In 1555 werd Karel V opgevolgd door zijn zoon Filips II. In Spanje regeerde Filips II met onbeperkte macht. Zodoende hield hij geen rekening met de economische en sociale toestand van onze gewesten.
Filips II die de bisschoppen wilde gebruiken om zijn Godsdienstpolitiek door te zetten, was van mogelijke buitenlandse inmenging niet gediend.
Filips II gedroeg zich, met het goedvinden van de Paus alsof hij zelf het hoofd van de kerk was, met de hoge adel aan de leiding. ( 1564 - 1566 )
De hoge adel die zetelde aan de Staatsraad, achte nu de tijd om opnieuw het regeringsbeleid te veroveren.
De kleine edelen dienden voor het grootste deel in het leger en werden door de vorst slechts matig beloond. De meeste onder hun waren erg berooid, vandaar de benaming " Geuzen ".
1566 was het jaar van de werkloosheid en de te hoge levensduurte, te wijten aan een slechte oogst.
Willem van Oranje stelde weinig belang in het getwist in de geloofspunten. Zijn bedoeling was eerst niet een opstanding tegen Filips II te ontketenen, maar wel de bijzondere belangen van de Nederlanden te beschermen.
Genoodzaakt om zijn standpunt te herzien is hij de leider en het zinnebeeld geworden van de bevrijdingsstrijd van gans het volk.
Muitende Spaanse benden, die sedert lang geen soldij mochten ontvangen, trokken rovend en moordend door het land.
Meer dan ooit moest er nu vlug gehandeld worden want het volk der Nederlanden was de oorlog moe.
In 1576, gingen de Staten - Generaal plots de rol vervullen van een waarachtig regeringslichaam dat optrad in de plaats van de vorst, met als doel de Spaanse troepen uit het land te verdrijven.
In 1585 werd Oranje vermoord.
Toen in Antwerpen, dat tot het uiterste verdedigd werd, was de scheiding van Noord en Zuid voltrokken. Wel brachten wederzijdse veroveringen later nog wel wijzigingen aan de grens, die nu Nederland van België scheidt.
Het Zuidelik deel, het huidige België, met katholieke religie als staatsgodsdienst, bleef ondanks alles in handen van Spanje.
Men noemde deze periode wel eens de " Ongelukkige Eeuw " in tegenstelling met de Hollandse " Gouden Eeuw ". De ononderbroken oorlogen, eerst van Spanje en de Zuidelijke Nederlanden tegen de Verenigde Provincies en daarna tegen het op verovering beluste Frankrijk van Lodewijk XIV, waarbij vreemde legers rovend en plunderend door ons land trokken.
Hongersnood en ziekte waren de onvermijdelijke gevolgen van dat alles.
Meer dan ook werden onze gewesten, de Spaanse en de katholieke Nederlanden, na de herovering van de Fransen, een uitgeschoven bolwerk van de Spaanse invloed.
De Spanjaarden hadden na de val van Antwerpen ( 1585 ) lijdzaam moeten toezien hoe Amsterdam als wereldmarkt voor goederen en kapitaal in de plaats trad van Antwerpen.
Antwerpen zag zijn bevolking na de overgave van de stad van 80.000 inwoners dalen tot 42.000.
Ook andere grote steden maakten een inzinking door.
De Hollandse " Gouden Eeuw " was dus te danken aan het werk van de inwijkelingen uit Brabant en de andere Zuidelijke gewesten.
De ouders die verzuimden hun kinderen naar de zondagsschool te sturen bleven verstoken van de uitdeling der armen.
Al wie aanspraak wensten te maken op een invloedrijke ambt moest de school in gaan.
In deze omstandigheden was het niet te verwonderen dat de vervreemding tussen Noord en Zuid vlug een verdongen feit werd.
De grens werd geleidelijk een scheidingslijn tussen de twee verschillende volkeren. De gemeenschap van taal was niet toereikend.
Reeds op het eind van de 16e eeuw werden de Hollanders verantwoordelijk gesteld voor de economische achteruitgang van het Zuiden.
Het was duidelijk dat de Hollandse politieke macht weinig te vinden waren voor de hereniging met het Zuiden. Zij vreesden dat Antwerpen opnieuw een groot deel van de wereldhandel tot zich zou trekken.
Het Zuiden berustte in de Spaanse overheersing omdat de koningen van het verre Spanje geen brutale pogingen meer waagden om zich in Nederland te vestigen. Maar de reden was ook dat de Spaanse macht in de 2e helft van de 17e eeuw zozeer verzwakt was na een Europees slagveld.
Spanje had het overwicht in Europa voorgoed verloren ten voordele van Frankrijk.( 1700 - 1706 )
Tegenover de werklieden waren de nieuwe ondernemers hard en onverschillig.
De lonen waren zo laag dat de openbare onderstand een toeslag moest geven aan familie met twee of meer kinderen. Te Antwerpen genoot 20% van de bevolking van de armenzorg. Dat verklaart ook waarom de bevolking der grote steden op het einde van de 18e eeuw slechts langzaam groeide.
