t Is hier anders net als in Holland. Geld is er niet. Ze zeggen dat het hier allemaal is vertrokken naar het oosten. Daar bedoelt men de grote banken in Chicago en New York mee. Hoewel het me hier wel lijkt, geloof ik toch dat ik te oud was om nog zelfstandig een farm te bewerken. t Is hier alles anders. Ik kan nog nauwelijks een paard aantuigen. Eenmaal ingespannen dan kan ik mij wel redden met 4 net zo goed als met 3 of 2. k Heb al een paar brieven naar huis geschreven, dus je zult van mijn reis wel het een en ander weten. Zeg maar aan Meneer en Mevrouw dat ik het zon prachtige wereld heb gevonden de laatste drie uur sporen voor ik New Hampton had. Wat kan het hier, waar het heel vlak is, hard waaien en ook hard stuiven, dat kun je je bij u niet voorstellen. Ik houd mijn dagboekje geregeld bij, dan kun je altijd nog eens zien hoe ik de tijd hier doorgemaakt heb. Maar niet luieren hoor, dat lijkt mij niet. Volgende week zal ik nog wel een visite maken naar Sioux Center naar die Teo Kaemingh en of ik dan ook al wat van die Levenkamps zal opzoeken weet ik nog niet. Herman is nu de grootste drukte door, de corn is geplant en we hebben juist de laatste aardappels gepoot, dat is niet vroeg maar dat gaat nog best zeggen ze. Ik heb verleden week in Hannas brief 4 kiekjes gekregen, 2 van de Bijvanck, die waren beiden heel goed en 2 van Dika met de hele kleine Jan, dat was ook wonder goed geworden. Ik vind het nog wel jammer dat ik je er niet bij op kan zien, maar komaan, ik ben blij dat mijn kleine Jo zich dapper houdt en ook dat ze mij zon lange brief heeft geschreven. Wat was dat een opoffering voor jou, ik zal hem eerst nog maar wat bewaren. Ja dat Geertje zo afzijdig is dat spijt me wel voor jou, maar Geertje wordt er niet gelukkiger door. Ik had ( te vroeg) gedacht dat ze wel zou inzien zachtjes aan dat we niet door t leven kunnen dansen. Zie maar dat je op goede voet met haar blijft. Nog wel aardig dat je op uw catechisatie nog kennissen ontmoet hebt. Nu heb ik niet zo veel meer te schrijven zus maar ik zal de brief nog niet dichtdoen dan kan ik morgen nog eens zien.
Some things are just the same as it is in Holland. No money. They say thats all gone to the east. They mean the big banks in Chicago and New York. However I like it very much here, I think that Im to old to start a farm here for my self. Its all different. Im hardly able to harness a horse. When its harnessed Im able to work with 2, 3 or even 4 horses. About my travelling Ive already written to home, so you will have heard about it. Tell your Mister and Misses that it was such a beautiful world those three hours by train before I reached New Hampton. On places like here where it is flat there can be a very strong wind and it can be so very dusty you quite cannot imagine. I keep my diary almost every day, so later on you can see what Ive done here all the time. But not lazing about, that nothing for me. Next week I would like to visit Theo Kaemingh in Sioux Center and perhaps the Levenkamps too. Most of the work of this moment is done, the corn has been planted and the potatoes are put.. Its not so early, but it will be all right they told me. Last week Ive got 4 pictures in Hannas letter, 2 from the Bijvanck ( where Jo worked at that time). They were lovely and 2 from Dika with their little Jan, very nice too. A pity you are not on it, but come on Im glad that my little Jo bears up and has written me such a long letter., what a sacrifice to you, Ill keep it very well. O yes that Geertjes behaviour is so cold its a pity for you, but Geertje will not be happier by that. I to early- was thinking that she should see that we arent able to dance through life. Try to be well with her. Its nice you met acquaintances on the conformation class. Now Im ready with writing but Ill not close the letter, perhaps tomorrow
Herman, 2e van rechts, met de broers van Heuvelen. Berdena schreef in haar mail dat er nog één broer en één zus in leven zijn en dat ze samen met alle neven en nichten op een reunie in Iowa op 1 augustus herinneringen hadden opgehaald over oma en opa van Heuvelen.
