Port (ook wel porto) is een zoete wijnsoort uit Portugal, met een alcoholgehalte dat tussen 18 en 20 procent ligt. Om port te kunnen maken zijn, naast de soort druiven, vooral ook het klimaat en de grondsoort van belang. Dit verklaart waarom port enkel gemaakt kan worden in de Dourovallei in het noorden van Portugal. Het verloop van het weer in een bepaald jaar speelt de belangrijkste rol bij het verkrijgen van een unieke kwaliteitsport, die de vintage port genoemd wordt.

De Rio Douro is na de Rio Tejo de tweede rivier van Portugal. Hij ontspringt als Rio Duero in Spanje op 2000 m hoogte in het Iberisch randgebergte, de Sierra de Urbión. Schuin boven Miranda do Douro stroomt bij het Portugese grondgebied binnen, vormt over 112 km de grens tussen de twee landen voordat hij bij Barca de Alva naar het westen afbuigt en daarna 215 km dwars door Portugal loopt tot de uitmonding bij Porto in de Atlantische Oceaan. De rivier heeft in zijn bovenloop een prachtig diep en nauw kloofdal uitgeslepen

De naam port(o) is afgeleid van de stad Porto. Port wordt sinds het begin van de 17e eeuw in Portugal gemaakt. De bereiding is ontstaan doordat Engeland in onvrede leefde met Frankrijk, dat toen al een groot wijnproducerend land was. Hierdoor ging men in andere streken op zoek naar wijn. Omdat de wijnen uit Portugal en Spanje de bootreis naar het eiland niet altijd even goed overleefden, werd er gezocht naar oplossingen hiervoor. Bij de port werd er aan het einde van de bereiding wat brandewijn toegevoegd. Pas aan het einde van de 18e eeuw ging men over de gisting te stoppen door toevoeging van wijnalcohol. Door deze stap behoudt port veel restzoet door niet vergiste suikers.

Wat wij als "Porto" kennen is eigenlijk een recente wijnsoort, want in dit gebied wordt al 22 eeuwen lang wijn gemaakt! En dat van in totaal meer dan honderd witte en rode druiven! Volgens de meeste bronnen begint de geschiedenis van "Port wine" rond 1680, toen Engeland in oorlog geraakte met Frankrijk en dus geen "claret" uit Bordeaux meer ingevoerd kreeg. De Britten zochten en vonden een alternatief diep in het Dourogebied. Die wijn werd met platbodems tot in Villa Nova de Gaia (zie bovenste kaarten) gevaren, waar de grote invoerders hun pakhuizen hadden. En van daar werd hij verscheept. Maar deze wijn bleek niet zo goed bestand tegen de lange zeereis. Dus versterkten Britse, en vooral Schotse invoerders de vaten met zo'n 5% brandewijn. Wat de Britten er niet bij zeggen is dat deze oplossing hen werd ingefluisterd door hun Nederlandse bondgenoten - die wisten hoe je een gewone wijn kon "verrijken" met jenever. Deze aangesterkte wijn vond men veel beter dan de gewone landwijn.

Zou Porto dan, net als sherry, een wijn-met-toegevoegde-brandewijn zijn? Neen! Want het eigenlijke Porto-procédé werd waarschijnlijk ontdekt door de abdij van Lamego. Het geheim bestaat er in dat men nog tijdens de gisting alchol met volumegehalte van ca 77% geleidelijk toevoegt aan de most tot men een % van ongeveer 18 bereikt. Het effect is dubbel: de wijn behoudt in hogere mate zijn fruitigheid, én er ontstaat een likoreuze of "genereuze" drank - in het Portugees "generoso". Voorwaarde is wel dat men de wijn minstens drie jaar op vat laat rijpen.

Let echter wel op: er werd eerst en lange tijd alleen rode portwijn gemaakt, daarna begon men met witte druiven. Maar wit haalt nooit de kwaliteit van de betere rode. En over welke druiven gaat het? In totaal heeft men 82 druivensoorten kunnen aantreffen in Portwijnen allerhande! Portwijn is in veruit de meeste gevallen en mengwijn van minstens 3-5 druivensoorten.

Tegenwoordig houdt het huis Ramos Pinto, nu eigendom van Champagne Louis Roederer, nog steeds vast aan deze traditie als het gaat om de vernieuwing van het wijnonderzoek, bijvoorbeeld bij het selecteren van verschillende soorten druiven, beplantingsmethodes en eigen productieprocessen.

