Biologisch Dynamisch Ecologisch Tuinieren Maria THUN
.
•
10-06-2020 Maria THUN DE-NL
Maria Thun de pionier van het gewas in harmonie met de kosmische krachten, werd geboren in 1922. [1], en groeide op in de buurt van Marburg op een boerderij Tijdens de 2e Wereldoorlog werkte ze als verpleegster Ze trouwde met de schilder en antroposoof Walter Thun, tekenleraar aan een Waldorf school, die ze had ontmoet tijdens de oorlog Via hem kwam ze in de vroege jaren '40 met de biologisch-dynamische beweging van Thüringen in contact Als toegewijde boerin observeerde ze alle gewassen nauwgezet, geïnspireerd door de antroposofie van Rudolf Steiner Met behulp van een zaaikalender van Rulni, die rekening hield met de maanfasen, observeerde ze sinds 1952 en zocht naar een verband tussen de stand van de maan in de dierenriem en de groei van radijs, afhankelijk van de zaaitijd Hieruit leide zij het verband voor vier verschillende soorten gewassen af tussen hun groei en de elementen af, en publiceerde in 1963 haar bevindingen in een eerste AUSSAATKALENDER Maria's zoon Matthias Thun , de meester imker, en zijn vrouw Anna zijn de uitgevers van haar geschriften Het gezin woont in Dexbach (Hessen), waarop Maria Thun in het jaar 1971 de "Versuchsstation für Konstellationsforschung im Pflanzenbau"-"proefstation voor onderzoek in plantaardige sterrenbeeld" was gebaseerd. [3][4]
ZAAIKALENDER Basis voor de zaaikalender zijn de posities van de maan in de sterrenbeelden zoals ze werkelijk op ware grootte zichtbaar zijn aan de hemel Hiermee volgt Maria Thun niet de astrologische abstractie die elk dierenriemteken 30 ° van de dierenriem toewijzen, het best zijn ze met Maria Thun's siderische zodiak vergelijken (zie hieronder) De tropische standen zijn NIET inbegrepen! Indeling van gewassen in groepen volgens de vier elementen (Aarde-Water-Lucht-Vuur) -In haar onderzoek zag ze dat de maan de groei en bloei van de gewassen GUNSTIG beinvloede, maar soms ook ONGUNSTIG (groeiremmingen) -Dus kwam ze bij een beginsel van orde van gewassen en hun onderdelen, gebaseerd op de vier elementen van de (astronomische) Zodiac, dat wil zeggen de sterrenbeelden: -Afgaande op deze vele goed gedocumenteerde experimenten en onderzoeken en het interpreteren van alle faktoren, bepaalde zij volgende regels: [5]
WATER - Vissen , Kreeft , Schorpioen2: Bladgewassen telen (alle koolsoorten behalve broccoli, koolrabi, prei, peterselie, sla, spinazie, bladvenkel, gazon ...) ZAAIEN, PLANTEN, hakken(schoffelen), onderhoud(verzorgen) op Bladdagen, OOGSTEN vruchten (Lagerfrüchte) op Bloemdagen, OOGSTEN (alles wat je direct wilt gebruiken, zoals sla, kan men vers uit de tuin OOGSTEN, maakt niet uit op welk tijdstipt)
7: Als het niet mogelijk is, de gewassen op de ideale dagen te ZAAIEN, dan moet u ervoor zorgen dat later alle andere werkzaamheden wel op het ideale tijdstip gebeuren
8: OOGSTEN van zaden (zaaizaadwinning) voor het volgende jaar: - Vruchtgewassen: ZAAIEN, hakken(schoffelen), onderhoud(verzorgen) en OOGSTEN Vruchtdagen - Bladgewassen: ZAAIEN, hakken(schoffelen), onderhoud(verzorgen) op Bladdagen totdat de gewassen zeer mooi en gezond ontwikkeld zijn - Alle andere werkzaamheden nadien moeten gebeuren op Vruchtdagen - Zeer belangrijk : alleen zaden nemen van gewassen die gezond en volledig mooi ontwikkeld zijn
9: Voor het verzamelen (eventueel om te composteren) van vruchten en bladeren in de natuur moeten volgende principes en regels in acht genomen worden - Wortels en schors verzamelen op Worteldagen - Bladeren en bloemen plukken op Bloemdagen - Vruchten (fruit) en zaad (zaaizaadwinning) OOGSTEN op Vruchtdagen
-Over de uitwerkingen (effecten) op de groei-bloei van gewassen schrijft ze: De jarenlange experimenten en onderzoeken brachten het volgende naar voren: -Als we rekening houden met de bovenstaande regels zullen de gewassen de grootste opbrengst met de beste kwaliteit hebben: vb: Eikebladsla brengt gevoelig minder op wanneer ze gezaaid is op een Bloemdag (Waterdrager) of Vruchtdag (Ram) Sla gezaaid op een Bloem- of Vruchtdag zal bij het OOGSTEN een beetje opgeschoten zijn, de wortelhals zal dikker zijn en dit ten koste van het blad. ZAAIEN, PLANTEN en ONDERHOUD op het juiste of verkeerde tijdstip resulteerde bij Maria Thun's experimenten in verschillen in opbrengst, vb: ongeveer 30% voor spinazie, en soms tot 40% voor radijs vb: OOGST- en PLANTtijd (Klimmende - Dalende maan) In de loop van de maand varieert de stand van de maan aan de horizon afhankelijk van het punt van haar omloopbaan rond de aarde Deze maancyclus is vergelijkbaar met de zon gedurende het jaar (zomerzonnewende 21 juni = zon staat het hoogst aan de horizon) winterzonnewende 21 december = zon staat het laagst aan de horizon) - Wat geldt voor de zon geldt ongeveer hetzelfde voor de maan , omdat de baan van de maan niet precies op de ecliptica ligt, maar ongeveer 6 ° afwijkt, zodat er verschillen zijn tussen de klimmende en dalende fasen van de maan in haar loop door de dierenriem in vergelijking met de zon -Bij benadering kan worden uitgegaan dat, net als voor het zonnejaar, in de tropische dierenriemtekens Steenbok tot en met Tweelingen de maan klimmend is, en in de tropische dierenriemtekens Kreeft tot en met Boogschutter de maan dalend is -Met betrekking tot de groei van gewassen wordt aangenomen dat een klimmende maan de sapstroom naar boven stuwt en een dalende maan naar onder -Verschillende invloeden werden in verband gebracht met de maanfasen, de KLIMMENDE(stijgende) en DALENDE maan, de maanKNOPEN, PERIGEUM, APOGEUM -Dit geeft de volgende consequenties voor de tuinwerkzaamheden:
KLIMMENDE maan Maan stijgt van -Zuid naar +Noord, OOGSTmaan = fase van overdragt, groei en expansie over het aardoppervlak BoogschutterSteenbokWatermanVissenRamStier LENTE tekens: MAAN stijgt 14 dagen stijgende kracht = geleidelijke toename groei en bloei 6: Krachten en energie van de sapstroom stijgen naar de bovengrondse gewasdelen. - GUNSTIG OOGSTEN bovengrondse vrucht(FRUIT)gewassen op vruchtdagen, bladgewassen op bladdagen en bloemgewassen op bloemdagen. - GUNSTIG ENTEN van bomen, GUNSTIG SNOEIEN van kerstbomen - GUNSTIG SNIJDEN stekken (omdat dan de krachten van de sapstroom zich in de bovengrondse gewasdelen bevinden, in een niet-groeiende seizoen zaaitijd OPGELET stekken koel bewaren en PLANTEN bij dalende maan)
DALENDE maan Maan daalt van +Noord naar -Zuid, PLANTmaan = fase van opname, natuur is in zekere rust en sapstroom is laag TweelingenKreeftLeeuwMaagdWeegschaalSchorpioen HERFST tekens: MAAN daalt 14 dagen dalende krachten = rijpheid, oogst, neergang en rust 5: Krachten en energie van de sapstroom dalen naar de ondergrondse gewasdelen, die dan goed wortelen en gezond opgroeien PLANTtijd - GUNSTIG ZAAIEN, PLANTEN, BEMESTEN, SNOEIEN(inkorten) van bomen en struiken, om hout te sprokkelen - GUNSTIG OOGSTEN wortelgewassen op worteldagen - GUNSTIG PLANTEN stekken gesneden bij klimmende maan
Maanfazen: Tegelijkertijd spelen ook de maanstanden een rol: NIEUWE maan : Sterke impulsen op mens en natuur. De aarde begint de sapstroom in de plant te stimuleren - zeer GUNSTIG SNOEIEN(inkorten) van zieke gewassen
WASSENDE maan: Bevorderen bovengrondse groei-bloei (uitademen grond-plant winter-lente), opstijgen levenssappen , alle bovengrondse werkzaamheden - zeer GUNSTIG (beste tijd) ZAAIEN, PLANTEN alles wat naar boven groeit (bladgroenten, salades, enz.)
VOLLE maan : Sterke energien komen vrij. Toename en afname houden elkaar in evenwicht De helende kracht van kruiden is nu erg hoog, vooral van de wortels - zeer GUNSTIG OOGSTEN geneeskrachtige kruiden, BEMESTEN (optimale werking)
AFNEMENDE maan: [Aangezien de maan afneemt, vermindert de energie, de aantrekkingskracht is hoog, waardoor vochtigheid in de grond hoog is, maar maanlicht vermindert, energie in de wortels neemt toe] De impulsen zijn op levering en het vrijgeven van energieën gericht, de sappen stromen terug in de wortels Ondergrondse gewasdelen rijpheid oogst neergang rust (inademen grond-plant zomer-herst, vitalisatie grond-gewassen , alle ondergrondse werkzaamheden - zeer GUNSTIG ZAAIEN, PLANTEN van gewassen die onder de grond groeien
- Experimentele opstelling van een radijszaad Aangezien "KLIMMENDE(stijgende) maan" geen synoniem is van "WASSENDE(opkomende) maan" en "DALENDE maan" geen synoniem is van "AFNEMENDE (afnemende maansikkel) maan" is een juiste interpretatie van de Maria Thun's methode - zonder haar kalender in de hand - enigszins verwarrend.
Meer astrologische uitspraken - Naast de invloed van de maan zijn er ook de klassieke planetaire configuraties: - (Mars - Pluto - de oppositie ), duisternis (planeten in de as van de maansknoop, bijv: een Neptunus duisternis) - Planeet loopt voor of achter de zon - Hou rekening met de zogenaamde "node tijden" (wanneer de maan in de buurt van de Maansknopen is) [6] Verschillende invloeden werden in verband gebracht met de maanfasen, de KLIMMENDE(stijgende) en DALENDE maan, de maanKNOPEN, PERIGEUM APOGEUM - Perigeum van de maan is voor alle tuinwerkzaamheden ongunstig - Naast de bekende planeten, met inbegrip van Pluto, houdt Maria Thun ten slotte ook rekening met de hypothetische planeetringall[7] In 1971 kocht de familie Thun een boerderij in Dexbach. Meer experimenten, zelfs een laboratorium leiden na analyze tot zeer interessante resultaten, wortelen stijging van 6% aan suiker na behandeling met biologisch-dynamische silica Het gebruik van dergelijke geneesmiddelen is onderworpen aan de invloed van kosmische ritmes. dus gebruikt op het verkeerde moment, kunnen ze meer kwaad dan goed doen Ook ondekte Maria Thun dat de invloed van de positie van planeten even belangrijk is of zelfs meer dan de invloed van de maan. Deze invloeden werd tenietgedaan door kunstmatige irrigatie, in sommige gevallen zelfs geëlimineerd en de invloed van de maan overheerste weer. Men had vroeger reeds waargenomen dat grond-bodembewerking op blad- vrucht- wortel- bloemdagen het metabolisme van de gewassen veranderde. Schoffelen van spinazie op worteldagen verhoogde enorm het nitraatgehalte. Andere gewassen reageerden op dezelfde manier. Bij oppositie (180 ° hoek) van Mars met andere planeten, nemen (absorberen) de gewassen meer ijzer op en bij oppositie van Mercurius verrijken de gewassen zich met koper Met deze ervaring kwam Maria Thun echter in conflict met de antroposofische wetenschappers, die van oudsher koper met Venus verbinden.
Al deze factoren hebben volgens Maria Thun een grote invloed op de gewasgroei en het weer [8], dus voor de tuinliefhebber is het de moeite waard om zo een astrologische AUSSAATKALENDER te kopen [9]
Radijzen gezaaid maan in 10 verschillende dierenriemtekens Het beste resultaat was bij ZAAIEN van de maan in Steenbok of Maagd, slechtste knoop Mercurius. Verplante radijs best bij perigeum
Als een planeet de knooppunten genaamd, vergelijkbaar met Maansknopen , de snijpunten van de planeetbanen met de ecliptica Net als bij de Maansknopen, zijn er oplopende (noorden) en dalende (zuidelijk) knooppunten De klimmende knoop overschrijding van de planeet in de hemel, de ecliptica noordpool, tijdens het afdalen is het omgekeerd De Maansknopen beschrijven een min of meer constante loop door de dierenriem Als de planeet zich deze node, althans vanaf de Aarde (geocentrisch) is niet het geval.Aangezien de planeet niet als de maan , de aarde , maar de zon baan moet bij het vaststellen van de knooppunten van de planetaire heliocentrische van geocentrische te vermelden onderscheiden Heliocentrisch bekeken doorlopen de planetaire knopen de dierenriem, net als de maan knooppunten met een gelijkmatige snelheid, maar veel langzamer dan dat, namelijk dat er slechts tussen de 30 'en 72' in 100 jaar -. Geocentrische haar vandaag, dat in het algemeen rekening - de planetaire knooppunten in de loop van een jaar op zeer verschillende plaatsen in de dierenriem zijn, echter, de variabiliteit van de mogelijke verblijfplaats neemt met toenemende afstand van de planeet van de zon, en alleen op de binnenste planeten (Mercurius en Venus), de Zodiac gekruist volledig
Klimmende Maan: (Gewasontwikkeling boven de grond (bladeren vullen zich, worden groter ronder, rijkt naar de hemel, plant maakt een vitalere indruk dan tijdens de planttijd. BEMESTEN [kiezelpreparaat]) De stijgende (klimmende) en dalende bewegingen van de maan De periodieke maanmaanden duren 27 dagen, 7 uur en 43 minuten Zij observeren door de stijgende (klimmende) en dalende beweging van de maan aan de hemel Deze beweging van de maan veroorzaakt de maanknopen, zijn apogeum en zijn perigeum De maan draait rond de aarde door een ellips te beschrijven die ten opzichte van de horizon wordt gebogen Deze ellips bezit een laag en een hoog punt Wanneer de maan van het lage punt naar het hoge punt gaat, is zij stijgend (klimmende) Hoe dichterbij de Equador vermindert de stijgende beweging (klimmende) sterk. Hoe dichterbij de Polen vermeerdert de stijgende beweging (klimmende) of dalende beweging sterk De bewegingen van de maan zijn omgekeerd in het zuidelijk halfrond Klimmende Maan (Maan beweegt van -ZUID naar +NOORD) Zaaitijd Als het middelpunt van de maan zijn grootste zuidelijk min (-) declinatie bereikt is de overgang van dalende naar klimmende maan *** OOGSTEN GUNSTIG als de vrucht het meeste water bevat (bovengrondse PLANTENdelen bij KLIMMENDE Maan) KLIMMENDE (Stijgende) maan is gunstig om bomen of hagen e.d. te STEKKEN. Bewaar de stekken koel en vochtig en breng ze vervolgens in de grond tijdens DALENDE maan (PLANTtijd)
Dalende Maan: (PLANTtijd. Gewasontwikkeling in de bodem. VERPLANTEN-VERSPENEN, (ZAAIEN) SPITTEN[GROND BODEMBEWERKING] AANAARDEN. BEMESTEN[koemestpreparaat]. SNOEIEN-STEKKEN [na de bloei van de plant in de herfst] (Hoewel de plant in ontwikkeling is, is de bovengrondse ontwikkeling in rust of licht geremd dan t.o.v. Klimmende maan periode ervoor en erna. Dit verschijnsel valt het meest op bij eenjarigen en het minst bij meerjarigen)) De stijgende (klimmende) en dalende bewegingen van de maan De periodieke maanmaanden duren 27 dagen, 7 uur en 43 minuten Zij observeren door de stijgende (klimmende) en dalende beweging van de maan aan de hemel Deze beweging van de maan veroorzaakt de maanknopen, zijn apogeum en zijn perigeum De maan draait rond de aarde door een ellips te beschrijven die ten opzichte van de horizon wordt gebogen Deze ellips bezit een laag en een hoog punt Wanneer de maan van het hoge punt naar het lage punt gaat, is zij dalend Hoe dichterbij de Equador vermindert de dalende beweging sterk Hoe dichterbij de Polen vermeerdert de dalende beweging sterk De bewegingen van de maan zijn omgekeerd in het zuidelijk halfrond Dalende Maan (Maan daalt van +NOORD naar -ZUID) Planttijd Als het middelpunt van de maan zijn grootste noordelijke plus (+) declinatie bereikt. Is de overgang van klimmende naar dalende maan *** DALENDE maan wordt veelal benoemd als de PLANTtijd Doordat het stijgen van de sappen in deze tijd is verzwakt concentreert de kracht zich in de ondergrondse delen Dit is gunstig bij VERSPENEN-VERPLANTEN Zeer gunstige tijd dus om te BEMESTEN compost uitdragen, COMPOSTEREN GRONDBEWERKEN diep, PLANTEN-VERPOTTEN-VERSPENEN. SNOEIEN tijdens dalende maan zorgt ervoor dat PLANTEN en bomen geen schade ondervinden omdat de sappen dan naar beneden trekken en ze dus niet leeg kunnen bloeden - DALENDE maan verzwakt het stijgen van de sappen in de plant en concentreert haar krachten onderaan de plant Daarom is deze tijd geschikt voor het SNOEIEN van fruitbomen en hagen alsmede voor het VERPLANTEN , VERSPENEN en OOGSTEN van WORTELgewassen, men brengt de PLANTEN naar een nieuwe standplaats. Met een dalende maan zullen veel zaden ontkiemen. SCHOFFELEN in deze tijd betekent dat ook het zaad van het onkruid snel zal opkomen Veel werkzaamheden aan plant en aarde, zoals b.v .PLANTEN-SNOEIEN, kunnen het beste worden gedaan tijdens DALENDE maan Deze activiteiten worden bij dalende maan kosmisch ondersteund. Ook bodemorganismen reageren op dalende maan met verhoogde werkzaamheden, wat te zien is als we in deze tijd de weiden BEMESTEN of COMPOST uit te dragen , dan wel groenbemesting of tussenvrucht in de grond inwerken Ook wordt mulchmateriaal gedurende deze periode sneller door de bodemorganismen omlaag getrokken en verwerkt Voor het VERPLANTEN van BLADgewassen, b.v. sla of kool, zijn bladperioden tijdens DALENDE maan het beste OOGSTEN het beste is als de vrucht het meeste water bevat (ondergrondse PLANTENdelen bij DALENDE Maan) KLIMMENDE (Stijgende) maan is gunstig om bomen of hagen e.d. te STEKKEN. Bewaar de stekken koel en vochtig en breng ze vervolgens in de grond tijdens DALENDE maan (PLANTtijd)(Gewasontwikkeling in de bodem. VERPLANTEN-VERSPENEN, (ZAAIEN) SPITTEN[GROND BODEMBEWERKING] AANAARDEN. BEMESTEN[koemestpreparaat]. SNOEIEN-STEKKEN [na de bloei van de plant in de herfst](Hoewel de plant in ontwikkeling is, is de bovengrondse ontwikkeling in rust of licht geremd dan t.o.v. Klimmende maan periode ervoor en erna. Dit verschijnsel valt het meest op bij eenjarigen en het minst bij meerjarigen))
VM Volle Maan De Maan staat tegenover de Zon aan de hemel, en dus zien we de Maan vrijwel de hele nacht, en is de verlichte kant van de Maan naar de Aarde gekeerd Het element dat het meest door de energie van de maan wordt beïnvloed is WATER (bv het sap van de PLANTEN) In de 48 uren die aan Volle maan voorafgaan schijnt er een noemenswaardige toename van het grondwater te zijn De groeikracht van PLANTEN wordt hierdoor verbeterd VM Tijdens de periode van de Volle maan kiemen de zaden sneller, groeien de PLANTEN sneller en is er een snelle hernieuwde groei van gesneden, gemaaide of gesnoeide delen van om het even welke vegetatie Er schijnt een snellere celdeling en een tendens voor de verlenging van de groei te zijn Het kiemen van zaden is snel, maar kan zacht en gebogen zijn door paddestoelengroei vooral bij warm weer en hoge luchtvochtigheid De invloed van de Volle maan schijnt de gunstige voorwaarden voor de groei van paddestoelen op alle PLANTEN te verstrekken Dit door de verhoging van het grondwater en de luchtvochtigheid Er is een verhoging van de insectenactiviteit. Vooral naaktslakken en slakken, en interne wormparasieten bij mensen en dieren De invloed van de Volle maan laat vloeibare mest goed absorberen Vaak is er een tendens voor regen bij Volle maan [De meeste regen valt net na Volle Maan en Nieuwe Maan?]
