Archief 53 en 56 Gisteren was ik weer de enige toehoorder bij het Paasrecital door Eddy Mariën op onze beiaard. Gelukkig werden de misgangers nog opgevrolijkt voor ze de Paasmis bijwoonden. Er schort opnieuw iets aan de publiciteit voor onze concerten die door de Cultuurdienst verzorgd wordt. Wij vinden in 1954 twee uitzonderlijke initiatieven op onze oude beiaard. Met het Davidsfonds werd het Guldensporenfeest opgezet op 11 juli om 20 u. Jef Rottiers voerde werken uit van bekende Vlaamse meesters : P. Benoit, E. Hullebroeck, E. Tinel, J. Blockx, K. Mestdagh, J. Van Hoof, K. Miry e.a. En tijdens de Kerstnacht om 23 uur, voor de Kerstnachtviering kon men "zingend in de heerlijkste klokkentaal de schoonste Kerstliederen van ons volk" horen weerklinken uit de toren van St.-Martinus Meise dank zij het hamerend talent van Jef Rottiers..
Het beiaardseizoen werd reeds ingespeeld op verschillende plaatsen. In Meise is er een bespeling met Pasen en dan is het wachten tot de beiaardfeesten. Archief 57 - 58 Drie krantenknipsels verslaan het internatuionaal beiaardfestival in Meise. De Standaard pakt uit op 1.5.1955 met "Die Winter is verganghen", naklanken van het Internationaal Beiaardfestival te Meise. De ondertitels zijn : 'Internationale belangstelling' en 'De boodschap der Amerikaanse beiaardiers'. Het artikel eindigt met : De beiaard speelt zo schoon hij kan! De vreugde heerst alom'. In Het Volk van 25 april 1955 : "Voor de eerste maal in België : Internationaal beiaardfestival in Meise ; Hulde aan kunstbeschermer J. Van Gijsel met 'Kubnstavond' en 'Klokkenfeest'. De vijf eerste beiaardbanken werden toen onthuld en er was reeds een klokkenworp.
Op 22 maart 1952 verschenen de statuten van de VZW De vrienden van de beiaard" in het Belgisch staatsblad. Maar daar had ik het reeds uitvoerig over. Een hele reeks artikelen uit de kranten van 1955 verslaan het Internationaal Beiaardfestival dat op poten gezet werd door de VZW. We beschikken ook nog over de programmabrochure. De feestelijkheden begonnen reeds op 23 april met een beiaardrecital door Jef Rottiers, waarna een grote kunstavond met declamatie, zang, muziek en film van verscheidene vooraanstaande kunstenaars en tot slot een gezellig samenzijn in de Brueghelzaal van het "Beiaardhofje". Het vervolg werd zoals beschreven op zondag 24 april gehouden na de hoogmis. In Le Soir : "Meise. Le festival international de carillon." Het Nieuwsblad bracht : "Brabantse Pinkstergloed : Grimbergen en Meise op hun best" en "Koningsschieting in Meise" met foto. "Meiklokjes wachten u te Meise", met een foto van het Cantabile koor van Jette. ER was een mooie affiche met een pentekening van de beiaardier aan het klavier "Preluden". De Standaard : "Daar zal de beiaard spoelen" met een cartoon van Pil (opgenomen in de PPS over de beiaarden van Meise. Als promotiematerieel werd er ook uitgepakt met klokjes in papier waarop meertalig de concerten van 1954 aangekondigd werden. In De Linie verscheen een tekening van Jef Rottiers van het domein Van Gijsel "De Drietorenhoeve" met "Festival van volkse allure : Meiklokken te Meise". Er was ook een officieel bericht aan de bevolking uitgaande van het inrichtend comité "Edele Brabant" dat de VZW De vrienden van de beiaard versterkte. Er werden ook steunkaartzen verkocht voor 10 fr. en er was ook een drietalige circulaire "Welcome in Meise".
