Eindelijk is het weer zover dat ik weer iets kan gaan schrijven op mijn blog. Het is van 6 februari geleden dat ik nog iets schreef en nu gaat alles weer een beetje beter. Door de gedwongen inactiviteit ben ik in alles wat mijn afspraken rond portretten betreft enorm achterop geraakt. Dit is vooral erg voor de mensen die een portret besteld hebben en nu al weer een maand langer hebben moeten wachten alvorens er weer iets kon geschilderd worden. Dit is  ook voor mij niet plezant maar ik probeer er nu weer het beste van te maken.

Ik ga zoals beloofd iets meer vertellen over dit portret van Eliona. Ik heb zoals in het vorige stukje geschreven nu gewerkt aan het grondplan en het achterplan. Je ziet zeer goed dat dit nog maar een aanzet is maar het is toch ook weer interessant om te zien hoe ik begin met zo’n achtergrond. Ik probeer altijd er voor te zorgen dat zowel de achtergrond of het grondplan een aanvullend karakter hebben ten opzichte van het portret. Voor de achtergornd heb ik redelijk donkere kleuren opgezet waardoor het portret er zeer goed naar voor komt. Ook heb ik er voor gezorgd dat het niet één groot vlak wordt maar dat je ook een lichtere vlek gaat zien in de achtergrond. Deze lichtere vlek komt er door de lichtbron die de geportretteerde beschijnt. Op dit moment zie je dat nog niet zo goed maar het zal allemaal nog duidelijker worden met de volgende bespreking.

Voor de ondergrond wist ik op dit moment nog geen oplossing en daarom ben ik begonnen met een redelijk lichte ondergrond te plaatsen waardoor een aantal mogelijkheden open blijven. Soms vraagt men mij hoe ben je op dit soort kleur gekomen. Meestal is het antwoord dan dat er een bepaalt gevoel opkomt tijdens het schilderen dat me zegt waar en wat er dient te gebeuren. Heir ben ik dus duidelijk nog zoekende maar ook dit zal zich oplossen als we iets verder zijn.

Ik hoop dat ik nu weer iets sneller mijn berichten kan plaatsen zodat alles zich in een sneller tempo gaat opvolgen. De volgende bespreking zal het verder uitwerken van achtergrond en het gedeelte waar alles op rust behandelen.

14-03-2011 om 00:00 geschreven door priet  

Zoals afgesproken in het vorige deel ga ik nog iets meer uitleg geven over het schilderen van de verschillende knuffels. Door het feit dat ik werkte aan de hand van een foto waar alleen het portret van Eliona te zien was moest ik nog wat anders verzinnen om dit kinderportret aantrekkelijk te maken. Ik weet dat er veel portretten van kinderen geschilderd worden door alleen maar het hoofd met een stukje van het lichaam weer te geven maar dat vind ik voor een kinderportret niet goed genoeg. Ik zelf ben van oordeel dat men een kinderportret iets speelser moet maken. Het portret moet iets van het kind weergeven en in dit geval wist ik van de moeder dat Eliona heel veel knuffels had en die allemaal een naam gaf. Daarom heb ik gezocht om een aantal van haar knuffels te vereeuwigen tezamen met haar zelf. En ik heb kunnen ervaren dat zij zeer blij was met het feit dat haar knuffels geschilderd waren en dat deze knuffels voor haar nog belangrijker waren dan haar  portret.

Je zal van mij dan ook niet snel een portret te zien krijgen waar alleen maar de persoon op te zien is. Meestal probeer ik wat extra’s aan het portret toe te voegen. Iets wat kenmerkend is voor die persoon, dat kan een hobby zijn, maar ook iets uit zijn/haar beroepsleven of om een sportieve prestatie.

Nu terug naar het portret van Eliona. Je kan hier zien op de foto dat ik een aantal knuffels verder uitgewerkt heb. Je kan goed zien dat er bv een knuffel bijzit die een sjaal omheeft met de kleuren rood wit groen. Wel deze knuffel doet dienst als de mascotte van de Bilzerse voetbalploeg. De voetbalploeg heeft de kleuren van rood/groen/wit en de sjaal van het knuffeltje heeft dus deze kleuren net zoals de hevigste supporters ook zo’n sjaal hebben. Als je dan weet dat zij deze knuffel van haar overleden grootvader heeft gekregen, dan kan je wel denken dat dit een  zeer grote waarde heeft voor haar. En op deze manier kan ik iets schilderen dat altijd van grote waarde zal blijven voor de geportretteerde persoon. Ook later zal het schilderij nog altijd een bepaalde waarde hebben enerzijds door het portret zelf maar anderzijds door de verschillende knuffels  die allemaal een aparte plaats en waarde voor haar hebben.

Over het schilderen van deze knuffels kan ik kort zijn want het weergeven van de verschillende materialen is een werkwijze naar eigen gevoel.  In de eerste plaats dien je goed rekening te houden met de vorm van de knuffels zelf en natuurlijk moet je goed de verschillende schaduwen weergeven, waardoor het geheel zijn tweedimensionaliteit krijgt. De materialen moet je proberen na te bootsen door in dit geval ofwel streepjes of krulletjes te zetten.

Bij de volgende bespreking zal ik een overzicht geven van het geheel en beginnen met de uitleg over achtergrond en zitvlak van de knuffels.

06-02-2011 om 00:00 geschreven door priet  

Vandaag ga ik even iets uitleggen over het maken van de verschillende knuffels. Niet dat het allemaal dezelfde knuffels gaan worden, maar de werkwijze blijft in mijn geval ongeveer gelijk.

Ik begin zoals meestal met eerst de donkerste kleur op te zetten . Dit is zeer belangrijk bij pastel als je mooie zuivere kleuren wilt behouden. Bij pastel moet je steeds van donker naar licht werken dus eerst de donkerste kleuren en daaroverheen zet je indien nodig de lichter kleuren. Dit is niet zo gemakkelijk als het lijkt want je moet duidelijk gaan kiezen welke kleuren je gaat opzetten als donkerste toon. Begin je met te lichte kleuren en je moet het geheel gaan verdonkeren, dat goor ook hoor maar dan krijg je al snel vuile kleuren die je niet mooi in elkaar kan werken. En voor mij is dat bij een portret heel belangrijk. Nu kun je natuurlijk weer gaan zeggen, ja maar op dit moment ben je toch maar bezig met de knuffels en daar ga je toch niet veel in elkaar wrijven, maar daar moet ik je ook weer teleur in stellen. Want meestal wrijf ik de donkerste kleur in het papier waardoor ik achteraf veel gemakkelijker de hele zaak kan oplichten (met kleur wel te verstaan?????) of met een lichtere kleur structuur gaan aanbrengen.

Als je nu naar de foto kijkt dan kan je heel goed zien hoe het principe werkt. Neem nu bv. het bruin van de beer. Je ziet heel goed dat ik de donkere kleur helemaal in het papier gewerkt heb en dat ik daarover heen lichtere streepjes ben gaan zetten. Dus van donker naar licht werken maar door dit te doen zie je ook heel goed hoe mooi zuiver de lichtere kleur blijft en dit om de eenvoudige reden dat ze als laatste opgezet is en in haar volledige tonaliteit bewaard blijft. Ook in de grijze kleur is net hetzelfde gebeurt en ook hier kan je duidelijk zien dit een mooi resultaat geeft.

