Dopingzondaars zullen in de toekomst tot 4 jaar kunnen worden geschorst, als het WADA van Dick Pound zijn zin krijgt.
Toevallig had ik het boekje 'God heeft echt bestaan' van Jan Populier in handen, een samenvatting van de theorie van de Franse filosoof en menswetenschapper René Girard.
Daarin staat de zondebok centraal: de gemeenschap drijft in de persoon van een zoenoffer het kwaad uit dat ze zelf heeft bedreven.
Het gaat in essentie om een zuiveringsritueel, te vergelijken met duiveluitdrijving: de duivels van deze tijd zijn de dopingzondaars en door ze hysterisch en genadeloos te vervolgen zuiveren we onszelf van onze eigen corruptie.
Want laten we wel wezen: ik moet nog de eerste Belg tegenkomen die nooit in het zwart heeft gewerkt of laten werken, een Belg die stipt al zijn inkomsten aangeeft.
En kijk naar ons gedrag in het verkeer: een bord met 70 als maximumsnelheid doet ons 80 of 90 rijden; als we kunnen inhalen waar het niet mag maar waar de pakkans onbestaande is, zullen we het zeker niet laten.
Kortom, we zijn een volkje van anarchisten die lak hebben aan lineair opgelegde regels. Eén troost: in het buitenland zijn ze niet beter.
Toch lokt het debat over doping de meest gepassioneerde discussies uit, zowel tussen volksmensen op café als tussen universitair gediplomeerden.
Deze irrationaliteit lijkt me alleen te verklaren door het onbewuste karakter van het zondeboksyndroom: het morele onbehagen dat onze eigen fouten veroorzaken, moet worden uitgezuiverd door brandstapels en schandpalen.
Eeuwenoude rituelen van reiniging en verdringing: voor de duur van het ritueel zijn we even verlost van het knagend schuldbesef. Wij zijn immers de rechtvaardigen, de zuiveren van hart. De corrupten staan aan de overkant, in de krant of op een website: geschorste of betrapte of zelfs maar verdachte atleten.
Tegelijk valt op hoe selectief die morele zuiverheid wordt gehanteerd. Vraag niet waarom grote sportevenementen plaats vinden in landen die bekend staan om doorlopende schendingen van de mensenrechten. Het antwoord luidt voorspelbaar: we doen aan sport, niet aan politiek. Alsof de sport zich afspeelt op een eiland.
Over heel de wereld zie je het zelfde fenomeen: morele onverzoenlijkheid op één deelgebied, gewetenloos opportunisme op de meeste andere. Het leven is heilig in de moederschoot, eens geboren mag het worden uitgehongerd of plat gebombardeerd.
Of zoals een Franse chansonnier het zong: 'la morale c'est toujours la morale des autres.'
Omdat ik zelf Vlaamsgezind ben opgevoed volg ik de ontwikkeling van het flamingantisme en van Vlaanderen in het algemeen met enerzijds nogal wat emotionele verwarring en anderzijds een toenemende intellectuele afwijzing. Dit is niet het Vlaanderen waar ik 30 of 40 jaar geleden van heb gedroomd.
Een opiniepeiling in De Standaard wees uit dat 80% van hun lezers akkoord gaat met gevangenisstraffen voor 14-jarigen. Onze neofascisten kunnen nog altijd beter in het opbod inzake repressieve stoerheid: zij willen kinderen vanaf 10 jaar opsluiten. Als je de lezersbladzijden in allerlei populistische kranten leest en op de interactieve websites gaat kijken, zou je kunnen vaststellen dat onverdraagzaamheid en wraakzucht de toon aangeven.
De meest gemediatiseerde 'Vlaamse Beweger' van het laatste jaar, Bart De Wever, verzint een dubieuze psychologische analyse om racisme 'begrijpelijker' te maken en kan zelf zijn haast racistische afkeer voor alles wat links is nauwelijks verhullen.
