Vlak naast pa z'n grond ligt Huize Zelle. Je kunt er midden in de natuur huisjes huren en er is een mogelijkheid voor Bed en Breakfast.
Op weblog 1 heb ik het afgelopen weekend een foto gezet van het boerderijtje op het Zelle van pa waar de familie Looman woonde. Vader Hein was nog niet eens zolang met mama getrouwd toen we onze eerste boerenbruiloft meemaakten. Hendrik Looman ging trouwen met Leida die bij hem en zijn moeder Gerritje huishoudster was. Dat gebeurde wel meer vroeger. Tante Riek trouwde met ome Jaap waar zij ook de huishouding verzorgde nadat ome Jaaps eerste vrouw overleden was en hij met twee jongens, Henk en Jan, achterbleef. Ook Marry's tweede moeder deed bij hen eerst gewoon de huishouding. Alleen Hendrik en Leida hadden al een kind van 8 weken. Dat was toen nog niet zo gewoon. Bovendien was Leida kaal. Ze droeg een pruik. Begin zestiger jaren had pa plannen om een nieuwe boerderij op het Zelle neer te zetten. Daar had hij immers de meeste grond. Hendrik Looman bood hij aan om op de Boomgaard te komen boeren. We zijn zelfs al eens rondgereden om naar moderne boerderijen te kijken. Maar Hendrik zag dat niet zitten. Hij ging dan liever in Vorden wonen en ander werk zoeken. Pa wilde toen dat boerderijtje wel verkopen en dan kon de Boomgaard mooi verbouwd worden. Maar ja... toen kwam de rechter er aan te pas. Terwijl hij dacht dat hij een goed voorstel had gedaan werd hij door de advokaat van Hendrik uitgemaakt voor al wat mooi en vooral lelijk was. Hij zal wel een vergoeding hebben moeten betalen, maar dat weet ik niet. In elk gevak wel de proceskosten. En kwaad dat ie was! De verkoop ging door en de Boomgaard onderging een metamorfose. Er gingen een paar muren uit en er kwam één grote woonkamer van 10 x 4 m. Er kwam een douche beneden en boven een slaapkamer extra voor Diny en mij. Jammer ...op dat moment ging ik al bijna de deur uit!
Ja... zo'n koe. Een mooi exemplaar van het MRIJ (Maas, Rijn en IJssel) vee. Volgens Johan geven ze iets minder melk dan de Friezen, maar wel vettere melk.
Gister hoorde ik van familie van Tonny over een dom ongeluk, veroorzaakt uit gewoon wat overmoedigheid. Iemand dook vlak voor zijn huis in het ondiepe water bij de aanlegsteiger. Hij woonde er zelf. Hij raakte verlamd, zit in een rolstoel en is verhuisd naar een volledig aangepaste woning. Iedereen doet wel eens iets zonder er bij na te denken... gewoon. Ik kan zo een paar domme dingen alleen al van mezelf opnoemen die alleen al hier op de Boomgaard zijn gebeurd. Ooit klom ik eens op de bovenste balken in de schuur. Er lag een hoopje hooi beneden en ik sprong zonder goed na te denken naar beneden. Het hoopje was niet zo groot. Ik jankend naar binnen...Ik heb dagen kreupel gelopen. Naar een dokter....nee dat deed je niet wanneer alles nog bewoog. Een jaar later ging ik met een boek naar mijn favoriete boom in de boomgaard.Wanneer ik thuis zomaar ging zitten lezen... "Heb je niks anders te doen", was het dan. Daar lag een koe bedaard te herkauwen. Ik dacht: waarom zitten mensen alleen maar op een paard en ... ik zat al op die -zo leek het- rustige koe. Dat duurde geen seconde en die koe kwam in de benen. Beetje dom natuurlijk, maar ja.... ! Ik duik er achterover af. Ik heb een week krom gelopen met een zere rug en nek. Nee.. geen dokter....alles bewoog toch nog?! Toen ik veertig jaar was kwam ik bij de huisarts terecht vanwege problemen met nek en arm. Er werden foto's gemaakt. Ik naar hem toe voor de uitslag. "Wat heb je gedaan... ben je met 80 km per uur tegen een muur gereden", was het eerste wat hij vroeg. Nee..... hoe dat zo"? "Nou.... zei de huisarts,"omdat de foto's nogal wat beschadigingen laten zien, maar het kan ook wel van lang geleden zijn". Tja, toen dacht ik even aan dat te kleine hoopje hooi èn die koe!
