINT-Medardus feest, heerst in de oogst tijd wel het meest 0608•• Op SINT-Medardus, voor ons zonden, regent het dikwijls katten en honden 0608•• Regen op SINT-Medaar, zes weken te voor of zes weken er naar 0608•• SINT-Medard geeft zijn zegen, met zes weken wind en regen 0608•• SINT-Medardus met zijn regen, hou je in zes weken niet tegen 0608•• SINT-Medardus van omhoge, laat beneden hier het weer droge 0608•• SINT-Medardus, de grote pisser SINT-Medardus hoog [noordenwind], maakt de aarde droog 0608•• Valt op SINT-Medardus regen, ge houdt hem in zes weken niet tegen 0608•• Was SINT-Petrus een grote visser, SINT-Medardus is een grote pisser 0608•• Wat SINT-Medaar geeft voor weer, brengt hij ook in de oogst tijd weer 0608•• Wat SINT-Medardus geeft, droog of nat, zes weken duurt het, dit of dat 0608•• Zoals SINT-Medardus het weder vindt, blijft het zes weken met zijn wind 0608•• Zoekt SINT-Medardus in regen troost, dan zendt hij die ook in de oogst 09 • H.Efrem de Syriër, diaken en kerkleraar • Z. Luigi Boccardo, priester 0609•• 10 • Z• Edward Poppe, priester • MARGARETHA VAN SCHOTLAND 0610•• Heeft Magriet SINT-Margarita geen zonneschijn, dan zal het een natte zomer zijn 11 • H. Aleidis van Schaarbeek, kloosterlinge, mystica • H. Barnabas, apostel • Z. Hugo van Marchiennes, abt • H. Paula Frassinetti, ordestichteres • BARNABAS • Heilig-HART 0611•• Als het regent op SINT-Barnabas, zwemt de oogst in een waterplas 0611•• Schoonweer op SINT-Barnabee, dan dansen alle boeren mee 0611•• SINT-Barnabas die nooit de sikkel vergat, heeft de langste dag en het langste gras [Deze spreuk stamt van omstreeks het jaar 1000 van de Juliaanse kalender toen de langste dag op/rond deze datum viel] 0611•• SINT-Barnabas, maait het gras 0611•• Valt op SINT-Barnabas veel nat, zwemmen de druiven in het vat 12 • H. Cunera, maagd en martelar • Z. Helena van Polen, koning • Z. Lorenzo Salvi, geestelij • H. Odulphus, priester, monnik • H. Gaspar Bertoni, ordestichter • H. Aleydis van Schaarbeek 0612•• • 12 ZONDAG •VADERDAG H. Aleydis van Schaarbeek 13 • H. Antonius van Padua, priester en kerkleraar, O.F.M. • H. ANTONIUS VAN PADUA 0613•• Als op SINT-Antonius de zon schijnt, veel zorg voor de boer verdwijnt 0613•• Is het op SINT-Antonius nat, de boer verdrinkt van verdriet zich zat 0613•• SINT-Antonius schoon en helder, vult het vat en ook de kelder 14 • H. Lidwina, maagd • H. Rufinus • BASILIUS 0614•• Staat op SINT-Basiel het koren schoon, de boer geeft zijn land nog voor geen kroon 15 • H. Vitus, martelaar • HH. Domitianus en Hadelind, monniken • H. Germana Cousin, maagd • H. Landelinus, abt • VITUS 0615•• Als het regent met SINT-Veith, dan regent het zes weken in een tijd 0615•• SINT-Vitus heeft de langste dag, SINT-Lucia [13 december] doet hem na met de langste nacht [Deze spreuk stamt van omstreeks het jaar 1500 van de Juliaanse kalender toen de langste dag op/rond deze datum viel] 0615•• Zorg wel voor de kinderwiegen, want met SINT-Vitus komen de vliegen 0615•• Zorgt goed voor de wiegen, want SINT-Viet komt met vliegen 16 • H. Lutgardis van Tongeren, cisterciënzerin en mystica 0616•• 17 • H. Reinier van Pisa, kluizenaar • H. Theresia van Portugal, koningin, kloosterlinge • H. Gregorius Barbarigo, kardinaal • H. Alena 0617•• 18 • H. Maria Dolorosa van Brabant, martelares • H. Alena van Dilbeek, martelares • H. Leontius 0618•• 19 • Z. Odo van Doornik, bisschop • H. Romualdus, abt 0619•• 20 • Z. Margaretha Ebner, mystica • H. Silverius 0620•• 21 • H. Albanus, martelaar • H. Aloysius Gonzaga, kloosterling, S.J. • H. Martinus van Tongeren, bisschop • 21 JUNI 0621•• ZOMER, Voor de langste dag, dan neemt de zee, na de langste dag, dan geeft de zee [Over het algemeen is de temperatuur van het zeewater voor de langste dag relatief koud ten opzichte van de landtemperatuur De meeste buien ontstaan dan ook op het land Na de langste dag zijn de rollen omgedraaid en ontstaan de meeste buien boven het relatief warme zeewater] 0621•• 22 • H. Domitianus van Hoei, bisschop • H. Paulinus van Nola, bisschop • HH. John Fisher, bisschop en Thomas More, martelaren • H. Achatius, martelaar • H. Waltherius 0622•• 23 • Z. Basil Hopko, bisschop, martelaar • H. Josef Cafasso, priester • H. Hidulphus van Henegouwen, graaf, monnik • H. Libertus van Kamerijk, bisschop • H. Maria van Oignies, weduwe, mystica • H. Walhere van Dinant, martelaar 0623•• 24 • Geboorte van de H. Johannes de Doper • H. Alena van Brussel, martelares • H. Rumoldus (Rombout), bisschop, martelaar • H. Theodulphus van Lobbes, abt-bisschop • GEBOORTE H. JOHANNES DE DOPER 0624•• Als de linde bloeit met SINT-Jan, is er koren met SINT-Jacob 0624•• Als het regent op SINT-Jan, dan regent het veertig dagen aaneen 0624•• Als het regent op SINT-Jan, kan de boer zijn noten tellen 0624•• Als SINT-Johannes is geboren, is het lengen der dagen verloren 0624•• De regen van SINT-Jan, de oogst bederven kan 0624•• De regen voor SINT-Jan, brengt 's landmans zak de duit, de regen na SINT-Jan, haalt die er weer uit 0624•• Een landman trouw aan de mode, mist met SINT-Jan zijn pels nog node 0624•• Het betrouwde nooit een man, dat hij turf de voor Sint-Jan 0624•• Het manneke, trouw aan de mode, mist met SINT-Jan zijn pels nog node 0624•• Het weer van SINT-Jan, houdt dertig dagen aan [24 JUNI Johannes de Doper in de Volksweerkunde] 0624•• Is op SINT-Baptist [SINT-Jan] de hemel rein, dan zal hij het ook in juli zijn 0624•• Plant men kool in mei, ze worden zogroot als een ei, maar plant ze met SINT-Jan, dan worden ze zo groot als een wan 0624•• Met SINT-Jan de wind uit het noorden, het goede weer is geboren 0624•• Met SINT-Jan, melk in de kan, nieuwe aardappelen in de pan, slaat de eerste maaier an 0624•• Na SINT-Jan moet de koekoek zwijgen, anders is er niet veel goeds meer te krijgen 0624•• Na SINT-Jan, maait alleman, neemt de zee de buien an, neemt de zee het onweer niet meer an 0624•• Regen van SINT-Jan, de oogst bederven kan 0624•• SINT-Jan, is een regenman 0624•• SINT-Jans regen, is dertig dagen regen, is voor de oogst geen zegen 0624•• Voor SINT-Jan bidt men om regen, anders komt hij ongelegen [Limburgs] 0624•• Voor SINT-Jan moet men om regen smeken, daarna regent het vele weken 0624•• Vóór SINT-Jan neemt de zee de buien an 25 • H. Wilhelmus van Vercelli, ordestichter • H. Adalbert 0625•• 26 • H. Vigilius, bisschop en martelaar • H. Jozefmaria Escrivá, stichter van het Opus Dei • Z. Volodymyr Pryjama, martelaar • H. Anthelmus 0626•• 27 • H. Cyrillus van Alexandrië, bisschop en kerkvader • H. Ladislaus, koning 0627•• 28 • H. Irenaeus van Lyon, bisschop en martelaar 0628•• 29 • HH. Petrus en Paulus, apostelen • HH. PETRUS EN PAULUS 0629•• Als het op SINT-Pieter schoon mag zijn, dan drinken alle molenaars wijn, maar valt er regen, het valt hun en de bakkers tegen 0629•• Als SINT-Pieters haantje kraait, komt regenweer ons toegewaaid 0629•• Een regenachtige SINT-Petrus en SINT-Paulus, is voor dertig dagen een gevaar 0629•• Een verzopen SINT-Pieter, gebruikt nog lang zijn gieter 0629•• Heet weer op SINT-Paulein, wat zal de landman vrolijk zijn 0629•• Komen SINT-Petrus en SINT-Paulus met regenvlagen, dan dreigt de regen [30] dertig dagen 0629•• Met SINT-Pieter aan de macht, rijpt het koren dag en nacht 0629•• Op SINT-Pieter zonneschijn, dan drinke vrij de mulders wijn 0629•• Schijnt de zon op SINT-Paulijn, dan zal gans het jaar kermis zijn 0629•• SINT-Pieter helder en klaar, is een goed bijenjaar [ook wel: iemen jaar] 0629•• SINT-Pieter, komt met de gieter 0629•• Wanneer het SINT-Pieter is, zorg dat de hooitijd ten einde is, want vissen doet hij zonder gena, ofwel tevoren ofwel erna 0629•• Zoals de wind op SINT-Pieter waait, zo zit de wind voor 't jaar gedraaid 30 • H. Clotsildis, abdis • Z. Basilius Velyckovsky, bisschop en martelaar • Eerste HH. Martelaren 0630• ••• 06• Als de nachten lengen, begint de hitte te strengen 06• Als de noordenwind in JUNI gaat, dan komt het onweer vrij laat 06• Als een kat over het gers van een stuk afgemaaid land heenrent, hoeft de boer zich geen zorgen te maken over het hooi omdat het niet zal gaan regenen 06• Als het in JUNI veel dondert, komt er een overvloed van koren 06• Als het koud en nat in JUNI is, dan is het de rest van het jaar ook mis 06• Als het veel in JUNI regent, de Heer de oogst niet zegent 06• Als in JUNI vocht en koude kwelt, dat wis voor 't hele jaar niets goeds voorspelt 06• Als 't koud en nat in JUNI is, dan is 't heel het jaar ook mis 06• Blaast de wind in JUNI uit de noorderkant, zo waait het koren van het land 06• Blaast in JUNI uit de noorderkant, verwacht veel koren dan op 't land 06• Blaast JUNI uit de noordkant, veel koren dan op het land 06• Blaast JUNI uit de noordkant, zo waait hij koren van het land 06• Boeren maaien nu hun grasjes, stedelingen pakken hun terrasjes 06• Braakmaand JUNI nat, ledig schuur en vat 06• De eerste JUNI kil en wak, brengt veel koren in de zak == 06• De wei die in JUNI niets geeft, is niet waardig dat ze leeft 06• Dondert het in de JUNImaand, is 't koren goed en 't vee ververst hare vrucht 06• Donderweer in JUNI maakt het koren dik 06• Donderweer op JUNI dagen, vult de korenaren 06• Duikt en snatert eens en gans, dan is er voor de regen een kans 06• Een boom in JUNI geplant, geeft er vijftig in een hand 06• Een JUNIlucht vol met schubben, dan kan de regen het wel schudden 06• Een warme zomer, een strenge winter 06• Een wei die in JUNI niets geeft, is niet waard dat ze leeft 06• Fijne regen vroeg in de morgen, zal zeker u mooi weer bezorgen 06• Gaat JUNI goed voorbij, dan is men in juli nog blij 06• Geeft JUNI een twijfelgeval, dan wordt augustus een erg warm geval 06• Geeft JUNI veel noordwestenwinden, dan wordt juli nat en kil 06• Het onweer in JUNI zuivert de lucht 06• Hoe feller vlieg en horzel steken, hoe eerder onweer los zal breken 06• Hoort ge in JUNI de donder kraken, dan maakt de boer slechte zaken 06• Hoort ge in JUNI de donder kraken, dan maakt de boer vast goede zaken 06• In JUNI dondergevaar, betekend een vruchtbaar jaar [Vlaams] 06• In JUNI koude en een regenvlaag, ziet het boerke niet zo graag 06• In JUNI nat en koud, dat is niet goed voor veld noch woud 06• In JUNI te veel regen in de nok, schaadt de bij en de bonenstok 06• In JUNI veel regen, komt de wijngaard en bijen ongelegen 06• In JUNI weinig regen, voorspeld een grote zegen 06• Is de eerste JUNI regenachtig, heel de maand is twijfelachtig 06• Is de JUNIzomeravond mistig, dan is het weer met gaven kwistig 06• Is de lucht des nachts opgeklaard, mogelijk zich nog een nachtvorst openbaart 06• Is de zomeravond mistig, dan is het weer met zijn gaven kwistig 06• Is er in JUNI pas zonneschijn, dan wordt de zomer erg klein maar fijn 06• Is JUNI goed, dan ook december 06• Is JUNI koud en nat, de boer zijn zak is plat 06• Is JUNI koud en nat, wordt alles slecht en duur 06• JUNI dondergevaar, is een vruchtbaar jaar 06• JUNI is de lucht 's nachts opgeklaard, mogelijk zich nog nachtvorst openbaart 06• JUNI meer droog dan nat, vult de schuur en ook het vat [Limburgs] 06• JUNI meer droog dan nat, vult goede wijn het vat 06• JUNI met veel donder, brengt de oogst ten onder 06• JUNI met veel onweer en gedonder, brengt vaak de oogst ten onder 06• JUNI nat en koud is vast het hele jaar slecht 06• JUNI nat en koud, meest van het hele jaar ellende brouwt 06• JUNI niet te koel, niet te zwoel, niet te nat, en niet te droog, vult de schuren hoog 06• JUNI regen geeft veel zegen, maar met een bijtje erbij, en het zonnetje er boven, doet de boer de Here loven 06• JUNI regen is god zegen, komt de zon daar bij, dan maakt hij boer en stadslui blij 06• JUNI vliegt de zwaluw hoog, 't blijft overwegend droog 06• JUNI vochtig en warm, dan maakt ze de boeren niet arm 06• JUNI weer, Decemberweer [Vlaams] 06• JUNI zesde maand van het jaar, al het groensel groeit te gaar 06• JUNIregen is God's zegen, komt zonneschijn daarbij, dan maakt het boer en stadslui blij 06• JUNIregen, goddelijke zegen 06• JUNIweer meer droog dan nat, vult met goede wijn het vat 06• Leent noorden wind aan JUNI de hand, zo waait hij het koren in het land [Limburg en Vlaams] 06• Met een zomerwervelwind, is het weer ons goed gezind 06• Niet te koel, niet te zwoel, niet te nat en niet te droog, JUNI vult de schuren hoog 06• Nu de nachten weer gaan lengen, begint de hitte te strengen 06• Op het weer van JUNI komt het aan, of de oogst wel zal bestaan 06• Plant men kool in mei, ze worden zo groot als een ei 06• Regenboog des namiddags laat, blijde hij te rusten gaat 06• Regenboog in de avondstond, leg dan je hoofd gerust op de grond 06• Regenboog in de vroege morgen, baart de wakkere boer veel zorgen 06• Te veel koude regens in JUNI, schaden wijn en bijenstok [Oude Limburgse weerspreuk] 06• Vliegen de vleermuizen 's avonds rond, dan komt er mooi weer in de vroege stond 06• Waait in JUNI de noordenwind over het land, dan krijgt de boer veel koren in het land 06• Wie nu zijn vel niet brandt, staat starks als een bleekscheet op het strand 06• Zo heet het is in JUNI, zo koud het is in december 06• Zware onweders baren, dikke korenaren • 01 Woensdag •H. Justinus • 02 Donderdag •HH. Marcellinus en Petrus • 03 Vrijdag •H. HART • 04 ZATerdag •Z. Eva van Luik • 05 ZONDAG •H. Bonifatius van Duitsland • 06 Maandag •H. Norbertus • 07 Dinsdag •Z. Anna van St.-Bartholomeüs • 08 Woensdag •H. Medardus • 09 Donderdag •H. Efrem • 10 Vrijdag •Z. Poppe • 11 ZATerdag •H. Barnabas • 12 ZONDAG •VADERDAG •H. Aleydis van Schaarbeek • 13 Maandag •H. Antonius van Padua • 14 Dinsdag •H. Rufinus • 15 Woensdag •H. Landelinus • 16 Donderdag •H. Lutgardis • 17 Vrijdag •H. Alena • 18 ZATerdag •H. Leontius • 19 ZONDAG •H. Romualdus • 20 Maandag •H. Silverius • 21 Dinsdag •H. Aloisius Gonzaga • 22 Woensdag •HH. John Fisher en Thomas More • 23 Donderdag •H. Maria van Oignies • 24 Vrijdag •GEBOORTE H. JOHANNES DE DOPER • 25 ZATerdag •H. Adalbert • 26 ZONDAG •H. Anthelmus • 27 Maandag •H. Cyrillus van Alexandrië • 28 Dinsdag •H. Ireneüs • 29 Woensdag •HH. PETRUS EN PAULUS • 30 Donderdag •Eerste HH. Martelaren
