geboorte in 1933 te Tula, van Yevgeni Vassilyevich Khrunov.

Russische piloot/cosmonaut.

Lid van Luchtmacht 1-1960 groep.

Maakte ruimtevlucht in soyuz 5(4).

Verbleef 1,99 dagen in de ruimte.

Maakte 1 ruimtewandeling van 37’.

Nam deel aan eerste ruimteoverstap op 16 januari 1969.

Bleef ruimtevaartmedewerker tot 1980.

Overlijdt aan hartaanval op 19 mei 2000 te Moskou.

geboorte in 1945 te Wichita Falls – Texas, van Richard Michael ‘Mike’ Mullane.

Amerikaanse missiespecialist/astronaut.

Lid van Nasa 8-1978 groep.

Maakte ruimtevlucht in STS 12/41D, 27 en 36.

Verbleef 14,85 dagen in de ruimte.

Was astronaut tot juli 1990.

geboorte in 1948 te Budapest (Hongarije), van Charles “Karoly” Simonyi.

Hongaars-Amerikaanse computerexpert.

Maakte ruimtevlucht in soyuz TMA10(TMA9) en TMA14(TMA13).

Verbleef 26,60 dagen in de ruimte.

Maakte als ruimtetoerist twee vluchten (nrs 5 en 7).

selektie in 1969 van de Soviet Ingenieurs

Anatoli Demyanenko,

Valeri Makrushin,

Dmitri Yuyukov.

Geen van deze drie zal echter een ruimtetocht meemaken.

NB: over deze selektie bestaan twijfels.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1965: de VS militaire satelliet OPS 8068;

in 1968: de VS militaire satelliet OPS 5247;

in 1971: een SU ELINT satelliet Tselina-O en de VS militaire satellieten OPS 5454 en 7681;

in 1986: een SU militaire communicatiesatelliet Strela-2;

in 1992: een SU militaire waarschuwer Oko en de telecomsatellieten Hispasat 1-A (ES) en

Satcom C3 (GE-communications).

lancering in 1975 vanaf Cape Canaveral LC41, van de VS ruimtesonde Viking 2.

Deze marssonde bestaat uit een orbiter, die 2 camera’s en instrumenten voor meting van druk, temperatuur en IR-straling bevat; en een lander, uitgerust met oa: massaspectrometer, stofwisselings-detector, stereokleurencamera, gaschromatograaf en seismometer.

Op 7 augustus 1976 komt het geheel in een baan om mars en de lander komt op 3 september 1976 zacht neer op 48°N-226°W, 200 km ten westen van de krater Mie in Utopia Planitia. De lander wordt tot Soffen Memorial Station omgedoopt en werkt tot uitputting van de batterijen op 11 april 1980.

De orbiter meldde oa de ontdekking van een enorme hoeveelheid water aan de polen.

Viking 1 en 2 bezorgden ons samen 55000 foto’s.

(afbeeldingen: orbitermodel, lander op mars)

Enkele gegevens:

NSSDC ID: 1975-083A

Norad ID: 8199

Andere namen: Viking Orbiter 2

Lanceertuig: Titan IIIE

Massa: 596 kg.

lancering in 1978 vanaf Baikonur LC81/23, van de Soviet ruimtesonde 4V-1 N°360/Venera 11.

Deze venussonde bestaat uit een drager en een landingsmodule die op 25 december afdaalt in de venusatmosfeer aan de nachtzijde van de planeet op 14°Z – 299°O. De drager vliegt verder in de ruimte.

De landingsmodule bevat instrumenten om de samenstelling en aard van de atmosfeer, en de samenstelling en mechanische eigenschappen van het oppervlak te bestuderen.

De informatie werd via de drager naar de aarde geseind tot deze na 95 minuten buiten het bereik van de landingsplaats was. Er werden geen beelden bekomen (de lensdop bleef zitten) en er gebeurde geen bodemanalyse (het grondmonster kwam niet correct in de kamer).

Wel werd bewijs geleverd van bliksem en donder, het voorkomen van zwavel en chloor in de wolken en van koolmonoxide op lage hoogte.

