Gebruik softdrugs neemt toe in Egypte

Door Michel Hoebink

Ali is zijn werk kwijt en is in een grimmige stemming. Hij heeft besloten die avond stoned te worden. Met een waterpijp en een paar gram hasj op het balkon van zijn flat, een bandje met de zwaar melancholieke muziek van Umm Kalthoum - zeer geliefd bij oudere hasjrokers - en dan maar roken en vergeten.
 
Een recente studie van de Egyptische overheid slaat alarm over het toegenomen drugsgebruik in Egypte. Volgens de Nationale Raad voor drugsbestrijding en -behandeling (Ncfta) is 8,5 procent van de Egyptische bevolking - zo'n zes miljoen mensen - 'verslaafd' aan drugs. Het blijkt hier in hoofdzaak te gaan om de als softdrugs bekend staande cannabisproducten hasj en marihuana. Die laatste drug staat in Egypte bekend onder de naam bango.

Traditie
Hoewel het streng verboden is, heeft het gebruik van hasj een lange traditie in Egypte. Het gebruik in combinatie met de illegale status is omgeven met een soort romantiek die in de Egyptische literatuur en films uitgebreid aan bod komt
. Er zijn de beroemde ghorza's, geheime hasjcafés, waar prominente Egyptenaren en mannen van de straat gezamenlijk genieten van hun gedeelde verboden passie.

In de jaren zeventig leverde de Egyptische politie slag met de hasjhandelaren in de steegjes van de wijk Batniyya in het oude middeleeuwse centrum van Cairo.
Er werd een film over gemaakt, die miljoenen bezoekers trok.
 

Het gebruik van softdrugs was jarenlang redelijk stabiel in Egypte. Maar volgens de Egyptische Raad voor Drugsbestrijding zou vooral onder jongeren het druggebruik de laatste jaren explosief gestegen zijn. Nieuw is dat het gebruik van softdrugs al op de lagere school begint.
Sinds 2004 is de gemiddelde leeftijd waarop een Egyptenaar met zijn druggebruik begint, gedaald van 24 naar vijftien. Twaalf procent van de Egyptische studenten gebruikt softdrugs.
En dat percentage wordt nog gedrukt door het relatief lager gebruik onder vrouwelijke studenten. Onder mannelijke studenten ligt het gebruik op twintig procent.

Ali heeft zichzelf een avondje doorzakken beloofd, maar eerst moet de hasj gescoord worden. Drugs blijven een riskante hobby in Egypte.
 Je moet niet het ongeluk hebben in handen van de Egyptische politie te vallen.
 Maar de spanning draagt op een of andere manier bij tot het effect van de drug en hoort bij de totaalervaring. Verboden vruchten smaken het best, dat waren we in Nederland met zijn gedoogbeleid alweer enige tijd vergeten.

Donker steegje
Op Ali's brommertje rijden we naar Imbaba, de uitgestrekte volkswijk waar betonnen flatgebouwen elkaar in een eindeloze rij opvolgen. In de jaren negentig vocht de Egyptische politie hier nog veldslagen uit met gewelddadige islamisten op een moment dat dit extremisme in Europa nog een ver-van-mijn-bed-show was. We hobbelen over de onverharde, met vuilnis geplaveide straten, kriskras kinderen en oneffenheden vermijdend, tot we een donker steegje inrijden.

Aan het eind van het steegje een zware blauwgeverfde ijzeren deur met daarin een klein luikje dat opengaat als Ali klopt. Een elegante vrouwenhand grist het biljet uit zijn hand en levert vrijwel gelijktijdig de verlangde koopwaar. Bijna niemand krijgt de vrouw achter de deur ooit te zien, vertelt Ali me later, maar het verhaal gaat dat ze bloedstollend mooi is.
 Het luikje klapt dicht en Ali wil zo snel mogelijk weer weg. Hij doet een beetje knorrig, wat in zijn geval betekent dat hij zenuwachtig is. Als we het steegje uit zijn, is het grootste gevaar geweken. We racen terug naar Ali's flat in de middenklassewijk Muhandeseen.
 Onderweg scoren we nog een paar flessen Egyptisch bier en een gebraden kippetje en het feest kan beginnen.