Het voornaamste punt is dat je bij pastel van donker naar licht werkt en dat is dan ook het grondbeginsel van het pastelleren. Of je nu met ruw, zacht dun of dik papier werkt als je dit toepast, dan zal je niet snel vuile kleuren krijgen.
Mijn volgende bespreking zal handelen over het schilderen van de andere knuffels
foto:nr 10

25-01-2011 om 00:00 geschreven door priet  

Eindelijk ben ik er weer toegekomen om een stukje te schrijven over dit portret. Ik ga het niet te lang maken omdat ik een aantal dingen beter bespreek bij een volgende foto. In mijn vorig stukje sprak ik over het vergelijken van de foto met het portret dat ik aan het maken ben, maar ik ben er nu achter gekomen dat ik niet zo’n duidelijke foto bezit waar de twee (portret en schilderij) samen opstaan en waar nog alleen nog maar het gezicht van Eliona geschilderd is.

We moeten het dus met deze foto doen en iemand die goed kijkt zal dan ook wel kunnen zien waar de raakvlakken liggen en waar er nog moet bijgeschaafd worden. Je kan ook duidelijk zien dat ik verder gegaan ben met het afwerken van de haren. Hier heb ik wel een tandje bij gestoken om alles tot en mooi geheel te laten versmelten. In de eerste plaats heb ik er voor gezorgd dat de kleur verder zeer goed aansluit bij het geheel (wat ik in mijn hoofd had) maar ook heb ik getracht de kleur van op de foto zoveel mogelijk te benaderen. Alleen heb ik er zelf voor gekozen om alles een lichtere toon te geven dan de foto. Ik heb dat gedaan omdat de foto een te donkere uitstraling heeft en ik alles meer zonnig wilde maken. Temeer omdat ik weet dat de foto in de zomer op vakantie genomen is maar dan wel ’s avonds. Het opdelen van de haren in verschillende onderdelen, tijdens het schilderen, heeft ertoe bijgedragen om alles zeer natuurlijk weer te geven maar toch is het duidelijk dat het geheel een  getekend en geschilderd uiterlijk weergeeft.

Het mooie aan de haren vind ik zelf de gouden tint en de glans die op de haren ligt. En het is dat licht dat ik zo graag zou willen weergeven. Want geloof me, het is niet altijd even gemakkelijk om een doffe kleur om te zetten in een glanzende kleur. Je kan iets wat een doffe uitstraling heeft op een foto niet onmiddellijk omzetten in een heel mooi glanzend geheel door bijvoorbeeld alleen maar wit toe te voegen op enkele strategische plaatsen. Neen daar is heel wat meerwerk aan. In de eerste plaats is het juist kiezen van de verschillende kleuren waaruit die haren bestaan van belang en daarna komen de verschillende tinten die de haren zouden hebben in zonlicht om het hoekje kijken. Ik ga hier niet teveel over uitwijden gezien dit alles nogal technisch wordt maar je moet redelijk wat van de kleurenleer kennen alvorens je dit kan omzetten zonder een goed voorbeeld natuurlijk. Daarbij moet je ook niet altijd je geheimen zo maar te grabbel gooien want dan blijft er niet s meer over van dat ietsje extra kunnen.

Ik ben er van overtuigd dat er nog enkele zaken beter zouden kunnen maar bij dit portret vind ik alles meer dan geslaagd. De gelijkenis is er zeker en het geheel geeft en zonnige weerspiegeling van het geschilderde model.

Voila de kop is er af voor dit jaar en van nu af aan ga ik weer sneller mijn tekstjes op het blog plaatsen waardoor iedereen die er goesting in heeft weer iets sneller iets kan meepikken van het tot stand komen van mijn schilderijen.

Foto 11-2

11-01-2011 om 00:00 geschreven door priet  

25-12-2010 om 00:00 geschreven door priet  

05-12-2010 om 00:00 geschreven door priet  

Eindelijk kan ik weer iets schrijven op mijn blog. De hernia houdt me nog steeds van mijn normale bezigheden maar ik hoop dat alles nog drastisch zal omslaan na mijn laatste epidurale inspuiting van aanstaande maandag. Wanneer deze niet het gewenste resultaat zal hebben, zal er toch nog een operatie moeten volgen. Maar laten we er van uitgaan dat deze inspuiting alles zal goedmaken en de pijn zal doen verdwijnen.

Soms is het moeilijk om een positieve kijk op de toekomst te houden als iets zo lang aansleept, maar ik weiger me over te geven aan doemdenken. Zo gauw als het iet of wat gaat probeer ik het één en ander te doen. Natuurlijk is het altijd zo, dat je veel werk hebt als alles een beetje tegen zit. Als je weet dat ik momenteel 6 portretopdrachten heb lopen dan kan je wel indenken dat het niet goed kunnen functioneren en schilderen op dit moment op het gemoed werkt. Ik heb zelfs een opdracht moeten verplaatsen (gelukkig met goedkeuring van de opdrachtgever) anders was ik op dit moment nog meer met druk opgezadeld. Daarom nogmaals bedankt Agnes.

Nu iets over het schilderij dat heel veel in beweging gezet heeft. Want en dat is altijd fijn om vast te stellen dit schilderij heeft heel wat opdrachten heeft opgeleverd nadat ik het tentoonstelde op “Kunst op de markt” in Bilzen.

Je kan nu duidelijk zien dat ik een aantal dingen in het gezicht nog verder uitgewerkt heb. Ook heb ik een gedeelte van het haar afgewerkt en een paar stukjes achtergrond gezet. En als allerlaatste stukje is dat ik aan het kleedje een aantal probeersels heb gedaan.

Als je het gezicht bekijkt dan zie je toch een aantal dingen denk ik:

1)      Je moet eens goed naar de ogen  kijken, dan kan je een aantal dingen onderscheiden die wel belangrijk zijn om ogen dat ietsje meer te geven. In de eerste plaats het oog als geheel. Je weet net zo goed als ik dat het oog eigenlijk een bol is. Dan moet je het oog ook schilderen als een bol en niet als een plat vlak. En daar wordt heel veel tegen gezondigd door veel schilders. Je moet de oogbal de schaduw en vorm laten aannemen die het geheel rond (bol) maakt. Als je op de bijgeplaatste foto kijkt dan zie je dat het wit van het oog niet overal even wit is maar dat het bv. in de ooghoek (kant neus) donkerder is dan de buitenkant. Maar ook het verschil tussen de twee ogen moet je goed bekijken. Wat ook heel belangrijk is dat je de iris en de pupil duidelijk aangeeft. Er wordt nogal eens gezondigd tegen deze twee onderdelen van het oog. Of beter gezegd er wordt geen onderscheid gemaakt tussen deze twee delen. Het ene gedeelte heeft de donkere kleur die praktisch bij iedereen hetzelfde is, en het andere onderdeel  is zeer kleur afhankelijk en dat geeft natuurlijk de herkenbaarheid. Ik zorg er dan ook voor dat het nooit een egaal donker vlak wordt maar eerder een opbouw van veel lijntjes naast elkaar. En kijk maar eens goed naar een oog dan kan je zien dat de pupil donker is maar de iris  bestaat uit verschillende kleuren. Als je de iris niet schildert uit de verschillende kleuren dan zal een gezicht nooit helemaal lijkend zijn. Ook wordt er veel gezondigd tegen de lichtinval in een oog. Het kleine witte bolletje in een oog. Maar dat bolletje kan ook een balkje zijn of een vorm van een weerkaatst voorwerp. Meestal wordt er een bolletje geschilderd maar dan maakt men het veel te groot en dat is nooit een pluspunt in het geheel. Zelf begin ik altijd als eerste met de ogen zeker wat de grootte en stand van de ogen aangaat.

2)      De neus is ook van groot belang voor de herkenbaarheid. Het is vooral de vorm van de neus die voor iedere persoon kenmerkend is. Ook dit onderdeel verdraagt geen fouten. Neusvleugels, neuslengte en breedte zijn zeer belangrijk en verschillend van persoon tot persoon. Het neustopje is ook zeer kenmerkend voor een gezicht want dit topje kan bol, plat of smal zijn. Tot slot is ook het stuk tussen neusvleugels en mond zeer belangrijk. Bijzonder het middelste van dit onderdeel (ik noem het altijd de snotgeul) is typisch en verschillend voor iedereen.

