deel 5
De indruk bestaat dat moslims hier vaak orthodoxer zijn dan in hun land van herkomst.
Nahed Selim: Dat klopt. Maar moslims komen vaak terecht in subculturen, in ghettos en wijken in Nederland waar de sociale controle groot is. Hun ideeën zijn al 20 tot 30 jaar onveranderd terwijl hun landgenoten dit stadium al lang voorbij zijn. Persoonlijk denk ik dat een verbod op de hoofddoek kan helpen.
Veel vrouwen hebben zin om mee te doen met het westers Europese leven maar durven de stap niet te zetten omdat ze bang zijn om afgewezen te worden door hun omgeving. Misschien kan een verbod op de hoofddoek de sociale controle verminderen en de aanpassing aan de westerse gewoontes bevorderen? Het zou alvast bijdragen tot de acceptatie van het secularisme en een betere integratie.
In je boek schrijf je dat de echte tegenstander van de traditie de kennis is. Wat bedoel je daarmee?
Nahed Salim: Wie echt gelooft in de absolute waarde van de koranteksten kan niet relativeren. Het gaat vaak om migranten die weinig onderwijs en ontwikkeling hebben genoten of in een achtergestelde sociale positie zitten. Voor hen is de traditie het enige criterium voor hun eigen waarde. Traditie is de plaag van de armen.
Zijn moslimscholen een goed systeem om kennis over te dragen?
Nahed Selim: Neen, absoluut niet. Ik ben bevreesd voor het moslimonderwijs dat we nu in Nederland kennen. Want welke islam wordt daar onderwezen? De orthodoxe strekking die vasthoudt aan criteria die al 14 eeuwen voorbij zijn en die geen vooruitgang wil maar teruggang. Kinderen zien de feitelijke ongelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen thuis op die scholen alleen maar bevestigd. Zo kweek je een generatie die totaal geen aansluiting meer heeft met de Nederlandse samenleving. Ik denk dat ouders die hun kinderen naar een moslimschool sturen een enorme fout maken. Hun hoofdzorg zou moeten zijn dat hun kinderen meer toekomstkansen krijgen maar daar gebeurt het tegenovergestelde. Moslimscholen belemmeren de integratie omdat integratie uiteindelijk berust op het begrijpen van de basisnormen en waarden waarop de westerse samenleving gebaseerd is. Ik denk aan de seculiere samenleving met de scheiding van kerk en staat en de gelijkwaardigheid van mannen en vrouwen. Dat zijn zaken die men in islamitische scholen ondergraaft.
Hoe wordt er les gegeven in islamitische scholen? Zitten jongens en meisjes er door elkaar zoals in de meeste scholen?
Nahed Selim: Neen, die zitten gescheiden. Meisjes aan de ene kant en jongens aan de andere kant. En de meeste leraressen dragen een hoofddoek. Maar gevaarlijker is het feit dat er vooral geredeneerd wordt vanuit traditioneel orthodoxe ideeën. Als je de leerlingen vraagt wat ze het belangrijkste vinden, de islam of de Nederlandse samenleving, dan zeggen ze de islam. De religieuze programmas worden geimporteerd uit de landen van herkomst waar ze geschreven zijn door aanhangers van de Moslimbroederschap en andere orthodoxe groeperingen. Die passen helemaal niet bij de Nederlandse samenleving. En daarbij moet je ook weten dat dit niet alleen gesubsideerd wordt door de Nederlandse samenleving maar ook vanuit Saoudi Arabië en andere orthodoxe moslimlanden.
Hebben we nood aan een soort derde feministische golf?
Nahed Selim: Dat vind ik een heel goed idee. We hebben in de islam verschillende stromingen en interpretaties gekend. Wat echter nog ontbreekt is een feministische stroming. Het zal ook nodig zijn dat vrouwen hun krachten bundelen want de tegenkrachten in de moslimwereld zijn enorm.
Wat hoop je met dit boek te bereiken?
Nahed Selim: In de eerste plaats hoop ik hiermee het beeld van de moslimvrouw te veranderen. Moslimvrouwen worden immers op vele gebieden uitgebuit, maar vooral op het gebied van liefde, waardering en seksualiteit. En juist daarover werd tot nu toe het meest gezwegen.
In de tweede plaats richt ik mij tegen het cultuurrelativisme. Het zijn immers vaak linkse partijen in West Europa die moslimvrouwen in de steek laten door voortdurend te roepen dat ze vast moeten houden aan hun eigen cultuur. Ik hoop dat ze inzien dat dit niet werkt. Eigenlijk zijn ze hypocriet want waarom gunnen ze zichzelf de emancipatie en de gelijkwaardigheid van man en vrouw maar ontzeggen ze dit aan moslimvrouwen? Die hebben daar ook recht op.
Interview door Dirk Verhofstadt
|