Ik heb de stickers met 'Ik ben Vlaming en daar ben ik fier op' altijd een puberaal verschijnsel gevonden. Hoe kun je trots zijn op Rubens als je zelf geen penseel kunt vasthouden of Rubens niet kunt onderscheiden van zijn tijdgenoten en nog niet eens weet in welke tijd Rubens heeft geleefd.
Al wie in onze geschiedenis iets te betekenen heeft gehad, was zowel Vlaming als Europeaan en wereldburger. 'Willem die Madocke maakte' schreef een Vlaams én een universeel verhaal.
Wat blijft in het flamingantisme van vandaag over van August Vermeylens dubbele oproep: 'more brains' en 'Vlaming zijn om Europeër te worden' (waaraan hij vandaag 'en wereldburger' zou toevoegen)?
Waar zijn de geestelijke erfgenamen van Maurits Coppieters: jarenlang NCOS-voorzitter en sterk geëngageerd voor de Derde Wereld en samen met Norbert Debatselier onze eerste andersglobalist - zie 'Het Sienjaal'. Een open geest, een solidaire geest: volgens de tenoren van het huidige Vlaamse front ongetwijfeld veel te links.
En zonder twijfel wordt het discours van de populisten gedragen door een meerderheid bij de bevolking: een meerderheid van beleggers, Benidormbedevaarders en fiscale foefelaars. Kortom, een meerderheid die foert zegt tegen de ware, beschamende problemen: de uitsluiting van steeds meer armen en rechtelozen.
En, uiteraard, wie er niet blind voor is, merkt dat het openbaar debat wordt gemanipuleerd: kijk maar welke onderwerpen continu aan bod komen en welke niet of nauwelijks. Als een redactie voortdurend zelf beslist over welke items hun lezers of kijkers mogen stemmen of hun mening ventileren, dan gaat het om orchestratie en niet om een neutrale weergave van wat er leeft. Vlaanderen en Wallonië lijken twee ijsschotsen die steeds verder van elkaar wegdrijven, maar betreft het hier een natuurlijk en onvermijdelijk proces dan wel het gevolg van eenzijdige berichtgeving en demagogie - zie het imago dat Joelle Milquet opgekleefd krijgt in de meeste Vlaamse media.
Dit is een akelig Vlaanderen. Het wordt meer dan tijd dat ons landsdeel zijn andere gelaat toont: een gezicht zonder verkramping met een blik die verder reikt dan de eigen navel. Een Vlaanderen met een visie die essentie onderscheidt van futiliteiten, die menselijke waardigheid belangrijker acht dan taalvetes en communautaire geldstromen. Een Vlaanderen dat geen betonnen littekens kerft in eigen vel. Een Vlaanderen dat zichzelf niet opsluit achter de tralies van zelfgenoegzaamheid, arrogantie en consumentisme: Eigen Buik Eerst.
Vandaag is het zover gekomen dat het enige Vlaanderen waar ik nog vrede mee kan nemen een zeldzaam bos is, zoals Gezelle schreef: 'alleen en van geen mens gestoord.'
In De Morgen van dinsdag blikt een aantal toonaangevende journalisten terug op hun studententijd. In het bijzonder de bijdrage 'Net gemist' van Filip Rogiers heeft me getroffen: hij lijkt het zich te beklagen dat hij de woelige generaties van 68 en de late jaren 90 heeft gemist.
Ik vraag me af wat mijn generatie - die wel mei 68 bewust of onbewust heeft meegemaakt - daaraan heeft overgehouden. Hoevelen dragen nog de idealen of dromen van toen uit: de verbeelding aan de macht, verboden te verbieden, contestatie van elke vorm van machtsmisbruik en van dwaas consumentisme? Aan de recente verkiezingsuitslagen is daar niet zodanig veel van te merken.
