Haring

Deze was zo overvloedig aanwezig en kan soms goedkoper gekocht worden op de zwarte markt dan op de officiële markt.

De haring heeft vele Belgen van de hongersnood gered.

Inventarisatie

In sommige provincies  geeft de provinciegouverneur aan de burgemeesters de toestemming om de voorraden in de verlaten huizen en pakhuizen te inventariseren om ze later evenredig onder de handelaars te verdelen.De netto-opbrengst wordt gebruikt als steun voor de behoeftige gezinnen. De benadeelde eigenaars worden na de oorlog op basis van de inventarissen schadeloos gesteld.

Het gouvernement wenst de inventaris van volgende gegevens:

-         de producten waarvan de voorraad ontoereikend is

-         naamlijst van de leveranciers

-         welke vervoermiddelen er worden ingezet en hoe gebeurt de levering aan de handelaars.

Hulpvergoedingen worden bepaald om behoeftige gezinnen te steunen:

45 fr. per week voor het gezinshoofd (is de echtgenoot onder de wapens of geëvacueerd wordt de echtgenote als gezinshoofd beschouwd)

24 fr. voor de echtgenote   15 fr. per gezinslid

Hulporganisaties

Winterhulp

Organiseert tegen betaling en afgifte van rantsoenzegels o.a. soep - en, melkbedelingen evenals goedkope maaltijden.

Winterhulp is ook actief in scholen, haar medewerkers bedelen er soep, melk, fruit, sojabeschuiten, kaas, wortelen, levertraan, vitamines, chocolade en dit gebeurt meestal gratis.

Boerenhulp

Ondervoede kinderen gaan voor enkele maanden naar het platteland, bij  landbouwersgezinnen die vrijwillig hun diensten aanbieden.

Onderhoudsproducten

Zeep

Zeep is vanaf het begin van de bezetting streng gerantsoeneerd dit door het schrijnend te kort aan vetten, het belangrijkste bestanddeel van zeep. De rantsoeneringzeep is van gebrekkige kwaliteit.

Zeep van het edelste veldgewas

Het edelste veldgewas, leerden wij op school, was het vlas. Het schenkt ons een waardevolle vezel om linnen, koorden en gordijnen mee te maken en levert bij het zwingelen veel lemen, een kostbare brandstof in oorlogstijd en later de grondstof voor vezelplaten (leemplaten). Dan mogen wij het zaad niet vergeten, het lijnzaad van oudsher gebruikt om lijnzaadolie uit te persen, uiterst geschikt om zijn darmen te zuiveren om als bruine zeep de vloer te poetsen. Vooral in het milieu van vlaswerkers werd bruine zeep gemaakt van lijnzaad en een winstgevende handel mee opgezet tijdens de oorlog.

“De fabricage is zeer simpel. De zaadjes worden eerst opgewarmd om ze te doen zwellen. Dan worden ze geplet met een pletmachientje die met de hand bediend wordt en gemakkelijk en vlug kan gedemonteerd worden als de controleurs werden gesignaleerd ( de losse stukken werden dan soms in de gracht verborgen). Tijdens het aan de kook brengen wordt een bijtende potas toegevoegd als bindmiddel en een poedertje van de apotheker. Zo verkrijgt men een soort geleiachtige stof, een vloeibare bruine zeep.” (Henri Minne, ex-vlasser)

15-02-2010 om 08:25 geschreven door DP

Waspoeders en schoonmaakgerief

Ook deze zijn van mindere kwaliteit, ze bevatten veel bijtenden stoffen die slecht zijn voor de handen maar ook ongunstig voor de textielwaren.

Borstels waren gemaakt uit takken en allerlei grassoorten die afbraken bij het vegen en dweilen worden vervangen door versleten jutezakken.

Kledij

Ook kledij en schoeisel worden gerantsoeneerd.

In januari 1941 word de eerste kleerkaart ingevoerd in de loop van 1943 een tweede. Iedere kaart bevat een aantal punten.

* de bestemming van deze  bons zou later zou meegedeeld  worden.

Een meisjesmantel 37 punten, een bretelbroekje voor een zuigeling 6 – 7 punten, een tafelkleed 22 punten, een bedlaken 35 punten, een meter stof op 143 cm breedte 16 punten, enz………

Voor speciale kledij moest een afzonderlijke aanvraag gebeuren met de nodige bewijsstukken zoals voor rouw (overlijdensakte), zwangerschap (geneeskundig attest), uitzet (verklaring van de ondertrouw), enz……

Kinderen krijgen 1 paar schoenen per jaar. Volwassenen uitgezonderd bepaalde categorie van werklieden moesten het in principe gans de oorlog met één paar schoenen stellen.