3)      De mond is tenslotte het laatste stuk dat in vooraanzicht heel belangrijk is. Ook hier dien je, je goed te realiseren dat de mond heel veel verschillende vormen maar ook uitdrukkingen kan hebben. Om een voorbeeld te geven kan je bijvoorbeeld bij sommige mensen, mondhoeken hebben die naar bovenkrullen en bij andere naar beneden. Ik kan je zeggen dat dit nogal en verschil uitmaakt bij een gezicht. Een algemene zaak bij de mond is dat er meer licht valt op de onderste lip en minder licht op de bovenste lip. Ook dit is weer zeer essentieel.

4)      Tot slot kan je de oren nemen en die zijn natuurlijk even belangrijk als mond en neus want je hebt ook hier weer alle maten en vormen. Maar die oren zijn wel kenmerkend en eigen voor ieder mens afzonderlijk. Maak oren niet groter als ze zijn maar ook niet kleiner tenzij je een karikatuur wil maken. Indien je, je  niet houd aan dit gegeven dan  krijg je gegarandeerd problemen met de herkenbaarheid. Ook de vormen in de binnenkant van een oorschelp zijn heel belangrijk. Zeker als je een gezicht in zijaanzicht maakt dien je hier rekening mee te houden.

5)      En omkaderend zijn de haren ook van groot  belang. Zelf hou ik ervan om de complexiteit van de haarvorm en de verschillende kleuren die haren hebben door het licht uit te zoeken en te schilderen. Ik kan me daar helemaal in verliezen en soms moet ik oppassen dat ik ze niet te veel ga uitwerken. Sommigen maken er zich vanaf  met een eenheidskleur aan de haren te geven, maar dat vind ik te gemakkelijk en dat  doe ik meestal niet.

Je ziet dus, dat er genoeg aandachtspunten zijn als je een gezicht echt lijkend wil maken. En geloof me dit is niet altijd even gemakkelijk als dat het lijkt. Ik kan u zeggen dat er gezichten zijn die op het papier of doek vliegen en dat er andere zijn waar je water en bloed mee zweet om ze gelijkend te krijgen. Waaraan ligt dit? Meestal aan enkele kleinigheden die je over het hoofd hebt gezien. Wanneer ik zo’n probleem heb dan begin ik alles opnieuw na te gaan en als eerste onderwerp ik dan de ogen en de stand van de ogen aan een kritischer blik en dan komen de andere onderdelen aan de beurt, zodat ik uiteindelijk toch bij minder goed getekende onderdelen terechtkom, die meestal de oorzaak zijn van het niet gelijken.

Zo ik hoop dat ik je weer wat heb kunnen vertellen over het schilderen van een gezicht en de volgende keer wil ik het gezicht wat ik schilderde (volgens deze normen ) vergelijken met de foto van Eliona.  

20-11-2010 om 00:00 geschreven door priet  

Het is allemaal nog niet zoals ik het zou willen met mijn gezondheid maar toch wil ik weer iets kunnen doen aan mijn PC. Het zitten en lopen gaat nog altijd gepaard met veel pijn maar af en toe moet je eens iets anders doen of je gedachten verzetten, weg van de pijn want anders wordt je ongenietbaar en nu was het dat moment.

In mijn vorig stukje heb ik geschreven dat ik iets meer uitleg zou geven over het gebruik van kleuren om het gezicht zijn tweedimensionale vorm te geven.  Een klein voorbeeld vind je hier al heel goed terug. Ik heb reeds verschillende keren gezegd dat donkere (of grijs/ blauwachtige kleuren ) een voorwerp of onderdeel van een voorwerp iets verder weg gaan duwen. Wel hier in het gezicht kan je dit heel goed zien aan de linkerkant van het portret. Ik heb hier met een grijze kleur gewerkt in het gezicht en je ziet dadelijk dat dit stuk verder terugwijkt dan het gedeelte waar de kleuren helderder en viever van kleur zijn. Natuurlijk zijn dit soort wetmatigheden zeer normaal, maar toch wordt er nog tegen gezondigd bij het schilderen bijzonder bij het schilderen van gezichten en dierengezichten. In een gezicht ga je natuurlijk geen heel donkere kleuren gebruiken daar waar het licht schijnt maar toch moet je ook daar, doormiddel van deze grijze en blauwgrijze tonen de nodige afstand creëren. Ook doet een menging van groen en grijs het zeer goed in het gezicht, dit omdat door de onderhuidse doorbloeding van het gezicht er een groenachtige kleur tevoorschijn komt. Het klinkt allemaal nogal eigenaardig dat bloed een groene schijn heeft maar toch is dat zo in het gezicht. Waar denk je dat de term “Blauw bloed” vandaan komt. Weet je het niet wel hier is de verklaring. Het is toch zo dat de edellieden vroeger niet gebruind wilden zijn in hun gezicht (en dan vooral de dames niet). Eén van de redenen was doordat zij daardoor er dan veel fragieler zouden uitzien. En dat kon door een zeer witte huidstint te hebben. Wel door de kleur die de doorbloeding van het gezicht had, (en dat is groen blauwachtig) kwamen die kleuren nog beter tot hun recht door het witte gezichtsvel en sprak men van “Blauw bloed”. De gewone mens die op het land ploegde en ploeterde met zijn getaande huid (dat eerder op leer leek) daar was geen blauw bloed  te zien. Tot daar het lesje geschiedenis. Maar in het voorliggend portret hoef ik het grijs niet te mengen met groen omdat ik …………….juist op groen papier schilder. En vermits de ondergrond ook bij pastel meewerkt aan het eindresultaat heb ik toch een mooie en juiste kleur gekregen voor dit jonge gezichtje. Natuurlijk is dit alles nu nog rudimentair van opzet,  maar dit heb ik ook vrijwillig zo gelaten om de hele uitleg aanschouwelijker proberen te maken. Het grijs komt ook terug op andere plaatsen in het gezicht zonder dat het gezicht er grauw gaat uitzien want ook dat is natuurlijk iets waar je moet opletten. Wanneer je een bepaalde kleur gaat gebruiken, dat deze niet net het tegenovergestelde gaat geven dan je hoopte. Want laten we wel zijn een kindergezichtje hoort mooi blozend te zijn zeker in onze gedachten.

Als je nu ook nog eens naar de vormen van de ogen kijkt dan zie je dat deze niet helemaal gelijk zijn. Ook dit is weer zo iets wat men dikwijls vergeet, maar ieder mens heeft twee verschillende ogen (in grootte dan wel). Het is zo dat een gezicht nooit helemaal symmetrisch is en dat is ook maar goed ook zou ik zeggen. Je ziet hier duidelijk dat het linkeroog op de foto een beetje groter is dan het rechter. Enerzijds is dat natuurlijk doordat het rechteroog iets verderaf ligt door de stand van het hoofd maar anderzijds is het linkeroog (rechteroog van Eliona) een klein beetje groter. Wanneer je dat nu niet opmerkt en je geeft dit niet juist weer, dan krijg je op het einde van je werk een probleem met de gelijkenis geloof het of niet, het is zo. Ook kan je eens kijken naar de ogen zelf. Je kan zien dat dit niet gewoon een zwart bolletje is maar dat er wel degelijk kleur in de iris en pupil aangebracht is. Je moet hier ook weer rekening houden met licht en schaduw maar daar ga ik de volgende keer weer wat verder op in.

