|
JaWada
Dopingzondaars zullen in de toekomst tot 4 jaar kunnen worden geschorst, als het WADA van Dick Pound zijn zin krijgt.
Toevallig had ik het boekje 'God heeft echt bestaan' van Jan Populier in handen, een samenvatting van de theorie van de Franse filosoof en menswetenschapper René Girard.
Daarin staat de zondebok centraal: de gemeenschap drijft in de persoon van een zoenoffer het kwaad uit dat ze zelf heeft bedreven.
Het gaat in essentie om een zuiveringsritueel, te vergelijken met duiveluitdrijving: de duivels van deze tijd zijn de dopingzondaars en door ze hysterisch en genadeloos te vervolgen zuiveren we onszelf van onze eigen corruptie.
Want laten we wel wezen: ik moet nog de eerste Belg tegenkomen die nooit in het zwart heeft gewerkt of laten werken, een Belg die stipt al zijn inkomsten aangeeft.
En kijk naar ons gedrag in het verkeer: een bord met 70 als maximumsnelheid doet ons 80 of 90 rijden; als we kunnen inhalen waar het niet mag maar waar de pakkans onbestaande is, zullen we het zeker niet laten.
Kortom, we zijn een volkje van anarchisten die lak hebben aan lineair opgelegde regels. Eén troost: in het buitenland zijn ze niet beter.
Toch lokt het debat over doping de meest gepassioneerde discussies uit, zowel tussen volksmensen op café als tussen universitair gediplomeerden.
Deze irrationaliteit lijkt me alleen te verklaren door het onbewuste karakter van het zondeboksyndroom: het morele onbehagen dat onze eigen fouten veroorzaken, moet worden uitgezuiverd door brandstapels en schandpalen.
Eeuwenoude rituelen van reiniging en verdringing: voor de duur van het ritueel zijn we even verlost van het knagend schuldbesef. Wij zijn immers de rechtvaardigen, de zuiveren van hart. De corrupten staan aan de overkant, in de krant of op een website: geschorste of betrapte of zelfs maar verdachte atleten.
Tegelijk valt op hoe selectief die morele zuiverheid wordt gehanteerd. Vraag niet waarom grote sportevenementen plaats vinden in landen die bekend staan om doorlopende schendingen van de mensenrechten. Het antwoord luidt voorspelbaar: we doen aan sport, niet aan politiek. Alsof de sport zich afspeelt op een eiland.
Over heel de wereld zie je het zelfde fenomeen: morele onverzoenlijkheid op één deelgebied, gewetenloos opportunisme op de meeste andere. Het leven is heilig in de moederschoot, eens geboren mag het worden uitgehongerd of plat gebombardeerd.
Of zoals een Franse chansonnier het zong: 'la morale c'est toujours la morale des autres.'
|
