Pffff… de laatste dagen is het hier puffen en zuchten geblazen want de zomer is doorgebroken en het is warm, eigenlijk iets té warm. Deze nacht (of morgen) rond half vier was het 28,5 graden en dat zal wel in de schaduw zijn denk ik, want dan schijnt de zon niet. Van slapen kwam niet veel. Rond zes uur was het zo’n 26 graden maar twee uurtjes later stond de thermometer alweer boven de 28.

We moesten vandaag naar Izmir om mijn verblijfsvergunning te verlengen. Er hing op sommige plaatsen over de zee een mist, veroorzaakt door de hitte. Geen zuchtje wind en de 30 graden werden al fors overschreden. We moesten naar het centrum van Izmir (Konak) en de schrik die ik vroeger had om in grote Turkse steden te rijden is verdwenen. Niet dat ik het voor mijn plezier doe hoor, begrijp me niet verkeerd.

Parkeren rond Konak kan in een parkeertoren maar we parkeren op ‘parkeerterreinen’, daar geef je je autosleutels af want het lijkt meer op een autokerkhof (zo dicht achter elkaar worden de auto’s geparkeerd) dan op een parkeerterrein.

Om mijn verblijfsvergunning te verlengen moet ik naar Izmir (toch nog iets meer dan 100 km) bij de vreemdelingenpolitie. Na een eerste controle volgt een tweede controle en dan zijn we binnen. Tweede verdieping. De trappen zitten vol maar op de vreemdelingendienst is het relatief rustig. We krijgen twee formulieren om in te vullen. Waarom ze de naam van mijn vader en moeder moeten weten, begrijp ik niet, want het zijn identieke formulieren als vorige keer. Ook mijn godsdienst wordt gevraagd, dus maar atheïst ingevuld net zoals vorige keer. Dan naar de zesde verdieping waar op de formulieren wat stempels worden geslagen. Daarna is het terug naar buiten, op zoek naar een winkel waar je het internationaal paspoort met alle stempels moet kopiëren. Dan – weerom dezelfde controles – terug naar de tweede verdieping. Nog wat nieuwe stempels, drie foto’s van mij (denk dat ze intussen al een fotoalbum van mij kunnen openen), eentje van Sevim en dan krijg je een papiertje waarmee je moet betalen. Dat is op het gelijkvloers. Intussen is het bijna twaalf uur. De printer is buiten werking. Betalen en dan terug – dit keer schudt de politieagente het hoofd als we terug de controle willen doen – en we krijgen een briefje, volgende week is mijn verblijfsvergunning verlengd maar tot het eind van mijn internationaal paspoort, voor twee maanden dus. Als we in augustus terugkomen zal ik terug een nieuwe verlenging moeten aanvragen.

De Turkse nationaliteit. In tegenstelling tot vroeger mag ik nu een dubbele nationaliteit hebben, wat heel praktisch is om te reizen. Ik kan dan ook stemmen in Turkije. Misschien is het wel iets om op mijn oude dag hier eens politiek actief te worden, wie weet? Maar, volgend jaar voldoe ik aan alle voorwaarden maar ik moet dan ook examen afleggen. Dus, of ik nu wil of niet, ik zal Turks moeten spreken en begrijpen. Maar ik heb nog een jaartje. Wie weet, misschien lukt het wel met deze stok achter de deur.

Na de administratieve formaliteiten (laat me er toch bij vermelden dat iedereen erg vriendelijk en behulpzaam was) gaan we rechtover het gemeentehuis een döner eten met vers fruitsap. Drie verse fruitsappen, twee durums, een theetje, het is omgerekend zo’n 5,25 euro voor alles. Maar mijn aandacht wordt getrokken door vakbondsmilitanten die verzamelen, iets later vertrekt een betoging. Een paar honderd mensen lopen achter de vlaggen van de KESK en scanderen leuzen tegen de AK-partij, voor sociale rechtvaardigheid en tegen armoede. Ik moet natuurlijk weten wat er aan de hand is en iets later lopen we tussen de betogers (tsja, zal dat toch nooit kunnen laten hoor!). We vragen aan één van de betogers, een vrouw met een hoofddoek – de enige tussen haakjes – wat er aan de hand is? Deze mensen werden afgedankt, gingen in beroep bij de rechtbank en kregen gelijk, maar de bazen willen niet toegeven. De politie – het moet ook gezegd – blijft discreet op de achtergrond.

Daarna vertrek ik terug naar Mordogan. Sevim blijft in Izmir want haar nicht ligt in het ziekenhuis. Ze is niet de enige van de familie en dus gaat ze helpen. De bus van Konak naar Uçküylar zit stampvol. Maar jongeren ruimen onmiddellijk plaats voor ouderen! Het duurt een half uur voor ik de dolmus naar Mordogan kan nemen. Iedereen loopt rond met flesjes water. Het is heet. Langs de autoweg wijst het kwik op 39 graden.

Rond half vier ben ik terug in Mordogan. Eerst een koude douche, want ik ben uitgedroogd. Binnen drie dagen brengt Sevim Ezgi mee. Dagen zonder bezoek zijn hier schaars. Vandaag is het te warm om te studeren, dat zal dus voor morgen zijn.

Voor 1923 waren er op ons schiereiland verschillende dorpen met een Griekse bevolking. Hiervan resten nog enkel de ruïnes. Het grootste verlaten Griekse dorp ligt aan de top van het schiereiland. Maar tot vorige maand had ik het enkel uit de verte gezien, want er was geen toegangsweg.

Toen Dirk op bezoek was besloten we de toegangsweg naar de ruïnes te zoeken. Denk echter niet dat er een pijltje staat om dit aan te geven. Het is zoeken als een speld in een hooiberg. Pas toen we al een paar kilometer te ver waren zagen we in de verte de ruïnes liggen.

We keerden terug en zagen dat langs de weg kilometers draad was gespannen. Mijn oriëntatievermogen is echter heel beperkt en ik dacht dat we, net als de vorige keren, het dorp niet zouden kunnen bereiken. Gelukkig heeft Dirk een beter oriëntatievermogen en heel beslist wees hij naar een door een traktor gemaakte weg die volgens hem naar het dorp zou leiden. De draad was makkelijk open te maken en we wandelden naar het dorp dat zich schuilhield achter een hoge heuvel.

Na een goed kwartiertje stappen zagen we de resten van het dorp gebouwd op een helling. Tientallen geiten liepen in het rond en bovenaan stond de herder.

Het gebied waar het dorp ligt is dor, geen plaats om landbouw te bedrijven. Verborgen in de heuvels, met een panoramisch zicht op de zee, ligt het beschermd voor mogelijke overvallers. Het dorp is groot en moet in de tijd zeker honderden huizen geteld hebben. De daken zijn verdwenen, de muren lijken op zwartgeblakerde schaliën die op elkaar gestapeld liggen. In de meeste huizen zijn nissen, misschien om voorraden te bewaren?

Hoe leefden de mensen hier? Die vraag houdt me steeds bezig, niet alleen bij het bezoek aan ruïnes als deze maar bij elke historische site. Waarom zijn de muren zwartgeblakerd? Werd het dorp bij de verplichte volkerenruil door de inwoners in brand gestoken? Het zou kunnen. Of werd het nadien in brand gestoken.

Leven er nog mensen die hier werden geboren? Het zou kunnen. De volkerenruil dateert van 1923, 87 jaar geleden dus. Het moet raar zijn geweest. Een dorp, afgesloten en eenzaam tussen de heuvels, levend op het ritme der seizoenen. Waar haalden ze hun groenten? Was er hier wijnbouw? Onderwijs zal er wel niet zijn geweest dus de meesten moeten analfabeet zijn geweest.

We vinden een paar waterputten en her en der rioleringsbuisjes. Aan de rand de resten van een soort vestingsmuur. Maar bovenal ademt het dorp dorheid uit.
 
