07-04-2011 om 00:00 geschreven door priet  

Eindelijk is het weer zover dat ik weer iets kan gaan schrijven op mijn blog. Het is van 6 februari geleden dat ik nog iets schreef en nu gaat alles weer een beetje beter. Door de gedwongen inactiviteit ben ik in alles wat mijn afspraken rond portretten betreft enorm achterop geraakt. Dit is vooral erg voor de mensen die een portret besteld hebben en nu al weer een maand langer hebben moeten wachten alvorens er weer iets kon geschilderd worden. Dit is  ook voor mij niet plezant maar ik probeer er nu weer het beste van te maken.

Ik ga zoals beloofd iets meer vertellen over dit portret van Eliona. Ik heb zoals in het vorige stukje geschreven nu gewerkt aan het grondplan en het achterplan. Je ziet zeer goed dat dit nog maar een aanzet is maar het is toch ook weer interessant om te zien hoe ik begin met zo’n achtergrond. Ik probeer altijd er voor te zorgen dat zowel de achtergrond of het grondplan een aanvullend karakter hebben ten opzichte van het portret. Voor de achtergornd heb ik redelijk donkere kleuren opgezet waardoor het portret er zeer goed naar voor komt. Ook heb ik er voor gezorgd dat het niet één groot vlak wordt maar dat je ook een lichtere vlek gaat zien in de achtergrond. Deze lichtere vlek komt er door de lichtbron die de geportretteerde beschijnt. Op dit moment zie je dat nog niet zo goed maar het zal allemaal nog duidelijker worden met de volgende bespreking.

Voor de ondergrond wist ik op dit moment nog geen oplossing en daarom ben ik begonnen met een redelijk lichte ondergrond te plaatsen waardoor een aantal mogelijkheden open blijven. Soms vraagt men mij hoe ben je op dit soort kleur gekomen. Meestal is het antwoord dan dat er een bepaalt gevoel opkomt tijdens het schilderen dat me zegt waar en wat er dient te gebeuren. Heir ben ik dus duidelijk nog zoekende maar ook dit zal zich oplossen als we iets verder zijn.

Ik hoop dat ik nu weer iets sneller mijn berichten kan plaatsen zodat alles zich in een sneller tempo gaat opvolgen. De volgende bespreking zal het verder uitwerken van achtergrond en het gedeelte waar alles op rust behandelen.

14-03-2011 om 00:00 geschreven door priet  

Zoals afgesproken in het vorige deel ga ik nog iets meer uitleg geven over het schilderen van de verschillende knuffels. Door het feit dat ik werkte aan de hand van een foto waar alleen het portret van Eliona te zien was moest ik nog wat anders verzinnen om dit kinderportret aantrekkelijk te maken. Ik weet dat er veel portretten van kinderen geschilderd worden door alleen maar het hoofd met een stukje van het lichaam weer te geven maar dat vind ik voor een kinderportret niet goed genoeg. Ik zelf ben van oordeel dat men een kinderportret iets speelser moet maken. Het portret moet iets van het kind weergeven en in dit geval wist ik van de moeder dat Eliona heel veel knuffels had en die allemaal een naam gaf. Daarom heb ik gezocht om een aantal van haar knuffels te vereeuwigen tezamen met haar zelf. En ik heb kunnen ervaren dat zij zeer blij was met het feit dat haar knuffels geschilderd waren en dat deze knuffels voor haar nog belangrijker waren dan haar  portret.

Je zal van mij dan ook niet snel een portret te zien krijgen waar alleen maar de persoon op te zien is. Meestal probeer ik wat extra’s aan het portret toe te voegen. Iets wat kenmerkend is voor die persoon, dat kan een hobby zijn, maar ook iets uit zijn/haar beroepsleven of om een sportieve prestatie.

Nu terug naar het portret van Eliona. Je kan hier zien op de foto dat ik een aantal knuffels verder uitgewerkt heb. Je kan goed zien dat er bv een knuffel bijzit die een sjaal omheeft met de kleuren rood wit groen. Wel deze knuffel doet dienst als de mascotte van de Bilzerse voetbalploeg. De voetbalploeg heeft de kleuren van rood/groen/wit en de sjaal van het knuffeltje heeft dus deze kleuren net zoals de hevigste supporters ook zo’n sjaal hebben. Als je dan weet dat zij deze knuffel van haar overleden grootvader heeft gekregen, dan kan je wel denken dat dit een  zeer grote waarde heeft voor haar. En op deze manier kan ik iets schilderen dat altijd van grote waarde zal blijven voor de geportretteerde persoon. Ook later zal het schilderij nog altijd een bepaalde waarde hebben enerzijds door het portret zelf maar anderzijds door de verschillende knuffels  die allemaal een aparte plaats en waarde voor haar hebben.

