In de jaren 50 kreeg mama op haar verjaardag een wonder der techniek van opa uit Barchem: een electrisch mes. Nu zie je ze geloof ik niet meer. Ik zie nog voor me hoe ze hem gelijk uitprobeerde ...met brood...met vlees...zelfs de hammen uit de "wimme", de naegelholt, werden ermee "klein menneken" gemaakt. "Het soest d'r deur", zei mama trots. Opa uit Barchem kreeg nl AOW. Hij vond dat een reden om al zijn kinderen op hun verjaardag zo'n vernuftig ding te geven. Opa was eigenlijk een soort uitvinder. Hij had in de schuur een speciale werkplaats, zijn heiligdom, waar hij op electra gebied het één en ander ontwikkelde. Hij had als eerste een radio in de Achterhoek, maar dan wel één die hij zelf gebouwd had. Ook legde hij zelf electra aan. Bij ons op "De Boomgaard" weet ik dat hij daar in de wc op de deel ook het licht heeft aangelegd. Eigenlijk was opa geen boer, maar wat deed je in die tijd. Hij trouwde met Dina Jansen, een boerendochter. Hij trouwde er bij in. Ja...en kreeg met haar 10 kinderen. Toen Herman naar Amerika ging moet oom Bram nog een peuter zijn geweest. Door de AOW is er voor de ouderen in die tijd veel veranderd. Ouders waren niet meer afhankelijk van hun kinderen. Opa had niet veel nodig, want hij woonde bij ome Jan en tante Jantje en werkte op zijn manier nog mee. Hij droeg wanneer hij uit ging altijd het pak van Hendrik Jan, donkergrijs met een heel vaag streepje. Hij werd ouder en toen hij geen werk meer kon doen ging hij manden vlechten, want boeren waren vroeger en nu nog...van vele markten thuis! Toch is techniek altijd het belangrijkste voor hem geweest. Toen dan het electrische mes in de handel kwam was dit hèt uitgelezen cadeau van opa voor zijn kinderen.
foto: opa Eggink, hier bijna 95 jaar, heeft lang van zijn AOW kunnen genieten.
Dàt is al een oudje", zei de oude dokter Lulofs terwijl hij naar de schrijfmachine van vader Hendrik Jan wees. Hij kwam assisteren toen Diny geboren werd op "De Haar". Het was 12 april 1945. Vorden was op 1 april net bevrijd door de Canadezen. Op de oude schrijfmachine, een echte Oliver Typewriter, staat het jaartal 1906. Vader Hendrik Jan had hem indertijd, omdat hij de administratie voor zijn zagerij bij moest houden, tweedehands gekocht. Nu staat hij bij ons te pronken. Het is één van de weinige dingen waar ik aan gehecht ben. Toen vader Hendrik Jan overleden was werd de typemachine aan opa Eggink uitgeleend, want opa schreef veel brieven. Vaak schreef hij politici, dominees of pastoors en verder aan iedereen waarmee hij van gedachten wilde wisselen. Door veel te lezen had opa zich erg goed ontwikkeld. Je moest wel behoorlijk op de toetsen hameren om de letters goed op papier te krijgen. Later ging opa weer met de hand schrijven en kwam de schrijfmachine weer bij ons terug. Toen opa uiteindelijk in 1974 door ouderdom aan z'n einde was, kwamen alle kinderen nog bij hem in het huis op de heuvel,het huis waar hij de laatste jaren woonde met ome Jan en tante Jantje: Boschheuvel. Ze namen afscheid. Opa zat nog even op met een sigaartje dat hij graag rookte. Toen legde hij het laatste eindje op de kachel en ging naar bed. Die nacht is hij overleden, 93 jaar oud, een bijzonder mens. Ze vonden een sigarendoosje met wat foto's, een boekje en een briefje dat hij al jaren daarvoor geschreven had. Hij stelde voor om hem, indien mogelijk, te begraven in een zo eenvoudig mogelijke vurenhouten kist. Verder moest iedereen met de begrafenis maar een bloem in 't knoopsgat doen. Er was een ontroerende afscheidsdienst geleid door een vriendin, ds Barnard die in Barchem stond. Ook oom Herman was ervoor overgekomen uit de USA. Nee...dat met die bloem is niks geworden....ach die opa........! Toen pas hoorde ik over het dagboekje van opa dat hij bijgehouden had tijdens zijn reis en verblijf bij Herman in de USA in 1932. Ik heb het later mogen lenen en nu heb ik het dan weer van ome Jan gekregen en is me net zo dierbaar als de Oliver. Dat zo'n oud beestje nog wat waard zou zijn viel tegen, toen ik hem op een taxatiedag hier in Emmen liet taxeren: 50 tot 100. Maar de emotionele waarde is niet weer te geven.[/
De Achterhoekse dichter Staring schreef eens het gedicht: De Hoofdige (koppige) Boer, dat zo begint: "Elk weet,waar 't Almensch kerkje staat en kent de laan die derwaart gaat...." Voor wie dat niets zegt: Vroeger moesten sommige mensen van het dorp Almen om naar de kerk te gaan door de beek waden. Op een bepaald moment werd er een brug gebouwd, maar de boer die altijd met z'n laarzen door de voorde in de beek had gewaad, vond dat helemaal niks. Hij bleef de voorde gebruiken. Onze ome Gert Voortman noemden we stiekem ook wel: de hoofdige boer. Ome Gert was getrouwd met Hanna, één van de zussen van vader Hendrik Jan. Hij had in mijn ogen een prachtige boerderij op een nog mooiere plek! En hij had veel koeien. Nu bestaat er ook zoiets als een Landbouwschap die vanwege de gezondheid van mens en dier regels heeft ingesteld. Daarom moesten alle koeien ingeënt worden. En dat...... liet ome Gert Voortman zich niet opleggen. Na verschillende waarschuwingen werd zijn melkvee weggehaald en gewoon uitbetaald. Hij wilde het "bloedgeld" niet hebben. Nee, het ging hem om het PRINCIPE. Ze kochten nieuw vee. Toen werd na verloop van tijd de tweede kudde koeien ook opgehaald. Hij heeft de tv gehaald. In een actualiteitenprogramma mocht hij zijn woordje doen. Ook tante Hanna en Gerts zus Bertha waren in de studio. Telkens wanneer Gert zijn stelling onder woorden bracht knikten de twee tegelijk ter instemming. Zolang hij leefde is ome Gert aan het procederen geweest om zijn recht te krijgen en wilde ook zijn zoon opleggen om hiermee door te gaan. Die wilde dat niet. Dat zorgde vervolgens voor veel onenigheid. Nee ome Gert gaf niet toe, nee nooit!! Hij moet wel een nazaat zijn van die hoofdige boer van dichter Staring. In Almen is nu een hotel/restaurant "De Hoofdige Boer" (zie foto) en.... je kunt er ook lekker thee drinken in hun sfeervolle theetuin! [b]Wanneer we er eens zijn of langs rijden, kan het niet anders of ik moet éééven aan onze eigen hoofdige boer ome Gerrit Voortman denken!