Om te beginnen moeten we toegeven dat we een minderheid vormden, een zeer kleine al bij al: een harde kern die zich gedroeg als rode missionarissen, een ruimere kring meelopers daar omheen - en daar tegenover de grote meerderheid die net als de generatie van 80, die van 'cocooning', uitsluitend bezig was met de eigen carrière en in afwachting daarvan met zuipen, versieren, en met een minimum aan inspanning een diploma halen.
Het aanbod van de universiteit was inderdaad meestal ouderwets, duf en muf, en in hoofdzaak op memoriseren gericht: soms tot in het absurde alsof je net zo goed een telefoonboek van buiten kon leren. 'Weetjesschap' noemde een studievriend het, hij is intussen zelf prof en doet het volgens zijn oudstudenten stukken beter.
Wat ik alleszins aan de vermolmde germaanse filologie heb overgehouden is de kritische analyse van teksten, het wantrouwen van elk zelfverklaard gezag, het ziften van woorden en vaststellen dat je meestal weinig ziet schitteren op het raster.
In wezen had de generatie van 68 de zelfde droom als de huidige andersglobalisten, maar de kans dat hun alarmsignalen ernstig worden genomen lijkt me groter dan het met de dweepzucht van maoïsten en trotzkisten is gebeurd: hun oogkleppen zijn allicht eerder dan de Muur weggevallen, een eerste maandloon en zeker een eerste kind waren doorgaans voldoende als tegengif.
In elk geval, wie van oordeel is dat hij of zij te weinig wordt gestimuleerd door professoren, die moet maar stimulerende vrienden zoeken en soms vind je die op de bladzijden van een boek.
Gelukkig houdt redacteur Filip Verhoest het hoofd koel en toont hij met wetenschappelijke bevindingen aan dat jeugdgevangenissen niet zo'n goed idee zijn.
Dat 80 % van De Standaardlezers er anders over denkt, geeft mij als oudleraar een tik.
Als je niet meer gelooft in de heropvoedbarheid van 14-jarigen geloof je dan nog wel in de kracht van onze beschaving? Het kan pretentieus klinken, maar ik heb de voorbije jaren al herhaaldelijk geschreven dat de eenzijdige berichtgeving in onze massamedia, in het bijzonder in de tv-journaals, met hun overbeklemtonen van negatieve sensaties onvermijdelijk schadelijke gevolgen moet hebben op de psychologie van onze bevolking - en niet alleen bij ons uiteraard.
Op zijn minst ontstaat daardoor een 'onbehagen in de cultuur' om met Freud te spreken, erger zijn de verkrampte reacties die kenmerkend zijn voor angst- en onveiligheidsgevoelens.
Als je alleen de tv-journaals van 19 uur bekijkt en een van de populistische kranten leest, dan is het niet zo onlogisch dat je om zekerheden en bescherming roept.
Dagelijks word je bestookt met bedreigingen en voorbeelden van normenloosheid, van totale ontsporing en onheil. Probeer dan maar de wereld en vooral de toekomst met vertrouwen aan te kijken: angst inspireert altijd tot agressie en 14-jarigen opsluiten in een gevangenis is een daad van agressie.
Frank Vandenbroucke heeft eens terloops opgemerkt dat een politicus ook een soort opvoeder moet zijn: geen naloper van de publieke opinie maar soms een voorloper, in elk geval iemand die boven de waan van de dag staat en met zin voor verantwoordelijkheid leiding geeft. Populisten geven gehoor aan de roep die het luidst weerklinkt.
Noot: Wat mij al jaren opvalt is dat de Vlaamse liberalen de stoerste zijn van alle zogenaamd democratische partijen als het over repressie gaat: meer blauw op straat, strenger asielbeleid, en nu jeugdgevagenissen. Naar het schijnt zijn de liberalen humanisten. Kan iemand mij uitleggen waar het humanisme te vinden is in deze repressieve mentaliteit? Het adjectief 'Open' bij VLd lijkt alleen te slaan op de achterdeur waarlangs steeds meer VLD-leden wegsluipen naar Lijst Dedecker: stoer, stoerder, stoerst. En dat allemaal ter ere van de bange blanke man en vrouw.
