Het schijnt dat de oude groote hofstede een overblijfsel dier heerlijkheid is of dezelve vervangt
Burgemeesters 1799
of Maire de Rolleghem
In 1769 werd te Moorsele Constantin France Vandermeersch geboren, hij trad in het huwelijk met Marie Theese Everaert en woonde op de plaatse. Hij bleef burgemeester en wierd lid van den Provincieraad, en stierf in 1849.
Van 1849 tot 1866
De zoon Constantin Vandermeersch
Van 1866 tot 1870
Joseph Warrot hij gaf onmiddelijk ontslag en August Herbau was dienst doende burgemeester.
Woordenboek der toponymie Du Flou: deel VII, blz. 271: plaats te Rolleghem, N
Woordenboek der Nederlandse taal: deel 7, 1 Blz. 740-741 Kaasmat: bij Weiland vermeld de betekenis van “kaasvorm” Bij Van Daele met die van “Kaashorde” Zie ook de volgende aanhaling: Kaasmatje, kaasmandje. Matje of mandje waar in men de gestremde melk laat uitloopen van welke men kaas wil maaken, Marin.
Bij kaasmandje vind men: kéésmandeken,….mandje om de wei uit de kaas te laten loopen.
Groot woordenboek der Nederlandse taal van Daele: 2: blz.1285 Kaasmat: v.(m) (-ten) : kaashorde= kleine horde om er kaas op te laten druipen.
Volgens oudere mensen zou dit gelegen hebben op de hoek Schepenhuisstraat, nu Renatex (2012)
Een Kazamat: is een tegen vijandelijk vuur gedekte en van schietgaten voorziene ruimte voor opstelling van een vuurwapen, aanvankelijk deel uitmakende van een vestiging.
Oud sak 860: Registre des fiefs et arrieres fiefs tenu du chat; De Courtray. Follio 276: Jan van Hallewijn houdende een leen van Jacques van der barre, gelegen in de parochie van rodelghem genaemt Callewaers Bosch( landt, Bosch ende meersch)
Monografie van Rolleghem: blz. 48: Callewaertsbos was gehouden van de heerlijkheid Lassus te Dottenijs. Het lag vermoedelijk in de noordwest hoek van de gemeente aan het kruispunt van de Lante- en Markestraat. Woordenboek der toponymie Du Flou: deel 6, blz. 1129: Calewaerts Bosch leengoed te Rolleghem.
SBK Fonds C.V cod. 222: „Terrier du Coster“ de Saint-Martin de Courtrai. Titre: Beschrijvinge behelsende de consitentie van de groote ende ghelegenheijdt vande Costerthiende gheleghen in de prochie van cortyck buyten recht voor de hermitage van Sinte-Anna capelle, beginnende dese thiende van de straete geleghen van oosten de mote aan joseph de Penthevilles, tot aande herberghe staende bij den Callewaert-bosch- genaemt den Smockelpot, dies de propritarissen groote, canten en de auboutten van jeder partije apart gelegen onder dese thiende te bevinden onder elckx numero inde revens… ghevoughde caerte figurative, welcke beschryvinghe bevat alle landen, hofsteden, boomgarden, lochtingen, meerschen, bosschen etc. geleghen onder dese costerthiende… terrier, date et signé: Cornelis steur, 1772.
P. Boncquet: Heerlijkheid en Leen in de roede van de dertien parochies. Blz. 129 – Bosch= huidig bos.
Callewaerts= praktisch met zekerheid is dit de genitiefvorm van de familienaam Callewaert. Dit duidt er dus op dat dit bos hun eigendom was of dat van hun afstammelingen.
Te Lindebeek: Caluwaert.(Van Loey)
Ook Du Flou (VI- 1128) kent een Calewaert a° 1626, land te Snaaskerke.
Caluw= Kaal: uit de casus obliqui: het was een wa-stam; dus nom. : calw-calo-cale-caal en casus obliqui wcalwas: caluw (zie franck Mnl. gr. 62,1; 86,196) + aard= ploegland, veld.
De toeschouwers die zich altijd aan den ingang van de kerk in een erehaag opstellen constateren met groot genoegen: “ O kijkt zij is in het wit en in ’t lang”. Maar vanwaar komt het gebruik dat de bruid in ’t wit moet zijn? Het wit is nog maar goed een anderhalve eeuw in de mode lezen we in 1985 in de gazette, ook al is het dragen ervan vele eeuwen in onbruik geweest.
