IV Stef De Ridder bracht eens te meer redding. Hij klampte Jean-Pol Van Gijsel aan. Dit is de zoon van Jan Van Gijsel, de milde schenker van het grootste gedeelte van de oude beiaard. Enkele maanden later overhandigde hij een cheque van 2.500.000 BF en de eindstand van de sponsoring bracht een saldo van 5.282.613 BF bij het aantreden van Frans De Koker als nieuwe penningmeester. Maar daarna kwam de kat op de koord. Een illustere onbekende legde klacht neer, omdat er slechts bij 1 beiaardmaker prijs zou gevraagd zijn. Monumenten en Landschappen verbood de oude beiaard weg te doen. Daar bovenop viel onze haan met het kruis van de toren en de kerk en toren werden ontoegankelijk verklaard wegens gevaar voor instorten. De gebreken aan kerk en toren kwamen, dank zij het onderzoek van de stabiliteit, met het oog op het plaatsen van een nieuwe beiaard, aan het licht. Stef beet door en wachtte niet op de afwikkeling van de bureaucratische rompslomp. De VZW bestelde de nieuwe beiaard bij de Koninklijke Eysbouts (Asten) in Nederland. De oude beiaard werd uit de toren gehaald om het gewicht van de toren te ontlasten van zijn 4.202 kg en opgeborgen in de gemeentelijke hangars. Later werden plots, onverwachts en onvoorbereid, 10 grote klokken in de kerk gedeponeerd en de andere in de open werf van de nieuwe bibliotheek. Bij nazicht op 19.9.2001 ontbraken er 8 klokken. Die zijn sedertdien spoorloos. Hoe dit probleem zal opgelost worden zal blijken.
III Er werd besloten een VZW Nieuwe Beiaard op te richten, niettegenstaande de oude V.Z.W. De Vrienden van de Beiaard nog bestond met een toen nog overlevende : Irma Claes en statutair Jean-Paul Van Gijsel als voorzitter. Er werd ook besloten de oude klokken te schenken aan de sponsors die minimum 25.000 BF inbrachten. Er werd niet nagegaan of dit wel zou mogen. Het installeren als rijdende beiaard of als monument werd prompt verworpen. Er werden ook 1000 beiaardpenningen aangeschaft (een verliespost zou blijken). De bestaande penning, ontworpen door Jan Wellens, zou met veel minder kosten meer opgebracht hebben. De sponsoring werd gestart op de beiaardfeesten van 1997. Vrij snel brachten wij 2.000.000 samen. Maar wij bleven steken op de helft van het vooropgestelde bedrag. De eerste nacht van de beiaard werd wegens overdadige programmering van vedetten een financiële strop. We raakten net uit de rode cijfers.
II Eddy Mariën, onze beiaardier, deed prompt een tegenvoorstel. Waarom geen nieuwe beiaard ? Want de klank van de nochtans unieke Michiels-beiaard was niet optimaal. Er werd in die zin besloten. Nog ettelijke vergaderingen werd hierover gediscussieerd. Struikelsteen was het geld vinden om de nieuwe beiaard te financieren. Er was dan wel al nagenoeg 100.000 BF ( 2500) beschikbaar gesteld door de KMGSBL 1903, maar dat bleek zelfs niet genoeg voor de ontbrekende si-bemol. Eddy bracht een doorslaggevend argument in, door te stellen dat de kostprijs van de klokken bepaald wordt door de prijs van het brons. Deze prijs stond op een historisch dieptepunt. Dus : nu of nooit !
Het aantreden van een nieuw gemeentebestuur in 1992 zou alles in een stroomversnelling brengen. Ondertussen overhaalde Piet De Cuyper zijn collega in de gemeenteraad Stef De Ridder, om toe te treden tot het beiaardcomité. Hij zou, rekening houdend met zijn stevige relaties bij meer vermogenden in het wereldje van de aannemers, de sponsoring op zich nemen. Doelstelling werd : 5.000.000 BF ( 125.000) bijeen brengen, want een prijsaanvraag leerde ons dat er minstens vier en een half miljoen moest op tafel liggen.
