Tom had ons aangeraden om eens een Shepherds Pie te proberen in Pooley Bridge aan het einde van het Ullswater. Voor we aan zon stevige lunch begint wilden we eerst één van de wandelingen uit het boekje maken die daar van start ging. We strandden al na 1 km bij een weiland waar we door zouden moeten. Er hing een bord aan het hek met Bull in Field. Nou we zijn maar omgekeerd en wat eerder aan onze Shepherds Pie begonnen. Tom had niet te veel gezegd. Delicious! De wandeling bij Threskeld leidde ook door verschillende weilanden. We moesten telkens met zon trapje over de stenen muurtjes klimmen. Op een gegeven moment kwamen we ook door een weiland met heel veel schapen. We waren al zon beetje in het midden toen ik bedacht dat ze wel erg groot waren en toen ik even beter keek tussen de achterpoten zal ik maar zeggen . zag ik dat het bijna allemaal dikke rammen waren. Dat liep even wat minder ontspannen. Ik keek toch telkens even om, maar ze hadden wel wat anders te doen dan ons achterna te zitten. Er is één afdaling in het Lake District dat wel wat van je zenuwen vergt. Die is als je vanuit het Eskdale via de Hardknott pass naar Ambleside rijdt. Zo smal en steil met allemaal gaten die je moet ontwijken en dan een totaal verlaten omgeving, woest en onherbergzaam! Heel strategisch staat er onderaan een ijscokar. Geen wonder! Daar ben je dan wel aan toe! Na die fantastische veertien dagen hadden we een weekje Schotland gepland. We namen afscheid van Margaret en Keith in Wigton. We kregen twee zoenen van haar met de mededeling: In the South you get one and in Scotland none. We werden heel benieuwd naar dat Schotland.
Die eerst aanblik van het Lake District was indrukwekkend. Overal kunstig gestapelde stenen muurtjes tot hoog in de bergen om de schapen op hun plek te houden, prachtige meren en het stadje Keswick vlak bij de camping. Wat wil je nog meer?! We misten zelfs onze Laska niet, want naast ons stond een echtpaar met twee aanhankelijke retreevers. We hadden zicht op het meer: Derwentwater. In de caravan was een boekje met 12 wandelroutes en drie ervan begonnen in Keswick. Wanneer je de wandeling om het meer wilde maken en halverwege zag je het niet meer zitten dan kwam de pendelboot langs en je kon zo mee! Handig hè? In de veertien dagen hebben we zeker 8 routes gevolgd. Op een gegeven moment liepen we in de heuvels boven het Buttermere toen we twijfelden over het pad naar beneden. Toen we uiteindelijk daar aankwamen stond een echtpaar , dat uit Heemse bij Hardenberg kwam, ons op te wachten. Wij konnen al heurn an jullie taal daj bij ons uut de buurte komt. En we hebben samen koffie gedronken. Het regende wel vaak, vooral s morgens. Meestal werd het tegen de middag droog. Het meer is in die veertien dagen minstens een meter gestegen, maar het deerde ons niet. We bezochten Maryport, de geboorteplaats van Tom Woodgate en Wigton waar hij opgroeide. Daar werden we ook uitgenodigd door Margaret, de zus van Tom. Keith had een MG waar hij tochtjes mee maakte en waar hij heel trots op was. Lieve en hartelijke mensen. We maakten kennis met een echte High Tea. De Engelsen zitten daar verder niet zo met het weer. Met een The usual weather is nt it, word je ontvangen als het regent. We maakten ook een dagtocht naar de Dales en .. toevallig gaf Richard Fawcett een demonstratie met zn zes bordercollies, onze eerste kennismaking met dit ras. Hij had zn kinderen bij zich en die knoopten de honden met een gewoon stukje touw aan een paal en hingen er een stuk karton boven met hun naam. Toen begon Richard te vertellen: over zijn harde bestaan als schapenboer in de Dales, over zijn leven met de honden en over het verschil in intelligentie. Zo stuurde hij Ben er op uit om de schapen op te halen die ver naar achteren liepen. Eén streep en de hond vloog er achteraan en omheen en dreef ze naar Richard. Toen liet hij zien hoe Ziggy het aanpakte. Hij gaf Ziggy met zn fluitje de opdracht om een ander stel op te halen. Die ging eerst naar een heuveltje links om te kijken waar ze precies liepen en haalde ze toen op. Hij jureerde ook bij officiële sheepdogtrials tot in de USA toe. Onze vakantie kon niet meer stuk! Vind je het gek dat toen Laska overleed wij het eerst aan een bordercollie dachten? Dat werd Kim.
Lake Districkt....? That's were we used to live...
