Wie aan Egypte denkt, denkt ongetwijfeld aan farao's en hun mysterieuze graven in de piramides. Een van de bekendste legendes is ongetwijfeld die van Toetanchamon en zijn vloek. Laten we dit van wat dichterbij bekijken en ons verdiepen in de wonderbaarlijke wereld van het oude Egypte en zijn geheimen.
Wat is een farao?
Een farao is een titel die de Egyptenaren vele jaren geleden hebben gebruikt voor, wat we in deze tijd kennen, hun koningen. Het woord 'farao' wordt ook gebruikt in de Bijbel en in de Koran. De farao droeg een dubbele kroon: de rode kroon als symbool voor het noorden van Egypte en de witte kroon als symbool van het zuiden van Egypte.
De koning droeg ook een stierenstaart, dit deed hij om aan te tonen dat een farao dezelfde kracht en status bezat als de Hemelstier. Een farao droeg veel verschillende kleren voor ceremonies.
De farao en zijn macht
De allereerste farao's werden aanzien als de vertegenwoordigers van de goden en bezaten daardoor ook alle macht. Eerst was er de prins die een zware opleiding diende te volgen alvorens hij de troon kon en mocht bestijgen. Hij moest leren lezen en schijven en werd getraind in oorlogvoering, sport, jacht en godsdienst.
Vanaf zijn troonsbestijging werd hij dan koning, farao, en vormde hij de schakel tussen het volk en de goden. Hij moest ervoor zorgen dat er vrede heerste. Ook diende hij erover te waken dat het land in welvaart verkeerde en dat er zorg gedragen werd voor het 'eeuwige leven'.
Een farao kreeg vele taken toegewezen:
- hij was opperbevelhebber van het leger
- hij was het hoofd van de administratie
- ook stond hij aan het hoofd van de financiële zaken
- hij diende zorg te dragen voor de mensen die hulp nodig hadden
- alle mensen moest hij gelijk behandelen
- hij stond in voor gerechtigheid en was dus de opperrechter
- hij was hogepriester van iedere tempel
De farao was alleenheerser, in theorie, want in de praktijk lag de grootste macht echter bij de priesters.
De dood van een farao
Tijdens zijn regering moest de farao zorgen voor zijn eigen graf. Omstreeks 2500 voor Christus werden er piramides gebouwd om de koningen te begraven.
Bij de dood van een farao werden andere mensen daarom ook gedood om hem in zijn graf te begeleiden tijdens zijn reis naar het 'eeuwige leven'.
Ook de piramiden werden geacht hiervoor te zorgen. Later zou ook de zon een grote rol gaan spelen samen met de zonnegod, Ra. Op de muurtekeningen werd hij even groot afgebeeld als de goden met als betekenis dat hij gelijk stond aan een god.
Toetanchamon
Toetanchamon was een farao uit het Oude Egypte. Zijn naam was oorspronkelijk 'Toetanchaton', verwijzend naar de Egyptische God Aton, maar later werd om politieke en godsdienstige redenen zijn naam veranderd in Toetanchamon. Hij was een zoon van Achnaton en zijn zuster en helemaal geen opvallend figuur.
Toetanchamon groeide op in de stad Amarna en was gehuwd met zijn halfzuster Anchesenamon en hij was de opvolger van Achnaton. Hij was amper negen jaar oud toen hij farao werd en heeft maar tien jaar kunnen regeren, aangezien hij op zeer jonge leeftijd stierf. De jonge koning was nog maar amper 19 jaar oud.
Onder de regering van Toetanchamon keerde Egypte terug naar het vereren van alle oude goden, vooral die van de oppergod Amon. Toen Toetanchamon stierf, werd hij opgevolgd door de veel oudere hogepriester Ay, een aangetrouwd lid van de koninklijke familie maar zijn regering duurde slechts vier jaar.
De graftombe van Toetanchamon
De beroemdheid van de jonge farao, Toetanchamon, is vooral te danken aan de Engelse geleerde Howard Carter. Hij ontdekte de graftombe in 1922 en het graf bleek nog ongeschonden te zijn. Het kleine graf, zeldzaam voor een farao, bevatte een kostbare schat met meer dan 3500 kunstvoorwerpen. Er bevonden zich beelden van dieren van glas en van goud, kisten, vazen, juwelen, een gouden troon en het gouden dodenmasker van Toetanchamon.
De vloek
Toen Howard Carter het graf van de farao betrad, stak er een zeer plaatselijke zandstorm op die boven de ingang van het graf rondwervelde en kort daarna vloog er een havik over het graf.
Bijgelovigen noemden dit de geest van Toetanchamon, die zou waarschuwen voor een vloek voor het schenden van het graf.
Enkele maanden na de opgraving werd lord Carnarvon, die de expeditie van de opgraving van de farao financierde, in zijn linkerwang gestoken door een mug. De wonde infecteerde en diezelfde nacht overleed hij in zijn hotelkamer.
Op dat moment vielen de lichten in de stad Caïro uit en zijn geliefde hond Susie overleed op hetzelfde moment in zijn landhuis in Hampshire.
Op de linkerwang van de Farao ontdekten de onderzoekers vreemd genoeg een zwart bultje, precies op dezelfde plek waar lord Carnarvon door de mug was gestoken. In korte tijd overleden nog een zestiental mensen die in verband met de opgraving van Toetanchamon konden gebracht worden.
Allen stierven een vroege of onnatuurlijke dood en een van de slachtoffers was Mohammed Ibrahim. Hij was de directeur van de Oudheidkundige Dienst en had ook onrechtstreeks te maken met de opgraving van de jonge farao. De Egyptische regering wilde de schatten van Toetanchamon uitlenen aan Frankrijk maar Ibrahim droomde hierover dat hem dat het leven zou kunnen kosten.
Hij wilde niet dat de schatten het land zouden verlaten maar kon de autoriteiten tijdens de beslissende vergadering niet overtuigen. Bij het verlaten van het gebouw werd Ibrahim aangereden en overleed twee dagen later aan zijn verwondingen.
Howard Carter, de ontdekker van het graf, stierf vreemd genoeg pas in 1939 op 64-jarige leeftijd aan een natuurlijke dood.
De lijkschouwing
Bij de lijkschouwing op het skelet van Toetanchamon, heeft men kunnen vaststellen dat hij 1,68 m groot was en dat hij wel degelijk amper 19 jaar oud was toen hij om het leven kwam. Uit het onderzoek is gebleken dat Toetanchamon gestorven is aan de gevolgen van een ontsteking in zijn knie, in combinatie met malaria.
De ontsteking in zijn knie zou veroorzaakt zijn door een val van een strijdwagen, waarschijnlijk gedurende een jachtpartij. Dat was namelijk een geliefde bezigheid van de jonge koning.
Naar de uitdrukkelijke wens van Howard Carter, heeft men de mummie na het grondige onderzoek weer teruggelegd in de sarcofaag van zijn eigen graf.
