De bijenwolf (Trichodes apiarius) is een kever uit de familie bonte kevers of Cleridae.
De volwassen kevers zitten op bloemen en eten deels van planten maar voornamelijk worden andere bloembezoekende insecten gegrepen en opgegeten. De larve is ook een echte rover; deze leeft in bijennesten en eet zowel de eitjes, larven, poppen en verzwakte exemplaren van de bijen. Niet alleen kolonievormende bijen maar ook wilde bijen vallen ten prooi.
Engels : Bee Beetle Duits : Gemeine Bienenkäfer, Immenkäfer, Immenwolf of Bienenwolf Frans : Clairon des abeilles
bijenwolf (Trichodes apiarius) auteur : Wofl CC 2.0 de
Deze kever wordt niet zo groot; ongeveer anderhalve centimeter en heeft een iets langwerpig lichaam. De bijenwolf is makkelijk te herkennen aan de rood met zwarte bandering op de dekschilden. De tekening bestaat uit twee vrij brede zwarte banden op de rug en een zwarte vlek op de achterzijde van de dekschilden, de rode kleur heeft de overhand, in tegenstelling tot veel verwante soorten. De zwarte kleur heeft een blauwe, metaalachtige glans die erg sterk kan zijn waardoor de zwarte kleur sterk naar blauw kan neigen. De rest van het lichaam is geheel zwart met eveneens een blauwe glans. Kenmerkend is de sterke lichaamsbeharing, ook op de dekschilden, de kop is enigszins omlaag gebogen en de twee tasters zijn niet lang en eindigen knotsvormig.
Er is ook een graafwespensoort die bijenwolf wordt genoemd (Philanthus triangulum), om dezelfde reden; de larven van de hier beschreven kever eten bijen in alle stadia en de larven van de sluipwesp eten volwassen bijen die door de ouderdieren worden gevangen. Uiterlijk is er geen verwarring mogelijk; de sluipwesp is erg dun en zwart met gele dwarsbanden, de kever is ovaal en rood met zwart.
Ook zijn er soorten uit andere kevergeslachten die deze naam dragen, maar er anders uitzien. En dan zijn er ook nog drie andere soorten uit het geslacht Trichodes die bijenwolf genoemd worden en er soms sterk op lijken maar veel minder bekend zijn. Vooral Trichodes alvearius vertoont een sterke gelijkenis; deze soort heeft echter wat minder beharing en de achterste rand van de dekschilden is bij deze soort vrijwel altijd rood, bij T. apiarius zit hier een zwarte vlek.
Bijenwas is een was die door sommige soorten bijen wordt geproduceerd en waaruit zij de wanden maken van de cellen die zich in het nest in de raten bevinden en waarin honing wordt opgeslagen en jong bijenbroed wordt opgekweekt.
Bijenwas is een vettige, stevige substantie met een vrij hoog molecuulgewicht. Bijenwas bestaat voornamelijk uit esters van vetzuren met vetalcoholen met lange ketens. Dit in tegenstelling tot vetten die hoofdzakelijk uit esters van glycerine bestaan.
Engels : Beeswax of Bee Sweat Duits : Bienenwachs Frans : cire d'abeille
blok gegoten bijenwas auteur : Frank Mikley CC 3.0
Was is naast honing een belangrijk product van de imkerij. Mensen gebruiken was voor vele doeleinden, o.a. om kaarsen van te maken en in boenwas of als poetsmiddel voor onbewerkte houten voorwerpen en vloeren.
Voor onder meer drop wordt bijenwas als glansmiddel gebruikt.
Ook in crèmes en andere cosmetica wordt veel gebruikgemaakt van bijenwas en derivaten van bijenwas. De kleur varieert, maar is meestal licht- tot donkerroze.
bijenwas wordt afgeschraapt vóór het aftappen van honing auteur : Svend17
Bijenwas wordt in de schilderkunst gebruikt als bindmiddel. In de techniek encaustiek worden pigmenten vermengd met hete bijenwas, hars, en nog een paar stoffen. Het levert zeer goed houdbare schilderingen op met een transparante kwaliteit. De beroemde Fayum-portretten (Egypte, 1e-3e eeuw) zijn in deze techniek geschilderd. Ook in Griekenland werd de techniek vanaf de 5e eeuw voor Christus toegepast. De verf hoeft in deze techniek niet te drogen, alleen af te koelen, zodat er direct weer lagen overheen kunnen worden aangebracht.