(afbeelding: lander in montagehal)

Enkele gegevens:

NSSDC ID: 1978-084A

Norad ID: 11020

Lanceertuig: Proton-K/D-1

Massa: 4940 kg.

vertrek in 1994 van de ruimtependel Discovery - STS 64 (Norad ID: 23251), voor een 11-daagse opdracht in een baan om de aarde.

De voornaamste taak is het testen van het LITE (Lidar In-space Technology Experiment), zijnde het gebruik van optische laserpulsen in plaats van radiogolven voor de studie van de aardatmosfeer. Vijfenzestig groepen uit 20 landen maakten metingen op de grond en in vliegtuigen om de LITE gegevens te controleren.

Het autonoom labo Spartan-201, voor metingen ivm de zonneaktiviteit, wordt uit de pendel gezet en na twee dagen terug ingevangen.

Na 10 jaar werd ook nog eens een buitenaktiviteit (EVA) uitgevoerd door de VS, zonder mechanische verbinding met een ruimteschip.

De inzittenden zijn:

Richard N.Richards, bevelhebber,

Blaine L.Hammond, Jr, piloot,

Jerry M.Linenger, missiespecialist,

Susan J.Helms, missiespecialist,

Carl J.Meade, missiespecialist,

Mark C.Lee, missiespecialist.

geboorte in 1952 te Manchester - New Hampshire, van Lee Miller Emile Morin.

Amerikaanse missiespecialist/astronaut.

Lid van NASA 16-1996 “The Sardines”.

Maakte ruimtevlucht in STS 110.

Verbleef 10,82 dagen in de ruimte.

Maakte 2 ruimtewandelingen - samen 14u07’.

Was astronaut tot 2002 en bleef actief in de ruimtevaart.

geboorte in 1956 te Prosyanaya – Dnepropetrovsk, van Anatoli Pavlovich Artsebarsky.

Russische piloot/cosmonaut.

Lid van Buran 2-1985 / GKNII 2 / RAN 5 / TsPK 9 groep.

Maakte ruimtevlucht in soyuz TM12.

Verbleef 144,64 dagen in de ruimte.

Maakte 6 ruimtewandelingen - samen 32u17’.

Was cosmonaut tot juli 1994 en bleef aktief als ruimtevaartmedewerker.

geboorte in 1965 te Euclid – Ohio, van Sunita Lyn 'Suni' Williams.

Amerikaanse missiespecialist/astronaute - USNavy testpiloot.

Lid van NASA 17-1998 “The Penguins”.

Maakte ruimtevlucht in STS 116(117) en soyuz TMA05M.

Verbleef 321,70 dagen in de ruimte.

Maakte 7 ruimtewandelingen - samen 50u40’.

overlijden in 1995 te Berlijn, van Reinhard Alfred Furrer

Duits DFVLR fysicus/astronaut

Geboren op 25 november 1940, te Wörgl, Oostenrijk

Selectie: Spacelab Ladingspecialisten Duitslandgroep 2-1982

Missies: STS-61A

Verbleef 7d 00h 44m (7,03d) in de ruimte

Kwam om in vliegtuigcrash na een luchtshow.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1965: een SU fotoverkenner Zenit-4;

in 1975: de SU communicatiesatelliet Molniya 2-14 en de NASA communicatietest Kiku 1/ETS 1;

in 1978: een SU fotoverkenner Zenit-4MKM;

in 1980: de weersatellieten Meteor 2-06 (SU) en GOES 4;

in 1982: de CN militaire testsatelliet China 12/FSW 0-4;

in 1983: een SU fotoverkenner Zenit-6;

in 1987: de CN aardobservatie satelliet China 21/FSW 1-1;

in 1988: het MIR cargoschip Progress 38 en een SU aardobservatie satelliet Resurs F1;

in 1992: de VS GPS satelliet USA 84;

in 1999: de SU wetenschapssatelliet Foton 12.

lancering in 1967 vanaf Cape Canaveral LC36B, van de VS ruimtesonde Surveyor 5.

Het doel van het Surveyor-programma is gegevens verzamelen over de maanbodem, in het vooruitzicht van de Apollo-missies.