Het porthuis Ramos Pinto is eigenaar van de wijngaarden (Quintas) do Bom Retiro, da Urtiga, dos Bons Ares en de Ervamoira. Deze gebieden beslaan in totaal zo’n 360 ha. Het is zeer bijzonder voor een portproducent om zoveel wijngaarden in eigen beheer te hebben en het betekent dat Ramos Pinto een grote controle heeft over de kwaliteit van de druiven.

Hortela Mourisca
(Moorse munt)
Amália Rodrigues
Composição: Indisponível

Aan al mijn blog bezoekers
een leuke Valentijnsdag
toegewenst !

Terug tijd voor een beetje geschiedenis. Dat Vlaanderen en Portugal historische banden hebben, weten wij al vanuit onze geschiedenisboeken. Maar af en toe duiken onbekende namen op van Vlaamse mannen die een belangrijke rol gespeeld hebben tijdens hun leven. Zo ook Nicolaes Cleynaerts, ook terug te vinden onder de naam Nicolau Clenardo of Nicolaus Clenardus.

“Nicolaes Cleynearts. Vandaag een onbekende naam, in het Europa van de 16de en 17de eeuw een begrip. Deze Diestse humanist (1493-1542) schreef enkele Griekse handboeken die zijn naam in Europa vestigden: meer dan 500.000 exemplaren werden ervan gedrukt. Maar vanaf 1525 ging zijn belangstelling vooral uit naar het Arabisch. Op zoek naar een moorse meester vergezelde hij Hernando Colón, zoon van Christoffel Columbus, naar het zuiden, waar hij grote roem oogstte als lesgever van de latere Portugese koning Henrique.”

“Het openbare en zeker het theologische leven was begin 16de eeuw geheel en al een mannenzaak. Cleynaerts' faam verspreidde zich en zo kreeg hij een uitnodiging om aan het Portugese hof de opleiding te gaan verzorgen van de jonge prins Henrique (*). Évora én de aartsluie Portugezen De tocht naar het Portugese hof werd geen makkie. Maar Cleynaerts kon snel aarden in Évora. Hij gaf de toekomstige vorst les én hij kon zich verdiepen in zijn studie van het Arabisch. Tussendoor observeerde hij de leefwijze van de Portugezen. "Geen volk ter wereld is zo werkschuw als het Portugese. (...) Als hier niet zoveel vreemdelingen verbleven om het handwerk te verrichten, geloof ik niet dat ik ooit een barbier of een kleermaker had kunnen vinden." Het waren zwarten die al het werk deden. In elk huishouding minstens één. “De rijken doen daar nog een schepje bovenop. Die hebben zwarten van beide seksen in dienst en die kweken met ze, zoals wij met duiven doen." Daarbij spreidden de Portugezen ook nog een merkwaardige ruimdenkendheid op het gebied van de liefde ten toon: "Overal wordt Venus publiekelijk geëerd." Vrijen wél, maar werken ? "Zou een vrij man in Portugal bereid zijn ook maar het geringste werkje te verrichten? Geen denken aan !" En met zo'n mentaliteit gingen de Portugezen aan het koloniseren ... Vanwaar toch zo'n ingesteldheid ? Cleynaerts vervolgt: "Het ergste van alles: die uiterlijke praal berust uitsluitend op schijn ! Al die slaven worden onderhouden ten kost van veel vasten en ascese." Portugal was een reus op lemen voeten.