GEZOND VREUGDEVOL BLOEIEND VRUCHTBAAR 2020 vol schoonheid,verukkelijke LENTE,zalige zomer,heerlijke herfst,wonderlijke winter BLOEI (Maria-Wonne-Winne-Onze-Lieve-Vrouw-Bloemen-Vrouwen) maand MEI [VOLKSWEERKUNDE moet vooral vochtig zijn] ONWEER IN MEI MAAKT DE BOEREN BLIJ Mij spreekt de blomme een tale, mij is het kruid beleefd, mij groet het altemale, dat God geschapen heeft. [Guido Gezelle] Ick ben de soete Mey, een bruyloft van de dieren, Het zy die in het wout, of in het water swieren; Wel paert, o jeugdig heyr, en geeft u uyt den nest, Wat out is mach het doen, maer ‘t voegt de jonheyt best [1656] MERKELDAGEN• [VOLKSGELOOF • BIJGELOOF] Een weerspreuk (volkswijsheid, volksgeloof) is een gezegde of spreekwoord dat betrekking heeft op het weer. Veel weerspreuken zijn volkswijsheid of volksgeloof en niet wetenschappelijk bewezen. In spreuken over het weer op de korte termijn en spreuken over het weer in een vaste periode van het jaar zit dikwijls een kern van waarheid, terwijl voorspellingen voor de lange termijn doorgaans onjuist zijn
01 • H. Evermarus, martelaar • H. Bertha van Aveney, maagd en martelares • H• Jozef, de Arbeider • H. Mafalda van Portugal, koningin, kloosterlinge • H. Marculfus, abt • H. Peregrinus Laziosi • H. Ricardo Pampuri, arts, ordestichter • PHILIPPUS EN JACOBUS 0501•• Als ’t op SINT-Philippus regent, is de oogst gezegend 0501•• Philippus en Jacobus, portieren van de mei, draagt zorg voor onze wei • 01 MEI DAG VAN DE ARBEID •H. Jozef, arbeider 02 • H• Athanasius, bisschop en kerkleraar • H. Frederik van Luik, bisschop • H. José Maria Rubio y Peralta, priester • H. Mafalda, koningin • H. Ultanus, abt 0502•• Een kouwe mei, is een gouwe ei 03 • H. Ansfridus, graaf, bisschop • HH• Filippus en Jacobus, apostelen • KRUISVERHEFFING 0503•• Als ’t op SINT-Philippus regent, is de oogst gezegend 0503•• Jezus [KRUISVERHEFFING] op heilig hout, heeft het nog wel eens koud 0503•• Op SINT-Job plant men bonen hals over kop Te SINT-Job zet men de bonen volop 0503•• SINT-Job, heeft een echte bonen kop 0503•• SINT-Philipus en SINT-Jacobus portieren van de MEI, draag zorg voor onze wei 0503•• Wie bonen wil winnen, moet op SINT-Job beginnen 0503•• Wie grote bonen wil eten, moet SINT-Job niet vergeten 04 • H. Florianus, martelaar • H. Venerius van Milaan, bisschop • H. Silvanus • FLORIANUS 0504•• Dat SINT-Florian, soms nog een sneeuwhut bouwen kan 05 • H. Maurontius, kloosterstichter • Z. Nuntius Sulprizio, belijder • H. Jutta van Pruisen - 0505•• SINT-Judith ziet vinken in het nest 06 • H. Prudentia • SINT-Isidoor 0506•• SINT-Isidoorke thuis, uit het fornuis 0506•• SINT-Isidoor voorbij, noordenwind voorbij 07 • H. Domitianus van Hoei, bisschop • H. Agostino Roscelli, ordestichter • H. Boris van Bulgarije, vorst, monnik • H. Domnius van Salona, bisschop • Z• Gisela, koningin, abdis • STANISLAUS 0507•• Met SINT-Stanislaus aan de stond, komen de aardappelen uit de grond 08 • H. Ida van Nijvel, ordestichtster • HH. Wiro, Plechelmus en Otger, priester en diaken • H. Magdalena van Canossa, ordestichteres • H. Macharius - 0508•• Met Stanislaus aan de stond, komen de aardappelen uit de grond • 08 ZONDAG • MOEDERDAG H. Macharius 09 • Z. Theresia Gerhardinger, ordestichteres • H. Pachomius • MARCARIUS 0509•• SINT-Macarius rust noch duur, want de hemel staat in vuur 10 • H. Johannes van Avila, jezuïet • Z. Beatrix d'Este, kloosterlinge • H. Comgall van Bangor, kloosterstichter • H. Damiaan (De Veuster), priester • KRUISDAGEN 0510•• Pas op, pas op, pas op SINT-Job, want hij steekt een vuurtje op 0510•• Op SINT-Job plant men bonen halsoverkop 11-12-13-14-15 IJSHEILIGEN Limburgs: Iesheilige • Pools: Trzech ogrodników (12 13 14) IJSHEILIGEN : SINT-Mamertus 11-05, SINT-Pankratius 12-05, SINT-Servatius 13-05, SINT-Bonifacius 14-05 IJsheiligen is één van de oudste en wellicht het bekendste begrip uit de volksweerkunde. De eerste berichten over deze "strenge heren" dateren van rond het jaar 1000. De IJsheiligen ontlenen hun benaming aan het gevaar van koud voorjaarsweer voor het gewas, dat in deze tijd in volle bloei staat. Een late vorstnacht kan nu veel schade aanrichten. Het is echter niet zo dat tijdens de IJsheiligen de kans op een overgang naar koud weer groter is dan op andere dagen in het voorjaar. Abrupte temperatuurveranderingen, die onder andere het gevolg zijn van het nog relatief koude zeewater, zijn kenmerkend voor dit hele jaargetijde en kunnen ook in juni nog voorkomen "Voor IJheiligen de bloempotten buiten, veelal kun je er dan naar fluiten, wacht af tot de heiligen zijn voorbij, de bloemen zijn u daarvoor blij." "Het kan vriezen tot in mei, tot de IJsheiligen zijn voorbij." "IJSHEILIGEN hebben harde [koude] koppen" "Zijn de IJSHEILIGEN in het land, vroege bloesem houdt dan kort stand" 11 • H. Gangulphus, martelaar • H. Mamertus, bisschop (IJsheilige) • H. Walbertus, belijder • H. Franciscus Geronimo, geestelijke • H. Majolus, abt • H. Ignatius van Laconi, lekenbroeder • MAMERTUS [IJSHEILIGE] • KRUISDAGEN 0511•• Al is SINT-Marmertus oud en grijs, hij houdt van vriezen en van ijs 12 • H. Pancratius, martelaar (IJsheilige) • HH. Nereus en Achilles, martelaren • H. Richtrudis, abdis • PANCRATIUS [IJSHEILIGE] • KRUISDAGEN 0512•• SINT-Pancreas, SINT-Servaas en SINT-Bonifaas [IJSHEILIGEN], zij geven sneeuw, vorst en ijs helaas 13 • H. Rolendis • H. Servatius, bisschop (IJsheilige) • SERVATIUS [IJSHEILIGE] 0513•• Al wil het in MEI nog wel eens vriezen, met SINT-Servatius neemt de vorst de biezen 0513•• Geen rijmken na SINT-Servaas, geen vloksken na SINT-Bonifaas 0513•• Is met SINT-Servaas geen rijm te zien, zal SINT-Bonifaas geen sneeuw ons biën 0513•• SINT-Pancreas, SINT-Servaas en SINT-Bonifaas [IJSHEILIGEN], zij geven sneeuw, vorst en ijs helaas 0513•• SINT-Servaas moet verlopen zijn, voor de nachtvorst goed wel verdwijnt 0513•• SINT-Servatius, de grote bisschop van Maastricht, op wiens graf men nooit sneeuw zag [Na 13 MEI geen sneeuw meer] 0513•• Voor de nachtvorst zijt ge niet beschermd, totdat SINT-Servatius zich over u ontfermt 0513•• Vóór SINT-Servaas geen zomer, na SINT-Servaas geen winter 0513•• Vóór SINT-Servaas is men niet behoed voor nachtelijke vorst, wacht af tot ze zijn voorbij, de bloemen zijn daarvoor blij 0513•• Vóór SINT-Servatius geen zomer, na SINT-Servatius geen vorst 0513•• Wie zijn schaap scheert voor SINT-Servaas, houdt meer van wol dan van het schaap 14 • H. Mattias, apostel • H. Bonifatius van Tarsus, martelaar (IJsheilige) • BONIFACIUS [IJSHEILIGE] 0514•• SINT-Bonifatius, vriezebaas 0514•• SINT-Bonifaas die geeft, let op, de laatste zak de vriesman op 0514•• SINT-Pancreas, SINT-Servaas en SINT-Bonifaas [IJSHEILIGEN], zij geven vorst en ijs helaas 0514•• Tot SINT-Bonifaas, die strenge baas, wees voor de vrucht, op vorst beducht 0514•• Van nachtvorst ben je nimmer vrij, als SINT-Bonifaas nog niet is voorbij 0514•• Voor nachtvorst is men niet beschermd, tot SINT-Bonfaas zich over ons ontfermt 15 • H. Dymphna van Geel, martelares • H. Isidorus van Madrid, Landarbeider • H. Gerebernus, priester en martelaar 0515•• Pancraas, Servaas en Bonifaas dat zijn drie vorstige bazen, en tot slot ontbreekt ook nie de koude Sophie 0515•• Koude Sophie wordt zij genoemd, vaak komt zij met koude om de hoek 0515•• Vóór Bonifaas geen zomer, na Sophie géén vorst 16 • H. Johannes Nepomucenus • H. Brendanus, kloosterstichter 0516•• Half-mei, staartje van de winter voorbij 0516•• Te midden van mei lopen regen, wind en donder met drei 17 • H. Paschalis Baylon • Z. Ivan Ziatykmartelaar 0517•• Donder zonder hagel op SINT-Pascal, kan weinig kwaad, al met al 18 • H. Erik, koning, martelaar • H• Johannes I, paus en martelaar • H. Paschalis Baylon, lekenbroeder • H. Felix van Cantalice, lekenbroeder 0518•• Op SINT-Felix staan alle seringen in bloei 19 • H. Hadulphus, bisschop • H• Ivo Hélory • H. Crispinus van Viterbo, lekenbroeder 0519•• Krijgt SINT-Ivo het in zijn kop, dan sukkel je van de regen in de drop 20 • H. Bernardinus van Siena, priester • PINKSTERMAANDAG 0520•• Als de eiken in mei gaan bloeien, zal alles volop gaan groeien 0520•• Regent het op Pinkstermaandag, dan regent het 7-zondagen 21 • H. Charel Joseph Eugen de Mazenod, bisschop en ordestichter • H. Constantijn de Grote, keizer • Z. Franz Jägerstätter, nazislachtoffer • H• Herman Jozef van Steinfeld, mysticus 0521•• Wie nu zijn bonen zaait, voelt zich later niet bekaaid • 0521 • O.L.H. HEMELVAART • O.H. HEMELVAART
0531•• Natte PINKSTEREN, vette Kerstmis, heldere Pinksteren, dorre Kerstmis 0531•• Rijpe aardbeien met PINKSTEREN, dan ook een goed wijnjaar 0531•• Sinksenregen is godenzegen ••• 05• Als april schoon wil zijn, wroet MEI gelijk een wild zwijn 05• MEI Als de bij naar huis toe vlucht, zit er regen in de lucht 05• Als de eikels in MEI gaan bloeien, zal alles volop gaan groeien 05• Als de MEIdoorn lang bloeit, is het weer vaak verknoeit! 05• Als de MEIe zal dauw verspreiden, zult ge hebben groene weiden 05• Als einde MEI de eikels bloeien, zal daar een vruchtbaar jaar uit groeien 05• Als er veel bellen op de plassen drijven, zullen we nog langer regen krijgen 05• Als het belletjes regent, blijft het tien dagen lang regen 05• Als het dondert in MEI, valt er dikwijls hagel of regen bij 05• Als in april de kevers opstaan, dan zal MEI van koude vergaan 05• Als maart niet gaart en april niet wil, doet MEI z'n best voor allebei 05• Als April schoon wil zijn, wroet MEI als een wild zwijn 05• Als MEI de wei laat verwelken, ziet ge de boer een vingerhoed melken 05• Als MEI nat is en juni droog, moet de landman veel zakken gereedmaken 05• Als op het eind van MEI d'eikels bloeien, zal daar een vet boerenjaar uit groeien 05• April klaar en rein, MEI zal des te wilder zijn 05• April koud en MEI warm, geen boer wordt er arm 05• April maakt de bloem, en MEI bekomt de roem 05• April moet MEI de aren leveren 05• April mooi en rein, in MEI zal 't donker zijn 05• Aprilse vlokjes, brengen MEIse klokjes In MEI warme regen, vruchtenzegen 05• Aprilvlokjes geven MEIklokjes 05• Avonddauw en koele nachten, dan veel hooi en wijn verwachten 05• Avonddauw en koelte in de maand MEI, brengen ons veel hooi en wijn 05• Avonddauw en zon in MEI, hooi met karren op de wei 05• Avondrood morgen grijs, ga gerust op reis 05• Begin MEI hebben alle vogels een nest of een ei, behalve de koekoek en de spriet want die kennen dan hun nest nog niet 05• Beginnen de vliegtuigen te krijten, dan komt er een storing aan of gaat met pleite 05• Beter een bui op het land, dan tien aan het strand 05• Broedt de spreeuw vroeg in april, er is een schone MEImand op til 05• Dauw in april en MEI, maken een goede augustus en september 05• De laatste dagen van de MEI, nog staartje winter en hij is voorbij 05• De MEI tot juich[jubel] maand uitverkoren, heeft soms nog wel eens rijp achter de oren 05• De zomer in de MEIe, zet oude lieden aan het vrijen 05• Donder en weerlicht in MEI, die hoeft Effing er even niet meer bij 05• Donder en weerlicht in MEI, slecht voor ajuin en prei 05• Donder in de MEI, is slecht voor uien en prei 05• Donder in maart, sneeuw in MEI 05• Donder in MEI, daar valt hagel bij 05• Donder in MEI, geeft gras in de wei [Vlaams] 05• Donder in MEI, zingt de boer jochei 05• Dondert 't in de maand maart, in MEI dekt sneeuw de aard 05• Droge maart, natte april en koele MEI, vullen de schuur en de kelder erbij 05• Een bij in MEI, is zo goed als een ei [Vlaams] 05• Een bijenzwerm in MEI, is een goed teken voor MEI en de wei 05• Een bijenzwerm in MEI, maakt de hooiboer blij 05• Een frisse winderige MEI, maakt het jaar vruchtbaar 05• Een koude maand MEI, een gouden MEI [Vlaams] 05• Een MEIkeverjaar, een goed jaar 05• Een mooie MEI is de sleutel tot een goed jaar * 05• Een natte MEI betekent, boter in de wei 05• Een onweer in MEI, maakt de boeren blij 05• Een PINKSTER regen, geeft zelden regen 05• Een warme MEImaand is goed voor het hele jaar 05• Einde MEI, staartje van de winter [Vlaams] 05• Gaan de eikels in MEI goed bloeien, zal ook het andere volop gaan groeien 05• Heden schupjes, morgen drupjes 05• Het einde van MEI, is het staartje van de winter 05• Het grasken dat in april wast, staat in MEI vast 05• Het is een wenk, reeds lang verjaard, maar het vriest even vaak in MEI als in maart 05• Het MEI weer mag dan wel somber lijken, toch kwam de zomer al om de hoek kijken 05• Het onweer in de schone MEI, doet het koren bloeien op de hei 05• Het staartje van MEI, is het staartje van de winter 05• Het weer wat koel en een buitje erbij, dat maakt in MEI de boeren blij 05• Het weer wat koel, met een buitje erbij, dat maakt in MEI de landman blij 05• Hoe meer onweer in MEI, zoveel minder in de herfst 05• IJs in MEI, nutteloos getij 05• In de maand MEI leggen alle vogels een ei, behalve de kwartel en de griet, die leggen in de MEImaand niet 05• In de morgen MEIregen, in de middag droge wegen 05• In MEI alvast, zijn jas en hoed tot last 05• In MEI een warme regen, betekent vruchtenzegen 05• In MEI leggen alle vogels een ei, behalve de koekoek en de spriet want die kennen hun nest nog niet 05• In MEI nat, een droge juni volgt haar pad 05• In MEI staat het vast, zijn vaak de en de hoed tot last 05• In MEI warme regen, betekent boerenzegen 05• Is ’t koud en bloeit de MEIdoorn, veel van haar pracht gaat verloren 05• Is april mooi, dan zal MEI niet deugen 05• Is de hemel al te blauw, spoedig wordt hij weer grauw 05• Is de lucht in MEI lang geklaard, zich nog nachtvorst openbaart 05• Is de MEI nat, een droge juni volgt zijn pad 05• Is het koel maar niet te nat in MEI, dan is het hooiboerke blij 05• Is het koud en bloeit de MEIdoorn, veel van haar pracht gaat verloor'n 05• Is het MEI maar niet te nat, goed teken voor de wei is dat 05• Is het weer in MEI te mooi, dan krijgt de schuur maar weinig hooi 05• Is het weer in MEI zeer mooi, dan ziet de schuur maar weinig hooi 05• Is in MEI temperatuur te