Na problemen tijdens de vlucht, komt Surveyor 5 op 11 september toch zacht neer in de Zee van de Stilte op 1°N – 23°O; zowat 30 km van de geplande landingsplaats.

Voor het eerst worden bodemmonsters ter plaats geanaliseerd, en wordt het effect van een raketvlam op de bodem gemeten.

(afbeeldingen: bodemfoto’s van de maan)

Enkele gegevens:

NSSDC ID: 1967-084A

Norad ID: 2937

Lanceertuig: Atlas SLV-3C Centaur AC-13

Massa: 303 kg.

geboorte in 1964 te Zaoyang – Hubei, van Haisheng Nie.

Chinese piloot/yuhangyuan.

Lid van China 1-1998 selektie.

Maakte ruimtevlucht in shenzhou 6 en 10.

Verbleef 19,42 dagen in de ruimte.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1970: een SU fotoverkenner Zenit-4M;

in 1973: een SU aardobservatie satelliet Sfera;

in 1982: een SU fotoverkenner Fram;

in 1983: de VS militaire communicatiesatelliet Satcom 2R(7);

in 1984: de VS militaire navigatiesatelliet USA 5/Navstar 10;

in 1988: de telecomsatellieten GStar III en SBS 5;

in 1994: de telecomsatelliet Telstar 402;

in 1996: de telecomsatelliet GE 1;

in 1998: de communicatiesatellieten Iridium 77, 79, 80, 81 en 82.

vertrek in 1995 van de ruimtependel Endeavour - STS 69 (Norad ID: 23667), voor een 11-daagse opdracht in een baan om de aarde.

Voor het eerst worden twee ladingen in de ruimte gezet en terug naar binnen gehaald tijdens één missie.

De eerste is Spartan 201-03, zijnde de derde Spartan 201 missie in de geplande serie van vier, voor studie van de buitenste atmosfeer van de zon en de zonnewind die voortdurend langs de aarde stroomt.

De tweede is WSF-2, bestaande uit een stalen schijf, ontworpen om dunne films in een ultravacuum omgeving te laten ontstaan, voor toepassing in een volgende generatie geavanceerde elektronica.

De inzittenden zijn:

David M.Walker, bevelhebber,

Kenneth D.Cockrell, piloot,

James S.Voss, ladinggezagvoerder,

James H.Newman, missiespecialist,

Michael L.Gernhardt, missiespecialist.

geboorte in 1939 te Portland – Oregon, van Stanley David Griggs.

Amerikaanse piloot/astronaut.

Lid van Nasa 8-1978 groep.

Maakte ruimtevlucht in STS 16/51D.

Verbleef 7,00 dagen in de ruimte.

Maakte 1 ruimtewandeling van 3u06’.

Sterft in oldtimervliegtuigcrash op 17 juni 1989, te Earle, Arkansas.

selektie in 1993 van de RAN-5 wetenschapper

Anatoly Artsebarsky.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1967: de NASA wetenschapssatelliet Biosatellite 2;

in 1971: een SU ELINT satelliet Tselina-O;

in 1983: een SU militaire waarnemer Oktan;

in 1984: een SU militaire waarschuwer Oko;

in 1987: zes SU militaire communicatiesatellieten Strela-3;

in 1990: de SU aardobservatie satelliet Casimir 1/Resurs F09;

in 1993: een SU fotospion Don.

geboorte in 1946 te Orange – California, van Bryan Daniel O'Connor.

Amerikaanse piloot/astronaut.

Lid van Nasa 9-1980 groep.

Maakte ruimtevlucht in STS 23/61B en 40.

Verbleef 15,97 dagen in de ruimte.

Was astronaut tot juli 1991 en bleef aktief als ruimtevaartmedewerker.

geboorte in 1955 te Cleveland – Ohio, van Carl Erwin Walz.

Amerikaanse missiespecialist/astronaut.

Lid van NASA 13-1990 groep.

Maakte ruimtevlucht in STS 51, 65, 79 en 108(111).

Verbleef 230,54 dagen in de ruimte.

Maakte 3 ruimtewandelingen - samen 18u52’.

