Pompoenen behoren tot de bessenfamilie en zijn daarom verwant aan komkommers en meloenen. Wat ze met elkaar gemeen hebben, is dat hun vruchtvlees is bezaaid met zaden. De pompoen kan met recht de grootste bes ter wereld worden genoemd: de weelderigste exemplaren kunnen enkele honderden kilo’s wegen. Daar kun je een flinke pan soep van koken.
In totaal zijn er meer dan 800 verschillende soorten pompoen. De bekendste en meest gebruikte in de lokale keuken is de hokkaidopompoen. De kleur van de pompoen varieert van geel tot oranje tot groen. Ook de vorm is behoorlijk divers: er zijn ronde en ovale pompoenen, met en zonder uitlopers.
Hoewel pompoenen in botanische zin als vruchten worden beschouwd, worden ze vanwege de voedingsstoffen die ze bevatten en hun nootachtige, zoete smaak vaker als groente gebruikt. Pompoensoep en pompoen uit de oven zijn in de herfstmaanden erg populair. Maar pompoen doet ook de harten van bakfans sneller kloppen: pompoenpuree kun je gebruiken om taarten, koekjes of muffins te verfijnen. In dit artikel vind je een aantal
Herkomst en seizoen
De pompoen komt oorspronkelijk uit Midden- en Zuid-Amerika, waar hij duizenden jaren geleden tot voedsel werd verwerkt. Later werden ook de pompoenplanten naar Europa gebracht en hier geteeld. Tegenwoordig heeft de pompoen een vast plekje in de lokale herfstkeuken.
Bij ons zijn pompoenen in het seizoen van september tot november. Maar aangezien je pompoenen behoorlijk lang kunt bewaren, kun je tot in het voorjaar van je favoriete gerechten met pompoen genieten.
29-09-2022 om 16:03
geschreven door julie (Arlette)
Voor de paddenstoelen liefhebber is de herfst het seizoen waarin op ontdekking kan worden gegaan. Vanaf oktober schieten namelijk veel paddenstoelen uit de grond omhoog, maar waarom zien we paddenstoelen eigenlijk vooral in de herfst?
Ideale omstandigheden
Paddenstoelen zijn de vruchtlichamen van schimmels. De reden dat paddenstoelen groeien in de herfst heeft dan ook alles te maken met de omstandigheden waaronder schimmels het best groeien. In de herfst zie je vaak een nog warme grond, een relatief hoge temperatuur en doorgaans veel regen (die zorgt voor een vochtige ondergrond). Deze elementen creëren een ideale plek voor paddenstoelen om zich te laten zien. Als de herfst voorbij is en de paddenstoelen niet meer zichtbaar zijn, is de schimmel wel nog steeds aanwezig in de bodem. In de vorm van een netwerk van draden, het mycelium. Hij valt alleen niet of minder op.
Paddenstoelen laat dit jaar
Wie de laatste tijd op ontdekkingstocht door het bos is geweest, is het vast opgevallen dat op veel plekken nog maar weinig paddenstoelen waren. In ieder geval veel minder dan dat er normaal in oktober te vinden zijn. Dit komt dan ook doordat we een lange periode van droogte hebben gehad, waardoor de paddenstoelen niet goed konden groeien. Ook de paddenstoelen die zich op het hout bevinden zie je nog weinig, omdat ook de boomstammen zijn uitgedroogd. Ze wachten op de regen om in grote getalen tevoorschijn te komen.
25-09-2022 om 15:56
geschreven door julie (Arlette)
De lengte van dag en nacht zijn overal op aarde gelijk. De herfst-equinox valt jaarlijks op of rond 23 september. Herfstpunt 2022: vrijdag 23 september 03:03 uur
Kenmerken van de herfst
Het wordt steeds vroeger donker.
De zon heeft steeds minder kracht omdat hij lager staat en buiten wordt het steeds kouder.
De wintertijd gaat weer in.
Bomen en planten maken zich op voor de winter.
Je ziet veel vruchten en zaden in het bos.
Sommige dieren maken zich klaar voor hun winterslaap of winterrust.
Trekvogels trekken naar warmere gebieden om te overwinteren..
