|
twijfel is geen enkelvoud
Deze dag begonnen met De Morgen en De Standaard, resultaat: een suf en zwaar hoofd, hart in de schoenen, in de sloffen beter gezegd.
Jan Leyers mag in DS een zoveelste ongenuanceerde aanval op de islam lanceren, een vertegenwoordiger van de huurlingen in Irak mag zeggen dat folteren soms noodzakelijk is etc
Heeft het nog zin om hier tegenin te gaan: kun je met één tegenstem een vloedgolf van propaganda afstoppen of omleiden?
En wat moet je als overtuigd atheïst blijven zeggen over de islam?
Wat me in essentie stoort is de mateloze arrogantie van Westerlingen en in het bijzonder van christenen: zij demoniseren de islam onophoudelijk maar dat zijzelf gelijkaardige kenmerken vertonen weigeren ze in te zien.
Ze kijken naar de 'achterlijke' moraal van moslims, maar die van de katholieke Polen aanvaarden ze. Eventueel schrikken ze op van het nieuwe racisme en neofascisme in dat vrome land.
Naar mijn mening heb je pas het recht om de onverdraagzaamheid bij anderen aan te klagen als je dat minstens even sterk en luid doet tegenover de zelfde fenomenen in je eigen kamp: dat van Europa, de VS en het hele christendom.
Gevoegd bij het politieke discours van de laatste maanden inzake Iran en de mogelijke atoomdreiging vanuit Teheran, begin ik me af te vragen of men bezig is een volgende kruistocht voor te bereiden. Is de rechtse pers aan het samen spannen met politici als Sarkozy om onze Westerse bevolking voor te bereiden op 'een clash tussen de beschavingen', geen culturele maar een militaire clash???
Als ik ergens van gruwel is het leugenachtige zelfgenoegzaamheid, dat zijn twee gruwels voor de prijs van één: de waarheid verdraaien door de feiten te selecteren en alleen die kant van de zaak te tonen die in je kraam past; en telkens vanuit de hooghartigheid dat men zelf oneindig superieur is aan de tegenpartij. In wezen gaat het discours nog steeds om de tweedeling: Uebermenschen versus Untermenschen, de verheven christen en Westerling versus de bekrompen idiote moslim.
En je mag er vergif op innemen dat aan de overkant het zelfde gebeurt: in madrassa's, aan extremistische universiteiten, op tv-zenders, radio's en in kranten. Vergelijk het met de communautaire hetze die door onze binnenlandse media wordt opgevoerd. Alleen is deze laatste minder gevaarlijk: de kans dat het in België ontaardt in gewelddadigheid lijkt niet zo waarschijnlijk.
De kernvraag is: wat willen we verdedigen, wat willen we liefst geweldloos bestrijden?
Een open veelkleurige samenleving, een fontein van ideeën en overtuigingen; leven en laten leven; weten dat jouw waarheid steeds een voorlopige waarheid moet zijn: morgen zal je beter en vollediger weten; elk machtsmisbruik aan de kaak stellen, elk geweld van individu tot individu, van gemeenschap tot gemeenschap; minstens even scherp de splinter in je eigen oog zien als de balk in dat van de anderen voor zover het niet omgekeerd is.
Elke god is maar een van de vele maskers van een en dezelfde geestesverschijning: letterlijk een verschijning in de geest, niet in de wetenschappelijk controleerbare feiten: dus je gelooft eraan of niet, even goeie vrienden zolang je iedereen in zijn/haar waarde laat.
Twijfel is geen enkelvoud: je kan dagelijks aan alles twijfelen. 'Should I stay or should I go,' zingen The Clash. Heeft mijn geschrijf enige zin of is het louter aanstellerij? Is mijn bestaan zelf geen overbodigheid: adem ik niet de lucht in die voor anderen is bedoeld?
In wezen is er maar één zekerheid: de pijn. We worden in pijn geboren en bestaan in pijn. Dit besef moet ons aansporen om het te vermijden anderen en onszelf meer pijn te bezorgen, om integendeel juist de 'levenskwaliteit' te helpen verhogen, om iedereen de kans te geven zelf die levenskwaliteit te bepalen. Een correcte politiek levert kansen geen garanties op levensgeluk, trouwens: wat is dat 'levensgeluk'? 'Let's have a party'?
Voor de ene ligt het in zijn tuin, voor de andere in een boek. De ene wil in de warmte van een tweede lichaam inslapen, de andere wil de lichamelijke afwezigheid die de aanwezigheid van geesten convoceert: 'ik heb mezelf met moeite alleen gemaakt,' schreef Hans Lodeizen. 'Venit creator spiritus': de scheppende geest komt tot de eenzamen, de afgezonderden - creativiteit moet je niet bepaald van een massa verwachten, zelfs niet van een Spionkop , een sportieve of een godsdienstige.
En het werkt: mijn hart zit na al deze frases al iets hoger dan mijn sloffen. In mijn kuiten misschien: voldoende hoog voor een fietstocht.
|