hoog, houden we het in de zomer niet droog 05• Is MEI nat, een droge juni volgt haar pad 05• Kamillegeur in MEI, brengt de zomer dichterbij 05• Kan vriezen in MEI tot de ijsheilige voorbij zijn 05• Koele MEI schenkt een vruchtbaar jaar, droge MEI een duur jaar 05• Koele MEI, goed geschrei 05• Koude MEI, gouden MEI 05• Krimpende wind, stinkende wind 05• Maart droog, MEI nat, veel hooi en zaad zat 05• Maartse wind en aprilse regen, beloven voor MEI de grootste zegen 05• Mag het dauwen in april en MEI, wij zijn in oogst en september blij 05• MEI is somtijds een stoute partij, want in de zon kookt men prei 05• MEI koel en nat, brengt koren in de schuur, en spek in 't vat [Vlaams] 05• MEI koel en nat, brengt koren in het vat 05• MEI koel en nat, vreet koe en paard zich zat 05• MEI koel en nat, vult zak en vat 05• MEI koel en te nat, brengt koren in het vat 05• MEI koel en wak, brengt veel koren in de zak 05• MEI nat, spek in het vat 05• MEI niet te koud en niet te nat, vult de schuur en ook het vat 05• MEI regen is geldzegen 05• MEI regen, MEIzegen 05• MEI tot jubelmaand verkoren, heeft toch rijm achter de oren 05• MEI warm geeft een goed jaar [Vlaams] 05• MEI, koel en nat, brengt koren in de schuur en spek in 't vat 05• MEI, koel en nat, vult de schuur en ook de zak 05• MEI, koel en wak, brengt veel koren in de zak 05• MEIkeverjaar, goed jaar 05• MEImaand trekt men schapen door de vaart, dan blijven ze voor schurft bewaard 05• MEIregen doet groeien 05• MEIregen genoeg en 't weer is mooi, dan 't hele jaar lang brood en hooi 05• MEIregen is MEI [geld] regen [zegen] 05• MEIregen op het zaad, is goud op de plaat 05• MEIvloed, doet een heel jaar goed 05• Mist in maart, is water of vorst in MEI 05• Nachtvorst in MEI, houdt ’t jonge groen niet schadevrij 05• Noordenwind in april en MEI, maakt augustus en september blij 05• Onweer in MEI, is gras in de wei, maar slecht voor uien en prei 05• Onweer in MEI, is vruchtbaar getij 05• Onweer in MEI, maakt de boeren blij 05• Regen en dauw in MEI, maken de boeren blij 05• Regen en wind in het midden van MEI, maakt de boeren vast niet blij 05• Regen in april en wind in MEI, maakt de boeren blij 05• Regen na acht uren, zal de hele dag niet duren 05• Roept de houtduif keer op keer, dan komt er vast en zeker mooi weer 05• Romaldus stormen en blazen, zak in MEI het vee doen grazen 05• Scheert de zwaluw over water en wegen, dan komt of blijft er wind en regen 05• Schopkens [schapenwolken], geven dropkens [regen] 05• 't Staartje van MEI, is 't staartje van de winter 05• Van de bloem, bekomt MEI de roem 05• Van nachtvorst ben je nimmer vrij, is Bonifaas nog niet voorbij 05• Vanaf de eerste MEI, koe en kalf in de wei 05• Vanaf MEI trekt de mist op, na augustus slaat ze neer 05• Veel blaasjes op de waterplas, nog veel regen komt er aan te pas 05• Veel donder in de MEI, maakt de boer en stadslui blij 05• Veel onweer in MEI, maakt de boeren blij 05• Verschaft april mooie dagen, dan pleegt de MEI de last te dragen 05• Vliegen de vleermuizen des avonds rond, dat brengt mooi weer in de morgen stond 05• Waait de bloem in MEI door het veld, rijke oogst wordt dan voorspeld 05• Wanneer de spinnen buiten vlijtig weven, zullen we zeker mooi weer beleven 05• Warme en zachte MEIregen, geeft rijke aren en bloemenzegen 05• Warme en zachte MEIregen, geeft schone bloemen en volle [rijke] aren 05• Wat koelte en wat nat, vult uw kelders beurs en vat 05• Weest op uw hoede, en waakt nu wel, MEI baart dikwijls kattenspel 05• Wie in MEI zijn bonen zaait, voelt zich later niet bekaaid 05• Wil maart reeds donder, dan is sneeuw in MEI geen wonder 05• Ziet ge om de volle maan een rand, dan houdt mooi weer niet lang meer stand 05• Zijn in maart de wolken groots en wijd, in MEI is het dan het gewas dat goed gedijt 05• Zingt de leeuwerik hoog in de lucht, heerlijk weer voorspelt ons zijn vlucht 05• Zingt de vink vroeg in de morgen, dan zal die dag voor regen zorgen 05• Zoele MEI, boeren geschrei 05• Zonnige dagen in Gregorius' tijd, zijn van goede kwaliteit 05• Zwaluw onder dak, geld in de zak 05• Zwermen de bijen in MEI, loopt de boer er lachend bij 05• Zwiert hier en daar een bij, dat maakt de landman van harte blij 05• Zwoele MEI, boeren geschrei
GEZOND VREUGDEVOL BLOEIEND VRUCHTBAAR 2020 vol schoonheid,verukkelijke LENTE,zalige zomer,heerlijke herfst,wonderlijke winter LENTE (Buien-Gulden-Wind-Dorre-Donars-Lenzinmanoth) maand MAART [VOLKSWEERKUNDE mag niet te koud vochtig warm zijn] Laat de lieve wonderbronne, laat het leutig zonnevier, laat de verre blommen kommen, laat weerom de lente alhier. [Guido Gezelle]
MERKELDAGEN• [VOLKSGELOOF • BIJGELOOF] Een weerspreuk (volkswijsheid, volksgeloof) is een gezegde of spreekwoord dat betrekking heeft op het weer. Veel weerspreuken zijn volkswijsheid of volksgeloof en niet wetenschappelijk bewezen. In spreuken over het weer op de korte termijn en spreuken over het weer in een vaste periode van het jaar zit dikwijls een kern van waarheid, terwijl voorspellingen voor de lange termijn doorgaans onjuist zijn 01 • H. ALBINUS • H. Suitbertus• bisschop • H. David van Wales• bisschop 0301•• Regent het met SINT-Albinus dat het giet, dan doet de boer dat veel verdriet 0301•• SINT-Albijn, verandert suiker in azijn 02 • Z. Karel de Goede, martelaar 0302•• Wie bomen wilt winnen, moet op SINT-JOB beginnen 03 • H. Catharina Drexel, kloosterlinge • H. Kunigonde van Luxemburg, keizerin en kloosterling • Z. Fredericus van Hallum, abt • CUNIGONDIS 0303•• Als het dondert op SINT-Cunegond, einde van de WINTER in de grond 0303•• Een lachende SINT-Cunigoende, brengt de boodschap van het goede 04 • H. Casimir, koning • H. Humbertus, graaf • Z. Giovanni Farina, bisschop en ordestichter • H. Adrianus van May 0304•• Vorst op Sint-Adriaan, heel de maand met ‘t goed weer gedaan 05 • H. Olivia van Brescia, maagd en martelares • H. Carthach de Oude, bisschop • H. Johannes Josephus van het Kruis, geestelijke • H. Joseph Bilczweski, bisschop • ADRIANUS VI 0305•• Regen op SINT-Adriaan, laat niets meer droog staan 0305•• Het is in ‘t begin of op ‘t end, dat maart ons zijn gaven zendt 06 H. Agnes van Bohemen, kloosterstichtser • H. Cadroe, abt • H. Coletta Boillet, ordestichteres 0306•• Maart droog en april nat, mei koel en van beiden wat, brengt koren in de zak en wijn in ‘t vat 07 HH. Perpetua en Felicitas, martelaressen • Z. Reinhard, monnik, abt 0307•• Mist in maart, geeft rijm in mei 08 • H. Johannes a Deo[van God], kloosterling • H. Siméon Berneux, martelaar 0308•• Zoveel nevels zich in maart vertonen, met zoveel onweer zal de zomer lonen 09 • H. Francisca Romana, kloosterlinge • Z. Dominico Savio, scholier 0309•• SINT-Francisca schiet er uit, en gooit meestal de sneeuw er uit 10 • H. Anastasia • VEERTIG-MARTELAREN - H. Johannes Ogilvie• priester en martelaar • H. Marie Eugénie van Jezus, ordestichtster 0310•• Als het met de "40" [VEERTIG-MARTELAREN] niet vriest, de WINTER nog lange kniest! 0310•• Als vorst de VEERTIG-MARTELAREN brachten, dan houden zij die nog veertig nachten 0310•• Op de dag van de VEERTIG-MARTELAREN regen, ook mooie dagen, minstens zeven 0310•• Zoals het nu met de VEERTIG-MARTELAREN [RIDDERS] weent, het nog veertig dagen wederkeert 0310•• Zoals het weer de VEERTIG-MARTELAREN vindt, zo blijft het weer veertig dagen met zijn wind 11 • H. Rosina • H. Euphrasia van Constantinopel, maagd • H. Vindicianus, bisschop • H. Constantijn van Schotland 0311•• De maartse zon en de aprilse wind, schendt er zo menig schoon kind 12 • H. Maximilianus • GREGORIUS DE GROTE • Z. Dionysius de karthuizer• schrijver • H. Innocentius• paus • H. Luigi Orione, ordestichter • Z. Rutilio GrandeSJ, martelaar 0312•• Is het weer op SINT-Gregorius dol, dan kruipt de vos al reeds uit zijn hol, is het mooi en zonder vlagen ,dan schuilt hij nog veertig dagen 0312•• Zo de wind staat op SINT-Gregorius, zo staat hij nog veertien dagen 0312•• Als GREGORIUS zich stelt, moet de boer zijn op het veld 13 • H. Eufrasia • H. Leander van Sevilla, bisschop • H. Rodrigo van Cordoba 0313•• Speelt het maandje maart in de zonne haar kaart, dan krijgt in mei de winter een staart 14 • H. Machteld • H. Mathildis, koningin • MATHILDE 0314•• De eerste donder bromt, als SINT-Mathilde komt 0314•• SINTe-Mathilde komt uit drie hoeken, met hagelstenen bakt zij koeken 15 • H. Louisa de Marillac • H. Clemens Hofbauer, kloosterling • Z. Artemide Zatti, salesiaan 0315•• Een koekoeksroep ter helft van MAART, is voor de boer een daalder waard 16 • H. Eusebia, abdis • H. Heribert van Keulen, bisschop • H. Dentelinus van Soignies 0316•• In de maand maart veel wind, dit met een schone mei zich bindt 17 • H. Pelagia van Tarsus, martelaar • H• Gertrudis van Nijvel, maagd • H. Patricius, bisschop • H. Jozef van Arimatea • GERTRUDIS VAN NIJVEL Gertrudis van Nijvel: leefde van 626 tot 659. Was een dochter van Pepijn van Landen en eveneens een zuster van Bavo 0317•• Als het vriest op SINT-Geertruid, dan is de WINTER voorlopig nog niet uit 0317•• Op SINTe-Geertruid, komt de warmte de grond uit 0317•• SINT-Geertruid, die mooie bruid, blaast de snijder de kaars uit [De kleermaker kan voor het donker worden met zijn werk stoppen] 0317•• SINT-Gertruid, de mooie bruid, blaast de [WINTER] kaars uit 0317•• SINT-Matthies sjmiet eine heite sjtein in ’t ies, SINT-GERTRUUD, mit de moes, haolt ‘m weer droet 0317•• Vriest het op SINT-Geertruid, de WINTER is in 40 dagen niet uit 18 • H. Cyrillus van Jeruzalem, bisschop en kerkleraar • H. Eduard van Engeland, koning en martelaar 0318•• Een droge maart en een natte april, vult de schuur naar boerkes wil 19 • H. JOZEF, bruidegom van de heilige maagd Maria • Hoogfeest • HH. Landoaldus en Amantius, priester en diaken • JOZEF • JOZEF van Nazareth 0319•• Als het helder is op SINT-Jozefdag, men een goed jaar verwachten mag 0319•• Een schone SINT-Jozef geeft een goed jaar 0319•• Is het met SINT-Jozef klaar, reken op een ruim goed jaar 0319•• Is het mooi en zondervlagen, schuilt SINT-Jozef nog veertien dagen 0319•• SINTe-Jozef sta ons bij, of de WINTER gaat niet voorbij 0319•• SINT-Jozef helder en klaar, geeft licht een vruchtbaar jaar 0319•• SINT-Jozef schoon en goed [mooie dag], een vuchtbaar jaar verhopen doet [ligt in't verschiet] 20 • H. Wolfram • H. Clemens van Ierland, monnik, geleerde • H. Cuthbertus van Lindisfarne, bisschop • H. Irmgard, keizerin • H. Jozef Bilczewski, bisschop 0320•• Hoor je de koekoek op 20 MAART, doof dan gauw de haard 0320•• Staat de wind op 20 MAART in 't Noorden, dan staat ze er dertien weken later nog 0320•• 20 MAART, het begin van de LENTE, dan is het niet altijd rijst met krenten 0320•• 20 MAART, Op LENTEdag de wind in noord, blaast nog zeven weken voort • 20 • PALMZONDAG 20160320•• Komen met PALMZONDAG de palmen droog in huis, dan komen de schoven droog in de schuur 20160320•• Met PALMZONDAG zonneschijn, moet een goed teken zijn 20160320•• PALMZONDAG helder en klaar, brengt een vruchtbaar jaar 20160320•• PALMZONDAG Palm palm Poasch'n, loat de koekoek roaz'n, loat de kiwiet zing'n, dan krie't wi lekk're ding'n • GOEDE WEEK 20160320•• De GOEDE WEEK heeft nog nooit gedeugd [GOEDE WEEK = week voor Pasen] 20160320•• De GOEDE WEEK is altijd een kwade
LENTE-equinox begin van de LENTE. De Zon trekt van het zuidelijk naar het noordelijk halfrond en staat recht boven de evenaar van de Aarde. Vandaag duurt de dag (ongeveer) even lang als de nacht (Latijn: equi = gelijk, nox = nacht), na vandaag duren de dagen langer dan de nachten. De winter was 88,99 dagen lang, de LENTE zal 92,75 dagen duren. De elliptische baan van de Aarde om de Zon is verantwoordelijk voor het feit dat de seizoenen niet even lang zijn; wanneer de Aarde dichter bij de Zon staat (op dit moment is dat in de winter), beweegt zij sneller en duurt dat seizoen korter. Voor meer details, zie de tabel de seizoenen. Dit wordt ook wel de astronomische LENTE genoemd, de meteorologische LENTE begon op 1 maart
Weerspreuken Als het dondert in dor hout, dan blijft de hele zomer koud Als het dondert op de blote doren, is de scheper z'n wei verloren Als het onweert in het kale hout, volgt een winter guur en koud Als in den winter en in het begin der LENTE de vliegen zoo dansen, krijgt ongunstig weer kansen De zomer moet niet te vlug beginnen, anders blijft 't niet lang mooi Donder op een kale boom, geeft in de zomer een waterstroom Donder op een kale boom, het hele jaar een waterstroom Donder op een kale doren, is de halve zomer verloren Donder op een kale tak, geeft koren in de zak Donder op een kale tak, is honger op de stal In het najaar veel wind uit het westen, evenlang zal hoge wind ons in 't voorjaar pesten Indien men in het voorjaar den eersten ooievaar ziet vliegen, dan blijft men het geheele jaar vlug, ziet men hem daarentegen loopen, dan blijft men het geheele jaar lui Noordenwind met motregen, houdt de zon niet tegen Onweer op een dorre tak, maakt de zomer koud en nat Schaarse LENTEbloei, honger voor de koei Zo koud als het met het begin van de LENTE is, zo koud is het met het begin van de zomer