Kosmische Kräfte fördern das Wachstum Nach 9 Jahren endlich war sie sich ihrer Beobachtungen so sicher, dass sie eine erste Veröffentlichung ihrer Versuchsergebnisse wagte. Und seit 1963 gibt sie jedes Jahr einen Kalender mit den günstigen Aussaattagen heraus, der mittlerweile in 26 Sprachen erscheint. Was Maria Thun herausgefunden hatte, war ein deutlich erkennbarer Einfluss kosmischer Kräfte auf das Wachstum von Pflanzen, der vor allem mit der Stellung des Mondes vor den verschiedenen Sternbildern in Beziehung stand. Die Sternbilder werden traditionell in Dreiergruppen den 4 Elementen zugeordnet: Stier, Jungfrau und Steinbock der Erde; Krebs, Skorpion und Fische dem Wasser; Zwillinge, Waage und Wassermann der Luft; Widder, Löwe und Schütze dem Feuer. Diesen 4 Prinzipien gemäss vermittelt der Mond offenbar entsprechende Wachstumsimpulse an die Pflanzen: steht er vor den Erdzeichen, wird das Wurzelwachstum verstärkt; vor den Wasserzeichen vermehrt sich die Blattbildung; vor Luftzeichen wird die Bildung der Blüten und vor Feuerzeichen die Bildung der Früchte und Samen gefördert. Durch die Bodenbearbeitung werden diese kosmischen Impulse auf die Ackeroder Gartenerde übertragen. Kosmische krachten ter bevordering van groei na 9 jaar eindelijk was ze zo zeker van hun opmerkingen, dat ze een eerste release van hun testresultaten gewaagd. En sinds 1963, publiceert jaarlijks een kalender met de dagen van goedkoop zaad, dat nu verschijnt in 26 talen. Wat Maria Thun had ontdekt, was een duidelijk waarneembare invloed van kosmische krachten op de plantengroei, die stond boven alle met de positie van de maan voor de verschillende sterrenbeelden in de relatie. De sterrenbeelden zijn traditioneel ingedeeld in groepen van drie, de 4 elementen: Stier, Maagd en Steenbok de aarde, Kreeft, Schorpioen en Vissen het water; Tweelingen, Weegschaal en Waterman de lucht, Ram, Leeuw en Boogschutter het vuur. Deze 4 principes volgens de maan duidelijk overbrengt impulsen naar de corresponderende groei van planten: Hij is uit de aarde tekens, is wortelgroei verbeterd, waardoor het watermerk voordat het blad formatie, voordat de lucht te ondertekenenDe vorming van de bloemen en tekenen van brand, de vorming van de vruchten en zaden bevorderd. Door samen te werken de bodem van deze kosmische impulsen worden doorgegeven aan het veld of tuinaarde. Aussaat und spätere Pflegearbeiten sollten also an den Tagen erfolgen, die dem jeweiligen Pflanzentyp entsprechen: «Wurzeltage » (Mond vor Stier, Jungfrau oder Steinbock) sind günstig beispielsweise für Radieschen, Möhren, Rote Beete, Knollensellerie, Kartoffeln und Zwiebeln. «Blatttage» (Mond vor Krebs, Skorpion oder Fische) sind gut für die meisten Kohlarten (ausser Brokkoli), Salat, Spinerinnat, Petersilie, Gemüsefenchel und Rasen. Zu den «Blütentagen» (Mond vor Zwillinge, Waage oder Wassermann) passen Blumen, Blumenzwiebeln, viele Heilpflanzen und der Brokkoli. Und die «Fruchttage» (Mond vor Widder, Löwe oder Schütze) schliesslich fördern die Entwicklung von Bohnen, Erbsen, Mais, Tomate und Paprika, Kürbis und Gurken, sowie allen Getreiden. Aussaat und Pflege zum richtigen oder falschen Zeitpunkt ergaben in Maria Thuns Versuchen Ertragsunterschiede von beispielsweise etwa 30 % beim Spinat und teilweise bis zu 40 % bei Radieschen. Unterschiedliche Wirkungen zeigten sich auch im Zusammenhang mit den Mondphasen, dem Aufsteigen beziehungsweise Absteigen des Mondes, den Mondknoten sowie Erdnähe oder Erdferne unseres Trabanten. Beplanting en het latere onderhoud werkzaamheden moet daarom plaatsvinden op dagen dat het type van plantaardige wedstrijd, "root dag" (Maan vóór Stier, Maagd of Steenbok) gunstig zijn, bijvoorbeeld, radijs, wortelen, rode bieten, knolselderij, aardappelen en uien. "Journal dag" (Maan vóór Kreeft, Schorpioen of Vissen) zijn goed voor de meeste brassica's (behalve broccoli), salades, Spinerinnat, peterselie, venkel groenten en gazons. De 'flower dagen "(Maan vóór Tweelingen, Weegschaal of Waterman) overeenkomen met bloemen, bloembollen, vele medicinale planten en broccoli. En de "vruchten dag" (Maan vóór Ram, Leeuw of Boogschutter), ten slotte, het aanmoedigen van de ontwikkeling van bonen, erwten, maïs, tomaten en paprika's, pompoenen en komkommers, en alle granen. Aanplant en onderhoud op het juiste of de verkeerde tijd resulteerde in Maria Thun experimenten verschillen in opbrengst, bijvoorbeeld, ongeveer 30% voor spinazie, en soms tot 40% voor radijs. Verschillende effecten werden ook in verband gebrachtmet de maanfasen, de stijgende of de Maan, de maan knoop en perigeum of Apogee aflopend van onze satellieten. Bei absteigendem Mond ziehen sich die Kräfte der Pflanze in die unterirdischenTeile zurück, diese Zeit ist gut für die Pflanzarbeiten, auch für das Stecken von Stecklingen. Schneiden sollte man diese allerdings bei aufsteigendem Mond, denn dann strömen die Kräfte der Pflanzen in die oberirdischen Teile. Diese Periode ist auch günstig für die Ernte von Früchten. Ausserdem sollte man hier auch die entsprechenden Tage berücksichtigen, also Früchte an «Fruchttagen» ernten, Blattgemüse an «Blattagen», und Blütenpflanzen an «Blütentagen». Für die Ernte von Wurzelgemüse eignen sich demgemäss besonders gut die «Wurzeltage» bei absteigendem Mond. Dass Aussaat bei Vollmond viel Ertrag bringt, allerdings auf Kosten der Qualität und Haltbarkeit, ist nicht erst seit den Versuchen von Maria Thun bekannt. In afnemende maan terug te trekken de krachten van de plant in het ondergrondse deel, dat de tijd is goed voor opplant, met inbegrip van het inbrengen van stekken. Echter, moeten deze worden gesneden door de wassende maan, omdat dan de krachten van de planten stroom in de bovengrondse delen. Deze periode werd ook gunstig voor de oogst van fruit. Daarnaast moet men ook de bijbehorende dag, dan oogst fruit te beschouwen als "fruit dagen", Journal of groenten, "Journal van Agen," Planten en bloemen naar "bloem dagen". Voor de oogst van wortelgroenten zijn bijzonder goed, dienovereenkomstig, de "root dagen" in afnemende maan. Dat het enten bij volle maan brengt veel van het inkomen, maar ten koste van de kwaliteit en duurzaamheid, niet alleen sinds de experimenten van Maria Thun bekend. Dies ist eine uralte Erkenntnis, die sich bereits in den Schriften des römischen Historikers Plinius wiederfindet. Ein Familienunternehmen 1971 kauften die Thuns in Dexbach, nicht weit von Marburg entfernt, einen kleinen Bauernhof, und 1976, als Walter Thun pensioniert wurde, zogen sie ganz dorthin. Maria Thun konnte nun auf einer viel grösseren Fläche ihre Versuchsfelder einrichten, und ihr Sohn Matthias, gelernter Imkermeister, fand hier Platz für seine Bienenvölker die übrigens auch von den kosmischen Rhythmen beeinflusst werden. Er arbeitet ausserdem am Aussaatkalender mit und ist für die fotografische Dokumentation der Versuche zuständig. Bald wurde auch ein Labor eingerichtet, um die Bestandteile der Pflanzen genauer analysieren zu können. Es wird heute von einem Enkel Maria Thuns geleitet, der promovierter Chemiker ist. Tatsächlich führten diese Analysen zu sehr interessanten Ergebnissen, beispielsweise fand man bei Möhren nach Behandlung mit dem biologischdynamischen Kieselpräparat einen um 6% erhöhten Zuckeranteil. Auch die Anwendung solcher Präparate unterliegt dem Einfluss der kosmischen Rhythmen. Zum falschen Zeitpunkt eingesetzt, können sie eher schädlich als fördernd wirken. Im Verlauf ihrer Arbeit entdeckte Maria Thun, dass auch die Stellung der Planeten zueinander von Bedeutung war, und teilweise sogar stärker wirkte als der Einfluss des Mondes. Allerdings wurde diese Wirkung bei künstlicher Bewässerung verwischt, teilweise sogar ausgelöscht, und die Mondwirkung dominierte wieder. Schon vorher hatte man festgestellt, dass die Bodenbearbeitung an den verschiedenen Tagen den Stoffwechsel der Pflanzen veränderte. So zeigte zum Beispiel Spinat, der an «Wurzeltagen» (Mond vor Erdzeichen) gehackt wurde, einen enorm erhöhten Nitratgehalt. Andere Pflanzen reagierten ähnlich. Die Einflüsse der Planeten wiesen in die gleiche Richtung. Bei Oppositionen (180° Winkel) des Mars zu anderen Planeten nehmen die Pflanzen zum Beispiel vermehrt Eisen auf, und bei Merkuroppositionen reichern sie sich mit Kupfer an. Mit dieser Erfahrung geriet Maria Thun allerdings in Konflikt mit anthroposophischen Wissenschaftlern, die traditionell das Kupfer dem Planeten Venus zuordnen.
Malcolm Gardner's Summary PLANTING by the STARS PLANTEN met de STERREN Teresa Coughlin explains the principles of bio-dynamic growing. Teresa Coughlin verklaart de principes van de biologisch-dynamische teelt. The great thing about gardening is that you get a chance every year to start with a clean slate. Het mooie van tuinieren is dat je een kans per jaar om te beginnen met een schone lei te krijgen. Your next gardening year will be different. Uw volgende tuinieren jaar zal anders zijn. You'll hoe the weeds earlier so they don't smother your scallions. U zult het onkruid eerder schoffelen, zodat ze niet verstikken je lente-uitjes. You'll finally get around to buying that net to keep the birds from your fruit bushes and this time, you'll try a different variety of the vegetable that never seems to do well no matter where in the garden you plant it. U zult rond eindelijk aan het kopen van dat de netto aan de vogels te houden van uw fruit struiken en deze keer, zult u proberen een andere variëteit van de groente die nooit lijkt te goed te doen, ongeacht waar in de tuin plant u het. So while you think about some if the changes you will make next year, why not try something really different? Dus terwijl je nadenkt over wat als de wijzigingen die u volgend jaar te maken, waarom niet proberen iets heel anders? Why not try applying some of the principles of bio-dynamic gardening and see if they work for you? Waarom probeer je niet wat van de principes van de biologisch-dynamische tuinieren en zien of ze werken voor u
Bio-dynamic gardening Bio-dynamisch tuinieren
Bio-dynamic gardeners, followers of the principles of Rudolf Steiner , believe that the movements of all the heavenly bodies, moon, planets and stars have an influence on the growth and development of all plants. Bio-dynamische tuinders, volgelingen van de principes van Rudolf Steiner, zijn van mening dat de bewegingen van alle hemellichamen, maan, planeten en sterren een invloed op de groei en ontwikkeling van alle planten. So the time you chose to sow, plant or even weed your plants will affect their progress. Dus de tijd die je hebt gekozen om te zaaien, planten of zelfs onkruid uw planten zullen invloed hebben op hun vooruitgang. The moon, the stars and the planets all affect the development of our plants. De maan, de sterren en de planeten hebben invloed op de ontwikkeling van onze planten.
At first glance the idea that the stars affect our garden seems quite crazy. Op het eerste gezicht het idee dat de sterren onze tuin invloed op lijkt heel gek. But then we do know that the moon can move millions of gallons of water from one side of the ocean to the other every day. Maar we weten wel dat de maan kan miljoenen liters water te verplaatsen van de ene kant van de oceaan naar de andere elke dag. We do know also that all living things, including plants and ourselves contain water. We weten ook dat alle levende wezens, met inbegrip van planten en onszelf water bevatten. So perhaps the idea is not so far fetched? Dus misschien het idee is niet zo ver gezocht? Anyway judging by the number of horoscopes in newspapers and magazines, it seems that many people accept that the movement of heavenly bodies can affect their lives. Hoe dan ook te oordelen naar het aantal horoscopen in kranten en tijdschriften, het lijkt erop dat veel mensen accepteren dat de beweging van hemellichamen kunnen hun leven beïnvloeden. So why not on plants? Dus waarom niet op planten?
Maria Thun Maria Thun
Experiments were carried out in Germany in the 1950's by Maria Thun , to attempt to establish a connection between the growth of plants and the movements above us. De experimenten werden uitgevoerd in Duitsland in de jaren 1950 door Maria Thun, om te proberen een verband tussen de groei van planten en de bewegingen boven ons vast te stellen. She sowed a plot of radishes every day for an entire growing season and observed the performance of each individual sowing. Ze zaaide een perceel van radijs elke dag voor een heel groeiseizoen en observeerde de prestaties van elke individuele zaaien.
She discovered four discernible differences in the plots. Ze ontdekte vier te onderscheiden verschillen in de percelen. Some plots produced larger roots than others. Sommige percelen geproduceerd grotere wortels dan andere. Other plots produced larger leaves. Andere percelen geproduceerd grotere bladeren. A third group produced flowers more readily than the others and the fourth group went more quickly to seed. Een derde groep geproduceerde bloemen sneller dan de anderen en de vierde groep ging sneller op zaad.
Root days Root dag
The plots that produces the biggest roots and therefore the greatest yields of radishes were those sown when the ascending moon was in the constellation of Virgo, Capricorn, or Taurus. De percelen die de grootste wortels en dus de grootste opbrengst van radijs produceert waren die gezaaid wanneer de opgaande maan in het sterrenbeeld Maagd, Steenbok of Stier. Later experiments confirmed that root crops, sown at these times, would produce higher yields than those sown at other times. Later experimenten bevestigd dat wortelgewassen, gezaaid in deze tijden, zou een hogere opbrengst dan die gezaaid op andere tijden te produceren. So bio-dynamic gardeners plant their carrots or onions when the moon is passing through one of these constellations. Dus bio-dynamische tuinders planten hun wortels of uien bij de maan is die door een van deze sterrenbeelden. These times are referred to as 'root days.'. Deze tijden worden aangeduid als 'root dagen. ".
Leaf days Verlofdagen
The sowing dates that produced the most leafy radish plants were noted and again further experiments showed that plants which are grown for their leaves, such as lettuce, spinach, or parsley, are best planted on 'leaf days.' De zaaitijd dat de meest groene radijs planten die werden genoteerd en weer verder experimenten toonden aan dat planten die worden geteeld voor hun bladeren, zoals sla, spinazie, of peterselie, het best geplant op 'blad dagen.' That is when the ascending moon is in Scorpio, Cancer, or Pisces. Dat is wanneer de opgaande maan in Schorpioen, Kreeft of Vissen.
Flower and fruit Bloemen en fruit
The auspicious time for flowering plants is on 'flower days' when the ascending moon is in, Libra, Gemini or Aquarius. De gunstige tijd voor bloeiende planten is op 'bloem dagen wanneer de opgaande maan in, Weegschaal, Tweelingen of Waterman. And for plants that are grown for their seed or fruit such as beans, tomatoes or courgettes, the best yields will be had by planting on 'fruit days' when the ascending moon is in Leo, Sagittarius or Aries. En voor de planten die worden gekweekt voor hun zaden of vruchten zoals bonen, tomaten of courgettes, de beste rendementen worden gehouden door het planten van op 'fruit dag' wanneer de opgaande maan staat in Leeuw, Boogschutter of Ram.
By now, many readers have probably put these ideas into the 'interesting, but far too much trouble' category. Inmiddels hebben veel lezers waarschijnlijk deze ideeën in het 'interessant, maar veel te veel moeite' categorie. And they may be forgiven for wondering if they are being asked to spend all their precious gardening time gazing at the sky before they can venture out to sow their new packet of seeds? En ze kunnen vergeven worden voor me af of ze worden gevraagd om al hun kostbare tijd besteden aan tuinieren staren naar de hemel voordat ze kunnen op uit gaan om hun nieuwe pakket van zaden te zaaien? But just as you don't have to be an astronomer to read your stars in the newspaper, neither do you have to be one to plant by them. Maar net zoals je niet hoeft te astronoom om je sterren te lezen in de krant te zijn, ook niet je moet een tot planten door hen.
Bio-dynamic calendar Bio-dynamische kalender
Maria Thun publishes a calendar every year for interested gardeners and farmers. Maria Thun publiceert een kalender elk jaar voor geïnteresseerde tuinders en boeren. In it are marked all the suitable days for planting and sowing for the year. Hierin zijn aangegeven alle geschikte dagen voor het planten en zaaien van het jaar. Few bio-dynamic gardeners bother themselves with the complexities of the cosmos, they merely organise their sowing and planting times around the calendar. Er zijn maar weinig bio-dynamische tuinders zelf moeite met de complexiteit van de kosmos, ze alleen maar de organisatie van hun zaaien en planten keer rond de kalender.
Another interesting aspect of bio-dynamic theory is that crops harvested on favourable days will keep better than when picked at other times. Een ander interessant aspect van bio-dynamische theorie is dat gewassen geoogst onder gunstige dag houdt beter dan wanneer geplukt op andere momenten. Thus, lettuce cut on a leaf day will stay fresher for longer than heads picked at other times. Zo zal sla gesneden op een blad dag frisser blijven langer dan koppen afgehaald op andere momenten. Equally gardeners who store their carrots over the winter are advised to harvest them on root days. Ook tuinders die hun wortels op te slaan in de winter wordt geadviseerd om ze te oogsten op de wortel dagen.
Fresh flowers Verse bloemen
We have all had the experience that some flowers seem to wilt quicker than others when cut. We hebben allemaal de ervaring dat sommige bloemen lijken te verwelken sneller dan anderen wanneer snijden. According to bio-dynamic gardeners, flowers cut on flower days will keep their freshness much longer than those cut at other times. Volgens de bio-dynamische tuinders, zal snijbloemen op bloem dagen houden hun versheid veel langer dan de cut op andere momenten. This is a theory you could very easily test for yourself. Dit is een theorie kun je heel eenvoudig testen voor jezelf.
Perhaps the best thing about following the bio-dynamic calender is the fact that there are several days every month when the positions of the stars and planets are unsuitable for any kind of work in the garden. Misschien wel het beste ding over het volgen van de bio-dynamische kalender is het feit dat er meerdere dagen per maand waarin de posities van de sterren en planeten zijn ongeschikt voor elke vorm van werk in de tuin. So on these days you can take it easy without feeling even the tiniest bit guilty about all the things yet to be done in your garden. Dus op deze dagen kunt u het rustig aan, zonder het gevoel zelfs het kleinste beetje schuldig over alle dingen die nog gedaan moet worden in uw tuin. from BDNOW! van BDNOW! 22/01/2000 and with Malcolm's permission 22/01/2000 en met toestemming Malcolm's
Malcolm Gardner's reply to Allan Bailett's question Malcolm Gardner's antwoord op de vraag van Allan Bailett's "....AND how do you feel about Thun's calendar work?" ".... En hoe je je voelt over kalenderitems van Thun werk?"
Dear Allan, Beste Allan,
That's a good question, but I don't want to say how I feel about her "calendar work" without presenting at least a rough overview of the facts. Dat is een goede vraag, maar ik wil niet zeggen hoe ik me voel over haar "agenda-werk" zonder die ten minste een globaal overzicht van de feiten. That way you can also draw your own conclusions. Op die manier kunt u ook trek uw eigen conclusies. For clarity, before reviewing the experimental work, I will first spell out Thun's "sidereal trigon theory," which is the basis for the recommendations in her calendar ("Working with the Stars"). Voor de duidelijkheid, voordat de herziening van het experimentele werk, zal ik eerst duidelijk maken Thun "siderische Trigon theorie ', dat is de basis voor de aanbevelingen in haar kalender (" Werken met de sterren ").
1) THUN'S SIDEREAL TRIGON THEORY 1) SIDERISCHE TRIGON Thun THEORIE
Thun's theory basically has three parts: Thun's theorie heeft in principe drie delen:
a) Plants (ie, higher plants) consist of four main organs, each of which is related to one of the four classical elements: a) Planten (bijvoorbeeld, hogere planten) bestaan uit vier organen, die elk verbonden met een van de vier klassieke elementen:
Fruit & Seed = Fire (or Warmth) Fruit & Seed = Fire (of warmte) Flower = Air (or Light) Flower = Air (of Light) Leaf = Water Leaf = Water Root = Earth Root = Aarde
b) The circle of 12 sidereal constellations of the zodiac consists of four overlapping "trigons" (roughly equilateral triangles), each of which is related to one of the four elements (which in turn is related to the four plant organs): b) De cirkel 12 siderische constellaties van de dierenriem bestaat uit vier overlappende "trigons" (ongeveer een gelijkzijdige driehoek), elk verbonden met een van de vier elementen (die op zijn beurt verbonden met de vier plantenorganen):
c) The four sidereal trigons "engender favourable conditions" for the development of the corresponding plant organs "as the Moon passes in front of the particular constellation, that is, if cultivation, sowing and planting are carried out at the corresponding period" ("Work on the Land and the Constellations," East Grinstead 1990, p. 11). c) De vier siderische trigons "veroorzaken gunstige" voor de ontwikkeling van de overeenkomstige plantenorganen "als de maan voor de specifieke constellatie, dat wil zeggen als teelt, zaaien en planten worden uitgevoerd in dezelfde periode" (" werk op het land en de sterrenbeelden, "East Grinstead 1990, p. 11). Thus, according to Thun, if these things are done when the Moon is in a particular trigon, one may expect better development of the corresponding plant organ, and poorer development of the other, non-corresponding organs. Zo is volgens Thun, als deze dingen worden gedaan wanneer de Maan zich in een bepaalde Trigon, kan men verwachten dat een betere ontwikkeling van de bijbehorende fabriek orgel, en slechtere ontwikkeling van de andere, niet-corresponderende organen.
