Hij brengt me bij een wegwijzer: “Chapelle et table d’orientation”.

Hoe kan dat nu toch? Door toedoen van die hond kom ik er nu toch. Kan hij mijn gedachten lezen? Ik krijg er toch een raar gevoel bij.

Nu nog even doorbijten, nu ik de top ruik! Het eten kan wel wat wachten. Bruintje volgt duidelijk tegen zijn goesting en blijft lange stukken achter. Uiteindelijk stopt de grintweg op een soort primitieve parking en vandaar begint een echt bergpad met grove stenen, niets voor hondenpoten. Ik herontdek het genot van in de bergen wandelen, dank zij bruintje. Na een korte flinke inspanning ben ik boven bij de table d’orientation. Het zicht is prachtig, tientalllen kilometers ver zie ik de toppen van de bergen van de Auvergne. Allemaal uitgedoofde vulkanen. En er waait een verfrissende bries, een aangename beloning voor de inspanning.

Terwijl ik alle toppen in de omtrek bekijk, is daar plots weer … bruintje, wie anders! Naar beneden stap ik goed door, het gaat gemakkelijker en de honger begint parten te spelen. Aan “zijn” boerderij is er een ontmoeting met een oude versie van bruintje,  misschien zijn moeder? Weer gaat op 10 plekken de poot omhoog en het volgen schijnt gedaan.

Ik ben alleen op stap. 1 kilometer, anderhalve en daar hoor ik weer nagels achter mij op de stenen! Hij is er weer!

Om het slijkpaadje te vermijden besluit ik de baan te nemen die volgens mijn schatting nabij de chambre moet passeren. Bruintje blijft wat achter, maar volgt nog steeds. Na een kwartuur draait de baan teveel weg van mijn richting naar mijn goesting en ik keer een tweetal kilometer terug om toch het slijkpaadje te nemen, waar ik zeker ben. Dit besluit krijgt de goedkeuring van bruintje, die niet meer slenterend achterloopt, maar vlot meegaat en zelfs voorloopt. Hij blijft in mijn omgeving tot bij de chambre. Het laatste stuk loopt hij verder vooruit alsof hij dacht: ‘Nu vind je het wel zelf!”  Mijn half uurtje wandelen is uitgegroeid tot meer dan twee uur. Wat ik dacht niet meer te kunnen na mijn fietstocht, is me toch gelukt dank zij bruintje

Als ik half uitgehongerd mij op het terras installeer om te eten, zit bruintje te wachten en kijkt me meelijwekkend in de ogen. “Allé mijn gids, de eerste boterham met wat gesmolten kaas is voor jou!”. Voor ik er zelf een op heb, is hij er weer. Drie schijnt uiteindelijk genoeg te zijn voor deze gids, want dan gaat hij languit op het gras liggen dat stilaan verkoeling geeft.

Ondertussen is de uitbaatster van de chambre thuis. Als ik mijn verwondering over mijn gids uitdruk neemt ze alle betovering weg door te verklaren : “mais il fait ça tout le temps et avec tout le monde!”.

Spijtig! Ergens had ik toch gehoopt dat alleen ik die ervaring had en dat hij toch een beetje gedachten kon lezen.

De gids : impressie van een niet zo gewone ervaring

Op 22 juni kom ik na de zevende dag rijden met de fiets op een eerste doel, de Auvergne nabij Besse. Ik plan daar een dag rust, maar vooral een dag om de omgeving nog eens goed te herbeleven. Ooit, zes jaar geleden, passeerden we hier een verlof in deze omgeving. Er hangen dus nog heel wat herinneringen. De rit naar daar was niet de gemakkelijkste omdat voor mij de eerste echte bergroutes onder mijn wielen doorschuiven en ook omdat het eigenlijk erg warm wordt. We halen wel zo’n 32 graden in de namiddag.

Bij de bespreking van de kamer, chambre d’hôtes, een tweetal dagen geleden werd me gezegd dat de uitbaatster niet aanwezig zou zijn in de namiddag, omdat het zondag is en ze dan toch ook eens zelf ergens naartoe gaan. Maar er werd me beloofd dat er een briefje zou hangen hoe ik binnen kon om mij te installeren. Op de landkaart zag ik dat er op een bergtop in de omgeving een kapelletje staat waar het uitzicht mooi moet zijn. Maar ik bedenk dat het wel te lastig zal zijn om nog zo’n 250 meter te voet te klimmen na mijn eerste bergrit! Maar ja men moet kiezen in het leven en men kan niet alles hebben.