Dagen worden korter
Omdat de stand van de aarde ten opzichte van de zon voor het noordelijk halfrond anders wordt (de zon staat veel lager) hebben de stralen van de zon niet zoveel kracht meer. De dagen worden ook steeds 'korter' (het blijft korter licht). Op de laatste zondag van oktober wordt ook de wintertijd weer ingevoerd.
Herfstkleuren
In de herfst maken planten en bomen zich klaar voor de winter. In de herfst worden de dagen korter. De bladeren krijgen steeds minder energie van de zon. Ze maken dus steeds minder voedsel. Wel blijven ze water verdampen. Door de kou kan de boom geen water meer opzuigen. Als de bladeren aan de boom zouden blijven zitten, droogt de boom uit. De boom zou dan doodgaan. Daarom haalt de boom het bladgroen en andere bruikbare stoffen uit de bladeren. Als het bladgroen uit de bladeren verdwijnt, zie je alleen nog de rode en gele kleurstoffen van het blad. Zo ontstaan de prachtige herfstkleuren.
Knoppen
Ook maken struiken en bomen vast knoppen, die in het voorjaar weer gaan uitlopen. De knoppen zijn goed beschermd tegen de kou door schubben, die soms ook heel stevig en kleverig zijn, zoals de kastanje. Sommige knoppen zijn heel klein, maar anderen weer best heel groot (kastanje). Eenjarige planten sterven helemaal af, maar bij meerjarige planten sterven alleen de bovengrondse bladeren af. De wortelstok, wortelknol of een bloembol zal in de lente weer gaan uitlopen en een nieuwe plant of bloem vormen.
Vruchten
Struiken en bomen hebben uit hun bloemen van het voorjaar zaden en vruchten gemaakt. Sommige zaden zijn door de wind meegenomen, verspreid door het wegspringen van de zaden (bijvoorbeeld de springbalsemien), maar veel zaden worden verspreid via dieren. Zaden die in bessen zitten, worden elders weer uitgepoept. Andere zaden , zoals de eikels, kastanjes, beukennootjes, enz. worden verstopt als wintervoorraad, deels vergeten en hieruit groeien weer nieuwe planten en bomen.
Typisch voor de herfst zijn de vele paddenstoelen die je kunt vinden. Paddenstoelen groeien vaak op wat vochtigere plekken en die zijn er in de herfst volop te vinden. Een paddenstoel groeit uit een spore (een soort zaadje) dat uit de hoed van een paddenstoel is gevallen. Als een spore op de grond terechtkomt, kan er een paddenstoel uit groeien. Dat gebeurt alleen als de grond een beetje vochtig is. En het moet niet te warm en niet te koud zijn. Een paddenstoel maakt ontzettend veel sporen. Ze wegen niets en dwarrelen soms ver weg. Er zijn er daarom altijd wel een paar die op een goed plekje terechtkomen. Uit de spore groeit eerst één wit draadje. Al gauw is er een wirwar van witte draadjes: de zwamvlok. Aan het uiteinde van een draadje groeien kleine knobbeltjes. Die duwen zich omhoog door de grond en daar is hij dan... de paddenstoel. Een zwamvlok en een paddenstoel heten samen zwam. Er zijn veel giftige paddenstoelen. Eetbare paddenstoelen zijn de cantharel, de oesterzwam, het eekhoorntjesbrood en verschillende soorten champignons.
23-09-2022 om 15:45
geschreven door julie (Arlette)
’t Is triestig dat het regent in den herfst, dat het moe regent in den herfst, daar buiten. – En wat de bloemen wégen in den herfst; – en de óude regen lekend langs de ruiten….
Zwaai-stil staan graauwe boomen in het grijs, de goede sidder-boomen, ritsel-weenend; – en ’t is de wind, en ’t is een lamme wijs van kreun-gezang in snakke tonen stenend….
– Nu moest me komen de oude drentel-tred; nu moest me ’t oude vreê-beeldje gaan komen, mijn grijs goed troost-moedertje om ’t diepe bed waar zich de warme koorts een lícht dierf droomen, en ’t wegend wee in leede tranen berst….