Alles wordt gerecupereerd of herstelt en gedragen tot het geheel versleten is, schoenen worden vervangen door klompen bij gebrek aan leder worden houten blokzolen op de schoenen genageld. Men kon maar een paar schoenen kopen wanneer de aanvrager geen 2 paar schoenen had die nog konden gedragen worden.

Niet alleen de rantsoenering werd vastgelegd, maar ook welke de normale voorraad was voor één persoon:

15-02-2010 om 08:21 geschreven door DP

Verwarming

De verwarming gebeurde met een Leuvense stoof, een Brabantse kachel of een haardvuur.

De kolen werden eerst per maand en later per drie maanden verdeeld.

Het rantsoen was 150 tot 250 kg per 3 maanden voor gezinnen van 1 tot 4 personen, met een vermeerdering van 50 kg per bijkomende groep van 1 tot 4 gezinsleden.

Bij ziekte met koorts krijgt men een extra kolenbon van 50 kg uitgereikt.

Door het gebrek aan steenkool of cokes wordt Slam* of spriet** geleverd, deze zijn eveneens gerantsoeneerd.

Langs de spoorweg kon men dagelijks kinderen en vrouwen zien die sintels (geheel of gedeeltelijk verbrande steenkool) opraapten  Veel bomen moesten er ook aan geloven.

Er wordt veel kou geleden, vooral van kerstdag 1941 tot op 13 maart 1942 is het bibberen, het kwik staat constant onder nul. In januari daalt de temperatuur tot –18°. De openbare gebouwen en lokalen worden niet meer verwarmd. De scholen sturen de kinderen naar huis. Sommige stedelingen zitten weken zonder brandstof, om zich te verwarmen kruipen ze met kleren en al in bed, alles wat kan branden wordt verbrand. * Slam is steenkoolgruis (kolenslib) dat wel vuur geeft maar weinig warmte levert. Het moet vochtig gemaakt worden anders brandt het te vlug op.

** Spriet is een soort fossielhout afkomstig uit de Kempen, het brand langer dan gewoon hout maar niet zo lang als steenkool.

Wie over gas en elektriciteit beschikt wordt gerantsoeneerd.

Verlichting

Niet alle woningen waren aangesloten op elektriciteit of gas. Men moest beroep doen op een kaars want petroleum was schaars. Daarbij moesten ’s avonds en ’s nachts de vensters volledig verduisterd worden.

Vanaf 1943 werd voor de gezinnen die geen elektriciteit hadden de lampolie gerantsoeneerd. Er waren 4 rantsoeneringkaarten:

Tabak

Ook tabak ontsnapt  er niet aan!

Velen kweken zelf tabak of iets dat er op lijkt, als men het maar op kan roken. Door het gebrek aan tabak werd er ook een tabakskaart uit gegeven, dit voor de mannen boven de 17 jaar. In 1943 kregen ze voor 3 zegels 130 gr pijptabak of in evenredigheid sigaretten per maand in 1944 kwam het op de helft. Er werd veel tabak gesmokkeld uit Frankrijk en was op de zwarte markt te bekomen aan woeker prijzen.

Ook niet rokers beschikken over tabakszegels, dit leidt uiteraard tot een nieuwe handel. Een pakje sigaretten kost voor de oorlog 1,8 tot 2 BEF, tijdens de oorlog 4 tot 7 BEF. Tabak kost 10 a 15 BEF per 100 gr dit is het dubbel van vroeger!.

15-02-2010 om 08:10 geschreven door DP

Bier

Bier werd van graan gemaakt en was schaars. Bier kon men vanaf 7 januari 1941 alleen met broodzegels bekomen.

Halve liter bier van  1° =  25 gr brood

                                2° =  50 gr brood

                                4° = 500 gr brood

Dit duurde zo een 3-tal maanden en dan ging men flotjesbier brouwen, misschien wel de voorganger van het hedendaags alcoholvrij bier.

Fietsbanden

De fiets was zo wat het enige vervoermiddel dat ter beschikking was in de oorlogsjaren. Rubber was een belangrijk product voor de bezetter, zo werden de fietsbanden gerantsoeneerd t.t.z. een fietsband mocht maar afgeleverd worden indien het dringend noodzakelijk was. Er werd bepaald wie in aanmerking kwam, o.a.: werknemers, geneesheren, veeartsen, verpleegsters, rijkswachters, douane, enz…

Kon men zijn versleten fietsband niet vervangen dan legde men op de versleten fietsband een andere versleten fietsband. Het was wat harder duwen om zich te verplaatsen, maar men kon opnieuw een tijdje weg.