Geïnteresseerd in dierenportretten, kinderprentenboekjes of puur natuur? Welkom op www.hettysite.nl
In Barchem was het altijd volle bak wanneer we er kwamen, want meestal was er iets te vieren. Of opoe en opa waren zoveel jaar getrouwd òf ze waren jarig. En behalve de Amerikaanse tak was iedereen er. We hebben wat een verstoppertje gespeeld en zijn heel wat keren vanuit de hilde op de deel naar beneden in een stapel hooi gesprongen. Eefje van tante Dika, Wim van "Top", Herman uit de Steeg en ik waren even oud. Maar er waren nog veel meer liefhebbers, want bij Tante Heintje in De Steeg waren ze al met 10 kinderen. Eerst kregen ze daar 3 meisjes, daarna 6 jongens en uiteindelijk nog Nelly, het nakomertje. En wanneer iemand zei: "Tien kinder Hentje...wat zu'j 'et druk hebb'n". Dan zei ze steeds: "Oo...., maor ik heb ze niet alle 10 geliek gekrege"! Het accent van de Steeg had ze ook overgenomen. De oudsten, Josien, Coby en Diny, hielpen steeds met de jongeren. Voor ik later naar Hattem vertrok om voor de klas te staan ben ik een dag bij hun geweest en dat was hééél gezellig. Herman heeft later de boerderij in De Steeg voortgezet. Nadat oom Koos overleden is bleef tante Heintje een poos alleen...ze had haar Koos op z'n sterfbed beloofd niet weer te trouwen. Maar ze kon slecht tegen alleen zijn en in ome Gert vond ze een fijne nieuwe levenspartner. Hij had zelf geen kinderen, maar sloot alle 10 van Heintje in z'n hart. Ze zijn nog wel 20 jaar samen geweest tot hij ook overleed. Tante Heintje bleef altijd opgewekt. Toen in 1996 Oom Herman met Harold naar Nederland kwam, maakten ze van de verjaardag van tante Jo op 19 april een soort familie reünie in de Wildenborchse Kapel. Het was de eerste keer dat ik neef Harold zag... en het was net of het een oudere broer van me is. Hiermee werd ook het contact met de neven en nichten daar weer hernieuwd. En wie zie ik daar hand in hand met haar nieuwe vriend lopen: tante Heintje. Ze woonde al in het Zorgcentrum in Gorssel net als tante Hanna. En daar woonde ook een neef...ook een Hendrik Jan. Ze hebben een hele goede tijd gehad daar met kamers naast elkaar. Tot ook deze vriend overleed. Toen we haar een poos terug opzochten was ze 96. Ze doet nog overal aan mee en staat heel positief in het leven. Ze heeft zelfs nieuwe meubeltjes gekocht, want zei ze: "Ik wil nog graag 100 worden"!
Het tiental, helaas zonder tante Heintje, die toen ziek was. Rechts de aangetrouwden. Dit is 1965. Oom Herman en tante Netty uit de USA waren op bezoek en zitten naast opa Eggink.
Mama zei vroeger wel eens: "Ie'j liekt ok op oew tante Mies". Op m'n vader Hendrik Jan dat wist ik wel, maar tante Mies.... Zelf heb ik me afgevraagd hoe ze daar nou toch bij kwam. Ze zei het meestal op een moment dat ik wat nonchalant overkwam, steeds kapotte knieën had, bomen beklom of op een koe ging zitten, waar ik natuurlijk binnen de kortste keren weer af viel. Ook mijn huishoudelijke kant is niet erg sterk ontwikkeld. Op een gegeven moment hoorde ik de Amsterdamse vrienden Cor en Jos in Barchem over hun bezoekje aan oom Gijs en tante Mies praten. Die woonden in de bossen bij De Steeg, waar oom Gijs jachtopziener was. Jos vertelde dat Mies een lek afwasteiltje had en toen ze een half jaar later weer terug kwamen dat ze nog hetzelfde lekke afwasteiltje gebruikte. Kon Mies niet veel schelen! Dat de kinderen hen gewoon Gijs en Mies noemden in plaats van pappa en mamma was ook iets wat de familie wel apart vond, maar ja ...Mies hè! Tante Mies ging ook met haar jongens Harry en Peder in Barchem kamperen. Oom Gijs kon op zijn manier nooit weg bij zijn wild. Juist wanneer hij weg was gebeurde er altijd wat. Net of de stropers hem zagen weggaan. Die naam Peder had nogal wat voeten in aarde, want die naam wilden ze bij de Burgerlijke Stand niet accepteren. Die naam kenden ze niet. Maar oom Gijs was die naam tegengekomen in een Zweeds of Noors boek en hij vond hem mooi voor hun zoon. Ik weet niet of hij met dat boek naar het gemeentehuis is geweest, maar de naam Peder bleef. Alleen hebben ze hem niet lang zo genoemd. Ik weet niet beter dan dat ze hem altijd Peeuw hebben genoemd. Ze kregen ook nog een 3e zoontje, maar Siefertje is maar een paar jaar geworden. Hij is vrij onverwacht overleden. Ik dacht aan hersenvliesontsteking. Ik weet nog dat pa en mama naar de begrafenis gingen. Mies was een vrolijk typje, eigenlijk net als al die ooms en tantes, altijd opgeruimd. Ze is toch vrij jong, midden 50 nog, overleden aan kanker. Ook nu gingen pa en mama naar de crematie. Dat was voor hen de eerste keer dat ze dat meemaakten. Ze vonden het helemaal niks...zo kil. Toen ze weer op de terugweg wilden gaan en ze bij het hek van het crematorium waren, kwam er ineens flink rook uit de schoorsteen, waarop één van de tantes opmerkte: "Daor geet Mies"! Nee cremeren was er bij pa en mama niet bij. Toen Wim eens opperde dat hij dat afscheid op het kerkhof altijd zo erg vond en dat wat hem betrof als hij dood ging het afscheid net zo goed beperkt kon blijven tot de rouwdienst, schoot mama even uit haar slof: "Ik hoppe toch dat jullie mien wel helemaole weg zult brengen". En dat heeft Wim haar beloofd![/b]