More specifically, Thun defines the 12 sidereal constellations in accordance with the annual astronomical calendar published in Dornach, Switzerland, which uses slightly different divisions than the IAU (International Astronomical Union). Meer in het bijzonder, Thun definieert de 12 siderische sterrenbeelden in overeenstemming met de jaarlijkse astronomische kalender gepubliceerd in Dornach, Zwitserland, waar een iets andere afdelingen gebruikt dan de IAU (Internationale Astronomische Unie). These 12 constellations are unequal in size and so too are the four trigons (thus, for example, the Earth/Root trigon [Bull, Virgin, Goat] is 56% larger than the Air/Flower trigon [Twins, Scales, Waterman]). Deze 12 sterrenbeelden zijn ongelijk in grootte en zo ook zijn de vier trigons (dus, bijvoorbeeld, de Aarde / Root Trigon [Bull, Virgin, Geit] is 56% groter dan de Air / Bloem Trigon [Twins, Weegschalen, Waterman]) . In practice, Thun indicates that there are some exceptions to the trigon-plant organ correspondences listed above. In de praktijk Thun geeft aan dat er een aantal uitzonderingen op het Trigon-plant orgel correspondenties hierboven vermeld. She says, for example, that the favorable time for sowing potatoes and onions is when the Moon is in the Earth/Root trigon, even though neither potato tubers nor onion bulbs are true roots. Ze zegt bijvoorbeeld dat de gunstige tijd voor het inzaaien van aardappelen en uien is wanneer de Maan zich in de aarde / Root Trigon, ook al is geen van beide aardappelknollen of uien waar zijn wortels. Also, she sometimes makes a distinction between fruits (corresponding to the Ram and Archer) and seeds (corresponding to the Lion). Ook maakt ze soms een onderscheid tussen fruit (die overeenkomt met de Ram en Boogschutter) en zaden (overeenkomend met de Leeuw). As far as I am aware, Thun does not discuss optimum times for growing lower (seedless) plants (not even for Equisetum, one of the biodynamic preparation plants). Voor zover ik weet, heeft Thun niet in op optimale tijden voor het kweken van lager (pitloze) planten (zelfs niet voor Equisetum, een van de biologisch-dynamische voorbereiding planten). Lastly, a number of other astronomical conditions are said by Thun to interfere with or override the Moon's influence. Tot slot worden een aantal andere astronomische voorwaarden gezegd door Thun te bemoeien met of van de maan invloed overschrijven. These include Moon at apogee or perigee or at its nodes, any eclipse or occultation, full Moon and new Moon, and oppositions or trines between the planets. Deze omvatten Maan op apogeum of perigeum of op de knooppunten, een eclips of verduistering, volle maan en nieuwe maan, en van de tegenstellingen of driehoeken tussen de planeten. Furthermore, if the soil is poor (less than 2% humus), the compost not mature, the seedbed not tilled deeply enough, or irrigation used, these may also, according to Thun, interfere with the manifestation of the correspondences listed above. Bovendien, als de grond slecht is (minder dan 2% humus), de compost niet volwassen, de niet bewerkte zaaibed diep genoeg, of irrigatie wordt gebruikt, kunnen deze ook op basis van Thun, interfereren met de manifestatie van de overeenkomsten zoals hierboven aangegeven.
2) EXPERIMENTAL RESEARCH 2) Experimental Research
2a) Maria Thun's Research 2 bis) Maria Thun voor Onderzoek van
In 1952, Maria Thun noticed variations in the form of radishes sown over a 10-day period in similarly prepared soil. In 1952, Maria Thun merkte variaties in de vorm van een radijs gezaaid over een 10-daagse periode op soortgelijke wijze bereid bodem. She was intrigued by this and began doing various experiments to try to figure out the cause of this variation. Ze was geïntrigeerd door dit en begon het doen verschillende experimenten te proberen te achterhalen van de oorzaak van deze variatie. In the next years she came up with the idea that the position of the Moon in the zodiac was important and that the different sowings of radishes could be divided into four different "types," a root, leaf, flower, and fruit/seed type. In de komende jaren kwam ze met het idee dat de positie van de Maan in de dierenriem belangrijk was en dat de verschillende inzaai van radijs kunnen worden onderverdeeld in vier verschillende "soorten", een wortel, blad, bloem en fruit / zaad soort . However, it was not until she heard a lecture by Guenther Wachsmuth around 1957, that she hit on the idea of "elemental trigons" within the zodiac. Het was echter pas hoorde ze een lezing van Guenther Wachsmuth rond 1957, dat zij op het idee van "elementaire trigons" in de dierenriem. She then expanded her research to include other annual crops and in 1963 published a general report of her morphological observations and her trigon theory ("Nine Years' Observations of Cosmic Influences on Annuals," Working with the Stars 1986). Daarna breidde haar onderzoek naar andere eenjarige gewassen op te nemen en in 1963 publiceerde een algemeen verslag van haar morfologische waarnemingen en haar Trigon theorie ("Negenjarige Opmerkingen van Kosmische Invloeden op Eenjarigen," Werken met de Sterren 1986). Around 1963 she also began publishing her annual sowing calendar and began doing her first quantitative experiments, measuring potato yields. Rond 1963 begon ze ook het publiceren van haar jaarlijkse zaaien kalender en begon met het doen van haar eerste kwantitatieve experimenten, meten aardappeloogsten. In 1966 she began publishing her results with the help of Hans Heinze and over the next years published more than a dozen experiments, on several crop species, all of which seemed to exactly confirm her theory. In 1966 begon ze het publiceren van haar resultaten met de hulp van Hans Heinze en in de komende jaren publiceerde meer dan een dozijn experimenten, op verschillende soorten gewassen, die allemaal leken precies te bevestigen haar theorie. In the late 1960's other researchers became interested in her spectacular results, but they also recognized that her experiments, and Heinze's statistical methods, contained a number of problems, which they tried to correct in their own research. In de late jaren 1960 andere onderzoekers geïnteresseerd raakte in haar spectaculaire resultaten, maar ze ook erkend dat haar experimenten en statistische methoden Heinze's, een aantal problemen, die zij probeerde te corrigeren in hun eigen onderzoek bevatte. Some of these problems were: lack of true replication (sowings on different days are not true replicates if the differences in weather are not taken into account); usually measuring only one parameter (usually weight) of one organ; often not reporting the exact date and time when the sowings took place; and not considering alternative explanations for the observed phenomena. Sommige van deze problemen waren: gebrek aan ware replicatie (inzaai op verschillende dagen zijn geen echte replica als de verschillen in het weer zijn niet meegerekend), meestal met afmetingen van slechts een parameter (meestal gewicht) van een orgaan, vaak niet de rapportage van de exacte datum en het tijdstip waarop de inzaai heeft plaatsgevonden, en niet overweegt alternatieve verklaringen voor de waargenomen verschijnselen. In addition, although Heinze mentions subjective influences as a possible factor in the success or lack of success in these experiments (Lebendige Erde 1983(1)), he and Thun do not report any effort to control for this in their own experiments by "blinding" the experimenters and technicians (eg, not informing everyone which row is which). Bovendien, hoewel Heinze noemt subjectieve invloeden als een mogelijke factor in het succes of het gebrek aan succes in deze experimenten (Lebendige Erde 1983 (1)), hebben hij en Thun geen melding van poging om voor deze in hun eigen experimenten te beheersen door "blinderen "de onderzoekers en technici (bijvoorbeeld het niet informeren van iedereen die rij is welke). The reports of Thun's ongoing experiments that appear every year in her sowing calendar, along with the pretty pictures of the experimental gardens, etc., are impressive to casual readers but are far too sketchy to be scientifically meaningful. De rapporten van de lopende experimenten van Thun, dat elk jaar verschijnen in haar zaaien kalender, samen met de mooie foto's van de proeftuinen, enz., zijn indrukwekkend voor occasionele lezers, maar zijn veel te summier te zijn wetenschappelijk zinvol.
2b) Other Researchers 2b) Andere onderzoekers
I am aware of about 80 experiments undertaken by other people to test Frau Thun's sidereal trigon theory. Ik ben me bewust van ongeveer 80 experimenten die door andere mensen te siderische Trigon Frau Thun theorie te testen. Many of these experiments have not been published (only mentioned in passing), some have been published but not very completely, and the remainder (about 30) have been published in full. Veel van deze experimenten niet gepubliceerd (enkel terloops), wat is gepubliceerd, maar niet zo volledig en de rest (30) zijn gepubliceerd. All but three of these experiments were done in Europe and most Alle, maar drie van deze experimenten werden gedaan in Europa en de meeste of those that were published are in German. van degenen die werden gepubliceerd zijn in het Duits. The quality of the methodology of these experiments is very uneven, but I have tried to be comprehensive and use the researchers' *own* interpretations to score the results as either + or - (positive or negative for the theory) or ? De kwaliteit van de methodologie van deze experimenten is zeer ongelijk, maar ik heb geprobeerd volledig te zijn en de onderzoekers gebruik maken van '* eigen * interpretaties van de resultaten als + of scoren - (positief of negatief voor de theorie) of? (unclear). (Onduidelijk). (Where I do not have details on the year of the experiment, I have substituted the year of the report or publication in square brackets.) (Waar ik niet meer informatie over het jaar van het experiment te hebben, heb ik vervangen door het jaar van het rapport of publicatie in vierkante haakjes.)
# of exps / result / researcher / year / (test plants) / [publication] # Van EXPS / resultaat / onderzoeker / jaar / (test planten) / [publicatie]
Hartmut Spiess' work is by far the most extensive and most scientifically rigorous. Hartmut Spiess 'werk is veruit de meest uitgebreide en meest wetenschappelijk streng. It was published in German in 1994 in two volumes, totalling more than 550 pages ("Chronobiologische Untersuchungen mit besonderer Berucksichtigung lunarer Rhythmen im biologisch-dynamischen Pflanzenbau"). Het werd gepubliceerd in het Duits in 1994 in twee delen, in totaal meer dan 550 pagina's ("Chronobiologische Untersuchungen mit besonderer Berucksichtigung lunarer Rhythmen im biologisch-dynamischen Pflanzenbau"). However, some of his work (on rye and radishes) *is* in English: Biological Agriculture and Horticulture, vol. Echter, sommige van zijn werk (op rogge en radijs) * is * in het Engels: Biologische land-en tuinbouw, vol. 7 (1990), pp. 165-189. 7 (1990), blz. 165-189. Spiess designed his experiments with Frau Thun's cooperation and had expected to be able to confirm her theory in a couple of years; when this did not occur, he extended his experimentation for six more years but still could not confirm it. Spiess zijn experimenten ontwikkeld met medewerking van Frau van Thun en had verwacht dat ze in staat om haar theorie te bevestigen in een paar jaar, wanneer dit niet heeft plaatsgevonden, breidde hij zijn experimenten voor zes jaar, maar kon nog steeds niet bevestigen. He found some evidence of a sidereal lunar rhythm, but not of a *trigonal* sidereal rhythm, and even the sidereal rhythm could be better explained by the simultaneously present synodic (full/new) and tropical (high/low) rhythms. Hij vond enig bewijs van een siderische maan ritme, maar niet van een * trigonale * siderische ritme, en zelfs de siderische ritme beter kan worden verklaard door het gelijktijdig aanwezig zijn synodische (vol / nieuw) en tropische (hoog / laag) ritmes. Moreover, contrary to Thun's recommendations, he found no detrimental effects at lunar perigee, at the lunar nodes, or during planetary occultations. Bovendien, in tegenstelling tot de aanbevelingen van Thun, vond hij geen nadelige effecten op de maan perigeum, op de Maansknopen, of tijdens de planetaire occultaties. In addition, Spiess also reexamined the data from some earlier experiments and found, for example, that Abele's apparent success with barley, oats, and carrots rested on incomplete reporting. Daarnaast is ook Spiess de gegevens opnieuw onderzocht van een aantal eerdere experimenten en gevonden, bijvoorbeeld dat schijnbare succes Abele met gerst, haver en wortelen rustte op een onvolledige rapportage. Although the yields of barley and oats were highest when sown in the Fire/Fruit trigon, and carrots were highest in the Earth/Root trigon, the *straw* of the barley and oats, and the *leaves* of the carrots, were *not* highest during the Water/Leaf trigon. Hoewel de opbrengst van gerst en haver waren het hoogst bij gezaaid in het Vuur / Fruit Trigon, en wortelen waren het hoogst in de aarde / Root Trigon, de * stro * van de gerst en haver, en zijn de bladeren van de wortels, waren * niet * het hoogst gedurende het Water / Leaf Trigon. Similarly, in Abele's 1974 radish experiment, the yield of roots and leaves were *both* highest in the Earth/Root trigon. Ook in Abele in 1974 radijs experiment, de opbrengst van wortels en bladeren werden * beide * hoogste in de aarde / Root Trigon. With Graf's radish experiments and Luecke's potato experiment, Spiess points out that their highest yields coincided with the period just before full Moon (which is the time that Steiner recommends for sowing, and which Lili Kolisko and other researchers have found to be very effective). Met radijs Graf van experimenten en Luecke de aardappel experiment, Spiess wijst erop dat de hoogste opbrengst viel samen met de periode net voor volle maan (dat is de tijd dat Steiner beveelt voor het zaaien, en die Lili Kolisko en andere onderzoekers hebben ontdekt dat ze zeer effectief). Spiess' final work goes far beyond merely being a test of Thun's theory; it also demonstrates several consistent patterns of lunar influence (besides the full Moon) that may be of great practical significance. Laatste werk Spiess 'gaat veel verder dan alleen maar dat een test van de theorie van Thun, het toont ook aan een aantal consistente patronen van de maan invloed heeft (naast de volle maan) die mogelijk van grote praktische betekenis. I hope these will soon be published in English. Ik hoop dat deze zullen binnenkort worden gepubliceerd in het Engels. In short, Spiess found clear lunar effects, but not of the kind that Frau Thun postulates. Kortom, Spiess gevonden duidelijke maan effecten, maar niet van het soort dat Frau Thun postulaten.
Recently, Kollerstrom and Staudenmeier have published an article entitled "Maria Thun's Trigons: What Have Other Investigators Found?" Onlangs hebben Kollerstrom en Staudenmeier publiceerde een artikel getiteld "Maria Thun Trigons: What Have andere onderzoekers gevonden" (in the New Zealand BD journal "Harvests", vol. 52/1, Winter 1999). (In de Nieuw-Zeelandse BD tijdschrift "oogst", vol. 52/1, Winter 1999). In this article they focus exclusively on the six most impressive "positive" experiments listed above. In dit artikel richten zij zich uitsluitend op de zes meest indrukwekkende "positieve" experimenten hierboven vermeld. They disregard four of Kollerstrom's own experiments (which I have therefore labelled "unclear") as well as the negative results reported by the other two researchers whose positive results they cite. Ze negeren vier van eigen experimenten Kollerstrom's (die daarom heb ik het label "onduidelijk") en de negatieve resultaten gemeld door de andere twee onderzoekers, waarvan de positieve resultaten die zij aanhalen. In an amazing display of chutzpah, Kollerstrom and Staudenmeier conclude their article with the statement that Thun's theory is now supported by "a considerable and growing body of evidence." In een geweldig scherm van chutzpah, Kollerstrom en Staudenmeier besluiten hun artikel met de stelling dat Thun theorie nu wordt ondersteund door "een aanzienlijk en groeiend lichaam van bewijsmateriaal." Interestingly, the soil for the Kollerstrom/Muntz potato experiment that Kollerstrom and Staudenmeier cite, has been described elsewhere by Kollerstrom as "poor quality soil, which had not been treated with anything" ("Star & Furrow" #63, p. 19). Interessant is dat de bodem voor de Kollerstrom / Muntz aardappel experiment dat Kollerstrom en Staudenmeier te noemen, zijn elders beschreven door Kollerstrom als "slechte kwaliteit bodem, die niet waren behandeld met iets" ("Star & De Voor" # 63, p. 19) . Frau Thun has specifically attributed other people's failure to replicate her work to their use of non-biodynamic soils low in organic matter. Frau Thun is speciaal toegeschreven andere mensen er niet in slaagt om haar werk te repliceren naar hun gebruik van niet-biologisch-dynamische bodems een laag gehalte aan organische stof. (Spiess remarks, however, that optimal growing conditions may not be appropriate for demonstrating lunar (Spiess opmerkingen, kan echter die optimale groeiomstandigheden niet geschikt zijn voor het aantonen van de maan effects on yield because the plants are already growing at their best.) effecten op de opbrengst, omdat de planten al groeien op hun best.) It should be noted in passing that Kollerstrom, while defending Thun's basic theory, has also argued (eg, Science Forum #2) that Thun's theory would better fit at least his own experimental results when he uses the Babylonian equal division sidereal zodiac (revived by Powell and Treadgold), instead of the unequal division sidereal zodiac from Dornach Opgemerkt dient te worden in het voorbijgaan dat Kollerstrom, terwijl de verdediging van fundamentele theorie van Thun, ook heeft betoogd (bijv. Science Forum # 2) dat Thun theorie beter zouden op zijn minst zijn eigen experimentele resultaten passen wanneer hij gebruik maakt van de Babylonische gelijke verdeling siderische dierenriem (nieuw leven ingeblazen door Powell en Treadgold), in plaats van de ongelijke verdeling siderische zodiac van Dornach that Thun currently uses. dat Thun gebruikt momenteel.
In sum, it is certainly true that just because other researchers have had difficulty confirming Frau Thun's theory, does not necessarily mean that her theory is wrong. Kortom, het is zeker waar dat alleen maar omdat andere onderzoekers hebben moeite gehad te bevestigen Frau Thun's theorie, niet noodzakelijk betekent dat haar theorie fout is. It is equally true, however, that if her consistently positive results are possible only in her location, or only when she does the experiment, then, from a practical standpoint, her work may be marvellous, but it is *irrelevant* for the rest of the world. Het is ook juist, echter, dat als haar consistent positieve resultaten zijn alleen mogelijk in haar plaats, of alleen als ze het experiment is, dan, vanuit een praktisch oogpunt, kan haar werk zijn prachtig, maar het is * niet relevant * voor de rest van de wereld.