Ook in de beeldhouwkunst wordt bijenwas vanouds gebruikt, om mee te boetseren of om wasafgietsels uit te vormen voor het bronsgieten met de cire perdue methode. Ook wordt het gebruikt om glans aan te brengen op houten sculpturen.
Bijenwas wordt eveneens gebruikt voor het zgn. wassen (smeren) van kammen en staven van een windmolen.
kaarsen en figuren in bijenwas auteur : Czeslaw Niedzwiedzki CC 3.0
De bijenorchis (Ophrys apifera Hubs) is een orchidee. De plant is in Nederland en België wettelijk beschermd. De Nederlandse naam wordt ontleend aan het feit dat onderste lip op een honingbij lijkt. De plant lijkt op de iets kleinere hommelorchis (Ophrys holoserica) .
De bladeren zijn punt-ellipsvormig. De bloem kent zelfbestuiving. Het patroon varieert sterk. Het patroon zou kunnen helpen om bijen aan te lokken ten behoeve van bestuiving. De bloeiperiode loopt van begin juni tot half juli. De bloemen staan verspreid langs de stengel. De plant wordt tot 50 cm hoog. De sepalen zijn breed lancetvormig. De kleur varieert, maar is meestal licht- tot donkerroze.
Het verspreidingsgebied beslaat het westelijk Middellandse Zeegebied tot in Midden- en Noordwest-Europa. De plant groeit op kalkhoudend, vochtig zandgrasland als in duinen en industrieterreinen. De plant groeit zowel in de volle zon als op licht beschaduwde plaatsen. In Nederland loopt het verspreidingsgebied vanuit het westen (Noord- en Zuid-Holland) via Zeeland en Nederlands Limburg naar België; de plant is de laatste jaren in opkomst.
Een bijenkorf of bijenkast is een door de mens vervaardigd onderkomen voor de honingbij.
Veel bijenkorven werden voorheen uit stro vervaardigd. Het nadeel hiervan is dat bij het verwijderen van de honing, het oogsten, de korven werden beschadigd. Ook zijn korven van stro moeilijk schoon te maken en hebben ze een beperkte levensduur.
Een aantal korven of kasten die onder een afdak zijn verzameld noemt men een bijenstal of bijenhal.
gevlochten bijenkorf
Een bijenkorf werd vroeger altijd gemaakt door een speciale ambachtsman: de bijenkorfvlechter. Tegenwoordig komen ook veel bijenkorven en -kasten uit de fabrieksindustrie.
Tegenwoordig gebruikt men in de bijenhouderij houten kasten met honingramen waarin de bijenraten zitten. Deze ramen hebben standaardafmetingen, zodat de imker ze kan uitwisselen tussen verschillende kasten. Het is daardoor mogelijk om tussentijds honing te oogsten. Het oude raam wordt daarbij vervangen door één met een stuk kunstmatig vel van bijenwas waar een honingraatpatroon in is aangebracht. Dit verleidt de bijen dit verder uit te bouwen met hun eigen honingraat.
bijenkorven in stro
De bijenkorf kent ook een symbolische functie, namelijk die van vlijt. Vaak wordt de bijenkorf afgebeeld met een aantal bijen. Dit symbool komt o.a. binnen de vrijmetselarij voor.
Samen met een gesel en bisschopsornaat is een bijenkorf het attribuut van de H. Ambrosius; met een inktkoker, pen en papier ook van Bernardus van Clairvaux, de stichter van de orde der cisterciënzers, 1153.
Herdenkingen - Gebeurtenissen VANDAAG - 27 augustus 2010
Gebeurtenissen VANDAAG 27 augustus
827
Overleden : Paus Eugenius II , bijnaam "De vader van de mensen".
1590
Overleden : Paus Sixtus V (68), geboren als Felice Peretti da Montalto.
1828
Overleden : Eise Jelteszn Eisinga (84), Nederlands amateur-astronoom die zelf een planetarium bouwde. Dit is het oudste werkende planetarium ter wereld.
1883
Uitbarsting van de Krakatau, met een tsunami tot gevolg.
1896
Engels-Zanzibarese Oorlog, kortste oorlog uit de geschiedenis, Zanzibar capituleerde na 38 minuten.
1913
Luitenant Peter Nestrov van de Russische luchtmacht maakt hoog boven Kiev de allereerste looping met een vliegtuig. Het is het eerste bekende geval van 'luchtacrobatiek'
1939
Testvlucht van de Heinkel He 178 's werelds eerste vliegtuig aangedreven door een turbojetmotor en het eerste praktische straalvliegtuig.
