Weet waar je aan begint deel 2

Boek over vrouwen en hun Arabisch-islamitische huwelijk

Schoonfamilie
Als een vrouw het huwelijkscontract ondertekent, terwijl ze het niet volledig begrijpt, bezegelt ze het lot voor haar zelf en haar eventuele kinderen. "Het klinkt pessimistisch en overdreven," vertelt Hanneke, "maar dat is het niet. Want ook als het een gelukkig huwelijk is, heeft het contract gevolgen. Bijvoorbeeld als de echtgenoot komt te overlijden. Veel Westerse vrouwen zeggen geen boodschap te hebben aan hun schoonfamilie." Maar dat blijkt in de praktijk toch heel anders.  Als een vrouw bijvoorbeeld weduwe wordt, dan wordt haar zwager automatisch voogd over haar kinderen. Dus ze krijgt sowieso met de schoonfamilie te maken. In Egypte is dat bij de wet zo geregeld. Ook als een vrouw getrouwd is met een westers georiënteerde man, als ze weduwe wordt krijgt ze onherroepelijk met haar schoonfamilie te maken. Die heeft het recht aan haar kant en kan er wel hele andere ideeën op nahouden.

Huwelijksproblemen
Als een westerse vrouw verliefd is op een Egyptenaar, heeft ze nog alle vrijheid. Maar op het moment dat ze met hem trouwt en kinderen krijgt, levert ze een deel van die vrijheden in. Dat is in Nederland ook zo, maar een Egyptische man gaat verder in het opleggen van zijn regels. Zo staat er in het boek een verhaal over een vrouw die van haar Egyptische vriend een prachtig paard cadeau kreeg. Ze reden vaak samen. Maar toen ze eenmaal getrouwd was, verbood hij haar nog langer te rijden. Het mooie paard bleef op stal staan. "Als je in Nederland binnen je huwelijk tegen problemen aanloopt, praat je daar samen over. In de Egyptische cultuur is dat heel anders. Daar praat je niet over dingen. Het is zoals het is en dat heb je maar te accepteren."

Gemeenschap van goederen
In Egypte is het niet mogelijk om in gemeenschap van goederen te trouwen. De man en de vrouw hebben ieder hun eigen bezittingen. Als een vrouw haar man geld leent en ze zet dat niet zwart op wit, is ze het kwijt. "Zo lang het goed gaat binnen het huwelijk, heb je geen problemen. Maar iedere relatie kent goede en slechte tijden. Dan kan je echtgenoot weigeren om je geld te geven voor een ticket naar Nederland voor bijvoorbeeld een familiebezoek. Dan zit je. Je moet voorkomen dat je in de problemen komt", waarschuwt Hanneke. Zorg daarom voor een eigen bankrekening of laat in het huwelijkscontract opnemen dat je het recht hebt om één keer per jaar voor een bepaalde tijd naar Nederland te gaan.

Echtscheiding
"Als een man in een moslimland zijn huwelijk wil beëindigen, kan hij zonder problemen een echtscheiding aanvragen bij de rechter. Een vrouw kan ook een scheiding aanvragen, maar de procedure duurt veel langer. Bovendien is het onzeker of ze de scheiding krijgt toegewezen. Dat had ze bijvoorbeeld kunnen regelen in het huwelijkscontract; het recht om van je man te scheiden."

Contact met de kinderen
Veel gescheiden vrouwen heeft Hanneke Rozema overigens niet kunnen spreken toen ze haar boek schreef. Zij leven vaak in een soort status-quo met hun ex-man en schoonfamilie. Op die manier kunnen de vrouwen hun kinderen blijven zien, vertelt de schrijfster: "Je vertelt niet teveel wat er gaande is en je valt niet teveel op, zodat je contact mag houden met je kinderen. Je zwijgt er verder over en leeft je leven."