3) THUN'S CALENDAR AND STEINER'S BIODYNAMICS 3) Thun KALENDER EN Steiner Biodynamics
As mentioned above, a crucial part of Thun's sidereal trigon theory, and hence her calendar, came from Guenther Wachsmuth (1893-1963), who was the leader of the Natural Science Section of the Goetheanum in Dornach and who also attended Steiner's Agriculture Course in 1924. Zoals hierboven vermeld, een cruciaal onderdeel van siderische Trigon theorie van Thun, en dus ook haar agenda, kwam uit Guenther Wachsmuth (1893-1963), die de leider was van de Natuurwetenschappen Sectie van het Goetheanum in Dornach en die ook aanwezig Steiner Landbouw Cursus in 1924. Wachsmuth, however, does not exactly say that this trigon theory came from Rudolf Steiner. Wachsmuth echter niet precies zeggen dat dit Trigon theorie kwam van Rudolf Steiner. What he says in his astrological book, "Kosmische Aspekte von Geburt und Tod" [Cosmic Aspects of Birth and Death] (Dornach 1956), is that the trigonal correspondences between the four elements and the twelve parts of the zodiac rests on an "ancient tradition," which he then goes on to suggest Steiner had confirmed out of his own spiritual research. Wat hij zegt in zijn astrologische boek, "Kosmische Aspekte von Geburt und Tod" [Kosmische aspecten van geboorte en dood] (Dornach 1956), is dat de trigonale overeenkomsten tussen de vier elementen en de twaalf delen van de dierenriem is gebaseerd op een "oude traditie ", die hij vervolgens gaat verder met te stellen Steiner had bevestigd uit zijn eigen spirituele onderzoek. What seems more likely, however, is that Wachsmuth merely *inferred* such a confirmation, because nowhere in Steiner's own writings is there any hint of such a trigonal pattern in the structure of the zodiac. Wat lijkt meer waarschijnlijk, echter, is dat alleen maar Wachsmuth * afgeleid * een dergelijke bevestiging, want nergens in eigen geschriften Steiner is er een hint van een dergelijke trigonale patroon in de structuur van de dierenriem. Similarly, no one has been able to trace this pattern back to any truly ancient astrological tradition, but only to writings from the Middle Ages, a time when direct perception of the subtle worlds had largely been lost and instead been replaced by superstition and speculation. Ook heeft niemand in staat geweest om dit patroon terug te voeren naar een echt oude astrologische traditie, maar alleen om geschriften uit de middeleeuwen, een tijd waarin de directe waarneming van de subtiele werelden grotendeels verloren waren gegaan en in plaats daarvan is vervangen door bijgeloof en speculatie. This "ancient tradition" was also given a further twist when Wachsmuth took the trigonal scheme of the elements that had hitherto been applied to the equal signs of the tropical zodiac, and instead applied it to an unequal division of the sidereal zodiac, which meant that it was shifted by almost a full sign relative to the tropical zodiac. Deze "oude traditie" kreeg ook een nieuwe wending wanneer Wachsmuth het trigonale regeling van de elementen die tot dan toe is toegepast op de gelijke tekenen van de tropische dierenriem, en in plaats daarvan paste het toe op een ongelijke verdeling van de siderische dierenriem, wat betekende dat heeft het werd verschoven van bijna een vol bord ten opzichte van de tropische dierenriem. (I note in passing that although Steiner favored a sidereal zodiac, there is actually no evidence that he favored unequal divisions.) (Ik merk terloops op dat hoewel Steiner waren voorstander van een siderische dierenriem, is er eigenlijk geen bewijs dat hij ongelijke verdeeldheid de voorkeur.) To this ancient tradition modified by Wachsmuth, Frau Thun added her own ideas, namely, that the element associated with a particular constellation is stimulated by the presence of the Moon in that constellation, and that this element in turn affects the growth of one of the four main organs of the plants on earth. Om deze oude traditie gewijzigd door Wachsmuth, Frau Thun toegevoegd haar eigen ideeën, namelijk dat het element gekoppeld aan een bepaalde constellatie wordt gestimuleerd door de aanwezigheid van de maan in die constellatie, en dat dit element op zijn beurt de groei van een van de invloed vier belangrijkste organen van de planten op aarde. She does not directly claim that her ideas came from Steiner, but she often quotes him when it suits her and she certainly leaves the impression that her ideas are completely compatible with his. Ze wil niet direct beweren dat haar ideeën kwam van Steiner, maar ze vaak citeert hem als het past bij haar en ze laat zeker de indruk dat haar ideeën zijn volledig compatibel met de zijne. This, however, is not exactly the case. Dit is echter niet precies het geval. In addition to the zodiacal trigons, their ideas diverge also in the following areas: Naast de zodiakale trigons, ideeën ook verschillen in de volgende gebieden: 1) When Steiner speaks about the four elements in relation to plants, he does not speak of the elements in any schematic manner, nor does he outline four distinct "corresponding" regions of a plant. 1) Als Steiner spreekt over de vier elementen met betrekking tot planten, heeft hij niet spreken van de elementen op een schematische wijze, noch geeft hij een overzicht van vier verschillende "overeenkomstige" regio's van een plant. For example, in his lecture of Nov. 2, 1923 (in "Man as Symphony of the Creative Word"), he speaks of the four elements and writes them on the blackboard, but in the following hyphenated, almost untranslatable manner: moist-earthiness, moist-airyness, airy-warmthness, warmish-lightness. Bijvoorbeeld, in zijn lezing van 02 november 1923 (in "De mens als Symphony of the Creative Woord"), spreekt hij van de vier elementen en schrijft ze op het bord, maar in de volgende koppelteken, bijna onvertaalbare manier: vochtig- aardsheid, vochtig-luchtigheid, luchtig-warmthness, beetje te warm-lichtheid. Alongside this he sketches a "swirling" plant in which only root and shoot are distinguishable (this drawing is unfortunately omitted from the English editions of "Man as Symphony.") Here he is trying to describe the living, spiritual dimensions of a plant; this is not a plant where one can measure the "yields" of its individual parts. Daarnaast schetst hij een 'wervelende' bedrijf waar alleen root en schieten zijn te onderscheiden (deze tekening is helaas weggelaten uit de Engels edities van "De mens als Symphony."), Waar hij probeert om de levende, spirituele dimensies van een plant te beschrijven; Dit is een fabriek waar kan men de "opbrengst" van de afzonderlijke onderdelen. When Steiner speaks of plants on the physical plane, he almost always describes them as *threefold* organisms, as inverse images of the threefold human organism (eg, July 31, 1924, in "The Evolution of the Earth and Man"). Als Steiner spreekt van planten op het fysieke vlak, hij bijna altijd worden ze beschreven als * drievoudig * organismen, als inverse beelden van de drievoudige menselijk organisme (bijvoorbeeld, 31 juli 1924, in "De evolutie van de Aarde en de mens"). 2) When Steiner speaks about plants in relation to the fixed stars, he does not restrict this to the stars of the zodiac but explicitly includes all the *non-zodiacal* constellations (eg, July 22, 1922, GA 213). 2) Als Steiner spreekt over planten in relatie tot de vaste sterren, hij beperkt dit de sterren van de dierenriem, maar expliciet bevat alle * niet-dierenriem * sterrenbeelden (bijvoorbeeld, 22 Juli, 1922, GA 213). On the other hand, he relates the zodiac specifically to the *animal* world (as the etymology of the word 'zodiac' also suggests). Aan de andere kant, vertelt hij de dierenriem specifiek voor de * dieren * wereld (zoals de etymologie van 'Zodiac' het woord ook suggereert)
Onderstaande teksten zijn een vertaling of bewerking van teksten van Maria Thun. Aantastingen: dierlijke aantastingen Waarom treedt dit of dat dier op een gegeven moment eigenlijk op als beschadiger? Om deze vraag te beantwoorden moeten we ons op de hoogte stellen van de levensvoorwaarden van de dieren in kwestie en vervolgens voorheen gemaakte fouten vermijden. Treedt desondanks een dier massaal op, dan kunnen we het binnen zijn natuurlijke grenzen terugdringen met behulp van zijn eigen verbrandingsprodukt, zijn as. We hoeven niet te grijpen naar een biologisch of zelfs chemisch middel, maar kunnen reguleren vanuit de eigen diergroep. Voor muizen en vogels is de huid of een stuk vel van enkele exemplaren voldoende. Voor insekten en slakken e.d. geldt het volgende. Verzamel van het betreffende ongedierte 50 tot 60 exemplaren en verbrand deze tijdens de passende constellatie op een houtvuurtje in de kachel. Wrijf vervolgens de zo ontstane as een uur lang in een vijzel fijn, zodat hij 'gedynamiseerd' wordt. Neem nu één gram van dit dynamische asmengsel, doe het in een kleine fles samen met 9 gram water en schud het geheel 3 minuten. Dat geeft een eerste gedecimeerde potentie. Voeg vervolgens 90 gram water toe en schud weer 3 minuten. Dit geeft een D2-oplossing. Op deze wijze verder gaande zou men bij 100.000 liter D8 hebben. Dat is niet te doen. Verdun daarom tot D4 en begin vervolgens weer met kleinere hoeveelheden. Het blijkt dat door het gebruik van D8, als kort na elkaar, bijvoorbeeld drie avonden achtereen, gespoten wordt (fijne nevel), de ontwikkeling van het ongedierte vertraagd wordt. Bij verschillende insekten werden goede resultaten bereikt. Na ongeveer vier weken kan men, uitgaande van de eerste verdunning (D4), bij gelijke maanstand weer verdunnen tot D8. Vervolgens dan weer drie keer spuiten. Luizen treden vooral op als gevolg van koude nachten. Doordat de sappen in de plant worden teruggestuwd, ontwikkelt zich in het blad namelijk suiker, de beste voorwaarde voor toename van uiteenlopende soorten luizen. De sapstroom zou dus bevorderd moeten worden en dat kan als volgt geschieden. Een tuin 's avonds begieten brandnetelthee. Een akker of fruitaanplant 's avonds met koevladepreparaat bespuiten. Ook de theeën van de preparatenplanten zijn aan te bevelen (zie SPECIALE TOEPASSINGEN, 3.5). Deze 's avonds fijn verspuiten op de grond, zodat ze werkzaam worden in de planten bij het opstijgen van de sappen in de ochtend. Aantastingen: schimmelaantasting bij de plant Bij schimmelaantasting hebben we te maken met plantaardige parasieten. In het algemeen hebben schimmels in de natuur de taak stervend leven verder af te breken. Dat betekent evenwel, dat er eerst een ziekte moet zijn - met schimmelaantasting tot gevolg. Het zijn dus geen schimmelziekten. Rudolf Steiner zegt het in de Landbouwcursus op een andere manier: 'Als de maankrachten, die via het water werken, in de aarde te sterk worden doordat het misschien teveel geregend heeft, dan wordt het niveau voor de schimmel, die immers zijn taak in de bodem heeft, teveel omhoog geschoven.' Men zou dat dan weer op het oorspronkelijke niveau terug kunnen brengen door een thee te koken van akkerpaardestaart (Equisetum arvense) en daarmee de bodem waar de aangetaste planten staan, bespuiten. Maar schimmelaantasting kan ook door andere oorzaken optreden. Zo is geconstateerd dat onverteerde organische mest of afval van dierlijke organen die niet vercomposteerd waren, bij planten schimmelaantasting opriepen. Ook het oogsten van zaadgoed op verkeerde tijden heeft vaak het daarop volgende jaar schimmels tot gevolg. Er kunnen dus verschillende oorzaken zijn voor het optreden van schimmels.
Aardbeien Als we de bosaardbei oplettend waarnemen, dan kunnen we het volgende vaststellen. Zij bloeit in het voorjaar met maar weinig bladontwikkeling. Vervolgens groeien en rijpen de vruchten. Pas later rijpt het zaad op de vruchten en daarna vallen de vruchten af. Dan gaat het blad flink groeien en worden de bloemknoppen voor het komende jaar aangelegd. In de herfst kleurt het blad rood, rijpt uit en vergaat gedurende de winter. Als we de cultuur-aardbei op de juiste wijze in dit aardproces plaatsen, zullen we gezonde, aromatische vruchten oogsten, met een goede opbrengst. Dat betekent echter dat we na de oogst direct met de verzorging voor het komende jaar moeten beginnen. We leggen de nieuwe ranken in de lengterichting tussen de rijen. Tussen de rijen rijpe, 'aarde-geworden' compost aanbrengen en licht inwerken, bij voorkeur in vruchtperioden tijdens dalende maanbaan (resp. 'planttijd'). Twee emmers rijpe compost per 10 m2 oppervlakte is voldoende (niet op de planten strooien). Enige tijd later nog twee- à driemaal met cultivator of hark losmaken, eveneens in vruchtperioden. Als we biologisch-dynamisch werken, dan op deze hak-dagen éénmaal een koemestpreparaat spuiten, tweemaal kiezel 's ochtends en éénmaal kiezel 's middags. Verplanten bij zon èn maan in de Leeuw. In het voorjaar wordt alleen het onkruid verwijderd. Bemesting en grond Bij de bemesting is het niet voldoende te weten welke stoffen de plant uit de bodem haalt en hoe we die weer aan de bodem kunnen teruggeven. Er wordt dan geen rekening gehouden met krachten die in de bodem werken en evenmin met de bioorganismen die de bodem vormen en moeten opbouwen. Ook is het niet voldoende om voor grond waarop cultuurgewassen moeten groeien, conclusies te trekken uit wat er in bosgrond gebeurt. De bodem staat als levensorganisme tussen steen en plant in. Uit de verwering van gesteente ontstaan kleisubstanties, die mede de minerale grondslag in zich dragen. Uit de organische resten van het dieren- en plantenrijk maken wij via de weg van het composteren nieuwe aarde. De krachten uit de dieren- en plantenwereld worden bij een goede compostering aan het aardeachtige gebonden. Door de bodemorganismen worden compostmateriaal en kleisubstanties tot een nieuwe eenheid opgebouwd. Op die manier werkt bemesting aan het levend worden van de bodem. Levende bodem wil zeggen: wij heffen met behulp van levenskrachten afkomstig uit materiaal van organische herkomst, de stoffen uit het gesteente een halve levenstrap omhoog, de plant tegemoet. Als we zo'n bodem in beweging brengen door hem te bewerken, dringen kosmische krachten erin binnen en de plant kan daarmee omgaan. De plantenkweker kan gunstige kosmische werking benutten en ongunstige vermijden.
Brandnetelthee. Oogsttijden De kwaliteitsverschillen van de oogsttijden zijn heel goed waar te nemen op de volgende wijze. Pluk een aantal weken elke ochtend om dezelfde tijd brandnetels en trek er thee van direct na het plukken. Gebruik de toppen van de plant met de beide bovenste bladerkransen. Snijd de planten naderhand af en laat ze opnieuw uitgroeien. Laat de thee enkele minuten trekken en schenk het deel dat voor directe consumptie bestemd is, uit. Laat de rest staan en kijk telkens na een uur wat ervan geworden is. De kleuring varieert bij de diverse constellaties van welhaast goudgeel tot welhaast inktblauw. Verzuim niet er een beetje van te proeven. Misschien wordt het dan begrijpelijk waarom als oogsttijden voor planten die bestemd zijn om thee te maken, bloemdagen worden aanbevolen bij gebruik van blad en bloem, vruchtdagen bij gebruik van vruchten en zaden en worteldagen bij gebruik van de wortels.
Broodbereiding De omstandigheden zijn hetzelfde als bij melk. Brood van bladperioden rijst slecht, is niet goed van smaak en bekomt niet zo goed. Licht- en warmteperioden zijn voor de deegbereiding en het bakproces het geschiktst en geven het gezondste brood. Perigeum, knopen en verduisteringen zijn ongunstig. Conserveren Het is raadzaam om voor het oogsten van vruchten die bewaard of geconserveerd gaan worden, ongunstige perioden en bladperioden te mijden en hetzelfde geldt voor het verwerken ervan tot sap, gelei, jam, gebak en zuurkool of andere melkzure groenten. Pruimen, kersen, rozebottels, appel- en peresap kunnen worden ingekookt. Dat geeft een heerlijk broodbeleg. Zijn de vruchten echter geoogst in ongunstige of blad- perioden, dan schimmelt deze 'moes' na korte tijd. Ook voor de oogst van bloemen en blad voor thee moeten die perioden vermeden worden, omdat het aroma er sterk onder lijdt. Voor alle bovengenoemde handelingen zijn bloem- en vruchtperioden het meest geschikt. Enten en veredelen Wil men delen van edele soorten overbrengen op minder edele, dan spreken we van (om)enten. Daarvoor bestaan bij uitstek geschikte ritmen. Tijdens stijgende maanbaan streven de krachten en de sappen in de plant sterker omhoog. Knoppen en twijgen zijn dan van kracht doordrongen. In het daarvoor geschikte jaargetijde, afhankelijk van het betreffende gebied van de aarde, worden voor besseboompjes en vruchtbomen vruchtperioden tijdens stijgende maanbaan gebruikt om enthout te snijden. Dit wordt koel en vochtig bewaard en op de waardplant geënt in de bijpassende constellatie. Bij oculeren worden de betreffende ogen meteen in de gunstige tijd gezet. Wie bloemstruiken of rozen wilveredelen, moet daarvoor de bloemperioden uit diezelfde periode kiezen.
Gras Om een snel opschietend en dichtbegroeid gazon te verkrijgen maaien op bladdagen. Wie liever niet zo vaak maait, moet bloemperioden nemen. Compost geven bij maan voor de Kreeft of bij maan voor de Maagd. Om te composteren het maaisel eerst wat laten verwelken of per kubieke meter maaisel een 2 kilo kalk erover strooien. Gespreid op de composthoop brengen, liefst gemengd met wat aarde, oude compost en bladeren of loof, anders ontstaat er al gauw een soort zuurkool. Melk en melkprodukten De perioden die in de WEEKOVERZICHTEN (hoofdstuk 6) met een raster ( ) als ongunstig staan vermeld, kunnen ook beter gemeden worden voor het maken van boter en kaas. Melk die in vruchtperioden wordt gemolken, geeft de hoogste boteropbrengst en dat is ook het geval met melk van onweersachtige perioden. De perioden dat de maan in het perigeum staat, zijn voor melkverwerking vrijwel altijd ongunstig; ook yogurt lukt dan niet zo goed. In deze perioden bereide melkzuurculturen hebben de neiging om te mislukken, zodat het raadzaam is om de vorige dag een dubbele hoeveelheid te enten. Melk is het meest gesteld op vrucht- en bloemperioden; bladperioden zijn ongunstig.
Onkruid en bodembewerking Bij elke bodembewerking, bij elk losmaken van de grond stromen de kosmische krachten die op dat moment werkzaam zijn, in de bodem. Vandaaruit impulseren zij, via het moment van zaaien, de verdere orgaanvorming van de plant. Door de bodembewerking kunnen we deze impuls versterken, maar daarmee wordt ook het kiemen van onkruidzaden bevorderd. Als de maan in de Leeuw staat, kiemt er heel veel zaad, daarom kan men een akker die veel onkruidzaad bevat, dan eggen om het onkruid te laten ontkiemen, zodat het later ondergewerkt kan worden. Als de maan in de Steenbok staat, kiemt er weinig onkruid. Daarom zal een bodembewerking op zulke dagen weinig onkruidgroei opleveren. Verdere biologische maatregelen zijn in het boekje Unkraut te vinden. Onkruid en compost Dikwijls wordt geklaagd dat er door plantencompost meer onkruid komt. Als er bloeiend of zaadhoudend onkruid op de composthoop wordt gedaan, dan moet deze goed vochtig worden gehouden. Begint hij daarna warm te worden, dan ontkiemen de onkruidzaden in de composthoop, maar de kiemen sterven vervolgens af doordat de nodige levensvoorwaarden ontbreken. Tijdens het verteringsproces wordt het eiwit afgebroken en komen de afzonderlijke stoffen vrij. Zodoende hebben we in onkruidcompost ongeveer de helft van de stikstof die zich in dierlijke mest bevindt. Onkruidcompost is dus een heel waardevolle substantie. Preparaten- en theeplanten. Pluktijden Paardebloemen worden geplukt in licht- en bloemperioden, 's morgens direct na het opengaan, als het midden van de bloem nog gesloten is. Duizendblad wordt in warmte- en vruchtperioden geplukt in de tijd dat de zon zich in het gebied van de Leeuw bevindt, dus vanaf ongeveer midden augustus. Kamille zou geplukt moeten worden in licht- en bloemperioden kort voor St. Jan. Bij een latere oogst zijn de hoofdjes al tot zaadvorming overgegaan en dan zou men een niet goed preparaat kamille op het land uitzaaien. Ze verliest ook haar goede werking als er zich maden bevinden in de bloemhoofdjes; mede daarom dit oogsttijdstip kiezen. Brandnetels worden verzameld als ze beginnen te bloeien. Men gebruikt de hele bovengrondse plant, die in licht- en bloemperioden wordt geplukt. Valeriaanbloemen verzamelt men het beste in licht- en bloemperioden omstreeks St. Jan. Alle bloemen op een stuk papier in de schaduw drogen. Eikenschors verzamelen in aardeperioden - geen bast nemen, maar stukjes schors. Zie ook hoofdstuk 7, ADVERTENTIES, pagina 2 (7.2), Biologisch-dynamische preparaten. Spinaziezaad Spinaziezaad van verschillende constellaties uit het voorafgaande jaar geeft bij eenzelfde nateelt grote verschillen in groei en opbrengst. Tevens bevatten de planten in kwestie uiteenlopende hoeveelheden suiker, nitraat en kalium. Vruchtbomen: boompap Neem een hoeveelheid koevlade en een gelijke hoeveelheid klei of leem en meng dit met wei tot een gladde pap, ongeveer zo dik als muurverf. Reinig stammen en dikke takken met een staalborstel en smeer deze vervolgens met de pap in. Met water verdund kan de pap ook verspoten worden. Wei is verkrijgbaar in elke zuivelfabriek die kaas maakt. Vruchtwisseling Aan de vruchtwisseling in de landbouw, waar granen een grotere rol spelen, kunnen we leren hoe we het niet moeten doen. Als hakvruchten en vlinderbloemigen uitvallen omdat men de dieren heeft afgeschaft, dan duurt het niet lang of er treden wortelziekten op, te voorschijn geroepen door schimmels, aaltjes e.d. We spreken van 'voetziekten'. In de tuinbouw is dat altijd heel duidelijk bij koolgewassen. Aangezien de plant niet alleen stoffen en krachten uit de bodem opneemt, maar daar ook in afscheidt, vooral zuren, ontstaat er bij eenzijdige teelten een overzadiging van deze zuren. De bodemorganismen kunnen deze niet meer voldoende omwerken en dan treden soortgebonden beschadigers op. Als we, met voldoende tijdsruimte ertussen, afwisselen met andere soorten, behoeven we voor zulke aantastingen niet bang te zijn. De betekenis van vruchtwisseling beperkt zich niet, zoals hier en daar beweerd is, tot het mestvraagstuk - gewassen die veel mest vragen moeten worden afgewisseld met gewassen die minder nodig hebben, en vervolgens met vlinderbloemigen. Deze volgorde maakt dat we na enige tijd toch naar gewasbeschermingsmiddelen zouden moeten grijpen. Om dat te voorkomen moeten we ook rekening houden met de plantenfamilie. Het beste voorbeeld is de knolvoet. Dat is de schimmel die de wortel van koolsoorten aantast en daar woekeringen te voorschijn roept, waardoor de plant in haar groei geremd wordt en te gronde gaat. De sporen voor de voortplanting van deze schimmel blijven vier jaren in de grond kiemkrachtig en elke kool of kruisbloemige soort die daar geteeld wordt, draagt de ziekte verder, dus ook radijs, mosterdzaad, raapzaad enz. Daarom zou ook gelet moeten worden op afwisseling in wat men wil oogsten: wortel, bloem, blad, vrucht of zaad. Van de vlinderbloemigen weten we dat ze organische stikstof in de bodem brengen. Na een teelt van korenbloem, phacelia en bolderik toonde grondonderzoek een toename van fosfor aan en na eveneens phacelia en boekweit was het kaliumgehalte gestegen, na erwten en lupine het kalkgehalte. Daaruit blijkt dat een zo rijk mogelijk gevarieerde vruchtwisseling de bodem ook beter voorziet van de nodige mineralen
In dit bericht vindt u de levenswijze, het schadebeeld, de bestrijding, de preventie en duidelijke fotos van de preimot Acrolepiopsis assectella Schadebeeld De volwassen preimot heeft een vleugelwijdte van ongeveer 8 mm. De rupsen zijn tot 1 cm lang en geelwit van kleur. De larven van de preimot mineren in het blad en boren verder naar het hart van de plant met gangen in de schacht van de preiplant als gevolg. Kenmerkend is het afgeraspte bladoppervlak dat als zagemeel achterblijft in het gangetje. De schade in het hart van de plant kan uiteindelijk overgaan in rot. Waardoor de hele plant afsterft. Preimot komt soms ook voor bij ui en andere Allium-soorten, maar is daar toch eerder zeldzaam. Vanaf eind april tot begin oktober kan de preimot haar eitjes afzetten met schade tot gevolg. De zomermaanden juli en augustus en zelfs september zijn de maanden met de meeste kans op én de grootste schade. Het zijn dan immers de motten van de tweede generatie die eitjes afzetten. De tweede generatie is vanzelfsprekend talrijker. Over het algemeen is vroeg geplante prei dan ook veiliger voor de preimot dan de laat geplante herfstprei of winterprei. In 2007 was er al heel vroeg schade, door de zomer in april die we toen hadden. (Zie het bericht en de foto op Jans moestuin) De overwintering van dit insect heeft als motje plaats en niet in de grond. Bestrijding Daarvoormoet in dezelfde richting gedacht worden als de bestrijding van rupsen. Bestrijding met een rupsenmiddel gebeurt best voor de larve zich helemaal naar beneden boort. Ingrijpen van zodra de schade vastgesteld wordt is dan ook de boodschap! Controleer regelmatig. De larve van de preimot is een rups en kan met diverse insecticiden bestreden worden, biologisch kan het zelfs met drie producten, ze worden besproken in deze artikels.