1959
Openingsceremonie van de derde Pan-Amerikaanse Spelen, gehouden in Chicago.
1959
Er wordt olie gevonden in Titusville, Pennsylvania. Dit leidt tot 's werelds eerste commerciële oliebron.
1962
Lancering van Mariner 2, het eerste ruimtetuig dat langs Venus zal vliegen.
1973
De eerste geslaagde Belgische harttransplantatie, onder leiding van professor Primo, vindt plaats in het Brusselse Brugmannziekenhuis.
1979
Overleden : Louis Mountbatten (79), Brits militair en politicus.
2003
De dichtste benadering van Mars en de Aarde in 60.000 jaar, 55.758.005 km.
Herdenkingen - Gebeurtenissen VANDAAG - 26 augustus 2010
Gebeurtenissen VANDAAG 26 augustus
1666
Overleden : Frans Hals (83), Nederlands portretschilder.
1789
De eerste universele Verklaring van de Rechten van de Mens en de Burger wordt in Frankrijk openbaar gemaakt.
1854
In het tijdschrift L'Illustration beschrijft de Fransman Charles Bourseul het basisprincipe van de telefoon.
1914
Begin van de Slag bij Tannenberg (1914), het eerste Duitse succes tijdens de Eerste Wereldoorlog.
1926
Oprichting van de Italiaanse voetbalclub AC Fiorentina.
1945
Overleden : Henriëtte Rosina Dorothea van der Mey (54), de eerste vrouwelijke journalist in Nederland.
1972
In München worden de 20ste Olympische Spelen geopend.
1974
Overleden : Charles Lindbergh (72), luchtvaartpionier.
1976
Meer dan duizend Sikhs zijn in Londen bij elkaar gekomen om te bidden voor neerslag. De uit centraal Azië afkomstige sekteleden zijn er van overtuigd dat hun gebeden binnen vier dagen voor regen zullen zorgen.
1978
Albino Luciani wordt paus Johannes Paulus I.
1990
In de Joegoslavische stad Tuzla komen 78 mijnwerkers om bij een gasontploffing in een kolenmijn.
1992
Overleden : Bob De Moor (66), Belgisch striptekenaar.
2003
Dijkverzakking in Wilnis: de ringdijk van de polder Groot-Mijdrecht breekt door, ten gevolge van uitdroging van de veenkade door de voorafgaande hittegolf. Het water komt in de woonwijken een halve meter hoog.
De bijengifkikker (Dendrobates leucomelas) is een pijlgifkikker uit het geslacht Dendrobates. De kikker wordt meestal gevonden in het noordelijke deel van Zuid-Amerika zoals Venezuela, Guyana en Brazilië. De bijengifkikker is een van de kikkers die zich vrij goed kan aanpassen aan een lagere vochtigheidsgraad.
Engels : Yellow-banded poison dart frog, ook gekend als yellow-headed poison dart frog of de bumblebee poison frog Duits : Gelbgebänderte Baumsteiger Frans : Dendrobates leucomelas
De bijengifkikker is een 30-40mm grootte zwart met gele tot oranje kikker. De gele of oranje tekening bestaat uit drie banden die dwars over het lichaam van de kikkers lopen op de kop, ter hoogte van de voorpoten en ter hoogte van de achterpoten. De banden lopen door op de voor en achterpoten.
De gele banden zijn meestal bezaaid met zwarte stippen, die de banden kunnen doen vervallen tot een netpatroon van gele lijnen. Het aantal zwarte stippen wordt talrijker met de leeftijd van de kikkers.
De kikkers worden gevonden in zeer natte regenwouden tot granieten bergen waarop ze in de enorme Bromelia leven. Op deze granieten bergen koelt de temperatuur af naar zeker 15 graden en kan het overdag gemakkelijk erg warm worden (meer dan 40 graden).
De kikkers kunnen zich hier handhaven door zich terug te trekken in Bromelia en onder granieten rotsblokken.
Pijlgifkikkers hebben hun algemene naam te danken aan de indianen van de tropische regenwouden, die hun pijltjes over de giftige (curare) slijmhuid van de kikkertjes wrijven.
Herdenkingen - Gebeurtenissen VANDAAG - 25 augustus 2010
Gebeurtenissen VANDAAG 25 augustus
1438
In Gouda ontstaat een grote stadsbrand.
1561
Willem de Zwijger treedt voor de tweede keer in het huwelijk, deze keer met de vermogende Anna van Saksen.
1591
Thomas Alva Edison verwerft het patent op de 35-mm film.
1718
Stichting van New Orleans door Franse immigranten.