Over het schilderen van deze knuffels kan ik kort zijn want het weergeven van de verschillende materialen is een werkwijze naar eigen gevoel.  In de eerste plaats dien je goed rekening te houden met de vorm van de knuffels zelf en natuurlijk moet je goed de verschillende schaduwen weergeven, waardoor het geheel zijn tweedimensionaliteit krijgt. De materialen moet je proberen na te bootsen door in dit geval ofwel streepjes of krulletjes te zetten.

Bij de volgende bespreking zal ik een overzicht geven van het geheel en beginnen met de uitleg over achtergrond en zitvlak van de knuffels.

06-02-2011 om 00:00 geschreven door priet  

Vandaag ga ik even iets uitleggen over het maken van de verschillende knuffels. Niet dat het allemaal dezelfde knuffels gaan worden, maar de werkwijze blijft in mijn geval ongeveer gelijk.

Ik begin zoals meestal met eerst de donkerste kleur op te zetten . Dit is zeer belangrijk bij pastel als je mooie zuivere kleuren wilt behouden. Bij pastel moet je steeds van donker naar licht werken dus eerst de donkerste kleuren en daaroverheen zet je indien nodig de lichter kleuren. Dit is niet zo gemakkelijk als het lijkt want je moet duidelijk gaan kiezen welke kleuren je gaat opzetten als donkerste toon. Begin je met te lichte kleuren en je moet het geheel gaan verdonkeren, dat goor ook hoor maar dan krijg je al snel vuile kleuren die je niet mooi in elkaar kan werken. En voor mij is dat bij een portret heel belangrijk. Nu kun je natuurlijk weer gaan zeggen, ja maar op dit moment ben je toch maar bezig met de knuffels en daar ga je toch niet veel in elkaar wrijven, maar daar moet ik je ook weer teleur in stellen. Want meestal wrijf ik de donkerste kleur in het papier waardoor ik achteraf veel gemakkelijker de hele zaak kan oplichten (met kleur wel te verstaan?????) of met een lichtere kleur structuur gaan aanbrengen.

Als je nu naar de foto kijkt dan kan je heel goed zien hoe het principe werkt. Neem nu bv. het bruin van de beer. Je ziet heel goed dat ik de donkere kleur helemaal in het papier gewerkt heb en dat ik daarover heen lichtere streepjes ben gaan zetten. Dus van donker naar licht werken maar door dit te doen zie je ook heel goed hoe mooi zuiver de lichtere kleur blijft en dit om de eenvoudige reden dat ze als laatste opgezet is en in haar volledige tonaliteit bewaard blijft. Ook in de grijze kleur is net hetzelfde gebeurt en ook hier kan je duidelijk zien dit een mooi resultaat geeft.

Het voornaamste punt is dat je bij pastel van donker naar licht werkt en dat is dan ook het grondbeginsel van het pastelleren. Of je nu met ruw, zacht dun of dik papier werkt als je dit toepast, dan zal je niet snel vuile kleuren krijgen.
Mijn volgende bespreking zal handelen over het schilderen van de andere knuffels
foto:nr 10

25-01-2011 om 00:00 geschreven door priet  

Eindelijk ben ik er weer toegekomen om een stukje te schrijven over dit portret. Ik ga het niet te lang maken omdat ik een aantal dingen beter bespreek bij een volgende foto. In mijn vorig stukje sprak ik over het vergelijken van de foto met het portret dat ik aan het maken ben, maar ik ben er nu achter gekomen dat ik niet zo’n duidelijke foto bezit waar de twee (portret en schilderij) samen opstaan en waar nog alleen nog maar het gezicht van Eliona geschilderd is.

We moeten het dus met deze foto doen en iemand die goed kijkt zal dan ook wel kunnen zien waar de raakvlakken liggen en waar er nog moet bijgeschaafd worden. Je kan ook duidelijk zien dat ik verder gegaan ben met het afwerken van de haren. Hier heb ik wel een tandje bij gestoken om alles tot en mooi geheel te laten versmelten. In de eerste plaats heb ik er voor gezorgd dat de kleur verder zeer goed aansluit bij het geheel (wat ik in mijn hoofd had) maar ook heb ik getracht de kleur van op de foto zoveel mogelijk te benaderen. Alleen heb ik er zelf voor gekozen om alles een lichtere toon te geven dan de foto. Ik heb dat gedaan omdat de foto een te donkere uitstraling heeft en ik alles meer zonnig wilde maken. Temeer omdat ik weet dat de foto in de zomer op vakantie genomen is maar dan wel ’s avonds. Het opdelen van de haren in verschillende onderdelen, tijdens het schilderen, heeft ertoe bijgedragen om alles zeer natuurlijk weer te geven maar toch is het duidelijk dat het geheel een  getekend en geschilderd uiterlijk weergeeft.