Het was mij al lang een doorn in het oog, dat Grimbergen ons voorbijstak, in de top tien van de beiaarden van Vlaanderen. Ik situeerde ons vroeger op de 4de plaats met onze 47 klokken. Wat is de oorsprong van deze frustratie ? Tot 1132 was Meise moederparochie van Amelgem, Oppem, Oksdonk, Limbos, Eversem, Grimbergen en Strombeek. (A.Wauters, Environs de Bruxelles II bl.300, Jan Verbesselt Par.II bl.56). De Berthouts droegen het patronaat of begevensrecht over aan de abdij van Grimbergen. Daarom eiste ik regelmatig in de vergaderingen het innemen van onze rechtmatige plaats op en kloeg ik het feit aan dat de zware bes klok (si-bemol) ontbrak. Een van de oudste verenigingen van Meise, de Koninklijke Maatschappij Gewezen Soldaten van het Belgisch Leger, gesticht in 1903 beschikte over een spaarpot van meer dan 100.000 BF ( 2500). Zoals in alle goede huishoudens was er ruzie in het bestuur. Bij gebrek aan autochtone kandidaten was Antoine Mollemans voorzitter geworden. Die kwam op het lumineuze idee met de kas de ontbrekende si-bemol in onze oude beiaard aan te kopen en te schenken aan de kerkfabriek. Zo zouden we toch een volledige beiaard hebben. Dit voorstel werd door mij ingediend en verdedigd op het beiaardcomité, waar de vrienden van de beiaard regelmatig het wel en wee van ons instrument behartigen. Antoine werd opgenomen in het Beiaardcomité en de spaarpot werd verplaatst naar het Beiaardfonds.
Onze oude beiaard met zijn 47 klokken (8 nog steeds vermist) was een vorstelijk geschenk van Jan Van Geysel - De heu, vader van baron Jean Paul Van Gijsel van Meise. Via de inscripties achterhaalden wij dat 3 klokken door anderen geschonken werden. Het vorstelijk geschenk omvatte dus 44 van de 47 klokken. De inscripties luiden :
Kerkheren Victor Emmerechts Emiel De Waet Louis De Greef Dokter De Meuter Jean Van Gijsel
Gift parochianen
Ik werd gegoten voor de parochiekerk van St.-Martinus Meise en aldaar gedoopt in het jaar 1949 onder de naam Martinus. Mijn peter was de heer Jules Van Campenhout burgemeester, mijn meter was mevrouw Emmerechts Van Doorslaer. Pastoor E.H.Theofiel Brams.
Eddy Mariën werd geboren in 1962 en kreeg de eerste beginselen van piano en beiaard van zijn pleegvader Jef Rottiers. Eddy voltooide zijn pianostudies aan het Muziekconservatorium van Mechelen en studeerde nadien aan de Internationale Hogeschool voor Beiaardkunst te Mechelen, waar hij nu docent is. Aan het Lemmensinstituut te Leuven behaalde hij de graad Meester in Muziek. Hij werd aangesteld als adjunct-stadsbeiaardier van Mechelen, beiaardier van Meise en stadsbeiaardier van Leuven en Halle. Hij ondernam diverse concertreizen in Europa, Amerika en Nieuw-Zeeland en werd uitgenodigd voor congressen en festivals. Hij nam ondermeer CDs op te Leuven en te Mechelen (Carillon and Guitar en Romantische beiaardmuziek) en verleende zijn medewerking aan CD-opnames te Veere van het beiaardmanuscript van Matthias Vanden Gheyn. Hij werd laureaat van de Koningin Fabiolawedstrijd (1987) en won de internationale beiaardwedstrijden in Nijmegen (1989) en Berlijn (1991). Hij liet zich opmerken met combinaties voor beiaard met gitaar, koperkwintet, vibrafoon en ballet. Met beiaardier Koen Van Assche vormt hij het Vlaams Beiaardduo.