Best bij begin van de aantasting bestrijden, zo kan je de schadeverwekker makkelijkst raken. Preventie Een goede doorgroei, sterk en voldoende dik plantmateriaal is belangrijk. Hoe beter de groei, hoe makkelijker de plant de schade overwint. Oudere en dikkere planten zijn dan ook in het voordeel. De planten regelmatig nat zetten bij droogte wordt ook aangeprezen. In droge zomers is de schade door de rupsen veel en veel groter. Door de prei dan regelmatig te gieten of door regelmatige regenbuien komt er water in de schacht van de prei en zullen nogal wat rupsen afsterven in het water. Wat veel gedaan wordt bij moestuinders is het afsnijden van aangetaste bladeren een tiental centimeter boven de grond. Als de schade nog in het beginstadium is en de rupsen bevinden zich nog boven in de plant kan je zo de rupsen verwijderen. Je moet dus wel attent zijn om op tijd de bladeren te verwijderen. Door het afsnijden van de bladeren raak je wel een flink stuk achterop en zal de prei later op gewicht komen of minder dik moeten geoogst worden. Wil je echt zeker zijn, dan is telen onder insectengaas, vooral op het zaaibed en in het begin van de teelt de beste teeltmaatregel. De preimot is een nachtvlinder, dus kan je het doek overdag wel eens wegnemen voor de onkruidbestrijding. Om ook de preivlieg buiten te houden neem je best het doek in de voormiddag weg, liefst op dagen met wat meer wind. Jan had er heel goede resultaten mee dit najaar (klik)
ê Dalende Maan Plantdag Dalende Maan Begin Dalende MaanKnoop ê Oogsten Ondergrondse gewassen é Klimmende Maan Zaaidag Klimmende Maan Begin Klimmende MaanKnoop é Oogsten Bovengrondse gewassen PE Perigeum AP Apogeum MV Maansverduistering PH PeriHelium AH ApHelium ZV ZonsVerduistering Nieuwe Maan -2dagen Nieuwe Maan Wassende Maan Eerste Kwartier Opkomende Maan Volle Maan -2dagen Volle Maan Afnemende Maan Laatste Kwartier Afnemende MaanSikkel
Ari RAM Vuur Tau STIER Aarde Gem TWEELINGEN Lucht Cnc KREEFT Water Leo LEEUW Vuur Vir MAAGD Aarde Lib WEEGSCHAAL Lucht Sco SCHORPIOEN Water Sgr BOOGSCHUTTER Vuur Cap STEENBOK Aarde Aqr WATERMAN Lucht Psc VISSEN Water VRUCHTdag VRUCHT Peul Fruit Zaad (zaai) Kruiden (vrucht) gewassen WORTELdag WORTEL Bol Knol Stengel (prei) Kruiden (wortels) gewassen BLOEMdag BLOEM (brocoli snijbloemen bomen) Fruit (kersen bessen etc) Kruiden (blad bloem) gewassen BLADdag BLAD Kool Kruiden (blad) Gras gewassen EQ Equinox LENTE S1 Solstitium ZOMER EQ Equinox HERFST S2 Solstitium WINTER J Zeer GUNSTIGGUNSTIGL ONGUNSTIG
DALENDE Maan BEGIN DALENDE MAAN DALENDE MaanKNOOP KLIMMENDE Maan BEGIN KlIMMENDE MAAN KLIMMENDE MaanKNOOP MAANFASEN 1 NM 2 WM 3 EK 4 OM 5 VM-2 VM-1 VM 6 AM 7 LK 8 AMS 9 NM-2 NM-1 NM KLIMMENDE MAAN Als de maan van zuiden naar noorden beweegt is het klimmende maan. - Zaaitijd. Als het middelpunt van de maan zijn grootste zuidelijk min (-) declinatie bereikt. Is de overgang van dalende naar klimmende maan. DALENDE MAAN Als de maan van noorden naar zuiden beweegt is het dalende maan. - Planttijd: gunstig om te planten, snoeien en bemesten. Als het middelpunt van de maan zijn grootste noordelijke plus (+) declinatie bereikt. Is de overgang van klimmende naar dalende maan. DECLINATIE De term declinatie wordt gebruikt om de breedtegraad van een hemellichaam in het equatoriale coördinatenstelsel aan te geven. De declinatie wordt gemeten in graden, boogminuten en boogseconden. De declinatie wordt ook vaak aangeduid met de Griekse letter δ (delta). De lengtegraad in dit systeem heet rechte klimming. Door de eigenbeweging verandert de declinatie van 'vaste' objecten langzaam. Om de rechte klimming en declinatie van een object om te rekenen in de lokale coördinatenazimut en hoogte is de uurhoek nodig.
Alle sterren op de hemelevenaar hebben een declinatie van 0 graden. Staat een ster ten noorden van de hemel evenaar, dan is de declinatie positief (+). Ten zuiden van de hemelevenaar is de declinatie negatief (-). Zo heeft de noordelijke hemelpool een declinatie van +90°.http://users.telenet.be/lode.stevens/hemecoordinaten.htm
Rechte Klimming en declinatie De declinatie is de afstand van een hemellichaam tot de hemelevenaar. Deze afstand wordt in graden uitgedrukt. De hemelevenaar of hemelequator is een denkbeeldige lijn. Hij verdeelt de sterrenhemel in een noordelijke en een zuidelijke helft. Net zoals de evenaar op aarde. Die verdeelt de aarde in een noordelijke en een zuide lijke helft. Alle sterren op de hemelevenaar hebben een declinatie van 0 graden. Staat een ster ten noorden van de hemel evenaar, dan is de declinatie positief (+). Ten zuiden van de hemelevenaar is de declinatie negatief (-). Zo heeft de noordelijke hemelpool een declinatie van +90°. De zuidelijke hemelpool heeft een declinatie van -90°. De declinatie van een ster kun je vergelijken met de geografische breedte van een plaats op aarde. De Rechte Klimming lijkt wel wat op de geografischelengte. Ook hier is er een nullijn. Deze loopt van de noordelijke naar de zuidelijke hemelpool. Maar natuurlijk niet over Greenwich. Dat bestaat niet aan op de hemelbol. Als nullijn hebben we daarom de lijn genomen, die over het lentepunt loopt. Het lentepunt is het punt waar de zon staat bij het begin van de lente. Het lentepunt ligt in het sterrenbeeld Vissen. De Rechte Klimming van een hemellichaam is de afstand van deze nullijn tot dat hemellichaam. Bij de geografische lengte op aarde kennen we oosterlengte en westerlengte. Aan de hemel kennen we dit onderscheid niet. De Rechte Klimming wordt maar in één richting gemeten. Vanaf de nullijn tegen de wijzers van de klok in. Ook werken we niet met graden. De Rechte Klimming wordt in uren, minuten en seconden uitgedrukt. We kunnen een cirkel namelijk ook in 24 uur verdelen in plaats van in 360 graden. Eén uur telt dan 15 graden. Eén zo'n uur wordt weer verdeeld in 60 (boog)minuten en één minuut weer in 60 (boog)seconden. De Rechte Klimming wordt vaak afgekort tot RK. Lees zo nodig ook het verhaal bij geografische lengteen breedte.Cette notion se réfère au changement de position de la Lune dans le ciel au fil des jours, qui est fixée par l'orbite de la Lune autour de la Terre et par l'obliquité de l'écliptique (angle entre l'équateur et l'écliptique). Au fil du cycle lunaire (durée environ 29 jours et demi), la Lune monte ou descend en déclinaison (distance angulaire par rapport à l'équateur céleste).Deze term verwijst naar de verandering van positie van de maan aan de hemel met de draad van de dagen, die wordt vastgesteld door de baan van de maan rond de aarde en de helling van de ecliptica (hoek tussen de evenaar en de ecliptica). Over de maancyclus (duur ongeveer 29 dagen en een half), de maan stijgt of daalt in declinatie (hoekafstand ten opzichte van de hemelequator).Pour le constater, le mieux est de repérer la hauteur de la Lune dans le ciel, de jour en jour, quand elle passe dans la direction du sud. Si elle monte (descend) de plus en plus, on dit que la Lune est Montante (Descendante). On peut aussi repérer depuis un lieu donné l'endroit de l'horizon où elle se lève: si cet endroit se déplace au fil des jours vers le nord (sud), la Lune est Montante (Descendante).Om dit te zien, is het beste om te vinden van de hoogte van de maan aan de hemel, dag na dag, bij het passeren in de richting van het zuiden. Als het stijgt meer (falls), vertelde dat de maan zich omhoog (omlaag). U kunt ook vinden de horizon waar rivier ontspringt uit een bepaalde plaats: als deze plaats over de dagen beweegt naar het noorden (het zuiden), is de maan (omlaag) FILM MAANFASEN frankdeboosere
Tuinieren met de MAANFASEN Eb en vloed zijn de meest zichtbare manifestatie van de aantrekkingskracht van de maan. Als je het water voorstelt als als een dunne laag die de aarde omhult, is het makkelijk voor te stellen hoe het water door de maan naar een kant wordt getrokken. De eb en vloed cyclus volgt het zelfde ritme als de rijzende maan, elke 24 uur en 50 minuten. Elke maand als de maan op haar perigee is (het dichtste bij de aarde) zijn de getijden 30% hoger dan als de maan het verst verwijderd is van de aarde (apogee). Het water in de rivieren en meren beantwoorden ook aan dit ritme, al is het minder zichtbaar. Het lijkt alsof de de maan en haar invloed niets te maken heeft met tuinieren. Maar bedenk dat als de maan het water in de zeeen aantrekt, dit ook het geval is op het water wat zich in de grond of in de plant bevindt. Planten bestaan voor een groot gedeelte uit water en reageren op deze aan trekkingskracht door meer of minder vocht in hun bovengrondse delen op te nemen. Elke tuinder weet hoe belangrijk de vochtigheidsgraad van het de grond is als de zaden moeten ontkiemen, en dat de oogst het best is als de vrucht het meeste water bevat. WASSENDE MAAN In het algemeen is de beste tijd om te planten van nieuwe maan tot volle maan. Deze tijd heeft de energie die een opgroeiende plant nodig heeft. (lees ook: invloeden van maanfasen) Het voorjaar of in de herfst is natuurlijk het meest ideale seizoen. Met wassende maan ontwikkelen de planten snel nieuwe wortels en komen mooi op. Vooral bij oudere planten en bomen is de juiste maanfase en seizoen belangrijk. Ook een goede tijd om te stekken. Van afnemende maan tot basemieke maan is het de beste tijd voor wieden, snoeien en composteren. Een interessant weetje: Het schijnt dat de afnemende maan op 18e juni tot 12 uur s middags (of 1 uur in de zomertijd) de tijd is dat alles wat dan gewied of geruimd wordt niet meer zal terug keren. Zelfs de wortels zullen dan vergaan. Het is wel raadzaam om goed op te letten dat je niet planten beschadigd die je wel wilt behouden. Snoeien tijdens afnemende maan zorgt ervoor dat planten en bomen geen schade ondervinden omdat de sappen dan naar beneden trekken en ze dus niet leeg kunnen bloeden. Doe dit nooit tijdens volle maan. Je kunt dan zelfs gezonde exemplaren ernstige schade toebrengen, of zelfs doen afsterven. Volle maan is de beste tijd om te oogsten. De energie van de maan is op haar top; de vruchten bevatten nu het meeste vocht. Een medicijn voor alle planten en bomen die niet langer groeien, die wegkwijnen of ziek zijn is wanneer je tijdens nieuwe maan de toppen verwijdert. De top moet vlak boven een zijtak afgesneden worden die vervolgens naar boven groeit en als nieuwe top gaat dienen. Ook de regenval wordt beďnvloed door de aantrekkingskracht van de maan. De meeste regen valt net na nieuwe en volle maan. Het lijkt me dan ook logisch dat je rekening houd met de maanstand als je in je tuin werkt om je planten de beste kans te geven om tot ontwikkeling te komen Invloeden van de maanfasen. Iedereen kent de invloed van de maan op de zeegetijden. De maan trekt door haar zwaartekracht het water aan, aldus het ontstaan van eb en vloed. Maar er is meer. De maanfasen hebben invloed op de gewassen, de voortplanting, je geestelijke toestand, de mate van aktiviteit in mens en dier, zelfs het weer schijnt te beantwoorden aan de maangestalten. In oude tijden was de Maan het belangrijkste licht in de nacht. Zonder elektriciteit hadden de veranderende fasen van de Maan veel meer invloed op mensen. Op sommige niveaus voelen wij nog steeds de invloed van de cyclus van de Maan. Als je je bewust bent van deze invloeden, kun je deze energie benutten in je dagelijks leven. Het eerste gedeelte van de cyclus, van Nieuwe Maan tot de Volle Maan, is de wassende, opbouwende periode. Het tweede deel van de cyclus, van de Volle tot Balsemieke Maan, is de afnemende periode, waar alles wordt afgerond. De cyclus van de maan is verdeeld in acht fasen, elke fase duurt ongeveer 3 en een halve dag. Nieuwe maan. ( 0-45 graden voor de zon) De maan is niet te zien of je ziet een dunne sikkel verschijnen aan de rechter kant van de maan. Deze maan komt op met zonsopgang en gaat onder met zonsodergang. Ze is dus het beste te zien vlak voordat de zon onder gaat. De energie van de nieuwe maan is die van de lente. Het is een goede tijd om iets nieuws te beginnen. Of dat nu een project is of een relatie. Je kunt je impulsief voelen en vol van nieuwe ideeen. Assosiatie: zaad Wassende maan. (45-90 graden) De maan is aan de rechterkant voor een kwart verlicht. Ze komt halverwege de ochtend op en gaat halverwege de avond onder. Je wordt je meer bewust van wat je wel en niet wil. De wassende maan symboliseert het punt in je leven dat je je realiseert dat je een eigen indentiteit hebt en dat je de dingen op je eigen manier kan vormgeven. Je zult het belangrijk vinden om je eigen menig te uiten. Assosiatie: ontspruiten Eerste kwartier (90-135 graden) De rechterhelft van de maan is verlicht. Ze komt op rond het middaguur en gaat rond middernacht onder. Je plannen zullen zich makkelijk ontplooien, maar je neemt ook gauw teveel hooi op je vork. In deze tijd kan je tegenstand ervaren, welke niet negatief hoeft te zijn. Denk maar aan het maken van vuur: om het te laten branden heb je een vonk nodig, die alleen ontstaat door wrijving. Het is de tijd om je ideeen vorm te geven en mogelijke problemen op te lossen. Assosiatie: groei. Gibbous maan.(135-180 graden) Driekwart van de maan is nu verlicht. Ze komt halverwege de middag op en gaat halverwege de nacht onder.Tijd van het begrijpen waarom je de aktie hebt ondernomen. Je ziet details en zet de puntjes op de i. Je bent nu meer intelectueel bezig. Tijdens het eerste kwartier was het meer intuďtief. Assosiatie: knop. Volle maan. (180-225 graden) De maan is volledig verlicht. Ze komt op rond zonsondergang en gaat onder bij zonsopkomst. De climax. Nu zie je de resultaten van je werk en krijg je antwoorden op je vragen. Dit kan resulteren in extreme ervaringen. Wat je voelt zal je buiten je geprojecteerd zien. De aarde staat nu tussen de zon en de maan in. Aan beide kanten wordt er kracht uitgeoefend. De truuk zit hem in het vinden van een balans. Niet in balans wordt je verblind of het je ziet niet. Assosiatie: bloesem Afnemende maan.(135-90 graden achter de zon.) Driekwart van de linkerhelft van de maan is verlicht. Ze komt halverwege de avond op en gaat halverwege de volgende ochtend onder. Afronden van zaken. Nu je de lessen hebt geleerd wil je ze delen. Behoefte om er over te praten. Assosiatie: vrucht Laatste Kwartier. (90 - 45 graden) De linkerhelft van de maan is verlicht. Ze komt op rond middernacht en gaat rond het middaguur onder. Je analyseert de gedane zaken en doorziet je persoonlijke proces daarin. Assosiatie: oogsten Balsemieke Maan (45 - 0 graden) De sikkel wordt steeds kleiner en is uiteindelijk niet meer te zien. Ze komt halverwege de nacht op en gaat halverwege de middag onder. Er bestaat nog een woord voor deze maanfase - Karma. Geleerde lessen pas je toe in het dagelijks leven. Indien je de lessen niet hebt geleerd, geen actie hebt ondernomen die paste in de eerste zeven fasen, kun je niet verder. Het is de tijd om het verleden los te laten. Assosiatie: composteren
MAANFASES en DIERENRIEM Bron femtopia Elke fase van de maan heeft haar eigen kwaliteit en beïnvloedt het leven hier op aarde. We onderscheiden de maanfases NIEUWE, Wassende, VOLLEe en Afnemende maan binnen de voor ons zichtbare cyclus van 29,5 dagen - de synodische periode. De draconische periode duurt 27,3 dagen. Daarnaast heeft de maan een relatie met de sterren, de SIDERISCHE periode van 27,2 dagen met een Klimmende en Dalende maan. Deze zijn van invloed op gewassen, vooral het planten en oogsten: KLIMMENDE MAAN = PLANTMAAN : doorloopt de sterrenbeelden van winter en lente: Boogschutter, Steenbok, Waterman, Vissen, Ram en Stier LENTE TEKENS: MAAN stijgt 14 dagen stijgende kracht met geleidelijke toename van de groei en bloei DALENDE MAAN = OOGSTMAAN : doorloopt de sterrenbeelden van zomer en herfst: Tweelingen, Kreeft, Leeuw, Maagd, Weegschaal en Schorpioen HERFST TEKENS: MAAN daalt 14 dagen dalende krachten met rijpheid, oogst, neergang en rust Gemiddeld duren de synodische, siderische en draconische perioden 28 dagen. Vanuit het universum bekeken staat de maan elke 28 dagen op dezelfde plek De invloed van de maan op ons lichaam en de planten
- gunstig SNIJDEN STEKKEN Scheut-Stengel-tak-Blad-Wortelstek, (lucht)afleggen van gewassen bij KLIMMENDE maan van (fruit)bomen, hagen, heesters, struiken, rozen, geraniums, druiven, vijgen, buxus, coniferen, lavendel (omdat dan de krachten van de sapstroom zich in de bovengrondse gewasdelen bevinden, in een niet-groeiende seizoen zaaitijd OPGELET stekken koel bewaren en PLANTEN bij DALENDE maan)
- Snoeihout is meer dan afval alleen; je kan er ook nieuwe planten uit kweken. Deze maand kan je brem, druivelaar, forsythia, rozen, wilg, liguster, bruidssluier, klimop, aal- en kruisbessen of een vlinderstruik stekken
Cucurbitaceae : cornichon, melon, pastèque, concombre, potiron, courge, citrouille, patisson, courgette Poaceae : maïs, maïs doux, céréales (toute), avoine, orge, seigle, blé, spelt Solanaceae : tomate, paprika, poivres(poivron), piment, aubergine, baie de croix du cap de Bonne-Espérance Rosaceae : fraise-fraisiers, framboise Fabaceae : pois, petit pois, *, pois de sucre, pois sec, lentille, fèves, -, haricot de laboratoire ou haricot de jardin, haricot de laitue ou la princesse, haricot de lard, haricot sec, haricot de soja, haricot paraderde
Graines : tout où on veut prendre des graines pour semer * physalis, quinoa, amarante
LES LÉGUMES-GRAINES ET FRUITS : Concombre, cornichon : de mai jusquà la mi-juin, dans des trous enrichis de compost, espacés de 1 m en tous sens. Courge et courgette : davril à début juin selon la région, dans des trous enrichis de compost. Espacez les courgettes de 60 cm en tous sens et les courges dau moins 1 m. Melon : en mai et début juin dans un trou enrichi avec du compost, en écartant les pieds de 1 m en tous sens. Récolte de juillet à septembre. Piment et poivron :de la mi- mai à début juin, sous un tunnel plastique au début. Espacez les pieds de 50 cm en tous sens et prévoyez un tuteurages pour les variétés à gros fruits. Tomate : davril, dans les régions douces, à début juin ou sous une protection dans les régions fraîches, en préférant les variétés précoces. Ecartez les rangs de 70 à 80 cm et les pieds de 50 cm. Récolte de juillet aux gelées.