Honderd jaar geleden moet het hier een drukte van jewelste zijn geweest want de straatjes zijn smal en de huisjes zijn dicht op elkaar gebouwd. Waarschijnlijk was de hoofdactiviteit veeteelt, schapen en geiten.  Om het dichtstbijzijnde dorp te bereiken was je minimum een uur of langer onderweg. Maar in tegenstelling tot dit dorp zijn de dorpen in de omgeving slechts kleine gehuchtjes.

Over de geschiedenis ervan kan niemand nog iets vertellen. Er bestaan geen archieven en de mondelinge overlevering is verdwenen. Het mysterieuze blijft.

Op de terugweg zien we hoe langs andere hellingen kleine olijfboompjes zijn aangeplant. Misschien wordt het hier wel een natuurpark. Vragen zonder antwoorden, een stuk geschiedenis dat verdwijnt, ruïnes uit het verleden.  

Waarom de Amerikanen niet verdrijven uit de Verenigde Staten en het land teruggeven aan de oorspronkelijke bewoners, de Indianen?

Waarom de Australiërs niet verdrijven uit Australië en het land teruggeven aan de oorspronkelijke bewoners, de Aboriginals?

Niemand zal ontkennen dat de Indianen werden uitgemoord, net als niemand zal ontkennen dat de afslachting van de Aboriginals verschrikkelijk was.

Evenmin zal iemand ontkennen dat de Joodse bevolking geleden heeft onder pogroms in verschillende Europese staten en het ontkennen van de Holocaust op miljoenen Joden is zelfs strafbaar in verschillende landen.

Maar in tegenstelling met de Indianen en de Aboriginals, levend in reservaten of krottenwijken van hun oorspronkelijke land, gaf men na de tweede wereldoorlog een staat aan de Joden. Dat er toen een land was, Palestina, waar ook mensen woonden, was bijkomstig.

Miljoenen Palestijnen leven vandaag in andere landen, beroofd van hun eigendom, verdreven door de zionistische staat Israël. Velen onder hen in vluchtelingenkampen waar de levensomstandigheden onmenselijk zijn. Palestina bestaat niet meer. Er bestaat een ‘Palestijnse autoriteit’ op twee van elkaar gescheiden stukken land, de Westbank en Gaza.

De Westbank is bezaaid met nederzettingen van Joodse kolonisten die de beste stukken grond inpikken en ondanks alle veroordelingen door de Verenigde Naties volop doorgaan met het bouwen van nederzettingen. Tegen alle internationale verdragen in richt Israël een muur op tussen henzelf en de Palestijnen. Dagelijks worden Palestijnen verdreven uit Jeruzalem wat Israël ziet als Joods gebied. Gaza is afgesloten van de buitenwereld, een grote openluchtgevangenis met gebrek aan voedsel, medicijnen en elementaire voorzieningen.

Wat de staat Israël ook doet, de Verenigde Staten weigeren botweg het land te veroordelen. Als vredesactivisten dan met hulpgoederen naar Gaza varen, valt de staat Israël, in internationale wateren nog wel, het vredesconvooi aan. Tien doden, tientallen gewonden maar ondanks deze schending van het internationale recht weigert de VN-veiligheidsraad de schuld bij Israël te leggen.

De Westerse berichtgeving is navenant. De beelden van Israël worden constant uitgezonden. De verklaringen van de Israëlische regering worden constant geciteerd. Natuurlijk worden ook beelden van manifestaties gegeven en de laatste beelden vanop de schepen tot Israël alle communicatiekanalen afsloot. Men is ‘verontwaardigd’ maar Israël veroordelen, daarvoor moet eerst een onderzoek worden afgewacht. En dat onderzoek zal uitgevoerd worden door … Israël zelf.

In Turkije zien we andere beelden. De verontwaardiging is enorm en niet alleen omdat negen van de slachtoffers Turken zijn. Turkije, dat van oudsher goede betrekkingen met Israël onderhoudt, eist terecht de opheffing van de blokkade van Gaza. Ze stellen terecht dat de bestorming van een schip in internationale wateren een misdaad is waarvoor de betrokkenen moeten gestraft worden.

Nochtans kan het Westen heel makkelijk druk uitoefenen op Israël. Een economische boycot en het opheffen van alle diplomatieke betrekkingen zou op heel korte termijn leiden tot een oplossing van het probleem. Maar blijkbaar is dat teveel gevraagd van de grote democratieën. Liever laat men de zaken verrotten, liever laat men een volk creperen.

Het is niet de eerste strategische fout die het Westen maakt. Het zal zeker niet de laatste zijn. Men vergeet echter dat men de wereld hierdoor enkel onveiliger maakt.

Wat met de Indianen of Aboriginals is gebeurd, speelde zich af in het verleden. Wat gebeurt met de Palestijnen speelt zich af voor onze ogen. In dit geval kunnen we niet zeggen ‘wir haben es nicht gewust’.

De vorige financiële crisis is nog niet verwerkt of er is een volgende aan de gang. Dit keer is het de euro die onder vuur ligt van de speculanten. Maar in plaats van de speculanten op hun plaats te zetten en een serieuze taks op speculatieve transacties in te voeren, gebruikt de Europese Unie dit om de werkende bevolking en de sociaal gerechtigden de kosten van het begrotingstekort te presenteren.

Toen de banken (door speculatieve beleggingen) niet meer kredietwaardig waren, was de Europese Unie er als de kippen bij om de verliezen te socializeren, met andere woorden om bij te springen. Hiervoor gingen de begrotingstekorten verder in het rood. De banken zijn zo goed als gered en de bonussen worden als vanouds uitgekeerd. Maar men wil meer. Lonen en sociale uitkeringen (die een steeds kleiner deel uitmaken van de jaarlijkse rijkdom van een land) moeten nog verder naar beneden. De besparingen zijn drastisch. Men speelt de werknemers van het ene land uit tegen die van het andere. Want, de ‘concurrentiekracht’ moet behouden blijven.

Wat betekent dit in de praktijk. Griekenland, waarover de grootste cowboyverhalen de ronde deden, moet in ruil voor leningen privatiseren en saneren. Maar leefden de werknemers of gepensioneerden van dit kleine land boven hun stand? De feiten, gebaseerd op Eurostat.

-         Terwijl de gemiddelde wekelijkse arbeidsduur binnen de EU 40,3 uur is werken de Grieken gemiddeld 42 uur;

-         Binnen de eurozone zijn de gemiddelde Griekse brutolonen in de private sector gelijk aan 803 euro (dus inclusief belastingen en sociale zekerheidsafdrachten) waardoor ze ook de laagste zijn. En laat ons niet vergeten dat voor de berekening van dit loon ook de zogezegde royale 13^de en 14^de maand is inbegrepen.

-         De gemiddelde brutopensioenen bedragen 750 euro per maand en de gemiddelde pensioenleeftijd is 61,4 jaar (tegenover 61,1 jaar in de eurozone).

Let op: Al deze cijfers dateren voor de drastische besparingsplannen!!! Het wordt dus nog een stuk erger.

Merkel, die de naam ijzeren kanselier betert verdient dan Bismarck, wil de puntjes verder op de i zetten en vraagt solidariteit om overal verder te besparen. Van solidariteit met Griekenland was echter weinig te merken want eerst liet zij door haar talmen de speculanten hun werk doen en daarna worden er leningen door de landen van de EU toegekend aan een hogere rentevoet dan het IMF.

En wat als we verder inleveren. Dan gaan we naar een deflatie die kan uitmonden in een nog veel diepere economische crisis. Inleveren schept geen jobs. Inleveren ondermijnt ons sociaal stelsel en tast de koopkracht aan. We gaan dan volledig bergafwaarts. Maar de rijken, zij zullen nog rijker worden. De banken krijgen van de Europese centrale bank hun leningen aan 1% maar de Europese staten niet. Zij moeten voor hun begrotingstekorten gaan lenen bij … de banken. Moet er nog zand zijn?