Mijn beste Jo
Zojuist uw brief gekregen en ik heb hem eerst gelezen, toen Herman hardop voor Nettie. Nettie kan zelf wel lezen, maar een beetje moeilijk. Wat een grote brief voor zon kleine meid. Ik ben er heel blij mee, mijn kind. Want geloof maar, ik denk wel aan jullie allemaal, maar toch in het bijzonder nog wel eens aan u. Omdat je nu pas uit huis bent en och dan wil dat eerst wel wat moeilijk wezen. Dan heb je altijd de gedachten bij huis, is t niet? Maar dat wordt vanzelf wel beter en je kunt af en toe nog eens naar huis gaan. Ik heb verleden week ook al een brief van Hanna gehad. t Doet mij goed dat jullie zo aan mij denken. Ik denk dat ik ook gauw een brief van huis krijg. Ik zal elke week schrijven. t Is nu zaterdag. Ik ben er verlopen woensdag al 14 dagen geweest. Ik heb in die tijd van alle werk al zowat gedaan. Ik heb geëgd met 4 paarden, gedisd met 3 en met 4 paarden en met 2 en met 3 paarden geploegd. Alles wat je hier doet is zittend werk, tenminste zowat alles. Maar de paarden hebben hier een hard leven, dus als je eens met een paard aan de praat komt zeg hem maar dat hij niet naar Amerika moet komen. Ik zag in de krant dat er al weer enkele paarden van de warmte bezweken waren. Nu Herman heeft er ook twee ziek gehad, of eigenlijk ze zijn nog niet weer beter. t Is alle dagen hier mooi weer. In de schaduw zo ongeveer 80º, maar je kunt het hier beter verdragen dan in Holland. t Is anders wel eigenaardig dat wind niet altijd verkoeld maar soms ook wel warm kan wezen. Herman is blij dat hij nog weer een keer wat van huis mocht zien. Het had hem eigenlijk al bijgelegen toen hij nog bij Jensen was, dus dat was al voordat hij weer terug is geweest.
1th of May 1932 Opa's letter for Jo.-1-
Ive just got your letter and at first Ive read it myself, then Herman read it to Nettie. Nettie can read it, but its a bit difficult for her. What a big letter for such a small girl. Im very happy with it, my child. Believe me, Im thinking of all of you, but just now very special of you. Its because you are just away from home now and that might give some difficulties. Then you have your thoughts at home, isnt it? But it will going better after a short time and now and then you can go home. Last week Ive got a letter from Hanna. It feels so well youre thinking of me. I hope so to get a letter from home now. I planned to write weekly. Its Saturday now and last Wednesday Ive already been here for a fortnight. Ive done all kinds of work here. Ive been harrowing with 4 horses, dishing with 3 and 4 horses and have been ploughing with 2 and 3 horses. Its all sitting work, almost then. But horses here are having a tough life, so when you ever have a little talk with a horse, tell him not to go to Amerika. In the newspaper I saw that again a few horses died from the heat. Herman has had 2 of them ill too. All day the weather is nice. In the shadow its 80º, but it feels better than with the same temperature in Holland. Its strange that wind isnt always cooling down but also can be heating. Herman is happy to have me here, someone from home.
Photo: Herman, 2th from r. with his brothers in law van Heuvelen. Berdena told in her mail that one uncle and one aunt are still living and they've met on a reunion on 1 augustus in Iowa and they shared memories with a lot of nephews and nieces about grandma and grandpa van Heuvelen
±1933-- Bussen wassen in Diepenveen. Dina links en Jo op de stoel rechts zijn op bezoek in Diepenveen waar Hanna werkt voor een familie waarvan de man directeur van een koekfabriek in Deventer is. Daarbij woont ook deze familie Kerkmeier die waarschijnlijk ook hand- en spandiensten verricht voor de familie. Aardige mensen waar ook Dina en Jo van harte welkom zijn. Dankzij de camera van Hanna hebben we een paar fotos.
Washing the milk cans in Diepenveen where Hanna worked for a wealthy family. That man used to be the director of a cook factory in Deventer. Also the family Kerkmeier worked for them and lived nearby. Nice people . Dina l. and Jo r. were welcome there all the time. Thanks to Hanna and her camera we can have a look at such pictures
Dezelfde vriendelijke mensen als op de vorige foto. Kerkmeier en zijn vrouw bij hun boerderij in Diepenveen. Zie je die slimme plantenbak?
The friendly people from the previous picture: Mr Kerkmeier end mrs Kerkmeier at their farm in Diepenveen. Look at that lovely and simple planter.
Niet alleen kinderen waren welkom bij opa en opoe Eggink, maar mensen in nood klopten nooit tevergeefs aan. Op deze foto uit 1938 zijn opa en opoe Eggink-nu beiden 60 jaar- te zien met Julius Topfer, een Duitse deserteur. Hij heeft een tijdje bij hen gewoond. Ik heb geen idee wat er van hem geworden is. Misschien weet Joop het?
Not only children felt at home with opa and opoe Eggink, but all people in distress were welcome. On this picture of 1938 you see opa and opoe Eggink- both 60 years of age- together with Julius Topfer, a German deserter. He lived with them for a while. I have no idea what happened to him later on. Perhaps Joop might know?
Waarschijnlijk hebben de drie zussen zich zo uitgedost om luister bij te zetten op een feestje in de Wildenborch. Ik denk dat Heintje in het midden kleren van haar moeder draagt en de andere twee, Jo links en Dina rechts, passende jongenskleding bij het toneeltje dat opgevoerd moest worden. En weer een foto onder de nötteboom.