De Romeinse getrouwde vrouw, droeg als teken van haar gehuwde staat, een rechthoekig lapje, dat los over haar hoofd was gedrapeerd. Het jonge meisje pronkte met lang losvallende haar.
Deze ziens wijze was algemeen aanvaard tijdens de middeleeuwen. In de 16de eeuw is ze geheel uit de kledij van de getrouwde vrouw verdwenen. Pas in het begin van de 19de eeuw zien we de sluier opnieuw in het modebeeld weer verschijnen. Alle kleren die men op die dag droeg, konden ook op een andere dag worden gedragen. Die situatie duurt voort tot in de 19de eeuw, ze verandert echter met de Franse revolutie. Na die periode wordt de klassieke oudheid in al zijn aspecten tot inspirerend voorbeeld. Zo ontstond de witte bruidsjapon, compleet met sluier. De zedige hooggesloten hals is nog niet in.
Dat stelde wel problemen in de twintiger jaren van de vorige eeuw. Toen de vrouw zich de gelijke van de man begon te beschouwen veranderde het opnieuw. Ze probeerde zoveel mogelijk in kleding en gebaar Een mannelijk voorkomen te verkrijgen ( dat geldt uiteraard slechts voor de “snobs” uit de wereldsteden van dien tijd.) Arme “garçonne” uit 1925. Alles wat vrouwelijk aan haar mag heten was verborgen: geen charmante coiffure, geen boezem, geen heupen; de rok was kort en de sluier op een hoed vastgepind kwam tot op kniehoogte. De sluier was enkel als sieraad gedragen en bedekte het niet het gezicht. Afgezien van het wit zou men wel enige moeite hebben om in deze kortgerokte modieuze dame van 1925 een bruidje te ontdekken.
Sinds dien is het bruidstoilet mee geëvolueerd met de mode: langer, korter, wijder, sluiker. Ook de stoffen zijde, rayon, katoen, nylon alles op zijn tijd. Ook de sluier varieerde van meterslang tot enkele decimeter. Er zijn vele moeders en grootmoeders die zelf noodgedwongen zijn getrouwd zonder deze Feeërieke tooi en er alles voor over hadden om hun dochters en kleindochters dit “ wit “ wel te gunnen.
Pas op 30 april 1958 schafte het Belgische parlement de voogdij van de echtgenoot af. Daarmee werd een einde gemaakt aan wat de code Napoleon uit 1804 was gestipuleerd, namelijk dat de gehuwde vrouw in feite levenslang minderjarig bleef. Met ziel en lichaam was zij volgens de wet het bezit van de echtgenoot. Haar loon kwam hem toe, haar briefwisseling werd streng gecontroleerd en zij mocht slechts scheiden, een recht tijdens de revolutie verworven, om wel bepaalde redenen.
Monografie van Rolleghem: blz. 95: De hofstede bystierveld werd in 1794 genoemd omdat de eigenaar jaarlijks 7 schellingen rente verschuldigd was aan de kerk van Belleghem.
KerkLeven Bellegem 1794: item van Joseph vuybusch te vooren d’hoirs Philippe Mullekom op rolleghem 7s s’ jaers op zijn hofstede ende land genaemt het bysierveld.
in “t volgende rijmpje bekend: Twee lichten en een vier maken een rijk man bijstier.
Bij-stier; bijster, ad extremum gedactus inops exinanitus : in twee jaar zal ij rijke of ‘ijstier zijn is bij de Vlaamse boeren in gebruik.
Verwijs en Verdam blz. 1251-52: bijster: bij de betekenis n°4: * woest, vervallen, in slechte staat niet onderhouden(van zaken) n° * buitensporig, buitengewoon.
Westvlaams Idioticon de Bo blz. 116 : bijstier: (Wvl. Bi-stier of bijs-tier) van geld en goed beroofd, ar, behoeftig.
Bijstierveld: o zoo heet in ’t poperingsche hier en daar een stuk land dat mager en weinig vruchtbaar is.
Etymologische woordenboek Vercouillie blz. 35: bijster: bijv. Mnl bijster =Ndd bîster (waaruit hgd biester, Zweeds en Deens bister) van denz. Wortel als bijzen. Hierbij nog ofri biusverklik=verward eng.
Boisterous=ontstuimig. Vla en Kil bijstier zal wel volksetym. Zijn onder invloed van bij of buiten stier(stuur) zijn.