De administratie op "De Boomgaard" was een regelmatig terugkerende klus. Uiteindelijk ging het hele zaakje wel naar het boekhoudbureau, maar je moet in- en uitgaven natuurlijk wel bijhouden. Nou.... dat gebeurde aan het door ome Hendrik, de meubelmaker, getimmerde eikenhouten bureau. De rimpels in pa's voorhoofd waren dan erg diep. Hij keek er heel ernstig bij en likte voor hij schreef altijd even aan zijn potlood. Gekke gewoonte. Telkens kwam er dan zo'n kuchje en: "Coba, ik bunne 400 gulden kwiet. De boel klopt niet. Dat mot gewoon in de huushollinge op egaon wean". Mama stond vaak in de deuropening om adviezen te geven òf tegengas. Want pa was altijd geld kwijt. Z'n kasgeld klopte meestal niet. En dat zou dan in de huishouding zijn gaan zitten. Maar mama wist zeker dat dat niet kon en zij ging de uitgaven die er geweest waren op bedrijfsgebied allemaal na. "He'j de smid soms al betaald" of "He'j dat geld van dee pinke al ehad". Nee ze wist zeker dat haar huishouding het verschil niet had veroorzaakt. Uiteindelijk kwamen ze er altijd uit. Mama was een echte boerin. Ze leefde helemaal mee. De varkens voeren en de kalveren wetteren (melk geven... dank je Mark) was haar taak en dat deed ze met liefde. Wanneer er een koe moest kalven leefde ze zo met die koe mee dat ze er bijna handenwringend voor liep en maar op en neer van de keuken naar de stal. "t Arme beest, Hein is 't kalf d'r al, Hein mo'j warm en kold water hemm'n. Hein za'k een betje zolt brengen" (wanneer het kalfje wat slapjes leek). En wanneer het wat lang duurde: "Za'k Lettink mor belln". In "Boer zoekt Vrouw" was een vrouw uit de stad te gast op een varkensboerderij bij boer Gerard. Toen ze de varkens hoorde schreeuwen was ze zó geschrokken. Ze moet haast gedacht hebben dat ze vermoord werden, want zo'n geluid komt er wel uit wanneer ze gevoerd worden. Als ik terugdenk...zie ik ze weer al schreeuwend boven het schot uit kijken met hun slimme oogjes. Ja...nu weet ze ook waar de uitdrukking: hij schreeuwt als een mager varken ..vandaan komt. Het bureau staat nog steeds op dezelfde plek... nu bij Johan en Joke, maar ik zie geen potloodje meer liggen. Alles gaat volgens mij in de computer die in opa's kamer staat. Die kamer waar opa en opoe vroeger sliepen is nu het hart van het bedrijf. Het gaatje van de punaise, waarmee het prentje van opa met de tekst: "My times are in Your hand" vastgeprikt was, is nog te zien![/b]
Het gezin Bijenhof op "De Haar" Van l. naar r.zittend Hermien, Coba en Rika Wim naast opoe.- ik gok op 1933-
[b]Toen de oorlog voorbij was ging alles weer zijn gangetje. Sjoerd Aartsen werd als kleermaker, vanwege zijn speciale stoffen, zoals reeds gememoreerd nationaal bekend. Hermien:"Ik heb hier een kast vol met bekers en medailles die Sjoerd allemaal tijdens wedstrijden gewonnen heeft. Op die foto daar krijgt Sjoerd een beker overhandigd die hij zojuist heeft gewonnen. En wat zo leuk is, het kostuum dat Sjoerd daar aan heeft, is al wel 35 jaar oud. Het wordt nu gedragen door Niels Vogtländer, één van mijn kleinzonen. Sjoerd maakte kostuums voor professoren, doktoren en allerlei deftige namen. Toen tijdens de begrafenissen van prinses Juliana en prins Bernhard de namen van de aanwezigen werden voorgelezen, heb ik heel wat keren tegen mezelf gezegd, die en die ken ik. Die hebben in het verleden ooit al eens bij Sjoerd een pak laten maken. Ja ik mis Sjoerd nog elke dag, maar als ik dood ga zie ik hem gelukkig weer", zo zegt Hermien berustend. "Toch vind ik het fijn dat ik er 's morgens nog ben en kan genieten van mijn ontbijt: zwarte koffie en roggebrood en boter. Heerlijk", zo zegt de krasse 87-jarige die benieuwd is of er op 5 mei nog Canadezen in Vorden komen die ooit in huize Aartsen te gast zijn geweest.[/b]
Geïnteresseerd in dierenportretten of/en dierenprentenboekjes? Neem eens een kijkje op www.hettysite.nl
In 1998 trouwde Gerhard en tante Hermien (rechts) was er bij.