Wim komt uit een uitvinderige familie tenminste voor een deel dan. Wim, Piet en Ben zijn de praktische oplossers en Henry meer de theoretische. Moeder van der Kolk is trots op die handige jongens- mien jochies- , maar vindt Henry het handigst, want die láát alles doen. Ben kan s nachts soms net zo lang liggen puzzelen tot hij de oplossing voor een probleem gevonden heeft. Wim slaapt als hij het bed voelt meestal dan ! Ben en Wim zijn twee handen op één buik. Niet alleen met het bedenken van oplossingen, maar ook met hun goed bedoelde adviezen. Ze weten overal raad op, maar o wee als je dat niet opvolgt. Ze herhalen dat tot in den treure en worden beiden bijzonder mieterig als je het dan nog niet gesnapt hebt. Want dat je hun goede raad niet ter harte neemt omdat je daar toevallig geen zin in hebt komt niet bij ze op. Dan is het pas goed mis! Nies en ik kennen onze mannen en zijn experts geworden in hoe daar mee om te gaan. Bij Stork en later bij Holvrieka had je meer van die handige mannen natuurlijk. Zo hangt de door Holvriekamensen gefabriceerde brievenbus nog bij Gerhard en Judith aan de Kuifmees te pronken. De zonneluifel, wel voorzien van nieuw doek eveneens. De boerentuinbank waarvan het onderstel nog bij Stork gemaakt is wordt om de zoveel jaar van wat nieuwe latten voorzien en krijgt een likje verf. Op onze schuur zitten de witte vliegende vogels, symbool voor ons uitvliegend kroost Holvrieka made- en bij Ben en Niesje sieren ze hun huis aan de Dorpsweg. We hebben een veiligheidsslot op de dissel van de caravan, twee barbecues, een aantal van die handige priktafeltjes voor in de tuin inderdaad.. allemaal van roestvrij Holvrieka-staal. En sinds ik de zwaardere E-bike heb gebruiken we de Holvrieka-fietsendrager weer. In ons huis hebben we ook een spiltrap, ooit door Willem Dubbelhuis bij Drentea- de voorloper van Holvrieka- gemaakt toen dit huis in 1975 verbouwd werd. Het is niet één van de makkelijkste trappen, maar daar hebben we mee leren leven door handgrepen te plaatsen. Een poosje terug begon er ineens een trede wel erg te bewegen. En ja hoor scheurtjes. Dan roept Wim Handige Dolf die dat even komt lassen. Die is nu opgeklommen tot bedrijfsleider bij het ingekrompen Holvrieka. En lassen . Dat kan hij!
Met Gerdie als schipper gaan we nu naar Mittelfahrt terug, want de haven in Frederica is vol. We maken er met elkaar nog een gezellige middag van. Annelies tracteert op ijs, want haar Miel is jarig. Lekker! s Avonds gaan we met zn allen uit eten. Om te voorkomen dat Jaap dit als bedrijfsonkosten in zijn administratie zal kunnen verwerken, rekenen enkelen persoonlijk af. i.p.v. Jaap alles voor te laten schieten. Jaap is hierover zéér gegriefd. Die avond moeten we alles betalen wat er nog te betalen valt4x 25 voor het eten tijdens de vier dagen in de camper, + 45 voor de ferrys + 115 voor het busje terug naar huisalles p.p.. Gerdie weigert voor het eten te betalen en wanneer ze ook niet voor het busje wil betalen dreigt Jaap haar niet mee te nemen. Uiteindelijk vertrekken we toch mèt Gerdie. We hebben gisteren gelukkig goed ingeslagen in de supermarkt, want we hoeven wat betreft eten en drinken niets meer van Jaap te verwachten. Na een voorspoedige reis arriveren we in Nieuweschans waar Mark ons al op staat te wachten. Een vreemd afscheid is het als je 18 dagen zo intensief met elkaar opgetrokken hebt. Ik krijg nog een kneepje in mn wang van Jaap en dan is deze wonderlijke vakantie voorbij. Als vrienden van ons aan Wim vragen of hij zn vakantieplannen voor het volgend jaar al klaar heeft, antwoordt hij steevast: Ik weet één ding zeker ik koop in elk geval geen boot! Op mn verjaardag die gelijk na de vakantie valt, krijg ik behalve een prachtige videoband met onze vakantiebelevenissen nog iets van Glenn en Greta . nee . nee . ja een grote pot DUO PENOTTI!
EbeltoftMittelfahrt Dit is volgens Jaap een doe het zelf dageen zeer rustig dagje. Jaap zit de hele dag beneden te lezen e.d. en luistert naar zijn geliefde Pavarotti. De bemanning doet het werk. Jaap laat zn haar nog even bijknippen door Elly, die is echt van alle markten thuis! Dan glijden we 's middags onder de prachtige brug door en bereiken Mittelfahrt, een echte Deense haven. Wanneer we gaan stappen maken we kennis met de zelfkant van het leven drank verloedering blote voeten. Die avond moet er maar eens rustig overlegd worden. Wat gaan we doen? We komen lang niet op tijd. Bellen! Een busje zou meer dan 200 per persoon moeten kosten. Een beetje duur hè? Ik ben perplex. Moeten wìj dat dan zelf betalen? Morgen zullen we het in Frederica nog eens proberen. We blijven lachen . hoewel .? Jaap koopt zich hier een jacquet. Ik meen dat het voor een concert van Pavarotti bedoeld is. Die avond dekken we op eigen initiatief de tafel nog maar eens. We barsten van de honger. We eten alle brood en worstjes op. Jaap schudt zn hoofd. De volgende morgen vertrekken we al bijtijds naar Frederica. Daar huurt Jaap een busje om samen toch maar weer op tijd thuis te zijn. De bemanning voor de volgende trip naar Engeland zal dan ook hier weer moeten opstappen en kan hij dan vanaf Harlingen weer mee terug nemen. Gerdie heeft intussen geïnformeerd naar tijden en prijzen om met de trein naar huis te reizen, maar dat blijkt nog duurder èn omslachtiger.
