Bentoniet is een in de natuur voorkomende natrium-kleisoort met deeltjes die zo klein zijn dat ze de grond waterdicht kunnen maken.
De klei werd genoemd naar zijn eerste vindplaats, Fort Benton in Wyoming in de Verenigde Staten. In de praktijk wordt ook wel de benaming "zwelklei" gebruikt. De naam vollersaarde komt van het gebruik, in vroeger eeuwen van, bij het vollen van wollen stoffen.
natuurlijke bentonietlaag
Het nut van bentoniet bij het boren en in de civiele techniek, zoals de tunnelbouw, komt door zijn unieke reologische eigenschappen. Water met een relatief kleine suspensie van bentoniet vormt een visceus materiaal.
Bentoniet een veelgebruikte component van boorvloeistof.
Verontreinigde locaties kunnen met een diepwand van bentoniet geïsoleerd worden.
Bentoniet is verder de kleisoort die gebruikt wordt om wijnen te klaren, waardoor onder andere eiwitten neerslaan.
natuurlijke bentoniet rotsformatie Axel Heiberg Island, Canada (Arctisch gebied)
Een andere toepassing van bentoniet is het gebruik als vulling voor de kattenbak. Het materiaal absorbeert de urine en vormt een harde klont, die uit de bak kan worden geschept.
Bentoniet wordt ook gebruikt in de landbouw om zandgronden te verbeteren.
1kg bentoniet kan 10 kg water vasthouden. Door bentoniet toe te voegen aan de grond wordt de vochthuishouding verbeterd en spoelen er minder voedingstoffen uit.