We hadden net ons eerste caravannetje gekocht-- een Knaus Schwalbennest uit 1962-- toen Tom Woodgate, die voor zijn Engelse bedrijf inspecties moest uitvoeren bij Holvrieka Ido, op een zondag bij ons op bezoek kwam. Hij logeerde in hotel ten Cate, maar vond het erg gezellig bij ons geloof ik. Hij vroeg of we wel eens in Engeland geweest waren. Nee dat waren we niet. Ik wist alleen dat Dick Lettink met school wel eens met een uitwisseling in het Lake District geweest was en dat hij daar erg enthousiast over was. "Nee"... zei ik... "dat water ertussen hè, maar als we ooit eens naar Engeland gaan zou ik het liefst naar het Lake District willen". Tom werd helemaal exited. "Lake district..? That's were we used to live. When you ever decide to come over.. we'll put our caravan for you on a campsite at Derwentwater for a few weeks". We hoefden er niet lang over te denken. Het contact bleef. Hij kwam regelmatig een zondag. Hij hielp Gerhard met z'n engels en was gecharmeerd van Rick en Mark. Wanneer hij wilde uitleggen dat het ergens rustig was zei hij: "It's so quiet there... it's just like Emmen on a sunday". Het jaar erop maakten we de overtocht naar Hull en reden naar Manchester naar de familie Woodgate on the Woodsendroad. Ze hadden net de bruiloft van Linda achter de rug en we moesten nog wel de bruidstaart proeven. Nichtje Jill reed mee naar het Lake District en we werden door zus en zwager Margaret en Keith ontvangen op de camping aan het Derwentwater. Het werd een vakantie om nooit te vergeten!
Van l naar r. opoe Kornegoor, opoe uut Mossel, ome Jan en - waarschijnlijk- opa Kornegoor.
Waarom moet ik steeds aan Wimke denken? De hele morgen komt ieder keer die naam voorbij in m'n hoofd. Ken je dat? En gelijk het beeld van opoe uit Mossel, de moeder van vader Hein. Misschien wel omdat we op de Boomgaard zijn en er meer herinneringen boven komen. Vader Hein had een jonger broertje. Ze woonden op een boerderij onder Kasteel Het Medler. Toen had je nog echt koude winters en werd er vaak geschaatst. Hoe het kwam weet ik niet, maar Wimke is tijdens het spelen door het ijs gezakt in een sloot. Hij kreeg daarop longontsteking en na 10 dagen is het vaak erop of eronder. Wimke heeft dat niet overleefd. Peniciline kenden ze in de jaren twintig nog niet. Als je mocht denken dat vroeger alles beter was... dan gaat dat niet altijd op. Ook de vader van vader Hein kreeg eens blindedarmontsteking en werd door de huisarts op de keukentafel ter plekke geopereerd. Hij heeft dat wel overleefd. Opa Eggink was tuinman op het Medler en heeft veel van zijn kennis op Hein overgebracht. De baron vond Hein een goeie paardenknecht omdat hij zo goed met paarden kon omgaan, maar pa had geen zin om "onder" de baron te gaan werken en begon met Hanna Kornegoor in 1938 zelf een boerderij... ja hier op "De Boomgaard". Opoe woonde later bij haar dochter Aaltje en haar man Bertus in Mossel op boerderij "De Prinsenhoeve". Ze had ook groene vingers. Nergens zag je in die tijd een mooiere vensterbank met bloemen. Ze was vrij lang en slank en vaak zat ze bij ons aan het Lindese end in de kerk. Zingen kon ze niet. Dat was meer een schor gepiep. Bij alle verjaardagen zat ze met de andere opoe's en opa's gezellig te keuvelen, samen met opoe Kornegoor, opoe Bruins, opa uit Barchem en onze eigen opa en opoe Bijenhof. Een echt dagje uit.
Ik heb grote bewondering voor mensen die hun vakantiebagage in één klein koffertje kunnen pakken. Mark kan dat. Pyama tandenborstel, twee onderbroeken en een korte broek meer heeft hij niet nodig. Overal kun je kopen wat je nog meer nodig denkt te hebben, vindt hij. Ooit gingen we eens op een georganiseerde fly-drive reis naar Ierland. Beiden hadden we onze vliegtuigkoffer bij ons en daarnaast nog een tas voor de handbagage. Wat hebben we lopen zeulen in Ierland . Bus uit, hotel in trappen op of lift in, trappen af of lift uit en weer die bus in. Oooohhhh! Er waren ook een paar zussen bij, nichten van Anneke van Zeyts, mn oude schoolvriendin. Die hadden zegge en schrijve één klein soort koffertje op wieltjes die ze zo aan het handvat achter zich aan mee konden slepen. Daarnaast één klein rugtasje voor hun papieren en portemonnee. En ze zagen er steeds verzorgd uit. Dat is iets wat ik ook wil, maar steeds wordt het meer wat èigenlijk toch mee moet. We gingen ooit met Dick en Anda naar het Schwarzwald naar een appartement met onze jongens. We kwamen een paar dagen later ivm de ziekte van mama. Onze aankomst werd gefilmd. Dick had net een super 8 camera en probeerde die tijdens de vakantie uit. Als je dat later terugziet! Aan het uitladen van ons leek geen einde te komen. Iedereen hielp met het meeslepen van tassen en losse attributen. Het ergste was dat, toen je dacht dat alles er uit was, ik nog met een lege tas aankwam waar alle losse spullen en etenswaren, die nog in de auto lagen, in gingen! Nee aan kamperen hoefden we toen nog niet te beginnen. Dat zou helemáál wat worden. Daar begonnen we pas mee toen de jongens niet meer meegingen. De caravan kan heel wat aan. Ieder zijn meug?! Je moet dat ene koffertje natuurlijk niet vergeten hè Mark! Maar pas hè gingen Diny en ik naar Antwerpen drie nachten. Toen namen we allebei één klein koffertje op wieltjes mee èn een rugtasje. En.... je gelooft het of niet...dat is gelukt!