… ’t Is triestig dat mijn droefheid tháns moest komen, en loomen in ’t atone van de boomen; – ’t is triestig dat het regent in den herfst…
Een erg triest herfstgedicht van VAN DE WOESTIJNE
19-09-2022 om 16:29
geschreven door julie (Arlette)
Zie je ook zoveel spinnen om je heen? Vanwege de warme zomer van dit jaar, zie je dit jaar veel meer spinnen dan normaal. In het najaar worden de nachten kouder en daarom gaan de vrouwtjes graag naar binnen. Hier planten ze zich voort. Mannetjes gaan dan ook op zoek naar hun partner. Het is echter niet zo dat er in de herfst meer spinnen komen, je ziet ze alleen meer. Het kan ook dat ze je meer opvallen omdat ze in de herfst volwassen en daarom groter zijn.
Spinnenseizoen is van korte duur
Ongeveer 23% van de Nederlanders is bang voor spinnen. Dit is nergens voor nodig. De meeste spinnen in huis zijn onschadelijk. Van de 43.000 soorten zijn er slechts 4 gevaarlijk. Het spinnenseizoen is gelukkig van korte duur. Van de tweede week van september tot begin oktober zie je een groot aantal spinnen. Het kan ook goed kloppen dat je de afgelopen maanden ook al veel spinnen gezien hebt. Door de zachte winter zijn er veel spinnen in leven gebleven die daardoor groter zijn dan normaal.
Nut van spinnen
Nu je omringd wordt door deze kleine, griezelige beesten, is het tijd om het nut van de spinnen even te benoemen. Spinnen zijn belangrijk voor natuur en milieu. Boeren zijn dol op spinnen. Ze smullen namelijk van de grote vijanden van gewassen, planten en bloemen. Zonder spinnen konden boeren veel minder oogsten. Door spinnen lopen de insectenpopulaties niet de spuigaten uit. Spinnen doden verschillende spinachtigen en spinnen, soms zelfs van hun eigen soort. Ook zijn ze een belangrijke voedselbron voor verschillende dieren. Zo smullen vogels en hagedissen van een spin.
15-09-2022 om 15:15
geschreven door julie (Arlette)
Meteorologische herfst Om praktische, maar ook klimatologische redenen begint de meteorologische herfst op 1 september en duurt tot 1 december. Voor meteorologen is het op deze manier makkelijker om seizoenen met elkaar te vergelijken. Ook komt het weerpatroon dat typisch is voor een seizoen (bijv. regen en wind in de herfst) beter overeen met de meteorologische indeling dan met de astronomische. Dat een nieuw weerkundig seizoen begint op de eerste dag van de maand, werd in 1780 door de Societas Meteorologica Palatina - een van de eerste internationale weerorganisaties - ingesteld.
Begin van de herfst
Datum: Land / gebied: Noordelijk halfrond
De astronomische herfst begint in Nederland en België op vrijdag 23 september. De herfst begint op het noordelijk halfrond (meestal) op 23 september en eindigt (meestal) op 21 december. Het begin van de herfst (22 of 23 september) is bepaald op basis van een afspraak.
Astronomisch gezien begint de herfst als de dag en de nacht even lang zijn. Tijdens de herfst worden de dagen steeds korter. Deze herfstevening vindt plaats op of rond 23 september op het noordelijk halfrond. De zon gaat dan door het herfstpunt en de dag en de nacht zijn ongeveer even lang. De herfst eindigt met de winterzonnewende (rond 21 december).
09-09-2022 om 15:47
geschreven door julie (Arlette)
Rij in de richting van Poperinge en overal zie je hoppevelden opdoemen. In de winter lijken de staken er wat vreemd bij te staan, maar in september is het volop hoppepluk. Dan geurt de hele streek naar “hommel”, de lokale benaming van hop. Wie hop zegt, zegt bier. En in het Hoppeland komen bierliefhebbers helemaal aan hun trekken met de vele brouwerijen en biersoorten die mensen van over de hele wereld weten te lokken.
De hoppe heeft dit jaar erg geleden onder die grote en aanhoudende droogte.
De opbrengst zal dus ook niet zo groot zijn als andere jaren.
In september start de hoppepluk.