Volgens Bart De Wever valt het best mee met het racisme van Hans Van Temsche: het is gewoon de in elke generatie opduikende puberale rebellie tegen het establishment dat vandaag unisono antiracist zou zijn.
Twee of drie bedenkingen.
Ten eerste is het racisme geen exclusief gedrag van jongeren en wanneer het bij jongeren voorkomt kan men de vraag stellen in welke mate het imitatiegedrag betreft.
Bijvoorbeeld de discriminatie op de werkvloer wordt niet gepleegd door jongeren; de meetings van het VB worden niet door meer jongeren bijgewoond dan die van andere partijen. Op mijn katholiek schooltje ben ik vaak op racisme gestoten: inderdaad bij leerlingen die met zichzelf en het gezag in de knoop lagen, maar vooral zeer expliciet bij oudere collega's en niet de laatste jaren maar als een constante aanwezigheid. Ontmoetingen met bejaarde Vlaamse radicalen, met name Oostfronters, leren dat ze hun afkeer voor bolsjevieken en joden hebben verschoven naar de eigentijdse vreemdelingenhaat.
Puberale rebellie begint bij verzet tegen het ouderlijk gezag en dat ouderlijk gezag wordt vandaag niet gekenmerkt door antiracisme.
Ten tweede, wat bedoelt De Wever nu precies met deze frase: 'Maar racisme is wel een onderwerp dat het verdient om op een verstandige manier benaderd te worden.'
Wil hij de wet op het racisme afschaffen, het centrum voor racisme- en discriminatiebestrijding opdoeken, het VB behandelen 'als een partij zoals alle andere' (dixit een VRT-vedette) en hun haatpropaganda alle kansen bieden in onze media?
We hebben er het raden naar en van raadspelletjes komt het vermoeden dat De Wever zich wil profileren als 'fatsoenlijk rechts': hij ziet zijn vriend Dedecker kiezers weghalen bij het VB en denkt allicht dat ook zijn partij aan het uiterste rechts van het politieke spectrum stemmen kan recupereren.
Trouwens, wat zegt volgende frase over het oordeelsvermogen van De Wever: 'Voor de linkerzijde vulde het antiracisme de ideologische leegte die na het vallen van de Berlijnse Muur zo duidelijk werd.'
Voor De Wever staat links dus gelijk met communisme en hebben linkse denkers en militanten een leeg hoofd dat enkel kan gevuld worden met het meest voor de hand liggende, met een ideologie van intellectuele gemakzucht. Etiketten kleven is een zeer efficiënte manier om een debat te versimpelen: laten we spreken van 'antiracisme' alsof het een kwaal betreft die minstens zo erg is als het racisme zelf en laten we 'de linkse kerk' van dit etiket voorzien zodat we zelf kunnen achterover leunen in het comfort van ons superieure denken. Maar wat dat superieure denken precies inhoudt, komt de lezer niet te weten.
Zou de verdediging van Hans van Temsche even sterk op internering hebben aangedrongen mochten ze weten dat ook in onze gevagenissen een degelijke psychotherapeutische begeleiding voor handen is?
Onze gevangenissen hebben in essentie nog steeds veel weg van de Middeleeuwse 'oubliëttes': zeer letterlijk. Zodra een veroordeelde achter de tralies zit, willen wij - de maatschappij dus - hem of haar zo gauw mogelijk vergeten. Wat er verder mee gebeurt interesseert in het beste geval alleen de familieleden, de belangstelling van de maatschappij manifesteert zich pas opnieuw wanneer over vervroegde vrijlating moet worden gedebatteerd.
Het dilemma van het proces Van Temsche is in feite een vals dilemma: deze jonge man is zowel een racistische moordenaar als psychisch gestoord.