1806
Voor één jaar de nationale feestdag van het door Napoleon ingestelde Koninkrijk Holland.
1830
De opvoering van de opera La muette de Portici van Daniel Auber in de Brusselse Koninklijke Muntschouwburg mondt uit in rellen: Belgische revolutionairen komen in opstand tegen koning Willem I.
1867
Overleden : Michael Faraday (75), Brits natuurkundige.
1875
Als eerste zwemt Matthew Webb zonder hulpstukken Het Kanaal over in iets mider dan 22 uur.
1900
Overleden : Friedrich Nietzsche (55), Duits filosoof.
1944
Tweede Wereldoorlog: Parijs wordt bevrijd door de geallieerden.
1960
Olympische Zomerspelen in Rome worden geopend.
1972
Verkeersramp bij Prinsenbeek, in dichte mist vindt een kettingbotsing plaats waarbij ongeveer 60 voertuigen betrokken zijn. Dertien mensen komen om het leven, 26 raken er gewond.
1981
Mark David Chapman wordt wegens de moord op ex-Beatle John Lennon veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf.
1991
Linus Torvalds kondigt de ontwikkeling van het besturingssysteem Linux aan.
2000
Overleden : Carl Barks (99), Amerikaans striptekenaar van Donald Duck.
2003
Lancering van de Spitzer Space Telescope.
2006
Het laatste massa-geproduceerde filmrolletje van Europa komt in de Fuji-fabriek in Tilburg van de lopende band.
Herdenkingen - Gebeurtenissen VANDAAG - 24 augustus 2010
Gebeurtenissen VANDAAG 24 augustus
1511
Malakka wordt bezet door de Portugezen.
1815
De eerste Nederlandse grondwet komt tot stand.
1929
Overleden : Karel van de Woestijne (51), Vlaams schrijver.
1930
De IJzertoren, langs de Belgische rivier de IJzer, wordt ingewijd.
1943
Overleden : Simone Weil (34), Frans schrijfster en filosofe.
1945
Overleden : Stefanie van België (81), Belgisch prinses, dochter van koning Leopold II.
1960
De laagste temperatuur ooit: -88°C (-127°F) wordt gemeten in Vostok, Antarctica.
1961
Een 24-jarige man wordt bij een vluchtpoging doodgeschoten, de eerste dode bij de Berlijnse Muur.
1968
Frankrijk ontsteekt zijn eerste waterstofbom en wordt zo de vijfde kernmacht.
1992
De orkaan Andrew (categorie 4) houdt huis in Miami en richt grote verwoestingen aan.
1995
Microsoft Windows 95 wordt op de markt gebracht.
2001
Air Transat vlucht 236 kwam boven de Atlantische Oceaan zonder brandstof te zitten. De piloten wisten het toestel echter veilig aan de grond te zetten op de Azoren.
2002
Apple Mac OS X 10.2 / Jaguar wordt op de markt gebracht.
2005
Leanne van den Hoek wordt als eerste vrouw bevorderd tot generaal bij de Nederlandse Koninklijke Landmacht.
2006
De IAU past de definitie van planeet aan: Pluto wordt niet langer als planeet erkend.
De (Europese) bijeneter (Merops apiaster) is een vogel van ongeveer 28 centimeter en behoort tot de familie der bijeneters (meropidae).
Hij is herkenbaar door zijn exotische kleuren. Hij leeft in groepsverband en broedt dan ook in kolonies in holen in wanden van oevers en bergen, soms ook in de grond.
Engels : European Bee-eater Duits : Bienenfresser Frans : Guêpier d'Europe
Europese bijeneter auteur : Marek Szczepanek CC 3.0
De naam is duidelijk afkomstig van zijn voornaamste voedselbron. Verder eet hij ook wespen en andere insecten. De bijeneter is immuun voor bijen- en wespensteken. Om steken te voorkomen weet hij ze van hun angels te ontdoen door deze tegen een tak af te wrijven.
Ze komen weinig voor in Noordwest-Europa, meer in zuidelijk Europa. Hij overwintert in zuidelijk Afrika. Met de voortgang van het broeikaseffect is de vogel thans vaker dan vroeger in de Benelux te zien. In Nederland leidde dat tot de wijziging van zijn status van dwaalgast tot incidentele broedvogel.
Herdenkingen - Gebeurtenissen VANDAAG - 23 augustus 2010
Gebeurtenissen VANDAAG 23 augustus
79
De bekendste eruptie van de Vesuvius. De Romeinse plaatsen Pompeii, Stabiae en Oplontis werden volledig bedolven onder as en puimsteen, terwijl een pyroclastische golf en een lavastroom Herculaneum troffen.