Oom Sjoerd en papa Hendrik Jan waren vrienden. Beiden waren ze ook ondernemer. Oom Sjoerd was kleermaker en Hendrik Jan had een zagerij. Vooral toen Hendrik Jan dat vreselijke ongeluk kreeg heeft oom Sjoerd veel gedaan om ook alle administratieve romslomp in goede banen te leiden. Alleen toen hij wat administratie mee nam naar het ziekenhuis omdat Hendrik Jan iets op begon te knappen, trof hij een plotseling overleden zwager en vriend. Ik weet dat hij alles heeft gedaan om mama en ons de steun te geven die we zo nodig hadden. Ik zag natuurlijk als kind de ome Sjoerd die zondags gezellig met ons allemaal naar het Vordense bos ging om de groenkopjes te voeren. Tante Hermien en mama hebben er later wel voor gezorgd dat alles wat er in die tijd gebeurde ook bij mij is blijven hangen. Nu was oom Sjoerd ook erg sportief en ging zomers elke ochtend zwemmen. Hij moet wel een goed zwemmer geweest zijn, want op zijn rondreis per motor door Engeland is hij in het Lake District dwars over het Ullswater gezwommen. Ik heb me daar laten vertellen dat dat een riskante onderneming is vanwege het op plekken ijskoude water. Hij zal ook Hermien gestimuleerd hebben om dat te doen. Nog niet zo heel lang geleden vertelde ze dat ze eens met tante Riek de stoute schoenen had aangetrokken en samen met haar naar het zwembad "In de Dennen" ging. De beide dames verdwenen allebei in een badhokje en kleedden zich om. Toen ze echter in badpak stonden durfden ze geen van beiden het badhokje uit te komen. "Rika ... bu'j al klaor"? Jao... ie dan? Bu'j al buten"? "Nee.. ik dörve niet". "Ik ok niet".... Ze hebben zich toen maar heel snel weer aangekleed.
Vlak naast pa z'n grond ligt Huize Zelle. Je kunt er midden in de natuur huisjes huren en er is een mogelijkheid voor Bed en Breakfast.
Op weblog 1 heb ik het afgelopen weekend een foto gezet van het boerderijtje op het Zelle van pa waar de familie Looman woonde. Vader Hein was nog niet eens zolang met mama getrouwd toen we onze eerste boerenbruiloft meemaakten. Hendrik Looman ging trouwen met Leida die bij hem en zijn moeder Gerritje huishoudster was. Dat gebeurde wel meer vroeger. Tante Riek trouwde met ome Jaap waar zij ook de huishouding verzorgde nadat ome Jaaps eerste vrouw overleden was en hij met twee jongens, Henk en Jan, achterbleef. Ook Marry's tweede moeder deed bij hen eerst gewoon de huishouding. Alleen Hendrik en Leida hadden al een kind van 8 weken. Dat was toen nog niet zo gewoon. Bovendien was Leida kaal. Ze droeg een pruik. Begin zestiger jaren had pa plannen om een nieuwe boerderij op het Zelle neer te zetten. Daar had hij immers de meeste grond. Hendrik Looman bood hij aan om op de Boomgaard te komen boeren. We zijn zelfs al eens rondgereden om naar moderne boerderijen te kijken. Maar Hendrik zag dat niet zitten. Hij ging dan liever in Vorden wonen en ander werk zoeken. Pa wilde toen dat boerderijtje wel verkopen en dan kon de Boomgaard mooi verbouwd worden. Maar ja... toen kwam de rechter er aan te pas. Terwijl hij dacht dat hij een goed voorstel had gedaan werd hij door de advokaat van Hendrik uitgemaakt voor al wat mooi en vooral lelijk was. Hij zal wel een vergoeding hebben moeten betalen, maar dat weet ik niet. In elk gevak wel de proceskosten. En kwaad dat ie was! De verkoop ging door en de Boomgaard onderging een metamorfose. Er gingen een paar muren uit en er kwam één grote woonkamer van 10 x 4 m. Er kwam een douche beneden en boven een slaapkamer extra voor Diny en mij. Jammer ...op dat moment ging ik al bijna de deur uit!
Ja... zo'n koe. Een mooi exemplaar van het MRIJ (Maas, Rijn en IJssel) vee. Volgens Johan geven ze iets minder melk dan de Friezen, maar wel vettere melk.