Wanneer hij niet de gepaste begeleiding krijgt, doen we niets anders dan een risico voorlopig uit de samenleving verwijderen, maar dit risico zou in versterkte vorm over x aantal jaren kunnen terugkeren. En geen enkel weldenkend mens vindt een levenslange opsluiting voor een 19-jarige een evidentie: de rehabilitatie is dus een noodzaak.
Dit geldt niet enkel voor dit sensationele geval, maar voor elke misdadiger die duidelijk symptomen van een psychische stoornis vertoont.
Men kan het zelfs ruimer zien: is ons gevangeniswezen in staat om aan heropvoeding te doen, is daarvoor het nodige personeel aanwezig, de nodige ruimte?
Waaruit de finale vraag volgt: is recidivisme een bewijs van een onverbeterlijke verdorvenheid of van onze onverschilligheid, onze 'oubliëttementaliteit?
Concreet: hoe kun je nu aan 'heropvoeding' doen met mensen die als haringen in een ton zitten opgesloten of met personeel dat alleen als bewaker is aangeworven, zonder enige bekwaamheid inzake opvoeding?
De oranjeblauwe onderhandelaars leken dinsdag eventjes zelfvoldaan achterover te leunen: ze hadden eindelijk een deelakkoord bereikt, over migratie.
Is deze zelfgenoegzaamheid terecht?
Ontslagnemend minister van binnenlandse zaken Patrick Dewael heeft bij herhaling geschreven dat er aan het migratievraagstuk drie luiken zijn: een binnenlands, een Europees en een oorzakelijk.
Het deelakkord bevat allerlei maatregelen over het eerste luik waar men het al dan niet mee eens kan zijn, maar over de rest wordt zedig gezwegen.
We lezen geen enkel initiatief of intentieverklaring om tot een geïntegreerd Europees beleid te komen met afspraken inzake opvangcapaciteit of grenzenpolitiek (streng bewaakt of gedeeltelijk open, genereus of hardvochtig). En nog minder staat er in het deelakkoord iets over de oorzaken: de onveiligheid en de ongelijke inkomensverdeling in de wereld.
Toch zijn de feiten duidelijk: asielzoekers en economische vluchtelingen vertegenwoordigen het meest dynamische deel van hun bevolking, bij ongewijzigde levensomstandigheden zullen zij blijven komen. Zelfs een nieuw IJzeren Gordijn of een vloot patrouilleboten in de Middellandse Zee zullen hen niet tegenhouden: zie de streng bewaakte grens van de VS met Mexico.
De onveiligheid wordt in het bijzonder in de hand gewerkt door de legale en illegale wapenhandel: zegt het akkoord daarover iets, zal België opnieuw wapens leveren aan een zogenaamd 'prille democratie' genre Nepal?
Een twee belangrijke oorzaak zowel van conflicten als van miserie is het ontbreken van een efficiënt gezinsbeleid, in het bijzonder van contraceptie waardoor de spanning tussen bevolkingsaangroei en beschikbare levensmiddelen steeds groter wordt: zal België samen met Europa zich inzetten om de heersende of zelf geëxporteerde gezinsmoraal bij te sturen, zullen de noodzakelijk contraceptiva ter beschikking worden gesteld?
Wat de armoede betreft: zal België eindelijk zijn belofte nakomen en minstens 0,7 % van zijn BNP besteden aan ontwikkelingssamenwerking? Zullen de mooie woorden van Verhofstadt en anderen ( vooral op internationale fora) in praktijk worden gebracht en zal men een einde maken aan het dumpen van gesubsidieerde Europese overschotten in de Derde Wereld, zal men werk maken van een wereldhandel die minder eenzijdig in het voordeel van de rijke landen uitvalt? Staat er iets in de steigers van een wereldwijd arbeidsrecht dat uitbuiting, kinderarbeid en sweatshops uiteindelijk onmogelijk zal maken?
Kortom, ik zie in dit deelakkoord weinig humanisme, even weinig christelijke naastenliefde; neoliberalistisch opportunisme des te meer.