I think the three sisters are ready to add lustre to a party in the Wildenborch. Heintje, in the middle is wearing her mothers beautiful clothes with mob cap. The other two, Jo on the left and Dina on the right, will have asked the boys for help for clothes for their playlet. Again a picture on their favorite spot under the nuttree.
Het duurde een hele tijd voordat Jo en broer Hendrik Jan vonden dat het maar eens afgelopen moest zijn met deze onenigheid in de familie. Opa en opoe vonden het goed dat zij tweeën eens een bezoekje gingen brengen aan deze oom en tante aan de andere kant van Vorden en om ook eens kennis te maken met hun beide nichtjes. Gelukkig viel dit in goede aarde. Hier is nichtje Reintje Wesselink te zien op een foto die vermoedelijk genomen is tijdens een fietstochtje naar zee. Dina had het voortouw genomen en een stel bij elkaar gescharreld om er een weekje met de fiets op uit te trekken. Links achteraan Dina en dat meisje met het blonde haar en de grote witte kraag is Reintje. Ze hebben behoorlijk bagage bij zich te zien aan die rieten koffer die de voorste jongen achterop de fiets heeft.
Als je dit leest Johan Gaajetan.... ik heb geprobeerd je terug te mailen, maar het lukt niet met je hotmailadres. Heb je nog een adres?
It took a long time until Jo and brother Hendrik Jan thought it had to come to an end, all that disagreement in the family. Opa and opoe approved they should go for a visit to the other side of Vorden where the family lived and made acquaintance with their two nieces too. This visit fell on fertile ground. Here on this picture you see niece Reintje Wesselink, probably taken during their bicycle tour to the seaside. Dina had organized it to go out for a week. On the left Dina and beside her, that girl with the blond hair and large white collar, Reintje. Enough luggage for a week to see on the rear carrier of the bike of that young man in front
Het gezin van ome Hendrik en tante Bartje Eggink op De Jager. De kinderen van de beide broers Johan en Hendrik Eggink trokken veel met elkaar op. Met de beide dochters van hun zuster Hanna was dat aanvankelijk minder. Toen zwager Wesselink en Hanna borg nodig hadden voor een hypotheek op hun nieuw te bouwen huis zegde opa dat eerst toe, maar dat werd hem afgeraden door de bank. Toen hij dat zijn zwager en zus vertelde was de beer los en hebben ze elkaar heel lang niet gezien.
You see the family of ome Hendrik and tante Bartje at the Jager. The children of both family's had a good contact. But at first that was less with the two daughters of their sister Hanna. When brother in law Wesselink and Hanna asked opa to guarantee for them when they needed money from the bank to built their new house, opa at first agreed. But the manager of the bank advised him very much against it. So when he told his brother in law he couln't do that, the fat was in the fire and a long time they did niet see each other.
De broer van opa Eggink ome Hendrik en zijn vrouw tante Bartje. Zij bleven op De Jager wonen. Ik heb haar zelf nooit gekend, maar er wordt altijd met veel warmte over tante Bartje gesproken. Bovendien was het vroeger een knappe vrouw, volgens Erna. Zo te zien heeft ze gelijk. Tante Bartje was en bleef Rooms-Katholiek en dat zal ook wel wat voeten in aarde gehad hebben.
Opa Egginks brother Hendrik and his wife tante Bartje also lived on farm De Jager. I've never had the chance to see them, but always was spoken with much affection about tante Bartje. She also was a beautiful women, Erna said. As you can see she's right. Tante Bartje was a Roman Katholic and the family too. It must have been a hard row to hoe at that time.
De ouders van opa Johan Eggink woonden op boerderij De Jager in Mossel. Volgens de stamboom die Harry Bruger uitgezocht heeft heten ze : Hendrik Jan Eggink geb.1843 en Jenneken Albers geb. 1853 Het moet ook een foto zijn omstreeks 1890.
Ik vind het opvallend dat geen van de kinderen Jenneke heet. Alleen ome Jan, die officieel Evert Jan heet. Er waren toch dochters genoeg. Moet ik toch de tantes nog eens vragen. Toch schijnt er een logische reden voor de namen te zijn. Volgens tante Heintje had zij: Hendrika Johanna moeten heten en tante Hanna Johanna Hendrika.
Parents of our opa Johan Eggink who lived on the farm called De Jager ( the hunter) in Mossel. As Harry Bruger found out they are called: Hendrik Jan Eggink born 1843 and Jenneken Albers born 1853.
I think this picture is taken about 1890.
It seems a little strange to me that none of the girls is called Jenneke. Its only ome Jan. Girls enough I think. I have to ask the tantes about it. There has to be a logical reason for giving names at those times. Tante Heintje told that in point of fact she had to be called Hendrika Johanna and tante Hanna: Johanna Hendrika.