Was astronaut tot 5 december 2008 en bleef aktief in de ruimtevaart.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1963: een VS fotospion KH 7;

in 1973: een SU fotoverkenner Zenit-4M;

in 1977: een SU militaire waarnemer Yantar';

in 1978: een SU militaire waarschuwer Oko;

in 1985: een SU fotoverkenner Fram;

in 1988: een SU fotoverkenner Oblik en de eerste CN weersatelliet China 24/Feng Yuan 1/FY 1A;

in 1989: de VS militaire satelliet Singleton 2/USA 45 en een SU aardobservatie satelliet Resurs F05;

in 1996: de telecomsatelliet Inmarsat 3-F2;

in 1999: de GASPROM communicatiesatellieten Yamal 101 en 102.

lancering in 1977 vanaf Cape Canaveral LC41, van de VS ruimtesonde Voyager 1.

Deze sonde moet evenals de eerder gelanceerde Voyager 2 een ruimtevlucht maken langs de buitenplaneten van ons zonnestelsel.

Voyager 1 komt eerst aan bij Jupiter (dichtste benadering op 5 maart 1979) en later bij Saturnus (dichtste benadering op 12 november 1980).

Zowel vóór als na deze ontmoetingen werden metingen gedaan van de interplanetaire ruimte ivm magnetisme, plasma en geladen deeltjes. Zo'n 18.000 foto's van Jupiter en zijn satellieten en ongeveer 16.000 afbeeldingen van Saturnus, zijn ringen en satellieten werden verkregen.

Op 14 februari 1990, keek Voyager 1 terug van waar hij vandaan kwam en nam het eerste 'familieportret' van het zonnestelsel, met de zon en de planeten venus, aarde, jupiter, saturnus, uranus en neptunus; zoals gezien van "buiten" het zonnestelsel.

De belangrijkste ontdekkingen waren de vulkanen op io en de dikke dampkring om titan.

(afbeeldingen: Voyager 1 model, io en titan)

Enkele gegevens:

NSSDC ID: 1977-084A

Norad ID: 10321

Lanceertuig: Titan IIIE

Massa: 722 kg.

vertrek in van het ruimteschip Soyuz TM-8 (Norad ID: 20218), naar het Soviet ruimtestation MIR, met aan boord de 5de vaste bezetting van het station.

Hun komst in Mir op 7 september werd voorafgegaan door een nieuwe versie cargoschip, namelijk Progress M-1.

Viktorenko en Serebrov brachten hun eerste weken in het station door om sterren te observeren en micro-zwaartekracht experimenten uit te voeren. Verder werden voorbereidingen getroffen voor de komst van de volgende MIR-module.

De cosmonauten keren na 166 dagen terug naar de aarde.

De inzittenden zijn:

Alexander S.Viktorenko, gezagvoerder,

Alexander A.Serebrov, vluchtingenieur.

geboorte in 1929 te Shorshely, van Andrian Grigoryevich Nikolayev.

Russische piloot/cosmonaut.

Huwde cosmonaute Valentina Tereshkova.

Lid van Luchtmacht 1-1960 groep.

Maakte ruimtevlucht in vostok 3 en soyuz 9.

Verbleef 21,64 dagen in de ruimte.

Vader van het eerste kind van in de ruimte verbleven ouders.

Bleef ruimtevaartmedewerker tot 26 januari 1982.

Overlijdt aan hartaanval op 3 juli 2004 te Cheboksary.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1964: de NASA astronomiesatelliet OGO 1 (A);

in 1968: een SU fotoverkenner Zenit-4;

in 1975: een SU militaire waarnemer Yantar'-2K;

in 1979: een SU aardobservatie satelliet Resurs F1;

in 1986: de SU communicatiesatelliet Molniya 1-68 en de VS militaire satelliet

Delta Star 180/USA 19;

in 1988: de VS militaire satelliet OPS 4220/USA 32;

in 1989: de NASDA weerstelliet Himawari 4/GMS 4;

in 1996: een SU militaire navigatiesatelliet Parus en de VS satelliet Oscar 30/Unamsat-B.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1981: een SU fotoverkenner Zenit-6 en een navigatiesatelliet Tsikada;

in 1982: een SU oceaanobservatie satelliet US-P;

in 1984: een SU fotoverkenner Oblik en de GLONASS navigatiesatellieten Uragan 18L,19L en GVM;

in 1985: een SU militaire communicatiesatelliet Strela-2;

in 1989: de VS militaire communicatiesatellieten DSCS 2-16/USA 43 en DSCS 3A-04/USA 44;

in 1996: een SU ELINT satelliet Tselina-2;

in 1997: de communicatiesatelliet GE 3;

in 1999: de KR telecomsatelliet Mugunghwa 3/Koreasat 3.