Gister hoorde ik van familie van Tonny over een dom ongeluk, veroorzaakt uit gewoon wat overmoedigheid. Iemand dook vlak voor zijn huis in het ondiepe water bij de aanlegsteiger. Hij woonde er zelf. Hij raakte verlamd, zit in een rolstoel en is verhuisd naar een volledig aangepaste woning. Iedereen doet wel eens iets zonder er bij na te denken... gewoon. Ik kan zo een paar domme dingen alleen al van mezelf opnoemen die alleen al hier op de Boomgaard zijn gebeurd. Ooit klom ik eens op de bovenste balken in de schuur. Er lag een hoopje hooi beneden en ik sprong zonder goed na te denken naar beneden. Het hoopje was niet zo groot. Ik jankend naar binnen...Ik heb dagen kreupel gelopen. Naar een dokter....nee dat deed je niet wanneer alles nog bewoog. Een jaar later ging ik met een boek naar mijn favoriete boom in de boomgaard.Wanneer ik thuis zomaar ging zitten lezen... "Heb je niks anders te doen", was het dan. Daar lag een koe bedaard te herkauwen. Ik dacht: waarom zitten mensen alleen maar op een paard en ... ik zat al op die -zo leek het- rustige koe. Dat duurde geen seconde en die koe kwam in de benen. Beetje dom natuurlijk, maar ja.... ! Ik duik er achterover af. Ik heb een week krom gelopen met een zere rug en nek. Nee.. geen dokter....alles bewoog toch nog?! Toen ik veertig jaar was kwam ik bij de huisarts terecht vanwege problemen met nek en arm. Er werden foto's gemaakt. Ik naar hem toe voor de uitslag. "Wat heb je gedaan... ben je met 80 km per uur tegen een muur gereden", was het eerste wat hij vroeg. Nee..... hoe dat zo"? "Nou.... zei de huisarts,"omdat de foto's nogal wat beschadigingen laten zien, maar het kan ook wel van lang geleden zijn". Tja, toen dacht ik even aan dat te kleine hoopje hooi èn die koe!
Wim komt uit een uitvinderige familie tenminste voor een deel dan. Wim, Piet en Ben zijn de praktische oplossers en Henry meer de theoretische. Moeder van der Kolk is trots op die handige jongens- mien jochies- , maar vindt Henry het handigst, want die láát alles doen. Ben kan s nachts soms net zo lang liggen puzzelen tot hij de oplossing voor een probleem gevonden heeft. Wim slaapt als hij het bed voelt meestal dan ! Ben en Wim zijn twee handen op één buik. Niet alleen met het bedenken van oplossingen, maar ook met hun goed bedoelde adviezen. Ze weten overal raad op, maar o wee als je dat niet opvolgt. Ze herhalen dat tot in den treure en worden beiden bijzonder mieterig als je het dan nog niet gesnapt hebt. Want dat je hun goede raad niet ter harte neemt omdat je daar toevallig geen zin in hebt komt niet bij ze op. Dan is het pas goed mis! Nies en ik kennen onze mannen en zijn experts geworden in hoe daar mee om te gaan. Bij Stork en later bij Holvrieka had je meer van die handige mannen natuurlijk. Zo hangt de door Holvriekamensen gefabriceerde brievenbus nog bij Gerhard en Judith aan de Kuifmees te pronken. De zonneluifel, wel voorzien van nieuw doek eveneens. De boerentuinbank waarvan het onderstel nog bij Stork gemaakt is wordt om de zoveel jaar van wat nieuwe latten voorzien en krijgt een likje verf. Op onze schuur zitten de witte vliegende vogels, symbool voor ons uitvliegend kroost Holvrieka made- en bij Ben en Niesje sieren ze hun huis aan de Dorpsweg. We hebben een veiligheidsslot op de dissel van de caravan, twee barbecues, een aantal van die handige priktafeltjes voor in de tuin inderdaad.. allemaal van roestvrij Holvrieka-staal. En sinds ik de zwaardere E-bike heb gebruiken we de Holvrieka-fietsendrager weer. In ons huis hebben we ook een spiltrap, ooit door Willem Dubbelhuis bij Drentea- de voorloper van Holvrieka- gemaakt toen dit huis in 1975 verbouwd werd. Het is niet één van de makkelijkste trappen, maar daar hebben we mee leren leven door handgrepen te plaatsen. Een poosje terug begon er ineens een trede wel erg te bewegen. En ja hoor scheurtjes. Dan roept Wim Handige Dolf die dat even komt lassen. Die is nu opgeklommen tot bedrijfsleider bij het ingekrompen Holvrieka. En lassen . Dat kan hij!
Met Gerdie als schipper gaan we nu naar Mittelfahrt terug, want de haven in Frederica is vol. We maken er met elkaar nog een gezellige middag van. Annelies tracteert op ijs, want haar Miel is jarig. Lekker! s Avonds gaan we met zn allen uit eten. Om te voorkomen dat Jaap dit als bedrijfsonkosten in zijn administratie zal kunnen verwerken, rekenen enkelen persoonlijk af. i.p.v. Jaap alles voor te laten schieten. Jaap is hierover zéér gegriefd. Die avond moeten we alles betalen wat er nog te betalen valt4x 25 voor het eten tijdens de vier dagen in de camper, + 45 voor de ferrys + 115 voor het busje terug naar huisalles p.p.. Gerdie weigert voor het eten te betalen en wanneer ze ook niet voor het busje wil betalen dreigt Jaap haar niet mee te nemen. Uiteindelijk vertrekken we toch mèt Gerdie. We hebben gisteren gelukkig goed ingeslagen in de supermarkt, want we hoeven wat betreft eten en drinken niets meer van Jaap te verwachten. Na een voorspoedige reis arriveren we in Nieuweschans waar Mark ons al op staat te wachten. Een vreemd afscheid is het als je 18 dagen zo intensief met elkaar opgetrokken hebt. Ik krijg nog een kneepje in mn wang van Jaap en dan is deze wonderlijke vakantie voorbij. Als vrienden van ons aan Wim vragen of hij zn vakantieplannen voor het volgend jaar al klaar heeft, antwoordt hij steevast: Ik weet één ding zeker ik koop in elk geval geen boot! Op mn verjaardag die gelijk na de vakantie valt, krijg ik behalve een prachtige videoband met onze vakantiebelevenissen nog iets van Glenn en Greta . nee . nee . ja een grote pot DUO PENOTTI!