A42-43 Persbericht Op 14.6.54 schreef waarschijnlijk Jef Claes : Beiaardconcert op Guldensporendag. Wij vestigen de bijzondere aandacht van de Vlamingen uit Brussel en Brabant op het Beiaardconcert dat op zondag 11 juli 1954, van 20 tot 21 uur, zal gegeven worden op de beiaard te Meise en dat geheel in het teken van de Guldensporenviering. Beiaardier Jef Rottiers zal een programma van Vlaamse muziek uitvoeren gewijd aan volks -, kunst - en strijdliederen en dat o. m. werken van Benoit, Blockx, Antheunis, Mestdagh, Tinel en Hullebroeck. De "Vrienden van de beiaard" te Meise hopen dat hun initiatief op prijs zal worden gesteld en verwachten een talrijke opkomst van Vlaamse belangstellenden voor dit Guldensporenconcert. (geschrapt : zou niet nalaten indruk te maken op de bevolking van het door verfrasing bedreigde Meise). Meise ligt langs de autobaan van Brussel naar Antwerpen, op 12 km van de hoofdstad. Te bereiken met ram L (Londerzeel). Vertrek Brussel - Noord 19 u. 10. Dit klad was gericht aan De Brusselse Post Zennestraat 37, Brussel. Er steekt ook een krantenbericht bij van Standaard 3.7.1954, gebaseerd op dit bericht met toevoeging : ... en componist Jef Rottiers, leerling van Jef Denijn en Staf Nees en Na het concert, gezellig samenzijn in de herberg "Onder de Beiaard" bij de kerk.
Omtrent de inwijdingsplechtigheid van de beiaard in 1951 bezitten wij nog twee artikels : "Reeks van zingende torens ingezet" van R.M. en "Hart van Brabant zingt te Heembeek en Meise - Medaillon voor Benoit en klokkenspel voor zijn volk". De officiële uitnodiging van het gemeentebestuur van Mol voor de plechtige inhuldiging van hun beiaard op 12 augustus 1951 aan de burgemeester geeft ons ook heel wat gegevens over beiaarden in Vlaanderen. Sedert 1951 was er dus ook contact en samenwerking met Mol. Hun programma bevatte : beiaardconcert door Staf Nees en Frans Vos, beiaardbespeling door John Gebruers (Antwerpen) en Jef Van Stappen (Muizen), concert op kiosk door fanfare, beiaardbespeling door Z.E.H. Waterschoot, prior van de abdij van Postel, opvoering van dansen door De Klepperman uit Mol en Torenbrand!?
A47 dinsdag 21 november 1950 verscheen in De Standaard "De plechtige wijding van de nieuwe beiaard van Meise bij Brussel". Dit was de wijding van de klokken die opgesteld stonden in de kerk. De foto's zijn in ons bezit en verschenen in "Meise, onder de toren van St.-Martinus" - Het Streekboek van Jef De Cuyper Sib. Mgr. De Smedt , Pastoor Brams, mevrouw Van Gijsel, burgemeester Jules Van Campenhout, volksvertegenwoordigers Jan Van den Eynde en Corneel Verbaanderd en de plaatselijke notabelen gingen in stoet van de pastorij (toen nog ommuurd) naar de kerk, tussen de schoolkinderen en de leden van de katholieke actiegroepen. Oud - pastoor Raeymaekers, aalmoezenier Thoens van de zusters Augustinessen van Jette, pastoor De Belder van Rode en geestelijken uit de omliggende parochies woonden de wijding van de klokken bij. Alfons Leemans dirigeerde het parochiekoor met aan het orgel Louis Joos. De vier grote klokken : Martinus, Maria, Johannes en Johanna werden gezalfd en vervolgens geluid door hun peter of meter, mevr. Van Gijsel, de heer Van Campenhout, mevr. Emmerechts en de heren Van den Eynde en Verbaanderd. Mgr. De Smedt beklom de kansel en een pontificaal lof besloot de plechtigheid in de kerk. De kinderen kregen doopsuiker. Mijnheer Van Gijsel en burg. Van Campenhout en Mgr. De Smedt hielden een dankwoord en mevrouw Van Gijsel nodigde uit op haar landgoed waar nog gezellig werd nagekaart en de intentie geuit werd de beiaard in de toren te plaatsen in december. De eerste bespeling zou gebeuren in juni 1951.