1305
William Wallace, Schotse opstandeling tegen de Engelse overheersing, wordt ter dood gebracht.
1328
Slag bij Kassel.
1572
De Bartholomeüsnacht begint, waarbij vijfhonderd protestanten om het leven komen.
1573
Fernando Álvarez de Toledo, beter bekend als de hertog van Alva, arriveert in De Nederlanden.
1609
Galileo Galilei demonstreert zijn eerste telescoop.
1614
De Groningse universiteit wordt opgericht.
1673
Nieuw Amsterdam werd heroverd door een Nederlandse vloot van 22 schepen onder het bevel van Cornelis Evertsen de Jongste en Jacob Binckes.
1813
Slag bij Grossbeeren.
1898
Overleden : Félicien Rops (65), Belgisch schilder, graveerder en illustrator.
1904
Er wordt een patent genomen op de sneeuwketting voor auto's.
1913
In Kopenhagen wordt het beeld van de Kleine Zeemeermin onthuld, gemaakt door de beeldhouwer Edward Eriksen (1876-1959).
1914
Slag van Bergen, een eerste contact tussen de Duitsers en de Britten als onderdeel van de Slag der Grenzen.
1926
Overleden : Rudolph Valentino (31), Italiaans acteur en vroeg sex symbool.
1927
In Boston worden de Italiaans-Amerikaanse anarchisten Sacco en Vanzetti terechtgesteld.
1942
De Slag om Stalingrad begint.
1944
In Warnsveld wordt een temperatuur van 38,6°C gemeten; de hoogste dagtemperatuur ooit sinds het begin van de metingen in Nederland.
1946
Stichting van de deelstaat Noord-Rijnland-Westfalen in Duitsland en tevens opheffing van de Rijnprovincie en provincie Hannover.
1948
Oprichting van de Wereldraad van Kerken in Amsterdam. De Nederlander Willem Visser 't Hooft wordt gekozen tot eerste secretaris-generaal.
1966
Lunar Orbiter 1 neemt de eerste foto van de Aarde vanaf een omloop rond de Maan.
1973
Ilie Nastase wordt de allereerste nummer één op de wereldranglijst der tennisprofessionals.
1986
Overleden : Charles Janssens (80), Vlaams acteur.
1990
Het DDR-parlement stemt tijdens een extra zitting in met 3 oktober 1990 als de datum van de vereniging van de twee Duitslanden.
2006
Natascha Kampusch ontsnapt aan haar ontvoerder. Na 8 jaar is ze weer vrij.
Een bijendans is een dans die wordt uitgevoerd door bijen om andere bijen naar voedselbronnen te leiden. Er bestaan 2 soorten dansen: de rondedans en de kwispeldans.
De rondedans dient om nabijgelegen voedingsbronnen aan de andere bijen bekend te maken. Daarbij gaat de werkster eerst zeer wild op een raat naar boven lopen en andere bijen duwen zodat ze de volledige aandacht krijgt. Ze laat eventjes van het voedsel van de bron proeven. Hierna gaat de opgewonden werkster in een kleine cirkel lopen met in het midden maar 1 broedcel. De aandachtige andere werksters lopen achter haar aan. Na enkele volledige cirkels draait ze zich om en loopt in de tegenovergestelde richting, met enkele werksters weer achter haar aan. Deze rondedans kan 10 minuten duren. Daarna laat de werkster weer een beetje van het voedsel proeven en volgt er een herhaling van de dans. De werkster vliegt weg en de andere werksters kunnen op eigen gelegenheid de bron vinden.
De kwispeldans begint hetzelfde. De opgewonden werkster duwt tegen enkele andere werksters en laat hen proeven.
Daarna loopt de werkster in een halve cirkel. Op het einde van deze cirkel keert ze in een rechte lijn naar het uitgangspunt terug. Tijdens het rechte traject kwispelt ze met haar achterlijf (vandaar de naam, kwispeldans).
Dan herhaalt ze de halve cirkel en het rechte stuk maar dan in de andere richting. Bij deze dans krijgen de andere werksters tevens informatie over de richting en de afstand tot de bron. De hoek die de werkster maakt met de verticale as (want deze dans gebeurt naar boven), is de hoek van de weg naar de bron ten opzichte van de zon. De afstand wordt meegedeeld door de snelheid waarmee de bij danst.
Hoe sneller wordt gedanst, hoe dichterbij de voedselbron is.