Sjoerd kwam in de loop van 1940 weer naar Vorden en pakte hij hier de draad weer op: kleermaker. In die oorlogsjaren hebben we hier heel wat bombardementen meegemaakt", zo vertelt Hermien Aartsen. En alsof het de gewoonste zaak van de wereld was, huize Aartsen bleek in de oorlogsjaren een "walhalla" voor de onderduikers. "Er hebben bij ons inderdaad tientallen Nederlanders ondergedoken gezeten. Die sliepen en aten hier. Wij hadden altijd genoeg te eten, mijn ouders hadden immers een boerderij. Mijn man was altijd bezig andere mensen te helpen. Onder de onderduikers was ook dominee Slomp, beter bekend als "Frits de Zwerver".
We zijn nooit bang geweest dat "ze" de onderduikers zouden ontdekken. Ik herinner mij nog dat wij hier een Franse officier een poos onderdak hebben verleend. Die hadden ze in Dachau alle nagels van de vingers getrokken, verschrikkelijk! Toen we bevrijd waren hebben we ook een paar weken Canadezen in huis gehad. Die hebben toen wel een week gevochten om over de IJssel te komen. Gebakken aardappels en verse melk, dat was hun lievelingskostje. Van één van hen kreeg ik een schoenborstel cadeau, die gebruik ik nog altijd. Ook hadden wij een Canadese verzorger in huis. Ik weet niet precies meer hoe hij heette, een heel aardige man. Toen hij wegging gaf hij mij dit boekje met versjes "Hyms for Canadian Forces". "Ik heb het van mijn moeder gekregen en jij bent hier in Nederland mijn moeder geweest en daarom geef ik het jou", zo zei de Canadees. Lief hè", zo blikt Hermien Aartsen terug. "Zo rond de bevrijding ben ik een keer heel boos op Sjoerd geweest. We kregen een seintje dat er bij een boer in het Galgengoor op zolder 30 Duitse militairen zaten die zich over wilden geven. Sjoerd en Gerrit Broekgaarden er direct op af. Naar beneden komen zeiden ze tegen die Duitsers. En ze kwamen naar beneden met het geweer in de hand die ze meteen afgaven. Wat was ik kwaad, die Duitsers hadden Sjoerd en Gerrit wel dood kunnen schieten", zo zegt Hermien.
Hermien Aartsen is één van de Nederlanders die zich de oorlog en de bevrijding nog goed voor de geest kunnen halen. Ze vertelt over haar man Sjoerd met wie ze zoveel fijne jaren heeft gehad, over haar vier kinderen en 10 klein- en 5 achterkleinkinderen. Voor hen schreef zij een boekje over haar leven getiteld "Herinneringen van Hermien Aartsen".
Ze vertelt hoe verdrietig ze was en soms nog is over het verlies van een zoontje en dochtertje. "Och weet je, als ik verdrietig ben ga ik schilderen, hier aan de werktafel bij het raam". Aan de muur hangen enkele door haar gemaakte schilderijen, met name winterlandschappen. "Sjoerd en ik gingen in de winter nog wel eens skiën", zo legt ze uit. "Op dit schilderij staat de boerderij "De Haar". De boerderij dateert uit 1803, daar ben ik geboren". Sjoerd en Hermien waren tot over de oren verliefd op elkaar. "Dat is ons hele leven zo gebleven. Toen hij me leerde kennen, werkte ik aan de Ruurlose weg bij dokter Servaas. Ik was toen 14 jaar, dus nog erg jong.
Toen Sjoerd mijn leeftijd hoorde (hij was 9 jaar ouder) zei hij, dan wacht ik nog wel een paar jaar. Toen ik 17 was kregen we verkering. Op 18 augustus 1939 zijn we getrouwd, een stralende dag. Zien we er niet erg gelukkig uit", zo zegt Hermien terwijl ze mij de trouwfoto laat zien! Niets teveel gezegd...een prachtig paar! "Een paar dagen later kwam politieagent Kamphuis bij ons aan de deur met een oproep voor Sjoerd. Hij moest in militaire dienst. Het voelde als een steek door ons beider harten. In militaire dienst, wanneer zou hij terugkomen? Allemaal vragen. Agent Kamphuis vertelde nog dat hij de oproep al een paar dagen geleden had ontvangen, maar dat hij gewacht had met afgeven tot na onze trouwdag. Tien dagen later vertrok Sjoerd al. Bij het afscheid gaf hij mij het volgende gedicht:
"Bemoediging" "Een mensch lijdt dikwijls 't meest, Door 't lijden dat hij vreest. Doch dat nooit op zal dagen. Zo heeft hij meer te dragen, Dan God te dragen geeft.
Het leed dat is drukt niet zo zwaar, Als vrees voor allerlei gevaar. En komt het eens in huis, Dan helpt God altijd weer En geeft Hij kracht naar kruis"
Sjoerd vertrok in eerste instantie naar Breda, vandaar uit naar verschillende plekken in Nederland. Intussen was de oorlog uitgebroken. Sjoerd zou in Amsterdam zijn, kleren maken voor de militairen. Ik hoorde niets van hem. Ik wist niet eens of hij nog leefde. Ik besloot om hem te gaan zoeken. Heb ik ook gedaan. Samen met een schoonzus en twee ooms Bijenhof. We zijn vanuit Vorden met de auto vertrokken, dwars door de Duitse linies, op weg naar het RAI gebouw in Amsterdam. Plotseling ontmoette ik Sjoerd daar, we vielen elkaar in de armen, zeer emotioneel. Ook de beide ooms konden hun ogen niet droog houden".
Artikel in Contact mei 2005- een maand voor haar overlijden
Tante Hermien en oom Sjoerd op hun 25-jarige trouwdag.
Een maand voor tante Hermien in 2005 overleed haalde ze nog de krant in Vorden. Het was toen 60 jaar na de Bevrijding!
Hermien Aartsen ( 87):"Toen Otto Frank bij ons in de kleermakerij kwam, hoopte hij dat dochter Anne nog zou leven"!