28-10-2010 om 00:00 geschreven door priet  

26-10-2010 om 00:00 geschreven door priet  

Vandaag ga ik beginnen met de uitleg over het portret zelf. Het is zoals het steeds gaat met een opdracht, moeilijk om te beginnen.  Dit heeft eigenlijk te maken met het moeten afmaken tegen een bepaald afgesproken tijd maar ook met zal het lukken op dit moeilijke papier. Door het voorontwerp heb ik het hoofd al wat in mijn vingers maar toch blijft de onzekerheid over de afloop. Zoals steeds is die deadline een zwaard dat aan twee kanten snijdt. Namelijk één snijkant van het denkbeeldige  zwaard is ,krijg ik het klaar tegen die tijd en het tweede gedeelte is dat ik moet werken aan dat werk om het op tijd klaar te krijgen.

Zo ben ik nu begonnen aan een nieuwe opdracht om een portret te maken van een tweeling. Ik heb deze opdracht gekregen van een blogster en lezeres van mijn stukjes. Hier wil ik zeker een mooi werk afleveren maar er zitten een paar extra moeilijkheden bij dit nieuwe werk namelijk ik moet werken vanaf een zwart/wit foto en er moeten knuffels mee op het portret. Tot slot mag het portret ook niet te groot zijn volgens de opdrachtgeefster max. 50/60cm maar dat is dan alleen al voor het portret zonder de passe-partout.

Nu over naar het portret van Eliona dat ik nu aan het bespreken ben. Je ziet duidelijk dat ik als eerste begin met het gezicht. Ik doe dit meestal omdat dit bij een portret voor mij het belangrijkste onderdeel is. Indien dit niet slaagt dan is het gewoonweg absurd om verder te werken want dan werk je voor niets.  Dan kan je misschien een mooi portret maken maar het is dan geen gelijkend portret. Je ziet dan ook dat ik altijd zeer nauwkeurig de verschillende onderdelen op de juiste plaats te zetten. Ieder  gezicht kan je via een vast patroon opbouwen ,maar, je moet wel de afwijkingen die er bij ieder mens zijn, goed in het oog houden. Want het zijn die afwijkingen ten opzichte van het ideale gezicht die zeer belangrijk zijn voor de gelijkenis. Hoe klein deze afwijkingen ook maar zijn je moet er oog voor hebben. Je moet daarbij er zeer goed opletten dat je deze afwijkingen in hun juiste context en op de juiste wijze weergeven. Doe je dit niet dan loop je het risico om een karikatuur te maken en dan ben je helemaal van huis weg, tenzij je een karikatuur wil maken natuurlijk. Nog even terzijde het zijn die kleine afwijkingen van het gezichtspatroon die je bij karikatuur volledig gaat uitvergroten en dan dat lachwekkende maar toch herkenbare weergeeft.

Een van de grootste eigenschappen van een kindergezicht zijn de grootte van de ogen. Kinderen hebben over het algemeen veel grotere ogen dan volwassenen. Dit komt natuurlijk doordat het kindergezicht  meestal veel kleiner is dan het gezicht van een volwassene. Daardoor gaan de ogen een meer en prominentere rol opeisen in het gezicht.

Ik ga het gezicht nu niet bespreken omdat ik dat in de volgende bespreking aan de hand van een uitvergrote foto veel beter kan doen. Vandaag wil ik nog zeggen dat ik de bovenkant van het hoofd vervolledigd heb ten opzichte van de foto. Anders moest ik het portret iets meer afgeknot gaan maken en meer tegen de bovenkant van het papier zetten en dat wilde ik helemaal niet. Let eens op het kleurgebruik dat ik toepas om het gezicht volume te geven of  om het gezicht zijn driedimensionale vorm te geven. Want dat grijs op de zijkanten heeft een zeer grote betekenis in dit geval.  Waarom ik dit doe en wat ik met de andere onderdelen van het gezicht doe zul je weer kunnen lezen in een volgend stukje.

17-10-2010 om 00:00 geschreven door priet  

Vanaf nu ben ik begonnen met het schilderij zelf. Ik heb gekozen voor een licht groen papier. Dit papier met de naam van Sennelier/pastelkarton heeft een oppervlak dat lijkt op het oppervlak van fijn schuurpapier. Eigenlijk zijn het heel kleine kurkdeeltjes die op dit karton gelijmd zijn en daardoor een grovere structuur aan het papier geven.

Waarom kies ik dit papier voor een portret? Ik kan je onmiddellijk zeggen dat het niet het gemakkelijkste papier is om op te werken zeker als je het niet goed kent of mee vertrouwd bent. Ik zou dan ook niemand aanraden om een portret te gaan schilderen op dit papier zonder, dat hij/zij het uitvoerig heeft getest. Als je daarentegen het papier goed hebt leren kennen, dan kan je hier prachtige portretten of andere pastelschilderijen op maken. Het heeft door de korrelstructuur de eigenschap om het pastel zeer goed vast te houden. Hierdoor hoef je niet of praktisch niet te fixeren en dat is ook een meevaller zeker omdat fixatie je pastel altijd donkerder maakt. Het is mede daardoor dat ik nooit een laatste laag op eender welk papier zal fixeren. Maar terug naar het Sennelier karton, ik kan hier nog over zeggen dat het een zeer goed en stevig papier/karton is dat uitermate geschikt is voor de meer ervaren pastellist. Ook kan je in dit papier alle kleuren vinden die je maar voor mogelijk houdt en ook dat kan belangrijk zijn.

Iets over de kleur van het papier. Waarom de groene kleur? Meestal gebruik ik een grijsachtig getint papier voor een portret. Nu heb ik dit lichtgroene genomen om uit te proberen hoe de kleur van de huid zal beïnvloed worden door deze groenachtige onderlaag. En ik moet zeggen dat dit heel goed is meegevallen. Ik kan ook tegelijkertijd zeggen dat het uitproberen niet echt een sprong in het duister was want ik heb dit al eens uitgeprobeerd op een voorontwerp natuurlijk. De kleur van dit karton heeft de goede kleurverhouding om die lichtgroene ondertoon te geven die een huid en zeker een gelaat vertoont. Het is namelijk bewezen dat wanneer je het bloed, dat in de minuscule haarvaatjes onder onze huid zit, een lichte verandering in kleur ondergaat, als je die zeer goed gaat belichten. En met een grijs papier kom je redelijk dicht in de buurt maar met dit lichtgroene papier kwam ik er bijna recht op. Het is daarom ook dat ik deze kleur gekozen heb en dan nog met een structuur die het pastel alleen maar beter tot zijn recht laat komen.

Op de foto kan je zien hoe ik werk aan zulk portret. Het voorontwerp plaats ik meestal recht voor me op mijn tekentafel. Omdat ik alleen maar mijn hoofd op en neer moet bewegen om het onderwerp te zien en te schilderen. Op deze tafel doe ik veel schilderwerk (pastel- aquarel, tekenen) omdat ik die indertijd zelf gemaakt heb naar een idee dat mij het beste leek en dat niet in de handel te verkrijgen was. Wat blijkt nu na zoveel jaren dat, doordat ik de hoogte kan verstellen, dit zeer geschikt is om de pijn van mijn fibromyalgie en reuma onder controle te houden. Iets waar ik toentertijd helemaal niet mee bezig was maar die nu zijn vruchten afwerpt. Het is daarom ook dat ik mijn aquarellen momenteel horizontaal of lichtjes hellend kan maken (met een maximale grootte van 2 m x 1,75m omdat het blad van de tafel zo groot is) en dat op een hoogte die me het best ligt. Soms helpt de voorzienigheid de mens een beetje denk ik nu. Pastel maak ik praktisch altijd horizontaal dit om het stof dat van het krijt afkomt tijdens het schilderen zo goed als mogelijk onder controle te houden.

Je kan ook zien dat ik al begonnen ben met het schilderen zelf en dat er al een stukje gezicht op papier staat. Maar wat het belangrijkste is in het hele proces is, dat ik een aantal aanpassingen aan de compositie gedaan heb die nu niet zo goed zichtbaar zijn maar die ik bij een volgende gelegenheid zeker zal bespreken.