EbeltoftMittelfahrt Dit is volgens Jaap een doe het zelf dageen zeer rustig dagje. Jaap zit de hele dag beneden te lezen e.d. en luistert naar zijn geliefde Pavarotti. De bemanning doet het werk. Jaap laat zn haar nog even bijknippen door Elly, die is echt van alle markten thuis! Dan glijden we 's middags onder de prachtige brug door en bereiken Mittelfahrt, een echte Deense haven. Wanneer we gaan stappen maken we kennis met de zelfkant van het leven drank verloedering blote voeten. Die avond moet er maar eens rustig overlegd worden. Wat gaan we doen? We komen lang niet op tijd. Bellen! Een busje zou meer dan 200 per persoon moeten kosten. Een beetje duur hè? Ik ben perplex. Moeten wìj dat dan zelf betalen? Morgen zullen we het in Frederica nog eens proberen. We blijven lachen . hoewel .? Jaap koopt zich hier een jacquet. Ik meen dat het voor een concert van Pavarotti bedoeld is. Die avond dekken we op eigen initiatief de tafel nog maar eens. We barsten van de honger. We eten alle brood en worstjes op. Jaap schudt zn hoofd. De volgende morgen vertrekken we al bijtijds naar Frederica. Daar huurt Jaap een busje om samen toch maar weer op tijd thuis te zijn. De bemanning voor de volgende trip naar Engeland zal dan ook hier weer moeten opstappen en kan hij dan vanaf Harlingen weer mee terug nemen. Gerdie heeft intussen geïnformeerd naar tijden en prijzen om met de trein naar huis te reizen, maar dat blijkt nog duurder èn omslachtiger.
Op de Hilde Baudine weten we dan nog niet dat Jaap er mee gedreigd heeft om iedereen van boord te zetten wanneer de 25 p.p.per dag campergeld niet betaald gaat worden. Het is prachtig zeilweer en we vertrekken vroeg voor een lange tocht. Jaap ziet een bruinvis of een dolfijn en Greta en ik houden de hele dag ons fototoestel in aanslag, maar helaas . tevergeefs. s Avonds zien we opnieuw een prachtige zonsondergang met de Golden Griffin op de voorgrond. Wanneer we laat in de avond, opnieuw dank zij de goede ogen van Glenn de rode-, groene en kardinaalstonnen ontdekken, bereiken we veilig het kleine haventje van het vissersplaatsje Ebeltoft. Het is half 10 en we hebben vandaag 72 mijl afgelegd. Die avond laat komen de verhalen, onder genot van de in Hals door ons ingeslagen wijn en bier, weer goed los. Elly vertelt ons kleurrijk over teckel Babs die gedekt zou worden door een menneke. Dat zou gebeuren op de diepvries voor de paardenstal te midden van een kring belangstellenden. Babs had er geen zin in. Maar wonder boven wonder was ze toch zwanger geraakt en het eerste deel van de bevalling vond plaats in Ellys bed. Mijn - ook waar gebeurd- verhaal over de hond die van de cantharellen gesnoept had en krampen kreeg ging er ook in als koek. De hele familie moest daarna op aanraden van de huisarts naar het ziekenhuis om hun magen leeg te laten pompen en bij thuiskomst vonden ze..... nee geen dode hond, maar een trotse moeder met een nest met vier jonge puppies. Een prachtige dag!
Richting Aalborg. Bij de brug wachten we op Piet met de Golden Griffin en samen varen we onder de geopende brug door. Dan begint Jaap met Piet een race om een kratje bier met shag. Dan . varen we met Jaap aan het roer op een kleine zandbank. Er is hier een hele smalle vaargeul en Jaap nam de binnenbocht. Hij probeert nog even zijn bemanning een oor aan te naaien door op te merken dat de duidelijk zichtbare boeien niet aan hem gemeld waren. Er volgt een hevig protest, want na het melden van de boeien vond onze schipper ze niet relevant voor de route. Jaap geeft nu rustig commandos, terwijl de Golden Griffin al in aantocht is om bij te springen. Allemaal bakboord!- helpt niet-. Allemaal naar de punt!- helpt niet-. Blubber aan alle kanten .. je ruikt de modder. Spanning en sensatie! Dan zijn we eindelijk los. We melden de Golden Griffin dat dit natuurlijk even oefenen was. We komen mooi op tijd in Hals aan dat iets voorbij Alborg aan de oostkust van Denemarken ligt. We blijven daar voor de nacht, want buiten in de Alborgbocht is het nog heel slecht! Die avond worden er ons patatjes beloofd. Er gaat een gejuich op. Jammer t gas is op, maar Jaap en Elly brengen kant en klare patat mee. Er is hier een supermarkt èn een telefooncel. Luxe! We bellen Gerhard en Judith meldt dat aan het thuisfront alles rustig is en wij vertellen over onze overlevingstocht. Dan nemen we ook afscheid van Eekje. Ze moet op tijd terug zijn in Rotterdam om haar beroep als celliste weer op tijd op te kunnen pakken. Jaap gaat er heen om zijn campergeld te beuren. Hij krijgt te horen dat er niets betaald gaat worden vanwege het weinige eten aan boord. Jaap is furieus en dreigt iedereen van boord te zetten! De bemanning is perplex en laat zich overbluffen. Eekje betaalt.