Auto’s en benzine

Reden er dan geen auto’s?

De bezettende overheid legde beslag op petroleum en benzine, de autobezitter konden moeilijk aan deze grondstoffen geraken en hun gerij moest van groot belang zijn voor de bezetter.

Vrachtwagenchauffeurs lieten hun wagens draaien op gassen. Daarvoor lieten ze de wagen uitrusten met een ketel waarin hout en kolen gestookt werden. En konden ze verder rijden (zeg maar puffen)

Einde van de rantsoenering

Het einde van de oorlog betekent echter niet het einde van de rantsoenering. De situatie zal geleidelijk verbeteren maar het zal nog een aantal jaren duren voor alles weer verkrijgbaar is, pas op het einde van 1948 nemen we afscheid van de zegels!

15-02-2010 om 08:01 geschreven door DP

23-12-2009 om 08:20 geschreven door DP

21-12-2009 om 09:40 geschreven door DP

21-12-2009 om 09:37 geschreven door DP

Standbeeld van de Belgische koning Albert I te Vichy

Van Frans van Gompel uit Bergeijk, Nederland, vroeg me het Volgende;

Als ik in Vichy (Frankrijk) ben valt mij steeds het standbeeld van de Belgische koning Albert I op. Het beeld is meer dan manshoog met een goed gelijkende Albert I die gekleed is in het Belgische legeruniform met helm van WO1. Het beeld met sokkel, met de tekst "Albert, Roi Soldat" wordt goed onderhouden. De kleine vlaggen van België en Frankrijk worden steeds vernieuwd en er staan regelmatig verse bloemen.Ik vraag mij af waarom dit beeld hier in Vichy staat. Wie heeft het geplaatst, Wat was de aanleiding?  Wie kan ons helpen? u kunt mailen naar tfront@live.be

17-11-2009 om 08:36 geschreven door DP

FOR FREEDOM MUSEUM

EEN MUST VOOR IEDEREEN DIE INTERESSE HEEFT IN GESCHIEDENIS!

Het FOR FREEDOM MUSEUM ligt in Ramskapelle, een deelgemeente van Knokke. Het museum is onder gebracht in de gerestaureerde dorpsschool. En vertelt ons het verhaal van  gebeurtenissen uit de Tweede Wereldoorlog. Het prachtige museum is pas enkele maanden open, maar kreeg al bijna 5000 bezoekers over de vloer!

Al jaren bezoek ik her en der musea die de gedachte aan de Eerste en Tweede Wereldoorlog levendig willen houden, maar het FOR FREEDOM MUSEUM is zekere een pracht van een museum. Het verhaal, het decor, de presentatie, het origineel materiaal,….. is allemaal goed doordacht en verzorgd. Eigenlijk was ik daar niet van verwonderd, want al jarenlang ken ik de conservator Freddy Jones, en ken ik zijn manier van werken. Zijn passie, zijn historische kennis,  zijn gedrevenheid vind men terug in dit unieke museum! Dit resultaat vergde jaren werk, jammer dat veel bezoekers dat niet altijd goed beseffen!

Voor meer info:
www.forfreedommuseum.be

Voor reservatie:

15-09-2009 om 08:45 geschreven door DP

AIRBORNE MUSEUM OOSTERBEEK(NL)

4 september 2009 bezocht ik het AIRBORNE MUSEUM te OOSTERBEEK (NL), ik was zeer benieuwd, want toen ik er verleden jaar op bezoek was vernam ik dat het museum vernieuwd zou worden. Dus trok ik  nu vol verwachting het museum binnen! Het museum is nog niet volledig af, maar het was me al vlug duidelijk dat het eindresultaat uitmuntend zal zijn. Vooral DE AIRBORNE EXPERIENCE  met beeld, licht - en geluidseffecten zal veel mensen weten te boeien. Maar de meer historisch geïnteresseerden komen zeker ook aan hun trekken.

Ik zou zeggen breng  een bezoekje aan dit prachtige museum, een beetje geschiedenis kan zo boeiend zijn!

Meer info op: 
WWW.AIRBORNEMUSEUM.NL

15-09-2009 om 08:24 geschreven door DP

DE AIRBORNE WANDELTOCHT TE OOSTERBEEK

Zondag 5 september ’09 namen mijn echtgenote en ik zelf deel aan de Airborne wandeltocht te Oosterbeek. Duizenden wandelaars, ongelooflijk! Aan de meeste huizen wapperden er Pegasusvlaggen, het symbool van de Britse luchtlandingstroepen die hier in september 1944 strijd leverden.  Wij hadden gekozen voor de afstand van 25km, deze mooie wandeling bracht ons onder ander  naar de Airborne – begraafplaats waar 1754 gesneuvelden liggen begraven. We passeerden ook nog de landingsplaatsen waar de Britse zweefvliegtuigen, de Gliders, waren geland. Het was een zeer aangename combinatie van sport en geschiedenis, volgend jaar  zijn we weer van de partij.