Op mijn 13e ging ik naar Het Baudartius in Zutphen en die eerste heel koude winter 1955-56 ging ik een paar maanden met de bus.
Season ticket for the bus in that awfully cold winter 1955-56, my first year at Highschool
De bekende gele bus van de GTW uit die tijd. Wanneer er een fiets mee moest werd die er eigenhandig door de chauffeur opgeladen. Aan de achterkant zat zo'n laddertje. Deze folder stuurde Marry me op vanuit Frankrijk. Die had ze gevonden bij de spullen van haar moeder nadat die overleden was.
No no not the Greyhound but the original yellow bus from Gelderland about 1950.
Ik dacht steeds dat ik zelf weinig had om te laten zien wat betreft opoe Eggink. Toen ik vannacht niet kon slapen ging ik eens wat rondsnuffelen tussen wat bewaarde schriften en boeken. Ik kom ook mijn eigen poëziealbums tegen waar voorin onverwacht een briefje van opoe ligt dat opa meebracht op mijn 13e verjaardag op 26 augustus 1956. Opa kwam in die tijd gewoon op de fiets en aan het begin van de avond bracht ik hem weer terug tot aan het onbewaakte spoor vlakbij het Medler. Daar stapte hij af omdat hij dat aan opoe had beloofd. Hij was nl behoorlijk doof en opoe was bang dat hij de trein niet kon horen aankomen. Daarna ging hij verder en ik weer terug. Tijdens deze fietstochtjes hadden we nogal diepzinnige gesprekken en hier had ik opa even helemaal voor mij alleen.
I always thought I had not much to show about opoe Eggink. When I could not sleep last night I went to the other room to have a look at my old books and exercise books. And I found in one of my own poeziealbums a little note from opoe. She wrote it for my 13th birthday on 26 augustus 1956. Opa always came by bike at that time and in the evening I accompenied him half way home until the open level crossing. He had to get off his bicycle so he promised opoe, because he 's deaf and possible couldn't hear a train coming. Then I went back home and he went on. During those rides we had a lot to talk about and I was happy to have him just for me for a while.
Mijn verjaardagsbriefje: Lieve Hettie, hartelijk gefeliciteerd met uw 13e verjaardag is 't niet? Opa had nog wel zin om te komen; daarom geef ik hem dit briefje maar mee. Hettie nu moet u eens horen. Laatst hadden jullie nog wel plezier met dat Mikado spel. Nu doe ik hier een rijksdaalder bij in. Als je het nog niet gekregen hebt, dan kun je het hiervan zeker nog wel kopen. Hettie een prettige dag gewenst en de hele familie hartelijk gefeliciteerd van ons allen en veel Groeten tot ziens.
Opoe Eggink
Wil je er liever iets anders voor kopen... ook best.
The birthdayletter, Dear Hettie, congratulations with your 13th birthday, isn't it? Opa would like to come: so I 'll give him the letter for you. Hettie, please listen. When you were here last time you enjoyed it to play Mikado. So I'll give you a rijksdaalder(2,50) When you did not get that play I'm sure you are able to buy it now. Hettie have a nice day and congratulations for the whole family from all of us. Love and see you.
Een heel oude schoolfoto uit omstreeks 1890. Het is de lagere school op het Medler en onze opoe Berendina Eggink-Jansen is hier te zien... vooraan derde van links. "Dat meisje dat eur hande zo mooi over mekare höldt", legde Erna uit.
A very old schoolpicture... about 1890. Our opoe Berendina Eggink-Jansen is on it. In front and the third left. "That girl with her hands so nice one upon the other", Erna said.
In de oorlog was een persoonsbewijs verplicht. Dit is het persoonsbewijs van opoe Berendina Eggink- Jansen uit 1941.
In the 2e WW you had to keep your identity card always with you. This is opoe Eggink's identity card from 1941.
Niets bijzonders zou je denken, maar wel uit 1903. En als dit er niet geweest was zou de familie er anders uitzien?
De binnenkant. De data van overlijden zijn er bij gezet. Opoe Berendina overleed: 10 maart 1957 Opa Johan: 29 december 1973
En natuurlijk de binnenkant met de geboorteaangiftes van hun 10 kinderen. Het is niet helemaal goed leesbaar. Daarom: Hermannus Hendrikus-- 17 Juli 1904-------------Herman Hendrika Johanna-- 6 April 1906-------------Hanna Hendrika Harmina-- 8 September 1907-------Dika Johanna Hendrika-- 22 September 1909------Heintje Hendrik Jan-- 21 Januari 1911----------Hendrik Jan Berendina-- 11 December 1912-------Dina Johanna-- 17 April 1914------------Jo Evert Jan-- 9 Januari 1916----------Jan Hendrika Wilhelmina-- 4 Juni 1918--------------Mies Abraham Lambertus-- 5 November 1921--------Bram
Niet alleen tante Hanna heeft veel brieven bewaard ,maar ook tante Jo is altijd zuinig geweest op haar fotos en haar ontvangen post. Gisteren bracht ik het poëziealbum van Dina en wat fotos terug naar tante Jo en Erna gaf me opnieuw een mapje mee met brieven, het trouwboekje van opa en opoe Eggink uit 1903, hun huwelijksakte en opoes persoonsbewijs uit 1941. Hierbij eerst maar eens de Huwelijksakte van Johan Eggink en Berendina Jansen uit 1903.