“ Wat is jongheyd zonder minnen, wat is leven zonder vreugd, hangt aan de liefde uwe zinnen en bemind als ij meugd” (16de en 17de eeuw)
Toch zou het verkeerd zijn zich voor te stellen dat onze voorouders een leven leidden dat louter een aaneenschakeling was van geneugten en losbandige avontuurtjes. Een gezinstichten, kinderen krijgen was de hoogste betrachting. Overal net als in de natuur, groeide nieuw leven maar de dood is altijd alom nabij. Precies omdat de dood vaak ongenadig was. “Kweken” ‘als konijnen’ deed men in die eeuwen niet en het krioelde zeker niet van de kinderen.. Men trouwde immers vrij laat:25 jaar voor een meisje en voor de jongen nog een paar jaar later. En als je dan weet dat men een gemiddelde leeftijd kende van 35 tot 40 jaar, is het duidelijk dat zelfs bij een bijzondere huwelijksvruchtbaarheid, het aantal kinderen zich in het beste geval 4 tot 5 beperkte. Trouwen deed men ook niet zozeer uit verliefdheid. Niet dat er nooit sprake was van liefde. Vaak bestond dit wel, soms al ten tijde van de verloving, maar vooral pas na het huwelijk. Ze ontstond en groeide door de samenleving(….). In de jaren 1670 tot 1830 zouden er dorpen geweest zijn waar meer dan een kwart van de vrouwen in verwachting waren voor ze trouwden.
Tot dan had bijna niemand omgekeken naar gewaagde zinspelingen en bij het zien van bloot was niemand geërgerd. In 1457 bij de intrede van Filips de Goede in Gent, zwommen naakte meisjes in de Leie.
Bij de intrede van Filips de Stoute te Antwerpen in 1494 schreef een getuige:” De stellages, waar met de meeste lust naar keken, waren naar de godinnen, die door naakte levende vrouwen waren voorgesteld”.
In de 16de eeuw een zuster schrijft: ‘ ’s Zomers, als het mooi weer was, ging de priorin na het bidden van de vespers met de communauteit ver van de abdij wandelen bij de vijver langs de weg naar Parijs, daar kwamen de monniken van Saint Martin de Pontoise, van niet ver uit de buurt om te dansen, wat gold als de normaalste zaak van de wereld. Het zou kunnen dat de indruk gewekt is dat onze voorouders zich voortdurend gedroegen als vrolijke flierefluiters. Niets is nochtans minder waar, zowel bij de elite als bij het merendeel van de bevolking, een gezin stichten en kinderen krijgen bleef de hoogste betrachting.
“Vruchtbaarheid is van oudsher van grote betekenis geweest. Kinderen waren een hulp in de huishouding of bedrijf en een garantie voor een onbezorgde oude dag”
In Frankrijk noemde men een vrouw zonder kinderen tussen de 15de en de 18de eeuw vaak een “Brehaigne” (onvruchtbaar) of nagenoeg de zelfde term waarmee een stuk grond werd aangeduid waarop niet te oosten viel. Een onderbreking in de generatieketen werd door een stamfamilie ervaren als een aanval op haar voortbestaan. Voor jonge echtgenoten zonder kinderen was dit een moeilijke situatie; ze voelden zich schuldig omdat ze van geen nut waren. De dood is gemakkelijk te aanvaarden wanneer je de hoop hebt in je kinderen voort te leven; een man en een vrouw zonder kinderen zijn aberratie, ze zijn als het ware dood omdat ze geen toekomst hebben. Geen wonder dat allerlei vruchtbaarheidriten op het platte land de gewoonste zaak van de wereld waren. Er zijn meer voorbeelden bekend waaruit blijkt dat een schoen meer betekenis kan hebben dan alleen die van schoeisel, want als symbool en wens van vruchtbaarheid werden vroeger wel schoenen naar een bruidspaar gegooid. Een schoen in de stad een klomp op het platteland. In Frankrijk ging men na de maaltijd in optocht naar de “bruidssteen” die de echtgenote moest beklimmen: ze ging dan op een klomp zitten en liet zich van de helling glijden en als de klomp bijgeval brak wanneer ze beneden kwam riep man “ ze heeft haar klomp gebroken!” De echtgenoot wist wat het betekende: “zijn bruid was geen maagd meer!”
