|
Egyptische spookverhalen
,,Bij jullie in het Westen is het normaal dat een broer en zus het met elkaar doen hè.'' ,,Hoe kom je daar nu bij?'' ,,Dat is gewoon zo. Iemand die ik ken, is in Europa geweest en die heeft het zelf gezien.'' NRC-correspondent Joris Luyendijk kijkt niet meer op van zulke gesprekken in Kairo. Het Westen? Dat is een poel van onzedelijkheid.
Het Westen? Daar worden de media gecontroleerd door joden en daarom steunt het Westen Israël. Het Westen? Dat heeft ons ooit gekoloniseerd en nu proberen ze ons weer kapot te maken door ons te besmetten met hun racisme en pornografie.
Joris Luyendijk verruilt zijn standplaats Kairo voor Beiroet, hoofdstad van Libanon. Ter afsluiting van zijn verblijf in Egypte beschrijft hij hoe het toegaat in het land dat ooit onder de farao's eeuwenlang heerste over het Midden-Oosten.
Toen was het de moeder van de wereld.
Nu verpaupert het in sneltreinvaart.
Anders dan de toeristen die Egypte bezoeken heeft Joris Luyendijk veel contact gehad met de gewone' Egyptenaar. In het openbaar vervoer, in het koffiehuis, in de sloppenwijken of op de universitaire campus, overal hoor je hetzelfde.
,,Wist jij dat het Egyptische kind het intelligentste ter wereld is? Dat is wetenschappelijk bewezen.''
,,Maar waarom is het hier dan zo'n puinhoop?'' ,,Door het slechte onderwijs komt onze intelligentie niet tot ontwikkeling. Dat is de schuld van het Westen.''
Egypte heeft 65 miljoen inwoners. Die wonen op een grondgebied dat nauwelijks groter is dan Nederland.
Want Egypte is weliswaar een groot land, maar er kan eigenlijk alleen geleefd worden in de vruchtbare gebieden rond de Nijl, de rest is woestijn. Enkele miljoenen Egyptenaren leven in luxe, maar de meesten zijn straatarm: 26 miljoen Egyptenaren moeten rondkomen van één dollar of minder per dag. Veertig procent van de bevolking is analfabeet.
De armoede van Egypte is een verklaring voor alle complottheorieën waar Egyptenaren zo graag in geloven. Als het slecht gaat geef je nu eenmaal liever een ander de schuld dan jezelf.
En complottheorieën zijn er te over. Lady Di bijvoorbeeld is vermoord door de Amerikaanse CIA, omdat ze wilde trouwen met de Egyptenaar Dodi Fayed.
Het Westen wenste geen moslim in de Britse koninklijk huis, dus ...
En: Drink je Pepsi? Dan steun je de zionisten, want Pepsi betekent Pay every penny to save Israël'. Drink je Coca-Cola? Dan ben je een vijand van de islam, want het logo van Coca-Cola zegt in spiegelbeeld: Er is geen Mohammed'.
Een andere verklaring voor de haat van Egyptenaren tegen het Westen en Israël is het misverstand. Westerse tv-series, met name soaps, zijn in elk Nijldorpje te zien. Ze worden gretig bekeken. De conclusie van de kijker: zo gaat het dus in het Westen.
En die beeldvorming wordt nog versterkt door het toerisme.
Westerse vrouwelijke toeristen in bikini lopen er schaamtelozer bij dan hoeren in Egypte.
Luyendijk vergelijkt de beeldvorming in Egypte over het Westen met die van Europeanen over moslims en hij ziet overeenkomsten. Sommige westerlingen hebben een uitgesproken, vaak negatieve, mening over moslims.
Hun kennis over de islam gaat niet verder dan wat anekdotes en wat nieuwsberichten. Alle informatie die ze krijgen interpreteren ze slechts op één manier. Net zoals dat in Egypte gebeurt.
Egypte is een dictatuur, maar van het milde' type. Er zijn geen democratische verkiezingen, vakbonden hebben geen enkele macht, de politieke oppositie wordt onderdrukt en moslimfundamentalisten worden in afschuwelijke gevangenissen opgeborgen.
Daar staat tegenover dat de controle van de media aanzienlijk minder is dan in politiestaten als Libië, Syrië en Irak. De Egyptenaar kan buitenlandse zenders ontvangen - satellietschotels zijn zo goedkoop dat zelfs de sloppenwijken er vol mee staan.
En ook de Arabische afdeling van BBC Worldsservice is storingvrij te beluisteren.
Maar hoeveel andere' informatie ook beschikbaar is, het lijkt wel of alle neuzen in Egypte in dezelfde richting wijzen. Jodenhaat, Westerlingenhaat, achtervolgingswaanzin en een extreem nationalisme, ze gaan erin als koek.
De armoede en het onbegrip kunnen dat slechts ten dele verklaren. President Mubarak en zijn regering hebben belang bij een massale haat tegen Israël en het Westen. Haat verenigt mensen en het sluit de rijen.
In Egypte is een vestingmentaliteit ontstaan van wij tegenover de boze wereld'. De media bevorderen dat beeld en de Egyptenaar zegt: Mubarak is niet perfect en misschien wel een corrupte boef, maar zonder Mubarak wordt het allemaal nog veel erger.
Dan krijgt het Westen ons helemaal in zijn wurgende handen.
|