13-10-2010 om 00:00 geschreven door priet  

Vandaag ga ik even verder met de laatste bespreking van het horizontale voorontwerp. Je kan nu ook duidelijk zien dat ik het portret verder heb uitgewerkt maar ook zie je dat ik een aantal aan- en opmerkingen aangebracht heb op het portret zelf. Er zijn dan ook geen geheimen voor een goed portret te maken maar er zijn wel een aantal voorwaarden te vervullen vooraleer je een goed portret hebt.

De meeste mensen die naar een portret kijken (een geschilderd portret wel te verstaan) weten of realiseren zich niet hoeveel werk er kruipt in zo’n werk. Ik werk meestal met pastel voor een portret omdat ik vind dat dit medium daar zeer goed voor geschikt is. De kleuren die er zijn bij pastel zijn heel mooi en kunnen heel hevig zijn maar je kan er ook heel mooie vlakken mee doezelen en dat is in een gezicht heel belangrijk vind ik zelf. Met doezelen versta ik dat het pastelkrijt met een vinger of met iets anders mooi  in elkaar gewerkt wordt en daardoor de huid een zachte glans geeft. En dit is wat de meeste mensen aanspreekt.

Je kan heel goed zien op de foto hoe ik alles verder heb uitgediept en daardoor het geheel nog meer voor zich gaat spreken. Door dit voorontwerp te maken op exact hetzelfde formaat als waarin het eigenlijke portret vervaardigd wordt krijg ik een goed beeld of alles goed in elkaar zit met de opstelling die ik gemaakt heb. En hier wringt toch wel de schoen een beetje. De compositie staat me niet helemaal aan in de eerste plaats omdat het gezicht niet genoeg tot uiting komt ondanks dat het vrij ver doorwerkt is.

Wat ga ik daaraan doen? Wel ik ga heel zeker de grote beer kleiner maken waardoor de driehoek waarover ik het had, in een van de vorige beschrijvingen  veel beter gaat uitkomen. Want als de grote beer iets gaat zakken en wat meer gaat aansluiten op het gezicht zelf kan ik de aandacht meer naar het portret trekken en dat is toch wel het hoogst belangrijke in dit schilderij. Ook ga ik het gezicht zelf niet meer in het midden van het blad plaatsen maar verder opschuiven naar de linkerkant. Het gaat op ongeveer 1/3 vanaf links en 1/3 vanaf de bovenkant komen te staan. Het is namelijk zo dat het snijpunt van deze twee lijnen een heel sterk brandpunt (aandachtspunt) in een schilderij is. Door dat te doen ga ik ook de grootse beer iets meer naar het midden halen waardoor deze met inachtneming van het voorgaande (niet meer zo groot) minder gaat opvallen maar eerder de rol aan vervullen die ik wil dat hij vervult, namelijk het oog in het portret leiden naar het gezicht van Eliona. Ook vind ik de rode kleur van jas die de beer aanheeft te fel van kleur is. Hierdoor wordt ook de aandacht van het hoofdontwerp afgetrokken en dat is natuurlijk net het tegenover gestelde van wat ik wil bereiken.

Weet je, als ik alles zo naloop van alle stappen die ik neem om tot een fatsoenlijk ontwerp te komen, moet ik (zonder valse bescheidenheid) toegeven dat het heel wat inzicht en nadenken aan vooraf gaat alvorens je zo een portret hebt zoals ik het wil. Ik heb het al gezegd dat er schilders zijn die deze hele reeks aanpassingen en voorontwerpen niet nodig hebben, of ze denken dat ze dat niet nodig hebben, maar meestal denk ik dan als ik zo’n schilderij bekijk “Je zou beter een paar uren in een voorontwerp gestoken hebben dan zo’n gedrocht af te leveren”. Het gezegde van ze zouden hier eigenlijk de schilder in plaats van het schilderij moeten ophangen is me dan zeer duidelijk. En ik zeg het nogmaals dat je uit de voorontwerpen eigen ijk alles leert hoe je het portret moet opbouwen en hoe je te werk dient te gaan voor een goed portret. Ik hoop da de tekst op de foto ietwat leesbaar overkomt zodat je nog duidelijker kan zien wat ik er voor mezelf allemaal bijschrijf om een goed schilderij “Portret” af te leveren.

Mijn volgende bespreking zal zijn over de opzet van het uiteindelijke schilderij.

06-10-2010 om 00:00 geschreven door priet  

Vandaag ga ik weer wat nieuws brengen over dit schilderij. Je moet er blijven rekening mee houden dat dit nog steeds een voorontwerp is. Weliswaar het tweede voorontwerp maar dan ook helemaal verschillende ten opzichte van het eerste.

Ik ben nu verder gegaan met het invullen van het gezicht. Dit is meestal het eerste wat ik doe na het maken van de tekening. Want bij een portret gaat het over het gezicht en de gelijkenis. Ik weet dat de omkadering ook zeer belangrijk is, maar, voor mij is het gelijkend portret het belangrijkste. Soms denk ik als ik iets aan het schrijven ben dat ik in herhaling val, en dat is ook zo, maar van de andere kant denk ik dan ook weer dat het wel nodig is om sommige dingen opnieuw uit te leggen en in het daglicht te plaatsen.

Het gezicht wordt nu in de eerste plaats uitgewerkt om te kijken of de gelijkenis er wel degelijk in te krijgen is. In het eerste voorontwerp zat het er al in maar dit is nu een heel ander uitgangpunt. Je kan de compositie nog zo goed maken als je wil wanneer er bij een portret geen gelijkenis is dan is het portret voor mij niet geslaagd. En ook hierover verschil ik dikwijls van mening met andere “kunstenaars” als ik het woord  “kunstenaar” voor mij mag gebruiken. Ik weet dat er mensen zijn die zeggen, de gelijkenis moet er niet zijn, het is het gevoel dat je overbrengt naar de toeschouwer dat moet er zijn en is belangrijk. En dan zeg ik daar meestal op “dat is juist het gevoel moet er zijn” maar wanneer het portret niet gelijkend is dan is er voor mij ook geen gevoel, en nog minder bij de opdrachtgever denk ik er in één gedachte bij. Meestal draai ik het gegeven dan om en zeg “ik ga ervan uit dat het portret dient te gelijken maar er moet een goed gevoel en uitstraling van uit gaan  voor mezelf en de toeschouwer/opdrachtgever. Meestal kan je dat goed gevoel niet vinden op een foto. En dat heb ik op de Bilzerse Kunstmarkt meermaals mogen horen bij dit portret, “Het schilderij is veel levendiger dan de foto”, “Het kind spreekt veel meer en is niet zo vlak”. Natuurlijk doen dit soort uitspraken je goed, want dan weet je dat het portret dat je maakte in alle opzichten geslaagd is.

Op de foto kan je zien dat ik begonnen ben met kleur aan te brengen in het gezicht en het haar. Denk er aan het is een voorontwerp en dan is alles niet zo fijn uitgewerkt dan op het schilderij zelf. Maar ik zie nu al dat het prima gaat worden, ondanks dat het nog niet echt lijkend is. Ik voel dat aan wanneer iemand goed op papier pakt of niet. Want geloof me vrij dat zie en voel je onmiddellijk. Maar ik heb nu ook al een gevoel dat ik iets zal moeten “bijsturen in de Compositie”. Wat het is ga ik voor later houden maar er is een deel van het schilderij dat niet goed staat zoals het er nu staat.