In het beiaardprogrammaboekje van 2004 van Eddy Mariën staat : "Een eeuw Jef Rottiers (° Mechelen 27 augustus 1904 - ibidem 22 april 1985" van zijn hand. Jef Rottiers is een jaar na de oprichting van de Oud - Soldaten in Meise geboren. Eddy beschrijft : Kinderjaren Honderd jaar geleden werd Jef Rottiers in Mechelen geboren. Als beroep vervaardigde zijn vader Rik het snijwerk van meubelen. Mechelen was toen nog immers de meubelstad bij uitstek. Als hobby maakte hij schilderijen van bloemen op houten paneeltjes, vandaar ook de liefde voor de schilderkunst bij zijn zoon Jef. Tijdens de eerste wereldoorlog vluchtte het gezin voor het oorlogsgeweld en week uit naar Ierland. Ik zal deze biografie in afleveringen opnemen. Want de vorige gaat tot aan zijn aantreden als eerste beiaardier in Meise.
Over Jef Rottiers, onze eerste beiaardier van de oude beiaard van Meise met zijn 47 klokken verscheen in het beiaardboekje van 1953 wat volgt : Beiaardier Jef Rottiers studeerde aan de beiaardschool te Mechelen onde leiding van Meesters Jef Denyn en Staf Nees (beiaardtechniek en interpretatie) en Meester Jef Van Hoof (harmonie en compositie). Hij behaalde er het diploma in 1933 alsmede het "Cardinal Mercier Scholarship", door Amerikaanse begiftigers van de beiaardschool ingesteld. In ons land bespeelde Jef Rottiers talrijke beiaarden en trad op in Frankrijk, Nederland en Engeland. Voor zijn instrument componeerde hij verschillende werken, waarvan twee bekroond werden in wedstrijden voor beiaardcompositie. Van zijn hand, en uitgegeven door de beiaardschool te Mechelen, verscheen in 1952 het boek "Beiaarden in België" Jef Rottiers werd in 1952 tot beiaardier van Meise aangesteld.
De eerste beiaardier van Meise St.-Martinus, Jef Rottiers, was een veelzijdig kunstenaar. Hij tekende heel wat illustraties voor allerhande beiaardpublicaties, waaronder onze beiaardboekjes. Op de CD-rom van onze beiaard staan enkele schilderijen. Maar onlangs kwamen lino's van hem in ons bezit. Hij voerde die uit voor zijn boek "Beiaarden in België" dat uitgegeven werd door de beiaardschool in Mechelen in 1952. We vinden : De lage landen - bakermat der beiaardkunst, Beiaarden in België, klavier St.-Rombouts, St.-Rombouts Mechelen, St.-Rombouts van Mechelen gedeelte klokkenstoel, Lier St.-Gummarus, Herentals stadhuis, Postel abdijtoren, Tongeren O.L.V.Kerk, Hasselt St.-Quintinus, Leuven St.-Geertrui, Diest St.-Sulpitius, Tienen St.-Germanus, Halle St.-Martinus, Zoutleeuw St.-Leonardus, Kortijk St.-Maarten, Tielt Halletoren, Ieper Halletoren, Gent belfort, Aalst belfort, Oudenaarde St.-Walburgis, Bergen belfort, Doornik belfort, Binche stadhuis, Charleroi stadhuis, Namur klokkentoren achter de kathedraal, Liège St.-Bartholomeus, Verviers O.L.V.kerk en Malmedy kathedraal;
Vanaf 1986 werd Eddy Mariën de beiaardier van St.-Martinus Meise. Hij bespeelde de oude beiaard in die hoedanigheid 256 keer tot 2001. Hij liet regelmatig gastbeiaardiers optreden : 90 maal in die periode. Marc Knops 4X, Koen Van Assche 23X, Marc Van Eyck, Jos Wouters, Marc Van Bets, Margo Halsted (Californië), Frank Deleu, René Vanstreels, Sjoerd Tamminga (Ned.) 12X, Pierre Ramakers 3X, Geert D'Hollander 9X, Jos D'Hollander, Bran Swager (USA) 3X, Jo Haazen, Luc Rombouts 4X, Boudewijn Zwart 2X, Ria Murris (Z.Afrika), Carlo Van Ulft (Ned.) 2X, Paul Bourgois, Abel Chaves (Port.), Gideon Bodden (Ned.), van W>ely (Ned.), Ludo Van den Bos, Kenneth Theunissen7X, Timothy Hurd (N.Zeeland) 2X, Frank Steyns (Ned.), Koen Cossaert, Carl Van Eindhoven (Ned.), Michel Dickens, Henri Groen (Ned.), Frits Reynaert (Ned.), Liesbeth Janssens, Marc Van Bets, Erik Vandevoort, Karel Keldermans (USA), Carl Van Eyndhoven, Bert Augustus, Rose-Marie Seuntiëns (Ned.), Geert Bierling (Ned.), Ana Elias (Portugal) en Petro De Smedt. Waar geen aantal bijstaat was het optreden éénmalig. Als er geen land bijstaat zijn het Belgen.