15-09-2009 om 08:18 geschreven door DP

INHULDIGING TANK MEMORIAL

Tijdens deze zomer is het wellicht niemand ontgaan dat naast de riolerings- en wegenwerken te Poelkapelle er ook bouwbedrijvigheid geweest is nabij het marktplein op het hoekpunt bij het Guynemermonument: een tankmonument werd opgericht dat alle gesneuvelden uit de tankslagen in de Ieperboog wil herdenken!

Dhr.Chris Lock, Brit, veteraan van het Britse tankcorps en woonachtig te leper is de initiatiefnemer en financierder van het project. Het feit dat de Poelkapelse gemeenschap na WO I heropgebouwd werd omheen de in de grond verzonken tank Mark IV "Damon II", die later ook een ereplaats kreeg op het marktplein, liet een diepe indruk na bij Chris Lock. Aanvullend met de lokale tankgebeurtenissen te Poelkapelle -de bouw van de replica Mark IV- en de vaste wil van de P1917A om Poelkapelle met zijn oorlogsverleden en monumenten opnieuw een vaste plaats in het leperse oorlogstoerisme te geven, werd beslist om het monument naar Poelkapelle te brengen.

Een tankmonument voor de leperboog te Poelkapelle heeft in het huidige overvloedig aanbod binnen het oorlogstoerisme een niet te onderschatten betekenis. Datgene dat de tanks en hun bemanningen hier presteerden dreigt vergeten en geminimaliseerd te worden, terwijl hun aandeel nogal wat levens heeft gespaard en het Britse tankcorps hier in vreselijke omstandigheden de voorbereidingen legden voor wat, enkele maanden later, een groots succes werd rond Cambrai.

Plaatselijk, op de weg naar en in Poelkapelle, werden deze eerste 26-ton zware monsters al of niet met succes ingezet. Voor de leperboog betroffen dit de oostelijke invalswegen naar leper met de Frezenberg en 't Hooge. Maar bovenal bleven twee van deze tanks over in de leperboog: één op het leperse stationsplein, afkomstig van het Langemarkse slagveld en de "Damon II" op het Poelkapelse marktplein. De tank van Poelkapelle overleefde het langst, tot in WO II, toen de invallende Duitsers hem ontmantelden.

Het nieuwe monument wordt ingehuldigd op zaterdag 10 oktober om 14u00. Een bijzondere interesse komt alvast vanuit Groot-Brittannië. Verschillende familieleden van in de Ieperboog gesneuvelde militairen van het tankcorps kondigen hun aanwezigheid aan oa. familie van Capitain Robertson (Victoria Cross) en de dochter van tankcommandant van de Poelkapelse tank! Naast de Inhuldiging worden tijdens dit weekend ook andere activiteiten georganiseerd : een tankbattlefieldtour, een herdenkingsplechtigheid ter ere van de VC's en DCM's en een speciale Last Post ceremonie onder de Menenpoort te leper. Het volledige programma vindt u terug op www.tankmemorial.vpweb.co.uk. De aan Poelkapelle gerelateerde info vindt u op: www.tankmemorial.blogspot. com, http://p1917a.blogspot.com/. Het spreekt voor zich dat de lokale bevolking heel in het bijzonder uitgenodigd wordt naar deze plechtigheid. Velen, toen nog kind, kort na WO I, speelden in de tank en bewaren er de beste herinneringen aan. Maar bovenal het feit dat deze tank, samen met de andere tanks uit de leperboog, bijdroeg aan onze vrede, kan een goede reden zijn om met onze aanwezigheid, dankbaarheid te uiten aan de aanwezige familieleden!

» Info : Dienst Toerisme, Cindy Timperman, Kasteelstraat1,8920Langemark-Poelkapelle,Tel057/49.09.41, toerisme@langemark-poelkapelle.be

Some have asked, Why a Tank Memorial for the Ypres Salient today? I hope the above photographs reveal the answer. These incredibly brave men, have had to wait for far too long for a  Memorial to commemorate and remember their losses and their suffering. This is now about to be put right. Apply the Tank Corps famous epitaph " From mud, through blood to the green fields beyond" and your answer will be revealed!

