Oud Rollegem

                       Etymologie(woordafleiding) van de naam “Rolleghem”

En zo lees ik in mijn “gazette” van 3/8/1975: wat men vond in een boek uitgegeven door Ente. Chastel de La Howarderie Neuvireul, waarvan er slechts 185 exemplaren werden gedrukt in 1904. En daar Rollegem zijn eigenheid gaat verliezen werd er in gegrasduind.

Edudes étymolgiques sur les noms de ville, etc. du Brabant, van Chotin op blad 186 (Doornik, Malo en Levasseur, 1859 in 8°) zegt dat de naam Releghem de oudste vorm die hij gevonden heeft, zijn, in 1132 Radelegim, Mieus, operadiplomtica, t. l. P. 97. Radelinghem in 1167 en Radelgem in 1198. Het zou kunnen dat dit kan voort kommen van het Vlaamse woord Rad of het Duits Radel, dat wiel betekend in de ruimere zin wagen.Wat in het Latijn Rheda en in het Vlaams, betekent het “Rijtuig”

Dan komt hij tot het besluit,  dat Radelghem waarvan men sindsdien zegt Releghem, een posthalte, in het latijn mutatio( verandering) waar zich de Romeinse posthalte bevond. Rollegem waarvan de oude vorm Rodelghem en Rollinghem zijn, zou dezelfde oorsprong hebben. Want Eerwaarde heer Alphonse-Marie Coulon en zijn Histoire de Mouscron, (Kortrijk, weduwe Nijs en zonen 1851, in8° tome II, p. 448 uit het idee dat er een posthalte was tussen Tournai en Wervicq, waarvan Mouscron halverwege is, ligging die ook deze is van Rolleghem-over-Leye.

Niettegenstaande dat, zijn er toch nog andere verklaringen. Zoals Rolleghem wil zeggen: woonst van Roll of van Rolin

 Sanderus Antonius gelatiniseerde naam van Antonius Sanders Antwerpen 15/9/1586-abdij Afflingem, Hekelgem, 16/1/1664 Zuid-Nederlands, historiograaf priester is vooral bekend als auteur van Flandria Illustrata Winkler prins encyclopedie 2006.( t. II, p. 373) hij geeft op datum van 1146 de vorm Rolenchem en op data van 1167 Rollinghem dat staat te lezen in het graafschap van St. Genois (Cie F;J; de Saint-Genois de Grandbreucq.( Oude monumenten, t.I;, tweede deel, p. CCCCLXXVII(477 . Op dezelfde datum vinden we Rolenghem  in het werk van Mereus( opera diplomatica, t.I,p 554)

Het gebied van Rollegem was een riddergoed gehouden door het kasteel van Kortrijk voor de trotse heerlijkheid, maar we vinden het tweemaal, op het einde van de XVIe eeuw en in de loop van de XVIIIe, het bestaan van de grondheren van de heerlijkheid en tezelfdertijd van deze van de dominerende heren van de heerlijkheid waarvan de grondheren “admodiateurs of engagisten” schenen te zijn. Grammaye, Lille, Chrisophe Beys, 612 in 4°

vervolg toneel

Op den 3 maart van het jaar 1940 spelen de kajotsters van Rollegem een toneel ten voordele van de gemobiliseerde en hun familie. Een toneelstuk in vier bedrijven “ Groote Zus” de rollen worden verdeeld als volgt; Anna Seynaeve, Simone Vanneste, Clara Herpoel, Aurore Degroote, Thérese Degroote, Stella Vanneste, Margriet Bauwens, Marie-Louise Baert, Erna Vervenne, Anna Castel, Maria Cossement en Anna Declercq.

15 minuten rustpoos tweede deel De V.K.A.J. in dienst van haar volk.

Door haar arbeid, spreekkoor, door haar dienstbetoon ; aanspraak. Door haar levens belijd zingt; de Straatmuziekanten, de Nachtwacht en Boemelschots.

“ Oude en Nieuwe Mode, tijdens de poozen zang en orkest. Na de rustpoos wordt de kaart opnieuw vereischt.

Een prachtig toneelfeest  op 11 maart 1945, men voerde toen een drama op in drie bedrijven “Liefde” met 10 minuten poos tussen 2^de en 3^de bedrijf om te eindigen met een klucht in een bedrijf “Jetje zonder zenuwen” Men mocht niet roken in de zaal.

