xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

Interpellatie en val van de Regering

       Van den  Boeynants

Op 24 Januari komen de Bisschoppen weer samen in aanwezigheid met E. Leemans en geven hem de opdracht een uitvoerbare formule te vinden, tegen 28 Fébruari.

Intussen gaat de Revolte verder.

Op 24 Januari wordt in de Kamer het voorstel Coppieters (VU) in overweging genomen.Volgens de media gaat het om het vroeger voorstel Verroken ; maar ik heb dat niet gecontroleerd .Na een ernstig debat werd dit keer de in overwegingneming goedgekeurd ,deze keer met steun van de PVV ,terwijl de Socialisten de vergadering verlieten .

Praktisch politiek had dit alleen een manifestatiewaarde ; er werd niet gestemd over de grond van de zaak en de indiener behoorde niet tot de regeringsmeerderheid .

Op 25 Januari laat VDB via E.Leemans weten , dat hij erop staat dat de Bisschoppen een definitief plan voorleggen aan de Regering en op 26 Januari vertrekt VDB naar de Canarische Eilanden (wegens vermoeidheid) naar Tenbel, zaliger gedachtenis .

Wij staan voor een rot dilemma .

VDB Zijn redenering : als de Bisschoppen akkoord geraken over de splitsing en een vorm van overheveling , dan zijn voor de regering en de partij alle problemen opgelost. En moest dit kunnen , hij zou nog gelijk hebben ook . En wij zouden het hem van harte gegund hebben .
Maar hij weet ook dat de situatie zo geëvolueerd is ,dat de kansen zeer miniem zijn .

Hij weet ook dat de Fraktie dit laatste zeer goed weet . Hij weet ook dat de Fraktie vreest dat men er een soort truc ,noch mossel noch vis , in den aard van Hertoginnedal, zou kunnen op vinden ,zodat wij er dan nog slechter voorstaan.

 Hij kent op dat ogenblik de vraag om een parlementaire stemming uit te lokken die niet tegen de regering gericht is, maar over de grond van het probleem  nl over  de toepassing van de taalwet op de universiteiten van Leuven en Brussel .

 Wij van onze kant konden niet geloven dat hetWaalse Episcopaat of de Francofone Academische Raad in staat was om voor een overheveling te kiezen ; ze waren te zeer aan het verleden vastgekluisterd .Leuven lag in hun Belgie .En  wie aan hun Leuven raakte,raakte aan hun Belgie .
En Walen die wel voor een verhuis te vinden waren , als bvb Oleffe chef van de Waalse arbeidersorganisatie, wilden niet weggejaagd worden
De rest zweeg uit schrik voor alle soorten van banbliksems , tot en met Landverraad . Van dit soort mensen een beslissing eisen , aanzagen wij als puur zelfbedrog , wereldvreemd , bijna als cynisme ?

De oerkreet "Walen buiten" was er teveel aan, en ze klampen zich daaraan vast lijk drenkelingen aan een stroohalm .

Ook de Buitenstaanders laten zich niet onbetuigd.

Maar buitenstaanders zien de dingen meestal alleen aan de buitenkant ?

 M .Van Haegedoren , de Voorzitter van het Koordinatiecomité en drijvende kracht bij het 5 Novembercomité , waar alle partijnuances zijn aangesloten ,blijft niet onbetuigd, . Hij heeft  enorm veel verdiensten op het buitenparlementair vlak zelfs over de Taalgrens bij  "Les Comités de Defense " ;
Ik krijg hem ook aan de lijn .
Maar waarom moet ik weer de kastanjes uit het vuur halen ? Waarom kan hij geen Socialist overtuigen ? Zij zouden toch ook kunnen interpelleren zonder motie van wantrouwen en alleen een stemming vragen over de toepassing van de taalwet ?

 Men zou hen niet geloven en van een antiklerikale zet verdenken ?

Maar gaan de Socialisten dan stemmen lijk zij ondertussen in alle soorten manifesten plechtig verklaren , ook de Waalse en de Brusselse ,dan is er een grote meerderheid ook zonder de Liberalen en zonder de PSC ?