Enkel verzet tegen de besparingsplannen kan de Europese leiders op andere gedachten brengen. En het zal nodig zijn!

De pauselijke encyclieken sluiten niet direct aan bij de ideeën van de grote meerderheid van christenen in België. Hetzelfde kan gezegd worden van de richtlijnen die door het hoofd van de Hoge Raad van Religieuze Zaken worden verspreid in Turkije. Vorige keer ging het over het gebruik van parfums door moslima’s en dit keer gaat het over het gebruik van de nieuwe technologie.

Volgens de heer Aktan, mag je de draadloze internetverbinding van je buur zonder toelating niet gebruiken! Maar zelfs als je buur toelating geeft om zijn/haar interverbinding te gebruiken moet je daarnaast toelating vragen aan de provider. Het illegaal copiëren van audio of video, zonder het betalen van auteursrechten, gaat in tegen de islamitische wet, meer nog, het is een hoofdzonde. Degenen die hun identiteit verbergen op het internet, liegen over hun beroep of de plaats waar ze wonen, overtreden eveneens de islamitische wet.

En de man is goed op de hoogte van de nieuwe technologieën en stelt dat ‘zolang de voorwaarden en verplichtingen vereist door de islam vervuld zijn’, een religieuze trouwceremonie gebruik makend van een 3G telefoon, toegelaten is. Maar, voegt hij eraan toe, als ‘een religieus huwelijk verkozen wordt boven een seculier huwelijk, betekent dit een ontsnapping aan de eigen verantwoordelijkheid en hij suggereert dat dit misschien een ‘poging tot polygamie of een indicatie van een korte relatie die makkelijk kan verbroken worden’ inhoudt. Daarom benadrukt hij dat om misbruiken te voorkomen religieuze huwelijken slechts voltrokken worden nadat eerst een seculier huwelijk is afgesloten. Hij beëindigt de richtlijn als volgt: ‘Hoewel een seculier huwelijk enkel door de wettelijke procedure kan beëindigd worden, geldt voor een religieus huwelijk enkel dat de echtgenoot zegt dat hij scheidt van zijn vrouw en dat kan zowel gebeuren via de telefoon als via chatplatforms zoals MSN.’

Toen we hier deze avond over praten schudde iedereen (en het waren allen moslims behalve ikzelf) het hoofd. De conclusie was dat men zelf zijn geloof kon belijden zonder inmenging van religieuze autoriteiten. Een standpunt dat door de overgrote meerderheid van gelovigen (los van de godsdienst waartoe ze behoren) gedeeld wordt.

(gebaseerd op een artikel uit TDN, woensdag 2 juni 2010)

Alweer een tijdje geleden dat de blog nog werd aangevuld. Maar alles gaat goed. Het weer, dat midden mei goed was in België zorgde hier voor bewolkte dagen en zelfs regen. Een beetje spijtig omdat juist een goede vriend uit België op bezoek was. Intussen moest Sevim nog even over en weer naar België en kreeg ik last van een ontsteking van mijn gal. Over het internet zal ik maar zwijgen want de verbinding heeft weer serieuze kuren. Met een beetje geluk slaag ik erin om mijn mail te lezen maar daarna is het soms voor uren onmogelijk nog op het internet te raken.

Sinds een week is het erg warm geworden. Overdag staan beide deuren open en ’s nachts blijft het twintig graden, overdag een stukje over de dertig. De zomer heeft dus haar intrede gedaan.

De euro is meer dan 10 procent in waarde gezakt tegenover de Turkse lira. Dat voelen we natuurlijk. Maar al bij al blijven groenten en fruit heel goedkoop en in het kader van de besparingen eten we reusachtige fruitsalades. Met aardbeien, kersen en pruimen die een halve euro per kilo kosten lukt dat wel.

15 jaar geleden stierf Jan Pauwels. Hij was mijn baas maar tegelijk was hij ook mijn beste vriend. Twee weken voor hij zelf koos uit het leven te stappen nam hij me mee naar zijn bibliotheek en zei toen ‘neem er alle marxistische boeken uit’. Ik kon het niet. Ik besefte dat dit zijn afscheid was. Ik voelde het. En het bleek juist te zijn.

Jan was een positivist, een leerling van de school van Etienne Vermeersch. Atheist, natuurlijk, maar ook een humanist. In tegenstelling tot Vermeersch was zijn visie links, links-anarchistisch. Compromisloos. We verschilden van mening maar waren tegelijk broeders.

Toen Jan wist dat hij omwille van kanker ging sterven, kon ik nooit begrijpen hoe hij nog de moed opbracht om aan ‘zijn’ informaticaproject te werken. Ik zie hem nog voor de prikklok staan toen we aan het praten waren. Ik zei toen ‘Jan, hoe kan je dit nog doen, nu je weet dat je binnenkort gaat sterven?’ Toen zei hij me: ‘Marc, gij zijt toch ne marxist he.’ Ik knikte en toen zei hij: ‘de lafaard sterft duizend doden en dat wil ik niet.’ Jan had gelijk. Maar helaas heb ik niet de moed en de kracht van Jan.

Ik schrijf dit omdat Jan verdient in onze herinneringen te blijven. Het zijn mensen zoals hij die de vakbond groot maakten.

Bij Turk Telecom zijn we vaste klanten maar ik denk dat ze ons niet graag meer zien komen. Het probleem ligt aan onze internetverbinding die, om het voorzichtig uit te drukken, wispelturig is. Telkens we dit gaan melden komt de chef van het Telecombureau naar beneden (soms nodigt hij ons zelfs uit in zijn bureau boven). Daarna horen we hem telefoneren en dan verzekert hij ons dat ze onmiddellijk komen. Dat onmiddellijk moet je echter relativeren want meestal dagen ze niet op. Maar goed, de laatste keer waren ze er wonder boven wonder wel. Met zijn drieën en uitgerust met een soort meter.

Eén van de mannen deed niets, dus ik vermoed dat dit de baas van het gezelschap was. Een tweede droeg het metertje en de derde was de technieker. Deze nam het metertje over van de drager en begon met meten. Na een tijdje wist hij triomfantelijk te vertellen dat het internet nu werkte en je kan het niet geloven, het zou dubbel zo snel werken als voorheen. En ja hoor, ik had onmiddellijk een goede verbinding. Daarna ging het metertje terug in de tas, de drager nam het met zich mee en de baas zette zich op kop en verdween met zijn medewerkers.

Tien minuten later. Ik slaag er niet meer in nog iets te openen. Het fameuze zandlopertje vult telkens het scherm. Modem resetten maar weer niets. Na een tijdje is er terug verbinding. De snelheid is vergelijkbaar met deze van een gehandicapte schildpad, traag dus, hemeltergend traag. Maar, soms is er een goede verbinding hoor. Dan werkt het internet als een sneltrein tot er weer een hindernis komt en de snelheid terugvalt.

Daarnaast zijn in Turkije een massa websites geblokt. Dat wil zeggen, je kan ze niet openen. Eén van deze websites is you tube, ook google maps is geblokt. Tik je iets in dat met socialisme of Koerden heeft te maken dan verschijnt regelmatig het bericht dat de website verboden is. Het ironische van de situatie is dat zelfs de eerste minister vertelt dat hij toch naar you tube kan kijken door in te loggen op een andere website die het probleem omzeilt. Maar als je dat doet, dan daalt de snelheid van je internet, dus voor mij is dat een vicieuze cirkel.

Maar waarom klagen. Zonder internet stap je buiten en heb je de zon. Dan zijn de zorgen over het internet direct vergeten.

Vorig jaar in de paasvakantie kwam mijn familie voor het eerst op bezoek in Mordogan. Spijtig genoeg kon toen niet iedereen komen maar dit jaar was het bingo. Mijn moeder, tante, broer met echtgenote en zoon, mijn dochters met vrienden en niet te vergeten, mijn kleindochter, een volledige stamboom zeg maar. Het was iets teveel om hier allemaal te verblijven maar er was voldoende plaats om extra acht personen te huisvesten, drie verbleven in een plaatselijk hotelletje.