Poperinge organiseert als centrum van de hoppeteelt in Vlaanderen om de drie jaareen originele Hoppestoet. Dit is een uniek evenement waaraan 65 groepen, 1400 figuranten en 12 praalwagens deelnemen. De Hoppestoet geeft de ontstaangeschiedenis van de hop weer, een overzicht van de diverse activiteiten te velde doorheen de vier seizoenen.
02-09-2022 om 16:39
geschreven door julie (Arlette)
Weetjes over de negende maand: melancholisch september
September is voor velen een melancholische maand. De vakantie is gedaan, men moet terug aan het werk en bij velen is de bankrekening zo goed als geplunderd na die dure reis of de dure start van het nieuwe schooljaar. De zon verliest aan kracht, de bladeren vallen van de bomen, het wordt sneller donker. Het huis zit vol spinnen. De kinderen moeten terug naar school. Kortom: de zomer is weeral voorbij! Maar de herfst heeft ook zijn leuke kanten: de mooie kleuren van de bladeren, gelegenheid tot het maken van prachtige foto's, het is net warm genoeg voor lange wandelingen, soms is er een mooie nazomer, mooie zonsop- en ondergangen, men kan lekkere appel-en perengerechten maken, er is fruit in overvloed voor confituur.
Spinnen in huis!
Een ander minder aangenaam kantje van september en van de herfst in het algemeen, is dat de spinnen nu ook binnenkomen, op zoek naar een beetje warmte. Voor veel mensen geen pretje. Want zelfs als heb je geen arachnofobie, toch is het zicht van deze acht potigen voor velen niet erg aangenaam! En nog erger: na een warme zomer waarin volop eten voorhanden was, kunnen de spinnen wel eens flink uit de kluiten gewassen beestjes zijn!
Einde van de zomer
Eenentwintig september luidt officieel het einde van de zomer in. De bladeren verkleuren en beginnen van de bomen te vallen. 's Morgens is er vaak mist. De dagen worden al snel een flink pak korter. Met een beetje geluk zit er nog een mooie nazomer in, maar de temperaturen voelen toch niet echt zomers meer aan. Deze nazomer wordt ook wel eens Indian Summer of oude wijven zomer genoemd
01-09-2022 om 16:01
geschreven door julie (Arlette)
Een vroege herfst voor bomen: nu al vallen de bladeren door "droogtestress"
Het is nog volop zomer, maar toch zie je al dat bomen hun bladeren beginnen te verliezen. De oorzaak daarvan moeten we zoeken bij de droogte van de voorbije weken, die zorgt voor droogtestress bij bomen. "Op langere termijn dreigen bomen zo uitgeput te geraken en zelfs te verdwijnen", zegt professor bosbeheer Kris Verheyen (UGent).
Verdedigingsstrategie
Dat bomen zich ontdoen van hun bladeren is een verdedigingsstrategie tegen de droogte. "Via de bladeren verdampt er veel water, door die bladeren af te stoten gaan bomen in beveiligingsmodus om vocht bij te houden", zegt Verheyen.
Maar dat heeft ook een keerzijde. "Want via die bladeren doen bomen ook aan fotosynthese. Als dat niet gebeurt, nemen bomen minder suikers op en vullen ze hun voedselvoorraden niet aan. Op langere termijn zorgt dat voor uitputting en minder weerstand.
Zelf doen: wortels sparen
Ook in de eigen tuin kun je volgens de professor bosbeheer wel wat doen, al zijn het vooral kleine ingrepen. "Je moet er vooral voor zorgen dat bomen niet belemmerd worden in hun groeimogelijkheden", zegt Verheyen. "Je moet dus zien dat de wortels niet beschadigd worden. Dat kun je doen door ver genoeg van een boom te blijven als je gaat spitten in de tuin, of door je auto niet net onder een boom te parkeren."
Als we de klimaatmodellen mogen geloven, zullen we dit steeds vaker zo snel meemaken.
Het is zeker geen wonderoplossing, maar volgens Verheyen is het wel absoluut noodzakelijk om rekening te houden met alles wat droogtestress veroorzaakt. "Want als we de klimaatmodellen mogen geloven, zullen we dit steeds vaker zo snel meemaken."
25-08-2022 om 15:43
geschreven door julie (Arlette)