21 • H. Axel van Lund, aartsbisschop • H. Endeus, kloosterstichter • H. Serapion, kerkgeleerde • Z. Nicolaas van Fluë, belijder • Z. Clementia van Öhren, weduwe • BENEDICTUS VAN NURSIA 0321•• Met zuidenwind op SINT-Benooi, neemt het weer een goede plooi 0321•• Op SINT-Benedictus de wind in het noorden, dan staat hij daar zes weken 0321•• SINT-Benooi, de wind uit noord, blaast zo nog zeven weken voort 0321•• Wind uit noord op SINTe-Benuut, ge zijt voor zeven weken gekluut 0321•• Zuidenwind met SINT-Benooi, valt het jaar in een goede plooi 22 • H. Lea • Z. Eelco Liaukama, abt en martelaar • Z. Clemens August kardinaal von Galen, bisschop • Z. Hugolinus van Cortona, kluizenaar • HH. Reinhilde en Herlinde van Maaseik 0322•• Danst het lammeke in maart, april vat het bij de staart 23 • H. Turibius de Mogrovejo, bisschop • Z. Methodius Trčka, martelaar • H. Viktorianus 0323•• Als het regent op Sint-Viktoriaan, zullen we veel hooi rapen maar geen graan 24 • H. Catharina van Zweden (heilige), abdis 0324•• Wil het in maart onweren, krijgt men in juli veel regen • 24 • WITTE DONDERDAG 25 • AANKONDIGING VAN DE HEER (Maria Boodschap) • H. Dismas, bekeerling • Z. Eberhard van Nellenburg, graaf, monnik, kloosterstichter • MARIA-BOODSCHAP • MARIA BOODSCHAP 0325•• Al brengt MARIA-BOODSCHAP LENTE in het land, koude krijgt nog vaak de overhand 0325•• Als MARIA-BOODSCHAP voor zonsondergang helder is, komt er een vruchtbaar jaar 0325•• Onze Lieve Vrouwe [MARIA-BOODSCHAP] roept de zwaluwen, en stuurt ze ook weer terug [8 September: MARIA-GEBOORTE] 0325•• Op MARIA-BOODSCHAP keren bij ons de zwaluwen were 0325•• Op Onze-Lieve-Vrouwe-Boodschap [MARIA-BOODSCHAP] keren steeds bij ons de zwaluwen were 0325•• SINT-Michiel [29 september] steekt het licht aan, MARIA-BOODSCHAP blaast het uit [Het wordt 's avonds al zo lang licht dat er geen verlichting meer nodig is] • 25 • GOEDE VRIJDAG 20160325•• Als het op GOEDE VRIJDAG regent, is het gehele jaar gezegend 20160325•• GOEDE VRIJDAG regen, is Gods zegen 20160325•• Op GOEDE VRIJDAG regen, brengt de boer geen zegen 25 • H. Ludgerus van Utrecht, bisschop 0326•• Regen op Ludgerusdag, een lege graanschuur men verwachten mag • 26 • PAASZATERDAG 27 • H. Rupertus van Salzburg, bisschop • RUPERTUS 0327•• Is het op SINT-Rupert de hemel helder en rein, zo zal ook de zomer [juli] zijn • 27 • PASEN 20160327•• PASEN in maart, is niks waard, komt PASEN in april, dan staat de vriezeman stil 20160327•• PASEN in meert, alles verkeerd 20160327•• PASEN vroeg of laat, hij draagt de zomer aan zijn gat 20160327•• PASEN vroeg, vroeg goed weer, PASEN laat, laat goed weer 20160327•• Valt PASEN in maart, dan trek hij een slechte kaart 20160327•• Vroege PASEN, vroege zomer, late PASEN, late zomer 20160327•• Zo de wind met PASEN waait, zo waait hij tot Pinksteren 28 • H. Ebregisus, bisschop • H. Gontram van Bourgondië, koning • H. Gundelindis, abdis • H. Jozef Pelczar, bisschop 0328•• Brengt SINT-Gortran storm en wind, de sikkel is de boer nog steeds goed gezind • 28 • PAASMAANDAG •H. Gontran 29 • H. Eustasius • JONAS • Z. Hugo van Vaucelles• monnik • HH. Jonas en Barachisius, monniken en martelaren • HH. Gwynllyw en Gladys, koningspaar 0329•• Geeft SINT-Sulpitius schoon ijs, dan is de LENTE niet goed wijs 0329•• Op [SINT-Jonas] SINT-Joachimsdag, komt dikwijls vuur van pas 30 • Z. Amadeüs van Savoye• hertog • H. Leonard Murialdo, priester • H. Quirinus van Rome• martelaar • Z. Ludovicus van Casorio, ordestichter 0330•• Vaak brengt Sint-Amedee, het mooiste weer van maart mee 31 • H. Benjamin van Perzië • H. Aldo• abt 0331•• Breekt Sint-Benjamin aan, dan is het met slecht weer gedaan °°° 03• Als het dondert op een kale MAARTse top, voeren de boeren de aren op 03• Als het in MAART fel waaien wil, zal er veel fruit komen 03• Als het lammetje danst in MAART, pakt april het bij de staart 03• Als het weder is van goede zin, trekt de kou nu z'n staartje in, en 's morgens reeds de eerste MEERT, zegt men welkom aan de kwik steert 03• Als hij komt en als hij scheidt, heeft de oude MAART zijn gift bereid 03• Als in de maand MAART veel mist valt, in de zomer veel onweer knalt 03• Als in MAART de muggen dansen, sterven de schapen 03• Als MAART aprilweer geven wil, zo zal geven MAART weer de maand april 03• Als MAART geeft april weer, april geeft MAARTs weer 03• Als MAART geeft zonnige dagen, moet ge in april de jas weer dragen 03• Als MAART is zacht in wil, verwacht men een koude april 03• Als MAART niet gaart en april niet wil, doet mei het voor allebei 03• Als MAART zacht is in wil, verwacht men een koude april 03• Als 't lammetje danst in MAART, pakt April bij de staart 03• Brengt MAART storm en wind, de sikkel is de boer goed gezind 03• Daar is geen MAART zo goed of het sneeuwt op de boer zijn hoed 03• Dansen in MAART de muggen rond, dan is dat voor de schapen niet gezond 03• Danst het lammetje in MAART, april vat [pakt] het bij de staart 03• Danst in MAART de mug, veel schapen op een dooie rug 03• De eerste donder in MAART, pakt de elft bij zijn staart. [Elft is een zeevis die voor het paaien de rivier optrekt] 03• De koekoek roep half MAART, is de boer een daalder waard 03• De maand MAART, heeft het venijn in haar staart 03• De MAARTse maan, brengt kwaad weer aan 03• De MAARTse zon en de aprilse wind, schendt er zo menig schoon koningskind 03• Die zich zelve wel bemint, wachten zich voor MAARTse zon en aprilse wind 03• Donder in MAART, sneeuw in mei 03• Donder in MAART, vorst in april 03• Donder in MAART, zegen voor d'aard 03• Dondert het in de maand van MAART, in mei dekt de sneeuw de aard [Vlaams] 03• Droge MAART brengt overal koren, MAARTse sneeuw is koren waard 03• Droge MAART en natte april, dat is de boer zijn wil 03• Droge MAART, natte april en koele mei, vullen de schuur en de kelder erbij 03• Droogte en veel stof in MAART, is de boer heel wat waard 03• Een droge maand MAART,is een zomer te paard 03• Een droge MAART en een natte april, dat is de boeren naar zijn wil 03• Een droge MAART en natte april, dan doet de landman wat hij wil 03• Een droge MAART en natte april, is alle boeren schuren vol 03• Een droge MAART is goud waard, dat het in april maar regenen wil 03• Een droge MAART is goud waard, vochtige MAART een dure haard 03• Een droge MAART, een natte april, een koele mei, vullen de schuren en de kelders van de boer 03• Een droge MAART, is een LENTE [of zomer] te paard, en zaait vruchten in de haard 03• Een droge MAART, is een zomer te paard, en zaait vruchten in de haard 03• Een droge MAARTse wind, maakt de boeren goed gezind 03• Een goede MAART, is niet veel waard 03• Een inhoudende MAART, is geld waard 03• Een koekoeksroep ter helft van MEERT is voor den boer een daalder weerd 03• Een koude MAART, een LENTE te paard 03• Een natte MAART, geeft veel lijnzaad [Limburgs] 03• Een natte MAART, is niks waard 03• Een schepel stof in MAART, is een krone waard 03• Een vlo in MAART, is een daalder waard 03• Februari met veel sneeuw, een droge MAART en een natte april, voorspellen een goed jaar 03• Geeft MAART al veel gedonder, dan is een witte [PAAS] PASEN geen wonder 03• Geeft MAART veel zonnige LENTEdagen, dan laat april de jas u dragen 03• God geeft ons sneeuw in MAART, opdat je het bewaart 03• Het is in 't begin of op 't eind, dat MAART ons zijn gaven zendt 03• Het sneeuwwater van het MAARTje, kun je bewaren voor minstens een jaartje 03• Hij die zich zelf wel bemint, hoede zich voor MAARTse zon en aprilse wind 03• Hoor je de koekoek op 20 MAART, doof dan maar gauw de haard 03• In inhoudende MAART, is goud waard 03• Is MAART kil en vochtig, dan wordt de hele zomer stormachtig 03• Kletst in MAART de regen op de stenen, dan zullen we in de zomer erg veel zweten 03• Kom ik door [over] MAARTje, leef ik nog een jaartje, zei de vent en hij stierf op de 1ste april 03• Komt men in MAART onweer tegen, dan krijgt men in juli regen 03• Komt op de LENTEdag de wind uit de noord, dan blaast hij nog zeven weken voort 03• Koude in MAART, dan een LENTE te paard 03• Koude in MAART, wordt een LENTE te paard en zaait vruchten in de haard 03• MAART Als de R is in de maand, is het weer niet altijd meegaand 03• MAART Als het dondert in het dorre hout, blijft de hele zomer koud 03• MAART Als het weder is van goede zin, trekt de kou zijn steertje in 03• MAART Als vroege krokussen bloeien, zullen ze met koude stoeien 03• MAART Autoruiten nog steeds bevroren, dat geeft straks veel koren 03• MAART De LENTE kijkt niet altijd op uw kalender 03• MAART Donder op een kale tak, geeft koren in de zak 03• MAART Donderweer op juni dagen, vult de korenaren 03• MAART droog en april nat, geeft veel koren in het vat 03• MAART droog, mei nat, veel hooi en zaad zat 03• MAART geeft doorgaans 12 zomerse dagen, april staat er borg voor 03• MAART guur, volle schuur [Vlaams] 03• MAART houdt de ploeg bij de staart, april houdt ze weer stil 03• MAART is de poort naar LENTEweer, belangrijk voor appel en peer 03• MAART Is het mooi en zonder vlagen, schuilt hij nog veertig dagen 03• MAART koel en nat, veel koren in het vat [Vlaams] 03• MAART met een lange staart, brengt later spek en pens aan de haard 03• MAART niet te droog en niet te nat, vult de boer zijn kist en vat 03• MAART pakt ze met [bij] de staart, april pakt ze met de bil [Vlaams] 03• MAART Regen voor 8 uur is nooit van lange duur 03• MAART roert zijn staart, april doet wat hij wil en mei doet er ook nog wat bij 03• MAART speelt met zijn staart 03• MAART wind en april regen, beloven de boer veel zegen 03• MAART zendt om ons te plagen, koude winden en natte vlagen 03• MAART zonder bloemen, zonde dauwe, brengen ons op het eind in het nauwe 03• MAART, roert zijn staart 03• MAART, speelt met zijn staart 03• MAARTe, MAARTe da's een vuile taarte 03• MAARTe, MAARTe wat hebt ge een vuile staarte 03• MAARTse buien, zegt dat de zomer aan komt kruien, of als hij komt, of als hij scheidt, heeft MAART zijn gift bereid 03• MAARTse buien die beduien dat het voorjaar [LENTE] [zomer] aan komt kruien 03• MAARTse maan, brengt kwaad weer 03• MAARTse regen, brengt geen zegen 03• MAARTse regen, brengt zomer zegen 03• MAARTse snee, doet akkers en velden wee 03• MAARTse snee, doet de akker vruchten wee 03• MAARTse sneeuw, bleekt je wasgoed in een geeuw 03• MAARTse sneeuw, is mest op de akker 03• MAARTse sneeuw, is mest op het vlasland 03• MAARTse wind en aprilse regen, beloven voor mei de grootste zegen 03• MAARTse zon en aprilse wind, bederven menig schoon kind [Dan krijgen kinderen sproeten] 03• MAARTse zon en aprilse wind, schenden menig lieflijk kind 03• MAARTse zonne is korte wonne 03• MEERT zonder bloemen, zomer zonder dauwe, brengen ons op 't einde in 't nauwe 03• Met MAARTse sneeuw de was gedaan, alle vlekken naar de maan 03• Mist in MAART, is water of vorst in mei 03• Muggendans in MAART, voorspelt sterfte onder de schapen 03• Natte MAART, veel gras 03• Niet te droog, niet te nat, dan vult MAART een duchtig vat 03• Nooit is MAART zo goed, of het sneeuwt een hoed 03• Nooit is MAART zo goed, of hij sneeuwt wel een volle hoed 03• Nooit is MAART zo zoet, of 't sneeuwt op de herder zijn hoed 03• Of als komt of als hij scheidt, heeft MAART zijn gift bereid 03• Oh, MAART, wat roert ge uw staart, elk is verkouden, hoest en kucht, en snakt naar zoele, reine lucht 03• Oktober weer komt in MAART terug 03• Ondanks de MAARTse jammerklachten, is de zomer al aan 't wachten 03• Onze Lieve Vrouwe roept de zwaluwen, en stuurt ze ook weer terug 03• Op de eerste MAART, zegt men welkom aan den kwikstaart 03• Regen druppels gutsen neer, niet bepaald fijn LENTE weer, en dan ook die harde wind, MAART was ons niet goed gezind 03• Smoor te MAERTe, is vloed te meie 03• Sneeuw en hagel, regen en wind, daarvan is MAART een vrind 03• Sneeuw in MAART, voor vrucht en druiven nadeel baart 03• Sterren nacht voor MARIA-BOODSCHAP klaar, brengt een heel goed boerenjaar 03• Stof in MAART, is goud waard 03• Stuift het stof in MAART, het is de boer goud waard 03• 't Is in het begin of in het eind, dat MAART ons zijn gaven wendt 03• Unne dreuge MERT, is goud wert 03• Veel wind in MAART, geeft appels in de gaard 03• Vochtige MAART, de boer zorgen baart [Limburg] 03• Vochtige MAART, de boeren smarten [zorgen] baart 03• Voor MAART ziet de boer liever een wolf in het veld dan een schaap 03• Voor oude lieden heeft MAART, kwaad in hare staart 03• Voor oude lieden, heeft MAART goud in hare staart 03• Voor ouderen heeft de grillige MEERT, veel kwade haren in z'n steert 03• Voor puisten of een wond, is MAARTse sneeuw gezond 03• Vriezende januari, natte februari, droge MAART, regen in april, is de boeren hunnen wil 03• Waait de wind in MAART te fel, veel fruit verwacht men wel 03• Wat MAART niet wil, dat neemt [doet] april 03• Wie grote bonen wil eten, moet MAART niet vergeten 03• Wie zich zelf bemind, wacht zich voor de MAARTse wind 03• Wie zich zelve mint, wachte zich voor MAARTse zon en aprilse wind 03• Wil je een mooie witte was, dan komt MAARTse sneeuw goed van pas 03• Wil MAART reeds donder, sneeuw in mei is geen wonder 03• Zaai in MAART niet te vroeg, er is nog tijd genoeg 03• Zijn in MAART de wolken groots en wijd, dan in mei het gewas goed gedijt 03• Zijn in MAART de wolken groots en wijd, in mei is het dan het gewas dat goed gedijt 03• Zo menig vorst in MAART, zo menig dauw in april 03• Zoveel nevel in MAART, zoveel onweer s' zomers 03• Zoveel nevel in MAART, zoveel regen na PASEN 03• Zoveel nevels in MAART zich tonen, zoveel onweer de zomer zal lonen 03• Zoveel nevels zich in MAART vertonen, met zoveel onweer zal de zomer lonen 03• Zuiverend en bijzonder vruchtbaar, is in MAART de donder 03• Als het weder is van goede zin, trekt de kou nu z'n staartje in, en 's morgens reeds de eerste MEERT, zegt men welkom aan de kwiksteert 03• MAART kan veranderlijk zijn
GEZOND VREUGDEVOL BLOEIEND VRUCHTBAAR 2020 vol schoonheid,verukkelijke lente,zalige zomer,heerlijke herfst,wonderlijke WINTER SPROKKEL (Dooi-Slijk-Modder-Schrikkel-Spring-Reinigings-Zuiverings-Blijde-Korte-Regen) maand FEBRUARI [VOLKSWEERKUNDE moet vochtig fris zijn] 't Is koud, de winden bijten 't is koud, de boomen splijten de booze wind giert hij heeft de zonne ontvierd [Guido Gezelle]