"Het was een paar maanden na de oorlog. Op een gegeven moment kwam er een vertegenwoordiger bij ons thuis aan de Stationsstraat. Je weet misschien nog wel dat mijn man Sjoerd daar vroeger een kleermakerij had. De kleermaker Sjoerd was in heel Naderland bekend vanwege de prachtige pakken die hij maakte. Kostuums op maat, gemaakt van een speciale Engelse stof. "Ik heb iemand bij me, mag die ook binnenkomen, hij zit nog in de auto", zo vroeg de vertegenwoordiger. Prima hoor, zo zei ik. De man kwam binnen, bleek de baas van die bewuste vertegenwoordiger te zijn. Keurig in het pak, maar wat zag hij er slecht en oud uit. Hij stelde zich voor: "Ik heet Otto Frank, van beroep zijdehandelaar in Amsterdam". Terwijl hij genoot van een kop warme chocolademelk met veel suiker en koek (dat vond hij lekker), vertelde hij dat zijn vrouw in Dachau om het leven was gekomen. "Ik hoop dat mijn dochters nog in leven zijn", zo voegde hij er aan toe. Eén van zijn dochters was Anne ( van het dagboek). Een paar maanden later werd bekend dat beide dochters van Otto Frank al een poos eerder, eveneens in een Duits kamp aan dysenterie waren overleden. Toen het boek van Anne verscheen heb ik het meteen gekocht". Mevrouw Hermien Aartsen- Bijenhof vertelt het verhaal over Otto Frank alsof hij nog op de dag van gisteren de kleermakerij aan de Stationsweg was binnen gestapt.[/b]
Vanmorgen belde Gerke. Maandag had ik haar een mail gestuurd omdat ik haar telefonisch niet kon bereiken, om haar te feliciteren met haar 65e verjaardag. Ze krijgt nu ook haar AOW. Ik moet er nog een half jaar op wachten. Toen opa Bijenhof, ons beider opa, in begin jaren 50 voor het eerst "van vadertje Drees trok" ,zoals dat toen in de volksmond genoemd werd, was hij daar zó blij mee. Sinds die tijd heeft hij bij de verkiezingen altijd op Drees gestemd en volgens mij na die tijd verder ook P vd A. Nu waren de ouderen niet meer afhankelijk van hun kinderen. Het was de tijd van de eerste bejaardencentra. Er waren er heel wat die met 65 jaar in zo'n bejaardencentrum gingen wonen. Het idee alleen al. Nee Gerke daar zijn wij nog lang niet aan toe, wat jij?! Gerke vertelde dat hun jongste kleinzoon Joppe met broertje Diederik bij hun gelogeerd had en dat dat zo'n woelwater is dat je met z'n tweeën moet zijn om hem een schone luier te geven. Verder raadde ze me aan om ook te gaan Nordic Walken! Dat doet zij met Wim elke vrijdagmiddag! Ze wandelt graag èn het is goed voor de conditie. Haar Wim hoort bij de fanatieke groep. Die wil nog presteren. Gerke doet het met een groepje Soester dames wat rustiger aan. Je ziet het hier ook veel. Toen we eens met onze kinderen èn Ben en Niesje met een wandeltocht in Exloo meededen waren er ook Nordic wandelaars die meededen en een behoorlijke snelheid konden ontwikkelen. Op een gegeven moment was het pad wat smaller geworden en een paar van die wandelaars met stokken kwamen gevaarlijk dicht langs Rick gelopen. Die keek wat woestig opzij en sprak: "Rot op met die stokken!"[/b]
Toen Diny en ik nog op "de Haar" woonden, hadden we geen buurkinderen zover ik weet, maar we gingen vaak naar tante Hermien en oom Sjoerd. Ook zondagsmiddags, zelfs toen we al naar "De Boomgaard" in Linde verhuisd waren. Het volgende verhaal schreef ik een tijdje terug hierover!
Als kind van een jaar of 4 á 5 ging ik vaak met mijn nichtje Gerke, haar zusjes, mijn zusje Diny en Oom Sjoerd naar het Vordense bos. Gewoon lekker naar buiten in de vrije natuur. Dan gingen we de eendjes, de groenkopjes, voeren en altijd even kijken bij het indrukwekkende Kasteel Vorden met zijn brede gracht. En oom Sjoerd wist altijd veel te vertellen over het bos . Tante Hermien ging voor zover ik me herinner nooit mee. Die was waarschijnlijk blij met een paar uurtjes rust in de tent. In het najaar kwam daar ook nog het zoeken naar cantharellen bij. In de buurt van wat hoge dennenbomen werd dan gezocht. Als we dan blozend van al die buitenlucht weer thuis kwamen bij tante Hermien werden die cantharellen lekker gebakken met een uitje in een heel grote koekenpan. Mijn herinneringen aan die goeie ouwe tijd kwamen weer boven toen ik het volgende hoorde.
In Vorden woonde een gezin bij ons in de buurt die ook gek was op cantharellen. Als je toch precies weet hoe die er uit zien, kan je toch weinig overkomen, dachten ze. Ook zij gingen op cantharellenjacht. Ook zij wisten precies waar ze die lekkernijen konden vinden. Thuisgekomen werd er een heerlijke maaltijd klaargemaakt en de familie ging aan tafel. Het smaakte magnifiek. De restjes waren voor Sara, de teckel, de oogappel van het gezin. Maar s avonds toen ze met zn allen voor de tv zaten zei één van de kinderen: "Mama, moet je eens kijken ..Saartje doet zo raar!. Ze keken eens goed. De hond zag er uit of ze vreselijke krampen had. Ineens bedachten ze dat Saartje ook een behoorlijke portie paddestoelen had gehad. Er zou toch geen giftige tussen gezeten hebben? En bij zon klein hondje merk je dat natuurlijk wat sneller. In allerijl werd de huisarts gebeld. We nemen geen risico, zei die. Naar het ziekenhuis! In Zutphen in het ziekenhuis werden de magen van de hele familie leeggepompt. Dat was geen pretje! Eindelijk waren ze weer bij huis. Hoe zou het toch met Saartje zijn? In de paniek van het moment had niemand meer aan die arme hond gedacht. Zou ze nog leven? Met angst om het hart gaan ze snel naar de hondenmand. En zien daar .tot hun stomme verbazing Sara met vier puppies aan haar tepeltjes die hen trots en innig tevreden aankijkt.