Het mooie aan de haren vind ik zelf de gouden tint en de glans die op de haren ligt. En het is dat licht dat ik zo graag zou willen weergeven. Want geloof me, het is niet altijd even gemakkelijk om een doffe kleur om te zetten in een glanzende kleur. Je kan iets wat een doffe uitstraling heeft op een foto niet onmiddellijk omzetten in een heel mooi glanzend geheel door bijvoorbeeld alleen maar wit toe te voegen op enkele strategische plaatsen. Neen daar is heel wat meerwerk aan. In de eerste plaats is het juist kiezen van de verschillende kleuren waaruit die haren bestaan van belang en daarna komen de verschillende tinten die de haren zouden hebben in zonlicht om het hoekje kijken. Ik ga hier niet teveel over uitwijden gezien dit alles nogal technisch wordt maar je moet redelijk wat van de kleurenleer kennen alvorens je dit kan omzetten zonder een goed voorbeeld natuurlijk. Daarbij moet je ook niet altijd je geheimen zo maar te grabbel gooien want dan blijft er niet s meer over van dat ietsje extra kunnen.

Ik ben er van overtuigd dat er nog enkele zaken beter zouden kunnen maar bij dit portret vind ik alles meer dan geslaagd. De gelijkenis is er zeker en het geheel geeft en zonnige weerspiegeling van het geschilderde model.

Voila de kop is er af voor dit jaar en van nu af aan ga ik weer sneller mijn tekstjes op het blog plaatsen waardoor iedereen die er goesting in heeft weer iets sneller iets kan meepikken van het tot stand komen van mijn schilderijen.

Foto 11-2

11-01-2011 om 00:00 geschreven door priet  

25-12-2010 om 00:00 geschreven door priet  

05-12-2010 om 00:00 geschreven door priet  

Eindelijk kan ik weer iets schrijven op mijn blog. De hernia houdt me nog steeds van mijn normale bezigheden maar ik hoop dat alles nog drastisch zal omslaan na mijn laatste epidurale inspuiting van aanstaande maandag. Wanneer deze niet het gewenste resultaat zal hebben, zal er toch nog een operatie moeten volgen. Maar laten we er van uitgaan dat deze inspuiting alles zal goedmaken en de pijn zal doen verdwijnen.

Soms is het moeilijk om een positieve kijk op de toekomst te houden als iets zo lang aansleept, maar ik weiger me over te geven aan doemdenken. Zo gauw als het iet of wat gaat probeer ik het één en ander te doen. Natuurlijk is het altijd zo, dat je veel werk hebt als alles een beetje tegen zit. Als je weet dat ik momenteel 6 portretopdrachten heb lopen dan kan je wel indenken dat het niet goed kunnen functioneren en schilderen op dit moment op het gemoed werkt. Ik heb zelfs een opdracht moeten verplaatsen (gelukkig met goedkeuring van de opdrachtgever) anders was ik op dit moment nog meer met druk opgezadeld. Daarom nogmaals bedankt Agnes.

Nu iets over het schilderij dat heel veel in beweging gezet heeft. Want en dat is altijd fijn om vast te stellen dit schilderij heeft heel wat opdrachten heeft opgeleverd nadat ik het tentoonstelde op “Kunst op de markt” in Bilzen.

Je kan nu duidelijk zien dat ik een aantal dingen in het gezicht nog verder uitgewerkt heb. Ook heb ik een gedeelte van het haar afgewerkt en een paar stukjes achtergrond gezet. En als allerlaatste stukje is dat ik aan het kleedje een aantal probeersels heb gedaan.