Op de Vastenavond op 31 maart 1946 was er in de zaal een toneelstuk in 4 bedrijven” De Sombere Molen” met zang en dans, gevolgd van “De Witte Vrouw “ dolle klucht in 1 bedrijf: De speelsters waren Denise Soete, Anna Declercq, Josette Soete, Dina Vervenne, Denis Dendievel, Raymonde Crunaire, Denise Naessens, Marie-Thérèse Vandeghinste, Stella Vanneste, Simone Vanneste, Clara Herpoel, Erna Vervenne, Martha Wyckaert, Elza Pauwels, Denise Anseele, Maria Uvyn, Simone Naessens en Georgette Vanessche.

Voor de witte dame waren het; Marie-Thérèse Vandeghinste, Simone Vanneste, Martha Wyckaert, Stella Vanneste en Dina Vervenne.

De prijzen der plaatsen genummerd 15 fr. Tweede rang 10fr.

Algemene herhaling, zaterdag 30 maart te 5 u prijs voor de kinderen 2 fr. Boven de 14 jaar 5fr.

Op 16 maart 1947 zaal open om 4 uur de gordijnen om 14.30 uur “Tusschen twaalf en Halfeen” Korte toneelschets in 3 taferelen, poos en dan”Als het Bloed spreekt”  Dit gaat door in zaal het “Gildenhuis”

Prachtig liefdadigheidsfeest in zaal het “Gildenhuis” ten voordele van de missiën. “Kapitein Marie” in de rolverdeling ; Suzanne Leplae, Stella Vanneste, Simone Vanneste, Aurore Degroote, Georgette Vanessche, Monique Bekaert, Arlette Huyghebaert, Jacqueline Vanessche, Cecile Mouton en Cecile Debels.

Na de poos “De getemde Draken “ leuke klucht in één bedrijf.

Op kerstdag 1948 speelde men in het “Gildenhuis” “Hildeke’s Droom” toneel in drie bedrijven. Met een rolverdeling als volgt; Clara Debels, Stella Vanneste, Simone Vanneste, Dina Vervenne, Cecile Debels, Suzanne Leplae, Georgette Vanessche en Agnes Yzerbyt. Daarna om eens goed te lachen een klucht in een bedrijf “De levende Etalagepop.” De rolverdeling was Monique Bekaert, Dina Vervenne, Erna Vervenne, Georgette Vanessche, Arlette Huygebaert, Cecile Mouton en Elza Pauwels.

In 1950 in de “Gildezaal” in de Kerkstraat Prachtig toneelfeest met de opvoering van “ Strijd aan ’t witte Front” het stuk is van Willy Van Den Berg. Het speelt zich af in een hospitaal in drie bedrijven. Daarna volgde een klucht in één bedrijf “ De Dame In ’t Zwart”

Mag ik me even voorstellen, om een goed begrip te hebben van ons nieuw verhaal. Ik ben Lucien, geboren te Moen, te St.Denijs gekweekt en te Rollegem de kerk om ges.. Gepist zei men vroeger. Indien je naar Moen gaat en er naar mij vraagt dan vraag je beter, naar de zoon van Clara van champetters. Rond het jaar van de wereldtentoonstelling 1958 zijn we omwille van de werken aan het kanaal Bossuit- Kortrijk verhuisd naar St-Denijs. Mijn naam was niet veranderd maar men kende me daar als, die mensen van naast het café de “Vrijheid” of naast “Suysies” de loodgieter.Toen ik huwde kwam ik naar Rollegem en daar werd ik de man van Monique Libeer, de dochter van den zwarten van Libeers, mijn schoonvader was nochtans kaal.Doch zou hij vroeger “Ne” schonen kop zwart haar hebben gehad.

Mijn ouders hadden me verteld dat vroeger den ponjaard(dolk) op de tafel stond, wanneer iemand van een andere parochie, het meisjes vond waarmee hij zijn leven wilde delen. Geloof me er is niet veel veranderd, ook al is het stilaan op gang gekomen. Ik heb het toch aan den lijve ondervonden.

Wanneer ik iets wil zeggen of vragen, over het leven van vroeger en nu in het dorp, was het je weet er niets vanaf. En wilde ik iets kwijt over het dorp waar ik vandaan kwam wilde men er niets over weten, ik was een vreemdeling. Denk hierbij maar aan de vreemdelingen die noch onze taal noch onze gewoonten aannemen.