Maar dan krijgen wij toch een regeringscrisis ? 

Een regeringscrisis kan nog ;maar wij zijn tegen het systeem van parlements ontbinding en voorstander van een legislatuur parlement .
Welnu de regering VDB is ingevolge de Ronde Tafel een Constituante en kan o.a. het legislatuurparlement grondwettelijk maken .

Maar kan een grondwetherziening wel met PVV ?
Dat de regering VDB een Constituante is daar heeft de PVV niet naar gevraagd integendeel .De Constituante is het resultaat van het Ronde Tafelakkoord dat op het eind van de vorige regering werd tot stand gebracht tussen vooral de Vlaamse CVP(de Acht,Jos De Saeger) en de Waalse Socialisten ,zonder de Liberalen ?

De eventuele val van de Regering VDB, mag vooral geen Kamerontbinding tot gevolg hebben ,zeker niet zonder dat het parlement de verlenging van de Constituante opnieuw heeft goedgekeurd ? 
De   situatie ziet er uiterst verward uit .

En wat zijn de andere gevaren?

Als wij interpelleren en de Socialisten onthouden zich

van partijpolitieke spelletjes , en stemmen

conform hun publieke verklaringen ,dan is er een overdonderende meerderheid voor Leuven Vlaams .

De regering zit dan wel moeilijk ,maar is er dan een nieuwe in zicht .?

 En , kunnen Walen een democratische meerderheid aanvaarden als die hen geen gelijk geeft ? Zie de Koningskwestie ?
Deze keer dreigen de onze van de PSC ,dat zij zullen breken met de CVP als wij de overheveling van Leuven Frans steunen .

Op 28 Januari vergaderen de Bisschoppen opnieuw

om kennis te nemen van een eventuele realiseerbare oplossing, op punt gesteld door E.Leemans
Deze keer hebben ze zich laten bijstaan door alle mogelijke vertrouwensmannen ?

 Maar niets helpt ,Hopeloos.

Het blijft onmogelijk .
Ze zullen mekaar terug zien op 3 Februari .

Intussen weet ik (dus ook de Fraktie) ,via Joris Algoet(adjunctcabinetchef van VDB) van een niet-bisschoppelijke Mgr. Maertens ( beiden wonen in St Genesius Rode) ,dat de Vlaamse Bisschoppen afzonderlijk gaan vergaderen om de ultieme bijeenkomst van 3 Februari voor te bereiden en dat de kansen op een eerbaar akkoord nihil zijn.

Mgr Maertens,de latere Rector te Kortrijk is voor de overheveling . 

Op 29 Januari neem ik contact met verscheidene instanties in verband met de interpellatieaanvraag ,die ik ’s anderendaags zal neerleggen .
Ik wil dit contact met de bevriende pers om mis interpretaties te voorkomen en om te beletten dat men mij én de CVP fraktie,ter goeder trouw, intenties zou kunnen toeschrijven die wij niet hadden .En dit kan maar als deze mensen vooraf over voldoende  achtergrond informatie beschikken .

Dit systeem hebben wij herhaaldelijk toegepast ten tijde van de Acht . En dit heb ik oorspronkelijk geleerd van PW Segers ,in 1949 als zijn persattaché .
Ik moest hen uitleggen dat het echt niet tegen VDB of tegen de regering ging , maar alleen om duidelijk aan te tonen ,dat er extraparlementair een grote meerderheid bestond voor de overheveling, zoals  mede  door  het   5  Novembercomité aangetoond .

 Zelfs Van Eynde schreef, dat het logisch ,wettelijk en onvermijdelijk is dat de Taalwet ook wordt toegepast op het niveau van de universiteiten en geen uitzonderingen mogelijk zijn ,op kosten van de  belastingsbetalers van het ganse land .

Wij zouden elke eventuele motie van vertrouwen of wantrouwen verwerpen en alleen een stemming over

de grond van de zaak aanvaarden.