Als je het gezicht bekijkt dan zie je toch een aantal dingen denk ik:

1)      Je moet eens goed naar de ogen  kijken, dan kan je een aantal dingen onderscheiden die wel belangrijk zijn om ogen dat ietsje meer te geven. In de eerste plaats het oog als geheel. Je weet net zo goed als ik dat het oog eigenlijk een bol is. Dan moet je het oog ook schilderen als een bol en niet als een plat vlak. En daar wordt heel veel tegen gezondigd door veel schilders. Je moet de oogbal de schaduw en vorm laten aannemen die het geheel rond (bol) maakt. Als je op de bijgeplaatste foto kijkt dan zie je dat het wit van het oog niet overal even wit is maar dat het bv. in de ooghoek (kant neus) donkerder is dan de buitenkant. Maar ook het verschil tussen de twee ogen moet je goed bekijken. Wat ook heel belangrijk is dat je de iris en de pupil duidelijk aangeeft. Er wordt nogal eens gezondigd tegen deze twee onderdelen van het oog. Of beter gezegd er wordt geen onderscheid gemaakt tussen deze twee delen. Het ene gedeelte heeft de donkere kleur die praktisch bij iedereen hetzelfde is, en het andere onderdeel  is zeer kleur afhankelijk en dat geeft natuurlijk de herkenbaarheid. Ik zorg er dan ook voor dat het nooit een egaal donker vlak wordt maar eerder een opbouw van veel lijntjes naast elkaar. En kijk maar eens goed naar een oog dan kan je zien dat de pupil donker is maar de iris  bestaat uit verschillende kleuren. Als je de iris niet schildert uit de verschillende kleuren dan zal een gezicht nooit helemaal lijkend zijn. Ook wordt er veel gezondigd tegen de lichtinval in een oog. Het kleine witte bolletje in een oog. Maar dat bolletje kan ook een balkje zijn of een vorm van een weerkaatst voorwerp. Meestal wordt er een bolletje geschilderd maar dan maakt men het veel te groot en dat is nooit een pluspunt in het geheel. Zelf begin ik altijd als eerste met de ogen zeker wat de grootte en stand van de ogen aangaat.

2)      De neus is ook van groot belang voor de herkenbaarheid. Het is vooral de vorm van de neus die voor iedere persoon kenmerkend is. Ook dit onderdeel verdraagt geen fouten. Neusvleugels, neuslengte en breedte zijn zeer belangrijk en verschillend van persoon tot persoon. Het neustopje is ook zeer kenmerkend voor een gezicht want dit topje kan bol, plat of smal zijn. Tot slot is ook het stuk tussen neusvleugels en mond zeer belangrijk. Bijzonder het middelste van dit onderdeel (ik noem het altijd de snotgeul) is typisch en verschillend voor iedereen.

3)      De mond is tenslotte het laatste stuk dat in vooraanzicht heel belangrijk is. Ook hier dien je, je goed te realiseren dat de mond heel veel verschillende vormen maar ook uitdrukkingen kan hebben. Om een voorbeeld te geven kan je bijvoorbeeld bij sommige mensen, mondhoeken hebben die naar bovenkrullen en bij andere naar beneden. Ik kan je zeggen dat dit nogal en verschil uitmaakt bij een gezicht. Een algemene zaak bij de mond is dat er meer licht valt op de onderste lip en minder licht op de bovenste lip. Ook dit is weer zeer essentieel.

4)      Tot slot kan je de oren nemen en die zijn natuurlijk even belangrijk als mond en neus want je hebt ook hier weer alle maten en vormen. Maar die oren zijn wel kenmerkend en eigen voor ieder mens afzonderlijk. Maak oren niet groter als ze zijn maar ook niet kleiner tenzij je een karikatuur wil maken. Indien je, je  niet houd aan dit gegeven dan  krijg je gegarandeerd problemen met de herkenbaarheid. Ook de vormen in de binnenkant van een oorschelp zijn heel belangrijk. Zeker als je een gezicht in zijaanzicht maakt dien je hier rekening mee te houden.

5)      En omkaderend zijn de haren ook van groot  belang. Zelf hou ik ervan om de complexiteit van de haarvorm en de verschillende kleuren die haren hebben door het licht uit te zoeken en te schilderen. Ik kan me daar helemaal in verliezen en soms moet ik oppassen dat ik ze niet te veel ga uitwerken. Sommigen maken er zich vanaf  met een eenheidskleur aan de haren te geven, maar dat vind ik te gemakkelijk en dat  doe ik meestal niet.

