Zalig de reinen van hart,

want zij zullen God zien.

Verkwistende liefde

»Waarom is deze mirre niet voor driehonderd schellingen verkocht en aan de armen gegeven?« (Johannes 12:5)

Voorwaar, Ik zeg u, overal waar dit evangelie verkondigd zal worden in de gehele wereld, zal ook tot haar gedachtenis gesproken worden van wat zij gedaan heeft.» (Mattheüs 26:13). Wat was dit geweldige bewijs van de gulheid van Maria dit waard! Maar wat jammer dat ook de uitspraak van Judas opgeschreven moest worden, als gedachtenis aan hem! En toch, als we er goed over nadenken, dan willen we eigenlijk niet dat de kritiek van Judas (en ook die van de andere discipelen) vergeten zou worden. Want aan de ene kant leidde die tot iets wat we anders niet gehad zouden hebben: de verdediging van Maria door Jezus zelf. En aan de andere kant horen we tegenwoordig inderdaad steeds weer het protest van Judas en weten we vaak niet hoe we daarmee om moeten gaan.

Judas maakt bezwaar tegen het geschenk van Maria

»Maar dit zeide hij niet» schrijft de evangelist, »omdat hij zich om de armen bekommerde, maar omdat hij een dief was en als beheerder der kas de inkomsten wegnam.» Hij zou ook een eerlijke man kunnen zijn geweest en hetzelfde hebben kunnen zeggen. Want vele oprechte mannen en vrouwen herhalen deze kritiek nog steeds. Ze wordt nog steeds herhaald als het vanzelfsprekend wordt geacht dat praktisch nut de enige maatstaf is voor de beoordeling van daden en geschenken.

Wat komen we deze instelling vaak tegen, die weliswaar het werk van de ploeger erkent, maar dat van de dichter of kunstenaar afwijst. Iemand heeft eens gezegd dat voor zo iemand een waterval alleen maar recht van bestaan heeft als die de kracht heeft om turbines aan te drijven. De roeping van de dichter is echter net zo goddelijk als de roeping van de landbouwer. God wilde dat het zilveren lint van vallend water op een groene open plek op iets anders duidt dan alleen op een mogelijkheid om stroom op te wekken. Ook iemand die een paar grassprietjes schildert en dat mooi doet, heeft ergens in de grote gemeenschap van de dienstknechten van God en mensen een plaats.

Dezelfde houding is er ook op ander gebied. Waarom zou men zoveel geld voor een gemeente uitgeven als er nog zoveel arme mensen in het land zijn? Waarom hebben we mooie gebouwen en een waardevol orgel nodig, als een eenvoudig gebouw en een traporgel ook kunnen volstaan? Waarom moeten we ons best doen om de kerkdienst mooi, waardig, statig, muzikaal te laten verlopen, terwijl de eenvoudige samenkomst in Gods ogen toch aangenaam is, als die maar oprecht is? We hebben al deze opmerkingen al vaak gehoord en waren toch zelden in staat om redenen ertegen aan te voeren.

Jezus’ antwoord op het bezwaar

Is het u opgevallen dat Jezus zelf tegen dit bezwaar en vele andere dergelijke bezwaren antwoordde, toen Hij op die avond de daad van Maria verdedigde? Ongetwijfeld heeft haar zalving veel geld gekost, geld dat vele hongerige mensen had kunnen verzadigen. Het was een verkwistend geschenk zonder praktisch resultaat, behalve dan dat Jezus verkwikt werd. Ongetwijfeld heeft onze Heer ook medelijden met de armen en behoeftigen gehad. En toch bevestigde Hij Maria’s daad en zou die nooit als verkwistend in de negatieve zin bestempelen! Alles wat ten gunste van deze daad gezegd kan worden is dat ze mooi was, dat ze Jezus diep geraakt heeft en dat ze allen die ze gezien hebben beïnvloed heeft. Dit was tenminste een van de redenen waarom Jezus haar verdedigd heeft ─ dat haal ik uit dit verhaal. Jezus laat het mooie toe. Hij laat toe dat het mooie omwille van zichzelf geëerd wordt; zelfs in een wereld vol nood en moeilijkheden, zoals de onze.

Liefde is verkwistend

Ik voor mijn part ben zeer dankbaar dat dit woord van Christus vastgelegd werd. Want het geeft voldoende mandaat om ook de dichter, de kunstenaar, de architect en allen te erkennen die proberen om de wereld mooier te maken, als dienaren van God, die Hem een geschenk geven dat Hij niet gering acht maar waardeert.

Schoonheid in vorm en structuur heeft de Schepper rijkelijk over schepselen uitgegoten. Er zijn meer dingen die op Gods aarde groeien dan koren voor voedsel of hout om een huis te bouwen. Het nuchtere verstand vraagt: »Waar dienen al die bloemen voor? Is dat allemaal wel nodig?» Het antwoord is dat ze mooi zijn en dat is in Gods ogen blijkbaar genoeg voor een gerechtvaardigd bestaan.

Als we zien hoe liefde haar albasten kruik stuk slaat en haar geschenk royaal uitgiet en wel iedere dag: een moeder die haar ondankbare zoon mild verzorgt, een echtgenoot die zijn prikkelbare vrouw met onvermoeibare overgave omringt, dan moeten we als we de neiging krijgen om hen te bekritiseren, snel onze hand op de mond leggen. Deze daden zijn een welriekende reuk zonder welke de wereld veel armer zou zijn.

Ik ben de HEER, uw God, die u uit Egypte, uit de slavernij, heeft bevrijd. Vereer naast mij geen andere goden. Maak geen godenbeelden, geen enkele afbeelding van iets dat in de hemel hier boven is of van iets beneden op de aarde of in het water onder de aarde. -- Exodus 20:2-4