Wie denkt dat een stoer binnenlands beleid, met de zelfbediening van selectieve arbeidsmigratie, de stroom van vluchtelingen zal indijken, die doet aan zelfbedrog en volksverlakkerij: het xenofobe deel van Vlaanderen kan men met een verharding inzake 'volgmigratie' of gezinshereniging wellicht paaien, maar wie de ogen openhoudt laat zich niet in de luren leggen.
De gemiddelde vluchteling gelijkt niet op de bijbelse man Job die gelaten op zijn mesthoop blijft zitten: het fatalisme is zeer sterk in de Derde Wereld en in de conflictgebieden, maar niet zo sterk dat iedereen zich bij het immobilisme neerlegt. Zij zullen blijven komen.
Voor een filosoof argumenteert Peter De Graeve (in De Standaard van maandag) bijzonder emotioneel om niet te zeggen lichtjes hysterisch. Hij verwijt links in Vlaanderen 'een oedipale vergissing: je vader niet kennen, en hem omleggen, je moeder vergeten, en er naast gaan liggen.'
Heeft deze man nooit gehoord van de linkse flaminganten August Vermeylen en Maurits Coppieters?
Hun betoog verschilde van dat van de huidige tenoren in de communautaire stammentwisten precies door hun oproep tot solidariteit: zij hadden een open geest die verder keek dan de enge grenzen van Vlaanderen. Coppieters was jarenlang voorzitter van het NCOS, Vermeylen schreef: 'Wij moeten Vlaming zijn om Europeër te worden', wat hij vandaag ongetwijfeld zou aanvullen met 'Europeër en wereldburger'.
De Graeve gelooft niet in de efficiëntie van solidariteit: 'Nooit eerder was de steun voor de derde wereld zo groot. Nooit eerder ging het daar zo slecht.'
De Graeve denkt dus nog steeds dat solidariteit neerkomt op caritas, vrijwilligerswerk en noodhulp. Terwijl links, niet alleen in Vlaanderen maar overal, al jaren pleit voor structurele veranderingen, in het bijzonder voor 'fair trade', een rechtvaardige wereldhandel.
Over democratie gesproken: is het zo democratisch dat Vlaamse kandidaten voor het federale niveau zich enkel moeten verantwoorden tegenover Vlaamse kiezers, en francofone kandidaten uitsluitend tegenover een francofoon publiek?
Als ik het goed heb begrepen heeft de Raad van State alleen gezegd dat het probleem B-H-V moet 'geregeld' worden, niet dat het noodzakelijkerwijze moet worden gesplitst. Waarom wordt de Vlaamse publieke opinie dan al maanden door de rechtse demagogen wijs gemaakt dat deze splitsing een conditio sine qua non is om tot een nieuw regeringsakkoord te komen: wie weigert hier na te denken, is nadenken mogelijk zonder correcte informatie en argumentatie?
Recent kan men vaststellen dat de Vlaamse VDAB beter begint samen te werken met zijn Waalse tegenhanger, met voorzichtige resultaten en zonder staatshervorming.
Hoe dan ook, zelfs na een verdere splitsing van het arbeidsbeleid, zal het onbegrijpelijk blijven waarom wij wel Poolse arbeidskrachten kunnen invoeren maar er niet of onvoldoende in slagen om dat met Waalse te doen.
'Ni dieu, ni ...Maingain' is naar mijn smaak allesbehalve een bijdrage tot een hoogstaand intellectueel debat.
VOORAF: gelieve deze mail door te sturen naar leerkrachten uit het basisonderwijs en naar leerkrachten wiskunde uit het secundair onderwijs waarvoor dank.
In het kader van een wetenschappelijk onderzoek probeer ik via deze mail zoveel mogelijk meetbare informatie te verzamelen over de evolutie van de basiskennis wiskunde in het basisonderwijs en in het secundair onderwijs (eerste, tweede & derde graad).
