Goede tijden, slechte tijden op zijn Egyptisch
Donderdag 10 september 2009 | Mark Reuvers
Humanitaire hulp willen bieden aan de slachtoffers van de oorlog in de Gazastrook en uiteindelijk belanden in een Egyptische 'soap' vol plotwendingen. Het overkwam de twaalf Nederlandse deelnemers aan het Europese konvooi To end the Siege on Gaza van juni jongstleden.
Joris Luyendijk beschreef het al in zijn boek Het zijn net mensen: de situatie in het Midden-Oosten is complexer dan wij westerlingen vermoeden. Geïnitieerd vanuit Zwitserland ging een 150-koppig gezelschap naar Gaza om goederen naar de slachtoffers van oorlog te brengen. Via het Italiaanse Perugia gingen de deelnemers naar Egypte. In het land van Mubarak zou men achtereenvolgens Caïro, Port Said el-Arish en de grensplaats Rafah aandoen. De problemen begonnen reeds in de stad van 16 miljoen. Het Europese gezelschap werd daar een week lang opgehouden, alvorens men permissie kreeg om verder te reizen. In de havenstad Port Saïd gebeurde hetzelfde. Na twee weken in Egypte te zijn verbleven leek de kogel door de spreekwoordelijke kerk. Het voltallige gezelschap mocht onder politie-escorte via el-Arish door naar Rafah. De vreugde onder de Europeanen was groot. Als zijnde ware helden werden zij bovendien door aan de rand van de weg staande Egyptenaren toegezwaaid.
Foutje Aangekomen in Rafah bleek de vreugde voorbarig te zijn geweest. Nadat de douaniers 150 stempels hadden geplaatst in de paspoorten van de deelnemers, werd dezelfde toestemming niet veel later ingetrokken. Het plaatsen van de stempels werd afgedaan als een administratief foutje. De Egyptische autoriteiten legden hierna twee opties voor aan de Europeanen: 1) terugkeren naar el-Arish, de paspoorten achterlaten aan de grens en die dag erop terugkeren met 60 man die dan naar binnen hadden gemogen. 2) teruggaan naar Europa.
Vast bij de douane Toen de Europese delegatie het heft in eigen handen nam en met een optie 3 op de prop kwamen, namelijk blijven waar zij waren, in Rafah dus, werden zij opgesloten in het douanekantoor, een kille loods. De Nederlandse deelneemster Ikram Jaballah vertelt over deze ervaring: 'Mijn vrijheid werd me ontnomen en dat gevoel was beknellend. Het maakte mij ook zeer boos. Wie waren zij om mij de toegang tot de buitenwereld te ontzeggen? Hoe kan dit mij gebeuren als Nederlands staatsburger?
Islamitische broeders Gedurende twee dagen heeft het Europese gezelschap, inclusief vrouwen een gehandicapt kind, vastgezeten in deze loods. Na wederom ellenlang onderhandelen mochten dertig deelnemers en de goederen zelf Gaza in. e teleurstelling onder de geweigerde Europeanen was groot. Deelnemers met Palestijns bloed sloegen hun hoofden letterlijk kapot tegen de klaarstaande bussen. Paradoxaal genoeg waren het juist hun islamitische broeders die hun dromen hebben gedwarsboomd.
Metaforisch uitzwaaien Hiermee was de kous echter nog niet af. In de bus die het Nederlands twaalftal terug zou brengen naar Caïro ontstond onenigheid over het bedrag dat de passagiers dienden te betalen voor de terugreis. Toen het de Egyptische politie te heet onder de voeten werd, werden alle passagiers een uur lang vastgehouden in de bus. Hierna werd men in een ruk door naar Caïro teruggebracht. Onderwijl passeerde men nog een bord met daarop een afbeelding van de een zwaaiende Mubarak, de leider van Egypte. In de ogen van passagiers van de bus was dit een metaforisch uitzwaaien geworden. Aangekomen in de hoofdstad brak voor Jaballah het dieptepunt aan: 'Wij werden daar nog vastgehouden op een busstandplaats omsloten door twee poorten. Het enige wat ik wilde, was zo snel mogelijk naar het vliegveld en terug naar mijn huis waar het veilig en geordend was. Maar daar dachten de politieagenten anders over. Reden van vasthouding? Die konden ze ons niet geven.
Helaas Dit laatste incident speelde zich af in de vroege ochtenduren. De Nederlandse ambassade was nog niet te bereiken. Later nam een van de Nederlandse leden van de delegatie contact op met de ambassade. De ambassadeur gaf aan vrij weinig te kunnen betekenen voor de Nederlandse deelnemers. Helaas is dit in Egypte te doen gebruikelijk en heb je te maken met immense politieke belangen, was zo ongeveer het relaas van de ambassadeur.
Belangen Terugkijkend op haar ervaringen refereert Jaballah eveneens naar deze politieke belangen: 'Ik heb gemerkt, dat ik ietwat naïef was over zaken zoals deze kwestie. Er zijn zoveel belangen met elkaar verstrengeld, belangen die dieper liggen dan wij met het "blote oog" kunnen zien. Door mijn ervaringen in Egypte is mijn persoonlijke drive om de Palestijnse kwestie onder de aandacht van de mensen te brengen sterk toegenomen. Ieder voordeel 'hep' zijn nadeel en ieder nadeel 'hep' zijn voordeel, waren dat niet de woorden van die bekende Amsterdamse filosoof?
|