Je ziet dus, dat er genoeg aandachtspunten zijn als je een gezicht echt lijkend wil maken. En geloof me dit is niet altijd even gemakkelijk als dat het lijkt. Ik kan u zeggen dat er gezichten zijn die op het papier of doek vliegen en dat er andere zijn waar je water en bloed mee zweet om ze gelijkend te krijgen. Waaraan ligt dit? Meestal aan enkele kleinigheden die je over het hoofd hebt gezien. Wanneer ik zo’n probleem heb dan begin ik alles opnieuw na te gaan en als eerste onderwerp ik dan de ogen en de stand van de ogen aan een kritischer blik en dan komen de andere onderdelen aan de beurt, zodat ik uiteindelijk toch bij minder goed getekende onderdelen terechtkom, die meestal de oorzaak zijn van het niet gelijken.

Zo ik hoop dat ik je weer wat heb kunnen vertellen over het schilderen van een gezicht en de volgende keer wil ik het gezicht wat ik schilderde (volgens deze normen ) vergelijken met de foto van Eliona.  

20-11-2010 om 00:00 geschreven door priet  

Het is allemaal nog niet zoals ik het zou willen met mijn gezondheid maar toch wil ik weer iets kunnen doen aan mijn PC. Het zitten en lopen gaat nog altijd gepaard met veel pijn maar af en toe moet je eens iets anders doen of je gedachten verzetten, weg van de pijn want anders wordt je ongenietbaar en nu was het dat moment.

In mijn vorig stukje heb ik geschreven dat ik iets meer uitleg zou geven over het gebruik van kleuren om het gezicht zijn tweedimensionale vorm te geven.  Een klein voorbeeld vind je hier al heel goed terug. Ik heb reeds verschillende keren gezegd dat donkere (of grijs/ blauwachtige kleuren ) een voorwerp of onderdeel van een voorwerp iets verder weg gaan duwen. Wel hier in het gezicht kan je dit heel goed zien aan de linkerkant van het portret. Ik heb hier met een grijze kleur gewerkt in het gezicht en je ziet dadelijk dat dit stuk verder terugwijkt dan het gedeelte waar de kleuren helderder en viever van kleur zijn. Natuurlijk zijn dit soort wetmatigheden zeer normaal, maar toch wordt er nog tegen gezondigd bij het schilderen bijzonder bij het schilderen van gezichten en dierengezichten. In een gezicht ga je natuurlijk geen heel donkere kleuren gebruiken daar waar het licht schijnt maar toch moet je ook daar, doormiddel van deze grijze en blauwgrijze tonen de nodige afstand creëren. Ook doet een menging van groen en grijs het zeer goed in het gezicht, dit omdat door de onderhuidse doorbloeding van het gezicht er een groenachtige kleur tevoorschijn komt. Het klinkt allemaal nogal eigenaardig dat bloed een groene schijn heeft maar toch is dat zo in het gezicht. Waar denk je dat de term “Blauw bloed” vandaan komt. Weet je het niet wel hier is de verklaring. Het is toch zo dat de edellieden vroeger niet gebruind wilden zijn in hun gezicht (en dan vooral de dames niet). Eén van de redenen was doordat zij daardoor er dan veel fragieler zouden uitzien. En dat kon door een zeer witte huidstint te hebben. Wel door de kleur die de doorbloeding van het gezicht had, (en dat is groen blauwachtig) kwamen die kleuren nog beter tot hun recht door het witte gezichtsvel en sprak men van “Blauw bloed”. De gewone mens die op het land ploegde en ploeterde met zijn getaande huid (dat eerder op leer leek) daar was geen blauw bloed  te zien. Tot daar het lesje geschiedenis. Maar in het voorliggend portret hoef ik het grijs niet te mengen met groen omdat ik …………….juist op groen papier schilder. En vermits de ondergrond ook bij pastel meewerkt aan het eindresultaat heb ik toch een mooie en juiste kleur gekregen voor dit jonge gezichtje. Natuurlijk is dit alles nu nog rudimentair van opzet,  maar dit heb ik ook vrijwillig zo gelaten om de hele uitleg aanschouwelijker proberen te maken. Het grijs komt ook terug op andere plaatsen in het gezicht zonder dat het gezicht er grauw gaat uitzien want ook dat is natuurlijk iets waar je moet opletten. Wanneer je een bepaalde kleur gaat gebruiken, dat deze niet net het tegenovergestelde gaat geven dan je hoopte. Want laten we wel zijn een kindergezichtje hoort mooi blozend te zijn zeker in onze gedachten.