Gaat volgens u deze basiskennis wiskunde erop vooruit, gaat ze erop achteruit of stagneert ze? En kunt u uw bewering aantonen vanuit toetsen, examens, ...?
Enkele voorbeelden vanuit mijn eigen lessen informatica (ASO & TSO). Steeds vaker komt het voor dat leerlingen geen 6% van 100 (!) kunnen berekenen (soms krijg ik als antwoord 94 want 100 - 6 = 94). Steeds vaker komt het voor dat (in een excelles) de leerlingen niet meer weten hoe ze de omtrek/oppervlakte van een vierkant moeten berekenen. En vorig schooljaar raakte een stagiair (tweede jaar!) hopeloos in de knoei bij de berekening van omtrek en oppervlakte van een rechthoek.
Dergelijke voorbeelden worden vaak weggelachen als anekdotisch. En deze voorbeelden zijn inderdaad anekdoten, maar helaas zijn ze anekdoten die een schrijnende realiteit verbergen.
Heel wat minder anekdotisch zijn de resultaten van de meting naar het behalen van de eindtermen (uitgevoerd in opdracht van het ministerie van onderwijs - Roger Standaert is de verantwoordelijke uitgever) waaruit blijkt dat bij bepaalde proeven TSO-leerlingen 27% en 34% behalen. Dat betekent dat 73% en 66% van de geteste leerlingen de eindtermen niet haalt. Dat is pas dramatisch.
Wellicht is het goed voor het tegensprekelijk debat dat onze twee kwaliteitskranten, De Standaard en De Morgen, zo verschillend oordelen over Hans Van Temsche.
Voor De Morgen is hij zonder twijfel een racist, De Standaard legt de nadruk op de gestoorde persoonlijkheid alsof racisten niet gestoord zouden zijn - maar dat is een persoonlijke appreciatie.
Met name Tom Naegels, dagelijks aanwezig op proces, bezweert zijn lezers er vooral geen politiek proces van te maken.
Maar kun je die politieke dimensie er los van peuteren?
Ik kan vanuit De Haan alleen maar blijven herhalen dat het VB de enige partij is die hier geregeld propaganda in de bus gooit en telkens word je overvallen door die toon van haat en vijandschap, in het bijzonder tegenover moslims en immigranten.
Is het dan voorstelbaar dat de huisgenoten van een VB-lid en de familieleden van een VB-mandataris nooit onder invloed zijn gekomen van deze haatbrochures?
Karel de Gucht heeft er reeds eerder op gewezen: we mogen wel eens ophouden met de leden en zelfs de kiezers van het VB voor onschuldigen te houden die niets te maken hebben met het racistisch discours van deze partij. De Gucht indachtig kunnen we dus niet anders dan besluiten dat VB-leden en kiezers zoniet positief dan toch minstens onverschillig staan tegenover het racisme. En wanneer zich dan een ernstig 'incident' voordoet, krijg je de bekende reactie: 'Wir haben es nicht gewusst.'
Als je militeert voor een partij of erop stemt dan doe je dat voor de totaliteit van het programma, zeker voor een dimensie die zo dominant aanwezig is. De vijandschap tegenover moslims en andere 'volksvreemde' elementen is geen aanhangsel bij het VB-programma, de kopstukken blijven het verheffen tot hun 'core business'.
Het is ondenkbaar dat een liberale kiezer afkeurend staat tegenover het ondernemerschap of een socialist tegenover de arbeidsrechten. Net zo goed is het ondenkbaar dat een vriend van nieuwe Belgen op het VB stemt. Tenzij we een volk van schizofrenen zijn.
De vraag is dan ook wat sommige commentatoren bezielt om de racistische motivatie in de moorden te minimaliseren. Is het de blijvende angst om het VB in zijn geliefkoosde slachtofferrol te duwen? Wil men ontkennen dat het racisme in Vlaanderen welig tiert? Is Hans Van Temsche een van onze alter ego's dat we het liefst niet willen zien als we voor de spiegel staan?