Na nog een laatste klim van zo’n 120m kom ik bij de chambre, een mooi vernieuwd gebouw met blijkbaar een mooi aangelegde omgeving. Het kleine baantje loopt nog wat door tussen twee andere gebouwen in en naast het baantje is een parking voor de klanten van de chambre. Die heb ik natuurlijk niet nodig voor mijn fiets. Alles is heel stil en ik besluit eerst wat uit te blazen en een koekje te eten om mijn geslaagde rit te vieren. Vanuit de schaduw van wat bomen komt een bruine vorm naar mij toe. Als hij uit de schaduw is zie ik dat het een hond is die me rustig benadert. Het ziet er een vriendelijk beest uit, zoals de meesten trouwens en omdat er toch niemand is spreek ik hem aan, een beetje in ’t Frans, maar ook in ’t plat Vlaams. Als ik hem vraag of hij een stuk van mijn koekje wil, verstaat hij mij direct en samen eten we de laatste drie stuks op. Als ik zeg dat het op is, gaat hij verstandig enkele meter verder in de schaduw van een struik liggen. Blijkbaar geen dommerik, hij zal wel de gewoonte hebben om met toeristen om te gaan.

Aan de deur hangt een briefje dat kamer 6 voor mij voorzien is en dat ik mij gerust mag installeren. Ik laat er geen gras over groeien en draag mijn bagage naar boven, neem een verfrissende douche en vooral een goede dronk om mijn vocht weer wat op peil te brengen.

Dan merk ik dat ik nog een uurtje heb voor het eten. Even uitwaaien op het terras, waar schaduw en wat wind is, en … ook de hond die ik nu bruintje begin te noemen. Terug op mijn plooi besluit ik  de omgeving wat te verkennen. Er is niet veel keuze, ofwel terug, ofwel het weggetje tussen de boerderijen. Dus wordt het dat weggetje. Na 100m wandelen, zie ik dat bruintje volgt. Die denkt zeker dat er nog koekjes te krijgen zijn. Ik wrijf even over zijn kop en zeg dat hij naar huis mag gaan. Weer bedenk ik:”Wat praat je hier tegen een hond, Frans of Vlaams of honds? Hij, want het is nu door zijn gedrag duidelijk een mannetje, loopt voor.

Van het erf van een boerderij komen plots luidruchtig drie andere zwarte honden. Ze blaffen om ter meest en zijn wat groter dan bruintje. Maar ze kennen bruintje precies, want na even wat gesnuffel, keert het geblaf zich tegen mij. Ja zij zijn buren en ik een vreemde, natuurlijk. In ’t plat Vlaams stel ik ze gerust en word nu ook de vriend van de grootste nadat hij mijn geur heeft opgenomen. Hij komt zo wat kwispelstaartend tegen mijn benen wrijven, vragend om aandacht en een hand op zijn kop. De tweede is bang en blijft op veilige afstand blaffen, grommen en zijn haar rechtzetten. Maar de heftigheid gaat er uit. De derde is oud, met een grijze neus en staakt het blaffen. Genoeg gewerkt voor vandaag, want ook voor een hond is het 32 graden zeg. Ze volgen mij enkele stappen. Vooral de grote is enthousiast. Toch niet nog meer honden achter mijn gat, denk ik. Maar de zwarte bende geeft het op en alleen bruintje gaat verder mee en loopt nu stilaan voor. 

Het weggetje wordt een karrenspoor met links en rechts veel groen, aangenaam om wat te wandelen voor het eten binnen een half uurtje. Bruintje loopt een eindje voor mij uit en schijnt telkens wat te wachten. Soms voorbij een bocht zie ik hem niet meer, maar het wordt als maar duidelijker dat hij rekening houdt met mijn tragere wandelsnelheid. Als ik te ver achter ben, stopt hij effectief en kijkt achterom. Het is alsof hij iets wou vertellen. Even komt de gedachte boven dat hij mij misschien tracht naar iemand te brengen die hulp nodig heeft. Maar het zal wel zo zijn dat mijn fantasie wat op hol slaat door de herinnering aan oude TV feuilletons zoals Lassie in de tijd.