Als je nu ook nog eens naar de vormen van de ogen kijkt dan zie je dat deze niet helemaal gelijk zijn. Ook dit is weer zo iets wat men dikwijls vergeet, maar ieder mens heeft twee verschillende ogen (in grootte dan wel). Het is zo dat een gezicht nooit helemaal symmetrisch is en dat is ook maar goed ook zou ik zeggen. Je ziet hier duidelijk dat het linkeroog op de foto een beetje groter is dan het rechter. Enerzijds is dat natuurlijk doordat het rechteroog iets verderaf ligt door de stand van het hoofd maar anderzijds is het linkeroog (rechteroog van Eliona) een klein beetje groter. Wanneer je dat nu niet opmerkt en je geeft dit niet juist weer, dan krijg je op het einde van je werk een probleem met de gelijkenis geloof het of niet, het is zo. Ook kan je eens kijken naar de ogen zelf. Je kan zien dat dit niet gewoon een zwart bolletje is maar dat er wel degelijk kleur in de iris en pupil aangebracht is. Je moet hier ook weer rekening houden met licht en schaduw maar daar ga ik de volgende keer weer wat verder op in.

28-10-2010 om 00:00 geschreven door priet  

26-10-2010 om 00:00 geschreven door priet  

Vandaag ga ik beginnen met de uitleg over het portret zelf. Het is zoals het steeds gaat met een opdracht, moeilijk om te beginnen.  Dit heeft eigenlijk te maken met het moeten afmaken tegen een bepaald afgesproken tijd maar ook met zal het lukken op dit moeilijke papier. Door het voorontwerp heb ik het hoofd al wat in mijn vingers maar toch blijft de onzekerheid over de afloop. Zoals steeds is die deadline een zwaard dat aan twee kanten snijdt. Namelijk één snijkant van het denkbeeldige  zwaard is ,krijg ik het klaar tegen die tijd en het tweede gedeelte is dat ik moet werken aan dat werk om het op tijd klaar te krijgen.

Zo ben ik nu begonnen aan een nieuwe opdracht om een portret te maken van een tweeling. Ik heb deze opdracht gekregen van een blogster en lezeres van mijn stukjes. Hier wil ik zeker een mooi werk afleveren maar er zitten een paar extra moeilijkheden bij dit nieuwe werk namelijk ik moet werken vanaf een zwart/wit foto en er moeten knuffels mee op het portret. Tot slot mag het portret ook niet te groot zijn volgens de opdrachtgeefster max. 50/60cm maar dat is dan alleen al voor het portret zonder de passe-partout.

Nu over naar het portret van Eliona dat ik nu aan het bespreken ben. Je ziet duidelijk dat ik als eerste begin met het gezicht. Ik doe dit meestal omdat dit bij een portret voor mij het belangrijkste onderdeel is. Indien dit niet slaagt dan is het gewoonweg absurd om verder te werken want dan werk je voor niets.  Dan kan je misschien een mooi portret maken maar het is dan geen gelijkend portret. Je ziet dan ook dat ik altijd zeer nauwkeurig de verschillende onderdelen op de juiste plaats te zetten. Ieder  gezicht kan je via een vast patroon opbouwen ,maar, je moet wel de afwijkingen die er bij ieder mens zijn, goed in het oog houden. Want het zijn die afwijkingen ten opzichte van het ideale gezicht die zeer belangrijk zijn voor de gelijkenis. Hoe klein deze afwijkingen ook maar zijn je moet er oog voor hebben. Je moet daarbij er zeer goed opletten dat je deze afwijkingen in hun juiste context en op de juiste wijze weergeven. Doe je dit niet dan loop je het risico om een karikatuur te maken en dan ben je helemaal van huis weg, tenzij je een karikatuur wil maken natuurlijk. Nog even terzijde het zijn die kleine afwijkingen van het gezichtspatroon die je bij karikatuur volledig gaat uitvergroten en dan dat lachwekkende maar toch herkenbare weergeeft.

Een van de grootste eigenschappen van een kindergezicht zijn de grootte van de ogen. Kinderen hebben over het algemeen veel grotere ogen dan volwassenen. Dit komt natuurlijk doordat het kindergezicht  meestal veel kleiner is dan het gezicht van een volwassene. Daardoor gaan de ogen een meer en prominentere rol opeisen in het gezicht.

Ik ga het gezicht nu niet bespreken omdat ik dat in de volgende bespreking aan de hand van een uitvergrote foto veel beter kan doen. Vandaag wil ik nog zeggen dat ik de bovenkant van het hoofd vervolledigd heb ten opzichte van de foto. Anders moest ik het portret iets meer afgeknot gaan maken en meer tegen de bovenkant van het papier zetten en dat wilde ik helemaal niet. Let eens op het kleurgebruik dat ik toepas om het gezicht volume te geven of  om het gezicht zijn driedimensionale vorm te geven. Want dat grijs op de zijkanten heeft een zeer grote betekenis in dit geval.  Waarom ik dit doe en wat ik met de andere onderdelen van het gezicht doe zul je weer kunnen lezen in een volgend stukje.