Aanwinsten VI 2126: renteboek vander heerlichede van Moorenackere bestreckende op diversche gronden van erfven daer afghehouden die ligghen in de parochie van Curtrycke (1601)
Beschrijving: stick landts ghenaempt den bercenste tanghe(?) groot omtrent vijfhondert paelende metter oostzijde jehens Willem Vanderplanckes lant ghenaemt den bronckaert, metter zuytzijde jeghens Willems Hofstede ghenaemt den Moorenackere, metter west ende noortzijde jeghens Willems tangheveldeken ende pappaersbusch.
Verwijs en Verdam blz. 1456 bronken, znw. ww onz.
Kil broncken, j. proncken. Het woord verenigt de beide min of meer tegenstrijdige opvatting van “pruilen” en “pralen, fier zijn”. De betekenis die tussen beide ligt is “ een deftig gezicht zetten”. Het is wel hetzelfde woord als ons “pronken”.
Pruilen, brommen
Fier zijn, pralen, ook van paarden: fier stappen, hoog draven.
Den bronckaert: persoon die bronckt.
Westvlaams Idioticon de Bo blz. 167 bronken: bronkte, heb gebronkt o.w.
Pruilen, misnoegd zijn, niet willen spreken, fr. bouder. Men zegt ook “pronken”.
Algemeen Vlaams Idioticon Scheurmans blz. 81 bronken/ o w: 1. met gemelde processie rondtrekken dit jaar.
2. een ontevreden gelaat vertonen; een streng, stuursch misnoegd gelaat aannemen, misnoegd zijn niet willen spreken.
Als men iemand iets beveelt, dat hem niet aanstaat, en hij alzoo een zuur gezicht trekt, zegt men: hij bronkt weer.
Vandaar nog: het is een bronker of bronkert, dit is hij gaat veel zonder spreken. In Vlaanderen heeft bronken deze laatste betekenis ook. In Brabant zegt men monken of pratten, elders pruilen.
Bij Kol. Broncken, of proncken, ’t welke ook in Vlaanderen eene opzicht barende vertooning maken beteekent.
Woordenboek der Nederlandse taal blz.1525-26 bronken, brunken- onz. zw. ww. Andere, misschien oudere vorm van pronken, die reeds in ’t Mnl. voorkomt in de beide bettekenis: pruilen en : pralen: vergelijk pruilen(voorheen ook: pralen) en verder woorden met onzijdigde betekenis als grimmen. De opgave in den tuethon. 42 a zonder vertaling, geeft omtrent de bedoelde beteekenis geene genoegzame zekerheid. Voor Kiliaan, die bij Broncken naar proncken verwijst, was de eerste vorm dus blijkbaar niet meer de gewone (vergelijk brallen naast pralen) . Wellicht is het woord met een suffix-k- afgeleid van Brommen, met overgang der m in n.
A pruilen, een misnoegd of somber gelaat toonen, een strak of zuur gezicht zetten of niet willen doen wat verlangt wordt, talmen(- ook met iets)
In het hageland thans: “het dreigen van ’t rundvee, als het wil stooten, hetwelke met een licht brommend geluid gepaard gaat”
Aldaar ook gebezigd van de lucht: betrekkenen, dreigend uitziet.
B pralen, prijken, pronken
Van persoon: eene uittardende houding aannemen. In Limburg thans nog in de verwante betekenis: er trotsch en verwand uitzien. Doch ook: eene deftige houding aannemen, er stemmig, ernstig uitzien.
Thans alleen nog in Limburg voor: een plechtige ommegang bepaaldelijk dien op de H. Sacramentsdag, houden.
Afl: in de betekenis a. bronken(d) iemand die zwijgend somber kijkt.
Woordenboek der toponymie Du Flou: Deel II blz. 811 : leengoed te Coyghem, Rolleghem en Wielsbeke.
Brouck: eerdere uitgelegd bij Paddebrouck.
Vindt men ook terug in persoonnamen: cfr. Studie van persoonsnamen in de Kasselrij van Kortrijk (1350-1400) door Frans Debrabandere, blz. 109 n° 319 : Broucke Van den: ….