Na zo’n kilometer is bruintje voorbij de volgende bocht niet meer te zien. Goed, hij is naar zijn kot, denk ik. Maar plots komt hij terug het weggetje op vanuit een paadje dat rechts omhoog loopt en dat ik nooit zou gevolgd hebben, omdat het te slijkerig is en redelijk overgroeid. Bruintje ziet mij in de ogen, draait zich om en wandelt dat slijkerig paadje op. “Mais qu’est-ce-que tu veux me dire?” vraag ik hardop, maar daar komt geen antwoord op. Dat slijkpad klimt toch meer en mijn schoenen zijn niet erg geschikt voor zo’n wandeling. Maar bruintje intrigeert mij, wat wil hij mij eigenlijk vertellen. Plots draait hij een weide in en als ik er ook in kom, is hij  niet meer te zien.

Enfin, ik ben weer alleen. Ondertussen zag ik een plakaatje “Brionne” staan en ook zonder hond is mijn interesse geprikkeld. Ik krijg zin in mijn zoektocht en stap nu duchtig verder. Het oude gevoel van inspannend wandelen komt terug boven, prachtig. In het zicht van de eerste huisjes van Brionne zit daar… bruintje op mij te wachten. Nu ‘moet’ ik het weten waar hij mij naartoe wil. Het eten kan wel een half uurtje uitgesteld worden. Door deze kleine gemeente verandert zijn gedrag. Hij plaatst veel reukvlaggen en de honden in de tuinen reageren fel. Tot hij de ingang van een boerderij opdraait, drie vier keer zijn poot opheft en een jonge hond begroet met een korte snuffel. Het is duidelijk. Hier woont hij.

Het paadje naast de boerderij leidt weer naar een andere weg, die nog verder klimt. Misschien wel in de richting van het kapelletje, denk ik. Nog even wat verder nu mijn vriend thuis is. Het onbekende na de volgende bocht daagt mij uit en ik vergeet de tijd.

Plots is bruintje daar weer, achter mij nu, en kijkt mij met zijn bruine ogen aan alsof hij zich afvraagt waarom ik nog verder ga, nu ik toch zijn thuis heb gezien. Kort daarop loopt hij mij voorbij, alsof hij het begrepen heeft en draait weer eens een boerenpad op dat sterk klimt. Tussen het gras herken ik de stenen van een eeuwenoude weg voor ezels, zoals monniken vroeger wel eens aanlegden. Komt dit bij het kapelletje? Nee, het komt uit op een andere weg.

Nog even verder klimmen voor de oriëntatie en ja hoor, daar komt bruintje. Eerst achter en dan weer voor alsof hij dacht “Als het dan toch moet, vooruit dan maar!”. Hij brengt me bij een wegwijzer: “Chapelle et table d’orientation”.

Hoe kan dat nu toch? Door toedoen van die hond kom ik er nu toch. Kan hij mijn gedachten lezen? Ik krijg er toch een raar gevoel bij.

Traumadour 

Tien,

tien jaar heb ik gezien.

Mijn wereld ligt nu vast

en ik heb niet veel last

om mijn muziek te spelen.

Ook ballet gaat me niet vervelen

en af en toe wat zingen

en in de school rondspringen.

Is mama ook ooit tien geweest?

Van papa verwondert dat nog het meest

Stel oom Didi nu op Nani’s schoot!

Nee, hij is toch veel te groot.

En het raarst van al

is Nani op een kinderbal.

Och, ik kan dat niet echt goed zien

want ik ben uiteindelijk nog maar tien.

Traumadour 11/03/2011

Onecht

Een gevoel van onecht zijn

beheerst mijn dag.

Hoe waar was mijn leven

toen ik niet nadacht?

Toen dood dood was

en leven bezig.

Doen wat iedereen doet.

Laat de slimmen maar sturen.

En dan wordt dood levend.

Wie stuurt dat?

Niemand blijkbaar!

Zitten we op een stuurloos tuig

dat wereld noemt

of mensheid?

Doet iedereen alsof?

Alsof ze niet weten

hoe we bezig zijn.

Mijn stem draagt niet

in het bos van belangen.

“Als bijen helemaal uitsterven” zegt er één

“dan sterft het mensdom binnen vier jaar.”

vijf miljoen doden

per dag.

Traumadour              7/3/2011

weerbloemen

Ik ga je weer bloemen schenken,

mijn lief, mijn vrouw,

en je bedienen op je wenken.

Hoeveel jaren ik je al niet meer zien kan?

Mijn lief, mijn vrouw,

behalve in mijn verbeelding dan.

Hoe je daar onbeweeglijk ligt,

mijn lief, mijn vrouw,

gelukkig onttrokken aan mijn zicht.

Ben je nog herkenbaar,

mijn lief, mijn vrouw,

schedel met wat huid en wat haar?

Kon ik je nog eenmaal zien,

mijn lief, mijn vrouw,

dan werd aanvaarden gemakkelijker, misschien.