17 Gastbeiaardiers op onze oude beiaard 1951 - 1985
Wijlen Jef Rottiers bespeelde onze oude beiaard 925 maal volgens de archieven. Op het Internationaal beiaardfestival schakelde hij voor het eerst gastbeiaardiers in. Op 23 en 24 april 1955 was het zover. E.P. Feyen, organist - beiaardier van de abdijkerk van Grimbergen opende het festival. Daarna traden achtereenvolgens op : Jack C.M. Paice (London), André Waegemans (Tienen), Alfred Dubois (St.-Amand-les- Eaux), Gust Drossens (Lokeren), Renaat Van Steenwegen (Leuven), Adriaan De Groot (Bergen-op-Zoom). Het was uiteraard Jef Rottiers zelf die het festival opende en afsloot. De omkaderende feestelijkheden staan beschreven in onze archieven (nr.65). Op 20.6.1981 kwam Noël Reynders (Limburg), op 8.8.1981 Frederick Marriot (U.S.A.). 1983 en 1984 werden de jaren van de gastbeiaardiers : Eddy Mariën speelde resp. 5 en 6 maal. Marc Knops (Mechelen) 6 en 4 maal, op 4.6.1983 en 17.5 1984 kregen wij Marc van Eyck (Heverlee) te horen, op 4.6.1983 en 3.6.1984 speelde Koen Van Assche (Mortsel), op 25.6.1983 Jos Wouters (Genk), 20.8.1983 Marc Van Bets (Mechelen), op 20.5.1984 Margo Halsted (Californië) en tot slot op 17.6.1984 Frank Deleu (Kortrijk). Op 22 april 1985 overleed Jef Rottiers en nam Eddy Mariën over. Herman Boon pr. schreef zijn "In Memoriam" in het programmaboekje van dat jaar. (Zie blog : jef_sib_cl)
Om het beluisteren van onze beiaard aangenaam te maken werden er op de Brusselsesteenweg, tussen de statige eiken tegen de muur van de Plantentuin enkele banken neergezet. Zij dragen de naam van bekende mensen die al dan niet iets te maken hadden met de beiaard. De namen werden in de rugleuning uitgehakt. Zij dragen de namen van : August De Boeck, Jef Denijn, Arthur Meulemans, Paul Gilson, Pieter Brueghel en August Vermeylen. Later werden enkele rustbanken geplaatst tegen de pastorij. Daar gingen de beiaardliefhebbers zitten luisteren. Nadat de oude beiaard naast de nieuwe bibliotheek geplaatst werd, richtten wij een luisterplaats in, op de beste plaats om optimaal te kunnen genieten van de concerten, tussen de bibliotheek en de pastorij. Hier werden de namen van de "Vrienden van de beiaard" op gezet :
Jef en Irma Claes, pastoor T. Brams, familie Van Gijsel De Heu en Jules Van Campenhout, burgemeester Meise 1947 1976. Dr. Jan Van den Eynde had al een bank, maar we zetten er V.Z.W.Vrienden van de Beiaard bij.
De andere banken werden voorien van : Staf Nees, Jef Van Hoof en J. Lettens, de dichter, de belleman.
Recent werd er ook een naamplaatje aangebracht naast pastoor Brams : Herman Boon pr. ° 23.5.1930 - + 5.5.2005, onderpastoor in Meise van 1.9.1957 tot 1968, naar aanleiding van het overlijden van onze geliefde priester.