Aan de rechterkant van het gezicht moet ik nog gaan werken . Want de hoek tussen het gezicht en de aanraking met het kleedje is niet goed. Maar dat hoort natuurlijk bij een voorontwerp je kan niet alles in een keer juist maken. En juist daarom vind ik een voorontwerp bij een portret zo noodzakelijk. Hier kan je rustig experimenteren tot alles juist zit en goed overkomt, als je dat in het schilderij zelf moet doen dan wordt het heel moeilijk en verandert je schilderij snel in een knoeiboel. De verschillende knuffels heb ik erbij verzonnen en daar zal ik ook nog het nodige werk aanhebben, om die allemaal klaar te krijgen. Door al deze knuffels te tekenen en achteraf te schilderen maak ik het mij weer extra moeilijk want de meeste van mijn collega’s maken alleen “de kop” als portret. Zelf vind ik dat wat weinig, maar ik heb het ook al gedaan. Voor een kind is het wel aangewezen om iets extra’s toe te voegen. Ook en dit is zeer belangrijk voor mij, ik ga daardoor een mooiere compositie maken.

De volgende bespreking zal handelen hoe ik de knuffels bewerk en of ik iets gedaan krijg met de rechter gezichtshelft van Eliona. En ik hoop u allen weet terug te zien en te horen welke commentaren er geschreven worden, want daar doe ik het tenslotte ook wel voor.  Ik hoop altijd dat er iemand iets opsteekt van mijn schrijfseltjes rond de schilderijen die ik maak.

Foto 19

01-10-2010 om 00:00 geschreven door priet  

Vandaag ga ik weer verder met het portret dat ik schilderde van Eliona. Het is me opgevallen dat wanneer je een portret van iemand maakt, de mensen altijd geboeid staan kijken naar het werk en de foto van de geportretteerde. Want dat is een van de voornaamste uitdagingen  die je moet doen als je een portret wil laten zien, de foto van de geportretteerde erbij zetten, want dat maakt het hele verhaal nog veel beter. Natuurlijk dien je er voor te zorgen dat het portret dat je maakte gelijkend is, dat is evident, maar als dat het geval is dan kan het allemaal niet meer stuk. Ik heb zondag deze theorie nog maar eens uitgeprobeerd op “de Kunstmarkt in Bilzen” en weeral gaf het een aantal fantastische reacties. De fijnste reactie die ik er kreeg is dat het geschilderde portret  er veel beter uitzag dan de foto. Het portret was veel warmer en de uitdrukking van Eliona was veel mooier werd me gezegd. Het portret leefde en de foto was dood volgens de verschillende getuigen. Wel op dat moment gaat je hart toch weer wat sneller slaan en denk je bij jezelf, dat, dit soort opmerkingen alle frustraties die je oploopt tijdens het maken van het portret het waart waren om beleefd te worden.

Hetgeen je nu te zien krijgt is het tweede voorontwerp dat ik maakte. Ik heb nu een horizontale compositie gemaakt en volgens mij gaat dit beter uitkomen dan de verticale

Op de foto zie je hoe ik begonnen ben met het opzetten van het voorontwerp. Het heeft me een beetje werk gekost maar de tekening staat erop. Als je de tekening bekijkt dan zie je dat de compositie bestaat uit een denkbeeldige driehoek. Waarbij de onderzijde van het blad de schuine zijde van de rechthoekige driehoek is. Als je dan helemaal links van het blad een rechte lijn naar het midden van Eliona haar hoofd trekt dan is dat hoofd het hoogste punt van de driehoek. Als je dan vanuit de rechter beneden hoek een lijn trekt door de kop van de grote beer dan gaat die rechte lijn,  de lijn van links naar Eliona’s hoofd  snijden iets binnen het hoofd. En net, daar, bevindt zich de rechte hoek van deze denkbeeldige driehoek. Waarom leg ik dit nu weer uit? Wel het is van groot belang dat je de kijker weet te boeien met het onderwerp dat je schildert. Als je een portret maakt ,dan dien je er ook voor te zorgen dat het portret het meeste opvalt. Alles wat je rondom het portret zet (in dit geval de knuffels) mogen een aanvulling zijn maar mogen de aandacht niet van het hoofdonderwerp wegnemen. En dat is natuurlijk het portret. Het voordeel van zo’n driehoekige compositie is dat je oog steeds naar dat hoogste punt wordt getrokken. En laat daar nu net het hoofd van Eliona zich bevinden . Toevallig of niet toevallig? Wat denk je, Natuurlijk is dit niet toevallig maar duidelijk gekozen, waardoor het portret vaan Eliona zeer goed gaat opvallen. Althans dat hoop ik op dit moment nog maar.

Tot slot wil ik zeggen dat er nog een paar regels zijn die meespelen om een mooi portret af te leveren maar dat leg ik de volgende keer uit.

23-09-2010 om 00:00 geschreven door priet  

19-09-2010 om 00:00 geschreven door priet  

14-09-2010 om 00:00 geschreven door priet  

Samenstellen van een onafhankelijke en objectieve jury.

Ik wil hier een statement maken over het in aanhef genoemde probleem. Wanneer je dit leest zul je denken daar kan toch niemand een probleem mee hebben en toch moet ik je vertellen dat er wel degelijk mensen zijn die hier blijkbaar een probleem mee hebben.

Zoals u weet ben ik als voorzitter van de Kunstkring Alkanna Bilzen reeds meer 10 jaren lid van de KLFBK (lees Koninklijke Limburgse Federatie voor Beeldende Kunsten). Tevens ben  ik Penningmeester van de KLFB K en daardoor lid van de Raad van Bestuur. Deze organisatie heeft als doel de Limburgse Amateurkunstenaars en Limburgse Kunstkringen te verenigen in een overkoepelende vereniging.

Al Jaren organiseert  en participeert de KLFBK in wedstrijden die te maken hebben met Kunst in al haar vormen maar zonder de fotografie. Al die tijd wordt de ondervoorzitter van de Raad van Bestuur (en voorzitter van een Kunstkring net als ik ) afgevaardigd in de jury die samengesteld wordt tijdens deze wedstrijden. Hij/zij heeft een tellende stem (soms zelfs 50 %) in de jurysamenstelling. Deze regeling is in leven geroepen door de huidige Algemene Voorzitter 20 jaar geleden bij zijn aantreden als Algemeen Voorzitter. Zonder ook maar iemand van kwader trouw te willen beschuldigen maar het is een publiek geheim dat dit toentertijd gebeurde om iemand (een vriend? een Voorzitter ? ) meer aanzien te geven binnen deze koepel en zeker ten opzichte van de aangesloten  Kunstkringen.

Al verschillende jaren heb ik mondeling gevraagd om een debat te voeren over deze toestand maar steeds is hier niet op ingegaan. Sinds een jaar is de roep dat deze toestand niet verder kan, binnen mijn Kunstkring steeds heviger geworden. 

In het begin van 2009 heeft men mij gevraagd om een nota te maken over al de noden en vragen die er leven in de KLFBK. Ik heb mijn oor te luistern gelegd  bij de Voorzitters van de Kunstkringen maar ook bij de leden van al de Kunstkringen die aangesloten zijn bij de KLFBK. Al dit werk heeft in oktober / november 2009 een nota opgeleverd waarin ik een aantal mistoestanden benoem en aanklaag. Daarbij is het item van “een onafhankelijke en objectieve jury” een van de hoofdpunten. Deze nota die ik benoemde “Pamflet: Hoe kunnen wij de KLFBK een meerwaarde geven na een bewogen jaar 2008/2009” heb ik in november overgemaakt aan de leden van de Raad van Bestuur met de vraag om deze nota te lezen en hier op korte termijn werk van te maken.