'No man is an island,' schreef de grote Engelse dichter John Donne: geen enkele mens is zo origineel dat hij of zij zichzelf geheel en al uitvindt.
Wij worden allemaal beïnvloed door de context waarin we opgroeien. In de context van de jonge Hans Van Temsche zien we een Oostfronter zonder enige wroeging met wie hij blijkbaar een intense band had; leden van het VB en inderdaad andere strict individuele incidenten en ervaringen die tot zijn persoonlijkheid en tot de fatale explosie hebben bijgedragen.
Wat uiteindelijk 'the trigger' was, de beslissende impuls, kan een buitenstaander niet beoordelen. Maar het racisme negeren of minimaliseren is zelfbedrog en een belediging voor de slachtoffers.
Zelf luister ik zelden naar de radio: muziek is me te duurbaar om ze te herleiden tot een omgevingsgeluid en mijn mannelijke geest kan maar met 1 activiteit tegelijk bezig zijn.
Maar twee verklaringen in het interview met Isabelle Baele vragen om een reactie.
Over de 'doorverwijsfunctie' en het voorbeeld van de dood van Pavarotti zegt deze dame: 'als je de programmatie van Canvas laat wijken voor een avondje Pavarotti, jaag je evengoed heel veel mensen weg.'
Hoe vaak hebben de aangekondigde Canvasprogramma's al moeten wijken voor een zoveelste wedstrijd van Kim en Justine? Of een andere sportwedstrijd waaraan onverwacht een plots succesrijke Belg of Belgische ploeg deelnam? Gaat het in essentie niet om een prioriteit: cultuur kan als we niets anders in de aanbieding hebben, sport en massaspektakel (nieuws over een lid van de koninklijke familie bijvoorbeeld) daarvoor staat de VRT en haar 'zender voor de meerwaardezoeker' permanent beschikbaar.
Het meest ontstellend is echter de geciteerde uitspraak van Kris Hoflack:
'Voor mijn part mogen ze die opiniebladzijden afschaffen (...) Het is geen toeval dat de best verkopende krant van Vlaanderen daar geen papier aan wil vuilmaken.'
Een krasser pleidooi voor verdomming heb ik nog nooit gelezen.
Laten we dan maar ophouden met De Morgen of De Standaard te lezen en samen overschakelen naar die succesrijke krant. Vervang alle romans door stripverhalen en leer de bevolking vooral naar de cijfers te kijken: oplagecijfers, kijkcijfers, verkoopcijfers.
Moeten wij ons nog verwonderen over het succes van populisten als dit het engagement is van onze journalisten?
Een gezegde luidt: 'de vis rot aan de kop.' Als de veronderstelde intellectuele top van de samenleving er de brui aan geeft, wat kun je dan nog van de basis verwachten?
Eén detail uit wat we tot nog toe te zien kregen op tv: het gedrag van de fotograferende persmeute. Zowel het Turkse slachtoffer als de ouders van de moordenaar deden er alles aan om de persfotografen te ontwijken of om zich onherkenbaar te maken. Toch zag je deze persmuskieten zich op hun slachtsoffers storten. Is dit nog normaal? Heeft dit nog iets te maken met behoorlijke journalistiek: de opdracht van journalisten is te informeren, en informatie te duiden, wat dragen deze snapshots - letterlijk 'gestolen beelden' - bij aan de informatie, wat maken ze duidelijker? Naar mijn smaak is deze opdringerigheid te vergelijken met stalking of steaming: het omsingelen van personen in de openbare ruimte door bendes van het goorste tuig. Het is mij een raadsel waarom de bond van journalisten hier niet tegen optreedt: behoort het dan niet meer tot de ethische code van journalisten dat ze nog enig respect opbrengen voor de gevoelens van hun prooien, zeker wanneer deze objecten van hun sensatiedrift duidelijk te kennen geven dat ze niet gediend zijn van hun agressie?