Op de Hilde Baudine weten we dan nog niet dat Jaap er mee gedreigd heeft om iedereen van boord te zetten wanneer de 25 p.p.per dag campergeld niet betaald gaat worden. Het is prachtig zeilweer en we vertrekken vroeg voor een lange tocht. Jaap ziet een bruinvis of een dolfijn en Greta en ik houden de hele dag ons fototoestel in aanslag, maar helaas . tevergeefs. s Avonds zien we opnieuw een prachtige zonsondergang met de Golden Griffin op de voorgrond. Wanneer we laat in de avond, opnieuw dank zij de goede ogen van Glenn de rode-, groene en kardinaalstonnen ontdekken, bereiken we veilig het kleine haventje van het vissersplaatsje Ebeltoft. Het is half 10 en we hebben vandaag 72 mijl afgelegd. Die avond laat komen de verhalen, onder genot van de in Hals door ons ingeslagen wijn en bier, weer goed los. Elly vertelt ons kleurrijk over teckel Babs die gedekt zou worden door een menneke. Dat zou gebeuren op de diepvries voor de paardenstal te midden van een kring belangstellenden. Babs had er geen zin in. Maar wonder boven wonder was ze toch zwanger geraakt en het eerste deel van de bevalling vond plaats in Ellys bed. Mijn - ook waar gebeurd- verhaal over de hond die van de cantharellen gesnoept had en krampen kreeg ging er ook in als koek. De hele familie moest daarna op aanraden van de huisarts naar het ziekenhuis om hun magen leeg te laten pompen en bij thuiskomst vonden ze..... nee geen dode hond, maar een trotse moeder met een nest met vier jonge puppies. Een prachtige dag!
Richting Aalborg. Bij de brug wachten we op Piet met de Golden Griffin en samen varen we onder de geopende brug door. Dan begint Jaap met Piet een race om een kratje bier met shag. Dan . varen we met Jaap aan het roer op een kleine zandbank. Er is hier een hele smalle vaargeul en Jaap nam de binnenbocht. Hij probeert nog even zijn bemanning een oor aan te naaien door op te merken dat de duidelijk zichtbare boeien niet aan hem gemeld waren. Er volgt een hevig protest, want na het melden van de boeien vond onze schipper ze niet relevant voor de route. Jaap geeft nu rustig commandos, terwijl de Golden Griffin al in aantocht is om bij te springen. Allemaal bakboord!- helpt niet-. Allemaal naar de punt!- helpt niet-. Blubber aan alle kanten .. je ruikt de modder. Spanning en sensatie! Dan zijn we eindelijk los. We melden de Golden Griffin dat dit natuurlijk even oefenen was. We komen mooi op tijd in Hals aan dat iets voorbij Alborg aan de oostkust van Denemarken ligt. We blijven daar voor de nacht, want buiten in de Alborgbocht is het nog heel slecht! Die avond worden er ons patatjes beloofd. Er gaat een gejuich op. Jammer t gas is op, maar Jaap en Elly brengen kant en klare patat mee. Er is hier een supermarkt èn een telefooncel. Luxe! We bellen Gerhard en Judith meldt dat aan het thuisfront alles rustig is en wij vertellen over onze overlevingstocht. Dan nemen we ook afscheid van Eekje. Ze moet op tijd terug zijn in Rotterdam om haar beroep als celliste weer op tijd op te kunnen pakken. Jaap gaat er heen om zijn campergeld te beuren. Hij krijgt te horen dat er niets betaald gaat worden vanwege het weinige eten aan boord. Jaap is furieus en dreigt iedereen van boord te zetten! De bemanning is perplex en laat zich overbluffen. Eekje betaalt.
De volgende morgen willen we eens een goed gesprek met Jaap hebben om te horen wat zijn verdere plannen zijn. Hij ziet het zelf ook niet zitten om de 180 mijl die we nog hebben te gaan buitenom te zeilen. Maar door de fjord en via de oostkust van Denemarken is het nog 400 mijl varen naar huis. Hoever komen we nog? Juul ziet het duidelijk niet meer zitten. Hij had zich zoveel van dit zeezeilen voorgesteld en loopt compleet vast op de geslotenheid van de schipper. Hij heeft geen vertrouwen meer in hem en wil nog een paar dagen genieten van echt vakantie. Juul en Wieke pakken hun spullen en nemen de trein. Jammer! Het was heel fijn om ze er bij te hebben. Elly maakt nu van de gelegenheid gebruik om over te stappen van de Golden Griffin op onze Hilde Baudine. Om 2 uur s middags zeilen we verder de Limfjord in richting Nijköping. Jaap begint wat meer te praten. Piet krijgt vis van een paar Urker vissers op een Engels vissersschip. Annelies en Eekje bewonderen de gevangen kreeften, maar als ze er één mogen uitzoeken bedanken ze voor de eer. Piet is ontzet! Die kreeften zijn wel 80 tot 90 waard. Ze moeten het nog lang horen. Een gedeelte van de schoongemaakte vis wordt in een plastic zak overgeheveld naar onze Hilde Baudine en door Elly vakkundig gebakken en al varend smikkelen we ze lekker op. Om 11 uur s avonds varen we het haventje binnen, terwijl we al hangend buiten boord de groene- (rechts) en rode boeien (links) zoeken. Moeilijk hoor! Elly en Wim staan op de punt als uitkijk, maar als Glenn niet zulke scherpe ogen had gehad, was het pas echt spannend geworden. We komen veilig aan. Het was een prachtige dag jammer dat Juul en Wieke dit missen!