Voor het transport hadden we twee extra auto’s bijgehuurd zodat we de hele vakantie mobiel waren.

Het weer viel mee hoewel het begin april was. Het eerste dat we deden was een gezamenlijke boottocht in de omgeving. Na een halfuurtje legden we aan in een baai die enkel langs de zee is te bereiken. Een witstenen strand, grotten in het gesteente, water waar je tot op de bodem kan kijken. Enkele moedigen dierven het zelfs aan in het koude water te springen maar de meerderheid hield het bij zonnen en pulpliteratuur. We aten op de boot, bijna tien kilo vis en iets meer dan twee kilo kip klaargemaakt op de barbecue, verse salada met natuurlijk de olijfolie waarvoor ons schiereiland bekend staat. We keerden in late namiddag terug naar een plaats waar je normaal de meditterane zeehond kan vinden, maar die gaven dit keer verstek.

Daarna maakten we een uitstap naar Pamukale. Voor Maya, Olivier en Zoé was dit iets te ver, zij gingen surfen in Alacatı, een gerenommeerd surfoord nabij Çesme waar steeds wind is. In Pamukale verbleven we in een kuurhotel waardoor de winterkou snel uit de botten verdween. De volgende dag, op de terugweg, deden we Buldan aan, een stadje dat bekend staat voor de textielproductie.

Daarna een rustdag, want afstanden in Turkije zijn steeds groot, goed om de plaatselijke omgeving te verkennen. ’s Avonds was er de grote kwis, opgemaakt door mijn broer en jongste dochter, spannend tot op het einde.

De volgende dag Izmir, bezoek aan de bazaar. Zelfs met de dalende euro blijft het voordelig aankopen te doen in de bazaar. Nog steeds kan ik niet begrijpen waarom zoveel mensen erop gebrand zijn om schoenen of klederen te kopen, die van mij verslijten nooit.

Tenslotte nog de bergdorpjes in de omgeving. Het was leuk. Voor herhaling vatbaar. Om niet te vergeten.

Het spijtige is, een week is zo voorbij. Gelukkig blijven de herinneringen.

Na het familiebezoek kwam er weer bezoek, dit keer van Sevims familie. Pas sinds eergisteren zijn we alleen. Helaas moeten we onvoorzien naar Izmir omdat Sevims ouders allebei naar het ziekenhuis moeten. Dat is dus minder goed nieuws. Laat ons hopen dat alles meevalt.

De winter is voorbij en dat zie je. Waar een paar weken geleden de eerste botjes ontkiemden staan nu steeds meer bomen in bloei, het gras is groen en doorweven van verschillende bloemetjes, de vlinderthijm ruikt heerlijk en het weer wordt open. Nou ja, echt warm is het nog niet, hoewel er steeds een paar uren zijn waar het lek­ker genieten is van het zonnetje.

Gisteren gingen we naar het dichtstbijzijnde bergdorpje, Çatalkaya. De weg is ver­schrikkelijk. Overal diepe putten en spleten, uitgegraven door het water dat zijn weg naar beneden zocht. Herstellingen zijn nog niet uitgevoerd en het is gevaarlijk rijden.

We parkeren aan de moskee en wandelen de weg omhoog. Zonder de elektriciteits­palen her en der, is dit nog totaal ongerepte natuur.

Geen huizen of afgemaakte gronden (dat zie je hier trouwens weinig), en­kel bergen en een zandwegeltje.   En natuurlijk zijn er de olijfbomen, nu leeggeplukt en wachtend op het na­jaar.   Hier heeft de tijd letterlijk stilgestaan en behalve de dierengeluiden is het muisstil.

Sevim en Hayal hebben hun zoektocht naar een verloren geitje dat de groep heeft gemist op­gegeven en zijn bloe­metjes aan het pluk­ken. De geiten zijn trouwens niet makkelijk te fotograferen.

Als ik probeer naderbij te sluipen (ahum) zijn ze in een oogwenk verdwenen. Geluk­kig dat er een zoom op het toestelletje is.

Daarna wandelen we in de richting van het verlaten Griekse dorp. De huizen zijn meestal uit natuursteen en er wonen ver­schillende buitenlanders (vooral Duitsers). Maar grond is hier peperduur en om hier een huis te kopen moet je beschikken over een dikke portemonnee, wat bij ons niet het geval is.

Voor het eerst zie ik water stro­men uit het bron­netje langs de weg. Meestal staat dat droog maar dit jaar heeft het ab­nor­maal veel gere­gend.

De vallei beneden is een geitenparadijs. Een redelijk grote kudde loopt er rond tussen de beginnende ruines van het oud Griekse dorp.

Daarna is het thuis een gemixte keuken. Sevim maakt een soort knolseldersla met yoghurt en een mezze van gekookte rode bieten. Ikzelf maak kippenbrokjes in champignonsaus en gebakken aardappels. Hayal zorgt voor het nagerecht, fruitsla met zelfgemaakte slagroom. Niet slecht. We hadden zo'n grote honger dat we vergaten er zelfs nog een fotootje van te maken.

Aan degenen die een bankrekening willen openen in Turkije, een goede raad, ga niet in het rood. Een man uit Ankara sloot drie jaar geleden zijn bankrekening af en kreeg deze maand een gepeperde faktuur toegestuurd. Hij stond namelijk één kurus (ongeveer een halve eurocent) in het rood. De faktuur – verwijlintresten en bankkosten – bedroeg 507 TL (omgerekend 250 €). Bij niet betaling riskeert hij een gevangenisstraf. Stilletjesaan begrijp ik waarom de banken het zo goed doen.

Een vergetelheid, tsja, kan gebeuren. Deze morgen zocht ik vruchteloos naar huis- en autosleutels. Nergens te vinden. Toen ik buitenkwam zag ik dat het sleutelbosje nog op de buitendeur stak. Moesten er dieven zijn geweest hadden ze niet alleen het huis kunnen leeghalen, bovendien hadden ze er nog een auto bijgehad. Maar voel me daarin nogal gerust. Iets te gerust zoals uit het voorgaande blijkt. Of zou het toch de ouderdom zijn?

Blijkbaar ben ik niet alleen. In Adana – in het kader van inbraakbeveiliging – ging politie in burger langs om te bellen aan appartementen. De helft van de bewoners opende de deur zonder te vragen wie aanbelde. Maar de hoofdvogel werd dit keer afgeschoten door een student. Toen hij vroeg ‘wie is daar’, kreeg hij van de agent in burger als antwoord ‘ik ben een dief’. Toch opende de jongen in kwestie de deur van het appartement. Als excuus gaf hij op dat hij zo verdiept was in zijn studie dat hij zelfs niet naar het antwoord had geluisterd.

In Izmir zegt men: ‘de eerste veertien dagen van maart is het nog winter, daarna begint de zomer’. We wachten dus in spanning af, want de laatste dagen lijkt het meer op een herfst dan op het begin van de lente.

Het leven in Mordogan gaat zijn dagdagelijkse gangetje dus veel nieuws daarover valt er niet te melden.

Wel was er gisteren weer een aardbeving, dit keer in de buurt van Erzincan, het Oosten van Turkije. Weer dodelijke slachtoffers, veel miserie en hulpverlening die tekort schiet. Doorheen Turkije lopen een aantal breuklijnen en iedereen houdt het hart vast moest er een serieuze aardbeving plaatsgrijpen in Istanbul, de grootste stad, waar volgens studies de helft van de appartementen niet voldoet aan de normen om bestand te zijn tegen dit natuurgeweld en dit terwijl de stad ligt op een heel gevaarlijke breuklijn. Veel heeft natuurlijk te maken met de grondspeculatie. Men bouwt snel, zonder stabiliteit en dikwijls op gronden waarop niet mag gebouwd worden. In 1999 bezocht ik met mijn vriend Hasan de streek rond Düzce die toen door een aardbeving was getroffen. Het was verschrikkelijk. Appartementsgebouwen die letterlijk als kaartenhuisjes ineen waren gestort. Gebrek aan tenten, voedsel en opvang. Nauwelijks enige coördinatie van de hulpverlening. Dit ondanks het feit dat Turkije het zesde grootste leger van de wereld heeft. Maar blijkbaar hebben die andere prioriteiten dan hulpverlening.

