De 16e eeuw een tijdvak van stilstand.

Men noemde deze periode wel eens de " Ongelukkige Eeuw " in tegenstelling met de Hollandse
" Gouden Eeuw ".
De ononderbroken oorlogen, eerst van Spanje en de Zuidelijke Nederlanden tegen de Verenigde Provincies en daarna tegen het op verovering beluste Frankrijk van Lodewijk XIV, waarbij vreemde legers rovend en plunderend door ons land trokken.

Hongersnood en ziekte waren de onvermijdelijke gevolgen van dat alles.

Meer dan ook werden onze gewesten, de Spaanse en de katholieke Nederlanden, na de herovering van de Fransen, een uitgeschoven bolwerk van de Spaanse invloed.

De Spanjaarden hadden na de val van Antwerpen ( 1585 ) lijdzaam moeten toezien hoe Amsterdam als wereldmarkt voor goederen en kapitaal in de plaats trad van Antwerpen.

Antwerpen zag zijn bevolking na de overgave van de stad van 80.000 inwoners dalen tot 42.000.

Ook andere grote steden maakten een inzinking door.

De Hollandse " Gouden Eeuw " was dus te danken aan het werk van de inwijkelingen uit Brabant en de andere Zuidelijke gewesten.

De ouders die verzuimden hun kinderen naar de zondagsschool te sturen bleven verstoken van de uitdeling der armen.

Al wie aanspraak wensten te maken op een invloedrijke ambt moest de school in gaan.

In deze omstandigheden was het niet te verwonderen dat de vervreemding tussen Noord en Zuid vlug een verdongen feit werd.

De grens werd geleidelijk een scheidingslijn tussen de twee verschillende volkeren.
De gemeenschap van taal was niet toereikend.

Reeds op het eind van de 16e eeuw werden de Hollanders verantwoordelijk gesteld voor de economische achteruitgang van het Zuiden.

Het was duidelijk dat de Hollandse politieke macht weinig te vinden waren voor de hereniging met het Zuiden.
Zij vreesden dat Antwerpen opnieuw een groot deel van de wereldhandel tot zich zou trekken.

Het Zuiden berustte in de Spaanse overheersing omdat de koningen van het verre Spanje geen brutale pogingen meer waagden om zich in Nederland te vestigen.
Maar de reden was ook dat de Spaanse macht in de 2e helft van de 17e eeuw zozeer verzwakt was na een Europees slagveld.

Spanje had het overwicht in Europa voorgoed verloren ten voordele van Frankrijk.( 1700 - 1706 )