Festum in praesentatione domini • Maria•Leechmès • Liichtmëssdag • Grabnyčios • Ofiarowanie Pańskie • Candelera • Стрэчаньне • Сретение Господне • Hromnice (svátek) • Matczi Bòsczi Gromiczny • Kyndelsmesse • Kyndelsmesse • Kyndelmisse • Kyndilmessa • Kynttilänpäivä • Kyndelsmässodagen • Mamacha Kandilarya Raymi • Сретение Господне • Stretnutie Pána • Svijećnica • მირქმა • Vroeger deden jonge moeders die in de voorbije maanden bevallen waren hun kerkgang. Ze gingen met hun pasgeborene naar de ‘Lichtmis’ om hem of haar ‘op te dragen’ aan Onze-Lieve-Vrouw. Die plechtigheid werd ook wel de ‘krijtersmis’ genoemd want als er één baby begon te huilen, volgde de rest gewoonlijk ook. Dit versje refereert aan het oude gebruik van ‘de kerkgang doen’: ‘Met Lichtmis kwam de dooi Sint-Jozef nam de kooi Maria sloeg haar halsdoek om Ze gingen naar den Dom Maria ging haar kerkgang doen Ze gaf haar kerstekind een zoen En droeg het op aan God de Heer De duiven kirden heen en weer’ Wanneer de moeders na hun kerkgang weer thuiskwamen met een gewijde kaars, ontstak de boer deze kaars en deed zijn rondgang door de boerderij. In de stal liet hij drie druppels was op de kop van de boerderijdieren vallen om hen te beschermen tegen allerhande veeziekten. Ook op de drempel van de voordeur liet hij een drietal druppels kaarsvet vallen, evenals in zijn pet en in die van zijn zonen. Zo werden ook zij behoed tegen allerlei ziekten en tegenslag. De boerin en haar dochters trokken de keuken in, want er moest feest gevierd worden! Sinds vandaag kon men namelijk het ‘licht’‘missen’; de dagen waren met Lichtmis al zodanig gelengd dat men geen kaarsen meer hoefde aan te steken. Om dit te vieren werden er veel koeken gebakken, getuige dit versje “Op Lichtmisdag is er geen vrouwke zo arm of ze maakt er haar panneke warm” De ronde vorm van de pannenkoeken verwees in voorchristelijke tijden overigens naar de zon, wiens kracht vanaf vandaag alleen maar toeneemt! 0202•• Als de LICHTMISsen door de sneeuw gaan, gaan de koeikens vroeg naar de wei [Vlaams] 0202•• Als de zon met LICHTMIS op de kaarsen schijnt, dan mogen de boeren gerust wel klagen 0202•• Als de zon met LICHTMIS op de kaarsen schijnt, moet de scheper zuinig zijn op het wintervoer 0202•• Als de zon met LICHTMIS op de toren schijnt, wordt het een goed bijenjaar 0202•• Als er met LICHTMIS de zon door de boomgaard schijnt, zal het een goed appeljaar zijn 0202•• Als er storm en regen op LICHTMIS is, hoe mooier het voorjaar is 0202•• Als er te LICHTMIS druppeltjes aan de doornhagen hangen, is het schoon vlas te wegen [Vlaams] 0202•• Als het op LICHTMIS stormt en de sneeuw komt vallen, dan wacht de tijd niet een lentelied te schallen 0202•• Als LICHTMIS komt met blommen, zal PASEN met sneeuw en ijs kommen 0202•• Als met LICHTMIS de doornboom lekt, dan drinken de vetweiders wijn [Vetweiders zijn veefokkers][Als zij het goed hebben drinken ze na de slacht wijn] 0202•• Als met LICHTMIS de doornhagen likken, zullen de korenkarren kwikken [Vlaams] [Karren zullen de oogst met moeite kunnen dragen, er wordt een goede oogst verwacht] 0202•• Als met LICHTMIS de kaarskes door de sneeuw lopen, gaan de koeikes vroeg naar de wei 0202•• Als met LICHTMIS de zon brand, komt de schaarste in het land 0202•• Als met LICHTMIS de zon door de boomgaard schijnt, zal het een goed appeljaar zijn [Vlaams] 0202•• Als met LICHTMIS de zon op het misboek schijnt, is het een teken dat de winter verdwijnt 0202•• Als met LICHTMIS de zon schijnt door 't hout, is 't nog geruime tijd koud 0202•• Als met LICHTMIS de zon schijnt op de toren, krijgt men nog zoveel sneeuw als tevoren 0202•• Als met LICHTMIS de zon schijnt op Gods altaar, dan is het een goed bijenjaar 0202•• Als met LICHTMIS de zon schijnt, gaat de vos nog zes weken naar zijn hol terug. [winterslaap] 0202•• Als met LICHTMIS het zonneken brandt, komt er schaarste op het land 0202•• Als op LICHTMIS de schijnt door het hout, dan is het nog wel zes weken koud 0202•• Als op LICHTMIS de zon op de kaarsen schijnt, dan mogen de boeren wel klagen, [Turnhout] 0202•• Als op LICHTMIS de zon schijnt door het hout, dan is het nog wel zes weken koud 0202•• Als op LICHTMIS de zon schijnt, gaat de vos nog 6 weken naar zijn hol terug [Vlaams] 0202•• Als 't met LICHTMIS waait en stormt, is de lente dra gevormd, maar blijft het weder klaar en hel, dan komt het voorjaar niet zo snel 0202•• Als te LICHTMIS de keerskens door de sneeuw gaan, gaan de koeikens vroeg naar de wei 0202•• Als te LICHTMIS de zon op het misboek schijnt, is het een teken dat de winter verdwijnt 0202•• Als te LICHTMIS de zonne schijnt door het hout, is het nog wel zes weken koud 0202•• Als te LICHTMIS druppeltjes aan de doornhagen hangen, is 't schoon vlas te wegen 0202•• Blaast op LICHTMIS de wind uit 't oosten, moet ge veel hout hèn om te roosten 0202•• Brengt LICHTMIS wolken en regen mee, is de winter voorbij en komt niet meer 0202•• Brengt Vrouwe LICHTMIS sneeuw en wind, weldra de lente begint, maar brengt zij klaarte mee, komt de lente niet gedwee 0202•• D'r zullen veel appels worden gewonnen, staat te LICHTMIS den boomgaard in de zonne 0202•• Drupt met LICHTMIS de hagedoorn, dan is het een goed jaar voor het koren 0202•• Es mit LEECHMIS de zon op de keertse sjient, dan mot de sjè-eper de oè-erte bewaren 0202•• Geeft LICHTMIS klaverblad, met PASEN sneeuw op het pad 0202•• Geeft LICHTMIS zonneschijn, het zal later winter zijn 0202•• Hebt voor het weder goede moed, als het op LICHTMIS stormt en woedt 0202•• LEECHMIS klaar en helder, sjint den boer de velder 0202•• LICHTMIS donker en grijs, is de boeren hunne eis 0202•• LICHTMIS donker en nat, vult de boer zijn vat 0202•• LICHTMIS donker met regen en slijk, maakt de boeren rijk 0202•• LICHTMIS donker, Asdag [ASWOENSDAG] klaar, geeft een vruchtbaar jaar 0202•• LICHTMIS donker, maakt de boer tot jonker 0202•• LICHTMIS donker, maakt de boeren pronker 0202•• LICHTMIS duister en donker, zo is de boer een jonker 0202•• LICHTMIS helder en klaar, dan komt er veel sneeuw in het voorjaar 0202•• LICHTMIS helder en klaar, er komt nog veel sneeuw voorwaar 0202•• LICHTMIS helder en klaar, geeft een goed bijenjaar 0202•• LICHTMIS helder en klaar, maakt de boer tot bedelaar 0202•• LICHTMIS helder en klaar, mooi en klaar, komen er twee winters in het jaar 0202•• LICHTMIS helder en rein, het zal een lange winter zijn 0202•• LICHTMIS helder, de boer in de kelder 0202•• LICHTMIS in de klaver, PASEN in de sneeuw 0202•• LICHTMIS klaar en hel, zo is de boer een arme gezel 0202•• LICHTMIS klaar en helder, schendt de boer zijn velden 0202•• LICHTMIS klaar en rein, 't zal een lange winter zijn 0202•• LICHTMIS klaar, goed roggejaar 0202•• LICHTMIS kleer, is de boer een bedeleer, LICHTMIS donker, is de boer 'n jonker 0202•• LICHTMIS schoon en klaar, geeft een vruchtbaar jaar 0202•• LICHTMIS vroeg de zon aan de toren, dan gaat al het vlas verloren.[Vlaams] 0202•• LICHTMIS, gevallen sneeuw blijft niet lang liggen 0202•• Maar LICHTMIS licht, de boer een knecht 0202•• Maria LICHTMIS, zo zij kerkgang doet met helder zonneschijn, het zal vriezen en nog kouder als van te voren zijn 0202•• Maria LICHTMIS helder en klaar, geeft een vruchtbaar roggejaar 0202•• Maria LICHTMIS schoon en klaar, geeft een goed bijenjaar 0202•• Met LICHTMIS doet de metselaar één oog open, ziet hij zonneschijn, hij doet dat ene oog weer dicht 0202•• Met LICHTMIS klimt de leeuwerik een ploegstaart hoog 0202•• Met LICHTMIS klimt de leeuwerik op de horst 0202•• Met LICHTMIS triestig weer, is goed voor boer en heer 0202•• Met LICHTMIS valt de sneeuw op een warme steen 0202•• Met Maria LICHTMIS triestig weer, is goed voor boer en heer 0202•• Met Maria LICHTMIS warme zonneschijn, er zal meer sneeuw, ijs en vorst dan van tevoren zijn 0202•• Na LICHTMIS zijn de dagen zover gelingd, als een haan over een karrenspoor springt 0202•• Op LICHTMIS is geen vrouwtje zo arm, of ze maakt haar pannetje warm 0202•• Op LICHTMIS ziet de boer liever een wolf in z'n stal dan de zon 0202•• Schijnt de zon met LICHTMIS door het hout, dan blijft het nog een paar weken koud 0202•• Schijnt de zon met LICHTMIS fel [hel], komt vaak vorst nog streng en hel 0202•• Schijnt de zon op LICHTMISdag, er komt meer ijs dan er lag 0202•• Schijnt de zon op LICHTMISdag, er komt meer ijs dan er reeds lag 0202•• Schijnt Maria LICHTMIS de zon door de toren, komt er nog net zoveel kou [of sneeuw] na als van tevoren 0202•• Schijnt met LICHTMIS de zonne heet, dan komt er nog veel sneeuw en leed 0202•• Schijnt met Maria LICHTMIS de zon door de toren, komt er nog net zoveel kou als tevoren 0202•• Soo veel daeghen als den leeuwerick voor Vrouwe LICHTMIS singht, swijght hij daernae 0202•• Storm en sneeuw met LICHTMIS, komt de lente vroeg gewis, blijft het echter heldere lucht, dan is de lente weggevlucht 0202•• Voor LICHTMIS leeuwerikenzang, duurt niet lang 0202•• Woedt op LICHTMIS sneeuw en wind, de lente komt gezwind, maar is het weder schoon en klaar, dan is de lente niet zo naar 0202•• Zolang de leeuwerik voor LICHTMIS zingt, zolang na LICHTMIS zijn lied niet klinkt 0202•• Zont de das zich op LICHTMIS dol en vol, dan kruipt hij vier weken terug in zijn hol 0202•• Zoveel dagen de leeuwerik voor LICHTMIS zingt, zolang na LICHTMIS zijn lied niet klinkt 03 • H. Adelinus van Celles, kloosterstichter • H. Berlindis van Meerbeke en Nona van Meerbeke, kluizenaars • H. Blasius, bisschop en martelaar • H. Ansgarius, bisschop • H. Laurentius van Canterbury, bisschop • H. Claudine Thevenet, ordestichtster • Z. Marie Rivier, ordestichster • H. Willem van Maleval, kluizenaar en ordestichter • BLASIUS 0203•• Als 't op SINT-Blasius regent of waait, zeven weken dat de wintermolen draait 0203•• Blasius zijn blazer staat been vervroren 0203•• Blaast SINT-Blasius op zijn tijd, dan zijn we vlug de winter kwijt 0203•• SINT-Blasius is een koud manneke, Apollonia [9 FEBRUARI] een koud vrouwke 0203•• SINT-Blasius op, Blasius nere, blaast hij nog, ik blaze were 0203•• SINT-Blasius en SINT-Urbaan zonder regen, geeft een goede wijnzegen 0203•• SINTer Blasius, wind en wazius [water] 04 • H. Joanna, koningin • H. Rembertus, aartsbisschop • H. Veronica • H. Vulgis, abt 0204•• Op SINT-Veroontje, verplant uw boompje 0204•• SINT-Veronica, Geeft FEBRUARI een klaverblad, in maart bedekt de sneeuw uw pad 05 • H. Agatha, maagd en martelares • H. Agricola, bisschop • AGATHA 0205•• Het weer van Agathe, is het weer van Beate [Beatrix: 29 jul] 0205•• Water op SINT-Agatha, is melk in de boterkan 0205•• Komt er regen op SINT-Agatha bij, dan komt er veel gras in de wei 06 • H. Amandus, bisschop • HH. Paulus Miki en Gezellen, martelaren • H. Dorothea van Cappadocië, martelares • H. Vedastus van Arras, bisschop • H. Hildegonda van Meer, religieuze • DOROTHAE 0206•• De Heilige Dorothee, waadt graag door de snee 0206•• SINT-Amaan doet het zaaikleed aan, SINT-Machuit [27 nov] doet het uit 0206•• SINT-Amandus SINT-Amaan, trekt het zaaikleed aan 0206•• SINT-Dorethee, brengt meestal sneeuw [snee] mee 07 • H. Amolvinus van Lobbes, abt • H. Chrysolius, bisschop • H. Hadeloga, kloosterstichtster • Z. Pius IX, paus • Z. Johannes van Triora, martelaar • Z. Eugenia Smet, ordestichtster • HH. Paulus Miki en gezellen • ROMALDUS 0207•• SINT-Romaldus' storm en blazen, zal in Mei het vee doen grazen • 07KARNAVAL 08 • H. Hiëronymus Emiliani, priester • HH. Harlindis en Relindis, maagden • H. Josephina Bakhita, • H. Meingold, martelaar • Z. Anna Catharina Emmerich, mystica 0208•• SINT-Johannes van Matha, al is de SPROKKEL nog zo fel, zij heeft haar drie zomerse dagen wel 09 • H. Apolloniamartelares • H. Michael Febres Cordero, kloosterling • APOLLONIA 0209•• SINT-Apolonia komt binnen met witte hoed, of met een hoge vloed 0209•• SINT-Apollonia, 't Is voor de oogst bijzonder goed, als het op SINT-Appolonia waaien doet 0209•• SINT-Blasius is een koud manneke, SINT-Apollonia een koud vrouwke 10 • Z. Hugo van Fosses, abt • H. Scholastica, maagd • Z. Alojzije Stepinac, bisschop en martelaar 0210•• Op FEBRUARI tien, houdt de winter het voor gezien • 10 •ASWOENSDAG • VASTEN 11 • Onze Lieve Vrouw van Lourdes • Heilige maagd Maria van Lourdes 0211•• Zingen de katten in koor, de winter gaat teloor 12 • H. Benedictus van Aniane, abt • H. Benedictus Biscop • H. GERTRUDIS 0212•• Op SINT-Geertrui slecht weer, zes weken valt er regen neer 0212•• SINT-Gertrudis van Nijvel, op Sinte Geertruid, komt de warmte de grond uit 13 • HH. Harlindis en Relindis • AMANDUS • H. Relindis van Aldeneik• abdis • Z. Jordanus van Saksen, O.P. 0213•• SINT-Amaan, trekt het zaaikleed aan 14 • • HH. Cyrillus, monnik, en Methodius, bisschop, patronen van Europa • H. Valentinus, bisschop en martelaar• VALENTIJN 0214•• Dits den dagh van SINTe-Valentine, up dien dach kienen de voghelkine, hare genoeten [ghenoete] in den woude, die hebben van des winters coude, langhen tyt ghehadt zware plaghen [genoete = partner] 0214•• Dooi op SINT-Valentijn, doet veel water in de wijn 0214•• Is het bos met SINT-Valentijn in het wit gehuld, dan zijn weiden en akkers van vreugde vervuld 0214•• Is het klaar op de dag van SINT-Valentin, dan vriest het rad van de watermolen in 0214•• Met SINT-Valentinus de akkers nog wit, komen de planten laat, dat is gewis 0214•• Want dit was op SINT-Valentijns dag, als elke vogel zijn maatje komt kiezen [Geoffrey Chaucer in 1382] 0214•• Zonneschijn op SINT-Valentijn, geeft goede wijn 15 • H. Siegfried van Växjö, bisschop 0215•• In februari sneeuw en regen, betekenen goddelijke zegen 16 • H. Juliana van Nicodemie, martelares • H. Onesimus, bisschop • Z. Simon Fidati van Cascia, priester 0216•• SINT-Angilbert is nooit zo goed ,of het vriest 'n voet en sneeuwt 'n hoed 17 • Zeven HH. Stichters van de Servieten van Maria • H. Fintan van Clonenagh, kloosterstichter • SILVERIUS 0217•• Klaar weer op SINT-Silvijn, het kan nog weken winter zijn 0217•• Klaar weer op SINT-Silvijn, 't zal nog twee maanden winter zijn 18 • H. Bernadette Soubirous • Z. Fra Angelico, artiest 0218•• SINT-Bernadette, als in FEBRUARI de muggen zwermen, moet ge in maart uw oren wermen 19 • H. Bonifatius van Brussel [Omstreeks 1180 in Brussel geboren. Stond een tijd aan het hoofd van de abdij van Ter Kameren] • H. Coenraad, kluizenaar en belijder • H. Bonifatius van Lausanne, bisschop 0219•• SINTe-Lucije laat de dagen dijen 20 • H. Eleutherius • H. Eucherius, bisschop, monnik • H. Eucherius van Maastricht, bisschop • H. Falco, bisschop • Z. Jacinta Marto (Fátima), belijdster 0220•• Sneeuw op natte grond, ‘t vriest terstond 21 • Z. Pepijn van Landen, hofmeier • H. Petrus Damiani, bisschop en kerkleraar 0221•• Op Petrus Damiaan, hervat de winter spontaan, of is het ermee gedaan 22 • Cathedra van de heilige apostel Petrus • Z. Émilie d'Oultremont, ordestichtster • H. Margarita van Cortona, mystica • PETRUS STOEL TE ANTIOCHIË 0222•• Als SINT-Pieter syne Stoel plant, dan commen d'oijevaers weer in 't land [Dit is wel aan de zeer vroege kant!] 0222•• De nacht van SINT-Pietersstoel duidt aan hoe 't weer de volgende veertig dagen zal vergaan 0222•• De nacht van St. Pieters’stoel duidt aan, hoe veertig dagen ’t weer zal staan 0222•• Dooi op SINT-Pieter, de winter is voorgoed voorbij 0222•• Met SINT-Pieters'stoel komen de ooievaars in 't gewoel 0222•• Petrus Stoel heft de lente aan, de zomer brengt ons SINT-Urbaan [25 mei.] 0222•• SINT-Pieters', maakt de brug of breekt ze af 0222•• SINT-Pieters', maakt of breekt het ijs 0222•• SINT-Pieters'stoeltje koud, wordt veertig dagen oud 0222•• Vriest het op SINT-Pieter in de winter, veertig dagen blijft nog die winter 23 • Z. Isabella van Frankrijk, prinses • H. Polycarpus, bisschop en martelaar 0223•• Geeft sprokkelmaand de winter niet, hij is voor Pasen in ‘t verschiet 24 • H. Modestus • H. Adela, koningin • H. Ethelbert van Kent, koning • MATTHIAS 0224•• Als SINT-Matthijs geeft sneeuw en ijs, dan kan men verwachten, het zal vriezen nog veertig nachten 0224•• Dits de dach van Sinte Matthijs, up desen dach, des zyt wys, so comt de soeten lente in, die es des somers broederkin 0224•• Met SINT-Matthijs haalt de ekster haar eerste rijs 0224•• Op SINT-Matthijs breekt het ijs, en als bij geen ijs ontmoet het daarna vriezen doet 0224•• SINT-Mathies brik ’t ies 0224•• SINT-Mathijs breekt het ijs vindt hij op het water geen brug, dan heeft hij die brug op de rug 0224•• SINT-Mathijs breekt 't ijs, maar wil 't ijs niet breken dan vriest het nog vele weken 0224•• SINT-Matthijs bouwt zich een huis op het ijs van stenen muren maar het kan niet lang meer duren 0224•• SINT-Matthijs breekt het ijs, en als hij geen ijs ontmoet, hij het vriezen doet [winter 1674 ?] 