Hoe zou ik die resten dan noemen?

Mijn lief? Mijn vrouw?

Laat me dat toch maar verbloemen.

Traumadour                           24/10/10

Stel

stel...

dat het niet...

hoe zou

ons leven?

kwaadheid gebleven,

minder geven,

veel kritiek

op anders keuze.

en het lachen?

en liefde?

en samen?

‘k zie het niet.

te diep gegroeid.

te veel veranderen...

de zon dan groen?

de hemel paars?

alom tegenwind?

zee bloedrood verstormd!

hoe verbeteren?

jij wist het!

Traumadour                   1/2/2011

What a shoe can do.

Daar ligt haar schoen, één schoen. Ik zag hem toen ik vanuit de eerste zolderruimte over de kleine trede de tweede inkeek. Een schoen is van haar voet gevallen, van haar linkervoet. Het moet gebeurd zijn toen ze haar in die zak stopten, een lijkzak noemen ze dat. Grijs, leer denk ik, dik leer als een grote documentenmap. Dicht met ritsen. “Wil je even helpen? Zal het gaan?” Ja! Zeker! Ik wil nu alles intens beleven, tot de laatste draad van deze pijn, die zich onzichtbaar rond mij weeft. Het is ‘mijn’ pijn en dat neemt niemand mij af en ik ‘zal’ dus helpen dragen, die lijkzak, gevuld, de moeilijke trap af, want we moeten met zijn vieren zijn. In welke cultuur dragen ze de lijken boven de mensenmassa? Als schreeuw, als aanklacht? Ze was ook niet licht, ondanks het weinig eten van de laatste week, en zo’n mensgevulde map is niet handig, met vier op een trap. Maar ik wil en ik zal en ik doe het. En prent het mij in alsof ik mezelf ‘moet’ pijnigen, om de achterstand in pijn tegenover haar wat in te halen. Om zeker te zijn dat ik niet droom. Maar haar schoen zegt mij nu dat het echt is. Ze is echt weg, en de andere schoen is mee. Een gesplitst paar, een gescheiden koppel. Gescheiden door haar geënsceneerde dood. Een lege schoen, vol herinneringen, gaapt mij nu aan.  Hij is niet nieuw. De ooit witte buitenkant is wat grijs en gekreukt. “Maar ze zijn zo gemakkelijk, ik weet nooit dat ik ze aanheb.” Van je leven wist je het wel, want dat was niet zo gemakkelijk. “En je weet nu ook niet meer wanneer je ze verliest.” denk ik er bij, “en waarom je er één verliest en niet allebei?” Als om te zeggen dat wij als paar ook maar gescheiden moeten zijn. Eén mee met  jou, één blijft hier. Natuurlijk heb je daar niet aan gedacht. Weg wou je, weg van die rotte wereld die niets goeds beloofde voor jou toekomst of toch niet daar waar jij naar keek.

Plots krimpt mijn hart ineen, als ik er aan denk dat misschien je eigen dochter die schoen daar heeft laten vallen? Toen ze… Hoe is het mogelijk in zulke situaties te geraken, ik word kwaad op mezelf omdat ik dat niet heb kunnen verhinderen. Toen zij dus mij hielp om jou, halfdood of helemaal, dat weten we niet, van onder de pannen in die zolderkamer te dragen of te slepen. “Neem jij de voeten, ik pak ze wel onder de armen.” En je hoofd viel achterover tegen mijn knieën, die ik niet kon strekken omdat ik daar niet kan rechtstaan. En wat moet ‘onze’ dochter niet gedacht hebben toen ik kwaad wat rommel, haar eigen speelgoed, ruw wegschopte om wat meer doorgang te krijgen. Maar jij kon daar wel gaan liggen, weggekropen in het verste hoekje, alsof we je niet zouden vinden. Het is niet de plaats die je geholpen heeft, maar wel de tijd, die verdomde tijd. Die vier uur van werken in de namiddag, waardoor ik je alleen moest laten. Je hebt het zo goed uitgerekend, getimed. Na de middag even buiten zitten om de buren te tonen dat alles normaal was. Een laatste keer (maar dat wisten de buren niet) genieten van de zon, afscheid nemen van de zon. Wie was de zon in jou leven? Wanneer was die onder gegaan?