Hierna staat Wim bijna constant aan het stuur in zn gele pak. Moet je je manneke toch eens zien, meldt Jaap. Ik vin oe een held, schijn ik gezegd te hebben. Ik sta heel wat angsten uit in ons hondenhok. Om half drie s middags krijg ik het even heel benauwd als schipper Jaap gaat liggen slapen en Wim, die in zn hele leven nog nooit gezeild heeft, in zn eentje in dat zware weer aan het roer gekluisterd staat. Ik ben altijd wat pessimistisch in zulke omstandigheden en denk alleen maar: Als de kinderen nou maar de verzekeringspapieren kunnen vinden! Volgens Jaap is de Hilde Baudine een zelfrichtend schip dat vanzelf weer overeind komt wanneer het onverhoopt zou kapseizen. Daarom zit iedereen in zwemvest aan een life line vast. Dan ga ik ook naar de kuip in zwemvest. De wind zakt gelukkig iets af. Ik ben wel niet ziek, maar lekker is anders. Het toiletgebeuren kost veel tijd , moeite en blauwe plekken. Op biscuits kom ik de dag wel door. Glenn ligt languit achterin de life-line vast te houden en probeert zich niet te bewegen. Juul al net zo hangt om de bolder. Greta, Wim en onze schipper doen zich te goed aan marsjes, chips en soep. Wanneer we de Deense haven Thyborön naderen is de storm wat verder afgezwakt . Met bv windkracht 5 hadden we de haven hier niet aan kunnen doen vanwege een vervelende branding en hadden we nog uren door moeten zeilen naar een zuidelijker gelegen haven. Dan plotseling wanneer de motor wordt gestart, komen Glenn, Juul en Gerdie weer overeind of er niets aan de hand is. Het is lastig binnen varen, want volgens Jaap is het stuk branding het gevaarlijkst. Maar met behulp van de goede ogen van Glenn en Wim en toch de ervaring van onze schipper loopt dit avontuur goed af. Wanneer we achterom kijken zien we pas hoe gevaarlijk smal de vaargeul is tussen de rotsen die dicht onder het wateroppervlak te zien zijn! Wat een dag!
's Middags: Juul en Wieke met schipper Jaap als lachende derde!
De volgende dag is de weersverwachting nog slecht. Het blijft windkracht 6- 7. We besluiten een dagje af te wachten. We struinen heel Mandal af. Glenn, Greta, Elly en wij ontdekken een eettentje. Greta is niet meer te houden. Mmmm lekkerrrr! Hamburger, sla, frites hà! Een uur later eten we aan boord zo weer mee. Karel, Eekje, Marijke, Benno en Annelies hebben die dag gezwommen en een bezoek aan de sauna gebracht. Volgens Marijke is nu echt de vonk overgesprongen tussen Karel en Eekje. We zullen zien Jammer dat Karel hier afhaakt. Hij is op de Golden Griffin al zo ziek geweest op de tocht naar Mandal, alle accupunctuur en medicijnen ten spijt, dat hij de overtocht naar Denemarken niet meer mee wil maken. Morgen stapt hij in Kristiansand op de ferry. Hier in Mandal is het groot feest. Er zijn veel stands met T-shirts, petjes, shawls e.d. We kopen een blikopener van de Noorse Reddingsbrigade. We moeten morgen per slot van rekening de zee nog op. Volgens het weerbericht zal de wind afnemen tot 3 à 4 knopen. De volgende ochtend vertrekken we al heel vroeg. Ik mag nog wel even blijven liggen. Glenn verschijnt echter boos in de kajuit met Greta in zijn kielzog:Waarom worden we niet geroepen! Ik wil niet met een lege maag de zee op! Het wordt een heksenketel - toch windkracht 7- 8 -. Huizenhoge golven! Alle bagage valt in ons hondenhok over me heen. Het statief van Jaaps video zeilt rakelings over mn hoofd. Gerdie houdt tot een uur of 12 stand aan het roer tussen Glenn en Juul in die zo ziek zijn als een hond. Dan haakt ook zij af. Wieke functioneert nog net, zij het met een spierwit koppie. Greta raakt alleen snel haar ontbijt kwijt en is daarna niet meer stuk te krijgen. Ik hoor vanuit mijn veilige plek steeds iemand vreselijk kotsen en blijf nog maar even plat .
Het kerkje van Hidra aan het begin van de Fleckefjord.
Hoort die zwarte man ook bij jullie? De volgende morgen komt een Noor een praatje met ons maken. In de grote steden wonen wel wat Turken en Marokkanen, maar zo donker als Glenn is hier een bezienswaardigheid. Deze dag gaan we richting Fleckefjord. t Wordt een lange dag, 60 mijl te gaan. Aan het eind van de middag leggen we aan in een kleine baai om te eten en te douchen. Die Noren toch overal gratis toiletten en warme douches! Jaap gaat met Glenn vissen. Ze gebruiken een touwtje met daaraan een haakje met een kunstvisje. Ze vangen twee joekels, maar niemand wil ze schoonmaken. Die vissenogen kijken je zo eng aan. Dat wordt vuilnisbak! Dan in de schemering vertrekken we voor het laatste stukje naar de Fleckefjord. Ik mag voor het eerst sturen, hartstikke mooi! Juul verleent bijstand. Heel voorzichtig varen we die avond de haven met het verlichte kerkje van Hidra binnen. De volgende morgen gaan we op onderzoek uit. Ha een toilet bij de kerk. We leren deze eerste levensbehoefte automatisch te vinden net als de douche- en wasgelegenheid. We kijken wat rond op het kerkhof en bewonderen het prachtige Noorse kerkje. Dan vertrekken we richting Mandal. Eerst varen we nog door de prachtige Fleckefjord om Hidra heen en de zee weer op. In verband met de dangerous waves volgens de kaart moeten we goed op de vaargeul letten. Die dag krijgen we onze vuurdoop-- flinke golven en een rare golfslag. Telkens als we schuin gaan met de boot heb ik de neiging om tegenwicht te geven. Maar niemand wordt ziek. Greta krijgt steeds meer honger naarmate de zee ruwer wordt. De dinghy gaat zelfs op de kop. We verliezen Jaap zn geliefde matras en de kap van de motor. We maken een stormrondje , tjonge wat een heisa. Glenn en Wim proberen daarna op commando van de schipper al hangend over boord de matras weer op te vissen. We trachten ze voor een duik in de ruwe zee te behoeden door ze aan hun benen vast te houden. Maar de zee is te ruw en de beide heren houden het voor gezien. Jammer Jaap! We komen heel laat èn hongerig in Mandal aan . Bekaf, wat een stormweer!