In een studie van Karel van Nieuwenhuize over de Standaard en het probleem Leuven las ik

Leo Lindemans ,CVP-kamerlid getuigt”rond de inhoud en de opportuniteit van de interpellatie van Verroken vond een diner plaats in een restaurant in de buurt van de Jacqmainlaan, waarop aanwezig waren,ikzelf,Verroken, De Smaele en Ruys.

Frans Van Mechelen(prof te Leuven)eveneens CVP Kamerlid, herinnert zich ook een bespreking “In het hotel Astoria kwamen Ruys, De Witte(Gazet van Antwerpen) J Claes( Het Volk )? Verroken, Van den Daele en ikzelf om van gedachten te wisselen over de interpellatie die er moest komen .

Insiders weten ,daar steekt De Saeger achter? De Astoria dat is de gewende stek van de Acht, niet ver van de  redaktie van Het Volk ?waar De Saeger destijds gesprekspartners liet uitnodigen .

 Het is wel waar dat ik nooit iets zou ondernomen hebben,ook niet met de steun van de ganse Fraktie zonder medeweten van Jos De Saeger en Rob Vande Kerckhove

Ik herinner mij dat niet concreet  , maar het lag in mijn stijl om niet zonder rug dekking te vertrekken en om steeds een of meer getuigen van de Fraktie erbij te hebben . Op 30 januari (mijn verjaardag) heb ik dan  de interpellatie ingediend ,in de omstandigheden die gij u nu kunt voorstellen .

Op 1 Februari vergaderen de Vlaamse Bisschoppen afzonderlijk ten huize van Mgr Daem ,te Antwerpen

Op  2 Februari (Lichtmis) een bezondere verklaring van Mgr De Smedt,Dat hij zich in Mei 1966 vergist heeft en dat hij het Vlaamse standpunt tot het zijne heeft gemaakt . Dit was veruit de grootste gebeurtenis van het moment

Op 2 Februari VDB terug thuis . Zo had hij het zich zeker niet voorgesteld en niemand met hem .

Op 3 Februari geven de Bisschoppen forfait. Alle Vlaamse Bisschoppen sluiten zich publiek aan bij het standpunt van Mgr De Smedt

De verwarring die daarop volgt is onbeschrijfelijk . TV ploegen uit verschillende Landen zakken af .

Ik krijg bij mij thuis zelfs het bezoek van een Franstalige Tvploeg uit Canada . Het was in de periode van De Gaulle zijn Quebec Libre .

 Zij verstaan er niets van,én zeker niet de houding van ons Walen die weigeren dat een wereldberoemde universiteit zich binnen hun grenzen zou vestigen.

 Die van Rijsel en de Zwitsers komen later ook nog naar Oudenaarde .(Dit alleen om de sfeer van die dagen aan te tonen) .

Op 6 Februari de interpellatie

Alle tribunes zitten nokvol , zelfs die voor de Senaat en die voor de Buitenlandse gasten ,om te luisteren naar de braafste interpellatie die er ooit gehouden werd in het Belgisch Parlement. En de inleiding waar wij nutteloos probeerden uit te leggen dat het niet tegen de regering ging,dat wij alleen hoopten dat mogelijk zou zijn de stemming te beperken tot de vraag of het zinvol was, dat ook gans het Hoger Onderwijs ,dus niet alleen Leuven en Brussel, onder toepassing zou vallen van de Taalwet ?

Deze vraag geïllustreerd met allerlei citaten uit het Francofone kamp, die pleiten voor de inplanting van  Leuven Frans in het eigen Taalgebied .

Ik stond nog geen 5 minuten op de tribune of ik wist dat het ,wat die dag betrof, het een maat voor niets zou zijn .Ik had nauwelijks een paar zinnen uitgesproken of Van Eynde begon ,met een stem die ge kon horen tot in het Koninklijk Paleis ,mij uit te schelden voor “Komediant” enz ,ten gerieve van de volle tribunes .

En ik dacht heel stillekes bij mezelf :

  “ Eppur si muove” nl Doe wat gij niet laten kunt ;vroeger of later krijg ik toch gelijk .