De volgende morgen willen we eens een goed gesprek met Jaap hebben om te horen wat zijn verdere plannen zijn. Hij ziet het zelf ook niet zitten om de 180 mijl die we nog hebben te gaan buitenom te zeilen. Maar door de fjord en via de oostkust van Denemarken is het nog 400 mijl varen naar huis. Hoever komen we nog? Juul ziet het duidelijk niet meer zitten. Hij had zich zoveel van dit zeezeilen voorgesteld en loopt compleet vast op de geslotenheid van de schipper. Hij heeft geen vertrouwen meer in hem en wil nog een paar dagen genieten van echt vakantie. Juul en Wieke pakken hun spullen en nemen de trein. Jammer! Het was heel fijn om ze er bij te hebben. Elly maakt nu van de gelegenheid gebruik om over te stappen van de Golden Griffin op onze Hilde Baudine. Om 2 uur s middags zeilen we verder de Limfjord in richting Nijköping. Jaap begint wat meer te praten. Piet krijgt vis van een paar Urker vissers op een Engels vissersschip. Annelies en Eekje bewonderen de gevangen kreeften, maar als ze er één mogen uitzoeken bedanken ze voor de eer. Piet is ontzet! Die kreeften zijn wel 80 tot 90 waard. Ze moeten het nog lang horen. Een gedeelte van de schoongemaakte vis wordt in een plastic zak overgeheveld naar onze Hilde Baudine en door Elly vakkundig gebakken en al varend smikkelen we ze lekker op. Om 11 uur s avonds varen we het haventje binnen, terwijl we al hangend buiten boord de groene- (rechts) en rode boeien (links) zoeken. Moeilijk hoor! Elly en Wim staan op de punt als uitkijk, maar als Glenn niet zulke scherpe ogen had gehad, was het pas echt spannend geworden. We komen veilig aan. Het was een prachtige dag jammer dat Juul en Wieke dit missen!
Hierna staat Wim bijna constant aan het stuur in zn gele pak. Moet je je manneke toch eens zien, meldt Jaap. Ik vin oe een held, schijn ik gezegd te hebben. Ik sta heel wat angsten uit in ons hondenhok. Om half drie s middags krijg ik het even heel benauwd als schipper Jaap gaat liggen slapen en Wim, die in zn hele leven nog nooit gezeild heeft, in zn eentje in dat zware weer aan het roer gekluisterd staat. Ik ben altijd wat pessimistisch in zulke omstandigheden en denk alleen maar: Als de kinderen nou maar de verzekeringspapieren kunnen vinden! Volgens Jaap is de Hilde Baudine een zelfrichtend schip dat vanzelf weer overeind komt wanneer het onverhoopt zou kapseizen. Daarom zit iedereen in zwemvest aan een life line vast. Dan ga ik ook naar de kuip in zwemvest. De wind zakt gelukkig iets af. Ik ben wel niet ziek, maar lekker is anders. Het toiletgebeuren kost veel tijd , moeite en blauwe plekken. Op biscuits kom ik de dag wel door. Glenn ligt languit achterin de life-line vast te houden en probeert zich niet te bewegen. Juul al net zo hangt om de bolder. Greta, Wim en onze schipper doen zich te goed aan marsjes, chips en soep. Wanneer we de Deense haven Thyborön naderen is de storm wat verder afgezwakt . Met bv windkracht 5 hadden we de haven hier niet aan kunnen doen vanwege een vervelende branding en hadden we nog uren door moeten zeilen naar een zuidelijker gelegen haven. Dan plotseling wanneer de motor wordt gestart, komen Glenn, Juul en Gerdie weer overeind of er niets aan de hand is. Het is lastig binnen varen, want volgens Jaap is het stuk branding het gevaarlijkst. Maar met behulp van de goede ogen van Glenn en Wim en toch de ervaring van onze schipper loopt dit avontuur goed af. Wanneer we achterom kijken zien we pas hoe gevaarlijk smal de vaargeul is tussen de rotsen die dicht onder het wateroppervlak te zien zijn! Wat een dag!
's Middags: Juul en Wieke met schipper Jaap als lachende derde!