17-10-2010 om 00:00 geschreven door priet  

Vanaf nu ben ik begonnen met het schilderij zelf. Ik heb gekozen voor een licht groen papier. Dit papier met de naam van Sennelier/pastelkarton heeft een oppervlak dat lijkt op het oppervlak van fijn schuurpapier. Eigenlijk zijn het heel kleine kurkdeeltjes die op dit karton gelijmd zijn en daardoor een grovere structuur aan het papier geven.

Waarom kies ik dit papier voor een portret? Ik kan je onmiddellijk zeggen dat het niet het gemakkelijkste papier is om op te werken zeker als je het niet goed kent of mee vertrouwd bent. Ik zou dan ook niemand aanraden om een portret te gaan schilderen op dit papier zonder, dat hij/zij het uitvoerig heeft getest. Als je daarentegen het papier goed hebt leren kennen, dan kan je hier prachtige portretten of andere pastelschilderijen op maken. Het heeft door de korrelstructuur de eigenschap om het pastel zeer goed vast te houden. Hierdoor hoef je niet of praktisch niet te fixeren en dat is ook een meevaller zeker omdat fixatie je pastel altijd donkerder maakt. Het is mede daardoor dat ik nooit een laatste laag op eender welk papier zal fixeren. Maar terug naar het Sennelier karton, ik kan hier nog over zeggen dat het een zeer goed en stevig papier/karton is dat uitermate geschikt is voor de meer ervaren pastellist. Ook kan je in dit papier alle kleuren vinden die je maar voor mogelijk houdt en ook dat kan belangrijk zijn.

Iets over de kleur van het papier. Waarom de groene kleur? Meestal gebruik ik een grijsachtig getint papier voor een portret. Nu heb ik dit lichtgroene genomen om uit te proberen hoe de kleur van de huid zal beïnvloed worden door deze groenachtige onderlaag. En ik moet zeggen dat dit heel goed is meegevallen. Ik kan ook tegelijkertijd zeggen dat het uitproberen niet echt een sprong in het duister was want ik heb dit al eens uitgeprobeerd op een voorontwerp natuurlijk. De kleur van dit karton heeft de goede kleurverhouding om die lichtgroene ondertoon te geven die een huid en zeker een gelaat vertoont. Het is namelijk bewezen dat wanneer je het bloed, dat in de minuscule haarvaatjes onder onze huid zit, een lichte verandering in kleur ondergaat, als je die zeer goed gaat belichten. En met een grijs papier kom je redelijk dicht in de buurt maar met dit lichtgroene papier kwam ik er bijna recht op. Het is daarom ook dat ik deze kleur gekozen heb en dan nog met een structuur die het pastel alleen maar beter tot zijn recht laat komen.

Op de foto kan je zien hoe ik werk aan zulk portret. Het voorontwerp plaats ik meestal recht voor me op mijn tekentafel. Omdat ik alleen maar mijn hoofd op en neer moet bewegen om het onderwerp te zien en te schilderen. Op deze tafel doe ik veel schilderwerk (pastel- aquarel, tekenen) omdat ik die indertijd zelf gemaakt heb naar een idee dat mij het beste leek en dat niet in de handel te verkrijgen was. Wat blijkt nu na zoveel jaren dat, doordat ik de hoogte kan verstellen, dit zeer geschikt is om de pijn van mijn fibromyalgie en reuma onder controle te houden. Iets waar ik toentertijd helemaal niet mee bezig was maar die nu zijn vruchten afwerpt. Het is daarom ook dat ik mijn aquarellen momenteel horizontaal of lichtjes hellend kan maken (met een maximale grootte van 2 m x 1,75m omdat het blad van de tafel zo groot is) en dat op een hoogte die me het best ligt. Soms helpt de voorzienigheid de mens een beetje denk ik nu. Pastel maak ik praktisch altijd horizontaal dit om het stof dat van het krijt afkomt tijdens het schilderen zo goed als mogelijk onder controle te houden.

Je kan ook zien dat ik al begonnen ben met het schilderen zelf en dat er al een stukje gezicht op papier staat. Maar wat het belangrijkste is in het hele proces is, dat ik een aantal aanpassingen aan de compositie gedaan heb die nu niet zo goed zichtbaar zijn maar die ik bij een volgende gelegenheid zeker zal bespreken.