Het was stil in juli onder de toren van St.-Martinus. Wij riepen dan ook op om dan maar te gaan luisteren in Grimbergen. Er werd ondertussen een kleine affiche met op de ommezijde de gegevens over de oude en de nieuwe beiaard verspreid. In het infoblad (?) van de gemeente Meise wordt met geen woord gerept over deze concerten. Pastoor Bie Boon is echter attent via het parochieblad (!). Beiaardrecitals augustus 2005 op zondagen om 18 u. van op de St.-Martinuskerktoren, zonder haan noch kruis, van Meise, Brusselsesteenweg : 7 .8 Eddy Mariën met Vlaamse componisten 14.8 Eddy Mariën met Mechelse beiaardmuziek 21.8 Trevor Workman met Haydn, Bach, Beethoven, Schubert, Handel, Mozart Elgar en Nees 28.8 Ana Elias uit Portugal met barok, Vlaamse meesters, Portugese fado's en eigen compositie 4.9 Eddy Mariën met composities door vrouwen als afsluiter. Een en ander paste beter op 11 en 21 juli. De Europese hymne zou ook haar plaats moeten krijgen ev. op de verjaardag van het verdrag van Rome. Volgend jaar beter !
Op 22 maart 1952 verschenen in het Belgisch Staatsblad de statuten van "De vrienden van de beiaard van Meise" in twee talen. De namen van destichters werden voor eeuwig in de nieuwe beiaardbanken gebeiteld. Dat zijn de echtparen Jean-Bapist Van Gijsel - De Heu Jeanne, Jacques Dansette - Van Gijsel Jeanne en Jozef Claes - De Boeck Irma ; Emile De Heu, pastoor Teophiel Brams, schepen Jan Van den Eynde en burgemeester Jules Van Campenhout. In artikel 7 staat : "Bij zijn (J.B.Van Gijsel) dood, ontslag of in de onmogelijkheid zijn voorzitterschap uit te oefenen, gaat dit van rechtsweg over op mevrouw J.B.V.G.-De Heu en na haar op de heer Jean - Paul Van Gijsel of aan gelijk welke andere persoon door hen aan te duiden." Dit wil zeggen dat Jean - Paul Van Gijsel nog steeds voorzitter is. Alle andere vernoemden zijn ondertussen overleden.
Klok en klepel , hamer brons klinken kleurend klanken rond trappend, stampend, bonkend klingelend en beierend tokkelend en slaand zo bont dreunen klanken nu ter ere van de trotse beiaardheren. Jef De Cuyper
Dit gedicht is opgedragen aan de heren die de grondslag legden voor onze eerste beiaard. Jan is Jan Van Gijsel, die het grootste gedeelte betaalde en elk jaar de "Vrienden van de beiaard" uit de rode cijfers hielp. Jules staat voor de burgemeester van toen, Jules Van Campenhout, vriend van iedereen. Theo is de voornaam van pastoor Theophiel Brams, die de anderen kon overhalen om voor de nodige fondsen te zorgen.
Hij slaat zijn vaste vuisten warm en spant van elke toon de worp. Hij weet zich diep aan handen arm in d hoogste kamer van ons dorp.
Maar als zijn lied naar d aarde sneeuwt en smelt in t zoelen van de wind, en menig heimwee opengeeuwt zoals een vers ontwakend kind...
Ik lag met open ogen in het gras en heb mijn moeheid met zijn rust omzoomd. Tussen mijn hart en het gebroken glas der klokken heb ik blij van God gedroomd.Boon Herman pr.
Tijdens de maand juli nemen onze beiaardiers vakantie. Dat is jammer. Maar niet getreurd want Rien Aarssen speelt in deze vakantiemaand meer dan ooit op de beiaard van St.-Servaas in Grimbergen. Wie wil kan daar gaan luisteren in de abdijtuin. In augustus hernemen onze concerten : zondag 7.8. Eddy Mariën met Vlaamse componisten om 18 u. zondag 14.8 Eddy Mariën met Mechelse beiaardmuziek om 18 u. zondag 21.8 Trevor Workman met klassiek, Elgar en Nees om 18 u. zondag 28.8 Ana Elias (Portugal) met o.a. prachtige fado's om 18 u. zondag 4.9 Eddy Mariën composities van vrouwen om 18 u. Wij hopen dat ondertussen de luisterplaats zal uitgebreid zijn en dat de oude beiaard vervolledigd wordt (8 klokjes, klavier en automatisch klokkenspel).