Met die schoen aan, want die had je ’s morgens aangetrokken, want ze zaten zo gemakkelijk, ben je dan binnen gekomen, eerst alles goed afgesloten en dan de doos met verlossende pillen, enkele richting aub. En die schoen, die nu nog boven ligt, zegt me dat je naar de zolder bent gegaan om zonder hem terug te keren, zonder bloedsomloop, zonder ademhaling. Want ze waren beiden reeds gestopt toen de dokter kwam. Te laat, maar toch vechtend voor jou  leven. Alsof ik niet had gevochten voor jou ‘wil’ tot leven. En nu in die eerste nacht zonder jou sta ik hier, om 3 uur, en staar in de leegte van jou schoen. Die leegte besmet mij, boort zich in mij. Ik was niet verrast toen ik alles op slot vond en de lege pillendoos en zelfs niet toen ik jou vond met blauw en wit op je lippen en een zakdoek in je handen met je laatste tranen. Ik was niet verrast toen de meters geen hartslag vonden en ook niet toen de dokter zijn redders act staakte. Want ook hij wist van het eerste moment dat het te laat was. En nu ik het lege toneel bekijk, met jou lege schoen ben ik wel verrast, dat in mij niets die leegte breekt. Dat mijn leegte niet breekt. Dat ik niet met een hamer of een bijl alles maar stuk sla omdat ik het nu toch niet meer zal nodig hebben. Dat ik nu, na 12 uur, de pijn nog niet voel. De pijn die er móet zijn, omdat iedereen het zegt. Verdoofd? Ben ik dan verdoofd? Zeker niet door ‘iets’ te nemen, zoals iedereen aanraadt, geen borrel, geen drankje, geen pil. Zeker geen pil!!Die heb jij genoeg genomen! En in die leegte komt er toch een kwaadheid op, over die pillen, over die verdomde mentaliteit dat er voor elk zeer een pil is die de knop kan omdraaien en die jij tot levensfilosofie hebt gemaakt, tot stervensfilosofie. En kwaadheid ook op de dokter die ze voorschreef, ”omdat je niet kon slapen’. En wij wisten dat dit een leugen was. En kwaad op mezelf omdat… omdat ik geen raad weet met die schoen. Och nee, ik ben er helemaal niet bang van. Ik denk dat niets mij nog kan bang maken, na die ontdekking, het lopen, telefoneren, de ondervraging door ‘wetsdienaars’, de autopsie die moet komen, het meedelen aan de familie, aan jou ouders.

Maar als die leegte zo van jou schoen in mijn ziel terecht komt, alleen door hem te zien, wat zal er dan gebeuren als ik hem aanraak, voel en ruik. Vol met herinneringen, zelfs van onze laatste reis nog. “Maar ze zitten toch zo gemakkelijk.” Vol met schilfers van jou huid, jou zweet, jou geur. Als dat ook bij mij binnen dringt en mijn leegte opvult en ik jou standpunt herken (want daar staat een schoen toch symbool voor: je standpunt?) wat gebeurt er dan met mij? Niet dat het nog erger kan, denk ik. Want jij hebt mij verlaten, mij verloochend, mij afgewezen als hulp. Ik ben mislukt. Jou daad zet een stempel op mijn leven:

                                   MISLUKT/ TE HERBEGINNEN

Even meen ik zelfs die stempel in jou schoen te zien met “38” erop. 38% zou wel eens de exacte maat voor ons leven kunnen zijn

-resultaat 38% : 1 op 3 dagen waren toch wel goed?

-inzet : +80% : de laatste jaren veel verbeterd.

-oorzaak : wantrouwen : moet nu veranderen ‘want rouwen’ ligt in ’t verschiet

Nee dat staat niet in die stempel, maar in mijn rusteloze geest, in de deuken en de krassen en de eelt van mijn geest. En je schoen roept dat ik nu moet zoeken om te begrijpen. Maar met een half paar wordt dat een moeilijke reis. “Ze zitten niet meer gemakkelijk!” En de helft van jou standpunt is weggeveegd, daar heb ik het raden naar. Hoeveel zal ik nu niet meer weten? Hoeveel mensen niet herkennen die mij kenden via jou? Hoeveel dingen niet doen omdat we ze samen deden, voor jou? Dat is de echte leegte, als je opkijkt en je ziet een toekomst vol mogelijkheden (want ze zijn er) die hun betekenis verloren hebben. De schoen zwijgt en wijst in die richting, weg van al wat jij kende. Weg al wat je kende.

Ik neem de schoen op en steek er mijn hand in, in de plaats waar jou voet is koud geworden. Duizenden stappen van jou hebben hem gevormd en door mijn tranen heen voel ik dat mijn hand er niet in past.

Wat een schoen kan doen!

Traumadour                  22/2/2010