Ik ben  sindsdien ondanks de verschillenden pogingen die ik schriftelijk neerlegde bij de Algemene Voorzitter geen stap verder geraakt. Tot uiteindelijk twee maanden geleden ik een mail heb gemaakt voor de Algemene voorzitter waarin ik duidelijk benoem waar ik mee geconfronteerd wordt binnen  mijn Kunstkring. Ik heb hem daarbij duidelijk gezegd dat ik dit "soort jurering"niet meer wens te verkopen aan de leden van Kunstkring Alkanna waar ik voorzitter van ben. Sinds toen is alle correspondentie en dialoog tussen de Voorzitter en mij  volledig stil gevallen. Ik kreeg zelfs geen antwoord toen ik hem vroeg waarom er niets meer gezegd, geschreven of besproken werd. Er was en is werkelijk sprake van een totale radiostilte De bom is uiteindelijk  ontploft op de Raad van Bestuur van maandag 6 september 2010. Hier heb ik onomwonden mijn mening gezegd over de mistoestand rond de jury.

Mijn stelling is het volgende Het kan niet zijn dat een lid van de Jury tevens voorzitter is van een Kunstkring waarvan leden meedoen aan de wedstrijd waar hij in de jury zit. Het ergste in dit geval is dat nu ook de zoon van dat jurylid heeft meegedaan aan een selectie en verkozen is door de jury waar zijn vader deel van uitmaakte om mee te doen in de eindstrijd om de 5 jaarlijkse Karel van Bockrijckprijs. Weliswaar nadat het jurylid (vader) niet had deelgenomen aan de stemming. Gezien ik niet bij de jurering aanwezig was en gezien er maar twee juryleden in de jury zaten  en zogezegd één van de twee (vader)  is opgestapt is er nog één jurylid om te oordelen over de persoon “zoon van”. Ik zie dan ook niet goed in hoe dat ene jurylid desbetreffende kunstenaar niet positief zou jureren. 

Ik heb hier een zwaar punt van gemaakt dat dit op geen enkel manier meer kan en dat men hier werkelijk alle objectiviteit met de voeten treedt. Ik heb mijn ontslag aangeboden maar dat is geweigerd. Woensdag 15 september 2009 is er een Algemene vergadering en hier zal ik mijn ontslag opnieuw aanbieden in een vorm van een open brief aan de Algemene Voorzitter en aan de Raad van Bestuur en de volle Algemene Vergadering.

Mijn vraag is tweeledig

1)    wat denken de lezers van mijn blog over deze handelswijze en over het halsstarrig vasthouden aan een eenzijdig genomen beslissing waar zelfs in de Statuten en het huishoudelijk Reglement geen sprake van is.  

2)    Moet een jury van eender welke wedstrijd onafhankelijk en objectief kunnen oordelen over het te jureren onderwerp.

Ik hoop dat de lezers van mijn blog zich de moeite zullen doen om hier massaal op te antwoorden zodat ik woensdag met een afgewerkt  resultaat naar de Algemene Vergadering kan stappen en hen toespreken.

Tevens wil ik iedereen bedanken die hieraan wil meewerken door zijn idee omtrent dit soort mis toestanden te geven.

Pierre Vanstipelen

Voorzitter Kunstkring Alkanna 

Wie moet hier zijn handen gaan wassen? De schilder of de kok?

11-09-2010 om 00:00 geschreven door priet  

Zoals afgesproken in de vorige bespreking ga ik vandaag enkele zaken tonen waartoe een voorontwerp zoal kan dienen. Wanneer je een portret gaat schilderen en je gaat er van uit dat het een gelijkend portret moet zijn dan heb je enkele grote voordelen wanneer je met voorontwerpen gaat werken.

In de eerste plaats kan je gaan uittesten waar de moeilijke punten liggen in het gezicht om de gelijkenis te maken. Het is natuurlijk zo dat ieder gezicht een aantal specifieke kenmerken heeft. Die kenmerken kunnen soms moeilijk overgebracht worden op een tekening zonder dat je het risico loopt een karikatuur te maken. Ik verklaar me even iets duidelijker. Wanneer je bv iemand moet schilderen met een redelijk grote neus of oren. Pas op dit zijn twee zeer gevaarlijke onderdelen van het gezicht waarbij je moet oppassen om niet een karikatuur te maken. Maar eveneens zijn deze twee onderdelen zeer kenmerkend voor deze persoon. Wel dan moet je proberen te werken met schaduw en of kleuren. Wanneer je bijvoorbeeld oren die te groot zijn in de schaduw kan plaatsen, waardoor ze alleen al daardoor minder gaan opvallen dan krijg je wel een goede herkenbaarheid maar gaan die oren niet overheersen. Voor iemand met een grote neus zorg ik er meestal voor dat ik dan een frontaal portret maak. Daardoor gaat de neus niet zo groot lijken als dat je deze persoon bijvoorbeeld in een zijaanzicht of driekwart gaat tekenen. Het is natuurlijk ook zo dat je voor iemand met grote oren niet naar een frontaal zicht gaat weergeven want dan staan die oren pas goed in het licht en vallen ze nog des te meer op.

In de tweede plaats kan je kijken naar je compositie of die goed is of dat er dingen dienen aangepast  te worden om tot een goede compositie te komen. Ook dit is een zeer moeilijk punt als je met een portret onmiddellijk als goed gaat ervaren. Als je door middel van een voorontwerp kan zien dat je compositie toch niet dat is wat je dacht, dan kan je dat rustig gaan aanpassen in je ontwerp en je weet dan ook dat het goed zit.

Een derde heel belangrijk punt is het kleurgebruik dat je kan uittesten. In het geval dat hier nu voorligt zie je heel duidelijk dat de kleur van de kleren veel te veel gaan overheersen. Daarom probeerde ik door middel van een vrij en onbewerkte achtergrond de aandacht weg te nemen van de kleren en de aandacht terug naar het gezicht te brengen, maar dat is zeker niet gelukt. Dus er zal een achtergrond dienen te komen die de kleur van de klederen gaat absorberen, of, ik moet de kleur van de kleren gaan aanpassen. Ook het bijplaatsen van de pop op de bank haalt praktisch geen aandacht weg van de overheersende kleur van de kleren. De plaatsing van de pop vind ik wel goed omdat ze iets meer de aandacht trekt en daardoor het oog min of meer kan leiden in of uit de tekening. Maar ook dat begeleiden van het oog is voor mij onvoldoende geslaagd om alles te laten zoals het nu is.

Een vierde punt is, dat je met een aantal voorontwerpen eens kan gaan kijken hoe de opdrachtgevers tegenover het een of ander ontwerp zullen aankijken. Daardoor kan je ook al een bepaalde voorkeur ontdekken of je kan in elk geval meer duidelijkheid krijgen bij de voorkeur  van je  opdrachtgevers .

En het vijfde en laatste punt is  je kan ook met je voorontwerpen naar de plaats gaan waar het uiteindelijke schilderij / werk eventueel komt op te hangen. Want ook hier leer je natuurlijk veel over hoe het in dit geval een portret er dient uit te zien. Zeker kan je daar constateren of een horizontaal of verticaal werk het best tot uiting komt. Maar je kan ook zien of er voldoende licht aanwezig is om het portret te laten uitkomen en of je redelijk donker kan gaan of dat het integendeel heel licht moet zijn omdat de omgeving te donker is.

Je ziet dat er een aantal dingen voordelig zijn om bij een portret opdracht met voorontwerpen te werken. Er zijn natuurlijk ook enkele nadelen verbonden aan deze manier van werken. Eén van de nadelen is dat het meer werk vraagt van de kunstenaar omdat hij/zij nu eenmaal een aantal voorontwerpen dient te maken. Ook gebruik je meer papier en verf/pastel maar geloof me de meeste nadelen kunnen niet opwegen tegen de voordelen die ik net heb opgesomd.