13-10-2010 om 00:00 geschreven door priet  

Vandaag ga ik even verder met de laatste bespreking van het horizontale voorontwerp. Je kan nu ook duidelijk zien dat ik het portret verder heb uitgewerkt maar ook zie je dat ik een aantal aan- en opmerkingen aangebracht heb op het portret zelf. Er zijn dan ook geen geheimen voor een goed portret te maken maar er zijn wel een aantal voorwaarden te vervullen vooraleer je een goed portret hebt.

De meeste mensen die naar een portret kijken (een geschilderd portret wel te verstaan) weten of realiseren zich niet hoeveel werk er kruipt in zo’n werk. Ik werk meestal met pastel voor een portret omdat ik vind dat dit medium daar zeer goed voor geschikt is. De kleuren die er zijn bij pastel zijn heel mooi en kunnen heel hevig zijn maar je kan er ook heel mooie vlakken mee doezelen en dat is in een gezicht heel belangrijk vind ik zelf. Met doezelen versta ik dat het pastelkrijt met een vinger of met iets anders mooi  in elkaar gewerkt wordt en daardoor de huid een zachte glans geeft. En dit is wat de meeste mensen aanspreekt.

Je kan heel goed zien op de foto hoe ik alles verder heb uitgediept en daardoor het geheel nog meer voor zich gaat spreken. Door dit voorontwerp te maken op exact hetzelfde formaat als waarin het eigenlijke portret vervaardigd wordt krijg ik een goed beeld of alles goed in elkaar zit met de opstelling die ik gemaakt heb. En hier wringt toch wel de schoen een beetje. De compositie staat me niet helemaal aan in de eerste plaats omdat het gezicht niet genoeg tot uiting komt ondanks dat het vrij ver doorwerkt is.

Wat ga ik daaraan doen? Wel ik ga heel zeker de grote beer kleiner maken waardoor de driehoek waarover ik het had, in een van de vorige beschrijvingen  veel beter gaat uitkomen. Want als de grote beer iets gaat zakken en wat meer gaat aansluiten op het gezicht zelf kan ik de aandacht meer naar het portret trekken en dat is toch wel het hoogst belangrijke in dit schilderij. Ook ga ik het gezicht zelf niet meer in het midden van het blad plaatsen maar verder opschuiven naar de linkerkant. Het gaat op ongeveer 1/3 vanaf links en 1/3 vanaf de bovenkant komen te staan. Het is namelijk zo dat het snijpunt van deze twee lijnen een heel sterk brandpunt (aandachtspunt) in een schilderij is. Door dat te doen ga ik ook de grootse beer iets meer naar het midden halen waardoor deze met inachtneming van het voorgaande (niet meer zo groot) minder gaat opvallen maar eerder de rol aan vervullen die ik wil dat hij vervult, namelijk het oog in het portret leiden naar het gezicht van Eliona. Ook vind ik de rode kleur van jas die de beer aanheeft te fel van kleur is. Hierdoor wordt ook de aandacht van het hoofdontwerp afgetrokken en dat is natuurlijk net het tegenover gestelde van wat ik wil bereiken.

Weet je, als ik alles zo naloop van alle stappen die ik neem om tot een fatsoenlijk ontwerp te komen, moet ik (zonder valse bescheidenheid) toegeven dat het heel wat inzicht en nadenken aan vooraf gaat alvorens je zo een portret hebt zoals ik het wil. Ik heb het al gezegd dat er schilders zijn die deze hele reeks aanpassingen en voorontwerpen niet nodig hebben, of ze denken dat ze dat niet nodig hebben, maar meestal denk ik dan als ik zo’n schilderij bekijk “Je zou beter een paar uren in een voorontwerp gestoken hebben dan zo’n gedrocht af te leveren”. Het gezegde van ze zouden hier eigenlijk de schilder in plaats van het schilderij moeten ophangen is me dan zeer duidelijk. En ik zeg het nogmaals dat je uit de voorontwerpen eigen ijk alles leert hoe je het portret moet opbouwen en hoe je te werk dient te gaan voor een goed portret. Ik hoop da de tekst op de foto ietwat leesbaar overkomt zodat je nog duidelijker kan zien wat ik er voor mezelf allemaal bijschrijf om een goed schilderij “Portret” af te leveren.

Mijn volgende bespreking zal zijn over de opzet van het uiteindelijke schilderij.

06-10-2010 om 00:00 geschreven door priet