We leven nu in den tijd waarvan we denken dat wij de wereld gemaakt hebben, nochtans met ons honderd jaar dat we hier mogen verblijven zouden we dat zeker niet kunnen realiseren. We mogen dus van geluk spreken dat we elk om beurt mogen meehelpen om iets na te kunnen nalaten. Toen men de oerknal nabootste, klonk het als of nu wisten wie deze wereld in elkaar geknutseld heeft. Maar als men met de telescopen die hebben, en nog altijd bijbouwen, zien ze dat ze onlangs hoe meer niets zien. Men stelt vast dat wat we spotten zeggen: “ Het heelal is zo groot dat zelfs den eersten die gestorven is nog in de hemel niet geraakt is, laat staan dat hij al zou terug zijn om ons te zeggen wat er daar is”.
En hierbij kun je, je dan de vraag stellen, heeft de mens al iets hier niet gezet wat er niet was? We horen u al roepen hebt u soms de computer uitgevonden? Dan antwoorden wij u welke materie zit er in de computer, die niet van deze aarde was? Je hebt gelijk als je zegt dat je met de materie iets hebt gemaakt, waar we verbaasd van opkijken en zeggen de mens is toch zeer ontwikkeld om zo dingen te maken. Toch het is alsof een goochelaar, die zijn beide handen in de lucht houd en ons duidelijk maak ik heb niets in de handen niets in het mauwen, en hop daar is een duif, of zelfs veel grotere dingen. Toch perslot van de rekening was de duif er! Met ander woorden, wij maken gebruik van de materie, waar we grootse dingen mee maken, doch alles ligt ter onze beschikking. Iets of iemand, heeft het ons om het waardig te gebruiken.
Iedereen denkt er het zijne over, maar wij zijn het niet, die hier enkele jaren verblijven, die de wereld het heelal laten bestaan. Men zegt dat wij het kapot maken! Hoe, door oorlog te voeren, want vrede, ja hier in het westen herdenken we honderd jaar oorlog, maar is dat vrede? Rijken blijven rijk, armen arm! De ene vecht voor zijn voedsel, de ander werpt het weg. Landen willen onafhankelijk zijn ander verbieden het. Is dat vrede?
We weten allemaal dat de kerken leeglopen, het begon al toen men de heiligen verbande uit de kerk, vroeger stonden de pilaren, indien het mogelijk was vol met heiligen beelden. Toen dacht men dat de mensen alleen naar der kerk trokken om heiligen te aanbidden. ’t Was misschien wel iets overdreven, doch nu is het langs den anderen kant dat men overdrijft. We lazen onlangs nog in de gazette dat men overdreven veel bloemen zet op het kerkhof en dat alleen met Allerheiligen. Ik had een vriend, en zoals Joris Declercq het zegt: “Ne vriend is lijk ne stekkerdraad, Je kunt er vast aan raken. En ojje weg wilt goan, ’t doe zeer, je los te laten” (Ik hoop dat Menheer Declerq het mij niet kwalijk neemt dat ik het gebruik) maar het is waar. En iedere dag breng ik hem geen bloemen op zijn begraaf plaats, hij staat bij mij thuis in de kast, en iedere dag als ik aan tafel zit zitten we recht over elkaar, en ‘t is alsof hij hier zit zoveel jaren later met zijn “export” van thuis van Bellegem. Allerheiligen, dan herdenken wij al die heiligen die niet ergens vermeld staan, Allerzielen, zij die ons dierbaar zijn, werden zoals de verjaardag van iedereen op een dag echt in de bloemen gezet maar dan allen in een keer.