Ondertussen was het elders in Europa onrustig. In Engeland werd Thomas More onthoofd. Keizer Karel had de handen vol aan de oprukkende Turken. Christentroepen gingen de Moren in Tunis in de pan hakken en overal in Europa maakte de Inquisitie jacht op "ketters". In Évora verdient Cleynaerts goed zijn boterham. Naar Portugese gewoonte schaft hij zich ook drie zwarte slaafjes aan. "Om hun leven te verlichten", uiteraard. De drie zwarte jongens met wie hij via gebaren moet 'praten', zullen hem helpen zijn methodes voor het aanleren van vreemde talen doeltreffend te ontwikkelen. Want dat is nog een verdienste van Cleynaerts: hij leert Latijn aan zijn zwarte slaafjes door middel van een converseermethode die een voorafbeelding is van de latere Assimilmethode: voortdurende herhaling van korte zinnetjes uit het dagelijkse leven. De Cleynaert's 'show' doet Braga aan In Braga waar Cleynaerts vervolgens naar toe trekt om er een nieuw Latijns college op te richten, past hij zijn nieuwe methode consequent toe. Zo geeft hij voor grote groepen leergieringen al spelenderwijze onderricht in het Latijn en dat doet hij "zowaar met handen en voeten: mijn neus snuiten, mijn haar kammen, mijn schoenen aan- en uitdoen. Ik deed het allemaal voor terwijl ik hardop het Latijnse woord uitsprak." Ook zijn drie zwarte slaafjes treden mee op in de show. Als je leest hoe enthousiast het publiek reageerde, hoe iedereen begon te lachen en te applaudiseren, hoe de zaal in één pandemonium veranderde, dan zou je er zelf willen bij geweest zijn, bij zo'n optreden van Cleynaerts. Het moet nogal een evenement geweest zijn. En hij dreef de spot met alles. Liet zijn publiek bv. uitroepen "Ego sum cardinalis". "Ik ben Kardinaal" Maar dan flitst het door je hoofd: daar gaat hij miserie mee krijgen…”

A Guitarra Portuguesa é de origem remota, tendo por base a cítara renascentista e o alaúde árabe. Alguns pretendem que tenha origem na chamada guitarra inglesa, que contudo, pura e simplesmente nunca existiu. De facto o termo refere-se a um padrão de qualidade. Durante algum tempo os melhores instrumentos do tipo eram os fabricados em Inglaterra. Na realidade a Inglaterra não tem, de outra forma, grande tradição no desenvolvimento deste tipo de instrumentos.

Gonçalo Paredes e Flávio Rodrigues, entre outros, foram os compositores mais respeitados dentro do estilo tradicional. Posteriormente Artur Pardes surgiu com a sua interpretação pessoal do instrumento beneficiando a sua acústica de diversas formas. Trabalhando com a família de construtores Grácio, de Coimbra, Paredes trouxe o instrumento para a era moderna, onde ele se mantém hoje, como perfeitamente actual.

Onder andere Gonçalo Paredes en Flávio Rodrigues waren zeer gerespecteerde componisten in de traditionele stijl. Recenter verscheen Artur Paredes met zijn persoonlijke interpretatie van het instrument. Hij maakte gebruik van de akoestiek met de verschillende vormen van het instrument. Hij werkte daarvoor samen met de instrumentenbouwers uit de familie Grácio uit Coimbra en ontwikkelde op die manier het instrument tot zijn huidige vorm.

Zomaar… een vrolijke fado gezongen door Adélia Pedrosa (Brazilië)… met een ondeugend knipoogje naar alfacinha da Casa Portuguesa…

Adélia zingt "Lisboa Não Sejas Francesa" (Lissabon is niet Frans), "Lisboa Antiga" (Oud Lissabon), "Lisboa à Noite" (Lissabon bij nacht) en "Lá Vai Lisboa".(Daar gaat Lissabon)… een kadootje aangeboden aan ál mijn blogbezoekers…

Marquês de Pombal:

A Praça da Figueira, o Estacão do Rossio e  a Estatua de D. Pedro IV:

Praça do Comércio:

Ruinas do Carmo:

Ercília Costa werd geboren in 1902 in een kleine vissersgemeenschap nabij Lissabon, maar haar natuurtalent als fadista bracht haar onder de aandacht van een plaatselijk fadohuis, waar zij reeds als tiener zong. Midden de jaren ‘20 was zij reeds een bekende en bewonderde fadista met een groeiende nationale populariteit. Door haar succes werd zij gevraagd om op te treden in Brazilië in 1936, in 1937 in Parijs en nadien in New-York, waar zij zong in het Portugese paviljoen. Zij doorkruiste Amerika zingend voor de Portugese gemeenschappen in verschillende steden en eindigde in Hollywood. Officieel ging zij op pensioen in 1954 om rustig te kunnen leven nabij Lissabon, maar zij nam in 1972 nog eenmaal haar meest populaire fado’s op. Ercília Costa was onbetwistbaar de eerste Portugese internationale ster en haar status is sindsdien legendarisch geworden.

Vanaf het begin van vorige eeuw werd meer en meer duidelijk dat fado uiteindelijk slechts drie begeleidingsinstrumenten zou kennen die bijna organisch met zijn geschiedenis waren meegegroeid. Behalve bij de gesproken fadogedichten is er van fado geen sprake zonder guitarra en viola.