De volgende dag is de weersverwachting nog slecht. Het blijft windkracht 6- 7. We besluiten een dagje af te wachten. We struinen heel Mandal af. Glenn, Greta, Elly en wij ontdekken een eettentje. Greta is niet meer te houden. Mmmm lekkerrrr! Hamburger, sla, frites hà! Een uur later eten we aan boord zo weer mee. Karel, Eekje, Marijke, Benno en Annelies hebben die dag gezwommen en een bezoek aan de sauna gebracht. Volgens Marijke is nu echt de vonk overgesprongen tussen Karel en Eekje. We zullen zien Jammer dat Karel hier afhaakt. Hij is op de Golden Griffin al zo ziek geweest op de tocht naar Mandal, alle accupunctuur en medicijnen ten spijt, dat hij de overtocht naar Denemarken niet meer mee wil maken. Morgen stapt hij in Kristiansand op de ferry. Hier in Mandal is het groot feest. Er zijn veel stands met T-shirts, petjes, shawls e.d. We kopen een blikopener van de Noorse Reddingsbrigade. We moeten morgen per slot van rekening de zee nog op. Volgens het weerbericht zal de wind afnemen tot 3 à 4 knopen. De volgende ochtend vertrekken we al heel vroeg. Ik mag nog wel even blijven liggen. Glenn verschijnt echter boos in de kajuit met Greta in zijn kielzog:Waarom worden we niet geroepen! Ik wil niet met een lege maag de zee op! Het wordt een heksenketel - toch windkracht 7- 8 -. Huizenhoge golven! Alle bagage valt in ons hondenhok over me heen. Het statief van Jaaps video zeilt rakelings over mn hoofd. Gerdie houdt tot een uur of 12 stand aan het roer tussen Glenn en Juul in die zo ziek zijn als een hond. Dan haakt ook zij af. Wieke functioneert nog net, zij het met een spierwit koppie. Greta raakt alleen snel haar ontbijt kwijt en is daarna niet meer stuk te krijgen. Ik hoor vanuit mijn veilige plek steeds iemand vreselijk kotsen en blijf nog maar even plat .
Het kerkje van Hidra aan het begin van de Fleckefjord.
Hoort die zwarte man ook bij jullie? De volgende morgen komt een Noor een praatje met ons maken. In de grote steden wonen wel wat Turken en Marokkanen, maar zo donker als Glenn is hier een bezienswaardigheid. Deze dag gaan we richting Fleckefjord. t Wordt een lange dag, 60 mijl te gaan. Aan het eind van de middag leggen we aan in een kleine baai om te eten en te douchen. Die Noren toch overal gratis toiletten en warme douches! Jaap gaat met Glenn vissen. Ze gebruiken een touwtje met daaraan een haakje met een kunstvisje. Ze vangen twee joekels, maar niemand wil ze schoonmaken. Die vissenogen kijken je zo eng aan. Dat wordt vuilnisbak! Dan in de schemering vertrekken we voor het laatste stukje naar de Fleckefjord. Ik mag voor het eerst sturen, hartstikke mooi! Juul verleent bijstand. Heel voorzichtig varen we die avond de haven met het verlichte kerkje van Hidra binnen. De volgende morgen gaan we op onderzoek uit. Ha een toilet bij de kerk. We leren deze eerste levensbehoefte automatisch te vinden net als de douche- en wasgelegenheid. We kijken wat rond op het kerkhof en bewonderen het prachtige Noorse kerkje. Dan vertrekken we richting Mandal. Eerst varen we nog door de prachtige Fleckefjord om Hidra heen en de zee weer op. In verband met de dangerous waves volgens de kaart moeten we goed op de vaargeul letten. Die dag krijgen we onze vuurdoop-- flinke golven en een rare golfslag. Telkens als we schuin gaan met de boot heb ik de neiging om tegenwicht te geven. Maar niemand wordt ziek. Greta krijgt steeds meer honger naarmate de zee ruwer wordt. De dinghy gaat zelfs op de kop. We verliezen Jaap zn geliefde matras en de kap van de motor. We maken een stormrondje , tjonge wat een heisa. Glenn en Wim proberen daarna op commando van de schipper al hangend over boord de matras weer op te vissen. We trachten ze voor een duik in de ruwe zee te behoeden door ze aan hun benen vast te houden. Maar de zee is te ruw en de beide heren houden het voor gezien. Jammer Jaap! We komen heel laat èn hongerig in Mandal aan . Bekaf, wat een stormweer!
In het Bryggehotel kunt douchen voor 30 kronen p.p., meldt schipper Piet van de Golden Griffin. Daar maken we de volgende morgen dankbaar gebruik van. Wat een luxe, samen douchen, genoeg warm water en even alleen. We worden weer mens. Dan na het ontbijt gaan we op verkenning in Stavanger. Stavanger is best mooi de huizen, de haven, de winkels èn de vismarkt. Ik heb nergens zoveel vis bij elkaar gezien. We slenteren gezellig rond met Glenn en Greta. Dan s middags is het zover. Het zeilgebeuren gaat van start!... Ons reisdoel is het eiland Rott, 14 mijl voor de kust van Noorwegen. Het wordt een prachtige zeilmiddag. Wim en Glenn moeten gelijk achter het stuurwiel en ook het zeil- en touwgedoe wordt uit de doeken gedaan. Wieke, Juul en Gerdie kennen dit gelukkig al. Greta en ik houden ons fototoestel in aanslag. Op Rott gaan we barbecuen. Het eiland heeft maar vier vaste bewoners. De rest woont er slechts een gedeelte van het jaar. Bij een voormalige school een toilet! Op de Golden Griffin zijn Karel en Eekje, de celliste niet meer bij elkaar weg te slaan We noemen het al voorzichtig de Love Boat. Daar hebben ze nog minder eten dan wij. Ze kopen al zelf hun fruit, groente en kaas en zijn dan ook niet van plan om de 25 p.p. per dag voor de drie camperdagen te betalen. We zullen zien. De barbecue is in elk geval heel gezellig met de hele groep! We zien een prachtige zonsondergang . Jaap heeft ons niet te veel beloofd. Bij het kampvuur wordt gezamenlijk het verhaal van de veertig rovers in het hoge noorden verteld.Iemand begint te vertellen en iedereen in de kring breit er een stukje aan.