0224•• SINT-Matthijs breekt het ijs, maar als het ijs niet breekt, ligt het nog veertig dagen op't voorjaar te wachten 0224•• SINT-Matthijs breekt het ijs, vindt hij op 't water geen brug, dan heeft hij die brug op zijn rug 0224•• SINT-Matthijs breekt of maakt het ijs, en als hij het niet wil breken, dan vriest het nog zes weken 0224•• SINT-Matthijs brengt sap in het rijs, en maakt of breekt het ijs 0224•• SINT-Matthijs geeft sneeuw en ijs, dan kan men verwachten, het zal vriezen nog veertig nachten 0224•• SINT-Matthijs geen ijs, einde maart met paard en kar op 't ijs [winter 1674 ?] 0224•• SINT-Matthijs vindt ijs, of brengt ijs 0224•• SINT-Matthijs werpt een gloeiende [of hete] steen in 't ijs 0224•• SINT-Matthijs, werpt de eerste steen op het ijs 0224•• SINT-Matthys bouwt hem een huis op 't ys, van stenen muren maar 't kan niet lange duren 0224•• Te SINTe-Matthijs zag men sneeuw nog ijs, maar op half maart [meert], reed men op de Schelde met kar en paard [te peerd] 0224•• Wil SINT-Matthijs het ijs niet breken, blijft het vriezen nog zes weken 25 • Z. Constantius van Fabriano • H. Papias, martelaar • H. Walburga, abdis • WALBURGIS 0225•• Regen in SINT-Walburgisnacht, heeft steeds de kelder volgebracht 26 • H. Nestor • Z. Leo van Sint-Bertinus, abt • H. Porphyrius van Gaza, bisschop • H. Alexander van Alexandrië, patriarch 0226•• Komt februari met goed weer, dan vriest het in het voorjaar des te meer 27 • H. Leander • H. Gabriël van de Moeder van Smarten, monnik • Z. Marie de Jésus Deluil-Martiny, kloosterstichteres, martelaar • H. Honorina 0227•• Vries op Sint-Honorijne, geeft de boer veel chagrijne 28 • H. Elisabeth van Pommeren, keizerin en kloosterlinge • HH. Romanus en Lupicinus van Lyon, abten • H. Hedwig van Polen, koningin • ROMANUS 0228•• SINT-Romanus hel en klaar, wijst ons op een vruchtbaar jaar 0228•• SINT-Romanus, maakt FEBRUARI een brugge sterk en straf, maart breekt het weder af 29 • SCHRIKKELJAAR • H. Oswald, bisschop OSB • H. Hilarius, paus 0229•• Het weer van Agathe, is het weer van Beate [29 juli] 0229•• In een schrikkeljaar verandert iedere vrijdag het weer 0229•• Op schrikkeldag, gaat de zon vaak overstag 0229•• Schrikkeljaar, koud jaar °°° 02• Alle maanden van het jaar, vrezen een mooie FEBRUAAR 02• Als de kat in FEBRUARI in de zon ligt voor de schuur, moet ze in maart weer achter 't vuur 02• Als FEBRUARI de muggen zwermen, moet men in maart de oren wermen 02• Als FEBRUARI lacht, dan wordt maart niet zacht 02• Als het dondert in FEBRUARI, breng dan uw tonnen naar de zolder 02• Als het in FEBRUARI niet sneeuwt, weet dan dat je later, in de zomer van hitte geeuwt 02• Als in FEBRUARI de hagen likken, zullen de hooiwagens kwikken 02• Als in FEBRUARI de muggen zwermen, moet ge in maart uw oren wermen [warmen] 02• Blazen de muggen in FEBRUARI alarm, houdt in maart de oren warm 02• Blijft de storm in FEBRUARI schaar [raar], beschut u in april voorwaar 02• De FEBRUARI krijgt zo menig plooi, is 't niet van de vorst dan is het wel van de dooi 02• Een donkere FEBRUARI maakt ook goede oogst 02• Een koude FEBRUARI, geeft een goed roggejaar 02• Een natte FEBRUAAR, brengt een vruchtbaar jaar 02• Een warme oktober, een koude FEBRUARI 02• Eindigt FEBRUARI guur en koud, dan volgt een zomer waar men van houdt 02• FEBRUARI Al is de SPROKKEL nog zo fel, ze heeft vijf schone dagen wel 02• FEBRUARI Al is de SPROKKEL nog zo fel, zij heeft toch haar 3 zomerse dagen wel 02• FEBRUARI Al is SPROKKEL nog zo hevig en zo fel, toch levert zij heur drij zomerdagen wel 02• FEBRUARI Als de bij naar huis toe vlucht, zit er regen in de lucht 02• FEBRUARI Als de boeren niet meer klagen, de pastoors niet meer vragen zijn we aan het eind der dagen 02• FEBRUARI Als de katten zingen in koor, gaat de winter echt teloor 02• FEBRUARI Als de muggen dansen gaan, is het met de vorst gauw [snel] gedaan 02• FEBRUARI Als de noordenwind in korte maand niet blazen wil, zo blaast hij zeker in april 02• FEBRUARI Als de R is in de maand, is het weer niet altijd meegaand 02• FEBRUARI Als noordwind in de korte maand niet blazen wil, zo blaast hij zeker in april 02• FEBRUARI Als 't kort maandeke kort van asem, kort van vaandeken, veel te veel op maarte trekt, den boer een scheve muile trekt [Gent] 02• FEBRUARI Als 't kort maandeke teveel op Maarte trekt, de boer een scheve muile trekt 02• FEBRUARI Als vroeg krokussen bloeien, dan zullen ze met de koude stoeien 02• FEBRUARI Crocusjes die vroeg willen bloeien, zullen met de kou moeten stoeien 02• FEBRUARI De grote lijster zingt nu luid, met de winter is het uit 02• FEBRUARI Een dooi zonder regen en wind, is niet waard dat hij begint 02• FEBRUARI Een veel te vroege lente, geeft ons brood zonder krente 02• FEBRUARI Gaan de mieren aan het garen, wacht u vorst en koude nachten 02• FEBRUARI Gaan de mieren al aan het garen, in de tweede maand van het jare 02• FEBRUARI Gaan de mieren al aan 't sparen, zullen kou en vorst gewis niet sparen 02• FEBRUARI Geeft de SPROKKELmaand de winter niet, dan ligt ze voor PASEN in het verschiet 02• FEBRUARI Geen maandag is zo kwaad, of de zon schijnt vroeg of laar 02• FEBRUARI Het kraaien van de haan, kondigt wind en regen aan 02• FEBRUARI In de korte maand regen, is vette mest een zegen 02• FEBRUARI is de kortste, maar ook de ergste 02• FEBRUARI is nooit zo fel, of hij geeft zijn drie zomerse dagen wel 02• FEBRUARI is nooit zo fel, of ze geeft drie lentedagen wel 02• FEBRUARI is nooit zo goed, of het vriest een voet en sneeuwt een hoed 02• FEBRUARI is nooit zo goed, of het vriest wel een hoed 02• FEBRUARI kil en nat, koren in 't vat 02• FEBRUARI komt verklaren, dat men hout en kool moet sparen 02• FEBRUARI Kort maandeke, is vaak ook het stort maandeke 02• FEBRUARI Kortemaand, is dikwijls het stortemaand[stortbuien] 02• FEBRUARI Maken de mollen nu al hopen, zal de regen langs de ramen lopen 02• FEBRUARI met veel sneeuw, een droge maart, en een natte april, voorspellen een goed jaar 02• FEBRUARI met vorst en wind, maakt weldra de PASEN blind 02• FEBRUARI mist, hooi in de kist 02• FEBRUARI muggendans, geeft voor maart een slechte kans 02• FEBRUARI Muggetjesdans in SPROKKELmaand, boerkens wacht uw hooitas 02• FEBRUARI Na weerlicht in buien, komt sneeuw en kou aankruien [aankrijven] 02• FEBRUARI nat, vult schuur en korenvat 02• FEBRUARI Nooit is de schrikkelmaand zo fel of ze heeft haar 5 schone [zomerse] dagen wel 02• FEBRUARI Onweer op het dorre hout, geeft een voorjaar nat en koud 02• FEBRUARI Regen in kortemaand, vries in maartemaand 02• FEBRUARI regen is voor de landman een zegen 02• FEBRUARI 's Morgens wit berijpte daken, zal 't gauw tot nattigheid geraken 02• FEBRUARI Slaat de rook uit de schoorsteen naar beneden, behoort 't droge weer tot 't verleden 02• FEBRUARI SPROKKEL is nooit zo wreed en snel, of ze levert haar 3 [of 5] zomerse dagen wel 02• FEBRUARI SPROKKEL komt verklaren, dat men hout en kool moet sparen 02• FEBRUARI SPROKKELmaands regen, is grasmaands [april] zegen 02• FEBRUARI 't Kort maandeke, is dikwijls een stortmaandeke [Veel stortregens] 02• FEBRUARI Unne boer en un vèrke knorren altied 02• FEBRUARI Vroege vogelzang, maakt de winter lang, want er komt nog eens een tijd, dat men op schaatsen rijdt 02• FEBRUARI wintert nooit zo fel, of hij geeft zijn 3 [of 5] schone dagen wel 02• FEBRUARI zacht en stil, dan komt de noordenwind in april 02• FEBRUARI Zeker moogt ge vast verwachten, late vorst en koude nachten 02• FEBRUARI Zingt de leeuwerik hoog in de lucht, heerlijk weer voorspelt zijn vlucht 02• FEBRUARI Zo hoog in de winter de sneeuw, zo hoog in de zomer het gras 02• FEBRUARI Zoet weer in de kortemaand, is niet gelijk wat het betaamt, De boer zegt: "Het en mag en mag niet zijn, het doet pijn aan het venijn" 02• FEBRUARI zonder storm, in april is hij in vorm 02• Geeft FEBRUARI muggendans, voor maart is er een slechte kans 02• Groeit in FEBRUARI al het gras, dan lopen we met PASEN in een dikke jas 02• Hagelt en dondert het in FEBRUARI, dan mag men rekenen op een mooie herfst 02• In FEBRUARI al de lente? Dat geeft broden zonder krenten 02• In FEBRUARI een muggendans, geeft voor maart een slechte kant 02• In FEBRUARI guur en koud, dan komt er een zomer waarvan je houd 02• In FEBRUARI klagen de boeren het minst 02• In FEBRUARI sneeuw en regen, betekent goddelijke zegen 02• In FEBRUARI ziet de boer liever een hongerige wolf, dan een man in hemdsmouwen 02• Is de maand FEBRUARI koud en guur, vaak een warm zomer van lange duur 02• Is FEBRUARI guur en koud, dan komt er een zomer waarvan je houdt 02• Is FEBRUARI kil en nat, hij brengt ons veel koren in het vat 02• Is FEBRUARI nat en koel, dan is juli dikwijls heet en koel 02• Is FEBRUARI nat en koel, dan wordt juli dikwijls heet en zwoel 02• Is FEBRUARI te warm, vele planten worden arm 02• Is FEBRUARI zacht en stil, dan komt de noordenwind in april 02• Is FEBRUARI zacht, dan brengt de lente vorst bij nacht 02• Is het weer in FEBRUARI te zacht, dan wordt niets van de lente verwacht 02• Januari nevel tocht, FEBRUARI kil en vocht 02• Komt FEBRUARI met goed weer, dan vriest 't voorjaar des te meer 02• Komt FEBRUARI met veel zacht weer, dan vriest het straks in het voorjaar des te meer 02• Komt in SPROKKELmaand de winter niet, hij is voor PASEN in 't verschiet 02• Koude FEBRUARI, hete augusti 02• Ligt de wind in FEBRUARI stil, dan komt hij zeker in april 02• Maakt FEBRUARI een brugge sterk en straf, maart brekt het weder af 02• Natte FEBRUAAR, brengt een vruchtbaar jaar 02• Niets wordt van de lente verwacht, als FEBRUARI is te zacht 02• Regen in FEBRUARI is mest op de akker [Vlaams] 02• Ruwe wind in FEBRUAAR, duidt steeds op een vruchtbaar jaar 02• Schijnt morgenrood ze tegen, dan dreigt FEBRUARI met regen, maar blijft het weder klaar en hel, dan komt het voorjaar niet zo snel 02• SINT-Eleutherius [0220], schijnt morgenrood ze tegen, dan dreigt FEBRUARI met regen 02• SINT-Jovita en SINT-Faustinus [0215], FEBRUARI nat, vult schuur en korenvat 02• SINT-Julianus [0200], SPROKKELmaands regen, is Grasmaands zegen 02• SINT-Koenraad van Piacenza [0219], is FEBRUARI kil en nat, hij brengt ons koren in het vat 02• SINT-Meingold [0211], is FEBRUARI zacht, dan brengt de lente vorst bij nacht 02• SINT-Petrus Damianus [0221], is FEBRUARI zacht en stil, dan komt de noordenwind in april 02• SINT-Porphyrius [0226], regen in FEBRUARI is mest op de akker 02• SINT-Scholastica [0210], is FEBRUARI nat en koel, dan is juli dikwijls heet en zwoel 02• Veel regen in FEBRUAAR, voelt men het ganse jaar 02• Vliegt de mug in FEBRUAAR, dan huivert men het ganse jaar 02• Vriezende januari, natte FEBRUARI, droge maart, regen in april, is de boeren hunnen wil 02• Wanneer FEBRUARI iedereen winst brengt, dan klagen de boeren het minst 02• Warme oktober dagen, FEBRUARI met koude vlagen 02• Zachte FEBRUARI, ellende het ganse jaar 02• Zo in FEBRUARI muggenzwermen, moet ge in meert u wermen [Vlaams] 02• Zwijgt de noordenwind in FEBRUARI stil, dan komt de blaaskaak in april
4 KLEUREN - SITUATIES GROEN: NORMAAL - SITUATION NORMALE - NORMALE SITUATION Genoeg stroom beschikbaar om in ons verbruik te voorzien Geen reden tot ongerustheid ORANJE: RISICO STROOMTEKORT - RISQUE de PÉNURIE - RISIKO einer STROMKNAPPHEIT Risico bestaat dat er niet genoeg stroom beschikbaar is om in ons verbruik te voorzien. Laten we allemaal minder verbruiken, vooral tijdens de kritieke periode (in principe tussen 17:00 en 20:00) om zo afschakeling te voorkomen ROOD: RISICO AFSCHAKELING - RISQUE de DÉLESTAGE - RISIKO einer ABSCHALTUNG Er is niet genoeg stroom beschikbaar om op elk moment in ons verbruik te voorzien. De overheid neemt verbodsmaatregelen om het verbruik alsnog te doen dalen. Wij van onze kant kunnen bijkomende inspanningen leveren om afschakeling te voorkomen ZWART: AFSCHAKELING AANGEKONDIGD - DÉLESTAGE ANNONCÉ - ABSCHALTUNG ANGEKÜNDIGT Indien het echt nodig is, zal een deel van de verbruikers tijdelijk geen stroom krijgen om zo een langdurige en ongecontroleerde stroompanne te vermijden.