Archief 41 - 45 We halen de nummering van het archief even door elkaar, want ze is niet conform aan de chronologische ordening. 41 - 42 We vinden hier 2 brieven van het gemeentebestuur met een oproep om deel te nemen aan de stoet naar aanleiding van de feestelijkheden (stoet en tuinfeest) bij de inhuldiging van de beiaard. De muzikanten kregen een vergoeding van 10 fr. en de maatschappijen met minstens 25 muzikanten kregen nog 1000 fr. 43 is een brief van G. Verbaanderd, volksvertegenwoordiger in de kamer waarin hij aandringt om mee te doen. 44 persknipsel "Reeks van zingende torens ingezet - Inwijdingsplechtigheid vanbeiaard in Meise - aanwezigheid van talrijke vooraanstaande personaliteiten.
Excellentie, Prinses, Heren ministers, Heer gouverneur, Dames en Heren, Mijn waarde medeburgers, Als voorzitter van de vereniging "De Vrienden van de beiaard van Meise" valt mij de aangename taak te beurt U een woord toe te sturen over de beiaard. En vooreerst wil ik u bedanken voor uwe gewaardeerde tegenwoordigheid, waardoor u het beiaardfeest opluistert en er de betekenis aan geeft van een feest dat alle standen van de bevolking aanbelangt. Wat is een beiaard ? Een beiaard, hoe eigenaardig dit ook moge schijnen, is een volksspeeltuig bij uitmuntendhied, dat de kunstzin van ons volk ten zeerste helpt ontwikkelen. Het lied en de beiaard zijn onafscheidelijk met elkaar verbonden; voor het vertolken van volksliederen is het een bizonder geschikt instrument. Hij vervolgt dan met "De geschiedenis van de beiaard van Meise." - Jan Van Gijsel was voorzitter van "De Vrienden van de Beiaard" - Er was ook een inhuldiging op een andere datum. - Deze beiaard van 47 klokken werd (voor het grootste gedeelte) geschonken door de Heer en Mevrouw Jan Van Gijsel - Deheu en plechtig ingewijd op 10 Juni 1951.
De inhuldiging van de beiaard van Meise op 10 juni 1951 kreeg een nooit geziene weerklank in de pers. Inhuldiging van een Beiaard in Meise - De gemeente in feest, Meise kreeg zijn beiaard - een feestelijke dag ; in de Brusselse post, L' inauguration du nouveau carillon de Meysse in La libre Belgique, Medaillon voor Benoit en klokkenspel voor zijn volk van K. met Hart van Brabant zingt te Heembeek en te Meise, L'inauguration du carillon de Meysse, oú fanfares et voix humaines luttent contre les voix de bronze van L.V., Nouvelle voix sur le Brabant - Le carillon de Meysse égrènera les heures traquilles in Le Soir, Foto's uit het Nieuwsblad en het Laatste Nieuws.
De persconferentie bij de inhuldiging van de nieuwe beiaard werd hier beschreven. De pers werd uitgenodigd op het landgoed van Jan Van Gijsel. "Een ongelofelijke geschiedenis" noemt de journalist het feit dat de gemeente Meise van toen, met amper 3000 inwoners, een eigen beiaard bezit. De rol van Staf Nees wordt nog eens belicht en de eigenaardigheid dat het hier gaat om een instrument van Belgische makelij. De journalist spreekt ook over een hoeve van het kasteel waar keizerin Charlotte lange jaren zou verbleven hebben. Dit lijkt mij een misverstand. Het zal wel over het landhuis van Van Gijsel gaan, dat vroeger tot het grote domein van Leopold II behoorde. Hij maakt verder nog gewag van het ganse domein van 200 ha. Het beheer van het kasteel werd toen toevertrouwd aan prof. Robbijns van de Leuvense universiteit en die de kruidtuin uit Brussel moest oeverbrengen naar het domein in Meise. Hij geeft verder nog het volledige programma van de inhuldiging.
