De val van Leterme xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

20.12.2008 - Leterme I ligt er, en ligt er goed. Het eindigde zoals het begonnen is, met frisse tegenzin en omdat het niet anders kon. Eerst duurde het eindeloos voor de regering uit de startblokken ging. Anderhalf jaar later weigerde ze eindeloos lang er het bijltje bij neer te leggen. Een fraaie vertoning is het al die tijd niet geweest. Leterme strompelde van het éne incident naar het andere. De verkiezingsbeloftes en de communautaire hangijzers hingen van in het begin als een molensteen om zijn nek. De beloofde splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde kwam er niet, net zomin als de ‘grote staatshervorming’. Eigenlijk had Leterme deze zomer al de eer aan zichzelf moeten houden en de handdoek in de ring moeten gooien, maar de Belgische macht smaakt zoet. En dus bleef Leterme waar hij zat. Ondanks alles. En “in het belang van het land”, uiteraard, en voor “de koopkracht” van “de mensen”… Er kwam immers een wereldwijde financiële crisis uit de lucht gevallen, bijna als een geschenk uit de hemel. België werd erin meegesleurd, maar Leterme zou dat varkentje wel eens wassen. Zijn kordate aanpak van de bankcrisis zou zijn gedeukte imago en zijn geloofwaardigheid weer opkrikken. Met het Fortis-dossier zou hij – eindelijk – toch één belofte uit de brand kunnen redden, die van ‘goed bestuur’. Maar ook dat draaide uit op een fiasco. Uitgerekend dat dossier zou de finale doodsteek worden van zijn regering.

Fortis

We besparen u het hele Fortis-verhaal. Dat hebt u in geuren en kleuren vernomen in het nieuws en in de pers. En dus kunnen we ons beperken tot de essentie van het verhaal. Die is dat de regering meteen zwaar in de fout ging door de bestuurders en aandeelhouders van Fortis buitenspel te zetten of te negeren bij de uitverkoop. Sommigen onder u zijn er wellicht als kleine aandeelhouder zelf in betrokken. De essentie is dat de bank, één van de laatste ‘kroonjuwelen’ van het land, voor een habbekrats werd verkocht aan Frankrijk. Waarom eigenlijk? God mag het weten. Misschien brengt een onderzoekscommissie ooit opheldering. De essentie is ook dat regeringskringen niet geaarzeld hebben om het gerecht onder druk te zetten om een vonnis uit te spreken dat hen goed uitkwam. Het kabinet Leterme had contacten met de echtgenoot van één van de rechters in het geding en kreeg langs die weg vertrouwelijke informatie over het nakende Fortis-arrest. Een flagrante inbreuk tegen de fameuze ‘scheiding der machten’. In een democratische rechtsstaat moeten rechters in alle onafhankelijkheid kunnen oordelen , ook als dat tegen de wensen van de regering of de ‘staatsbelangen’ ingaat. Leterme, en mogelijk ook Vandeurzen en Reynders hadden dat principe aan hun laarzen gelapt. De gebruikelijke verontschuldiging dat zij niet zèlf in de fout gingen, maar enkele kabinetsmedewerkers, is niet geloofwaardig en ook geen excuus. Ofwel waren ze op de hoogte (het tegendeel lijkt onwaarschijnlijk) en dan dragen ze een verpletterende verantwoordelijkheid. Ofwel wisten ze van niks, en dan zijn ze onbekwaam. In beide gevallen is opstappen de enige juiste beslissing.

Scheiding der machten?

Leterme probeerde zijn vel te redden en ontkende bij hoog en bij laag in het parlement dat er druk werd uitgeoefend. Een dag later werd hij door een brief van het Hof van Cassatie, het hoogste rechtscollege in dit land, ontmaskerd als een leugenaar. Leterme wou niet weg, maar zijn positie was onhoudbaar geworden, zijn ontslag onvermijdelijk. En dus sleurde hij de hele regering mee in zijn val. Het intimideren of bedreigen van rechters, het manipuleren van de rechtsgang is dan ook geen akkefietje. En dus is de verontwaardiging in de pers en op de banken van de oppositie terecht. Maar men moet vooral niet hypocriet doen. Het is niet de eerste keer dat het politieke establishment in dit land het gerecht voor haar karretje spant om het vuile werk op te knappen. Het politieke proces tegen het Vlaams Blok en de voorspelbare veroordeling zijn daar een sprekend voorbeeld van. “Natuurlijk is dit een politiek proces. Een kind weet dat (…) De politieke bedoeling lag er zo dik bovenop dat een rechter stekeblind zou zijn als hij het niet zou merken”, schreef Luc Van der Kelen bij de aanvang van het beruchte proces. En na de veroordeling: “Al wat gezegd wordt over de scheiding der machten, is pure hypocrisie: de politiek heeft het gerecht de middelen aangereikt en de inspiratie voor de aanklacht tegen het Vlaams Blok geleverd. Voor de rest kwam het er enkel op aan de juiste rechter te vinden die aan de kwestie wou beginnen…” Die rechters vond men in Gent, toevallig de thuishaven van Guy Verhofstadt en een bastion van logevrienden. De uitkomst van het showproces stond vast. De liberale verontwaardiging over de recente inbreuk tegen de scheiding der machten, klinkt dan ook bijzonder hypocriet. Wie gelooft nu nog in een eerlijk proces voor Frank Vanhecke?