vertrek in van het ruimteschip Soyuz TM22 (Norad ID: 23665), als 20ste expeditie naar het Soviet ruimtestation MIR.

Aan boord zijn twee cosmonauten en één ESA astronaut. Het ruimteschip koppelde op 5 september aan de Kvant-2 medule van het station. De bemanning zal 179 dagen in de ruimte blijven.

De inzittenden zijn:

Yuri P.Gidzenko, gezagvoerder,

Sergei V.Avdeyev, vluchtingenieur,

Thomas A.Reiter, vluchtingenieur - ESA Euromir 95.

geboorte in 1944 te Hartford – Connecticut, van Sherwood Clark ‘Woody’ Spring.

Amerikaanse missiespecialist/astronaut.

Lid van Nasa 9-1980 groep.

Maakte ruimtevlucht in STS 23/61B.

Verbleef 6,88 dagen in de ruimte.

Maakte 2 ruimtewandelingen - samen 12u13’.

Was astronaut tot augustus 1988.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1965: vijf SU militaire communicatiesatellieten Strela 1;

in 1970: de VS militaire weersatelliet DMSP 5A-F2;

in 1976: een SU fotoverkenner Zenit-4MK;

in 1980: een SU aardobservatie satelliet Resurs F1;

in 1982: de NASDA testsatelliet Kiku 4/ETS 3;

in 1983: een SU fotoverkenner Fram;

in 1986 en 1987: een SU fotoverkenner Oblik;

in 1986: een SU doelstellietzwerm Romb;

in 1987: de SU communicatiesatelliet Ekran 16;

in 1990: de CN satellieten voor atmosfeeronderzoek China 30/Feng Yun 1-2, China 31/QQW 1 en China 32/QQW 2;

in 1993: de VS militaire communicatiesatelliet USA 95.

lancering in 1971 vanaf Baikonur LC81/24, van de Soviet ruimtesonde E-8-5 N°407/Luna 18.

Deze sonde moet stalen van de maanbodem naar de aarde brengen. De lander valt echter te pletter op 3,57°N – 56,50°O.

Het orbiter gedeelte voltooide 85 communicatie sessies en 54 maanomlopen vooraleer ook op de maan neer te storten door het gebruik van de afremraketten.

Luna 18 maakte gebruik van een nieuwe methode van navigatie, ontworpen door Babakhin, die op de leeftijd van 56 jaar een maand voordien overleden was.

(afbeelding: model van de lander)

Enkele gegevens:

NSSDC ID: 1971-073A

Norad ID: 5448

Lanceertuig: Proton-K/D(UR-500)

Massa: 5600 kg.

geboorte in 1944 te Vevey, van Claude Nicollier.

Zwitserse missiespecialist/astronaut.

Lid van ESA 1-1992 en NASA 17-1998 groep.

Maakte ruimtevlucht in STS 46, 61, 75 en 103.

Verbleef 42,50 dagen in de ruimte.

Maakte 1 ruimtewandeling van 8u10’.

Eerste Zwitser in de ruimte - 19920731.

Was astronaut tot maart 2007.

geboorte in 1948 te Boston – Massachusetts, van Sharon Christa Corrigan McAuliffe.

Amerikaanse ladingspecialist/astronaute – Lerares.

Lid van TIS 1985 groep.

Maakte ruimtevlucht in STS 25/51L.

Verbleef 73” (0,0008 d) in de ruimte.

Was bedoeld als eerste ‘ruimtelerares’.

Sterft in de Challenger pendel ramp op 28 januari 1986.

geboorte in 1953 te Heldenheim, van Gerhard Julius Paul Thiele.