In het Bryggehotel kunt douchen voor 30 kronen p.p., meldt schipper Piet van de Golden Griffin. Daar maken we de volgende morgen dankbaar gebruik van. Wat een luxe, samen douchen, genoeg warm water en even alleen. We worden weer mens. Dan na het ontbijt gaan we op verkenning in Stavanger. Stavanger is best mooi de huizen, de haven, de winkels èn de vismarkt. Ik heb nergens zoveel vis bij elkaar gezien. We slenteren gezellig rond met Glenn en Greta. Dan s middags is het zover. Het zeilgebeuren gaat van start!... Ons reisdoel is het eiland Rott, 14 mijl voor de kust van Noorwegen. Het wordt een prachtige zeilmiddag. Wim en Glenn moeten gelijk achter het stuurwiel en ook het zeil- en touwgedoe wordt uit de doeken gedaan. Wieke, Juul en Gerdie kennen dit gelukkig al. Greta en ik houden ons fototoestel in aanslag. Op Rott gaan we barbecuen. Het eiland heeft maar vier vaste bewoners. De rest woont er slechts een gedeelte van het jaar. Bij een voormalige school een toilet! Op de Golden Griffin zijn Karel en Eekje, de celliste niet meer bij elkaar weg te slaan We noemen het al voorzichtig de Love Boat. Daar hebben ze nog minder eten dan wij. Ze kopen al zelf hun fruit, groente en kaas en zijn dan ook niet van plan om de 25 p.p. per dag voor de drie camperdagen te betalen. We zullen zien. De barbecue is in elk geval heel gezellig met de hele groep! We zien een prachtige zonsondergang . Jaap heeft ons niet te veel beloofd. Bij het kampvuur wordt gezamenlijk het verhaal van de veertig rovers in het hoge noorden verteld.Iemand begint te vertellen en iedereen in de kring breit er een stukje aan.
Die avond stranden we voor de laatste veerpont. De rij is erg lang en we zoeken een eet- en slaapplek. Terwijl Elly en ik pannenkoeken bakken, zoekt Wim een plek voor het tentje, maar dan gaat de groep toch in staking! Hier is geen water. We willen toch minstens stromend water! En Jaap bezwijkt. We zoeken verder en nemen toch de laatste veerpont. Na een half uur rijden vinden we een magnifiek plekje in een bos bij een riviertje. We beginnen er allemaal wat verweerd uit te zien. Ook de kapsels passen zich aan. Coupe orkaan, is een uitvinding van Annelies. Die avond zitten we weer bij ons kampvuur. Dat heeft toch wel wat. Het is net een clubkamp. Dit wordt ook onze laatste nacht in de camper. Morgen zullen we in Stavanger zijn en gaan dan verder op de Hilde Baudine. Hier slapen we gelukkig goed. Maar de volgende morgen hebben we geen brood. Dat is op. We gaan dus na een portie bosbessen en frambozen uit het wild vlug naar Jorpedalen naar de bakker ( tweeledig) en de supermarkt. We ontbijten wat verlaat in de camper met vers brood en zelfs aardbeien. Wat een luxe! Deze dag staat in het teken van de Prekestoelen die we gaan beklimmen. We bereiken de top met moeite, want het is ondertussen gaan regenen. Vanaf de Prekestoelen- een steile rots- heb je een prachtig uitzicht op de Lysefjord. Vier uur later zijn we weer bij de camper. Ik ben keikapot, zegt Elly. Raad eens waar die vandaan komt! Kan niet missen uit het zuiden .Eindhoven. Er moet heel wat schoongemaakt en afgespoeld worden voor we verder kunnen. Die avond om zes uur zijn we in Stavanger en ontmoeten de andere groep weer. Het is gelijk verhuizen naar de boot. Wim en ik mogen in het hondehok, de ruimte naast en onder de kuip. Waar Wim komt te liggen kan hij zich niet omdraaien, maar onze privacy ( deurtjes ervoor) is ons wel wat waard. Het blijkt een fijn plekje te zijn. Glenn en Greta gaan naar de punt - ook achter deurtjes- en de anderen slapen in de kajuit op banken of in de hangmat. We zitten hartstikke vol.
De volgende morgen regent het licht. Wim waagt zich nu in zwembroek toch in de rivier, de held. Het meidententje wordt snel afgebroken en na het bekende jam- en Duo Penotti-ontbijt gaan we terug naar Fläm om per trein een stukje ruig Noorwegen te ontdekken op weg naar het Myrdal. Het kost wel even 27 p.p., maar we zien dan ook de grootste waterval tot nu toe en een oud stationnetje. We plukken daar ook de multer, de oranje/gele naar abrikoos smakende bramen met aardbeienblaadjes, lekker! Zo kunnen we onze vitamine C weer eens aanvullen, want fruit hebben we tot nu toe niet gehad. Terug in Fläm volgt er warempel overleg. We zijn op de helft van onze campertocht. We kunnen dezelfde weg terug nemen of kiezen voor een andere, waarbij we gebruik moeten maken van vijf ferrys. Ondanks de 45 extra doen we dit maar, want we willen de fjordenkant van Noorwegen graag zien! We maken direct de eerste overtocht. Prachtig!. We rijden verder tot half negen. Dan stopt Jaap toch maar eens om te eten.Een deuk . Een deuk, mompelt Juul. Hè daar knapt een mens van op. Het is in deze tijd dat we over lekkere dingen gaan praten. De één weet nog smakelijker recepten dan de ander. Een snitsel mmmm, een nassischotel met pindasaus hmmmm met gebakken banaan ..Ohhhh! We moeten die avond nog heel lang rijden voor we kunnen slapen. Om elf uur die avond stoppen we in een haven met strandje. Daar zetten we de boel maar neer, vlug het tentje opgezet en ook Jaap ligt dit keer dicht naast de camper. We doen geen oog dicht vanwege gezang, gitaarmuziek en luide uitroepen. Af en toe raast de pomp van ons toiletje. De nood van een vol toilet was al een paar keer zo hoog dat hij onderweg aan de kant van de weg geleegd moest worden. Wim weet zich de volgende morgen wel te redden. Hij komt terug met de berkebladeren boven uit zn broek. We worden er steeds handiger in om warm water en toiletten te vinden. We wassen ons haar bv onder de kraan terwijl we op een veerpont wachten. Een gewoon toilet is een luxe geworden. We krijgen nu s morgens wel bruin brood, maar de Duo Penotti komt ons langzamerhand de strot uit. Wat komt er bij mij thuis van zn levensdagen niet op tafel . Juist!...