STROOMTEKORT Hoe kan dat ? • RISICO deze WINTER dat België niet genoeg ELEKTRICITEIT zal hebben RISICO op STROOMTEKORT komende dagen ? • OFFON STROOMINDICATOR AFSCHAKELPLAN toegelicht • ELIA Gaat het LICHT uit in mijn STRAAT ? • INFO wordt mijn straat AFGESCHAKELDGEEF HIER je POSTCODE Hoe kan ik mij voorbereiden op een ONDERBREKING van de STROOM ? • quicengroigne CHECKLIST Nuttige LINKS • Algemene NUTTIGE INFO RISICO op STROOMTEKORT en de elektriciteitsmarkt LEXICON • Alle termen uit het vakjargon ELEKTRICITEIT • BLACK-OUT BEVOORRADINGSZEKERHEID STROOMTEKORT BROWN-OUTAFSCHAKELPLAN • ELEKTRICITEIT kan niet in grote hoeveelheden opgeslagen worden, het is vooralsnog technisch onmogelijk om ELEKTRICITEIT op grote schaal op te slaan dus PRODUCTIE = VERBRUIK. Om het ELEKTRICITEITsnet normaal te laten werken, moeten PRODUCTIE en VERBRUIK voortdurend in EVENWICHT worden gehouden Het voortdurend verzekeren van het EVENWICHT op het NET betekent m.a.w. dat men ervoor moet zorgen dat er op elk moment genoeg STROOM is om aan de vraag van de VERBRUIKER te voldoen. Spelen daarin een ROL: 1• ELEKTRICITEITS LEVERANCIERS - PRODUCENTEN •• De ELEKTRICITEITS LEVERANCIERS-PRODUCENTEN sluiten contracten af met PARTICULIEREN, ONDERNEMINGEN en INDUSTRIE klanten. Zij kopen vervolgens de ELEKTRICITEIT die ze nodig hebben om aan de vraag van hun KLANTEN te voldoen aan bij de PRODUCENTEN die de CENTRALES - WINDTURBINES - ZONNEPANELEN .... of andere PRODUCTIEMIDDELEN bezitten [• Kernenergie 53,7% • Fossiele brandstoffen 33,9% -Aardgas 28,1% -Steenkool 2,7% -Andere 3,1% • Waterkracht 1,6% • Pompcentrales[opslag nucleaire ELEKTRICITEIT] 1,4% • Hernieuwbaar 10,9% -Wind 2,7% -Zon 1,5% -Biomassa Afval 6,7% •• Totaal 20.027MW] Je betaalt je FACTUUR aan de LEVERANCIER ... 2• NETBEHEERDERS •• De ELEKTRICITEITNETBEHEERDERS vervoeren de STROOM van de CENTRALES naar de VERBRUIKERS. Er zijn twee types NETBEHEERDERS: Een TRANSMISSIE netbeheerder die de ELEKTRICITEIT op HOOGSPANNING beheert op het nationale niveau, die het HOOGSPANNINGSNET onderhoudt en uitbreidt, die in REAL TIME controleert of de PRODUCTIE en VERBRUIK in EVENWICHT zijn en zonodig correcties uitvoert BELGIË ELIA •• TRANSPORT-DISTRIBUTIE NETBEHEERDER AARDGAS FLUXIS 3• 4• 5• DISTRIBUTIENETBEHEERDERS ( EANDISINFRAXSIBELGAORESRESAAIEGAIESHGRD Ville de Wavre ...) •• Meerdere DISTRIBUTIENETBEHEERDERS die elk op een bepaald grondgebied zorgen voor de lokale DISTRIBUTIE of VERDELING. Zij zorgen ervoor dat de STROOM toekomt in de WONINGEN, ondernemingen, ziekenhuizen, instellingen enz. en onderhouden het LAAGSPANNINGSNET. Zij zijn het die je METERSTANDEN komen opnemen DISTRIBUTIENETBEHEERDERS voor huishoudelijke KLANTEN hebben bekendgemaakt hoe de Belgische STRATEN worden AFGESCHAKELD bij STROOMTEKORTHoe te lezen ? In de documenten worden de STRATEN ingedeeld in 6 ZONES (schijven) [• ZONE 1 • ZONE 2 • ZONE 3 • ZONE 4 • ZONE 5 • ZONE 6], verspreid over het land. Als er komende winter een STROOMTEKORT zou zijn, worden de STRATEN volgens die schijven AFGESCHAKELD (tussen 17:00 en 20:00 VRAAG naar STROOM dan het GROOTST) Eerst wordt schijf 6 zonder STROOM gezet, als dat niet voldoende is schijf 5, en zo verder. Als er op een later ogenblik AFGESCHAKELD moet worden, zijn eerst de andere schijven aan de beurt. Op die manier worden niet altijd dezelfde mensen getroffen. Een STRAAT kan in verschillende schijven voorkomen als ze door verschillende stroomcabines wordt gevoed Deze INFO is slechts INDICATIEF want ONS NET VERANDERT CONSTANT zegt EANDIS Het kan zijn dat een bepaalde STRAAT door een andere CABINE zal worden gevoed dan vandaag het geval is Het is dus niet mogelijk om met volledige zekerheid te zeggen of een GEBRUIKER al dan niet AFGESCHAKELD zal worden. • WEST-VLAANDEREN (EANDIS) • OOST-VLAANDEREN (EANDIS) • VLAAMS BRABANT (EANDIS) • BRUSSEL (SIBELGA) • ANTWERPEN (EANDIS) • LIMBURG (INFRAX) en andere VL GEMEENTEN 6• FEDERALE OVERHEID •• De FEDERALE OVERHEID bepaalt het globale ENERGIEBELEID en waakt erover dat de PRODUCTIEMIDDELEN voor ELEKTRICITEIT kunnen voorzien in de vraag van de VERBRUIKERS in ons land en neemt de gepaste maatregelen Af te schakelen SCHIJF wordt bekendgemaakt door de ministers ENERGIE-ECONOMIE Nadien neemt federale CRISISCENTRUM ministerie BINNENLANDSE ZAKEN over CRISISCENTRUM werkt nauw samen met de diensten van PROVINCIEGOUVERNEURS-BURGEMEESTERS-federale en gewestelijke overheden om de BURGERS correct te informeren OFF ON is een initiatief van FOD ECONOMIECRISISCENTRUMELIA TARIEVEN toezichthouder CREG Commissie Regulering Elektriciteit Gas VREG Vlaams BRUGEL Brussels CWaPE Waals . ECONOMIE . ENERGIE .
STROOMTEKORT deze WINTER 2015 [3 KERNREACTOREN liggen stil - Enkele maanden voor de winter heeft België plots en op een manier die niet voorzien kon worden bijna een derde van de productiecapaciteit - de hoeveelheid stroom die ons land kan produceren - verloren • De kernreactoren Doel 3 en Tihange 2 zijn stilgelegd omdat in de reactorvaten scheurtjes zijn vastgesteld die hersteld moeten worden • De reactor Doel 4 moest eveneens stilgelegd worden als gevolg van een technisch incident] Gezinnen zullen hoogstens 3 uur zonder ELEKTRICITEIT worden gezet. Is UW PROVINCIE GEMEENTE erbij Klik op een link. In het document staan de DISTRIBUTIE CABINES per GEMEENTE en hoeveel er in een bepaalde schijf worden AFGESCHAKELD Normaal gezien wordt schijf 6 eerst AFGESCHAKELD daarna schijf 5,... VOORBEREIDING Vlaamse GEMEENTEN op STROOMTEKORT Rondvraag RADIO 2 hebben 210 - 221 GEMEENTEN die in het AFSCHAKELPLAN zitten geantwoord dat ze een NOOD - INTERVENTIE PLAN hebben [• Straatverlichting doven (ook gemeenten die niet in het AFSCHAKELPLAN zitten = solidariteit besparing • traditionele kerstverlichting vervangen door energiezuinige led-lampjes • verkeerslichten die dreigen uit te vallen = VERKEERSPROBLEMEN mobiliteitsplan = politie verkeer regelen • meer criminaliteit = politie extra patrouilleren] KAART •• CONTROLE gemeenten die voorbereid zijn op AFSCHAKELPLAN
WEST-VLAANDEREN 45/64 • Waregem: Alle scholen sluiten om vier uur als het tot een afschakeling komt, zodat leerlingen nog naar huis kunnen bij daglicht. • Oudenburg: De burgemeester vraagt aan de provincie om vijf bruggen dicht te laten zodat mensen van de ene kant van het kanaal naar de andere kant kunnen. • Lichtervelde: De burgemeester raadt haar inwoners aan om tijdens de afschakeling met een zaklamp in huis rond te lopen, om mogelijke dieven te tonen dat er iemand thuis is. • Mesen: Inwoners krijgen normaal gezien een kerstboom van het gemeentebestuur, met de vraag om die verlicht op straat te zetten. Maar om te vermijden dat nu teveel lampjes de hele nacht zouden branden, gaat Mesen geen kerstbomen meer uitdelen. • De meeste gemeenten gaan extra letten op de verlichting van sportvelden om die niet langer dan nodig te laten branden, want die lichten zijn echte energievreters. OOST-VLAANDEREN 54/65 • Deinze: vraagt sportclubs om op zondagmiddag en niet meer ’s avonds te spelen om te besparen op stroom. • Maarkedal: In woonzorgcentrum Ter Gauwen delen ze zaklampen uit aan bewoners. In de gangen stellen ze werflampen op om verlichting te voorzien. • Nevele: Het personeel van een woonzorgcentrum gaat met hoofdlampen aan de slag als het nodig is. • Eeklo zit niet in het AFSCHAKELPLAN, maar dooft uit solidariteit toch de kerstverlichting bij een afschakeling. • Oosterzele heeft al contact gehad met ziekenhuizen in de buurt om ervoor te zorgen dat er aan beide kanten van overwegen interventies kunnen zijn als de overwegen gesloten zijn. • Knesselare: Landbouwers krijgen bij een afschakeling een week op voorhand de melding dat de gemeente niet kan instaan voor stroom en dat ze zelf voor een oplossing moeten zorgen. • Gavere, Lebbeke en Sint-Martens-Latem spreken van paniekzaaierij of onzin. Oosterzele minimaliseert de dreiging sterk. • Horebeke is als enige gemeente nog niet echt voorbereid. VLAAMS BRABANT 55/65 • Leuven overweegt om de monumentenverlichting minder lang te laten branden deze winter. • Gooik en Herne zoeken ze een oplossing voor de koeien. Die worden elektronisch gemolken, en een afschakeling zou veel geld kosten aan de boeren. • Tielt-Winge voorziet een crisiscentrum in dancing Cosmo bij een afschakeling. • Overijse: De wildwaterbaan van het Begijntjesbad gaat dicht als het tot een afschakeling komt. Dat levert een aanzienlijke stroombesparing op. • Begijnendijk en Kapelle-op-den-Bos: Huisartsen worden ingeschakeld om inwoners te helpen of om in kaart te brengen welke patiënten bv. een zuurstofpomp op ELEKTRICITEIT hebben. • Linter en Aarschot vragen aan familieleden van rusthuisbewoners om tijdens de afschakeling op bezoek te aan bij hun oma of opa. • Zoutleeuw: Ze gaan LED-lichtjes uitdelen aan de rusthuizen. ANTWERPEN 55/70 • Baarle Hertog: aangezien ze aan de grens zitten, hebben ze mensen de raad gegeven om met hun gsm via een Nederlandse operator te bellen, als bij ons het netwerk uitvalt. • Bonheiden: Ondertussen infoblad aan het rondgaan. Vragen aan inwoners om "waaklichtjes" te zijn. Deze waaklichtjes zijn mensen die bij een afschakeling langsgaan bij hun oudere buur om te zien of alles ok is. Buurtparticipatie is belangrijk! • Bornem: zwembad in schijf zes. Geen evidentie. Wij zullen bij afschakeling het zwembad sluiten om 16 uur zodat iedereen het gebouw verlaten heeft voor 17 uur. Dit geeft ons de mogelijkheid om alles in veiligheid te brengen (alarminstallaties, automatische (elektrische) deuren, water- en luchtbehandeling, …) Zelfs als er terug ELEKTRICITEIT zal zijn om 20 uur zullen we niet meer openen, omdat na zo’n uitschakeling een heleboel technische zaken moeten worden opgestart en gereset. Ook moeten we zekerheid hebben over de water- en luchtkwaliteit voordat we mensen kunnen binnenlaten. • Edegem: Plannen om tijdelijke ijspiste aan te leggen, gaan niet door (zou ook nog maar de eerste keer geweest zijn.) • Essen: solidariteit noorderburen. Nederlanders loopt ook nl grondgebied Roosendael springt bij – 2 opvangcentra • Kalmthout: Verkeer: er zijn verschillende overwegen in de gemeente. Aan Infrabel is gevraagd om er 3 open te houden. Als dat niet kan, dan is de gemeente volledig geïsoleerd. LIMBURG 29/44 • Voeren en Overpelt: voorzien bij afschakeling in elk gehucht of in elke deelgemeente een trefpunt, waar medewerkers of politieagenten zullen staan. Op die manier hebben burgers toch een aanspreekpunt, en de trefpunten hebben een zekere verbinding met de hulpdiensten die niet afhankelijk is van stroom. • Tessenderlo: zet de thermostaat van het zwembadwater een graadje lager en dat levert een aanzienlijke stroombesparing op. • Hasselt: De stad probeert zelf zo zuinig mogelijk te zijn, maar er wordt ook gerekend op de inwoners. De stad roept iedereen op om tips te delen op de facebookpagina van de stad. Mensen met goede tips worden beloond met energiezuinige ledlampjes. • Herstappe: Zowat iedere inwoner (meestal landbouwers) heeft een eigen generator, en problemen met verkeerslichten zullen ze niet hebben, want er staan er geen. STROOMTEKORT in BELGIË
VANDAAG 00-00 RISICO STROOMTEKORT Het risico bestaat dat er niet genoeg stroom beschikbaar is om in ons verbruik te voorzien. Laten we allemaal minder verbruiken, vooral tijdens de kritieke periode (in principe tussen 17.00 en 20.00 uur) om zo afschakeling te voorkomen Bereid je nu alvast voor op andere situaties
VANDAAG 00-00 RISICO AFSCHAKELING Er is niet genoeg stroom beschikbaar om op elk moment in ons verbruik te voorzien. De overheid neemt verbodsmaatregelen om het verbruik alsnog te doen dalen. Wij van onze kant kunnen bijkomende inspanningen leveren om afschakeling te voorkomen Bereid je nu alvast voor op andere situaties
VANDAAG 00-00 AFSCHAKELING Indien het echt nodig is, zal een deel van de verbruikers tijdelijk geen stroom krijgen om zo een langdurige en ongecontroleerde stroompanne te vermijden Bereid je nu alvast voor op andere situaties
25 januari 2012 en 26 januari 2012 - bloemdagen - klimmende maan 25 januari 2012 en 26 januari 2012 – 2 en 3 dagen na nieuwe maan. Antwoord reactie van Nele Vandermeulen en Michel Gougeon, schapenboeren in Nohèdes (Franse Pyreneeën)
Checklist om je voor te bereiden op een STROOM ONDERBREKING
Als je straat tot één van de schijven van het AFSCHAKELPLAN behoort, kan het dat je deze winter door een tijdelijke STROOM ONDERBREKING getroffen wordt. Enkele uren zonder stroom vallen is niet aangenaam en we hopen allemaal dat we geen beroep zullen moeten doen op AFSCHAKELING als laatste oplossing. In tegenstelling tot wat het geval is bij een panne door een plots incident heb je hier echter de mogelijkheid om het ongemak te beperken. Nog even aanstippen:
De onderbreking zou niet langer dan enkele uren mogen duren
De elektriciteit zal waarschijnlijk afgesloten worden op het moment waarop het verbruik piekt, aan het begin van de avond tussen 17:00 en 20:00 uur