Of feestdagen voor sommigen zouden mogen verdwijnen, oordelen wij hier niet, maar wij denken, toen onze ouders of onze voorouders er voor streden om die gebruiken en in voege te brengen dat ze wel ergens gelijk hadden. Echter is dit hier niet wat we willen bereiken, we willen alleen eventjes kennis maken met wat er allemaal zogezegd lang voor onzen tijd bestaande was maar tussen haakjes toch in gebruik is. Denk maar even wanneer we nu de kerk binnen gaan voor wat men noemt de H. Mis, ( eucharistieviering) dan zien we bijna allemaal grijze hoofden of kale koppen, met andere woorden oudere mensen. Bij zeldzame gelegenheden jongeren, wellicht, wanneer ook zij vergrijzen, zien we ze daar opnieuw. (Zoals men spreekt over de vergrijzing de baby boem jaren, zouden er misschien te weinig baby’s nu bijkomen en terug een ander kleur inbrengen dan grijs?) En toch, je zou haast denken dat er kabouters op pad zijn want bij vele heiligenbeeltenissen staan vele kaarsjes te branden. Bij kapellen, bij de verscheidene grotten verdeelt over Vlaanderen. ’t Is echt opvallend. Vandaar onze aandachten om die voorbije dingen eens op te rakelen. Wij gaan snuisteren in oude documenten en dagbladen tijdschriften en van die dingen meer, bij het opkuisen en wegwerpen, dat zij die achter ons komen niet te veel van dien “briel” nog zouden vinden. Maar we konden het over ons hart niet krijgen om niemand te laten mee genieten van die vervlogen tijden. Soms hebben we het zelf meegemaakt, andere van in de verte te horen zeggen, maar met respect voor zij die het meegemaakt hebben. Ontdekken van wat vroeger bestond is een prachtige gelegenheid om even om te kijken. Was het werkelijk alles zo slecht, we denken het niet, dat het soms overdreven was ja, maar is nu alles goed? Denk eens we lezen dat men in Kortrijk de Leie boorden gaan verlagen, ze waren vroeger laag en ze verhoogd het! En zo kan men doorgaan, laten we het gewoon bekijken en elk neemt er het zijne van. Toch is er bij het bekijken van de heiligen welke we volgen, een zeer opvallend iets. Die bekeerlingen gingen aan de mensen zeggen wat er men hen gebeurd was. Nu gaan of de mensen naar de priesters.(kerk) Er zijn weinig priesters die naar de mensen toegaan, of toch? Veel lees genot!
Het pensionaat bestond uit drie verdiepingen , het onderste deel werd speelzaal, daarboven de klassen en dan de slaapkamers.(Zo als dat indien tijd was “dortoir”)
Het waren de zusters Barbe en zuster Céleste( ze kwam om het leven ineen auto ongeval) welke de eerste twee directrices werden, ze zijn gebleven ononderbroken tot bij de fusie van september 1977, waar ze de zusters van St. Jozef werden.
Ten jaar des Heren 1963 werden nieuwe lokalen bijgezet.( Het huidige semi-internaat, de ziekenzaal en de therapielokalen.) Ze hadden een erkenning voor 120 kinderen.
September 1975 zijn de scholen van Bellegem en Rollegem samen met de wijkschool van Tombroek en de Katteberg(Bellegem) een fusie. De beide scholen zijn van de zelfde kloosterorder. De vier scholen staan onder de leiding van zuster Annie die bestuurster wordt zonder klas.
Tegen het ingaan van het nieuwe schooljaar 1979/1980 waren de nieuwbouw van de meisjes school niet klaar, verlichting, bekleding en het sanitair waren niet afgewerkt. Toch wordt de klas van zuster Monique over gebracht naar de nieuwe gebouwen.( Zie web)
Reden; de klas met de vergaderzaal van het onderwijzende personeel moet gelijkgemaakt worden met de grond van het klooster in de Tombroekstraat.
Het was op zaterdag 19/4/1980 om 16 u dat Kanunnik Vandenberghe directeur van de congregatie van de zusters van de H. Jozef, na de mis de nieuwe lokalen kwam in wijden.
Het eerste schoolfeest werd er gehouden op 15 juni 1980.
In 2006 was het klooster niet of bijna niet meer betrokken bij de werking, het klooster was afgescheiden. Wat overblijft is nostalgie. De scholen waren een geheel, jongens en meisjes samen, geen zusters meer in de school! De kindervriend een aparte instelling, De resterende kloosterlingen ouder aan het worden, geen jongen krachten meer, zoals met vele dingen welke komen maar ook gaan.
Het klooster was voor de gemeenschap een goede zaak, je kon op de zusters rekenen, ze waren steeds bereid om hier of daar een helpende hand te zijn, bij feesten, bij nood.
We hopen dat ze hier nog lang kunnen blijven, dat ook zij niet plots moeten zoeken naar een ander verblijf, weet je nog die boom welke moest verplant worden?
Ze hebben in oktober 2014 er weeral een verplant, toen waren ze nog met twee.
Een prachtige tuin waar ze kunnen bidden en mediteren over vergane glorie!
Fonds Colens 206: leenboek van Cortrijk 1649 blz; 336: vermelding van de naam.
Woordenboek der toponymie Du Flou: deel II blz. 631 leen gehouden door de heerlijkheid van Wachen gelegen in Kortrijk/ Rolleghem.
Brande als persoonsnaam teruggevonden: studie van de persoonsnamen in de kasselrij van Kortrijk F. Debrabandere blz. 104 n° 289: Brande: in Kortrijk: 1375: Boudine van den Brande RH 138