Maar toch! Ik ga nooit nee.... never zelf paddestoelen zoeken!!
1985--In Karinthië met de Renault 14 bij ons gehuurde chaletje. Hier sprak Rick tijdens een 2-daagse bergwandeling, na mijn kreet toen Gerhard balanceerde op een steen vlakbij een afgrond, de beroemde woorden: "Dan is Gerhard in de hemel.... en dan kan ik in z'n tent!" Gerhard ging toen met de trein en kampeerde met Ipe, Renny, Monique en Ilse op het jeugdtentenkamp op dezelfde camping.
Toen we naar de Marnixstraat verhuisden waren we toe aan een andere auto en via een kennis kwamen we aan een Peugeot. En dat was geen succes. Na een half jaar zakten we bijna door de carrosserie. De Franse auto's waren in die tijd nogal roestgevoelig! We hadden gelukkig nog wat achter de hand en kochten onze beroemde lichtblauwe Datsun. Dat was een perfecte auto voor ons, hebben we veel plezier aan beleefd. Zelfs Auvergne hebben we er mee gehaald, onze eerste Franse vakantie met Dick en Anda. Toch kwam er een moment dat we stomend in Almelo tot stilstand kwamen met een lekke koppakking! Jawel....in de Lekstraat! We waren op weg naar Hattem, maar dat ging dus mooi niet door en we gingen terug naar Hengelo terwijl we een paar noodstops moesten maken bij benzinestations om water bij te vullen. Het werd duidelijk dat deze trouwe Datsun een revisie nodig had. Die kreeg-t-ie. Toch gingen we wat later voor een prachtige groene Renault 12 stationcar. Die was van vrienden van Dick en Anda geweest: Edmund en Maran. Wat een ruimte zat daar in. Drie jongens en de hond konden er met gemak in. Helaas....daar hebben we niet lang plezier van gehad. Tijdens een herfstvakantie in Badenhard lag er waarschijnlijk ergens olie op de weg en we schoten op een gegeven moment rechtdoor in een bocht tegen een VW busje aan. Schade 5000 gulden. Ik zie nog een oude man in Urbar verbijsterd staan kijken en die liet z'n stompje sigaar uit de mond vallen toen we met de ingedeukte auto voorbij kwamen rijden! Daarna kwam de Renault 14. Die was ook precies geschikt voor ons. Maar...de jongens groeiden door en toen we eens op een vakantie in Karinthië waren en Ben en Diny ook van de partij waren bekeek Diny de volgepropte achterbank eens en zei: "Ze knapt 'r zowat uut!" We hebben de jongens toch nooit horen klagen, want ze waren gek op auto rijden! Ze telden de auto's van bepaald merk of kleur en zongen er lustig op los! Bovendien ging er altijd een stapel Suske en Wiskes mee! Gek dat ze nu nooit meer zingen. Maar misschien komt dat nog tegen de tijd dat zij ook aan hun VUT toe zijn.
De witte kever...met Gerhard, vriend Marcel en Mark met z'n toeter op koninginnedag! Rick wordt er nèt uit gehesen. Dick en Anda woonden vlak bij ons in net zo'n hoge flat als deze en dan wel helemaal bovenin!
Onze eerste auto was een blauwe Volkswagen, een kever. We waren er geweldig blij mee. Nu waren we niet meer afhankelijk van treinen en bussen wanneer je met de kinderen op familiebezoek ging. In Hengelo kwam Wim eens verbouwereerd op zondagmorgen uit de kerk. Het achterbumpertje was er af. En...er was te zien dat er een lantaarnpaal in het achterspatbord gezeten had. Het is nooit weer helemaal goed gekomen. Het is wel uitgedeukt en geplamuurd, maar de bumper heeft er nooit weer aangezeten. Ook de verwarming ...daar was wat mee. Ik kreeg altijd hoofdpijn als we naar Vorden geweest waren. Er kwam daarna een witte volkswagen. Pa hielp financieel een beetje mee. Daarmee zijn we naar Badenhard en de Harz geweest. Ook daar had Wim iets met paaltjes. In de Harz was een heel groot parkeerterrein met één paal in 't midden. Dick en Anda weten het misschien nog wel. Met het achteruit rijden...ja...dat paaltje had er niet moeten staan. Het was zo'n auto met voorstoelen die je naar voren kon klappen. Wanneer ik de jongens achterin de auto had en ik moest remmen...hield ik automatisch met m'n rechterarm die stoel tegen, want anders lagen alle drie jongens voorin. Veiligheidsriemen... daar hadden we toen nog niet van gehoord, laat staan van goedgekeurde kinderstoeltjes, van airco, cruise control of verwarmde spiegels! Soms begon die auto ook heel hard te razen, zo noem ik het maar en dan moest je even stoppen en naar de achterklep, omhoog.. en dan moest er een palletje omgekiept worden. Eens toen dat ding voor een stoplicht opnieuw begon te razen, stopte ik gauw, er uit...klep omhoog en net toen ik m'n hand uitstak was iemand me voor en deed een galante ridder, die het euvel ook kende, het even voor me. Dat waren nog eens tijden!