A16 Le carillon de Meise Ook in de Franstalige pers werd de inhuldiging van onze beiaard aangekondigd. Het was een manifestatie van nationaal belang. De rol van Jan Van Gijsel als "businessman accompli et mécène" werd in de verf gezet. Er werd echter de indruk gegeven dat hij de beiaard schonk. Dat is zo voor een groot deel. Maar de parochianen en de kerkfabriek zorgden ook voor enkele klokken. "Mais le carillon de Meise possède une valeur particulière du fait que toputes les cloches ont été fondues simultanément et se distinguent, de ce fait, par une grande homogénité." Dit argument werd overgenomen door de Commissie voor Monumenten en Landschappen. De oude beiaard van Meise is de enige overblijvende die aan dat kwaliteitscriterium voldoet. Daarom is het een ramp, dat er 8 klokjes gestolen werden, voor dat ze buiten aangebracht werden voor de bibliotheek van Meise. Na nog eens de rol van Staf Nees toegelicht te hebben geeft de auteur overzicht van de feestelijkheden. Er werden volgens dit artikel 1000 overdekte plaatsen voorzien, voor in het geval dat het zou regenen op 10 juni 1951.
In deze rubriek verscheen op 7 juni 1951 in het Laatste Nieuws de aankondiging van de inhuldiging van de oude beiaard op 10 juni 1951. Het artikel bestaat uit 3 delen : 1. Inhuldiging op 10 juni 2. Het schone Meise 3. De feestelijkheden " Het aloude kerkje werd vaak hersteld en vergroot, maar zijn bescheiden toren kan geen zwaarbrommende klokken verdragen. Men heeft er daarom een volledige (klopt niet), maar op de lichtere toren afgestemde beiaard van 47 klokken ingebouwd."
Onder deze titel verscheen in 1951 een artikel in de Franstalige pers : "Le carillon de Meysse égrènera les heures tranquilles" van een zekere L.V. De auteur heeft het over een aandachtspunt in het landschap : de toren. Waar hoorden wij dat nog ? Als je ergens naartoe wil richt je je bij het binnen rijden van een gemeente meestal op de kerktoren. Aanvullend is er het geluidsaspect. Onze torens in onze oude Vlaamse steden geven het uur regelmatig aan via het klokkenspel. Dit gelijkdaardig decor werd toen in Brabant verrijkt met een exemplaar in Meise. Hij betoogt : "cette averse de sons cristallins sous un ciel dont on avait désappris l'azur, donna un air de fête au paisible village brabançon perdu parmi les verdures ." Hij zou nu eens moeten terug komen om de kristallen klanken te beluisteren, naast het uitgestrekte groen van de Plantentuin van Meise. Hij somt de feestelijkheden op : concerten, koorzangen Edgard Tinelkring, hommage aan Peter Benoit (50 jaar geleden overleden), Vlaamse kermis in het sdomein Drijtoren (VanGijsel). "Et ainsi, une nouvelle voix chantera sur le Brabant,animant désormais la campagene paisible d'une présence familière et heureuse."