Duitse missiespecialist/astronaut.

Lid van DLR 2-1987, NASA 16-1996 en EAC-1998 selektie.

Maakte ruimtevlucht in STS 99.

Verbleef 11,24 dagen in de ruimte.

Was astronaut tot oktober 2005 en bleef actief in de ruimtevaart.

selektie in 1985 van

de IMBP-4 medicus

Yuri Stepanov;

de GKNII-2 staatswetenschappers

Viktor Afanasyev,

Anatoly Artsebarsky,

Gennadi Manakov; en

de NPOE-7 ingenieurs

Sergei Krikalyov,

Andrei Zaytsev.

Hiervan zullen Stepanov en Zaytsev geen ruimtevlucht maken.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1969: een SU fotoverkenner Zenit-4;

in 1972: de VS militaire wetenschapssatelliet OI-1X/Triad 1/TIP 1;

in 1975: de SU communicatiesatelliet Molniya 1-31;

in 1977: een SU fotoverkenner Fram;

in 1988: de VS militaire satelliet USA 31;

in 1997: de EUTELSAT telecomsatelliet Hot Bird 3 en de EUMETSAT weersatelliet

Meteosat 7/MTP 1.

lancering in 1962 vanaf Baikonur LC1, van de Soviet ruimtesonde 2MV-1 N°2.

Deze venussonde moet een instrumentencapsule neerlaten op de planeet venus, maar de sonde blijft steken in aardorbit omdat de vierde trap van de lanceerraket faalt.

Bepaalde bronnen beweren dat de planeet mars het doel was en dat deze sonde ‘3’ of ‘4’ als serienummer had. Ook bestaat er hier twijfel aangaande de echte bedoeling van de opdrachtgevers.

Het doel van 2MV-1 sn 2 kan ook een eenvoudige venuspassage geweest zijn.

(afbeelding: model 2MV-1)

Enkele gegevens:

NSSDC ID: 1962-043A (a.tau 1)

Norad ID: 381

Andere namen: AMS Venera, Sputnik 20(VS)

Lanceertuig: Molniya 8K78 T103-13

Massa: 6500/890 kg.

geboorte in 1961 te Philadelphia – Pennsylvania, van Christopher John Ferguson.

Amerikaanse piloot/astronaut.

Lid van NASA 17-1998 “The Penguins”.

Maakte ruimtevlucht in STS 115, 126 en 135 .

Verbleef 40,42 dagen in de ruimte.

Was astronaut tot 9 december 2011 en bleef actief in de ruimtevaart.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1962: een VS fotospion KH-5;

in 1970: de VS SIGINT satelliet Canyon 3/BMEWS 4;

in 1972: een VS fotospion OPS 8888/SAMOS 89;

in 1976: de SU communicatiesatelliet Molniya-2 en de VS militaire navigatiesatelliet TIP 3;

in 1982: een SU fotoverkenner Zenit-6.

geboorte in 1945 te Oleksandriia, van Leonid Ivanovich Popov.

Oekraiense piloot/cosmonaut.

Lid van Luchtmacht 5-1970 groep.

Maakte ruimtevlucht in soyuz 35(37), 40 en T7(T5).

Verbleef 200,62 dagen in de ruimte.

Was cosmonaut tot 13 juni 1987.

geboorte in 1953 te Magadan, van Pavel Vladimirovich Vinogradov.

Russische ingenieur/cosmonaut.

Lid van Energia NPOE 10-1992 ingenieurs.

Maakte ruimtevlucht in soyuz TM26, TMA8 en TMA08M.

Verbleef 546,90 dagen in de ruimte.

Maakte 6 ruimtewandelingen - samen 31u47’.

lanceringen van allerlei aard, onder andere

in 1967: een SU communicatiesatelliet Molniya-1;

in 1979: een SU fotoverkenner Zenit-6;

in 1983: een SU doelsatelliet Romb;

in 1990: een SU fotoverkenner Oblik;

in 1992: de telecomsatelliet Satcom C4;

in 1993: de SU weersatelliet Meteor 2-21;

in 1993: de IT milieusatelliet Temisat 1;

in 1995: de UA milieusatelliet Sich 1.