Camperen is ook vermoeiend als je zo de hele dag een beetje door hebt meegehobbeld. De één na de ander valt in slaap. s Avonds in Fläm rijden we voorbij de camping naar een plek aan het water. Er wordt eindelijk eten gemaakt. Ooo.... een deuk een deuk, wijst de steeds hongerige Juul op zn maag. De jongeman van de camping vertelt ons herhaaldelijk dat we hier zo niet mogen blijven staan en laat dan zn paard in het fjord zwemmen. Plotseling komt er een speedboot aan. Ze leggen aan vier jongens springen er uit, plassen in het water, springen weer in de boot en racen weer terug. Wij kijken stomverbaasd toe. Wanneer we uitgelachen zijn zegt Wieke: We moesten maar eens gaan! Met wat meer moeite vinden we toch een plek voor de nacht. Het is ondertussen half elf, maar we vinden een rivier èn een plekje voor ons tentje! Jaap bouwt zich dit keer een bed van stenen in de rivierbedding. Natuurlijk maken we tijd voor een kampvuur en dit keer vertelt Jaap over zijn avontuurlijk leven. Vertellen kan hij! Hoewel een oorlam op zn tijd ook in de folder stond vermeld, hebben we die pas één keer geproefd.Tot grote spijt van Wim!
We vertrekken naar de Buaglacier. Dat wordt 1,5 uur flink klimmen over wiebelende bruggetjes over snelstromend water en touwen met knopen er in waaraan je je naar boven moet trekken. Maar ja . een beetje bergbeklimmer We bereiken de gletsjer prachtig! Als we, toch wel bekaf, terugkomen hebben Glenn, Greta en Elly heerlijke aardbeien gescoord door 15 kronen in een bakje te leggen. Opnieuw zoeken we een plekje voor de nacht. We willen wèl wild kamperen, maar er moet water in de buurt zijn en dat vinden we in Erdal.....een prachtige brede snelstromende rivier. Wim ontdekt meteen de privé wasplek onder de brug. Als je je goed vasthoudt aan een ijzeren stang kun je je door de stroom helemaal schoon laten spoelen. Twee aan twee wordt hier gebadderd. Glenn doet de was iets hogerop in de snelle stroom. Je hoeft je wasgoed alleen maar in het water te houden. Zn voorbeeld wordt al snel gevolgd. We schillen een pan aardappelen met een kop er op, we rammelen! Onze gastheer kookt! Wanneer hij later zijn portie heeft opgeschept, houden wij nog ongeveer de helft over. We kijken al nergens meer van op. Die avond bij het kampvuur praten we over ons en ieders leven. Annelies heeft haar studie pedagogiek afgerond en kreeg deze reis van haar Miel, die op zijn beurt in oktober voor 5 weken naar Nepal vertrekt. Jaap gaat opnieuw vroeg slapen, dit keer aan de oever van de rivier in zn slaapzak. Glenn en Greta kunnen nu weer goed slapen na de dagelijkse puzzel met de 7 matrasstukken. Het ruisen van de rivier is slaapverwekkend. De volgende morgen brengen we Jaap thee bij zn slaapzak en maken opnieuw gebruik van de ingenieuze badkamer en vertrekken richting Geilo.We rijden over de prachtige woeste ongerepte Hardangervidda. We stoppen bij een oude plaggenhut met een paar Lapse vrouwen die, in keurig engels, rendierhuiden en andere spulletjes aan de man brengen. Jaap koopt zon huid voor de badkamer. Na wat rondkijken in Geilo gaan we naar Hol waar we een stafkerkje bezichtigen.. Een aardige jongeman laat ons het interieur zien. Het toilet voor de priest in de consistorie is nogal bijzonder pisbakje in de muur èn Annelies mag het orgel bespelen. Bij het afscheid van onze gids Asle vertelt hij dat hij twee jaar ervoor een heel prettig bezoek aan Emmen heeft gebracht. Wim en ik beloven gelijk om de groeten over te brengen aan die gastvrije fam. Breekveld. Het is jammer dat we door moeten naar Fläm, want morgen wordt hier een echte bruiloft gevierd. Dus we camperen weer verder.