It's not only tante Hanna who had kept carefully a lot of letters and pictures. Yesterday I brought Dina's poeziealbum and letters to tante Jo and Erna gave me new things out of opoe's basket to copy, thier marriagecertificate, opoe's identity card in the WO 2 from 1941 and a few letters from opa and Dina. At first the marriage certificate of Johan Eggink and Berendina Jansen 17th of April 1903
Dit is vast op een bruiloft van één van de kleinkinderen. Voor zijn begrafenis had hij bedacht dat hij in de goedkoopste ruwe vurenhouten kist begraven wilde worden, indien mogelijk en dat we allemaal maar een bloem in 't knoopsgat moesten dragen. Dat laatste is niet gebeurd.
Ik heb even in mezelf geglimlacht toen ik het stuk uit 2 Timotheus uitkoos voor vandaag waarin staat: ik heb de goede strijd gestreden. Hij heeft zijn geweldloze strijd inderdaad gestreden, maar dan tegen het geweld, met zoals hij eens schreef slechts met één wapen achter de hand, het geloof. In de naam van Jezus Christus, en wijzend op de Bergrede wees hij iedere vorm van geweld af. In theorie konden velen het met hem eens zijn, maar theorie was hem niet genoeg. Hij daagde je uit het waar te maken, het rond te bazuinen, er politieke consequenties uit te trekken. Hij had meer moed dan velen van ons. Hij was een begenadigd mens, die velen probeerde wakker te schudden, te helpen, de ogen te openen. Hij en ik, we dachten daar wat anders over, het spiritisme was voor hem belangrijk, voor mij onbekend terrein. Het geeft niet, want wij wisten beiden dat ook de dood nader brengt tot God. Vertrouwen dat God de krans der rechtvaardigheid zal geven aan allen die zijn verschijning hebben liefgehad. En dat had hij, met hart en ziel en verstand. Daarom was hij een vriend voor velen, Een boodschapper van God, Een begenadigd mens.
Wie was hij dat hij dit doen mocht? Een wijze eenvoudige boer, een geroepene, die juist daardoor de mensen tot hun hart aansprak. Vriend Johan, die meer zag dan een ander, een ziener, vriend van God. Hij deed me vaak aan Henoch denken van wie geschreven staat dat hij wandelde met God. Zo zei hij het zelf: och sinds ik me echt aan God heb overgegeven staat God niet meer tegenover mij, maar naast me. Als mn naaste kameraad. En daarnaast het verlangen Nader tot U. Als ik maar weet dat alles hier mij nader brengt tot U. Zijn leven is voorbij. Opgeroepen tot Hoger Leven.
Slotwoord
Nu gaan wij Johan Eggink begraven. Deze samenkomst wilde recht doen aan zijn leven en sterven. Ik heb niet geprobeerd woorden van troost te spreken, dat hoefde geloof ik niet. Soms zendt God mensen op ons pad die zelf zo vertroostend in ons leven binnenkomen dat je zelfs aan het eind van hun leven alleen maar dankbaar kan zijn. Wij besluiten dit samenzijn hier met de woorden van een lied dat ook in zijn boekje stond: In God rust mijn ziele Zij leeft en rust in God. Ik wil mijn aardse leven In Zijne handen geven En ginds mijn eeuwig lot.
foto: Opa in gesprek met ome Hendrik Jan Groot Nuelend.