Ik was dan hier en wilde me aanpassen Ik moet en ik zal er iets over afweten, alle documentatie was goed, Rollegem zou ik kennen, en misschien beter dan zij die er wonen Ik was het beu dat zelfs kloosterzusters mij er opwezen dat ik dit dorp niet ken. Ik ken misschien nu wel iets van het dorp maar of ik de Rollegemnaar ken dat is nog een andere vraag.

Zo begon ik op te schrijven, te verzamelen en dat is het resultaat. Oordeel zelf

“Niemand is sant in eigen land” Van waar komt het dat hij het weet?

Ken je nog het sprookje van “Hallo, mijnheer de Uil” van de Fabeltjeskrant? Waar breng je ons naartoe? Naar het fabeltjesland en lees je ons dan voor uit de fabeltjeskrant. Ken je het boek van Robin Hannelore “Mijn dorp is de wereld”? Het stuk van de “Mémoires van kerkuil”. Toen ze een congres hielden in de kerk van Pulle waarin de oudste klok van Europa ging (1309), stond er in het brons geslagen; “gold sinds mensenheugenis als de verblijfplaats van de uilendynastie”. De uitdrukking” In ’t  jaar één als de uilen preekten” was uit Pulle afkomstig. In ‘t jaar 1801, toen de sansculotten de kerken gesloten hadden en de pastoors die niet meer mochten betreden, werd in de kerk van Pulle het negentiende Wereldcongres van de kerkuilen gehouden.

Ik kon bij hen raad gaan vragen. Maar toen ik dacht aan de krant was deze de meest geschikte Ik las in mij “Gezette”, weet je nog  “ ’t  Stoand imin Gezette” Wat ik vond in dagbladen, boeken werd bij gehouden.Toen was het hek helemaal van de dam opzoeken, kijken, en als het goed is neerpennen.

Proficiat schreef een Rollegemnaar voor het titanenwerk! Dank je hartelijk! Frans

Het koor “Crescendo” zie hun website  Zangkoor Crescendo Rollegem - Kerk in Kortrijk

Rollegem en zijn ToneelToneelgroep Trees | Kortrijk-zuid

Toneel op de bunnen of in het echte leven, toneel is van alle tijden.

Het eerste documenten dat we terug vinden van het toneel dateert uit 1917 (zie foto) Wie weet hoe lang het toen al bestond? Het was een vaste toneelgroep die jaarlijks tweestukken opvoerde. Met daarbij, tussen de beide wereldoorlogen de K.A.J en de V.K.A. J., de landbouwers en landbouwersvrouwen, welke regelmatig op de planken kwamen.

De toneelgroep “Deugd & Vreugd” met zijn optredens in het “Vlaams huis” “ de gilde” nu de Volksvriend, zouden we haast durven zeggen, dat het meer dan honderd jaar zou bereiken hebben,indien men de naam had  behouden . 

We moeten tot onze spijt bekennen dat over die tijd weinig bekend is en moeten wachten tot dit document:

Met de welwillende medewerking der Ste-Cecilia muziekmaatschappij  word een luisterrijk liefdadigheidsfeest gegeven door de toneelgilde “Deugd &Vreugd” uit Rollegem, in het Gildenhuis. Rust Roest- Kunst Adelt Op zondag 24 februari 1924. Spelwijzer: 1 openingstuk “Voor de Vertoning” Kluchtige tweespraak met zang door Fred Loncke. August; Jozef Millecamps Paljas; Gaston Ghyssel. 2.” Naar Den Afgrond” drama in drie bedrijven in de rolverdeling Alfons Vandewalle, Maurits Remmerie, Jules Vandenborre, Gaston Nottebaere, Georges Cosaert, Gustaaf Cosaert, Henri Hindrickx,  Gaston Remmerie en Richard Vandevenne.

Daarna was de rust poos en vervolgens “Het Testament”  een blijspel in twee bedrijven. Met als rolverdeling Remi Seynaeve, Robert Remmerie, Gerard Nottebaere, Robert Stichelbout een Anthime Leveugle., dan orkest met een klucht zangspel in een bedrijf door Pol van Gavere “ Keizer Karel en de Roovers”. Met in de rolverdeling; Alfons Vandewalle, Jules en Remi Derdeyn, Julien Debels, Maurits Vandewalle, Robert Remmerie, Gustaaf en Georges Cosaert, Marcel Mouton Jules Vandenborre en Richard Vandevenne. Aan het Klavier; Jules Samyn.