 The proposed Tank Memorial will commemorate the TANK CORPS, the former HEAVY BRANCH MACHINE GUN CORPS and the joint infantry/tank actions that took place here in the Ypres Salient during the Great War. The Village of Poelkapelle will host the Tank Memorial on behalf of the Ypres Salient and was just one of the many battlefields where infantry battles supported by armour raged during the 3rd Battle of Ypres in 1917.

The Tank Memorial has been privately sponsored with the plot of land being kindly offered on behalf of the Flemish Government in conjunction with the Mayor's Office & kind folk of Langemark-Poelkapelle. The Memorial book of remembrance will list and detail all 242 tank soldiers buried or commemorated in the Ypres Salient. A visitors book will also be permanently displayed at the Memorial. A (to scale) walk on plan of the fighting compartment of a MK 4 tank showing all crew positions will be included in the Memorial Enclosure floor area. The Memorial compound will also contain an information board complete with original photographs. Throughout the summer months, the flags of Belgium and Great Britain will be flown side by side. The Royal Tank Regiment flag will be flown on special dates and at all Ceremonies. 

Please note: The Tank Memorial complete will be constructed of black brick and black cement however, the Memorial enclosure floor will reveal the crew positions and dimensions of a British MK 4 Tank in Brown, Red and Green bricks. The colours applied in the above plan drawings are purely for the architects needs and the official language in this part of Belgium is Dutch.

The proposed Tank Memorial will stand proudly alongside the Guynemer Memorial ( www.acepilots.com/wwi/fr_guynemer.html ) Poelkapelle is Guynemer and Poelkapelle will also be the home of the Tank Memorial for the entire Ypres Salient!

The Tank Memorial will come with a special Inauguration Weekend. THIS IS NOW CONFIRMED AS SATURDAY 10th & Sunday 11th OCTOBER 2009. The main Tank Memorial Inauguration Ceremony will take place on Saturday 10th October 2009 at 2pm.

 TANK MEMORIAL

YPRES SALIENT

"FROM MUD, THROUGH BLOOD TO THE GREEN FIELDS BEYOND"

THIS MEMORIAL COMMEMORATES THE TANK CORPS

AND FORMER HEAVY BRANCH MACHINE GUN CORPS TANK CREWMEN,

WHO FOUGHT AND FELL IN THE YPRES SALIENT DURING THE GREAT WAR.

THEIR ASSAULTS WERE CARRIED OUT IN ATROCIOUS CONDITIONS.

THESE BRAVE MEN FOUGHT AN EQUALLY BRAVE, RESILIENT AND WELL-ENTRENCHED ENEMY

 AS WELL AS THE VERY BATTLEFIELD ITSELF.

ON 9 OCTOBER 1917, EIGHT TANKS DEPLOYED INTO THIS VILLAGE;

ALL EITHER SANK DEEP INTO THE MUD OR WERE DESTROYED

WITH MANY CREWMEN BEING KILLED AND WOUNDED. 

TANK D29 DAMON II SLIPPED INTO A DEEP SHELL CRATER

AND WAS KNOCKED OUT ON THIS CROSS ROADS.

LATER IT WAS PLACED AS A MONUMENT AT THE SITE 

WHERE THIS TANK MEMORIAL STANDS TODAY.

9 OCTOBER 1917 WAS THE LAST ATTEMPT TO DEPLOY TANKS EN MASSE

INTO THE QUAGMIRE OF THE SALIENT.

AS FAR AS THE CREWS WERE CONCERNED, THE BATTLEFIELD HAD ACQUIRED A NEW NAME:

" THE CEMETERY OF THE TANKS "

MUCH OF THE SALIENT WAS CAPTURED DURING THE 3rd BATTLE OF YPRES.

 HOWEVER, THE BRITISH WERE UNABLE TO HOLD THEIR GAIN AND POELCAPELLE 

WOULD CHANGE HANDS SEVERAL TIMES UNTIL IT'S FINAL CAPTURE

BY BELGIAN TROOPS DURING THE ALLIED ADVANCE OF 1918.

    AT THE GOING DOWN OF THE SUN AND IN THE MORNING,

WE WILL REMEMBER THEM.

..............................................................................................

The following report was written by D G Brown of D Battalion Tank Corps immediately after the failed 9th October Poelcapelle assault:

Up on the Poelcapelle - St Julien Road, the tanks that had been knocked out were still there blocking the road. They had to be removed to allow free movement of supplies and perhaps the use of more tanks....

