31-01-2008: Hoewel de meesten onder ons iedere dag vers brood op tafel staan hebben is brood eeuwenoud, brood is van alle tijden. Brood is populair geworden bij de oude Egyptenaren en is sindsdien één van onze belangrijkste en primaire voedingsbronnen. Niet slecht voor een boterham, gemaakt van vrij eenvoudige ingrediënten (bloem, gist, zout en water).
Wanneer werd brood voor het eerst gebakken? Wat had Toetanchamon vandoen met brood? Waarom was er een gat in de eerste broden?
De oertijd
In de oertijd aten de mensen geen boterhammen, ze kauwden toen nog op rauwe granen. Pas later ontdekten ze dat je met dat graan ook andere dingen kan maken. Voortaan zouden ze het pletten, en met water mengen tot een papje. Hiervan maakten ze een dikke, ronde koek, die ze bakten op hete stenen of in gloeiende as. Zolang de koek warm was, bleef hij zacht, maar van zodra deze afkoelde, werd hij keihard. De koeken hadden meestal een gat in het midden. Zo konden ze worden opgehangen, om te vermijden dat knaagdieren ze zouden opeten.
De Egyptenaren
Al sinds 4000 voor Christus maken de Egyptenaren brood. Brood werd in die tijd zelfs gebruikt als betaalmiddel. Zij waren het ook die ontdekten dat je op basis van zuurdeeg een veel luchtiger brood kan bakken. In Graf DK62, waar Toetanchamon lag begraven, werd naast gouden schatten, meubels, kleren en wapens, ook brood teruggevonden. Kwestie van in die 'Goddelijke' wereld ongestoord te kunnen ontbijten.
De Grieken en Romeinen
Terwijl de Grieken voor meer broodvariatie zorgden op basis van onder andere maanzaad, room, anijs of honing, verfijnden de Romeinen onder meer de maalmethode. De rosmolen (molen die aangedreven wordt door een paard) is een uitvinding uit hun tijd. En zoals het een echt kunstwerk betaamt, kreeg elk brood de initialen van zijn bakker. De rijke Romeinen gebruikten broden als bord. Nadat ze het beleg hadden opgegeten, gooiden ze het brood gewoon weg.
De Middeleeuwen
Het was in de Middeleeuwen dat de eerste, echte bakkers er kwamen: zij verkochten brood in hun winkel. Meestal was dat op basis van rogge, wat goedkoper was dan tarwe. Geleidelijk aan begon men zuurdesem te gebruiken om het brood te laten rijzen. Wit brood was in de Middeleeuwen voorbestemd voor de rijken. Het werd ook wel herenbrood genoemd.
Negentiende eeuw
Stilaan werd het brood ook aan huis gebracht, in eerste instantie op de typische stoot-, honden- en paardenkar, maar later ook met de traditionele bakkersfiets. Op het einde van de negentiende eeuw mengde een Nederlandse bakker voor het eerst echte bakkersgist door het deeg.
Twintigste eeuw
Vanaf de jaren 60 is de opmars van speciaal brood en fijn gebak niet meer te stuiten. Met alle gevolgen vandien. Bij de warme bakker vind je tegenwoordig een brood of gebakje naar ieders smaak. Duitsland is het land (in Europa) waar je de meeste broodsoorten vindt: daar heb je de keuze tussen minstens 200 soorten brood en meer dan 1200 soorten gebak. Voor dit gegeven mag je terecht de stelling opperen of het niet tijd wordt het accent te verplaatsen van kwantiteit naar kwaliteit. |