De ‘come-back-kid’

Daarmee zijn we aanbeland bij Guy Verhofstadt. De ‘come-back-kid’ die al geruime tijd achter de coulissen staat te trappelen om na zijn vernederende aftocht uit te Wetstraat terug te keren langs de grote poort. Als ‘redder des vaderlands’ dan nog wel. Daarbij rekent hij op het korte geheugen van de kiezer, en enkele peilingen lijken hem daarin nog gelijk te geven ook. Want laten we wel wezen, ook Verhofstadt heeft er destijds niet veel van gebakken. Hij beloofde komaf te maken met ‘de Belgische ziekte’, maar nadat hij zijn intrek had genomen in de Wetstraat, werd hij een trouwe lakei van ‘vorst en vaderland’. Verhofstadt was een marionet van de Franstaligen en zijn regering werd achtervolgd door schandalen, vooral van PS-signatuur. Kritische journalisten werden geïntimideerd, bedreigd of ontslagen. Hij verkocht gebakken lucht maar realiseerde niets. Alle hete hangijzers (staatshervorming, BHV, nachtvluchten en ga zo maar door) werden doorgeschoven naar zijn opvolgers. De ‘modelstaat’ die de ‘grote staatsman’ Verhofstadt beloofde was een al even grote zeepbel als het ‘goede bestuur’ van Yves Leterme. Dat mag, nee moét, vandaag wel eens gezegd worden. Heimwee naar Verhofstadt? Nee, dank u!

Crisis van het regime

Wat nu? De koning houdt het ontslag van Leterme in beraad. Nieuwe verkiezingen zijn “niet wenselijk” zeggen Marianne Thyssen (CD&V) en Joël Milquet. Dat zal wel. Het zou ons verbazen mochten ze iets anders zeggen. Sommige journalisten, politici en politicologen beweren dat nieuwe verkiezingen “niets oplossen” en “dat het land nu niet zonder regering kan”. Want “het Fortis-dossier moet afgehandeld worden” en “de economische crisis” moet aangepakt. Anders dreigt de chaos. Wat een onzin. Wat een misprijzen voor de democratie. Deze regering is de chaos. België is de chaos. Het woord is aan de kiezer. Die moet de kans krijgen om zijn oordeel te geven over de wansmakelijke vertoning van de voorbije maanden.

In een normaal land, elk normaal land, komen er in deze omstandigheden verkiezingen. Maar België is geen normaal land. Het hof en de Wetstraat sidderen en beven voor het oordeel van de kiezer. Als we enkele grondwetspecialisten goed begrijpen, kunnen er zelfs geen geldige verkiezingen georganiseerd worden, wegens de niet-splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde. Dàt is de politieke erfenis van Guy Verhofstadt. Bravo!

Maar ook het palmares van Yves Leterme is beschamend. Zelden is de kloof tussen de hoge verwachtingen en de eindbalans zo groot geweest. Géén splitsing van BHV. Géén grote staatshervorming, zelfs geen borrelnootjes. Géén sluitende begroting. Géén ‘goed bestuur’, maar allen geruzie en geklungel. En als klap op de vuurpijl: een loopgravenoorlog tussen de wetgevende en de rechterlijke macht. Wat een puinhoop…

België heeft zijn bedenkelijke reputatie als ‘bananenrepubliek’ nog eens alle ‘eer’ aangedaan. Dit land strompelt zielloos naar de afgrond. Vlaanderen verdient beter. Het Belgische schip zinkt, langzaam maar zeker. Of, om de woorden van een uitgelekte Fortis-mail te gebruiken: “zinkende schepen kunnen je mee de dieperik in sleuren”. Het wordt tijd dat Vlaanderen de Belgische touwen doorkapt waaraan het geketend ligt, voor het mee de dieperik in gezogen wordt. Er is maar één uitweg uit het moeras van de Belgische politiek en dat is Vlaamse onafhankelijkheid.

Bruno Valkeniers

voorzitter@vlaamsbelang.org