Gisteren ook internationale vrouwendag. Op dat vlak bengelt Turkije aan het staartje want vrouwen werken meestal niet en als ze werken is het hoofdzakelijk in sectoren waar geen sociale zekerheid of legaal werk voorhanden is. Ondanks de sterk economische groei van de voorbije jaren is het aantal vrouwen ten opzichte van de totale werkende bevolking nog gedaald! Te verwonderen is dit niet, de prijs van kinderopvang en dat loopt tot de leeftijd van vijf jaar, bedraagt meer dan een normaal loon, wat inhoudt dat in vele gevallen de vrouw haar werk verliest omdat het duurder is te gaan werken en kinderopvang te betalen dan thuis te blijven!

Op een partijbijeenkomst gisteren stelde de eerste minister zijn oplossing voor. ‘Discrimineer niet op basis van de klederdracht’ (waarmee hij natuurlijk de hoofddoeken bedoelde). Of dat echter de oplossing is voor de problemen waarmee vrouwen te kampen hebben, daaraan heb ik mijn twijfels. In de landbouw, waar voor zover ik weet de meeste vrouwen een hoofddoek dragen, is er bijna geen legaal werk en bovendien onderbetaald. Net zomin als in de seizoensarbeid. Maar daarover heb ik – helaas – niets gehoord. Los daarvan, laat hierover geen misverstand bestaan, vind ik het natuurlijk een recht van iedere vrouw om als zij dat wil een hoofddoek te dragen. Waar ik ook niets over heb gehoord is over de ‘eremoorden’ die nog steeds plaatsgrijpen, noch over het geweld binnen het gezin. Blijkbaar is dat voor de politiek geen prioriteit.

De staatsminister van het gezin gaat nog een stapje verder. Deze dame kwam enkele weken geleden in het nieuws naar aanleiding van een Europese aanbeveling inzake gelijkstelling van de verschillende gezinsvormen. Het ging haar te ver omdat dit ook erkenning zou inhouden van het homohuwelijk. En dat paste niet in de moraal van Turkije. De tekst werd door Europa afgezwakt. Begrijpe wie kan!?

Maar de vrouw in kwestie is goed op dreef. De Turkse soaps vindt ze te ver gaand. Er is namelijk teveel erotiek te zien op het scherm. Vruchteloos heb ik de Turkse kanalen afgezapt maar behoudens uitzonderlijk een kus, was er niet veel meer te zien. Zijzelf geeft toe niet naar deze soaps te kijken, haar voorkeur gaat uit naar de soapserie ‘Kurtlar Vadesi’ waar schietpartijen, folteringen en geweld de hoofdmoot uitmaken. Ze heeft het ook niet over het huiselijk geweld dat meermaals te zien is in verschillende series.

En zoals ik al zei, ze is goed op dreef en haalde zondag weer het nieuws. Dit keer vond ze dat homo’s moesten behandeld worden omdat het volgens haar een ziekte is.

Ik erger me aan zulke uitspraken. Iedereen heeft natuurlijk het recht op zijn of haar mening, maar als een minister dat doet, betekent dit dat zij spreekt uit naam van een regering. Ofwel keurt de regering dat af, ofwel geeft de regering impliciet te kennen dat zij dergelijke stellingnames steunt.

Het is niet aan de overheid om te bepalen wat de media schrijven. Evenmin is het aan de overheid om mensen omwille van ras, geslacht of overtuiging te discrimineren of te beledigen.

Het geeft een wrang gevoel. Ik leef hier graag, heel graag zelfs, maar ik huiver als ik de scherpe aanvallen door de eerste minister op de pers hoor (hij riep openlijk op aan de kranten om journalisten die er een afwijkende mening op na houden – aan de deur te zetten). Als dit de weg van de democratie is waarop Turkije afstevent, dan hoeft het voor mij helemaal niet. Dan mag de zon binnenkort gaan schijnen, politiek wordt het dan een triestige herfst.

Deze morgen stonden we op met een open hemel en een stralende zon. Dinsdag, dus marktdag. De prijzen liggen iets hoger dan vorige week, maar het blijft goedkoop. Na onze inkopen drinken we een theetje op de markt om daarna de overige inkopen te doen in de supermarkt.

Thuis is ons achterterras al goed opgewarmd en we zetten ons buiten met de krant, genietend van het zonneken. Met ons nespressootje en sigaretje een zalig moment.

Dan is er – onverwacht – bezoek van Sevims vader en moeder. Zij zijn de stad (Izmir) beu en willen naar hun tuin in Karaburun. Sevim maakt snel wat börek klaar (op de markt kopen we telkens verse yufka, een soort deeg die je met groenten, kaas of vlees kan opvullen) en iets later hebben we ons tweede ontbijt van de dag. De katten hebben het blijkbaar geroken en met een concert geven ze te kennen ook hun deel te willen veroveren. Restjes van gisteren doen direct een gevecht in regel ontstaan. Hier geldt het recht van de sterkste. Geen al te aantrekkelijk schouwspel om eerlijk te zijn.

‘s Namiddags ga ik wandelen. Voor de eerste keer in korte broek en t-shirt (wel nog met lange mouwen). De natuur is aan het ontwaken, op de bomen zijn de eerste bloesems verschenen en hier en daar zijn bloemetjes te zien. Binnen een paar weken zal het een zee van bloesems zijn. Schapen en geiten op weg, verder is het stil.

Toen ik gisteren naar het nieuws op de VRT keek zag ik de winterellende op de wegen. Tsja, hier is het ook winter maar de temperatuur is aan het stijgen. Deze middag, met de zon op het terras was het zelfs eventjes 21 graden. Maar lang heeft het niet geduurd. Er zijn teveel wolken en dan zakt het kwik direct een vijftal graden.

Ben volop bezig Turks te leren. Volop, nou ja, ik doe mijn best want makkelijk is het niet en mijn hersenen werken ook niet meer zoals vroeger.

Ik wou het eventjes hebben over de Turkse televisie. De meeste kanalen zijn privé zenders en de kwaliteit is navenant, beneden alle peil dus zoals de meeste privé zenders met daarnaast een hoop reclame.

Een van de programma’s is een soort dating programma. Dat wordt iedere dag uitgezonden en het concept is zo’n beetje als in België of Nederland. Toch zijn er verschillen. Eén van de grote verschillen is de leeftijd van de kandidaten. Vorige week was er een krasse honderdjarige (!) op zoek naar de liefde van zijn leven. Oudere mannen (of vrouwen) zijn geen uitzondering. Dit leidt soms tot grappige taferelen. Een vrouw (69) vroeg aan de man hoe oud hij was, waarop deze antwoordde 81. De vrouw (ze kunnen elkaar niet zien) sloeg haar hand voor de mond en slaakte ’81 jaar’ waarop de man niets vermoedend antwoordde, ja dat staat op mijn identiteitskaart maar in feite ben ik er 83.

Bij zulke programma’s speelt het publiek een grote rol. Sommigen hebben zich opgeworpen tot vaste klanten en geven regelmatig commentaar. Ook dit leidt soms tot grappige taferelen. Een jonge vrouw (19) vroeg aan een man (24) of hij niet ooit een partner had gehad. Toen de man antwoordde dat dit inderdaad het geval was begon de vrouw te lachen. Ze had echter geen rekening gehouden met de moeder van de man, die vanuit de zaal meevolgde en snel de micro greep. ‘Je moet niet lachen hoor, mijn zoon heeft nog nooit een panter gehad. Ik weet zeker dat hij nog nooit een panter heeft gehad.’