A party under the Chief Engineer of the 1st Tank Brigade began the work at once. It had to be done at night and then under conditions of extreme danger, for the Germans knew perfectly well what was happening and shelled the road ferociously. One by one the wrecked tanks, filled with not only their own dead but with the bodies of infantrymen who when wounded, had crawled in from that tormented street to die, were blown up by heavy charges of gun cotton. Within a week, the ghastly road was clear again, except for the human debris which always accumulated there;

07-09-2009 om 09:34 geschreven door DP

Belangrijke Duitse stellingen uit 1915 - 1917 ontdekt in Zonnebeke.

In de voorbije weken zijn op een private werf in Zonnebeke belangrijke Duitse stellingen uit de Eerste Wereldoorlog blootgelegd. Het gaat om resten van diverse houten constructies uit de periode 1915-1917, waarvan het gebruik eindigde met de Slag van Passendale.

Overblijfselen van voor de allesvernietigende slag van 1917 zijn in Zonnebeke zeldzaam. De opgravingen gebeurden door het Memorial Museum Passchendaele 1917 en de intergemeentelijke archeologische dienst Archeo7.

Bron en foto’s : Het Memorial Museum Passchendaele.

 http://www.passchendaele.be/

Augustus 2009

31-08-2009 om 08:34 geschreven door DP

Herdenkingen voor de Brigade Piron in Frankrijk

In het weekend van 22 en 23 augustus 2009 vonden in Normandië diverse herdenkingen plaats van de gevechten van augustus 1944.

Opnieuw betuigde de regio zo zijn dank aan zijn bevrijders, voor het merendeel Belgen van de Brigade Piron.

Op zaterdag huldigde de stad Merville-Franceville op de voormalige positie van een Duitse kustbatterij het kleine museum van kazemat nr. 4 in. Het is opgedragen aan de soldaten van de beroemde Brigade Piron. Gedurende verschillende maanden hebben vrijwilligers de half bedolven bunker opgekuist, gestut en in een nieuw kleedje gestoken. De vesting beschermde de Duitse artilleristen die de geallieerde troepen met 100 mm obussen bestookten.

De gepassioneerde renovatiegroep stond onder leiding van 1ste soldaat Kris Michiels van het 11de Bataljon Genie. Dankzij zijn privéverzameling kon hij de historische site een uitzonderlijk cachet geven. Verschillende originele uitrustingstukken zijn afkomstig van de zolders van Belgen die in de regio vochten, in de rangen van de Brigade Piron. Uniformen, foto's, persoonlijke documenten en gebruiksvoorwerpen uit het toenmalige militaire leven houden er vandaag de herinnering levend.

's Anderendaags heerste ook in Honfleur een ingetogen en dankbare stemming ter gelegenheid van de 65ste verjaardag van zijn bevrijding. Tientallen Franse, Britse, Canadese maar vooral Belgische oud-strijders waren op de afspraak om elkaar nog eens terug te zien en de plicht van de herinnering aan de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog in eer te houden.

Het Brusselse Koninklijke Legermuseum voerde het defilé van historische voertuigen aan dat de lokale autoriteiten voor de gelegenheid organiseerden. Hun bijdrage bestond uit een AB Daimler Dingo een AB Daimler Armoured Car een Universal Carrier en een Loyd Carrier. Die rups- en wielvoertuigen behoorden eveneens tot de Brigade Piron. Het zijn echte relieken uit de jaren 40-45, want zelfs in hun land van oorsprong - het Verenigd Koninkrijk- zijn ze bijna verdwenen. Militairen en vrijwilligers van het museum gaven ze een langdurige en grondige opknapbeurt.

27-08-2009 om 15:40 geschreven door DP

De modder van de Westhoek

Vertaling van het werk van  MAX DEAUVILLE (Maurice Duwez) “La boue des Flandres”

MAX DEAUVILLE (Maurice Duwez)