Familie en vrienden
Johan Eggink was een begenadigd mens. En daarover is hij tot op de laatste dag van zijn leven verwonderd geweest. Wie ben ik, vroeg hij zich voortdurend af, dat ik doen mag wat ik doe? Ja, wie was hij? Daar kan ik zomaar geen antwoord op geven, hoogstens een paar dingen noemen die bepalend waren voor de wijze waarop hij in het leven stond. Hij was een christen. Dat moet allereerst gezegd worden, want dat was bepalend voor heel zijn denken en doen. Boven het artikel in Hervormd Nederland, waarin het televisie-interview met hem stond afgedrukt staat: Johan Eggink, een weerbarstig christen. Dat was hij, in alle zachtmoedigheid inderdaad, omdat hij omwille van zijn overtuiging, bereid was om dwars tegen de gevestigde mening in te gaan. En dat de kerk met al zijn ambtsdragers dat niet durfde, nam hij de kerk kwalijk. Dat maakte dat hij tot de overtuiging kwam dat hij moest kiezen tussen Christus en de kerk, en hij koos voor Christus. Maar dan ook helemaal. Hij wist zich geroepen door God zelf. Hij kon het zo heel gewoon vertellen: toen hoorde ik een stem die zei: je moet daarheen gaan, en ik zei . Zomaar alsof het heel gewoon is dat je een gesprek met God voert. Dan dacht ik altijd aan de verhalen uit het Oude Testament, waar dat ook zo vanzelfsprekend staat: en God sprak tot hem. Ik heb me altijd afgevraagd: hoe zou dat zijn als God zo direct tegen je spreekt? Maar Johan Eggink wist het. Begenadigd mens! Maar het maakt het leven niet gemakkelijk. O nee, dat niet. Het heeft hem veel strijd gekost voor hij tot twee beslissende ervaringen kon komen. Die ervaringen waren dat hij vanuit een grote angst leerde zeggen: ik stel me tot Uw beschikking. Je moet je zonder enige voorwaarde aan God overgeven, dat heb ik ook gedaan, schreef hij me vlak voor kerstmis. Daardoor werd hij bevrijd van alle angst, daardoor leerde hij zeggen: o mijn Vader. De tweede ervaring. Eens was hij diep ongelukkig. Toen zei hij tegen God: als het Uw wil is dat ik mijn hele leven zo ongelukkig blijf, wil ik het ook. Het antwoord op deze totale overgave, onvoorwaardelijke was een ervaring van vrijheid die niet in woorden was uit te drukken. Niet toevalig staat in het boekje waarin hij alles schreef wat hem trof een gedicht dat eindigt met de woorden: Ge moet steeds u zelve vergeten, Vergeten om ikte zijn. Want: het enige wat ge moet willen Is willen wat Hij wil. Johan Eggink heeft de goede strijd gestreden, en het geloof behouden. Vanuit deze diepe overgave aan God heeft hij zich beschikbaar gesteld voor tallozen, gevraagd en ongevraagd. Hij schreef brieven, bemoedigend, getuigend, vermanend, richting gevend. Ik heb er heel wat ontvangen, ik was er altijd dankbaar voor, en ik zal ze missen, dat de vellen papier, met de aanhef: lieve vriendin en de ondertekening vriend Johan niet meer bij mij in de bus zullen liggen. Vriend Johan, voor hoe velen is hij dat geweest! En al mogen we niet verdrietig zijn om zijn heengaan, hoe velen zullen hem missen. Zon mens is immers een geschenk van God in je leven! Natuurlijk riep zijn manier van denken ook weerstanden op bij velen. Ingezonden stukken die geweigerd werden, predikanten die bang waren voor zijn uitdaging ( en ik ook ), omdat hij zo radicaal was. Als hij geen gehoor vond deed hem dat verdriet, hij had zonder ook maar een moment hoogmoedig te zijn medelijden met hen die niet wilden luisteren. Het was immers niet zijn boodschap, maar die van God, die hij alleen maar doorgaf.
In het mandje van opoe zat ook de toespraak van ds Barnard, een goede vriendin van opa, die ze hield bij zijn begrafenis in 1974. Ik geef het in drie delen weer:
Inleiding
We zijn hier samengekomen om recht te doen aan het leven en sterven van Johan Eggink. Zelf noemde hij twee jaar geleden de begrafenis de grote komedie, waarbij misschien nog een geestelijke een heel spannende toespraak houdt. Vrienden, dat is niet de bedoeling. We zijn hier samen in de kerk uit zuiver praktische overwegingen, omdat wij u hier een zitplaats kunnen aanbieden. Maar dit is géén kerkdienst. Dat zou niet in de geest van Eggink zijn. Het is ook geen rouwdienst, dat zou evenmin in zijn geest zijn. Daarom dragen wij ook geen rouwkleding, op zijn verzoek. Hij is immers opgeroepen tot Hoger Leven, zoals hij zelf formuleerde. Ik denk dat ik hier ook niet sta als geestelijke, als predikant, maar als vriendin van deze mens die voor mij vriend Johan was en daar ben ik trots op. Ik hoop hier vanmiddag, om recht te doen aan zijn leven en sterven, kort samen te vatten wat hijzelf als een boodschap heeft willen uitdragen, want juist daardoor was hij een mens om lief te hebben, om eerbied voor te hebben. Een man met een originele geest, maar vooral met een groot geloof. Daarvan getuigt het lied dat wij nu zingen.
De Levensweg.
Mijn voeten gaan vertragen, Heer: ik ben zo moe. Zij willen enkel dragen Heer, mij naar U toe. Ik zoek geen aardse lusten meer, ik zucht naar U. Mijn hart zal nimmer rusten Heer, voor t rust in U.