Die avond stranden we voor de laatste veerpont. De rij is erg lang en we zoeken een eet- en slaapplek. Terwijl Elly en ik pannenkoeken bakken, zoekt Wim een plek voor het tentje, maar dan gaat de groep toch in staking! Hier is geen water. We willen toch minstens stromend water! En Jaap bezwijkt. We zoeken verder en nemen toch de laatste veerpont. Na een half uur rijden vinden we een magnifiek plekje in een bos bij een riviertje. We beginnen er allemaal wat verweerd uit te zien. Ook de kapsels passen zich aan. Coupe orkaan, is een uitvinding van Annelies. Die avond zitten we weer bij ons kampvuur. Dat heeft toch wel wat. Het is net een clubkamp. Dit wordt ook onze laatste nacht in de camper. Morgen zullen we in Stavanger zijn en gaan dan verder op de Hilde Baudine. Hier slapen we gelukkig goed. Maar de volgende morgen hebben we geen brood. Dat is op. We gaan dus na een portie bosbessen en frambozen uit het wild vlug naar Jorpedalen naar de bakker ( tweeledig) en de supermarkt. We ontbijten wat verlaat in de camper met vers brood en zelfs aardbeien. Wat een luxe! Deze dag staat in het teken van de Prekestoelen die we gaan beklimmen. We bereiken de top met moeite, want het is ondertussen gaan regenen. Vanaf de Prekestoelen- een steile rots- heb je een prachtig uitzicht op de Lysefjord. Vier uur later zijn we weer bij de camper. Ik ben keikapot, zegt Elly. Raad eens waar die vandaan komt! Kan niet missen uit het zuiden .Eindhoven. Er moet heel wat schoongemaakt en afgespoeld worden voor we verder kunnen. Die avond om zes uur zijn we in Stavanger en ontmoeten de andere groep weer. Het is gelijk verhuizen naar de boot. Wim en ik mogen in het hondehok, de ruimte naast en onder de kuip. Waar Wim komt te liggen kan hij zich niet omdraaien, maar onze privacy ( deurtjes ervoor) is ons wel wat waard. Het blijkt een fijn plekje te zijn. Glenn en Greta gaan naar de punt - ook achter deurtjes- en de anderen slapen in de kajuit op banken of in de hangmat. We zitten hartstikke vol.
De volgende morgen regent het licht. Wim waagt zich nu in zwembroek toch in de rivier, de held. Het meidententje wordt snel afgebroken en na het bekende jam- en Duo Penotti-ontbijt gaan we terug naar Fläm om per trein een stukje ruig Noorwegen te ontdekken op weg naar het Myrdal. Het kost wel even 27 p.p., maar we zien dan ook de grootste waterval tot nu toe en een oud stationnetje. We plukken daar ook de multer, de oranje/gele naar abrikoos smakende bramen met aardbeienblaadjes, lekker! Zo kunnen we onze vitamine C weer eens aanvullen, want fruit hebben we tot nu toe niet gehad. Terug in Fläm volgt er warempel overleg. We zijn op de helft van onze campertocht. We kunnen dezelfde weg terug nemen of kiezen voor een andere, waarbij we gebruik moeten maken van vijf ferrys. Ondanks de 45 extra doen we dit maar, want we willen de fjordenkant van Noorwegen graag zien! We maken direct de eerste overtocht. Prachtig!. We rijden verder tot half negen. Dan stopt Jaap toch maar eens om te eten.Een deuk . Een deuk, mompelt Juul. Hè daar knapt een mens van op. Het is in deze tijd dat we over lekkere dingen gaan praten. De één weet nog smakelijker recepten dan de ander. Een snitsel mmmm, een nassischotel met pindasaus hmmmm met gebakken banaan ..Ohhhh! We moeten die avond nog heel lang rijden voor we kunnen slapen. Om elf uur die avond stoppen we in een haven met strandje. Daar zetten we de boel maar neer, vlug het tentje opgezet en ook Jaap ligt dit keer dicht naast de camper. We doen geen oog dicht vanwege gezang, gitaarmuziek en luide uitroepen. Af en toe raast de pomp van ons toiletje. De nood van een vol toilet was al een paar keer zo hoog dat hij onderweg aan de kant van de weg geleegd moest worden. Wim weet zich de volgende morgen wel te redden. Hij komt terug met de berkebladeren boven uit zn broek. We worden er steeds handiger in om warm water en toiletten te vinden. We wassen ons haar bv onder de kraan terwijl we op een veerpont wachten. Een gewoon toilet is een luxe geworden. We krijgen nu s morgens wel bruin brood, maar de Duo Penotti komt ons langzamerhand de strot uit. Wat komt er bij mij thuis van zn levensdagen niet op tafel . Juist!...
Ik heb grote bewondering voor mensen die hun vakantiebagage in één klein koffertje kunnen pakken. Mark kan dat. Pyama tandenborstel, twee onderbroeken en een korte broek
meer heeft hij niet nodig. Overal kun je kopen wat je nog meer nodig denkt te hebben, vindt hij. 
EbeltoftMittelfahrt
Op de Hilde Baudine weten we dan nog niet dat Jaap er mee gedreigd heeft om iedereen van boord te zetten wanneer de 25 p.p.per dag campergeld niet betaald gaat worden. 