Onze schipper is geen prater, maar de groepen moeten toch ingedeeld worden. Er volgt werkoverleg! De bedoeling is dat één groep drie dagen met de camper door Noorwegen trekt terwijl de andere groep zou gaan zeezeilen op de Golden Griffin met schpper Piet en daarna andersom. Marijke , Menno en Gerdie willen echter geen moment meer in auto of camper zitten. Nu moet Jaap noodgedwongen een alternatief zoeken. Wij mogen nu i.p.v. drie dagen zes dagen met de camper door Noorwegen trekken en kunnen dan ook verder naar het noorden gaan. We vinden het een prima idee want wij zijn vooral gekomen om veel van Noorwegen te ontdekken. Onze groep wordt uitgebreid met Elly en Annelies die telkens in een tentje zullen slapen. Gezellig! We rijden via de haarspeldbochten weer een eind terug en komen in het bekende Setesdal en rijden noordwaarts via Valle naar Roldale. Daar stoppen we en Jaap informeert bij een camping naar de kosten. Een overnachting kost met onze 9 personen plus camper plus tentje wel 60 gulden. Jaap weet iets beters. We bekijken de plaatselijke Stafkerk en laten ons door Jaap verrassen met een kampeerplek bij een waterval èn snelstromend riviertje. Onder luid gekrakeel wordt het tentje opgezet. t Heeft een raar model .als er hier twee in moeten. Even later blijkt wanneer ieder met het hoofd aan de andere kant ligt ze er net in passen. Ik moet eerlijk zeggen dat de macaroni die Jaap die avond klaar maakt fantastisch smaakt. We zijn uitgehongerd! De was- en plasplekken worden ingewijd en na de avondwandeling waarbij we ongewild een kudde schapen opjagen maken we ons kampvuurtje en vertellen elkaar verhalen. Jaap ligt ondertussen al in te slapen onder het gezang van zijn geliefde Pavarotti. Hij ligt voor in de camper op een matras. Glenn doet die nacht geen oog dicht omdat er een stuk van hun uit 7 stukken bestaande matras mist. Dan maar op de grond voor de koelkast .denkt hij, maar daar slaapt hij niet vanwege de koude lucht die van de koelkast af komt. Wanneer we de volgende morgen Jaap vragen naar het verdwenen kussen , blijkt dat hij dat stuk tussen de stoelen voorin had gepropt. Hij vindt het maar kinderachtig van Glenn dat hij daar zon stennis om maakt Ach één zon stuk matras .dat kan straks nog wat worden op de boot .! Na een miniem ontbijt met enkel jam, Duo Penotti, hagelslag en na lang aandringen één plakje kaas per persoon( Ik eet s morgens maar één sneetje , zegt Jaap), gaan we fris gewassen weer verder. Opnieuw laat Jaap ons een prachtige waterval zien en verderop stoppen we in Odda. Daar tracteert Jaap ons op koffie met gebak een man van uitersten die Jaap! We bellen hier ook met Rick en als ik meld dat we ons douchen onder de waterval zegt hij: Ja papa zeker. En dat we gewekt worden door bellende schapen ( Dan mis ik dus niks).
Hebben jullie de mensen uit de auto nog gezien aan boord. Jan Dirk is niet op komen dagen! Jaap snapt er niets van de volgende ochtend, maar niemand van ons heeft ze gezien. Buiten Kristiansand wachten we tevergeefs op de auto Nee dus. We rijden nu door naar Mandal. Beppe wordt gebeld om het antwoordapparaat af te luisteren. Er is geen boodschap van Jan Dirk. Terwijl ik dit schrijf besef ik dat er sinds 1991 wel heel wat veranderd is op communicatiegebied. Een mobieltje had uitkomst geboden, toch? We gaan Mandal maar eens in op zoek naar een bakker. Er is hier een uitstekende bakker zelfs. Hier maken we dankbaar gebruik van mede door het feit dat er een prima toilet bij de winkel aanwezig is. De uitdrukking Ik moet ééven naar de bakker blijft de hele vakantie gehandhaafd. Zon campertoiletje met elf personen is ook niet alles! We trekken verder, rijden door prachtig Noorwegen en stoppen af en toe voor een kopje soep of koffie met een broodje. Jaap blijft Beppe bellen, maar die is nu niet te bereiken omdat ze naar een begrafenis is. Na het pootje baden in een wilde snelstromende rivier gaan we verder. Dan bereiken we aan het eind van de middag via een prachtige, maar steile weg vol haarspeldbochten het einde van de Lysefjord. We beginnen elkaar een beetje te kennen. Het is een leuke groep: ex-machinisten, onderwijzers, secretaresses, HTS ers en zelfs een celliste van het Rotterdams Filharmonisch orkest. Door alle tegenslagen vormt zich al een hechte band en met een:dat moet je toch ook een keer meegemaakt hebbenwordt overal maar een draai aan gegeven. Bij de Lysefjord aangekomen zien we in de verte twee stipjes aankomen, onze boten: de Hilde Baudine en de Golden Griffin. De stipjes worden groter en de ontmoeting met de familie van de beide schippers volgt. De schrik is groot. Waar is Jan Dirk en de andere drie? Hoe was de reis? Nou ja . Hebben jullie al gegeten? Nou ja alleen soep met brood! Heel snel beginnen de dames dan voorbereidingen te treffen voor een barbecue op het strand. En dan .? Daar komt Jan Dirk met Marijke, Benno en Gerdie. Algemene opluchting Gerdie is raaaazend! Marijke vertelt dat ze s nachts niet meer op de boot konden. En dat ze in ónze slaapzakken op banken in de terminal hebben overnacht. Ze zijn s morgens overgevaren en in één ruk doorgereden naar de Lysefjord. De rust keert weer. We vinden dichtbij een keurige gratis douche met toilet èn een waterval. De meesten kiezen voor het eerste. Wim de waterval. De barbecue is af . niets dan lof en ook het nieuwsgierige zeehondje dat steeds dichterbij durft te komen vergoed veel na alle doorstane emoties. Het kampvuur volgt en dan . eindelijk slapen. We slapen in de camper. Iedere keer als Wim zich omdraait beweegt de hele camper, maar alles went. Naar de wc kun je s nachts bijna niet, want de pomp maakt zon herrie dat iedereen er van wakker wordt. De volgende dag komen er nieuwe plannen op tafel .