Vrucht Peul Fruit Zaad (zaai) Kruiden=Specerijen (vrucht) Graan gewassen [VUUR WARMTE] Komkommer, augurk van mei tot medio juni, in gaten verrijkte compost, een afstand van 1 m in alle richtingen Squash en courgette van april tot begin juni, afhankelijk van de regio, in de gaten verrijkte compost. Space courgette 60 cm in alle richtingen en squash ten minste 1 m Meloen: in mei en begin juni in een gat verrijkt met compost, voeten uit elkaar 1 meter in alle richtingen. Oogst van juli tot september Pepper en Pepper in midden mei tot begin juni, onder een plastic tunnel in het begin. Ruimte voor de voeten van 50 cm in alleverstand en een plan voor de staking rassen met grote vruchten Tomaat: April in zachte gebieden in begin juni of als bescherming in de koelere regio's, de voorkeur van de vroege rassen. Spreid de gelederen van 70-80 cm en 50 cm benen. Oogst van juli tot en vorst BRON: http://travauxaujardin.blogspot.com/p/planter-avec-la-lune.html
Fruit Pod Fruit Seed (sow) Herbs (fruit seed) vegetables FIRE Sagittarius Aries Leo
Cucurbitaceae : gherkin, melon, water melon, cucumber, pumpkin, marrow, pumpkin, squash melon, zucchini Poaceae : maize (corn), soft corn, cereals (all), oats, barley, rye, corn, spelt Solanaceae : tomato, paprika, peppers, pepper, aubergine, bay of cross of the Cape of Good Hope Rosaceae : strawberry, raspberry Fabaceae : peas, garden pea, *, sugar pea, dry pea, lens, broad beans, *, bean of laboratory or bean of garden, bean of lettuce or the princess, bean of bacon, dried bean, soya broad beans, bean paraderde Fruits : on the fruit trees, quince, fig (fresh), bush peach, pear, apple, grape, lemon-yellow niçois, clementine, kiwi, tangerine, orange, cherry, rhubarb, apricot, almond, nectarine, blackcurrant, currant, mirabelle plum, blackberry, bilberry, water melon, *, plum, melon, date, khaki, grapefruit Nuts : sweet chestnut Granulates: collect seeds to sow
Vrucht Peul Fruit (appels peren kersen bessen etc) Zaad (zaai) Kruiden=Specerijen (vrucht) Graan WARMTE-vuur gewas = vormen bovengronds binnenin hun zaden (bessen, noten, fruit, bonen, erwten, paprika's, tomaten, courgettes, komkommers, ponpoenen, linzen, sojabonen, maïs, alle granen...) ZEER gunstig ZAAIEN [ZAAIdag] bij WASSENDE maan ZEER gunstig PLANTEN [PLANTdag=DALENDE maan] bij WASSENDE maan onderhoud Vrucht...gewas = VERZORGEN, OPBINDEN, WIEDEN, lichte GROND-BODEMbewerkingen (hakken, schoffelen, ondiep spitten, ploegen, eggen) bij KLIMMENDE maan [03:00-12:00] en diepe GROND-BODEMbewerkingen (diep spitten, ploegen, eggen) bij DALENDE maan [15:00-24:00] op Vruchtdag GUNSTIG OOGSTEN (plukken-bewaren) bij KLIMMENDE (bij WASSENDE) maan van Vrucht(Fruit)gewas en Bladgewas diepvries of verwerking ['s ochtends 03:00 > 12:00 uur bovengrondse gewasdelen bevatten meeste sap-water, invloed op houdbaarheid, kwaliteit bij invriezen vruchten-fruit] GUNSTIG OOGSTEN bij KLIMMENDE (bij WASSENDE) maan van bovengrondse Blad Kool Kruiden(blad) Gras, Thee gewasdelen voor diepvries of verwerking=bevatten meeste sap-water, invloed op houdbaarheid-kwaliteit op Vruchtdag SNIJDEN van stekken fruitbomen bij KLIMMENDE maan ZAAD (zaaizaadwinning) voor het volgende jaar van Vruchtgewas : ZAAIEN [ZAAIdag], onderhoud=VERZORGEN, OPBINDEN, WIEDEN, SCHOFFELEN(hakken), GROND-BODEMbewerkingen (spitten, ploegen, eggen) en OOGSTEN op Vruchtdag alleen als het gewas ZEER mooi en gezond ontwikkeld is, alle andere werkzaamheden nadien moeten gebeuren op Vruchtdag Verzamelen OOGSTEN (eventueel om te COMPOSTEREN) van vruchten (fruit) en zaad (zaaizaadwinning) in de natuur op Vruchtdag GUNSTIG om een FLES WIJN te kraken = Bon moment pour déboucher une bouteille RamBoogschutterVruchtdag GUNSTIGmaken Activated EM1 LeeuwVruchtdag GUNSTIGinZAAIEN gazon, SNOEIEN, maken Activated EM1
Apiaceae : carotte, persil de racine, panais, fenouil de navet, céleri de navet Asteraceae : chicon (endive), salsifis, barbe de pois gris, racine d'avoine, topinambour Amaranthaceae : betterave potagère, betterave sucrière, betterave, poirée (bette) Alliaceae : oignon, échalote, ail, ciboule, ciboulette, asperge, oignon d'egypte, *, poireau (feuilles) Solanaceae : pomme de terre Brassicaceae : radis, rutabaga, navet
* les fleurs à bulbes
Ail, betterave, carotte, céleri-rave, cerfeuil tubéreux, chervis, crosne, échalote, endive (du semis à larrachage des racines), hélianti, navet, oca du Pérou, oignon, panais, persil tubéreux, poireau, pomme de terre, radis, raifort, rutabaga, salsifis, scorsonère, souchet, topinambour
LES LÉGUMES-RACINES : Betterave : de la mi-mai à juin, en ligne, en espaçant les plants de 30 cm et les lignes de 40 à 50 cm. Récolter échelonnée de juillet aux gelées. Céleri-rave : de mai à juillet, tous les 40 cm environ en ouvrant de grands trous et en enrichissant la terre de compost. Récolter à partir de septembre. Crosne : en avril, en poquets distants de 35 cm en tous sens et profonds de 10 cm, en groupant 3 racines à la fois. Récolte à partir de novembre selon les besoins. Poireau : davril à juillet en achetant des bottes sur les marchés, des plants en caissette ou en repiquant ses propres semis. Récolte à partir de septembre. - Habillez les plants à racines nues : réduisez lextrémité des feuilles et coupez les racines à1 cm pour quelles ne se recourbent pas à la plantation. -Tracez un sillon profond le long dun cordeau. Avec un plantoir, installez les poireaux tous les 15 cm au fond du sillon. Refermez le sillon. - Arrosez copieusement à la plantation et les jours qui suivent pour assurer un bonne reprise. Buttez les pieds quelques semaines plus tard Topinambour : en avril, tous les 60 cm sur des lignes distantes de 70 cm. Déterrez les tubercules à partir de novembre selon vos besoins (paillez le sol pour les gelées). Cest une plante envahissante !
Wortel Bol Knol Stengel (prei) Kruiden=Specerijen (wortels) gewassen [AARDE] Rode biet: half mei tot juni, in de lijn, op afstand de planten 30 cm en lijnen 40-50 cm. Oogst geënsceneerde van juli tot en met vorst. Knolselderij: mei-juli, om de 40 cm, het openen van grote gaten en het verrijken van de bodem met compost. Oogst vanaf september Crosne: in april, in trossen van 35 cm van elkaar in alle richtingen en 10 cm diep, groep drie wortels per keer. Oogst vanaf november als nodig is Leek: van april tot juli van het kopen van laarzen op de markt, zaad of door transplantatie van kleine doos in zijn eigen aanplant. Oogst vanaf september Kleed je blote wortel planten: Snij uiteinden van de bladeren en snijd de wortels AT1 cm, zodat ze niet krullen bij de plantage. Teken een diepe groef langs een koord. Met een troffel, prei te installeren om de 15 cm aan de onderkant van de groef. Dicht de groef. Overvloedig water bij de aanleg en het aantal dagen tot een goed herstel te garanderen. Aanaarden van de voeten enkele weken later Jeruzalem: artisjok in april, alle 60 cm in de rijen 70 cm uit elkaar. Knollen oogsten naar behoefte vanaf november (mulch de bodem voor de vorst). Het is een invasieve plant! BRON: http://travauxaujardin.blogspot.com/p/planter-avec-la-lune.html
Wortel Bol Knol Stengel (prei) Kruiden=Specerijen (wortels) AARDE gewas = maakt ondergronds vruchten aan (aardappelen, knoflook, uien, wortelen, rode bieten, rapen, knolselderij, radijs, rammenas, schorseneren ...) ZEER gunstig ZAAIEN [ZAAIdag] bij AFNEMENDE maan ZEER gunstig PLANTEN [PLANTdag=DALENDE maan] bij AFNEMENDE maan onderhoud Wortel...gewas = VERZORGEN, OPBINDEN, WIEDEN, lichte GROND-BODEMbewerkingen (hakken, schoffelen, ondiep spitten, ploegen, eggen) bij KLIMMENDE maan [03:00-12:00] en diepe GROND-BODEMbewerkingen (diep spitten, ploegen, eggen) bij DALENDE maan [15:00-24:00] op Worteldag GUNSTIG OOGSTEN (bewaren) bij DALENDE (bij AFNEMENDE) maan van Wortelgewas ['s namiddags 15:00 > 24:00 uur - ondergrondse gewasdelen bevatten meeste sap-water, dus hoogste opbrengst invloed op houdbaarheid en beste kwaliteit bij invriezen] StierWorteldag GUNSTIGCOMPOSTEREN [Verzamelen wortels-schors in de natuur] Maagd Worteldag GUNSTIGCOMPOSTEREN [Verzamelen wortels-schors in de natuur], VERPLANTEN, BEMESTEN, inZAAIEN gazon, SNOEIEN Steenbok Worteldag GUNSTIGCOMPOSTEREN [Verzamelen wortels-schors in de natuur], ROOIEN stronken, ZAAIEN [ZAAIdag] OOGSTEN (bewaren) wortel-wintergewas,SNOEIEN
DINSDAGAVOND 17-01-2012 20:40 TE ZIEN op JEROEN MEUS DE PATAT
Zevendelig culinair reisprogramma waarin chef Jeroen Meus op zoek gaat naar de geschiedenis van de aardappel en zijn invloed op het dagelijkse leven in verschillende landen
Plantes Fleurs (arbres) Herbes (fleurs feuilles) Fruit AIR Verseau Gémaux Balance
(brocoli * arbres etc) (herbes feuilles fleurs) (cerises baies etc) les fleurs annuelles et vivaces, les arbres et arbustes à fleurs, les plantes aromatiques et médicinales dont on récolte les fleurs Fleurs : Le tagète, Tagete ancolie amarante l'oeillet Blauwmaanzaad Bolderik le haricot Cosmos espagnol le blanc Echinops rouge violet orange ganzebloem jaune la fleur d'or Heemst Judaspenning le Juffertje dans `t mauve vert mauritaans la camomille ponceau Kooltje, le feu fleur de grain Lavatera Leeuwebekje Lupine marguerites la fleur de mur Nepeta capucine le pavot nez de piqûre Reseda Reukerwt Reuzebalsemien l'orvale Sierkalebas Siertabak Janskruid de saint Slaapmutsje trémière Suzanne avec les jolis yeux tabac trace de chevalier Verbena Vergeet-mij-nietje herbe de chapeau le Viooltje VLAS Winde l'arbre de miracle Zinnia tournesol, l'oseille rouge jaune Épicer : le basilic ciboulette bijvoet l'herbe de haricot herbe de citron aneth l'estragon angélique lavendel le lievevrouwebedstro marjolein racine de raifort l'herbe de monnaie persil romarin la sauge thym venkel la cerise d'eau
Artichaut, brocoli, chou-fleur, mais aussi les fleurs à bouquet, à déguster, utiles pour repousser ou attirer certains parasites ou favoriser la pollinisation : bourrache, capucine, cosmos, illet dInde, souci
plantes qui forment leur 'fructification' dans le domaine de la fleur, et chez lesquelles nous voulons obtenir une floraison de grande intensité, et de longue durée fleurs, oignons de fleurs, plantes utilisées dans les préparations bio-dynamiques, plantes médicinales, brocoli planten die hun ' vormen; fructification' op het gebied van de bloem, en bij die wij een bloei van grote intensiteit willen verkrijgen, en van lange duur bloemen, bloemknollen , de planten die bij de voorbereidingen biodynamica worden gebruikt, de geneeskrachtige planten, broccoli
LES LÉGUMES-FLEURS : Artichaut : en avril, planter les illetons habillés à 1 m de distance en tous sens dans un trou enrichi de compost. Récolter les premiers artichauts en fin dété, et de juin à septembre les autres années. - prélevez des illetons sur une touffe ancienne. Dégagez la terre à la base et détachez à la main un jeune pied avec un talon et quelques racines. Replacez la terre autour du pied adulte - coupez la moitié des feuilles. Ouvrez un trou et enrichissez avec du compost bien décomposé. Placez-y lilleton en enterrant seulement le talon - Tassez fermement la terre avec les mains. Formez une cuvette et remplissez là deau. Recommencez les arrosages dans les semaines qui suivent pour assurer une bonne reprise. Brocoli : davril à juin, tous les 50 cm sur des lignes espacées de 60 cm. Récolte de juin jusquaux gelées. Chou-fleur : davril à août, à 60 cm en tous sens. Récolter à partir de juillet-août, protéger les derniers du froid.
Bloem (bomen) Kruiden=Specerijen (bloem blad) Fruit gewassen [LUCHT LICHT] Artisjok: in april, plant de oogschelpen gekleed 1 m afstand in alle richtingen in een gat met verrijkte compost. Verzamel de eerste artisjokken in de late zomer, en van juni tot september in andere jaren. - Verwijder het oculair op een groepje voormalige. Maak de grond op de basis en met de hand verwijderen van een jonge hiel en voet met een paar wortels. Vervang de bodem rond de voet voor volwassenen - Snij de helft van de bladeren. Open gat met compost en verrijken goed verteerde. Zet het in het oculair begraven alleen de hiel - Stamp de aarde stevig aan met uw handen. Vorm een kom en dan vullen met water. Herhaal het spuiten in de volgende weken de tijd om een goed herstel te garanderen Broccoli: van april tot juni van elk 50 cm afstand van elkaar in rijen 60 cm. Oogst van juni tot vorst Bloemkool van april tot augustus, tot 60 cm in alle richtingen. Oogst vanaf juli-augustus, de bescherming van de laatsten van de kou
Bloem (broccoli snijbloemen bomen etc) Kruiden=Specerijen (bloem blad) Fruit (kersen bessen etc) LUCHT-licht gewas = alle bloemen, bloembollen, broccoli, geneeskrachtige gewas ... ZEER gunstig ZAAIEN [ZAAIdag] bij WASSENDE maan ZEER gunstig (aan-VER)PLANTEN [PLANTdag=DALENDE maan] bij WASSENDE maan onderhoud Bloem..gewas = VERZORGEN, OPBINDEN, WIEDEN, lichte GROND-BODEMbewerkingen (hakken, schoffelen, ondiep spitten, ploegen, eggen) bij KLIMMENDE maan [3-12 uur] en diepe GROND-BODEMbewerkingen (diep spitten, ploegen, eggen) bij DALENDE maan [15-24 uur] op Bloemdag GUNSTIG OOGSTEN bij KLIMMENDE (bij WASSENDE) maan van oliehoudende Bloemgewas zoals vlas, koolzaad, zonnebloemen GUNSTIG OOGSTEN bij KLIMMENDE (bij WASSENDE) maan van bovengrondse Blad Kool Kruiden(blad) Gras, Thee gewasdelen voor diepvries of verwerking=bevatten meeste sap-water, invloed op houdbaarheid-kwaliteit op Bloemdag OOGSTEN (SNIJDEN) van bloemen om te drogen dan behouden ze hun volledige helderheid, snijbloemen blijven langer vers Plukken-Verzamelen (eventueel om te COMPOSTEREN) van bladeren en bloemen in de natuur ZEER GUNSTIG om een FLES WIJN te proeven-drinken = Moment favorable à la dégustation Tweelingen Weegschaal WatermanBloemdag GUNSTIG ZAAIEN [ZAAIdag] bloemen-kruiden, brood bakken, maken Activated EM1, MAAIEN gazon-klavers=trage groei nadien
Aromatiques (basilic, cerfeuil, ciboulette, estragon, fenouil officinal, hysope, livèche, mélisse, menthe, persil, romarin, sarriette, sauge, thym), arroche, asperge, cardon, céleri à côtes, chicorée, chou (de Bruxelles, de Chine, pommé, frisé, non pommé), claytone de Cuba, cresson, endive (de la plantation pour le forçage à la récolte), épinard, fenouil doux, ficoïde glaciale, laitue, mâche, moutarde de Chine, oseille, pissenlit, poirée, pourpier, rhubarbe, roquette, tétragone cornue
Bettes cardons
LES LÉGUMES-FEUILLES : Asperge : jusquà mi-avril , dans un sol léger. Dans des tranchées distantes de 1,20m , poser les griffes sur des petites buttes espacées de 60 cm et les recouvrir de 5 cm de terre. Récolte en mai-juin , pendant une dizaine dannées , à partir de 2 ou 3 ans après la plantation. Céleri à côtes : de mai à juillet , en ligne , tous les 30 à 35 cm. Arroser copieusement Récolte à partir de juillet. Chicorée frisée et scarole : de mi-juin à mi-septembre , en espaçant les plants de 40 cm en tous sens. Récolte à partir daoût , après blanchiment pendant une semaine. Laitue : de mai à septembre , en ligne , tous les 30 cm. Récolte de juin à octobre. Choisir des variétés résistantes à la montée en graines en été. Poirée : en avril-mai , tous les 30 cm sur des lignes espacées de 40 cm. Arroser copieusement. Récolte à partir de juillet.