Twee handgeschreven velletjes papier, op de ommezijde 'sinistres-Incendie' schreef Maurits Roelants op 7.6.1951 te 13h10 : Beiaard, het instrument bij uitstek van het Volkslied. Meise in Brabant heeft een beiaard gekregen of liever Vlaanderen heeft een beiaard bij -rijker geworden - in Meise het lieve, rustige dorp, te midden van groen en beboste parken. Mr. Jean, en niet Jan Van Gijsel, want Jean is een Vlaamse naam in Brabant, is een volbloed Vlaming en Lieven Goevaert moet met welbehagen neerzien op zijn vice-voorzitter van het V.E.V. geboren te Elewijt bij Mechelen, volkskind bij uitstek. Rolants heeft hem gekend als ijzerwegbediende te Vilvoorde, heeft hem gezien bij hem thuis in zijn luxueus Meise, waar zovelen gulhartig werden ontvangen. Hij heeft hem gezien in zijn stallen, de flanken strelend van zijn kweekpaarden, de korte nekken van zijn stieren en de dikke kont van zijn melkvee als een echte boer. Hij heeft hem gezien in zijn presidentiële zetel met streng toezicht, bij het lezen van een brief, geen woord noch letter die hem ontsnapt. Hoe kwam Meise aan zijn beiaard, door samenwerking van Z.E.H.Pastoor Brams en Staf Nees, stadsbeiaardier van Mechelen die de milde gever Mr. Van Gijsel er gemakkelijk konden overtuigen, dat hij iets degelijks moest geven, in de plaats van iets bekrompen. De feestelijkheden worden ingezet te 12 uur enz. enz. Staf Nees. Edgard Tinelkring. Al de Vlaamse kunstenaars en wereldberoemde figuren in de muziekkunst zullen gelegenheid krijgen hun muziek te lmaten horen te Meise, door de beiaardiers van Vlaanderen.
In het archief van onze oude beiaard berusten onder nr.9 de statuten (tweetalig) van De Vrienden van de Beiaard". Hierover berichtte ik reeds. Nr.11 ontbreekt : Het Volk za. zo. Een prachtig artikel : "Meise, een landelijke gemeente in de schaduw van de hoofdstad". Er staan 7 foto's in : 1. De kerktoren vanuit de Ommuurde tuin van de pastorij. Nu is deze tuin een parking. 2. Een zicht op 'de Kaarlijk', gelegen halverwege de baan van Amelgem naar de zes wegjes (Oppem). 3. Jef Rottiers aan het klavier. 4. De schutters van de Sint - Sebastiaansgilde,op de wipweide met pastoor Brams. Baron d' Hoogvorst was toen hoofdman en de voorzitter was Frans Doms. Wie van deze gilde, die reeds in de XVde - XVIde eeuw werd gesticht, lid wenst te worden moet op één been twee glazen geuze drinken en vervolgens trouw zweren aan het eeuwenoud reglement. 5. Een binnenzicht in de pastorij, waar momenteel de gemeenteontvanger zetelt en waar onze nieuwe haan voor de kerktoren mistroostig in een hoekje staat te wachten tot hij op de toren geplaatst wordt met het kruis. 6. Pastoor Brams in de tuin voor zijn pastorij. 7. Een foto van de toen 79 jarige Rosalie Bogaerts, ook genaamd Rosalie van de Manke Vos , die jaren lang in dienst was als strijkster van keizerin Charlotte.
In de Gazette de Liège verscheen een artikel : Liège, ma belle ville ... Les carillons ne chantent plus ...van Leon M. Linze Hij geeft een geschiedenis van het beiaardqspel vana fde Vde eeuw tot nu. Hij beweert dat hij de beiaarden van Luik één voor één hoorde zwijgen, behalve de kathedraal. Hij heeft het ook over Jef Denijn en zijn leerlingen. In Luik zouden ook "Les amis du carillon" bzestaan hebben. Ze zijn, zoals bij ons, helaas overleden. Hij eindigt met volgende oproep :"Encore une fois, je lance un appel qui trouvera, je n'en doute pas, son écho dans le coeur des Liégois amoureux d'art et de tradition! Liège, qui fût la ville des carillons, qui connut dans son passé, de nombreux fondeurs de cloches, dont les noms ont mérité de passer la célébrité. Liège va-t-elle laisser se perdre chez elle, cet art campanaire dont elle pouvait, jadis s'enorgueillir, tant il était, chez nous, porté à un nivzeau élevé?