BIOGRAFIE Maurice Duwez werd geboren te Elsene op 31 augustus 1881. Zijn vader was een briljant oftalmoloog en werkte samen met burggraaf de Spoelberg de Lovenjoul (bibliofiel van Sand, Balzac, Mérimée,…) wiens arts hij was. Hij had een gelukkige jeugd in een traditioneel burgerlijk milieu van die tijd. Zijn anderhalf jaar oudere broer, Gaëtan Duwez, ging studeren aan de Militaire School. Op z’n zestiende begint Maurice Duwez zijn medicijnenstudie aan de Leuvense Universiteit, samen met een jeugdvriend met wie hij de “Cercle d’Art” opricht. Burggraaf de Spoelbergh bij wie hij na de dood van zijn vader in 1901secretaris wordt, introduceert hem in de literaire kringen (La Revue Générale, Brussel) en bij de Parijse uitgever Gaston Calman-Levy. Als beginnend huisarts begint Max Deauville ook te schrijven en in 1907 publiceert hij zijn eerste roman, “La Fausse Route”. Voor de oorlog verschijnen van hem bij Calman-Levy te Parijs nog “Le Fils de ma Femme” in 1909, “L’amour dans les Ruines” het jaar daarna en “Le Métier d’Homme” in 1914. Voor de oorlog had Max Deauville ook bijdragen geleverd voor een aantal literaire tijdschriften: La Revue Générale, Le Mercure de France, Le Thyrre. In 1914 meldt hij zich als vrijwilliger bij de Burgerwacht. Hij neemt deel aan de terugtrekking van het Belgisch leger aan het front in Diksmuide. Na de gevechten bij Steenstrate in april-mei 1915 is hij aangetast door ‘loopgravenkoorts’. Hij verlaat het regiment grenadiers in februari 1916, hij is gifgasslachtoffer en wordt arts aan het Hôpital de Saint Lunaire in Bretagne. In juni 1917 keert hij terug naar het front en op 22 oktober wordt hij ingedeeld bij de ballonvaarders. Hij neemt deel aan het overwinningsoffensief en de bezetting van Duitsland en wordt in december 1918 gedemobiliseerd. Hij kreeg verscheidene eervolle vermeldingen en vele militaire eretekens waaronder het oorlogskruis met twee palmen. Zijn verhalen over de Grote Oorlog verschijnen in “Jusqu’à l’Yser” dat al in 1917 gepubliceerd werd en in “La boue des Flandres” met een eerste editie in 1922. Zoals alle oorlogsvrijwilligers leed Max Deauville onder het onbegrip van al diegenen die onder de Duitse bezetting gebleven waren of die het land verlaten hadden. De oorlog inspireerde hem eerst stoïcijnse gelatenheid, later ontgoocheling, vergiftigd door de speciale sfeer die na de oorlog in bepaalde kringen heerste. Hij heeft deze atmosfeer schitterend beschreven in “Jonas” (dat als toneelstuk werd opgevoerd) en in “Dernières Fumées”.Na de oorlog gaat hij in de Esplanadestraat in Elsene wonen, met zijn moeder, zijn echtgenote en hun zoon die geboren werd in het hospitaal l’Océan in De Panne op 18 augustus 1915, na de slag aan de IJzer, waarnaar hij genoemd werd. Maurice Duwez hield praktijk in zijn In juni 1917 keert hij terug naar het front en op 22 oktober wordt hij ingedeeld bij de ballonvaarders. Hij neemt deel aan het overwinningsoffensief en de bezetting van Duitsland en wordt in december 1918 gedemobiliseerd. Hij kreeg verscheidene eervolle vermeldingen en vele militaire eretekens waaronder het oorlogskruis met twee palmen. Zijn verhalen over de Grote Oorlog verschijnen in “Jusqu’à l’Yser” dat al in 1917 gepubliceerd werd en in “La boue des Flandres” met een eerste editie in 1922. Zoals alle oorlogsvrijwilligers leed Max Deauville onder het onbegrip van al diegenen die onder de Duitse bezetting gebleven waren of die het land verlaten hadden. De oorlog inspireerde hem eerst stoïcijnse gelatenheid, later ontgoocheling, vergiftigd door de speciale sfeer die na de oorlog in bepaalde kringen heerste. Hij heeft deze atmosfeer schitterend beschreven in “Jonas” (dat als toneelstuk werd opgevoerd) en in “Dernières Fumées”.Na de oorlog gaat hij in de Esplanadestraat in Elsene wonen, met zijn moeder, zijn echtgenote en hun zoon die geboren werd in het hospitaal l’Océan in De Panne op 18 augustus 1915, na de slag aan de IJzer, waarnaar hij genoemd werd. Maurice Duwez hield praktijk in zijn privéwoning. Verder was hij controlearts voor de Algemenen Verzekeringen en werd hij benoemd aan het ziekenhuis van Elsene. Hij bleef de geneeskunde beoefenen tot aan zijn pensioen en sluit zijn privépraktijk in 1946; dan nemen hij en zijn vrouw hun intrek in een appartement in de Ridderstraat te Elsene. Hij is altijd een erg sociale arts geweest, met hart voor de minderbedeelden; toch zijn er maar twee boeken waarin hij het heeft over zijn praktijk: “Fourrière” en “La Soledad”. In november 1926 mislukt een afscheidingspoging in Catalonië. De leiders die naar Frankrijk gevlucht waren, worden berecht in Parijs en naar België uitgewezen. Max Deauville ontfermt zich over hen.