Rick,afgelopen september, in het Brandweermuseum in Borculo
Daar aan de Marnixstraat hadden we regelmatig logées. Ben en Niesje met de kinderen waren regelmatig bij ons te vinden, ja toen ook al. Vaak kwamen ze met een busje van van Gelder. En wat daar allemaal uitkwam...dat wil je niet weten. Maar Niesje vond het heel handig om zoveel mogelijk gemakken zoals kinderstoel e.d. mee te nemen wanneer je toch met het busje ging. Niesje wilde ook niet verlegen zitten om kleren. Zo gauw ze bij ons waren gingen de nette kleren uit en de speelkleren aan. Catharina viel bij ons een keer bijna door het glas van de voordeur. Die is toen snel vervangen. De nieuwe deur werd een pronkstuk ....met een onderdeurtje. Ook oma van der Kolk komt wel eens met Arend, Gera, Catharina of Gerard logeren. Gera vertelde later eens: "Het leukste vond ik dat ik boven in de woonkamer in de boekenhoek mocht slapen mèt Laska". Daar stond ook de muziekinstallatie met koptelefoon. Wim lag daar zondagsavonds altijd naar "Gute Nacht Freunde... Es ist Zeit für mich zu gehn....usw... te luisteren naar Anne van Egmond. We hebben zelf ook erg goeie herinneringen aan alle logeerpartijen. Eens ging oma na zo'n bezoek weer terug met de trein met (ik geloof) Arend en Gerard en gingen Rick en Mark ook mee naar Hattem. Na Borne ging de trein stilstaan...pech. Mark, altijd in voor iets bijzonders, was al snel buiten de trein om te kijken. Ook Arend en Gerard waren nieuwsgierig. Oma heeft wat uitgestaan met dat stel! Toen werd er omgeroepen dat ze met bussen verder zouden rijden naar Almelo. De kinderen waren al snel op weg naar buiten,.....maar...oma vertelde het later vol trots: "Rick, daar heb je wat aan. Die greep eerst alle bagage en ging toen samen met mij naar de bus."
Gera ---ja die was altijd al gek op dieren. Hier zit ze bij ons aan tafel met...misschien is dit Flappie wel. Nu woont ze in Canada op een boerderij en heeft ze drie honden, een hele zooi katten een stel mooie Cochin kippen en waarschijnlijk nog wel meer!
[b]Eén van die bewuste 10 konijntjes was naar Ben en Niesje meegegaan naar Hattem. Ze hadden al een kat: Mur. Nu dus ook een konijn: Flappie. De kinderen waren er dol op, maar ik heb begrepen dat pa Ben toch altijd het hok moest schoonmaken. Het was ook een probleem wanneer ze op vakantie gingen, maar vriend Mannes wist de oplossing. "Ik nem 'em gewoon met naor mien huus. Ik doe ém wel zolange in de fietsetasse." Ben en Nies konden dus rustig op vakantie. Fijn als je zulke vrienden hebt. Na drie weken komen ze terug. De kinderen lopen gelijk naar Flappie, die al weer in z'n hok op ze zat te wachten. "Goh...zegt Catharina...moet je kijken... Z'n oren zijn in de vakantie gegroeid". Het was altijd al zo'n opmerkzaam kind. Wanneer Mannes en Alie wat later op bezoek zijn, komt de aap uit de mouw.Toen Mannes Flappie had opgehaald en in z'n fietstas had gestopt, ging hij nog even buurten bij vrienden. Toen hij daar wilde wegrijden ...was Flappie al spoorloos. Hij had van armoe maar een nieuw konijn gekocht die er sprekend op leek. Tja...Catharina hou je dus niet voor de gek. Nog geen week later bijt de Duitse herder bij hun op het pleintje een konijn dood: Flappie. Die had dus een hele afstand afgelegd om voor z'n eigen deur nog doodgebeten te worden![/b]
[b]Aan de Marnixstraat hadden we een tuin. En hoe we er aan kwamen weet ik niet meer, maar we kregen twee konijnen...twee mannetjes werd ons verteld. Alleen kreeg één van die "mannetjes" op een heel koude nieuwjaarsnacht met -10 een nest met naar later bleek 10 jonge konijntjes. De hele buurt werd enthousiast. Na verloop van tijd mochten ze af en toe op de keukentafel om mee te spelen. We hebben later nogal moeten leuren voor we ze weer kwijt waren. Vader konijn hing op een gegeven moment aan m'n hand...hij beet. Dat betekende zijn einde. Buurman Hazelaar werd daarvoor benaderd. Moeder konijn hebben we nog lang gehad: Juliaantje...omdat ze een oranje gloed op haar vacht had. Toen kleine Laska kwam was het geluk van onze jongens ... en mij... compleet. Het was een kruising tussen een schotse collie en iets van een terrier en nog wat onbekends. Het was een echte speelhond..die hond mocht altijd meedoen. Na schooltijd werd ze steevast opgehaald om in de schooltuin verstoppertje of buskruitje te doen:"Mag Laska ook buiten spelen?" Soms waren ze wel met z'n tienen. Ze sloegen de bal vreselijk ver over de school weg... Laska haalde die snel op en legde die netjes weer op z'n plek. Intussen hadden ze zich vlug allemaal verstopt.... In een boom, achter een heg, in het fietsenhok of zelfs erop! Telkens wanneer ze één van de kinderen uit de buurt gevonden had, blafte ze heel vrolijk...zo van: je bent er bij! Het was toch blijkbaar geen schoonheid in ieders oog. Toen Anneke Laska voor het eerst zag zei ze :'t Liekt wel een rotte[/b]".
Ja..ook Bertus en Marijke kwamen ons opzoeken in Badenhard. Hier proberen Bart en Marieke de douche uit met Rick en Mark. Het water loopt gewoon van de berg af!