Coördinator van dit jaarlijks evenement werd Piet De Cuyper. De feesten werden aangekondigd door de belleman Jos Lettens tijdens de markt op vrijdag. Daarvoor werden de replica van de reuzen Jan en Mie van de fanfare Concordia ingezet. De onderzitters voldoen aan de eisen van de orde Sibemol (autochtone Meisenaars). Tegenwoordig is er vrijdagavond "Jaas in Maas", een initiatief in de "stamënees" van Meise, dat nogal geldverslindend ten koste van het aantal concerten zou worden. Het werd recent uit het budget gelicht. Zaterdagavond was er feest. Wij wilden een "bal populaire", maar dat is er nooit van gekomen. Dat werd een Nacht van de Beiaard , waar fondsen verzameld zouden worden voor de nieuwe beiaard en allerhande caritatieve initiatieven. Volgend jaar wordt een echt volksbal in openlucht overwogen. Zondag : rommelmarkt, evenementen en de apotheose met de klokkenworp na het concert op de beiaard. Bij goed weer ziet het centrum zwart van het volk.
In 1983 werd gestart met beiaardfeesten en rommelmarkt in het kader van de vredesfeesten op 8 mei. Dat inspireerde schepen Bert om in 1985 in de Cultuurraad vrijwilligers te vragen om een Beiaardcomité op te richten om aan onze beiaard de weerklank van weleer terug te geven. Piet en Jef De Cuyper gingen hierop in.
Aan de "stamtisch " (ronde tafel voor stamgasten) in "stamënee Dën Beiaart" (geschreven in Meises dialect), waar destijds in 1952 de 1ste vergadering doorging van de "Vrienden van de Beiaard" hielden we de eerste vergadering van het comité. Op de stichtingsvergadering waren aanwezig : pastoor Bie Boon, schepen Noël Catry, beiaardier Eddy Mariën, Lisette Haeck, Piet De Cuyper, Jef De Cuyper, Piet Cleynhens, Tilda Rottiers en Martha Schokaert. Voorzitter werd Lisette Haeck tot 2005 d.i. gedurende 20 jaar. Zij blijft erin maar liet zich vervangen, om wille van haar leeftijd, door Stef De Ridder.
Er werd op 23.2.1952 een V.Z.W. De vrienden van de beiaard opgericht, die instond voor het dagelijks beheer van de beiaard, die eigendom werd van de kerkfabriek.Jan Van Gijsel werd voorzitter,mevrouw Van Gijsel De Heu en Jan Van den Eynde, ondervoorzitters,burgemeester Jules Van Campenhout penningmeester, penningmeester en Jef Claes, secretaris, doctor Dansette, Jeanne Van Gijsel, architect Emile De Heu en pastoor Theophiel Brams en Irma Claes, leden.
De werkpaarden van toen waren het echtpaar Jef en Irma Claes.Jef was reporter voor Het Volk en verslaggever voor de Senaat.Elk jaar stelden zij het beiaardboekje samen, waarin Jef Rottiers zorgde voor het programma. Jef Rottiers, de eerste beiaardier tot 1985, werd opgevolgd door zijn pleegzoon Eddy Mariën.Er werd tot 39 keer per jaar een concert of een bespeling georganiseerd.In 1955 werd zelfs een Internationaal Beiaardfestival gehouden.Vanaf 1955 kwamen er ook gastbeiaardiers : Willem Harthoorn (Nederland Goes), Paice (Groot Brittanië), Waegeman (Tildonk), Dubois Alfred (Frankrijk), Drossens Gust (Lokeren), Van Steenbergen Renaat (Leuven), de Groot Adriaan (Bergen op Zoom) en pater Feyen (Grimbergen).
Elk jaar paste de gulle mecenas Jan Van Gijsel, de verschillen in kas bij, op voorlegging van het financieel verslag door burgemeester Jules Van Campenhout.
In 1983 werd gestart met beiaardfeesten en rommelmarkt