De parlemententaire debatten zijn af en toe de moeite waard. Niet inhoudelijk maar de show die soms wordt opgevoerd kan tellen. Zo gingen vorige week de parlementairen van de extreem nationalistische MHP op de vuist met parlementairen van de regerende AK-partij. De fractieleider van de MHP heeft al duidelijk gesteld dat wie dichter dan op één meter van de fractie durft te komen, weet wat hem (vrouwen zijn er bijna niet in het parlement) te wachten staat. Hierop reageerde de eerste minister dan weer door te stellen dat de MHP fascisten zijn die in het verleden hun voetsporen al verdiend hebben. Aan de fractieleider van de CHP (republikeinse partij) vroeg hij of hij tot zijn dood in de oppositie wou blijven (Baykal is al een stuk in de zeventig). Daarop antwoordde Baykal dan weer dat zijn partij op een serieuze manier politiek bedrijft en als voorbeeld gaf hij dat zij het nooit kenbaar hebben gemaakt dat toen de eerste minister op bezoek ging naar Frankrijk toenmalig president Chirac hem verzocht zijn vrouw thuis te laten omdat ze een hoofddoek droeg. Dit heeft dan weer geleid tot een diplomatiek rel omdat de Franse diplomatie dit ten stelligste ontkent.

Maar goed, de president heeft er zich nu mee bemoeid en vraagt om de gemoederen te laten bedaren. Tevens krijgt de pers een veeg uit de pan omdat zij dergelijke scenes hebben uitgezonden.

Enfin, de TV staat af hoor. We gaan inkopen doen in het dorp. Hopelijk schijnt de zon weer eventjes, dan kunnen we nog een terrasje meepakken.

Vier jaar geleden trouwden we in Izmir. Het weer was goed en rond deze tijd was het groot feest. Op zo’n moment besef je hoe snel de tijd vliegt. Nu ja, we voelen ons goed en zijn van plan er nog vele jaren aan toe te voegen. Volgend jaar geven we er zelfs een feestje voor.

Deze verjaardag viel tevens samen met de grootste algemene staking die Turkije ooit heeft gekend na 1991. Miljoenen arbeiders, bedienden en ambtenaren legden het werk stil. De staking werd goed opgevolgd in de grote steden, maar ook in de provinciesteden. De staking was voelbaar in de privé sector (onder andere in de mijnen) maar vooral bij het openbaar vervoer.

Het werk werd neergelegd uit solidariteit met de werkers van Tekel, een staatsbedrijf dat instond voor controle en productie van alcohol en sigaretten en dat werd geprivatiseerd. Zij zijn nu voor de 52^ste dag in staking. In feite komt het erop neer dat zij (het gaat over bijna 10.000 werknemers) een tijdelijk contract krijgen (11,5 maand) in een andere overheidsdienst tegen een loon dat een gans stuk lager ligt. Daarna is het gedaan.

Hoewel solidariteitsstakingen zijn verboden (net zoals het verboden is voor ambtenaren om te staken) was dit een succes. Dat de arbeidersbeweging haar plaats opeist in het democratiseringsproces is een goede zaak. Democratie zonder sociale rechtvaardigheid is immers geen democratie.  

En ja, we voelen ons allebei gelukkig dat onze huwelijksverjaardag samenviel met deze staking. Zo zijn we er zeker van dat we hem nooit meer zullen vergeten.

De winter heeft ook in Turkije zijn intrede gedaan. Hier was dat te merken aan de sneeuw die de verste bergtoppen en hoogste hellingen bedekte (maar intussen alweer is verdwenen). In overige delen van Turkije is het echt winterweer, met veel sneeuw en temperaturen die onder het vriespunt duiken. In Erzurum, waar Sevim naar de universiteit ging, is het nu – 36 graden. Maar ook aan de Zwarte Zee en in Edirne ligt sneeuw en zijn verschillende dorpen afgesloten.

Vandaag is het weer echter terug zacht. De thermometer staat op 15 graden en als de wind valt is het aangenaam om te wandelen. Maar het is natuurlijk geen lenteweer.

Het slechte weer heeft gevolgen op onze internetverbinding. Uiteindelijk is een technieker opgedaagd en het euvel was verholpen. Helaas slechts voor korte tijd want nu laat het signaal van de laptop het afweten, zodat we terug met kabel moeten werken.

Volgende week dinsdag gaan we naar Izmir om Sevims vader zijn 83^ste verjaardag te vieren. Onderweg stoppen we dan wel in Urla om de laptop na te laten kijken.

Al bij al, het is weer om te lezen met de verwarming aan. De stapel boeken die ik in België had gekocht lees ik met mondjesmaat, om er zo lang mogelijk van te genieten. Ondanks dat is de stapel al flink geslonken en neem ik me voor om dagelijks slechts twee hoofdstukken te lezen, of dat zal lukken is een andere vraag.

Intussen volg ik de actualiteit en die is beter dan een spannende thriller.

Om de haverklap – dat is echt niet overdreven hoor – lekken complotten uit van moordaanslagen op politieke prominenten tot en met volledige scenario’s van uitgeschreven staatsgrepen.

Het laatste complot – met codenaam breekhamer – werd uitgebracht door de liberaal onafhankelijke krant Taraf. Het dossier omvat zo’n 5.000 pagina’s en dateert van 2003. Een nu gepensioneerde generaal is verantwoordelijk voor het scenario dat samengevat neerkomt op het volgende:

Na een conflict met een Grieks vliegtuig zou een Turks vliegtuig worden neergeschoten boven de Egeïsche zee. Tegelijk zouden de militairen in het geheim bommen plaatsen in twee druk bezochte moskees in Istanbul. Dit zou leiden tot grote betogingen van fundamentalistische moslims en het leger zou ‘gedwongen’ worden tot ingrijpen. Het leger zou zowel politiek als economisch de macht grijpen, de krijgswet instellen en de vrijheden aan banden leggen. Alleen in Istanbul zouden meer dan 220.000 mensen gearresteerd worden, de helft daarvan ‘fundamentalisten’, een kwart ervan zou bestaan uit ‘extreem-links’ en een kwart uit ‘separatisten’. Omdat er geen plaats genoeg zou zijn in de gevangenissen zouden ook voetbalvelden worden gebruikt.

Het lijkt een surrealistisch scenario. Wat echter de wenkbrauwen laat fronsen is de gedetailleerde uitwerking van het plan. Er worden namen genoemd, onder andere van 137 journalisten die de staatsgreep zouden steunen en 36 journalisten die zouden opgesloten worden. Alles is tot in detail uitgewerkt, zo staat omschreven waar de tanks worden ontplooid worden, waar militaire checkpoints zouden opgesteld worden, wat het economische beleid van de regering zou zijn etc. .

De stafchef van het leger reageerde verbolgen op het uitlekken van het plan en stelde ‘dat er grenzen zijn aan het geduld van het leger’. Hij beloofde … dat degenen die gelekt hebben naar de pers … zullen gezocht en gestraft worden. Dat gebeurde ook bij vorige onthullingen. Een plan waarvan een fotocopie werd gepubliceerd werd toen afgedaan als ‘een vodje papier’ tot bleek dat het origineel ook bestond. Daarna werd teruggekrabbeld.

Aan het hele scenario van operatie breekhamer is trouwens iets nog veel verontrustender, namelijk het feit dat het leger zelf de incidenten uitlokt om daarna te kunnen ingrijpen. Toch wel raar om zoiets in een ‘scenario’ te vermelden.