Ge moet in dit Land van zeer ver komen om de partijpolitieke spellekes te ontwijken , ook ten koste van de meest ernstige problemen .En een groot deel van de publieke opinie laat zich hierdoor al te dikwijls zand in de ogen strooien ?
Daarna kwamen nog enkele interpellanten o.a. M.Coppieters (VU) ,G.Mundeleer(LIB-Fr.) , E.Burnelle (COM) en ?

En daarna volgde een schorsing van de vergadering  in afwachting van het antwoord van de Eerste Minister ,

Een antwoord dat nooit zou komen .

Onmiddellijk na de schorsing vergaderden alle Frakties afzonderlijk in hun eigen lokaal en dit was ook zo voor de CVP en de PSC .

Daar is ontzettend veel literatuur verschenen over wat daarna gebeurde ,maar niet over wat er gebeurde in de Frakties , ook niet over de Vlaamse CVPfraktie , die ik opzettelijk niet bijwoonde ; de Regering kon er gerust haar plan mee trekken  om vast te stellen dat de Fraktie stand hield .En, dat ze daarna nooit nog subsides zouden goedkeuren die bestemd waren Franstalige instellingen in het Vlaamse Landsgedeelte en dat ze zulks van de Walen geleerd hadden .

Persoonlijk was ik er vooral om bezorgd, dat er een Kamerontbinding en het einde van de constituante zou volgen , na een eventueel ontslag van de regering en kon die vrees kwijt ,zowel aan Vlaamse als aan de  Francofone TV. En het zou mij verwonderen dat die opnames niet meer zouden bestaan ter controle ?

VDB zou nog verwacht hebben dat de beide Vleugels

toch een motie van vertrouwen zouden stemmen na kennis genomen te hebben van zijn antwoord .

Voor mij moest de regering geen antwoord geven ten gronde ,zij moest alleen aanvaarden de vrije stemming te laten doorgaan  om aan alle frakties te laten zien hoe talrijk de aanhangers waren van het toepassen van de taalwet op het hoger onderwijs .

Bij eventueel sportief democratisch gedrag, had men  het Land veel bijkomende nutteloze miserie kunnen besparen. Zo was er geen verkiezing nodig geweest om vast te stellen (Wat Het Laatste Nieuws na de verkiezing berekende ) dat meer dan 80% van de bevolking koos voor de splitsing van de Universiteiten van Leuven en Brussel en de Vestiging van Leuven Frans in het eigen Taalgebied .

En wat gebeurde verder in het kamp van de Regering ?

De Vlaamse CVP Ministers zouden het Voorstel van VDB nog eens voorgelegd hebben aan de bevriende pers , niet toevallig dezelfde aan wie ik destijds in de Astoria mijn ontwerp van interpellatie en de daarbij horende tactiek besproken had .

Met dien verstande dat, buiten Manu Ruys, Karel De Witte ,en Jef Claes , Emiel van Cauwelaert van Het Volk er deze keer er ook was .

Gevolg :VDB verscheen ’s anderendaags in de Kamer om mee te delen dat hij het ontslag van zijn Regering zou aanbieden aan de Koning

 (om de PSC terwille te zijn)

De Koning zou het ontslag aanvaarden ,maar er was geen aanvraag tot ontbinding vanwege VDB

(waarvan akte )

Minister P.W. Segers werd aangesteld als informateur om te zien of de vorming van een nieuwe regering mogelijk was . En dat was toen een heel pak van mijn hart .

Wij zullen later zien wat daarna komt .

Nog een anekdote, echt gebeurd: Van Eynde en Vanden Boeynants hadden toen alletwee een identieke winterjas en precies dezelfde maat. Diezelfde dag was Van Eynde vertrokken met de jas van VDB . hij stelde pas vast dat hij met de verkeerde jas op stap was toen hij een paternoster in een van zijn zakken ontdekte . Daar werd hartelijk om gelachen . alleen hebben wij nooit geweten hoe VDB ontdekt heeft dat hij met de verkeerde jas op stap was ?