In het archief van de oude beiaard figureert onder dit nummer een pamflet over het Internationaal Beiaardfestival op 23 en 24 april 1955. Er was een drietalige flyer om het aan te kondigen : Gij allen die dit eerste Internationaal Beiaardfestival te Meise bijwoont : wees hartelijk welkom! Voor U zingen de klokken van vrede en vreugde, van broederschap en eeuwige schoonheid. Ontdekt Meise, ontdekt Luistert naar de beiaardconcerten gegeven door Jef Rottiers van Mei tot September, elken Zondagavond van 8 tot 9 uur.Brabant en komt terug. Er was een uitgebreid programma. zaterdag 23.4 : klokken luidenhet festival in, begroeting en openverklaring door burgemeester Jules Van Campenhout, eerste beiaardrecital door Jef Rottiers, kunstavond in de Kursaal met knapenkoor Cantabile (Jette), film "Kent uw beiaarden" van henri Storck, feestrede door Bert Peleman, gedichten door Antoon Van der Plaetse en liederen door Victor Van Frachen en zangrecital op de verlichte kerktoren door tenor Robert Gooris en aansluitend beiaardrecital door Willem Harthoorn (Goes) en gezellig samenzijn in de stamenees van Meise. Er was ook een nachtwandeling door het nieuw - verlichte Meise. zondag 24.4 : H.Mis, receptie met tentoonstelling, beiaardrecital de E.P.Feyen, beiaardbanket, recital door Jack.m.Paice (London), klokkenfeest met onthulling van 5 beiaardbanken, beiaardrecital met achtereenvolgens André Waegemans (Tienen) - Alfred Dubois (St.-Amand les Eaux, Gust Drossens (Lokeren), bruegelmaal, opnieuw recital met Renaat Van Steenwegen (Leuven) - Adriaan de Groot (Bergen op Zoom) - Jef Rottiers, waarna gezellig samenzijn in het Bruegelzaaltje in het lokaal "Onder de Beiaard" en elders. Er was ook 'klokjeswerpen' met prijzen. Welcome in Meise ! To you all attending this first international carillon festival in Meise : heartly welcome ! For you the bells are singing a song of joy and peace, of brotherhood and eternal beauty. Discover Meise, discover Brabant and come again. Listen to the carillon concerts by Jef Rottiers from May to September each sunday evening from 8 to 9. Meise is awaiting for you !
Archief 7 : Toespraak burgemeester Jules Van Campenhout n.a.v. de viering van Jef Rottiers, 25 jaar beiaardier van Sint - Martinus Meise. De aanvang van de toespraak spitst zich toe op de overladen agenda : "feest van de bloedgevers, rommelmarkt door de handelaars en middenstanders van ons dorp en de 11 juliviering." Hij gaat verder met " en wie is nu voor ons Jef Rottiers" Hij beklemtoonde verder de grote rol die Jef Rottiers speelde in de beiaardkunst in Vlaanderen(zoals reeds uiteengezet in deze rubriek). Hij eindigde met : "Het verleden leeft in ons. Het heden hoopt op ons. De toekomst straalt in ons. God is met ons."
Talent december 1995 In dit tijdschrift verscheen een artikel over : 'Een beroep-Beiaardbouwer' 'Vier generaties klokken' over de familie Michiels die toen al ruim een eeuw beiaarden en torenuurwerken maakte in de schaduw van de Mechelse Sint - Romboutstoren. Deze familie vervaardigde onze oude beiaard. Monumentenzorg stelde vast dat het de wellicht enige volledige Michiels - beiaard is. Dit is reden genoeg om hun eis te voldoen, om het instrumzent terug bespeelbaar te maken. De bib zit met plaatsgebrek en kan via een eenvoudige ingreep een prachtige leeszaal maken door de binnentuin af te sluiten en te overdekken. De oude beiaard staat er juist voor en kan geïntegreerd worden door er een zonneranda over te plaatsen. Dan kan het publiek de beiaardier zien spelen. Ik zal er alles aan doen om dit te doen realiseren. Het artikel bevat de geschiedenis van onze klokkengieter. Hij is gevestigd op de Korenmarkt in Mechelen.