Blad Kool Kruiden=Specerijen (blad) Gras gewassen [WATER] Asperges: tot medio april in een lichte bodem. In de loopgraven van 1,20 m van elkaar verwijderd , de klauwen op kleine heuvels tussenruimte van 60 cm en bedek het met 5 cm van de bodem. Oogst van mei tot juni , tijdens een decennium , van 2 of 3 jaar na aanplant Selderij ribben: mei-juli , in de lijn waarvan elk 30-35 cm. Bestrooi rijkelijk oogst van juli Andijvie en andijvie: van half juni tot half september , op afstand de planten 40 cm in alle richtingen.Oogst vanaf augustus , een week na het bleken Sla: mei tot september , in de lijn om de 30 cm. Harvest juni tot oktober. Kies variëteiten die resistent zijn tegen builen in de zomer Chard: in april-mei , alle 30 cm in de rijen 40 cm uit elkaar. Bestrooi rijkelijk. Oogst vanaf juli BRON: http://travauxaujardin.blogspot.com/p/planter-avec-la-lune.html
Leaf Cabbage Herbs (leaf) vegetables WATER Pisces Cancer Scorpio
Blad Kool Kruiden=Specerijen (blad) Gras WATER gewas = sterke bladaangroei bovengronds (alle koolsoorten (behalve broccoli = Bloemgewas), bloemkool, koolrabi, prei, peterselie, sla, spinazie, bladvenkel, gazon ...) ZEER gunstig ZAAIEN [ZAAIdag] bij WASSENDE maan ZEER gunstig PLANTEN [PLANTdag=DALENDE maan] bij WASSENDE maan onderhoud Blad...gewas = VERZORGEN, OPBINDEN, WIEDEN, lichte GROND-BODEMbewerkingen (hakken, schoffelen, ondiep spitten, ploegen, eggen) bij KLIMMENDE maan [03:00-12:00] en diepe GROND-BODEMbewerkingen (diep spitten, ploegen, eggen) bij DALENDE maan [15:00-24:00] op Bladdag GUNSTIGOOGSTEN VERS uit de tuin bij KLIMMENDE maan van bovengrondse Blad Kool Kruiden(blad) Gras gewasdelen zoals sla... maakt niet uit op welk tijdstip = bevatten meeste sap-water ongunstig OOGSTEN bovengrondse Blad Kool Kruiden(blad) Gras, Thee gewasdelen voor diepvries of verwerking GUNSTIG op Bloemdag Vruchtdag ZAAD (zaaizaadwinning) voor het volgende jaar van Bladgewas : ZAAIEN [ZAAIdag], onderhoud=VERZORGEN, OPBINDEN, WIEDEN, SCHOFFELEN(hakken), GROND-BODEMbewerkingen (spitten, ploegen, eggen) en OOGSTEN op Bladdag alleen als het gewas zeer mooi en gezond ontwikkeld is, alle andere werkzaamheden nadien moeten gebeuren op Vruchtdag COMPOSTERENgrasmaaisel: wat laten verwelken of 2kg/m³ kalk, verspreiden op composthoop met wat aarde, oude compost, bladeren of loof ONGUNSTIG om een FLES WIJN te proeven-drinken = Pas le meilleur moment pour déguster Kreeft Schorpioen Vissen Bladdag GUNSTIGMAAIEN gazon-klavers=snelle groei nadien, BEMESTEN-onderdompelen kamerplanten
Legende Biologisch Dynamische ZAAI PLANT OOGST kalender J.ORINS Bronnen V.V.S. - Efemeride 2000-2025 (boek van Karen Hamaker-Zondag en Albert Vermist) & gegevens van het Ministerie van Land- & Tuinbouw
Guide to planting by the moon Moon planting calendar for fruit, vegetables and flowers In ancient times when man had not quite got round to inventing the wristwatch, the most reliable source of telling the time was the sun, moon, and stars. There seems to be several opinions of who came up with the moon planting calendar first. Was it the Egyptians or the Babylonians? It is more than likely that each and every farmer had a planting calendar based on the moon phases, and there would be different variations depending on the geographical location. As their calendars where passed on through the generations they evolved to cover the different crops they tried to grow, and the more productive farming techniques used. It was noticed that different plants grow better when they are planted during different phases of the moon. Each of these phases imparts an influence on the way vegetation grows on the planet through the rising and falling of the moisture in the ground and in the plants. To provide more accurate records it was noted that certain crops faired better when planted whilst the moon was in a specific constellation. As the moon can take only 2-3 days to pass through a constellation, the planting calendar was a 'cutting edge' technology. Planting was not the most important time for the farmer, harvest time also had to be recorded. If you harvest at the correct time your crops will last much longer. It is down to how the plant stores the water in the fruit/crop at different times of the Luna cycle Moon planting rediscovered We in our modern and advanced civilization are rediscovering the benefits of planting by the Luna cycle and various sources are being used to generate Moon Planting systems for us to use. Some of these systems would appear to contradict each other in places, but it is important to remember they are guides for you to use and modify, they are not an exact science Planten met de MAAN kalender voor groenten, fruit en bloemen In oude tijden toen de mens nog niet helemaal rond gekregen om het uitvinden van het horloge, de meest betrouwbare bron van het vertellen van de tijd was de zon, maan en sterren. Er lijkt een aantal adviezen van die kwam met de maan aanplant kalender. Was het de Egyptenaren of de Babyloniërs? Het is meer dan waarschijnlijk dat elke boer had een aanplant kalender gebaseerd op de maan fasen, en er zou verschillende varianten, afhankelijk van de geografische locatie. Zoals hun agenda waar doorgegeven door de generaties ze geëvolueerd tot de verschillende gewassen ze probeerden te groeien dekken, en de meer productieve landbouw technieken gebruikt. Er werd opgemerkt dat verschillende planten groeien beter als ze worden geplant tijdens verschillende fasen van de maan. Elk van deze fasen verleent een invloedop de manier waarop vegetatie groeit op de planeet door het rijzen en dalen van het vocht in de grond en in de planten. Om meer nauwkeurige registratie werd opgemerkt dat bepaalde gewassen beter gestroomlijnd wanneer geplant terwijl de maan was in een bepaald sterrenbeeld. Zoals de maan kan slechts 2-3 dagen om door een sterrenbeeld, de aanplant technologie kalender was een 'cutting edge'. Beplanting is niet het belangrijkste tijd voor de boer, de oogst moest ook worden geregistreerd. Als je oogst op het juiste moment uw gewas zal veel langer duren. Het is naar hoe de plant slaat het water in de vruchten / gewas op verschillende tijdstippen van de Luna-cyclus Maan aanplant herontdekt Wij in onze moderne en geavanceerde beschaving zijn herontdekking van de voordelen van het planten van de Luna-cyclus en de verschillende bronnen worden gebruikt om Maan Aanplant systemen genereren voor ons om te gebruiken. Sommige van deze systemen lijken elkaar in plaatsen tegenspreken, maarHet is belangrijk om te onthouden zijn gidsen voor u te gebruiken en te wijzigen, zijn ze geen exacte wetenschap
THREE Moon planting methods DRIE methodes Planten met de Maan
1. SYNODIC (WAXING WM OM and WANING AM AMS ) cycle (29,6 days to complete) This is a simple form of Moon planting which divides the Luna cycle into four phases or quarters. It then groups plants into categories, Root Crops, Foliage, Crops with seeds on the outside, and crops with seeds on the inside. Then it assigns plants to the phases of the moon which best suits there growing characteristics. 1. SYNODISCHE (WAXING WM OM-en afnemende AM AMS)-cyclus (29,6 dagen) Dit is een eenvoudige vorm van Maan aanplant die de Luna cyclus wordt verdeeld in vier fasen of kwartalen. Vervolgens groepen planten in categorieën, wortelgewassen, Foliage, gewassen met zaden aan de buitenkant, en gewassen met zaden aan de binnenkant. Dan kent planten naar de fasen van de maan die het beste past er steeds meer kenmerken
2. BIODYNAMIC cycle More detailed method using the 12 Zodiac signs Ari VUUR Tau AARDE Gem LUCHT Cnc WATER Leo VUUR Vir AARDE Lib LUCHT Sco WATER Sgr VUUR Cap AARDE Aqr LUCHT Psc WATER as a method of position the moon, for more accurate planting. This method was developed by Rudolf Steiner in 1924, and the Zodiac signs used where the actual positioning of the signs in the sky, when the moon passed through them. In addition to the position of the moon, Venus ans Saturn also played a large part in the Biodynamic farming calendar. Form more information see the Wikipedia Article on Biodynamics. 2. BIOLOGISCH-DYNAMISCHE cyclus Ten tweede is er de meer gedetailleerde methode met behulp van de 12 sterrenbeelden als een methode om de positie van de maan, voor meer nauwkeurige aanplant. Deze methode werd ontwikkeld door Rudolf Steiner in 1924, en de sterrenbeelden gebruikt wanneer de daadwerkelijke plaatsing van de borden in de lucht, wanneer de maan doorlopen hen. In aanvulling op de positie van de Maan, Venus en Saturnus ook een grote rol gespeeld in de biodynamische landbouw agenda 3. SIDEREAL cycle (27,3 days to complete) Very similar to the Biodynamic cycle except only the moons orbit around the earth is used to define the best times to sow and harvest. The orbit is divided up into 12 equal 30 degree sections to represent the position of the moon in the sky, but it may not be the same as the current moon position. 3. SIDERISCHE cyclus (27,3 dagen) Zeer vergelijkbaar met de biodynamische cyclus, behalve alleen de manen baan rond de aarde wordt gebruikt om de beste tijden vast te zaaien en te oogsten. De baan is verdeeld in 12 gelijke delen van 30 graden om de positie van de maan aan de hemel te vertegenwoordigen, maar het kan niet hetzelfde zijn als de huidige maan positie
Which of the above methods is better is up to you to find out. I suggest starting with the Synodic as a general rule and whilst you record the results, read up on the other two. For more information on the Biodynamic cycle read the The Biodynamic and Planting Calendar 2006 and for more information on the Sidereal Cycle read Gardening & Planting by the Moon 2006. If you start to use Moon Planting for your crops, keep a diary, and add as much detail as you can. Let us know how you do with your garden using the form below.. The feed for Moon planting contains a general guide to planting crops through the Luna cycle. The feed is updated once a day and is based on the GMT Time zone Aan U om uit te maken welke van de bovenstaande methoden de beste is. Ik stel voor om te beginnen met de synodische als een algemene regel, en de de andere 2 methodes te bestuderen. Voor meer informatie over de Biologisch-dynamische cyclus Lees de biodynamische en beplantingsplan Kalender 2006 en voor meer informatie over de siderische Cycle lees Tuinieren & planten door de Maan 2006. Als je begint met tuinieren met manneke MAAN hou dan een dagboek bij, en noteer alles zo gedetailleerd als je kunt. Laat ons weten hoe u met uw tuin met behulp van het onderstaande formulier in .. Het voer voor Moon planten bevat een algemene handleiding voor het telen van gewassen door middel van de Lunacyclus. De feed is een keer per dag bijgewerkt en is gebaseerd op de GMT tijdzone
For more information about the moon and it's orbits visit the online britannica moon articles Voor meer informatie over de maan zoek op www
• ZEER gunstig BEMESTEN bij VOLLE maan geeft een optimale werking • GUNSTIGBEMESTEN bij DALENDE maan Kreeft Schorpioen Vissen Bladag • GUNSTIGBEMESTEN-onderdompelen kamerplanten
KALKCYANAMIDE • KALKcyanamide Kalkcyanamide is een milieuvriendelijke meststof met meervoudige werking, en behoort tot de in de EG toegelaten meststoffen. Op grond van zijn bijzondere samenstelling verzorgt kalkcyanamide de planten op ideale wijze met stikstof en levert de bodem de zo waardevolle kalk. Gelijktijdig wordt de druk van onkruiden en ziekten verminderd door de deelwerking van kalkcyanamide tegen de uit zaad opkomende één- en tweezaadlobbige onkruiden alsook tegen de met de bodem verbonden ziekten
Kalk is nodig voor de opbouw van stevige celwanden en speelt bovendien een rol bij de opname van andere voedingselementen. Bij onvoldoende aanwezigheid van kalk in de grond is bijvoorbeeld magnesium moeilijker beschikbaar en opneembaar, zodat magnesiumgebrek kan ontstaan zonder dat het gehalte aan magnesium in de grond laag is. Bij een overmaat aan kalk daarentegen kan de opname van mangaan en zink stagneren. Kalk werk ook de ontwikkeling van enkele plantenziekten tegen; zoals knolvoet bij koolgewassen. Bovendien heeft de kalk een positieve invloed op de bodemstructuur. Dankzij kalk worden stabiele grondkruimelsgevormd, wat de grond minder slempgevoelig maakt. Het bepalen van het kalkgehalte is enkel mogelijk door het nemen van een grondmonster, wat best gebeurt in het najaar. Aan de hand van de analyse van dit monster kan dan een bekalkingsadvies gegeven worden. Het najaar is ook de beste periode om de grond te bekalken.Kalkmeststoffen hebben immers zo'n drie maanden nodig om volledig te gaan werken. Om in het voorjaar een optimaal kalkgehalte te bereiken, is het dus nodig in de herfst te bekalken. Een gelijkmatige verdeling van kalkmeststoffen is van groot belang, evenals het goed door de bouwlaag werken van deze stoffen. Een grondontleding met bekalkingsadvies door een bevoegd laboratorium is dus de enige betrouwbare leidraad!
Gegevens van het Ministerie van Land- & Tuinbouw: PH - faktor die de bodemvruchtbaarheid beinvloedt. Optimale zuurtegraad pH in functie van teelt
BEMESTING : Door goed te bemesten krijg je gezonde planten en een goede oogst. De belangrijkste voedingselementen die een plant nodig heeft zijn stikstof (N), fosfaat (P) en kalium (K). Stikstof is nodig voor de vorming van bladgroen en van belang voor de groei van de plant. Fosfaat is belangrijk voor de vorming van wortels en voor de bloei en het rijpen van de vruchten Kalium zorgt voor het transport van water en koolhydraten naar en in de plant. Ook moet de zuurgraad (de pH-waarde) van de grond in orde zijn. Is die te hoog of te laag, dan nemen de planten geen of onvoldoende voedingsstoffen op. Kalk beinvloedt de zuurgraad. Een goede verzorging van de bodem met organisch materiaal is noodzakelijk voor een goede structuur van die bodem. Voor dit doel kunt u jaarlijks op een moestuin per 100 m² zeven kruiwagens stalmest of compost (0,5 m³) onderwerken. Heeft u een siertuin dan kunt u jaarlijks per 100 m² ongeveer 3,5 kruiwagen stalmest of compost (0,25 m³) toevoegen. Doe dat bij voorkeur in het voorjaar. Dan hebben de bodemdiertjes de tijd om de mest in goed voedsel voor de planten om te zetten.
Wanneer is de beste tijd om mijn moestuin te bemesten?
Het is het beste om pas in het voorjaar te bemesten, omdat anders de meststoffen voortijdig vrijkomen en uitspoelen naar het grondwater, wat ongunstig is voor het milieu. Organische meststoffen doen er minimaal 3 á 4 weken over voor ze beschikbaar beginnen te komen voor de planten.
Hoeveel mest moet ik jaarlijks opbrengen op de moestuin? Hoeveel mest is nodig voor de siertuin?
Jaarlijks, vroeg in het voorjaar, kunt u een hoeveelheid van 1/2 kuub compost of dierlijke mest per 100 m2 aanbrengen op de moestuin.Gebruikt u gedroogde koemest, dan hanteert u een hoeveelheid van 100 liter per 100 m2. Koemestkorrels zijn geconcentreerder, daar gebruikt u 50 liter van Voor de siertuin geldt dat ongeveer de helft gebruikt kan worden van de hoeveelheid die voor de moestuin wordt aanbevolen
Hoe zorg ik er voor dat ik de tuin zo weinig mogelijk water moet geven zonder dat deze uitdroogt?
Indien u zich aan de volgende maatregelen houdt is water geven slechts in uitzonderlijke gevallen nodig: • Zorg dat het organische stofgehalte in de bodem hoog is • Pas de beplanting aan de omstandigheden in uw tuin aan • Zorg voor een losse bodem met een goede kruimelstructuur • Zorg voor een volledige bedekking van de grond. Zet de planten zover uit elkaar dat ze bij de uiteindelijke grootte, de bodem volledig bedekken • Beperkt het kweken van planten in (vooral aardewerken) potten, hierin droogt de grond snel uit. Gebruikt u ze toch, dek de grond dan af met een mulchlaag of fijn grit • Dek een composthoop altijd af met bijvoorbeeld gras, jutezakken of compostdoek In een aantal gevallen is water geven echter wel noodzakelijk: • Bij langdurige droogte • Bij potplanten en kuipplanten: deze hebben vrijwel altijd water nodig • Na het poten of planten • Indien u zojuist graszoden hebt gelegd: houdt deze vochtig totdat de wortels vastgegroeid zijn
Hoe herken ik een gebrek aan voedingsstoffen bij planten?
Stikstof, fosfaat en kalium zijn de voornaamste stoffen die in vrij grote hoeveelheden de voeding van de planten verzekeren. Sporenelementen als mangaan, koper, magnesium, ijzer, borium en zink zijn in veel mindere mate nodig. Een tekort aan bepaalde voedingsstoffen levert voor de plant(en) de volgende symptomen op: Gebrek aan stikstof: een zwakke scheut en bladontwikkeling, het blad blijft kleiner en is van een lichtere kleur groen Fosfaatgebrek kan leiden tot paarsachtig blad en een slechte vruchtontwikkeling Kaliumgebrek: veroorzaakt gele of bruingerande bladeren Magnesiumgebrek: geel worden van ouder blad tussen de nerven IJzer- en mangaangebrek: vergeling tussen de bladnerven, voornamelijk bij het jonge blad. Dit komt voor bij zuurminnende planten die in een te kalkrijke grond groeien. De planten hebben dan moeite deze stoffen met hun wortels op te nemen
Ik zou graag `n bodemmonster willen laten onderzoeken op eventuele kwalijke stoffen of het ontbreken van goede voeding. Heeft u `n tip voor mij?
Wilt u de grond laten onderzoeken op de voedingstoestand en bemestingsbehoefte, dan kunt u bij ons terecht voor een op maat advies. INFO. Wilt u uw grond laten onderzoeken op schadelijke stoffen, dan verwijzen we u naar Grondgewas en Milieu Laboratorium Zeeuwsch Vlaanderen, een bureau waar we goede ervaringen mee hebben. De website bereikt u via LINK.
Mijn moestuin is erg drassig: hoe kan ik overtollig water kwijtraken?
De makkelijkste manier om overtollig water kwijt te raken is via het graven van greppels. Zo’n greppel kan het beste 30 tot 40 cm diep zijn en van boven tot onder 40 cm breed. Om de greppel voor inzakken te behoeden worden de zijkanten iets schuin gestoken, zodat de bodem van de greppel circa 25 cm breed is. Met de grond uit de greppels kan men de hele tuin bol leggen. Meestal is het voldoende als er aan alle vier de kanten van de tuin greppels worden gegraven, die naar een punt afwateren, bijvoorbeeld naar een sloot, riool of put. Bij erg natte grond zijn er meer greppels nodig. Met de grond uit deze greppels kunnen verhoogde plantenbedden gemaakt worden. Als het overtollige water niet naar een sloot of ander water geleid kan worden, is het handig om een zinkput te maken. Daarvoor is het nodig een gat te graven van ongeveer 1,5 meter in doorsnede en op zijn minst 1,5 tot 2 meter diep. Stapel daarna bakstenen op langs de wanden. Laat daarbij wat ruimte tussen de stenen zodat het water er tussen weg kan
Klopt het dat duivenmest ook bruikbaar is voor de tuin?
Ja, dit kunt u zeker gebruiken. De kwaliteit van de mest hangt af van wat de dieren te eten krijgen, net als dat dit bij koeienmest het geval is. Maar in het algemeen kan gesteld worden dat u qua hoeveelheid niet meer dan 50% dient te gebruiken van wat t.a.v. koeienmest geadviseerd wordt. Te veel gebruik van duivenmest kan leiden tot te hoge concentraties van stoffen als kalium, fosfaat en magnesium
Van een goede kennis krijg ik regelmatig strooisel uit zijn kippenhok. Dit bestaat uit een mengsel van turf, grof zaagsel en uiteraard kippenuitwerpselen. Hoe kan ik dit spul zo efficiënt mogelijk gebruiken?
Kippenmest bevat hoge concentraties stikstof, fosfor en kalium. Omdat kippenmest zo’n hoog gehalte aan voedingsstoffen bevat kunt u de mest beter niet vers gebruiken, want dan kan verbranding van de plantenwortels optreden. Kippenmest is een ‘snelle’ mest. Een belangrijk deel van de voedingsstoffen in de mest lost makkelijk op in het bodemvocht en is daardoor meteen opneembaar voor de planten. Een soort ‘kunstmesteffect’ dus. Telers gebruiken kippenmest (al dan niet vermengd met water) wel voor snelgroeiende gewassen of om gewassen een vlotte start te geven. Het is echter oppassen geblazen, vooral bij zoutgevoelige gewassen als sla, andijvie, veldsla en aardbeien. Beter kunt u de mest verwerken in de composthoop of vermengen met andere, minder geconcentreerde, organische mest
Wat zijn groenbemesters?
Groenbemesters zijn planten die gebruikt worden om de grond te verbeteren. Groenbemesters zijn onder te verdelen in vlinderbloemigen, kruisbloemigen, grassen en overige planten. De voordelen van het toepassen van groenbemesters kunnen per soort nogal verschillen, de ene groenbemester is een goed bodembedekker, de ander levert zeer veel organisch materiaal op, weer een andere zorgt voor structuurverbetering van de grond. Het zou te ver voeren om alle voor- en nadelen van elke groenbemester hier te benoemen. Als u meer wilt weten over groenbemesters kunnen wij u het ‘Handboek Ecologisch Tuinieren’ van Velt van harte aanbevelen. Dit is een vrij prijzig boek (38,95 euro), maar bevat zeer veel nuttige informatie over alle aspecten van het natuurvriendelijke tuinieren in de moestuin.
Welke groenbemesters kan ik zaaien op kleigrond en wanneer?
Voor kleihoudende grond kunt u een keuze maken uit de volgende groenbemesters:- Vlinderbloemigen: witte klaver (Trifolium repens), rode klaver (Trifolium pratense) of veldboon (Vicia faba). De klavers kunnen gezaaid worden tot 31 augustus, de boon tot 31 juli. • Kruisbloemigen: gele mosterd (Sinapis alba), bladrammenas (Raphanus sativus subsp. oleiferus), bladkool (Brassica napus subsp. napus), rapen (Brassica rapa). De mosterd, rammenas en rapen kunnen tot uiterlijk medio september worden gezaaid. De bladkool kan tot 15 augustus worden gezaaid. • Grassen: Italiaans raaigras (Lolium multiflorum), Westerwolfds raaigras (Lolium multiflorum var. Westerwoldicum) en Engels raaigras (Lolium perenne). Het Westerwolds raaigras kan als enige grassoort tot in september worden gezaaid, maar vroeger zaaien heeft de voorkeur. De overige grassen kunt u het beste vóór augustus zaaien. • Overige planten: Phacelia (Phacelia tanacetifolia) en bernagie (Borago officinalis). Phacelia kunt u zaaien tot begin augustus, bernagie kunt u nog tot eind augustus proberen. Er bestaan nog veel andere planten die als groenbemester kunnen worden gebruikt, maar de bovengenoemde zijn met name geschikt voor kleihoudende gronden
Ik denk erover in mijn moestuin eind van de zomer groenbemesters te zaaien ter verbetering van de grond: ik tuinier op zandgrond. Is rogge hiervoor een goede keuze?
Rogge is inderdaad een goede groenbemester, vooral voor zand- en zandleemgronden. Voor kleigronden is rogge minder geschikt. Andere geschikte groenbemesters voor zandgronden zijn verschillende klavers, lupine en spurrie. Deze moeten allemaal vóór half of eind augustus worden gezaaid. Rogge heeft het voordeel dat je deze nog laat kunt zaaien. In het najaar gezaaide rogge levert niet zo’n dichte bodembedekking op. Als onkruidverstikker is hij dus minder geschikt. Rogge zorgt wel voor veel organisch materiaal; de gewassen die in het voorjaar volgen op de rogge zullen daar wel bij varen. Het voordeligst bent u uit als u kiest voor voederrogge. Er wordt echter ook speciaal rogge geteeld voor groenbemesting. Winterrogge kunt u zaaien tot ongeveer half oktober. Hoe later u zaait, hoe meer zaad u moet gebruiken om nog een behoorlijke ‘opbrengst’ te hebben. Voor winterrogge kunt u uitgaan van 150 gram zaad per 10 m2 bij vroege zaaiing, tot 200 gram zaad bij late zaaiing. De rogge blijft de gehele winter op het land staan en kan in het voorjaar worden ondergespit. Het is wel wenselijk dat de rogge in het voorjaar nog flink wat kan groeien, voordat u het gewas onderspit. Winterrogge en andere groenbemesters zijn o.a. te bestellen bij Boerengoed, Dorpsweg 6, 8274 AE in Wilsum (tel.: 038-3557556).
Wanneer is de beste tijd om groenbemesters te zaaien?
In z’n algemeenheid geldt dat de beste zaaitijd voor groenbemesters in de moestuin april of mei is, indien u de groenbemester als hoofdteelt voor dat perceel beschouwt en juli/ augustus, indien u de groenbemester als nateelt gebruikt
Is het effectief om de tuin af te dekken met doeken aan het einde van het seizoen?
Doeken die ‘ademen’, die dus water, licht en lucht doorlaten, kunnen in principe aan het eind van het seizoen overal op de tuin worden aangebracht, hoewel ze meestal worden gebruikt op bedden met beplanting. Vaak worden tuinen echter afgedekt met plasticfolie, zeil, landbouwplastic of iets dergelijks. Dit helpt goed tegen onkruid, maar is geen aantrekkelijke optie. Niet alleen omdat u en uw collega-tuiniers minstens een jaar lang tegen dit plastic aan moeten kijken, maar ook omdat het funest is voor het bodemleven.De zo nuttige wormen en andere bodemdiertjes hebben zuurstof en vocht nodig om hun werk te kunnen doen. Beter, en goedkoper, is het in dat geval om ofwel groenbemesters in te zaaien (Phacelia, winterrogge), ofwel de grond te bedekken met platen bruin karton, een mulch van hooi, stro, blad, groenafval of een dikke laag grove compost. Zowel het karton als de groene materialen verteren na verloop van tijd grotendeels, maar gedurende één winter moet u het hiermee wel kunnen redden
Hoe onderhoudt ik braakliggende grond het beste?