De guitarra of guitarra Portuguesa is het voornaamste instrument. Terecht is ze hét symbool van de fado. Het is een sister met peervormige klankkast, zes metalen dubbelsnaren en een bereik van 3,5 octaaf. De hals eindigt in een prachtig waaiervormig schroefstuk waarop 12 sleutels zijn aangebracht voor het stemmen. Het uiteinde van de hals kan zeer mooi zijn bewerkt tot een krul met bijvoorbeeld vrouwenfiguren, zoals de guitarra van Armandinho.

De guitarra wordt bespeeld met duim en wijsvinger. Pas rond 1930 gebruikte de guitarrista unhas (valse nagels). Er waren twee redenen om die te gebruiken: ze maakten de klank helderder en men kon een grotere snelheid bereiken in een muziek die almaar virtuozer werd. Bovendien kon een professionele guitarrista, die urenlang moest spelen, het zich niet meer veroorloven dat zijn echte nagels braken, waardoor het spelen onmogelijk werd.

Het tweede obligate instrument is de viola. Dat is de gewone Spaanse gitaar die vanaf het begin van de negentiende eeuw bij de begeleiding van de fado werd gebruikt.

Daarnaast kan men nog de viola baixo gebruiken, een basgitaar met vier metalen snaren die het ritme nog meer moeten beklemtonen. Ze is niet noodzakelijk maar wordt vaak bij de opnamen gebruikt.

De guitarra dient om de melodie van de zanger te versieren en te ondersteunen. Is er een tweede guitarra, dan moet die de eerste begeleiden en voor een melodisch contrapunt zorgen. De viola geeft de noodzakelijke ritmische basis aan. Instrumentalisten in de fado zijn vrijwel altijd mannen.

Eén van de grootste guitarristas van vorige eeuw is Armando Freire, die gewoonlijk Armandinho wordt genoemd. Armandinho (1891-1946) was zó belangrijk dat men spreekt over de fado vóór en na Armandinho. Eigenlijk is hij zoals Arthur Paredes in Coimbra (zie linkerkolom onder de knop 'Fado' met 3 berichten), de vernieuwer geweest die fado van eenvoudige begeleidingsschema’s tot meesterlijke improvisaties verhief. Spijtig genoeg is het merendeel van zijn composities verloren gegaan, op enkele opnamen bij His Masters Voice na.

Bron: Fado - De tranen van de Taag, Dirk Lambrechts, Uitgeverij EPO, 2000, ISBN 90 6445 167 2

Zin in iets lekkers…? Hieronder één van mijn lievelingsgerechten, eenvoudig om klaar te maken én een streekgerecht uit de Ribatejo… Heerlijk!

Gegrilde paling uit Ribatejo

750 gram verse paling
50 gram boter
half bosje peterselie fijngehakt
1 el. citroensap
zout/peper

Was de paling en snij hem in stukken van 6 cm. Smelt de boter, voeg de peterselie, het citroensap, het zout en de peper toe. Doop de stukken paling in de warme boter en leg ze onder de grill. Houd de boter warm. Rooster de paling tot zij gaar is gedurende 10/15 minuten aan alle kanten bruin. Matig de warmte aan het eind. Serveer overgoten met het warme botermengsel.

Serveren met gekookte aardappelen en een droge witte wijn.
Bom apetite! 

Andere Portugese recepten
vindt u in de linkerkolom
onder de button:
Cozinha

Site oficial do Fadista Portugues, Goncalo Salgueiro: CLIQUZ AQUI!

 
 


Videoclip van ‘Gethsemane’ (Hof van Olijven)
uit de musical ‘Jesus Cristo Superstar’,
geïnterpreteerd door Gonçalo Salgueiro.

Homepage van de musical Jesus Cristo Superstar: KLIK HIER!

Cristina Branco (°Ribatejo, Portugal, 1972) is een Portugese fadozangeres. Aanvankelijk zong Branco jazz en andere - voornamelijk Portugese - muziek. Haar grootvader bracht Cristina in aanraking met de fado van Amália Rodrigues. Dit deed haar besluiten zich hierop toe te leggen. Branco zingt fado in een modern jasje. In Nederland is Branco bekend geworden door haar cd O Descobridor waarop ze vertaalde gedichten van J. Slauerhoff zingt. Daarnaast nam zij in 2006 samen met de Nederlandse groep Bløf het nummer Herinnering aan Later op, dat op de cd Umoja verscheen.

Bron: Wikipedia
Em Portuguese na Wikipédia: CLIQUE AQUI!