Mocht je nieuwsgierigheid gewekt zijn over die voorletters van onze dichter Staring? Harry Bruger stuurde de oplossing. Hij mailde een afschrift van de inschrijving van het huwelijk te Almen van deze ACW Staring met zijn eerste vrouw. Het is misschien niet zo duidelijk op de foto. Daarom:
Den 6 Junij Zijn op Attest van Zutphen alhier getrouwd Anthonie Christiaan Wijnand Staring en Everdina Maria van LobenSels
Jammer dat je hier niet met die mooie krulletters kunt schrijven. In het doopregister heeft de naam wel evenveel letters maar met een e minder en een t meer.
Bovendien stuurde hij ook een afschrift van de doopinschrijving van onze dichter. Hij werd gedoopt in Gendringen in 1767. Opvallend vind ik de bladzijde met aan de linkerkant de dopeling, geboren uit een weledelgeboren heer en een weledele dame en aan de rechterkant de dopelingen van het gewone volk. In de kerk moest er blijkbaar verschil wezen terwijl dat bij de inschrijving van het huwelijk niet het geval was.
Ook moeilijk te lezen op de foto. Daarom:
Anno 1767 Op 25. Januari Antoni Christiaan Wijnandt. De Vader de Weledelgeboren Heer Damiaan Hugo Staring Capitein ter Zee en de Weledele Mevrouw Sophia Wijnanda Verheull. De vader getuijge alleen.
Een doopinschrijving van een ander: Op 9. Aug.: Jenneken. De Vader Gerrit Herbers, De Moeder Janna Salemincks De vader getuijge alleen
Ik vind in dezelfde rechterrij toch nog één die een weledele afkomst heeft maar niet weledelgeboren en daarom blijkbaar toch in de rechterrij hoort:
Op 25. okt. Frederick Salomon. De Vader De Weledele Heer Gerrit Smits, Landschrijver Der Heerlijkheid Gendring Elten- niet goed leesbaar- De Moeder Juffr. Sara Boevelt Getuijge De Heer Sweer Derck Boevelt
De Hoofdige Boer van de Achterhoekse dichter ACW Staring
Een standbeeld van de dichter ACW Staring heeft een ereplaats gekregen in het centrum van Vorden.
Eene Zutphense Vertelling
"swerving from our father's rules Is calling all our fathers fools."
Elk weet, waar 't Almensch Kerkje staat, En kent de laan, die derwaart gaat, Een duiker perst daar, onder 't spoor, Zijn schuim tot in de Berkel door: Al golft rondom de wintervloed, Men komt ter preek met droogen voet,
Eens was het anders hier ter stee, Wanneer een voord den weg doorsnee, En 't brugje, naast die voord geleid, Den smaad droeg van zijn nieuwigheid. Ik vond een boek, dat meld daarvan, Wat volgen moet, zoo 't rijmen kan.
De voord, dan min dan meerder diep, Naar sloot en schiegrep stond of liep, Was Almens gansche tempelschaar - Vooral de Meisjes! tot bezwaar: Met schade aan dure feestkleedij Kwam menig aardig kind niet vrij; Men raakte in 't zweet op 't lange pad; Men vatt'e koude in 't modderbad; En de ijver om ter kerk te gaan Bragt buikpijn en geen stichting aan.
Kortom die voord was elks verdriet, In Almens needrig dorpsgebied; Van toen de Meid, _per_ bezemstok, Den schoorsteen uit daar overtrok, Tot, na verloop van eeuw en dag, De Tooverkunst begraven lag; Wanneer een Kerkedienaar kwam, Die 't oud gebrek ter harte nam, En, op een morgen, na 't sermoen, Zijn woord aldus begon te doen:
"Mijn Vrienden, in mijn prillen tijd, Ten herder van dit oord gewijd, Zwom ik, met onbezweken trouw, Mijn kudde voor, naar 't kerkgebouw. Ook lìeden nog, hoe grijs van kin, Schoot ik getroost den slibkuil in; Maar 't wil niet meer, en blijft het dus, Zoo heet ik ras emeritus. Met droogen hoest en jicht bezocht, Verlaat mij kracht en ademtogt. Nog tweemaal als van daag doorweekt, Eilaas, dan heb ik uitgepreekt!
Een Brug, op 't smalste, naast de voord, Uit planken van 't geringste soort, Ziet daar mijn wensch! Vergeet toch niet, Wat ge in dien poel al schoenen liet! Denkt aan uw kostlijk zondagsgoed, Bedorven door dien moddervloed! Ligt vindt gij, eer het werk verjaart, Uw uitschot dubbel ingespaard; En ik behoef dan baai noch drop, En luik weer als een arend op!"