In de mijnen brachten de kinderen de losgehakte steenkolen naar de ophaalbakken. Op handen en voeten kruipend, trokken zij de zware sleden. Hun loon was juist toereikend om een stuk zwart brood te bekostigen, die ze in leven hield.
Bijzondere goedkope werkkrachten vonden de ondernemers in de tuchthuizen en in de weeshuizen, waar ze vrij uit mochten putten. Zoals alle arbeiders werkten zij van zonsopgang tot zonsondergang.
Aan de poorten van de abdijen werden dagelijks duizenden broden uitgedeeld aan de armen. Te Testelt genoot 43% van de bevolking van de uitdelingen van de abdij van Averbode.
Het wordt dan ook duidelijker waarom de volksklasse in 1789 liever de geestelijkheid volgde dan de burgerij. Met het grootste deel van de volksklasse was het droevig gesteld. Velen waren verslaafd aan de drank. Hoe arm men ook was, toch vond men vaak het nodige geld om bij slechte jenever of op de veel te talrijke kermissen de miserie te vergeten.
Op het einde van de 18e eeuw konden 76% van de inwoners van het huidige Oost Vlaanderen lezen noch schrijven en 77% van de kinderen genoten GEEN onderwijs.
In 1787 en 1789 braken in grote getale onrusten uit tegen de regering en tegen de rijke handelaars, die verantwoordelijk gesteld werden voor de schaarte en de duurte van de levensmiddelen.
Maar de landbouwtechniek bracht verbetering met ondermeer dank zij de " Brabantse ploeg". Hierdoor verdiende op grote schaal de " aardappel " de meeste aandacht en zodoende ook de voeding van de mens verbeterde.
Zonder de aardappel had de bevolking echter niet met 50 à 60% kunnen toenemen.
Onze landbouwbevolking steunde dan ook de geestelijkheid tegen de politiek van Jozef II .
Zo ontstond op 11 januari 1790 de republiek der " Verenigde Belgische Staten ", dat enkel de rechten toekenden aan de bevoorrechten.
In september 1790 heroverde de Oostenrijkse troepen zonder moeite onze gewesten.
De hervorming van Jozef II werd afgeschaft door zijn opvolger Leopold II.
In 1794 hield het " Oud Regime " bij ons op te bestaan en het verjagen van de Oostenrijkers was dan weer te danken aan de Franse revoltionaire legers die hier dan ook maar weer het bewind in handen namen.
In 1772 varklaarde Frankrijk de oorlog aan Oostenrijk waarbij heel Europa betrokken raakte en die pas eindigde na de nederlaag van Frankrijk in 1815 te Waterloo.
De oorzaak was dat onze gewesten in 1772 bij Oostenrijk behoorde, en dat is dan ook de reden dat de oorlog tussen Frankrijk en Oostenrijk op ons grondgebied werd uitgevochten.
Toen de Oostenrijkers in 1794 voorgoed uit de Nederlanden waren verdreven,werden de vier staten waaruit onze huidige grondgebied is samengesteld, door de Fransen ingelijfd.
Die ontgoocheling groeide uit tot verontwaardiging toen de Fransen ons land uitplunderden, brutaal tegen de geestelijkheden optraden en de verplichte legerdienst invoerden.
Maar dat niet alleen, de Fransen plunderden onze kunstschatten en eisten onze graanvoorraden op.
In 1798 werd zelfs de katholieke eredienst verboden.
Vervolgingen, aanhoudingen en verbanning troffen de geestelijke, die ondanks alles in het geheim de mis opdroegen in huizen en schuren.
De haat om de jongeren tot verplichte legerdienst te dwingen was de oorzaak dat er een opstand uitbrak welke de " boerenkrijg " werd genoemd.
De opstandelingen die vaak door priesters werden begeleid, droegen als erkenningsteken de Oostenrijkse kleuren.
In hun streven het katholiek geloof te herstellen, hoopten zij op hulp van uit Oostenrijk,want er bestond niet de minste kans op slagen tegen het beste leger van die tijd.
Na twee maanden was die opstand dan ook weer gedemt.
En dan kwam de verzoening van het Frans bewind.
Bonaparte streefde naar vrede, ook op Godsdienstig gebied.
De vervolgingen hielden op, het uitoefenen van de katholieke eredienst werd weer normaal en de geestelijkheden werd door de staat bezoldigd.
In diezelfde tijd begonnen handel en nijverheid zich weer te ontwikkelen.
Door de verhoogde voorspoed namen onze voorouders, na de oplossing van de Godsdienstige tegenstellingen, vrede met het Franse regime.
Onze voorouders hebben dan in tegenstelling met wat met Nederland gebeurde, NIETS gedaan om zich van Frankrijk vrij te maken,toen dit land sedert 1813 de ene nederlaag na de andere opliep.
Zelfs toen België in 1830 vrij was, vond men hier veel voorstanders van een aanhechting bij Frankrijk.