Het Turkse leger heeft de voorbije vijftig jaar – en zelfs daarvoor – bewezen niet vies te zijn om in de politiek in te grijpen. De laatste staatsgreep – 12 september 1980 – overtrof in gruwelijkheid zelfs het plan breekhamer. Nog geen dertien jaar geleden – in 1997 – verschenen de tanks op straat om de val van de regering Erbakan af te dwingen. En bij de laatste presidentsverkiezingen liet de vorige stafchef een mail publiceren waaruit bleek dat hij het niet eens was met de keuze van huidige president.

Hoewel het leger niet gelukkig is met de huidige politieke macht (de regerende AK-partij en de president, ook afkomstig uit de AK-partij) is het onwaarschijnlijk dat er een staatsgreep komt. Maar de vele onthullingen bewijzen dat er binnen het leger, de gendarma en de politie krachten aanwezig zijn die niet terugdeinzen voor een staatsgreep.

Nog steeds bestaan – binnen het leger en de gendarma – een aantal schimmige organisaties die beschikken over financiële oncontroleerbare middelen. Een voorbeeld daarvan is de Jitem, een ‘officieel niet bestaande organisatie’ binnen de gendarma. Deze organisatie is verantwoordelijk voor vele verdwijningen, moorden en folteringen. Personen van de Jitem werden opgepakt, iedereen schrijft erover en ook in de aanklachten van de procureurs wordt de Jitem genoemd, maar nog steeds ontkennen leger en gendarma halsstarrig dat er zoiets bestaat als de Jitem.

Slechts één man maakt zich geen zorgen over de complotten. De Amerikaanse ambassadeur in Turkije. Hij vindt dit allemaal heel normaal en zegt letterlijk dat ‘van de Balkan tot de Zwarte Zee, van het Midden Oosten tot Indie, is er geen land dat succesvoller en stabieler is dan Turkije, laat ons dat nooit vergeten.’ Daarnaast vertelde hij dat ‘Turkije een democratie is, een vrijheidslievende natie die de vrije markt genegen is.’ Het doet me denken aan zijn voorganger die na de staatsgreep van 1980 belde naar Washington en volgens welingelichte bronnen zei ‘onze jongens hebben het gefixt.’

Deze middag op ons stamterrasje in Mordogan. Hoewel er wolken zijn breekt de zon af en toe door en is het zacht om buiten te zitten. Ik voel me een stuk beter en hoop dat de laatste resten van mijn verkoudheid morgen over zijn. Deze morgen stelde ik zelfs vast dat ik een paar kilo (die er in België waren bijgekomen?) verloren was. Zo zie je maar, dat zelfs een verkoudheid voor iets goed kan zijn.

Op de plaatselijke markt blijven de groenten goedkoop. De ‘seizoensgroenten’ zijn verse knoflook, sla, diverse soorten kool, aardappelen, uien en de eerste artisjokken. Als seizoensfruit zijn er mandarijnen, citroenen en sinaasappelen met daarnaast kleine appeltjes en grote malse peren. Tomaten, pepers, paprikas, aubergines en komkommers komen uit de serres. De prijzen zijn laag gebleven in tegenstelling tot vorig jaar toen de prijzen een stuk omhoog gingen (wat ook logisch is gezien het seizoen).

Onze bakker heeft nieuw brood, plat zuurdesem. Een groot brood weegt zo’n twee kilo maar het blijft veel langer vers. Vanaf nu zal dat ons ‘dagelijks brood’ worden.

In de viswinkel is het altijd zoeken. Het is blijkbaar sardines seizoen want die zijn er volop maar we houden het op zeebaars. Dan nog gamba’s want vanavond is het visavond.

Het is vandaag 19 januari. Drie jaar geleden werd Hrant Dink, de uitgever-journalist van het Turks-Armeense tijdschrift Agos voor zijn kantoor neergeschoten. De daders van de moord zijn gearresteerd maar het netwerk achter de moord blijft buiten schot. Dit netwerk bestaat uit hoge officieren van leger, gendarma en politie. Zij waren op de hoogte van de moordplannen maar ‘vergaten’ informatie door te sturen. Het gerecht verwijt hen wel ‘nalatigheid’ maar daar blijft het bij. Een aantal onder hen zal zelfs binnenkort gepromoveerd worden!

Ramazan (onze schilder) is even binnengesprongen om Sevim te helpen een nieuwe kraan te installeren en om een toilet te repareren. Binnenkort komt hij ons terras vergroten met zo’n tien vierkante meter en tevens zal er een buitenbarbecue komen. Voor het werk van vandaag wil hij geen geld. Vorige week is hij voor de tweede keer vader geworden, dit keer van een meisje. Natuurlijk heeft hij een paar fotootjes gezien van Zoé. Als hij vertrekt vragen we naar de naam van zijn dochtertje. Hij haalt zijn schouders op. ‘Die hebben we nog niet gekozen.’

Enfin, het wordt tijd achter het kookvuur te staan. Na de maaltijd zal ik zeker genezen zijn. Dan vroeg in bed, nog een vleugje Vickx tegen de verkoudheid en morgen vroeg uit de veren. Om te schrijven, te lezen te wandelen en mails te beantwoorden.

Intussen proberen dit te publiceren op internet. We hebben al tweemaal gevraagd onze internetverbinding en telefoon na te kijken. Er is beloofd dat men zal komen. Wanneer? Dat kan men niet zeggen. Binnen een paar uur of morgen. Een Turks uur kan echter langer dan een dag duren. Maar ik klaag niet. Integendeel.  

Lente kan je het moeilijk noemen. Eerder herfst. Donkere wolken drijven in de lucht en laten weinig plaats voor de zon. Maar koud is het geenszins. Een groot verschil met België.

Het weer heeft de gekende gevolgen. Stroompannes. Internet dat nauwelijks werkt. Zelfs de ontvangst met de satelliet is gebrekkig.

Terugkomen in Turkije duwt je meteen met je neus op de werkelijkheid. Niet dat van de luxe hotels maar het Turkije van de gewone mens.

Het nieuwe jaar heeft nieuwe belastingen met zich meegebracht. De sigaretten zijn een kwart duurder geworden, de prijzen van benzine en diesel zijn gestegen tot ongekende hoogtes (1,5 euro voor een liter diesel) en ook alcohol is fors in prijs gestegen.

Intussen grijpt de speculatie om zich heen. Turkije zal van de grote financiële ratingsbureaus een hogere kredietwaardigheid krijgen. De Turkse lira stijgt en op de beurzen is het feest. Er wordt immers voor 2010 een sterke economische groei verwacht en dan is het feest voor de speculanten.

Geen feest echter voor de bijna 10.000 arbeiders en bedienden van de Tekel-sector die met een overweldigende meerderheid (95%) beslist hebben hun nu al langer dan een maand durende staking verder te zetten. Eind deze maand wordt het monopolie van Tekel doorbroken waardoor ze allemaal hun job verliezen en nog enkel aan lagere loons- en arbeidsvoorwaarden een job kunnen krijgen. Tekel had een monopolie op tabak en alcohol en dat wordt nu geprivatiseerd. Europa zwijgt hierover in alle talen want dit past in het programma van de Europese Unie. Maar de productie ligt stil en de werkers van Tekel zijn vastbesloten door te gaan tot het einde. Piketten zijn verboden, er was het brutale optreden van de politie tijdens hun manifestatie waarop meer dan honderd bussen met Tekel werkers hun ongenoegen uiten, ze halen het nieuws maar hun lot ziet er niet rooskleurig uit.

Ook geen feest voor de sociaal gerechtigden want met de apothekers is er nog geen akkoord gesloten waardoor het mogelijk is dat vanaf 16 januari geen enkel medicijn nog zal terugbetaald worden.

En voor de gepensioneerde ambtenaren? Hun pensioenen worden zelfs niet geïndexeerd ondanks de stijgende prijzen. En dit voor het zoveelste jaar op rij!

Intussen zit ik met een forse verkoudheid die me vorige week al parten speelde maar nu sterk is doorgebroken. Het zal nog wel even duren voor ik mijn blog weer aanvul. Eind deze week zal ik (hopelijk) wel weer kunnen rondtrippelen en schrijven.