Hier zweeg den Man. Zijn aanspraak had De luidjes bij hun zwak gevat. Het stuk kwam ernstig op 't tapijt; En wat men hoorde, wijd en zijd, Was, viermaal dertig dagen lank, Slechts palen, balken, rib en plank; En, driemaal dertig andermaal, Slechts planken ribben, balk en paal! Ja, 't scheen zoo ver de Berkel vloeit, Zou' ieder boord met hout beschoeid; Of dat een reuzenzoldering Den ganschen stroom verdekken ging. Doch, met Aprilmaands lesten dag, Moest blind zijn, die de brug niet zag! Nog blinder, die met Julij kwam, En niet van 't groen portaal vernam, Ter dankbetoonende offerrand, Door 't Maagdengild daarop geplant!
't Had reden! want, hoe kerksch men was, De vlierpot bleef nu in de kas; Kalmink noch sergie liep gevaar; En schoenloos werd geen wandelaar.
Zoo groeide een wijsgegeven raad Ten milden oogst van zegenzaad! En toch, dat werk, met roem bedekt, Had Scholte Stugginks gal gewekt!
Daar kwam hij! Zonder ba of boe; Gelaarsd, tot aan de heupen toe; Een knubbelstok in iedre hand, Kwam onze Paai, en stak van land, Zoo vaak de preekklok werd gehoord, De brug bezijden, in de voord! Het vroegre kerkvolk, droog daarnaast, Was van dit vreemd bedrijf verbaasd, En 't vragen keek uit elk gezigt; Doch ieder hield zich wijslijk digt: De troep kwam later op het pad, Waar Scholte Stuggink praat voor had: Zijn makkers, uit den gulden tijd, Dien vlieger, tol en bal verblijdt.
't Waarom en 't hoe bleef dus gespaard, Tot Wolter, naar den eisch bejaard, door gunstig toeval, juist van pas Getuige van 't spektakel was.
"In Goos naam, zeg ons, Scholtebuur" Hief Wolter aan "wat raarder kuur! Hoe plomt gij ons zoo dol voorbij? Geloof, de brug draagt _u_ en _mij_!"
"Ja" klonk het uit de modderzee "De scholtebuur en gij zijn twee! Gelooft hij niet wat gij gelooft: Zoo menig mensch, zoo menig hoofd.
Zie daar! al werd uw brug van steen, Toch zal ze Stuggink nooit betreen! Wie eere geeft krijgt eer weerom: Onze ouders waren ook niet dom! Een brug valt ligt in een te slaan; Onze ouders hebben 't nooit gedaan; Zij gingen, waar nu Stuggink gaat, Eeuw in eeuw uit, de modderstraat. Al weten wij de reden niet, 't Is vast op goeden grond geschied; En hebt gij hier een brug gemaakt, Zoo hebt ge uw' ouders eer geraakt! Laat dit genoeg zijn, Wolterbuur; De klok houdt op; 't is negen uur. Bouwt GIJ een BRUG om droog te gaan? Ik kom er ook, met LAARZEN aan!"
Nu we het toch over onze oom Gerrit Voortman hebben .een bijzonder mens, koppig als de hoofdige boer uit het gelijknamige gedicht van ACW Staring 1767-1840. De boer die liever met laarzen aan door de voorde in de beek in Almen bleef gaan ipv over de pas gebouwde brug. Gerrit was een fel tegenstander van het Landbouwschap die de boeren, behalve een verplicht lidmaatschap, allerlei regels oplegde o.a. inentingen. Hij deed daar dus niet aan mee met alle gevolgen van dien. Zijn vee is tot twee maal toe opgehaald en hijzelf heeft nog korte tijd in de gevangenis doorgebracht. Hier staat hij dan met zijn glimmend gepoetste schoentjes, glimlachend als een boer die kiespijn heeft, terwijl hij opgehaald wordt om zijn straf uit te zitten, want betalen deed hij niet nooit niet! Het zal niet vaak gebeuren dat een a.s. gevangene op deze manier gefotografeerd wordt Later heeft hij zelfs de tv gehaald. Ik zie hem nog zitten ageren in dat programma en de beide vrouwen, Hanna en zus Bertha die vooraan zaten knikten bij iedere zin instemmend mee met hun hoofden.
While I mentioned ome Gerrit Voortman I remember him as a special uncle, obstinate as the headstrong farmer in the poem of our Achterhoekse poet ACW Staring- 1767-1840: De Hoofdige Boer. The farmer who preferred to go through the stream with his boots instead of using the walking bridge which was made to go to church with dry feet. Gerrit used to be a sharp opponent of the Landbouwschap- a Agricultural Department- which forced the farmers not only to be a member but also to follow several rules such as to inject the cows against tuberculosis. He didnt want to obey, to be forced . No never! So a few consequences followed. His cows were taken twice and even had to spend a short time in prison! Here on this picture he is to be seen with his nice polished shoes ready to go with the policemen into prison. Once later on he was on tv to tell about his rights as a free farmer. Both women, Hanna and sister Bertha were sitting in front and when Gerrit said something.... they were nodding yes yes with every sentence he said.