Je zal op de hoogte gebracht worden via de plaatselijke overheid en het federale crisiscentrum
CHECKLIST •• VÓÓR •• Zo kan je je voorbereiden op een STROOM ONDERBREKING Vermijd verspilling verminder uw consumptie Schakel onnodige verlichting uit
1 • VERMINDER uw ELEKTRICITEITS VERBRUIK •• Zet uw thermostaat lager en trek een pull aan • Vermijd het gebruik van •• STRIJKIJZER •• WASMACHINE •• AFWASMACHINE •• DROOGKAST •• ELEKTRISCH FORNUIS •• MICROGOLFOVEN •• STOFZUIGER behalve als het absoluut noodzakelijk is Gebruik die toestellen bij voorkeur na 22:00 • Moedig uw vrienden aan hetzelfde te doen 2 • OPLADEN ELEKTRONISCHE toestellen GSM TABLET SMARTPHONE LAPTOP MP3-SPELER •• Liefst enkele uren of nog beter de NACHT VÓÓR de STROOM ONDERBREKING, om te vermijden dat er een VERBRUIKSPIEK plaatsvindt vlak VÓÓR de STROOM ONDERBREKING als iedereen zijn toestellen tegelijkertijd wil OPLADEN Vergeet echter niet dat de GSM MOBIELE NETWERKEN en de VASTE TELEFOONLIJNEN gestoord kunnen worden TIJDENS een STROOM ONDERBREKING •TIP• Vraag aan je gezinsleden een lijst van de ELEKTRONISCHE toestellen die ze willen kunnen gebruiken TIJDENS de STROOM ONDERBREKING Herinner er hen de DAG NACHT VÓÓR de STROOM ONDERBREKING aan om ze zeker OP TE LADEN 3 • Maak een URGENTIEKIT NOODPAKKET klaar •• RADIO ZAKLAMPEN op batterijen KAARSEN of THEELICHTJES (altijd in gepaste houders geplaatst), MEDICIJNEN DEKENS WARME KLEREN ... •TIP• Kies de best GEÏSOLEERDE kamer om je met het hele gezin te verzamelen TIJDENS de STROOM ONDERBREKING en leg al de genoemde zaken daar, zodat je ze niet op het laatste nippertje bij elkaar moet zoeken. 4 • Zorg voor ETEN en DRINKEN •• Je zal niet ELEKTRISCH kunnen KOKEN TIJDENS de STROOM ONDERBREKING: zorg op VÓÓRhand voor ETEN DRINKEN. Je kan op VÓÓRhand bereide SOEP of WARME DRANKEN in een THERMOSFLES bewaren. Geef FLESVOEDING aan je BABY, denk dan ook aan THERMOSFLESSEN met WARM WATER voor de flesjes • Voorzie eten dat koud kan gegeten worden •TIP• Werk samen met de BUREN voor BOODSCHAPPEN bereiding SOEP MAALTIJD 5 • Plaats een ZAK IJSBLOKJES in de DIEPVRIEZER VÓÓR de STROOM ONDERBREKING •• Gebruik een ZAK met IJSBLOKJES als indicator om de toestand na de STROOM ONDERBREKING te controleren 6 • Bereid je FRIGO's KOELKASTen DIEPVRIEZERs VÓÓR •• TIJDENS de STROOM ONDERBREKING is het beter de FRIGO's KOELKASTen DIEPVRIEZER niet te openen zodat er geen koude verloren gaat. Zelfs zonder ELEKTRICITEIT kunnen FRIGO's KOELKASTen voedingswaren 4 tot 6 uur KOUD houden als ze NIET GEOPEND worden Ook de voedingswaren in de DIEPVRIEZERs ontdooien niet bij een STROOM ONDERBREKING van 3 tot 4 uur. •TIP• Stel de temperatuur van FRIGO's KOELKASTen DIEPVRIEZERs enkele uren VÓÓR de STROOM ONDERBREKING lager in en zorg dat ze goed gevuld zijn 7 • Denk aan kwetsbare PERSONEN FAMILIE KENNISSEN BUREN •• Waarschuw kwetsbare FAMILIE KENNISSEN BUREN Indien een van hen ELEKTRONISCHE MEDISCHE toestellen nodig heeft, contacteer dan diens HUISARTS THUISVERPLEGING GEMEENTE of dichtstbijzijnde ZIEKENHUIS ONTHAALPUNT dat hiervoor voorzien is om een oplossing te vinden. •TIP• Stel alleenstaande personen uit je omgeving voor om TIJDENS de uren van de STROOM ONDERBREKING SAMEN door te brengen 8 • Trek STEKKERS van gevoelige ELEKTRONISCHE toestellen uit •• Zet gevoelige ELEKTRONISCHE toestellen (TELEVISIE ROUTERS DIGIBOX MODEMS...) en ELEKTRISCHE apparaten in STAND-BY volledig uit (stekker uittrekken om te vermijden dat een eventuele OVERBELASTING wanneer de ELEKTRICITEIT weer aangesloten wordt, schade aanricht) Als je op de COMPUTER aan het werken bent, zorg er dan voor je documenten op te slaan. Controleer ook of OVEN KOOKPLATEN ... uitgeschakeld zijn (om eventuele gevaren te vermijden wanneer de ELECTRICITEIT terugkomt) •TIP• Laat een lichtschakelaar aan staan zodat je onmiddellijk merkt wanneer de stroom terugkomt. !! LET EROP !! niet al je toestellen tegelijkertijd weer aan te schakelen 9 • !! OPGELET !! NOODGROEPEN STROOMGENERATOREN •• De installatie en het gebruik van een NOODGROEP STROOMGENERATOR moeten gebeuren volgens zekere veiligheidsregels Hoe krachtiger NOODGROEP STROOMGENERATOR, hoe hoger het RISICO. Vraag raad aan een VAKMAN en volg de aanbevelingen hiervoor op
CHECKLIST •• TIJDENS •• de STROOM ONDERBREKING blijf geduldig en voorzichtig
1 • Trek STEKKERS van gevoelige ELEKTRONISCHE toestellen uit •• Zet gevoelige ELEKTRONISCHE toestellen (TELEVISIE ROUTERS DIGIBOX MODEMS...) en ELEKTRISCHE apparaten in STAND-BY volledig uit (stekker uittrekken om te vermijden dat een eventuele OVERBELASTING wanneer de ELEKTRICITEIT weer aangesloten wordt, schade aanricht) • Zet om dezelfde redenen de thermostaat van uw centrale verwarming op het minimum • Zet een lichtschakelaar in aan-positie om te weten wanneer de stroom hersteld is 2 • BEPERK verplaatsingen met de AUTO WAGEN •• VERKEERSLICHTEN werken niet tijdens de STROOM ONDERBREKING. Vermijd elk RISICO op verkeersongevallen! 3 • Opgelet met KAARSEN •• Gebruik eerder ZAKLAMPEN Plaats KAARSEN of THEELICHTJES altijd in een gepaste houder en op een niet-brandbaar oppervlak. Laat KAARSEN nooit onbewaakt achter en DOOF BLAAS ze UIT voor je gaat slapen. 4 • Open de KOELKASTen DIEPVRIEZERs niet onnodig •• Voedingswaren blijven vers 5 • TELEFONEER enkel indien dat noodzakelijk is •• Tijdens een STROOM ONDERBREKING kan het TELEFOONverkeer hinder ondervinden • Telefoneer enkel als het nodig is om het netwerk niet te overbelasten (bij STROOM ONDERBREKING ondervindt het TELEFOONverkeer hinder) • Gebruik hiervoor je GSM en geef de voorkeur aan een SMS i.p.v. een TELEFOONgesprek 6 • Sluit DEUREN en RAMEN •• Zo zal je de warmte binnen kunnen behouden. Maar opgelet: als je op GAS MAZOUT OLIE STEENKOOL HOUT verwarmt, zorg dan dat de ruimte voldoende geventileerd wordt om verstikking door koolstofmonoxide CO te voorkomen. Vergeet ook niet om de ruimte te ventileren na de STROOM ONDERBREKING. 7 • Volg de BERICHTGEVING MEDIA •• Gebruik RADIO op batterijen of AUTORADIO
CHECKLIST •• NA •• Wanneer de ELEKTRICITEIT LICHT opnieuw wordt ingeschakeld, houd rekening met volgende adviezen controleer of alles werkt
1 • Schakel je toestellen geleidelijk weer aan •• Om het RISICO op OVERBELASTING op het moment dat de STROOM weer aangeschakeld wordt te vermijden schakel je best geleidelijk je elektrische toestellen weer aan. • Geef het ELEKTRICITEITsysteem de tijd om zich te STABILISEREN en vermijd zo een OVERBELASTING van het netwerk 2 • Doof alle KAARSEN •• Controleer of je alle KAARSEN gedoofd hebt voor je gaat slapen. 3 • Controleer de etenswaren in je FRIGO's KOELKASTen DIEPVRIEZERs •• In principe heeft een tijdelijke STROOM ONDERBREKING van enkele uren geen effect op de bewaring van voedingswaren [-1°C/uur], maar je kan het best toch even controleren - het gaat tenslotte om je gezondheid • Controleer of het voedsel in uw FRIGO's KOELKASTen DIEPVRIEZERs niet bedorven is • Als u twijfelt, gooit u het best weg, uw gezondheid primeert • Bij wijze van controle kunt u een zak met ijs in uw diepvriezer leggen • Als u merkt dat het ijs gesmolten is en daarna terug bevroren, dan is er een grote kans dat uw eten bedorven is • Als de deur van uw diepvriezer gesloten bleef, kan het voedsel gedurende 24u tot zelfs 36u bevroren blijven tijdens een STROOM ONDERBREKING, afhankelijk van de temperatuur • In dat geval is het veilig om het voedsel nog te consumeren 4 • Informeer naar de toestand van KWETSBARE FAMILIELEDEN KENNISSEN BUREN •• Vraag of het goed gaat met hen en of ze bv. geen hulp nodig hebben om hun ELEKTRISCHE toestellen weer aan te schakelen 5 • VUL indien nodig UW URGENTIEKIT NOODPAKKET AAN •• Als u tijdens de STROOM ONDERBREKING zaken uit uw URGENTIEKIT (zie TIPS CHECKLIST VÓÓR een aangekondigde STROOM ONDERBREKING) gebruikte, denk er dan aan de URGENTIEKIT opnieuw aan te vullen voor een volgende NOODSITUATIE 6 • !! OPGELET !! met NOODGROEPEN STROOMGENERATOREN •• Als u een NOODGROEP STROOMGENERATOR gebruikt, mag u deze NIET verder gebruiken wanneer de stroom wordt hersteld. Schakel uw NOODGROEP STROOMGENERATOR terug uit om een kortsluiting te vermijden
Wanneer je een volle WATERKOELER laat koken, verspil je even veel stroom als wanneer je meer dan een uur lang televisie kijkt. Vul hem dus met de hoeveelheid water die je nodig hebt, voor je hem ON zet Beperk je verbruik tot één vuur. Leve frittata, paella, omeletjes, gewokte kip ... Moet je toch wat koken? Draai de warmteknop terug zodra je water borrelt
De OPLADERS van je elektrische TANDENBORSTEL GSM LAPTOP SMARTPHONE iPHONE iPAD trek je best uit wanneer je ze niet nodig hebt Ze verbruiken meer dan je denkt Daarom laat je ze ook best UNPLUGGED tijdens de PIEKMOMENTEN tussen 17:00 20:00 Je KOELKASTen DIEPVRIEZERs zijn samen goed voor 18% van je STROOMVERBRUIK. En hoe langer je hun deur open houdt, hoe meer koude (en dus stroom) je verspilt. Maak er een sport van alles in één keer uit je KOELKASTen DIEPVRIEZERs te halen Elke keer je zijn deur opent, verlies je 30% koude lucht en vreet je koelkast elektriciteit. Probeer daarom alles wat je nodig hebt in een keer te nemen Gebruik je UNPLUGGED LAPTOP in plaats van een DESKTOP om te SURFEN en denk eraan om je batterij buiten de piekmomenten op te laden
Zet je TV DIGIBOX DVD-speler DESKTOPPC MUZIEKINSTALLATIE … steeds helemaal uit. Want apparaten in STAND-BY SLAAPSTTAND modus verbruiken nog steeds 50% elektriciteit Laat de was even staan, maar als dat echt niet lukt, probeer dan eens koud te wassen. Want wist je dat jouw wasmachine 90% van haar energie gebruikt om water op te warmen? Een andere energieverslinder in het washok is de droogkast. Laat die dus ook even ‘uitblazen’ en hang je was gewoon te drogen aan de draad Want hij werkt hard om jou steeds de lekkerste gerechtjes voor te schotelen. OPEN hem daarom niet voortdurend om te kijken of je maaltijd al klaar is. Zo verlies je veel WARMTE STROOM Je COMPUTER de hele nacht in STAND-BY SLAAPSTAND modus zetten, is even stroomverslindend als 800 A4-kopietjes maken Zet je COMPUTER KLAS-TV ... steeds helemaal uit. Want een apparaat in STAND-BY SLAAPSTAND modus verbruikt nog steeds 50% elektriciteit Zet je toestellen PC SCHERMEN PROJECTOREN … steeds helemaal uit. Want een apparaat in STAND-BY SLAAPSTAND modus verbruikt nog steeds 50% elektriciteit De LIFT in je bedrijf even vrijaf geven, is goed voor je verbruik én je gezondheid Geef de LIFT ook eens vakantie. Dat is goed voor je verbruik én je gezondheid Een vergaderzaal die de hele nacht verlicht blijft, verbruikt genoeg stroom om 1000 koppen thee te zetten. Straffe koffie, he Doe het LICHT uit na elke LES Een LOKAAL dat de hele nacht verlicht blijft, verbruikt genoeg STROOM om 1000 koppen thee te zetten. Straffe koffie, he Laat de RECLAMEVERLICHTING aan de gevel van je bedrijf eventjes rusten en spaar je STROOM voor veiligheidsverlichting
Leg deze STROOM vreter stil voor je het gebouw achter je sluit
Haal steeds de stekkers uit het STOPCONTACT. Ze verbruiken meer dan je denkt Probeer ze ook niet te gebruiken tijdens de PIEKMOMENTEN tussen 17:00 20:00
2. 
3. 
Marlen Reusser +15.58 
Ellen van Dijk +31.46 
STROOMTEKORT Hoe kan dat ?
RISICO op STROOMTEKORT komende dagen ?
Gaat het LICHT uit in mijn STRAAT ?
Hoe kan ik mij voorbereiden op een ONDERBREKING van de STROOM ?
Nuttige LINKS
LEXICON
1• ELEKTRICITEITS LEVERANCIERS - PRODUCENTEN •• De ELEKTRICITEITS LEVERANCIERS-PRODUCENTEN sluiten contracten af met PARTICULIEREN, ONDERNEMINGEN en INDUSTRIE klanten. Zij kopen vervolgens de ELEKTRICITEIT die ze nodig hebben om aan de vraag van hun KLANTEN te voldoen aan bij de PRODUCENTEN die de 
2• NETBEHEERDERS •• De ELEKTRICITEITNETBEHEERDERS vervoeren de STROOM van de CENTRALES naar de VERBRUIKERS. Er zijn twee types NETBEHEERDERS: Een TRANSMISSIE netbeheerder die de ELEKTRICITEIT op HOOGSPANNING beheert op het nationale niveau, die het HOOGSPANNINGSNET onderhoudt en uitbreidt, die in REAL TIME controleert of de PRODUCTIE en VERBRUIK in EVENWICHT zijn en zonodig correcties uitvoert 
ELIA
FLUXIS
3• 4• 5• DISTRIBUTIENETBEHEERDERS ( 
EANDIS
INFRAX
SIBELGA
ORES
RESA
AIEG
AIESH
GRD Ville de Wavre
6• FEDERALE OVERHEID •• De FEDERALE OVERHEID bepaalt het globale ENERGIEBELEID en waakt erover dat de PRODUCTIEMIDDELEN voor ELEKTRICITEIT kunnen voorzien in de vraag van de VERBRUIKERS in ons land en neemt de gepaste maatregelen Af te schakelen SCHIJF wordt bekendgemaakt door de ministers ENERGIE-ECONOMIE Nadien neemt federale CRISISCENTRUM ministerie BINNENLANDSE ZAKEN over CRISISCENTRUM werkt nauw samen met de diensten van PROVINCIEGOUVERNEURS-BURGEMEESTERS-federale en gewestelijke overheden om de BURGERS correct te informeren 
FOD ECONOMIE
CRISISCENTRUM
ELIA
CREG
VREG
BRUGEL
CWaPE
BIPT Belgisch Instituut Postdiensten Telecommunicatie
ALDI
BASE
BELGIAN TELECOM
BILLI
BPOST
CARREFOUR
DOMMEL
EDPNET
ELLO MOBILE
JIM MOBILE
LYCAMOBILE
MOBILE VIKINGS
MOBILE WORLD
MOBISTAR
NUMERICABLE
ORTEL MOBILE
PROXIMUS
RED BULL
SCARLET
SYMYO
TELENET
UNITED TELECOM
VOO