In deze tijd woonden we aan de Marnixstraat in Hengelo. Terwijl ik wel eens inviel aan de Marnixschool waren me die hoge huizen opgevallen. en op één of andere manier zagen ze er wel gezellig uit in dat rustige straatje. Toen er uiteindelijk één te koop kwam en voor ons betaalbaar was, zijn we gaan kijken. We waren gelijk verkocht! Soms kun je dat hebben hè? Pa was meegegaan en had op de bouw en de prijs (52.000) gelet. Hij was immers ook taxateur voor de (toen) Raiffaisenbank in Vorden. We woonden eerst in de Hengelose Es in die benedenflat met veel plezier, maar het leefklimaat veranderde. Dick en Anda waren al naar Groot Driene verhuisd. Marinus en Jenny gingen terug naar Hardenberg. Han en Riet gingen ook naar een ander deel van Hengelo en er kwamen steeds meer mensen die onder oude auto's lagen te knutselen. Dat was op zich niet zo erg maar met die muziek erbij was het minder! Het huis aan de Marnixstraat had beneden een soort living met keuken. Dezelfde ruimte boven was bedoeld als woonkamer en de bovenste verdieping was de slaapafdeling met badkamer. We hebben er met ongelofelijk veel plezier gewoond. Eerst naast Betsy en Henny met hun 4 kinderen. Zij hadden nog de oude indeling met veel aparte kamertjes. Henny had er veel aan geknutseld in de vorm van heel wat zorgvuldig getimmerde kastjes.Ze waren er een beetje uitgegroeid en nu hun kinderen opgroeiden hadden ze behoefte aan meer ruimte èn gingen ook naar een ruimer huis in Groot Driene. Toen kwamen Bertus en Marijke in beeld met de nog kleine Bart en Marieke. Wat hebben we veel plezier van en met elkaar gehad. Bertus ging ogenblikkelijk aan de gang met uitbreken. Hij komt uit een grote familie met 8 jongens en 2 meisjes. Het was net of iedereen meehielp. Met man en macht werd er gewerkt en later behangen. Dat was voor de vrouwenploeg! Op een ochtend komt Betsy bij me en we kijken even boven uit het raam. Er kwam iets van een onderdrukte snik bij haar uit en daarna een kreet:"Oooohhhh.....kijk toch eens ...al die kastjes die Henny gemaakt heeft...! Inderdaad, alles lag al in de regen buiten. Als Bertus iets aanpakt..gaat het gelijk rigoreus!
[b]Vlak nadat pa en mama terug waren uit Amerika was het feest. Henk en Anneke gingen trouwen. Wim zei altijd al dat hij meer begrafenissen als trouwerijen had meegemaakt. Dat was dus niet bij gebrek aan huwelijken. En warempel...ligt hij weer in bed met griep. De huisarts had nog één of ander paardemiddeltje voorgeschreven, maar griep is griep....hij lag die hele dag in z'n bedje. Ik met de drie jongens naar Vorden. Het scheelde dat ze zich voorbeeldig gedroegen. Er was gelukkig ruimte genoeg om te spelen bij de gelegenheid in Barchem waar later feest gehouden werd, een feest met alles er op en er aan. Er was daar ook een biljart en ik zie nog zo het kleine nichtje Marjan met de keu door het groene biljartlaken steken. Al eerder zat Wim op zee toen neef Jan in Hattem trouwde en toen Ben en Diny 12 1/2 jaar getrouwd waren lag hij in 't ziekenhuis. Hij had een soort snelle botontkalking in z'n heup en daar gingen ze juist toen een punctie van nemen. Het kwam gelukkig allemaal in orde. Net zo snel als de ontkalking was ontstaan, genas het ook weer. Nee Wim en bruiloften....... Maar Gerhard is een waardig opvolger. Die presteerde het om een week voor z'n eigen bruiloft het ziekenhuis in geschopt te worden met voetbal en moest het hele feest 4 maanden uitgesteld worden! Altijd baas boven baas!![/b] zie weblog 1 - 4 september-
Het huis van Herman en Nettie waar nu achter-kleindochter Amanda in woont.
[b]In 1975 was het zover. Pa en mama gingen samen met oom Sjoerd en tante Hermien ook op bezoek bij Herman en Nettie in Iowa. Je kunt wel zeggen: de reis van hun leven. Er moest veel geregeld worden. De boerderij moest doorgaan en de "verzorging" van de beide broers die nog thuis waren. Ben en Diny kwamen met Berend Jan toen maar tijdelijk op "De Boomgaard" om de honneurs waar te nemen. Diny kende het klappen van de zweep als geen ander. Ze had al zo lang meegeholpen voor ze met Ben trouwde. Ook werd er een bezoek aan de notaris gebracht. "Iej laot heel wat achter en ie wet maor nooit! As dat vliegtuug naor beneden kump...verkoop iej de hele boel maor!" Hun vliegtuig kreeg gelijk bij de start al een lekke band en daardoor misten ze de aansluiting bij het overstappen en hebben een hele nacht op een vliegveld zitten wachten in een dekentje. Maar eenmaal in Sibley was alles vergeten en ze genoten van hun verblijf daar. Ze verbaasden zich erover dat ze om een hapje ergens te gaan eten ze een anderhalf uur moesten rijden. Wanneer ze ergens op bezoek gingen werd er eerst gepraat en nieuwtjes uitgewisseld en daarna kwam pas koffie en eten en drinken op tafel. Het zal wel zijn omdat je na die tijd nog een eind te gaan hebt. Anders dan in de Achterhoek. Zo gauw je daar binnen bent is het eerste wat er gevraagd wordt: "Köpken koffie?" Oom Herman heeft ze alles laten zien op het gebied ven het boeren daar. Ook oom Sjoerd was vol belangstelling. Die heeft in die tijd nog een paar mooie rokjes genaaid voor tante Nettie. Mama was helemaal wèg van tante Nettie. Zo'n lieve schoonzus! Nettie bakte iedere morgen hun eigen brood. Ze gingen ook op bezoek bij Harold en Luella en Charlie en Leone die met hun gezin in de buurt woonden. Het bezoek aan Berdina en Curtis was verder weg..in Minneapolis. Daar werden ze ook geweldig ontvangen. Mama was helemaal vertederd door kleine Pam die 's morgens gezellig bij haar in bed kroop. Kleine Pam is al groot en heeft zelf ook al weer een kind. Nu is de Hollandse familie aan de beurt om dit keer Berdina en Curtis met open armen binnen te halen.[/b]
Achterste rij staan we naast elkaar!.