Op de bijgaande foto laat ik je nu zien dat ik op het voorontwerp een aantal notities maak die later kunnen van past komen als we gaan werken in deze opstelling. Je kan zien dat ik een opmerking gemaakt heb over de zichtbare hand. Dat de vorm van de hand niet goed is er zijn enkele dingen die niet helemaal juist overkomen. Een andere opmerking heb ik erbij geschreven die gaat over de hevige kleur van de kleren maar ook staat er bij dat de kleuren van de pop veel heftiger dienen te worden. De afmetingen van het schilderij heb ik erop gezet en ook heb ik aangegeven dat de compositie niet helemaal goed zit. Ook vermeld ik vanuit welke richting het licht komt. Dit is zeer belangrijk als je bezig bent met schilderen dat je altijd vanaf dezelfde kant het licht  op je onderwerp laat vallen.

Je ziet dus dat dit voorontwerp meer dan zijn nut heeft gehad en dat het weinige aan werk dat ik er extra ingestoken heb niets anders dan voordelen heeft gegeven.

Mijn volgende bespreking zal handelen over het tweede voorontwerp dat ik maakte van Eliona en ook zal ik dan weergeven welk voorontwerp uitgekozen wordt (in samenspraak met de ouders/opdrachtgevers om als voorbeeld te dienen voor het latere schilderij.

10-09-2010 om 15:49 geschreven door priet  

Vandaag ga ik weer wat verder met mijn uitleg omtrent dit portret. Het is namelijk zo dat ik al uitgelegd  heb dat ik van ieder portret dat ik maak altijd  een aantal voorontwerpen maak. Ik heb nog niet gezegd hoe groot deze voorontwerpen zijn of in welk formaat ik dan werk. Voor portretten wil ik meestal werken in het formaat dat ook het echte portret zal hebben. Dit heeft ook weer zijn redenen. Enerzijds omdat het achteraf veel gemakkelijker werkt omdat je het uiteindelijke portret gewoon kan overnemen en  anderzijds ga je heel goed de fouten of de zaken die je wil veranderen zien en die kan je dan gemakkelijk wijzigen op je origineel portret.

Dit voorontwerp is dan ook gemaakt op een “full blad papier” wat betekend dat het ongeveer 54 x 76 cm meet. Dit is niet klein maar dit is een formaat dat voor de opdrachtgever perfect is omdat het schilderij op een blinde muur moet komen te hangen en daardoor wat ruimte mag innemen.

Terug naar het portret nu. Je ziet in de allereerste plaats dat ik begonnen ben met het kleur geven aan alles wat kleren van het model uitmaakt. Ook heb ik al een kleine invulling van het gezicht gemaakt ,want dat gaat straks toch het belangrijkste zijn bij dit (en andere) portret. Ook heb ik al een eerste aanzet van de haren gemaakt en bijzonder heb ik gekozen om het zichtbare hand zo duidelijk als mogelijk uit te werken. Je mag en of moet echter weten dat handen (en voeten) een zeer moeilijk weer te geven onderdeel van het menselijk lichaam zijn. Het gaat meestal niet over de handen op zich, maar meer over de stand van de handen  van het model ten opzichte van de toeschouwer. Ik ben al meer dan eens tegengekomen dat iets wat op foto redelijk goed overkomt geschilderd op papier helemaal foutief lijkt. Het is daarom ook dat ik zoveel aandacht aan de handen besteed. Je ziet dat ik één hand weergegeven heb en de andere hand wordt verborgen door de lappenpop. Het strategisch plaatsen van de lappenpop is in dit portret zeer belangrijk. Enerzijds dient deze pop het geheel van meer kleur te voorzien maar ook verbergt de pop de hand die onmogelijk te schilderen was in de stand waarin het zich bevond. Als je eens teruggaat naar de foto waarop het model is gefotografeerd dan zie je dat de hand plat op de bank drukt. Dit is een minder natuurlijke houding maar ze is ook zeer moeilijk juist weer te geven door de verschillende verkortingen die optreden (zeker de lengte van de vingers) in de pose waarin het model zit. Zo zie je dat ik door het oordeelkundig bijplaatsen van een object twee zeer voorname elementen toebrengt of anderzijds vermijd. Want geloof me er is niets zo lelijk als je een portret van een model schildert en dat de onderdelen van het geschilderde portret niet voldoen aan de eisen en vorm die als normaal worden ervaren door de toeschouwer.

Het volgende berichtje zal gaan hoe ik dit voorontwerp heb afgemaakt en welke opmerkingen ik heb toegevoegd om het uiteindelijk portret te verbeteren indien deze pose door de opdrachtgevers zou gekozen worden.

01-09-2010 om 00:00 geschreven door priet  

Het is nu wel heel lang geleden dat ik nog iets schreef op mijn blog. Maar ik heb zo veel verschillende dingen gedaan en de kleinkinderen zijn op vakantie geweest waardoor de tijd om iets te schrijven rond het schilderen zeer miniem was. Ik was al tevreden als ik af en toe een paar uurtjes kon schilderen. Maar goed vandaag neem ik de draad op daar waar ik hem heb laten liggen enkele weken geleden. Ik wil er ook nog even bij vermelden dat ik het vanmorgen weer warm en koud tegelijkertijd kreeg omdat ik niet op internet kon komen. Ik dacht dat ik het weer zitten had (virus) of iets anders maar door een paar dingen te laten controleren en te laten aanpassen (vraag me niet waarom dit nu ineens weer moest) is alles weer goed gekomen. Zo blijft het na zo’n grote debacle altijd een beetje bang afwachten of alles zal marcheren zoals je het graag zou hebben. In elk geval ik ben weer vertrokken en daar ben ik zeer blij mee.

Zoals altijd bij een portret maakte ik ook voor dit portret weer een aantal voorontwerpen. Je kan denken waarom maak je in godsnaam die voorontwerpen? Voor mij is het essentieel dat ik op voorhand weet waar de moeilijkheden in het portret (lees gelijkenis) liggen en ook dienen deze voorontwerpen om de compositie en kleurgebruik op mekaar af te stemmen. In dit geval heb ik twee voorontwerpen gemaakt en ik ga deze ook even met u bespreken zodat je kan zien waarom deze dienen. Het kost natuurlijk wel meer tijd als je op deze manier werkt maar je zorgt er tegelijkertijd voor dat de kans op mislukken voor een groot gedeelte vermindert. Helemaal uitschakelen kan je dit niet maar je kan toch een aantal valkuilen lokaliseren en hiervoor een oplossing bedenken zonder dat je bang moet zijn om het schilderij te beschadigen.

In het geval van Eliona heb ik een verticaal en horizontaal voorontwerp gemaakt en nadat deze op papier stonden ben ik met dit gegeven naar de opdrachtgevers getrokken om te vragen in welk formaat zij hun dochtertje wilde geschilderd zien.

Als je op de bijgeplaatste foto kijkt dan zie je dat ik begonnen ben zoals altijd met het maken van een schets van de persoon zelf. Dit doe ik altijd even nauwkeurig want als je dat niet doet dan kan je het gezicht niet goed in de vingers krijgen. Ook kan ik er bij zeggen dat al mijn voorontwerpen gemaakt worden met het medium waarin het portret zal gemaakt worden. En ook dat is natuurlijk heel normaal want anders kan je de moeilijkheden die het portret gaat opleveren niet juist inschatten. De ondertekening is meestal uitgevoerd in een dunnen lijntekening en dat kan zijn ofwel met potlood ofwel met pastelpotlood. Ik zal niet snel de lijntekening opzetten met penseel of pen.

De volgende bespreking zal ik je laten zien hoe snel ik werk voor zo’n ontwerpschilderij presentabel te maken waardoor ik het aan de opdrachtgever(s) kan aanbieden en zij zich een gedacht kunnen vormen van de ene of andere uitvoering.

27-08-2010 om 00:00 geschreven door priet