Ze gaan in Brussel wonen, waar de dichter Ventura Gassol een goeie vriend wordt van Max Deauville. Fransescos Macia, leider van de eerste opstand, wordt in 1932 benoemd tot voorzitter van de “Generaliteit van Catalonië” en op 12 april 1931 roept hij de onafhankelijke Republiek Catalonië uit. In juni 1931 ontvangt hij Max Deauville en samen maken ze een rondreis door Catalonië. Het verhaal van deze reis wordt gepubliceerd in “Notes sur la Catalogne” (september 1931). Op het internationaal congres van Zürich in 1947, trekt Max Deauville energiek van leer tegen de Duitse misdaden en de vroegtijdige heroprichting van de Duitse Pen Club. Hoewel hij een “zachtaardig, beschaafd, vriendelijk en beminnelijk man” was, vond hij het zijn plicht zijn spreekwoordelijke gereserveerdheid te laten varen.
Na het ontslag van Louis Piérard in 1948, wordt Max Deauville benoemd tot voorzitter van de Franstalige sectie van de Pen Club. In 1956, tijdens het XXVIIIe congres in Londen, neemt Max Deauville ontslag en wordt de derde Franstalige Belgische equipe voorgezeten door Robert Goffin. Hij overlijdt te Elsene op 1 februari 1966.

Vertaler

Luk VERLONJE Oostende, 1952. Licentiaat vertaler. Doceert Taalbeheersing Nederlands, Encyclopedie van het vertalen en Vertalen Frans-Nederlands aan het Hoger Instituut voor Vertalers en Tolken van de Hogeschool Antwerpen. Hij is er verder hoofd van de vakgroep Nederlands en voorzitter van de Onderwijscommissie. Vertaalde o.m. Jean Stengers, De Koningen der Belgen. Macht en invloed. Van 1831 tot nu; Christine de Groote, Van Eden tot vandaag. De geschiedenis van de tuin; Gaston Compère e.a., Een naïeve kijk op België.

Inleider

Piet CHIELENS (1956) is geboren en woont in Reningelst (in de Westhoek van Vlaanderen) waar hij opgroeide met de verhalen en de graven van de Grote Oorlog. Hij studeerde economische wetenschappen en communicatiewetenschappen aan de K.U.Leuven. Hij is coördinator van het In Flanders Fields Museum te Ieper (sinds 1996) en was vijftien jaar artistiek directeur van Vredesconcerten Passendale (1992-2007). De Vredesconcerten creëerden meer dan 20 avondvullende producties met de Eerste Wereldoorlog als inspiratie. Enkele ervan kenden maar een paar voorstellingen, anderen staan na jaren nog af en toe op binnen- of buitenlandse podia.
Het In Flanders Fields Museum werd in 2000 onderscheiden met de belangrijke Museumprijs van de Raad van Europa. Piet Chielens is inhoudelijk verantwoordelijke voor beide instellingen en werkt mee aan hun talrijke publicaties (CD’s, gidsen, catalogi, boeken).

Uittreksels

De grond ligt vet. Waar het gras kaalt, vormen zich in de modder plassen die grijs weerspiegelen in de zwarte nacht. Het is drukkend warm. In de vochtige zoelte hangt mist. Aan de hemel schuiven traag de dikke
wolken. De ronde maan plengt haar zilveren tranen in de duisternis. De verhakkelde takken en de piekerige vederbos van de bomen doemen op uit de chaos.

De soepcorvee komt traag op gang, allemaal achter elkaar aan. Er fluiten kogels in het rond. Op de rug van de mannen stuitert het vilt van de aluminium drinkbussen tegen elkaar. De laarzen zinken in de modder en worden er met een klokkend geluid weer uitgetrokken.

Soepcorvee, De modder van de Westhoek, p. 21.

Overdag blijven de mannen binnen en slapen. Het platteland ligt er verlaten bij, af en toe komt een herder langs gewandeld met enkele koeien. Ze loeien en briesen en reikhalzen naar lichte horizonten. Een soldaat komt voorbij met een emmer. Een andere slentert wat rond, de handen in de zakken. Rond de hutten is de grond bezaaid met conservenblikjes. Dit houten dorp ademt nostalgie, als een verlaten tentoonstelling.

De zon schijnt nu, een deugddoende herfstzon die de vochtige
lucht zo tegen de middag wat verwarmd krijgt. De blaadjes aan de bomen zijn geel, andere verzinken in de bruine grond. In de verte buldert het kanon. Dichterbij vuurt een batterij snelle salvo’s. De wegen zijn verlaten. Er rijdt een fietser weg, alleen. De rijkswachter die de wacht houdt, verdoet zijn tijd met in de lucht te staren...