Een bodem die niet in gebruik is, raakt vanzelf bedekt met planten (grassen, (on)kruiden. Dat is maar goed ook, want een kale bodem heeft al gauw te lijden onder erosie. Het meest vruchtbare deel van de bodem (de bovenste laag) verdwijnt op die manier beetje bij beetje. Een grond waarop een tijd niet geteeld wordt, kunt u daarom het beste bedekt houden. Afdekken met zeil of landbouwplastic is een optie, echter niet de meest handige. Het meest onkruid houdt u zo wel tegen, maar ook het zo waardevolle bodemleven legt door gebrek aan licht en lucht het loodje. Beter is het om de grond in te zaaien met een goede groenbemester. Winterrogge bijvoorbeeld. Winterrogge kunt u nog tot in oktober zaaien en tot ver in het volgende voorjaar laten staan. Daarna spit u het gewas onder. U kunt de rogge ook langer laten staan en tot volle wasdom laten komen, maar dan heeft het minder de functie van groenbemester. Als u verwacht dat u meerdere seizoenen weinig in de tuin kunt doen, zou ik u aanraden om in het voorjaar klaver in te zaaien. Klavers (witte klaver, rode klaver, inkarnaatklaver) zijn vlinderbloemigen en dus stikstofbinders. Hoe langer de klavers kunnen blijven staan (een heel groeiseizoen, maar beter nog enkele jaren) hoe meer waarde ze hebben als groenbemester. In de professionele (biologische) tuinbouw wordt vaak gekozen voor een mengsel van gras (bijv. Italiaanse raaigras) met klaver. Na een jaar (of meer) begroeiing met grasklaver wordt het perceel omgeploegd en is een vruchtbare, stikstofrijke grond beschikbaar voor bijvoorbeeld een groenteteelt. Andere, misschien minder werk vragende, opties om de grond vooral kortere tijd bedekt te houden zijn: Grond bedekken met bruin karton (het karton verteert naar verloop van tijd); grond bedekken met een flinke laag mulch van hooi, stro, blad, groenafval e.d.; grond bedekken met een dikke laag grove compost. Voor bovenstaande 3 opties geldt dat de laag na verloop van tijd verteert en dus met enige regelmaat moet worden aangevuld.
De grond van mijn koude kas is wit uitgeslagen. Hoe komt dit?
Witte uitslag op de grond van de kas duidt op onopgeloste zouten in de grond, mogelijk door gebruik van kunstmest. U kunt dit verhelpen door de grond onder water te zetten, de zouten lossen daardoor weer op. Doe dit niet als het vriest. Laat het water niet overstromen, anders loopt de grond weg. Loop in die tijd niet door de kas, want dan bederft u de structuur. U kunt dit zo nodig enkele keren herhalen. Breng voor het nieuwe seizoen een laag organische mest over de grond aan. Zie voor meer informatie: Groentje `Glasteelt`.
Hoe kom ik er achter op welke grondsoort ik tuinier?
Hiervoor kunt u de jampotproef gebruiken. Kriskras door uw tuin heen kunt u wat grond verzamelen, op ca. 20 plaatsen schept u wat grond weg uit de bovenlaag. Meng dit in een emmer en vul een grote glazen pot voor een zesde deel met deze grond. Vul de pot verder af met water. Met de deksel stevig op de pot moet het mengsel flink geschud worden. Als de pot weer neergezet wordt, zal de grond bezinken. Omdat het zand het zwaarst is zal dit het eerste bezinken. Na ongeveer 40 seconde kunt u een laagje zand op de bodem zien. Na een half uur is er eventueel een laagje leem op het zand te onderscheiden. En na een halve dag is te zien of de grond ook klei bevat. Uit de dikte van de verschillende lagen is af te leiden waar de grond vooral uit bestaat. Hebt u veengrond dan is er weinig bezinksel en ziet u voornamelijk organisch materiaal dat in het water blijft zweven
Is voor mijn moestuin gedroogde koemest even goed als verse mest?
Qua bemestingswaarde maakt het niet heel veel uit of u verse koeienmest gebruikt of gedroogde koemest. Gebruikt u koemestkorrels dan kunt u per 100 m2 ongeveer 50 liter geven, dit komt neer op een ½ liter per 1 m2. De koemestkorrels kunt u in het voorjaar uitstrooien en vervolgens in de bovenlaag inharken. Gebruikt u gedroogde koemest in poedervorm dan is het advies om maximaal 100 liter per 100 m2 te geven, dus 1 liter per 1 m2. Echte mest heeft wel een ander voordeel boven koemestkorrels: deze draagt namelijk ook bij aan structuurverbetering van de grond. Dit voordeel bieden de korrels niet. Het nadeel van verse mest is echter weer dat je deze niet direct kunt toepassen, maar eerst moet laten verteren. Hier heb je dan wel ruimte voor nodig
Bereik ik met koemestkorrels hetzelfde resultaat als met stalmest?
Qua bemestingswaarde maakt het niet heel veel uit of u echte koeienmest gebruikt of koemestkorrels. Per 100 m2 kunt u ongeveer 50 liter korrels geven, dit komt neer op een ½ liter per 1 m2. De koemestkorrels kunt u in het voorjaar uitstrooien en vervolgens in de bovenlaag inharken. Gebruikt u gedroogde koemest in poedervorm dan is het advies om maximaal 100 liter per 100 m2 te geven, dus 1 liter per 1 m2. Echte mest heeft overigens wel een voordeel boven koemestkorrels: echte mest draagt namelijk ook bij aan structuurverbetering van de grond. Dit voordeel bieden de korrels niet.
Is biologische mest echt zo veel beter dan gewone mest?
In de biologische veeteelt is het preventief gebruik van geneesmiddelen, antibiotica en hormonen verboden. In de gangbare veeteelt is dit wel toegestaan. Deze geneesmiddelen, antibiotica en hormonen zijn terug te vinden in de mest. Hoe schadelijk dit precies is voor uw tuingrond en uw gewassen kunnen wij niet zeggen. Dat kan liggen aan de gebruikte middelen, aan de gewassen (voor een gewas dat rauw wordt gegeten ligt dat wellicht anders dan voor een gewas dat flink wordt verhit), aan de hoeveelheid mest, aan de tijd die de mest heeft gekregen om te verteren, aan de omstandigheden waaronder de mest wordt opgebracht enz. Als u biologisch tuiniert en niet het risico wil lopen dat deze stoffen op uw tuin deel gaan uitmaken van de kringloop, dan kunt u evenwel het beste kiezen voor biologische mest. De kwaliteit van koeienmest wordt overigens door meer factoren bepaald dan alleen de aanwezigheid van chemicaliën: staat de koe permanent op stal of gaat ze ook de wei in (een EKO-koe moet minstens 120 dagen per jaar in de wei kunnen grazen), wordt de koe in de stal op stro of zaagsel gehouden (en heb je dus strorijke stalmest) of staat de koe op roosters (een EKO-koe moet de beschikking hebben over een stal met stro of zaagsel). Hoe gezonder en fitter de koe, hoe beter de kwaliteit van de mest.
In hoeverre is koeienmest veilig te gebruiken op de tuin, in verband met de aan het vee toegediende hormonen en medicijnen?
Het is een lastige vraag die u stelt. Helaas hebben wij ook geen antwoord op de vraag hoe lang het duurt tot de schadelijke stoffen als medicijnen afgebroken zijn. Indien u aan biologische mest kunt komen heeft dit de voorkeur. Dit is vaak echter vaak lastig te verkrijgen. Als u op zeker wilt spelen dan is het enige alternatief het bemesten van uw tuin met alleen compost.
Kunnen menselijke uitwerpselen ook als mest worden gebruikt?
Menselijke uitwerpselen werden (en worden) op kleine schaal wel gebruikt in de tuin. Gebruik in de groentetuin is echter niet aan te raden, omdat de fecaliën bacteriën kunnen bevatten en - bij vleeseters - ook wormeneieren. Door een eetbaar gewas te bemesten met menselijke mest maakt u voor die wormen de cirkel rond: u besmet door het eten van de groenten uzelf (weer). Liever geen menselijke mest gebruiken dus. In de siertuin speelt dit probleem veel minder
Tegenwoordig gebruikt de boer waar ik mijn paardemest van betrek vlas in plaats van stro voor zijn stallen. Is dit voor de tuin even goed als stro?
Vlas is ook goed. Het verteert iets minder snel, maar het kan. Voor een goede vertering kunt u de paardenmest ook aan de composthoop toevoegen. Dit heeft bovendien een goede werking op de composthoop, omdat het het broeien bevordert.
Ik heb een aantal kruiwagens mest van naar schatting een jaar oud en wil graag weten of ik deze nu op mijn tuin kan doen. Ik heb gehoord dat diverse groenten niet op verse mest gezaaid of gezet mogen worden, dus hoe oud moet de mest zijn om deze te kunnen gebruiken?
Mest die al een jaar heeft gelegen is niet meer vers en kunt u uitstekend gebruiken om onder te spitten. Verse mest is mest die recent uit de stal is gehaald. Maar na een jaar is er, als het goed is, al een verteringsproces aan de gang in de mesthoop, dus de ‘scherpte’ is ervan af. Dat is waar sommige gewassen niet goed tegen kunnen.
Waarom mag ik verse mest niet direct op de tuin gebruiken? Hoe lang moet het blijven liggen voor gebruik?
Verse mest is mest die recent uit de stal is gehaald is. Deze mest bevat ammoniak en is daarom te scherp: het verbrandt de planten. Mest moet een jaar liggen, dan is het min of meer verteerd, is de scherpte eraf en kunt u het prima gebruiken.
Welke samengestelde meststoffen kunt u adviseren?
Samengestelde meststoffen zijn - ook al zijn ze biologisch - toch doorgaans duurder dan nodig. U hebt voldoende mogeljkheden wanneer u gebruik maakt van de volgende stoffen: beendermeel, bloedmeel, vinasse, maerl en ruw fosfaat. Alle andere mengmeststoffen zijn commerciele varianten
Wat is mulchen?
Mulchen is het aanbrengen van bodembedekkende laag rondom planten of heesters of op een vrijgekomen stuk grond. De mulchlaag kan bestaan uit o.a. grove compost, stro, hooi, bladeren, gemaaid gras of houtsnippers. Maar het kan ook bestaan uit materialen die niet verteren zoals grind. Een mulchlaag zorgt ervoor dat de grond niet snel uitdroogt, dat onkruidgroei wordt tegengegaan en dat voedingsstoffen in de grond behouden blijven. Aalbessenstruiken bijvoorbeeld, die zeer ondiep wortelen, hebben baat bij een flinke laag stro, compost of grasmaaisel rondom de stam(men). De wortels van de struiken hoeven dan niet te concurreren met het onkruid en de vochtvoorziening blijft lang op peil. In moestuinen wordt vaak voor een mulch gekozen om vrijgekomen groentebedden te bedekken. Het voordeel van mulch is dat eenmaal opgewarmde grond langer warm blijft. Het nadeel is dat koude grond onder een mulchlaag ook langer koud blijft. Als u ’s winters de tuin van een mulchlaag voorziet is het daarom raadzaam de mulch enkele weken voor het zaaien of planten te verwijderen (kan op de composthoop) of onder te spitten (als de mulch al goed verteerd is), opdat de grond kan opwarmen. Zie voor meer informatie: Groentje "Mulching”
Vaak wordt er gesproken over het gunstige effect van mulchen, maar heeft het niet ook nadelen?
De volgende nadelen zijn ons bekend: Een mulchlaag kan in de winter bescherming bieden aan schadelijke insecten. Ons natte klimaat laat na de winter een natte en dus koude grond achter. Als hij bedekt is, kan de grond in het voorjaar, zoals "zwarte grond" dat doet, geen warmte van de zon pslaan. Gewassen kunnen daardoor een vertraagde start hebben. Dit kan ongeveer 2 tot 3 weken schelen. Het kan daarom nuttig zijn om de mulchlaag in het voorjaar tijdig te verwijderen. Later in het seizoen kan deze dan weer worden aangebracht. Ook bij vruchtbomen is het belangrijk dat de grond in het voorjaar snel opwarmt. Onder deze bomen moet de mulchlaag daarom niet te dik worden gestrooid en tussen stam en bedekking kan het beste een kale ring worden opengelaten. Kleine, lage gewassen (radijs) en gewassen met een kleine afstand tussen de rijen, zoals spinazie, zijn minder geschikt voor mulchen. Deze gewassen zullen echter vrij snel zelf de grond bedekken. Als de mulchlaag relatief weinig stikstof bevat (veelal droog materiaal), zullen de bacteriën stikstof aan de grond onttrekken om het materiaal te verteren. Dit gaat ten koste van het opgroeiend gewas. Daarom is het goed om vooraf compost op de grond te brengen. Zie voor meer informatie: Groentje `Mulching`
Wat zijn mycorrhiza?
Mycorrhiza is de naam voor het samenlevingsverband tussen bepaalde schimmels en planten. Deze schimmels zijn vergroeid met de wortels van de plant (myco = schimmel en rhiza = wortel) en beiden hebben voordeel van deze situatie (een symbiotische relatie). De schimmels profiteren van bepaalde stoffen van de plant en de plant op zijn beurt vergroot door middel van de schimmeldraden het oppervlak van zijn wortelstelsel. De schimmeldraden zijn veel fijner dan wortels en dankzij deze draden kunnen voedingsstoffen en sporenelementen veel beter worden opgenomen. Ook bij droogte hebben de planten voordeel van de schimmeldraden
Waar kan ik mycorrhiza kopen?
Mycorrhiza zijn te koop bij Servaplant: www.servaplant.nl
• GUNSTIG om een FLES WIJN te kraken = Bon moment pour déboucher une bouteille = CONVENIENTLY to crack a bottle of wine •
TAU
• ONGUNSTIG om een GOEDE FLES WIJN te kraken = Éviter de déboucher une bonne bouteille, le vin n’exprimera pas tout son potentiel = UNFAVORABLE to crack a good bottle of wine •
GEM
• JZEER GUNSTIG om een FLES WIJN te proeven-drinken = Moment favorable à la dégustation = VERY beneficial to drink a bottle of wine •
CNC
• ONGUNSTIG om een FLES WIJN te proeven-drinken = Pas le meilleur moment pour déguster = UNFAVORABLE to crack a good bottle of wine •
LEO
• GUNSTIG om een FLES WIJN te kraken = Bon moment pour déboucher une bouteille •
VIR
• ONGUNSTIG om een GOEDE FLES WIJN te kraken = Éviter de déboucher une bonne bouteille, le vin n’exprimera pas tout son potentiel •
LIB
• JZEER GUNSTIG om een FLES WIJN te proeven-drinken = Moment favorable à la dégustation •
SCO
• ONGUNSTIG om een FLES WIJN te proeven-drinken = Pas le meilleur moment pour déguster •
SGR
• GUNSTIG om een FLES WIJN te kraken = Bon moment pour déboucher une bouteille •
CAP
• ONGUNSTIG om een GOEDE FLES WIJN te kraken = Éviter de déboucher une bonne bouteille, le vin n’exprimera pas tout son potentiel •
AQR
• JZEER GUNSTIG om een FLES WIJN te proeven-drinken = Moment favorable à la dégustation •
PSC
• ONGUNSTIG om een FLES WIJN te proeven-drinken = Pas le meilleur moment pour déguster •
Qu’on le veuille ou non, la lune a une influence sur nos comportements, notre forme… et donc notre faculté de goûter. Pour vous aider à comprendre pourquoi un vin se goûte mal un jour et est excellent le lendemain, consultez le calendrier lunaire. Culture, maladies, parasites, traitements et même dégustation… la lune nous joue des tours En lune CROISSANTE WASSENDE maan (de la nouvelle lune à la pleine lune), la vitalité des plantes augmente. En se rapprochant de la pleine lune, les plantes sont plus à même de lutter contre les parasites et les maladies. Elles peuvent vivre longtemps dans un vase, en cave ou en silo et on estime qu’elles transmettent davantage de vitalité à ceux qui les consomment. En lune DECROISSANTE AFNEMENDE maan (de la pleine lune à la nouvelle lune), c’est tout le contraire. La vitalité des plantes diminue. La plante possède moins de vitalité mais couleurs, odeurs et saveurs sont davantage perceptibles. Et les propriétés diététiques ou médicinales sont plus prononcées. C’est une période favorable pour les conserves, les confitures ou la mise en bouteille du vin. C’est aussi le moment de tailler, d’épamprer ou d’ébourgeonner la vigne. Le fait que la Lune ait une influence sur les cultures est un principe reconnu en biodynamie. Les viticulteurs pratiquant d’ailleurs la viticulture biologique se conforme à ce calendrier, qui leur indique le moment idéal pour les diverses actions à entreprendre dans la vigne. Et comme le vin est une matière vivante largement composée d’eau, pourquoi ne serait-elle pas soumis elle aussi aux influences de la lune?
jour FRUIT : L’activité des plantes se polarise surtout sur l’élaboration des fruits et des semences. C'est donc la période idéale pour semer, planter, cueillir, récolter les arbres fruitiers, les petits fruits et les légumes-fruits. • GUNSTIG om een FLES WIJN te kraken = Bon moment pour déboucher une bouteille •
jour RACINE : La plante privilégie les racines et les écorces. C’est le moment de s’occuper des carottes, pommes de terre, asperges, céleris et autres légumes poussant dans le sol. C'est la période idéale pour semer, planter, soigner et récolter les légumes à racines et les fleurs à bulbes • ONGUNSTIG om een GOEDE FLES WIJN te kraken = Éviter de déboucher une bonne bouteille, le vin n’exprimera pas tout son potentiel •
jour FLEUR : La partie fleur de la plante est prioritaire, c’est pourquoi les légumes-fleurs tels que choux-fleurs et artichauts et les fleurs ornementales sont privilégiés à cette époque. C'est donc la période idéale pour planter, semer, rempoter, bouturer, récolter vos fleurs et légumes-fleurs • JZEER GUNSTIG om een FLES WIJN te proeven-drinken = Moment favorable à la dégustation •
jour FEUILLE : La plante favorise les feuilles. C’est une période utile pour développer les organes foliaires des salades, épinards, bettes… et donc la période idéale pour tailler, tondre, cueillir, semer, repiquer les végétaux à feuillage • ONGUNSTIG om een FLES WIJN te proeven-drinken = Pas le meilleur moment pour déguster •
TAILLER - SNOEIEN: Il faut tailler la vigne en lune DESCENDANTE DALENDE Maan - si possible lorsque la lune est DÉCROISSANTE AFNEMENDE maan - Et éviter évidemment les NOEUDS lunaires. ÉPAMPRER & ÉBOURGEONNER. Idéalement en lune DÉCROISSANTE AFNEMENDE maan - si possible lorsque la lune est DESCENDANTE - ÉCIMER ET ROGNER. En lune DESCENDANTE DALENDE Maan VENDANGER. Il est coutumier de dire que le rendement est meilleur en lune MONTANTE KLIMMENDE Maan - Mais les raisins et le vin se conservent mieux en lune DESCENDANTE DALENDE Maan Dans l'idéal, il faudrait vendanger en fonction des constellations : - jour FRUIT pour des vins fruités - fruitige wijnen - jour RACINE pour des vins dits de terroir - jour FLEUR pour des vins plus floraux Et éviter une fois encore les NOEUDS lunaires qui peuvent bloquer le développent des arômes
SOUTIRER. Éviter les jours d'orage, les grands vents et les grands froids. onweer storm vriezen METTRE EN BOUTEILLE. Attendre la lune DÉCROISSANTE AFNEMENDE maan - pour mettre en bouteille. Éviter la aussi les jours d'orage, de tempête, de grandes marrées, de froid et de floraison de la vigne. -
MAAIEN gazon (klavers) op BLAD dag groeit ZEER snel nadien, MAAIEN gazon (klavers) op BLOEM dag groeit ZEER traag nadien
• • In het vroege voorjaar kan je gazon er treurig bijliggen. Een lange natte winter zorgt ervoor dat je grasmat een vale kleur heeft en overwoekerd wordt door mos en viltplekken. Tijd om de handen uit de mouwen te steken!
• • Ook tijdens de zomermaanden heeft je gazon je aandacht nodig. Nu groeit het volop, dus vaak maaien is de boodschap!
• • De herfst is het moment voor het jaarlijkse gazononderhoud. Nu slaat je gazon reserves op om de winter door te komen.
• • Ook in de winter is het mogelijk een groen gazon te hebben! Een gezond en goed vertroeteld gazon komt immers zonder problemen de winter door.
invoelingsvermogen, transcendente liefde, mystiek = natuur wil ontwaken Hoofd Neptunus NEPTUNUS God van de zee NEPTUNUS Neptune Neptune Neptun Neptune is the trident (long three-pronged fork or weapon) of Neptune, god of the sea * Pisces / Mina 2 Fisch tied togheter *
transformatie, confrontatie, verleiding, intensiteit = natuur sterft en verandert Vast Pluto PLUTO God van de onderwereld PLUTO Pluton Pluto Pluto Pluto is a monogram made up of P and L in Pluto (also the initials of Percival Lowell, who predicted its discovery) * Scorpio / Vrischika a SCORPION *
- Snoeihout is meer dan afval alleen; je kan er ook nieuwe planten uit kweken. Deze maand kan je brem, druivelaar, forsythia, rozen, wilg, liguster, bruidssluier, klimop, aal- en kruisbessen of een vlinderstruik stekken
.jpg "Bieslook met bloemknoppen"){kind=small}
.jpg "Allium ursinum-01 (xndr).jpg"){kind=small}
NEPTUNUS God van de zee 
PLUTO God van de onderwereld 
_%27Dolvi%27.jpg){kind=link}