Van die stapelbedjes met een gordijntje er voor...
De grootste camper van Nederland.
Of er een bus leegloopt. Om 10.50 arriveert de camper plus een personenauto, 15 man in totaal. We maken kennis met onze reisgenoten, zwaaien Mark uit en ons avontuur begint. Bij gebrek aan een café wordt er in de camper maar koffie gezet en we horen tussen neus en lippen door dat we niet naar Kiel maar naar Hirtshals gaan. Die kaas niet zo dik snijden, roept Jaap als één van onze medereizigers tegen de middag brood gaat smeren. Daar moeten we nog 18 dagen mee doen! Zo dat belooft wat! Het wordt dus de hele dag rijden naar het noorden van Denemarken voor de oversteek naar Christiansand. Na de file bij Hamburg begint de race tegen de klok om op tijd bij de ferry te zijn. De camper is met 11 personen zo vol dat er steeds een paar boven de cabine op bed moeten liggen. Dat is echter geen probleem, want iedereen heeft van te voren slecht geslapen zodat er dankbaar gebruik van wordt gemaakt. Bij een benzinepomp bestelt Jaap koffie voor ons. Wie heeft er even Duitse marken? Greta! In Denemarken moet er worden getankt. Wie heeft er Deense kronen? Wieke! Jaap roert onderweg nog gauw een paar pakjes soep door een pan water. Met een paar sneetjes brood is de eerste honger gestild. We zijn s avonds hondsmoe en dolblij dat we net op tijd bij de ferry in Hirtshals zijn, waar we onze luxe hut zullen betrekken. Ha, grapt Glenn,dat zullen ook wel 16 stapelbedjes worden met een gordijntje ervoor. Eenmaal op de ferry, het is ondertussen 1 uur geworden, blijkt Jaap in de camper te blijven slapen. Ellie die zich op het laatste moment aangemeld heeft, en Jan Dirk, de 20 jarige zoon van Jaap en chauffeur van de auto, zullen eveneens in de camper overnachten. We kijken al nergens meer van op en als we na een snelle hap aan boord onze luxe hut willen betrekken, blijkt Glenn met zn grap precies in de roos te hebben geschoten. Het zijn niet 16, maar wel 50 stapelbedden onder in het schip. We zijn laaiend! Glenn slaapt die nacht aan dek. Greta, Wim en ik zoeken onze couchette toch maar op. Ik slaap zelfs niet bij Wim in zn stapelbed. Uiteindelijk val ik in slaap met het fototoestel in de ene en de tas met geld en papieren in de andere arm.
Mark wacht samen met ons aan de grens bij Nieuweschans!
Wat was het een prachtige folder en wat zijn die Noorse fjorden toch mooi. Het avontuurlijk zeezeilen en een aardige schipper Jaap met z'n schitterende video daar op die vakantiebeurs in Zuidlaren deden de rest. Wij kiezen voor een vakantiereis per ferry Amsterdam- Bergen, een huttentocht door het binnenland van Noorwegen, zeilen door de fjorden en daarna ook zeilend weer naar huis. Samen met onze vrienden Glenn en Greta boeken wij voor die 18-daagse reis naar Noorwegen, een goed alternatief voor het door ons zeer geliefde Schotland. De overtocht per luxe ferry met dito hut op de heenreis is toch een fantastisch uitgangspunt voor we ons zullen storten in het leven aan boord van een klein zeilschip met natuurlijk weinig ruimte en privacy In april hoorden we al dat de ferry Amsterdam- Bergen uit de vaart was genomen, maar tijdens de open dag in Harlingen toen we onze boot de Hilde Baudine konden bewonderen, bood schipper Jaap ons een redelijk alternatief van de eveneens luxe ferry Kiel- Oslo. Daar zullen we met een busje naar toe gebracht worden en de grootste camper van Nederland zal ons daar opwachten en ons al camperend door Noorwegen naar Stavanger brengen, waar ons zeilavontuur zal beginnen. Dit komt dan in de plaats van de huttentocht. Prima toch! Maar waarom vertelt hij dat niet gewoon uit zichzelf? Ons vakantiegevoel draait op volle toeren. De "veel sterkte-wensen" van onze collega's aan de LTS klinken ons wat overdreven in de oren als we aan het begin van de vakantie afzwaaien. De avond voor vertrek belt Wim toch schipper Jaap maar eens. De plannen blijken opnieuw gewijzigd. We zullen nu met de camper om half 10 opgepikt worden bij een café aan de grens bij Nieuweschans. En we vertrekken ook niet vanuit Kiel, maar.... Wim hoort de rest niet goed. Om half 10 levert Mark ons vieren bepakt en bezakt bij de grens af. Geen café te bekennen. We bellen de thuisbasis van de kapitein... Geen gehoor... We wachten.... Tien uur ...geen camper. Half elf.... geen camper. De stemming zakt. Eén van ons zegt voor de grap:"Geachte consumentenman....". Om kwart voor elf zegt Mark: "Ik zie donkere wolken.......".
EbeltoftMittelfahrt
Op de Hilde Baudine weten we dan nog niet dat Jaap er mee gedreigd heeft om iedereen van boord te zetten wanneer de 25 p.p.per dag campergeld niet betaald gaat worden. 