Ze wil niet vergeleken worden met Amalia Rodriguez en eigenlijk is het ook geen fado wat ze zingt. En toch kennen we Cristina Branco als de beste fadista van haar generatie, een waardige opvolgster van de zangeres die ze zelf nooit gezien heeft. De stem van Cristina Branco doet harten smelten. Het is een stem zo zuiver als het helderste water, zo mooi als de vrouw die je liefhebt, zo soepel als een kat op een koord, doordrongen van weemoed, eigen aan de fado, maar ook van liefde voor het leven. Als Cristina Branco zingt, breken de pantsers en vallen de maskers. Een traan welt op en je zucht, stilletjes. Dan weerklinkt andermaal de Portugese gitaar van Custodio Castèlo, muze en geliefde van de zangeres, vader van haar kind, maar bovenal een virtuoze muzikant. Die ook helemaal in zijn muziek kruipt als hij speelt, trekken en grimassen op het gelaat als werden ze gedirigeerd door dezelfde tokkelende, huppelende vingers die de gitaar beroeren. Zonder het oogcontact met Branco te verliezen, want daarin schuilt de ondoorgrondelijke kracht van deze muziek, in het soms liefdevolle, dan weer passionele samenspel tussen gitarist en zangeres. Drie even bevlogen musici begeleiden het duo op piano, gitaar en akoestische basgitaar, hun ogen schitterend van genoegen. Als dit de nieuwe fado is, de fado zoals Cristina Branco (35) die over de wereld wil verspreiden, dan wacht de Portugese blues nog een stralende revival.

Cristina Branco: "Ik heb niet het gevoel dat ik iemand moet vervangen. Ik zit hier nu omdat ik destijds een plaat heb gehoord van Amália die me inspireerde, maar daar blijft het bij. Ik ben geen nieuwe ambassadeur van de fado of zo, al was het maar omdat ik geen typische fado zing en ik nog nooit in zo’n typische fado-kroeg geweest ben. Misia, die zou je misschien nog een opvolgster kunnen noemen van Amalia, maar ik ben gewoon mijn eigen weg gegaan. Ik heb fado trouwens altijd vrij ouderwetse muziek gevonden, onderworpen aan heel veel beperkingen. De traditionalisten wilden absoluut niet dat er iets veranderde. Terwijl het woord fado toch van het Latijnse fatum komt, lotsbestemming, het leven zelf. Fado zou muziek moeten zijn die het leven in de stad reflecteert, de gevoelens en de vibraties van de mensen. Vergelijk het met de tango. Het leven kan ook bruisen en sprankelen, en de muziek moet daarin meegaan. We mogen de fado niet opsluiten tussen de muren van de traditie.” (Karel Michiels)

En met deze wijze woorden, sluiten we deze reeks over de Divas do Fado Novo...

Bron van het artikel: KLIK HIER!

Situering van het beeld

Heuvel:
hoogteniveau boven de Taag … 133 m

Monument:
Hoogte … 110 m

Fundamenten:
Diepte … 14 m

Betonvolume: 20 000 m³

Totaal gewicht van de constructie:
Ongeveer 40 000 ton

Basis … 25 x 25 m
Sokkel … 82 m
Beeld … 28 m

Zichtbaarheid:
Minimum … 20 km

De Christus Koning (Cristo-Rei) is een groot standbeeld van Jezus Christus bij Lissabon in Portugal.

Het standbeeld werd gebouwd in opdracht van de Portugeze dictator António de Oliveira Salazar en werd voltooid in 1959. Het is gebaseerd op het beroemde Christus de Verlossser (Cristo Redentor) standbeeld in Rio de Janeiro. De Christus Koning staat in de gemeente Almada op de linkeroever van de rivier de Taag en kijkt uit over Lissabon op de andere oever.

De voet van het beeld is ontworpen door architect António Lino. Het heeft de vorm van een poort en is 75 meter hoog. Het beeld van Christus Koning is gemaakt door Francisco Franco de Sousa en is 28 meter hoog. Aan de voet is een platform waarop men een panoramisch uitzicht over de stad heeft. De bouw begon in 1950 en was na negen jaar voltooid.

De bouw van het beeld was goedgekeurd op een bisschoppelijke conferentie die in april 1940 in de bedevaartsplaats Fátima werd gehouden. Het was bedoeld als een smeekbede aan god om Portugal buiten de Tweede Wereldoorlog te houden.