Nawal al Sadaawi werd in de jaren zeventig wereldberoemd. Niet zozeer omdat haar boek De gesluierde Eva de westerse lezers erg bekoorde - ze moesten op de vertaling wachten tot in de jaren tachtig - maar eerder door de ophef die het in eigen land veroorzaakte.
 
Al Sadaawi, die uit een traditionele familie in een dorp nabij Caïro komt en op zesjarige leeftijd werd besneden, durfde zo ongezouten haar mening te verkondigen over seksualiteit, besnijdenis, prostitutie en het huwelijk dat ze meteen hordes vijanden en bewonderaars had.
Eerder al verscheen van haar Vrouwen en seksualiteit, een boek dat haar haar baan als uitgeefster van het blad Gezondheid kostte bij het ministerie van Gezondheidszorg.
De Egyptische arts heeft 45 boeken op haar palmares.

In 1980 sloot toenmalig Egyptisch president Sadat haar op als 'vijand van de staat', en pas nadat hij werd vermoord, herwon de schrijfster haar vrijheid.
 Afgeschrikt was ze geenszins: Al Sadaawi stichtte prompt de eerste vrouwenorganisatie van Egypte, die in 1991 werd verboden omdat haar oprichtster kritiek had op het militaire optreden van de Verenigde Staten in de tweede Golfoorlog.

Ondertussen stapelden de doodsbedreigingen aan haar adres zich op en na veel aandringen van vrienden vertrok Al Sadaawi als gastprofessor naar de Verenigde Staten, waar ze tot in 1996 bleef.

In 2001 kreeg ze opnieuw moeilijkheden.
 Toen probeerde een advocaat haar man te dwingen van haar te scheiden wegens haar uitspraken over de islam in een Egyptisch blad. De rechtbank verwierp de zaak, maar enige jaren later volgde een nieuwe poging.
 Eind 2004 stelde Al Sadaawi zich kandidaat voor de presidentsverkiezingen en begin dit jaar kwam ze in het nieuws nadat vijf van haar boeken verboden werden op de boekenbeurs van Caïro.



Het vierde Arab Human Developmentrapport, dat focust op vrouwenemancipatie, besluit dat er de voorbije jaren weinig vooruitgang is geboekt. Hoe komt dat?

"We zien een machtsdriehoek van VS-imperialisme, dictatoriale nationale overheden en fundamentalisten die elkaar steunen en die zich tegen de armen en de vrouwen keren."

Dat VS-imperialisme is toch moeilijk een nieuw fenomeen te noemen?

"Inderdaad, maar wat wel nieuw is, is dat de Verenigde Staten en een regering als de onze het fundamentalisme aanmoedigen.
In het geval van Bush gaat dat om christelijk fundamentalisme, in dat van huidig Egyptisch president Mubarak het islamisme. Die revival van religies, dat is de nieuwe factor.

In wat ik het tijdperk van het postmoderne imperialisme zou noemen, heeft men God nodig om onrecht goed te praten.
Bij elke heropleving van de godsdienst zie je een nog grotere onderdrukking van de vrouw, want in alle heilige boeken ter wereld zijn mannen meerderwaardig."



Gelooft u dat de opmars van het fundamentalisme zich zal doorzetten?

"Neen, helemaal niet, en wel hierom: er is een contradictie tussen religie enerzijds en echte bevrijding van vrouwen anderzijds. In alle heilige boeken vind je racisme, gender- en klasseonderdrukking. Ik ben er optimistisch over dat mensen dat zullen verwerpen. Daar gaat dat toneelstuk God neemt ontslag ook over.
Het is de God van de heilige boeken vol tegenstellingen die opstapt, maar dat laat ons niet goddeloos achter. Er is ook een andere God. Dat heeft mijn ongeletterde oma me geleerd: 'God is geen boek', zei ze. God is gerechtigheid."



Wat motiveerde u in december 2004 om u kandidaat te stellen voor de Egyptische presidentsverkiezingen?

"Voor mij was dat een symbolische daad, een manier om verzet te plegen tegen de dictatuur, tegen de corruptie van het regime en tegen de hypocrisie van de religieuzen die er tegenaan schurken.
 Ik wist dat ik het nooit zou halen, maar ik schreef een programma waarin de hervorming van het onderwijs de eerste doelstelling was. Want het is daar dat de versluiering van de hersenen begint: in het onderwijs en in de media.

"Daarna hebben we de verkiezingen geboycot. Maar die kandidatuur was wel belangrijk: zo geef je gewone mensen moed. Je toont dat er andere wegen zijn. Dat is de overheid niet vergeten natuurlijk.
 Ze heeft zich gewroken met die veroordeling door Al Azhar, wat een overheidsinstelling is."



Wat vond uw echtgenoot van de pogingen van anderen om een

scheiding af te dwingen?

"Hij steunt me volledig, mijn dochter ook overigens
. Met haar ben ik eind januari 2007 in het beklaagdenbankje beland wegens haar campagne om de naam van de moeder te laten aanvaarden als geldige familienaam voor een kind. Dat zou 2 miljoen Egyptische kinderen 'regulariseren'.
Ze werd van ketterij en godslaster beschuldigd. Zo gaat dat in Egypte."

 Catherine Vuylsteke