Intussen … een gezond 2010 toegewenst … een jaar van hoop … een jaar van vrede … een jaar van geluk. Kruip nu in mijn bedje en ga er van dromen.

Toen het vliegtuig gisteren landde in Istanbul slaakte ik een zucht van verlichting. Ik hou niet van vliegen en ben steeds blij terug vaste grond onder de voeten te hebben. Tijdens de vlucht dacht ik voortdurend aan mijn kleindochter. Echt een schatteken. Grootvader worden is iets heel speciaals. Op 24 december werd ze geboren. Een echt kerstkindje dus. Ik zal ze missen. Dan voel je echt wat je bindt. Mijn dochters – niet te vergeten ook mijn kleindochter – maar ook vrienden en familie.

Voor je vertrekt stippel je alles uit maar ons vertrek was hoofdzakelijk gericht op de geboorte van mijn eerste kleindochter. De bezorgdheid dat alles toch maar goed zal verlopen, ik wou er niet over schrijven maar het hield me bezig. En dan te zien dat Maya en Olivier dolgelukkig zijn. Zo mooi, dat kan ik niet verwoorden. Zoé, wat leven betekent, een prachtige naam. Ik ben fier en voel me gelukkig.

Vier weken. Het lijkt lang maar het is kort. We logeerden bij mijn moeder. Volgend jaar wordt ze tachtig en ondanks het feit dat ze door een ongelukkige val haar rechterarm slechts gedeeltelijk kan gebruiken blijft ze een bezige bij. Rust kent ze niet. Het boerenleven zit haar in het bloed en lang voor de zon opgaat is ze al bezig. Ik heb haar nooit anders gekend. Het was beter dan een hotel. Maar ze was – net als wij – gelukkig. Bedankt ma!

De eerste week was het wachten op de bevalling van Maya. Zo gelukkig dat ik haar nog eens op haar laatste weken kon zien. Een prachtige zwangere vrouw. Haar ogen blonken. Je voelde een kracht (kan het moeilijk anders uitdrukken), openheid en liefde.

Sevim zei het van het begin. Ze zal bevallen op 24 december. Net zoals ze vanaf het begin zei dat het een meisje ging zijn. Magie? Voorgevoel? Feit is dat ze het steeds bij het rechte eind heeft.

In deze periode wilde ik geen enkele afspraak maken. En toen ons Maya was bevallen wilde ik maar één ding, Zoé zien. Ik en Sevim en de ganse familie is gelukkig. Dat alleen al maakte het de moeite om naar België terug te keren.

Daarnaast was er het weerzien met mijn broers familie, de andere dochters en enkele vrienden en familieleden. Op zulke momenten besef je wat je mist. Het was telkens leuk en goed.

We bezochten ook het gastgezin waar Gülce nu verblijft. Een heel goede familie waar we ook nu en in de toekomst goede banden mee zullen blijven onderhouden.

Maar België was in die periode onder een wintertapijt. We zijn die koude niet meer gewend en af en toe stak een opkomende verkoudheid de kop op. Vorige week dinsdag was ik twee dagen ziek en we moesten nog een hoop administratieve formaliteiten vervullen. Maar alles is geregeld.

Ten overstaande van degenen die wij wilden bezoeken maar wat niet is gelukt, vragen wij een beetje begrip. Volgende keer lukt dat zeker maar dan kunnen we vooraf plannen.

En aan allen die we hebben gezien, bedankt, jullie bezorgden ons onvergetelijke momenten. Alleen, we lijken nu een beetje op sneeuwmannen met ronde buikjes want het eten was altijd overheerlijk.

Toen we gisteren in de luchthaven van Istanbul zaten hadden we een probleem omdat onze bagage een ‘licht’ overgewicht had (veertig kilo teveel) maar Sevim heeft dat toch weer geregeld gekregen zodat ze met het vliegtuig naar Izmir konden vertrekken zonder te moeten bijbetalen.

Deze morgen vertrokken we uit Izmir naar Mordogan maar ik was mijn laptop vergeten. Deze is deze nacht afgeleverd.

Het weer is nu zacht maar veel regen. De winter is op komst. Izmir kende tot nu toe temperaturen die op de middag de twintig graden overschreden. Nu is het wat frisser. Maar geen winterweer enkel regen.

We deden onze inkopen op de markt. De ijskast is vol. We aten döner en dronken thee. Het dorp (het is eigenlijk een stad) verwelkomde ons. Het ritme van ons leven herneemt zijn gewone gang. Met één verschil. Zoé is er bijgekomen. Een echte schat. 

Zoals (bijna) iedere morgen was er weer zon. Wel met wind dit keer maar toch een mooie nazomerse dag. Sevim is ziek. Waarschijnlijk van de prik tegen de Mexicaanse griep. Daarenboven heeft ze een abces op haar tandvlees en wil rusten. Ik ga de inkopen doen. Met de wagen, want ik wil haar niet te lang alleen laten en ga ook om antibiotica voor het abces. Langs de weg kan je dit keer gratis smoutebollen krijgen maar de rij is lang en ik besluit maar door te rijden. De apotheek is open, net zoals alles hier op zondag. Niet dat ik daar een voorstander van ben want iedereen zou recht moeten hebben op zondagsrust maar voor Turkije is dat iets dat nog lang zal duren. Spijtig.

In het centrum van het dorp worden een soort bospaddestoelen verkocht. Ik koop een halve kilo voor omgerekend een euro. Vanavond eten we yufka met kaas en paddestoelen. Ik ben gek op wilde paddestoelen maar eet ze het liefst klaargemaakt met groenten of kaas.

Ik ga nog even op ons stamterrasje zitten. De zee is kalm maar door de wind zijn er schuimkopjes. Toch flikkert de zon op het water. Met mijn trui (een jas draag ik nog steeds niet) aan is het zalig. Gisteren las ik een nieuw boek over Mordogan. Ergens in de zee moet het oude Mordogan hebben gelegen, een van de Ionische steden met een hoogstaande cultuur die 3.300 jaar geleden ook een eigen munt had. Maar dat wil ik nog verder uitzoeken want er staan een paar onnauwkeurigheden in het boekje.

De kelner doet zijn babbeltje. Als hij hoort dat Sevim ziek is zegt hij ‘geçmis olsun’, beterschap. Ik zou nog wel een tijdje willen blijven zitten maar wil het niet te lang rekken en na mijn theetje (en de inkopen) keer ik terug naar huis.

Sevim is serieus ziek. Ze ligt in de zetel en de verwarming (onze airco die in de zomer dienst doet als koeling zorgt in de winter voor veel warmte) staat op meer dan dertig graden. Veel hulp kan ik niet bieden. We eten en babbelen een beetje. Maar bij Sevim gaat het moeizaam.

Ik was al vroeg op deze morgen (bijna iedere dag sta ik op met het licht) en heb de kranten (op internet) al gelezen. Ik zit nu in korte broek en t-shirt want het is te warm binnen. Na een tijdje breekt het abces. Morgen moet ze maar eens naar de tandarts en er is antibiotica om verdere infecties te vermijden.

De voorbije dagen hebben we (om heel eerlijk te zijn, het was Sevim) al een aantal voorbereidingen getroffen voor onze terugkeer. Gisteren nog heb ik twee ritssluitingen in broeken laten vervangen. Het kostte ons ongeveer een euro. Eigenlijk besef ik nu pas hoe verschillend het leven in België zal zijn. Het zal wennen worden. Maar goed, daartegenover staat het weerzien met dochters, familie en vrienden. Iets waar ik steeds meer naar uitkijk.

In de namiddag zijn er weer veel wolken. Het is een stuk frisser (nu rond de vijftien graden). Maar zolang we hier zijn wil ik genieten van mijn dorp, mijn omgeving, mijn Turkije. Nog een week. Dan is er onze terugkeer voor een drietal weken. Het zal wennen worden.