De beenbreek (Narthecium ossifragum) is een plant uit de familie Nartheciaceae. Het is een zeldzame plant van venige heidevelden, met name aan de rand van beekdalen en ook wel op blauwgraslanden. De soort staat op de rode lijst in Nederland en Vlaanderen.
Duits: Beinbrech, ook Moorlilie, Ährenlilie of Gelbe Moorlilie Engels: bog-, Lancashire- of bastard asphodel Frans: Narthécie des marais, ook Narthécie brise-os, Narthécie ossifrage.
Narthecium ossifragum
Het is een 10 a 30 cm grote overblijvende plant uit de leliefamilie. Zijn heldergele bloemen en doorgaans massale optreden maken de plant in de bloeitijd (juni-augustus) volstrekt onmiskenbaar. Ook in het najaar geldt dat vanwege de grote, oranjerode doosvruchten.
oranjerode doosvruchten auteur : Elke Freese CC 3.0
Lange tijd dacht men dat beenbreek botbreuken bij het vee veroorzaakte. Een mogelijke verklaring is echter dat deze plant uitsluitend groeit op zure bodems, waar niet of nauwelijks kalk in zit, terwijl kalk nodig is voor een stevig skelet. Een andere mogelijke verklaring is dat deze plant uitsluitend groeit op een vochtige bodem waar dieren gemakkelijk in weg kunnen zakken en daarbij botbreuken op kunnen lopen.
Overleden : Margaretha van Beieren-Straubing (59 of 60), vrouw van hertog Jan zonder Vrees.
1556
De Shaanxi aardbeving, de hevigste uit de geschiedenis, kost het leven aan 830.000 mensen in China.
1570
Begin van de Schotse Burgeroorlog na de moord op James Stewart.
1579
De Unie van Utrecht wordt getekend in de kapittelzaal van de Domkerk in Utrecht. Deze unie legt de grondslag voor de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.
1719
Het vorstendom Liechtenstein wordt gevormd.
1855
Opening van de eerste brug over de Mississippi in het hedendaagse Minneapolis.Op deze plaats bevindt zich nu de Father Louis Hennepin Bridge.
1904
De Noorse plaats Ålesund wordt verwoest door een brand.Dankzij het Keizer Wilhelm II fonds wordt het voledig heropgebouwd in Jügendstil.
1920
Nederland weigert Keizer Wilhelm II uit te leveren aan de gealieerden.
1926
Overleden : Désiré-Joseph Mercier (74),Belgisch kardinaal-aartsbisschop van Mechelen.
1926
Nederland speelt in Antwerpen zijn eerste officiële hockeyinterland. Tegenstander is België, dat met 2-1 wordt verslagen.
1960
De diepzeesonde Trieste bereikt het diepste punt op het aardoppervlak, 10.915 meter onder het oceaanoppervlak.
1973
Op 23 januari 1973 rond 01:00 uur 's ochtends begon de uitbarsting van de vulkaan Eldfell op Heimaey. De inwoners werden midden in de nacht geëvacueerd, vooral in vissersboten. De helft van Heimaey werd verwoest door deze vulkaanuitbarsting.
1983
The A-Team wordt voor het eerst uitgezonden op de Amerikaanse televisie.
1989
Overleden : Salvador Dalí (84), Spaans schilder.
1997
Madeleine Albright wordt de eerste vrouwelijke Secretary of State van de VS.
1998
Volksrepubliek China : in de Provincie Liaoning kost een methaangas-explosie in een kolenmijn 80 mijnwerkers het leven.
2003
Laatste communicatie tussen de aarde en de Pioneer 10.
2007
Overleden : Leopoldo Pirelli (81), bekend Italiaans bandenfabrikant.
2007
Dagblad De Pers verschijnt voor het eerst in Nederland.
2007
Overleden : Hugo Van den Enden (68), Vlaams germanist, filosoof en ethicus.
2009
In Sint-Gillis-bij-Dendermonde steekt een 20-jarige man 2 kinderen en 1 volwassene neer in een kinderdagverblijf. Er zijn daarnaast nog 12 zwaargewonden, die naar het ziekenhuis zijn gebracht.
De Beemster heeft een rijke traditie. Al meer dan een eeuw geleden besloten boeren om hun traditionele streekkaas voortaan samen te maken. We hebben sindsdien veel veranderd aan het bedrijf, maar Beemster kaas maken we nog steeds op traditionele wijze.
1901
Vroeger maakten boeren zelf kaas. De boerin ontroomde de melk, waarna ze van de room boter maakte en van de melk kaas. Tot ergens rond de vorige eeuwwisseling, toen boeren besloten samen te gaan werken. Ze bouwden kleine fabriekjes, waar ze hun afgeroomde melk naartoe brachten om kaas van te laten maken. Een van deze fabriekjes is De Wilhelmina, in een zeker schilderachtig poldergebied in Noord-Holland
1928
Na jaren de afgeroomde melk naar de kaasmakerijen te brengen, vatten de boeren het plan op om voortaan ook de boter in de fabriekjes te laten maken. Ook De Wilhelmina werd omgebouwd tot 'zoetfabriek', waar volle ('zoete') melk werd verwerkt tot kaas en boter. 1930
De coöperaties waren samenwerkingsverbanden van maar een paar boeren, maar vanaf 1930 voegden verschillende coöperaties zich samen. Zo ook De Wilhelmina, die verder gaat met De Unie, eveneens uit de Beemster. De nieuwe coöperatieve vereniging gaat De Tijd heten. Aan de Rijperweg in Middenbeemster wordt in het eerste boekjaar van De Tijd al ruim 3,5 miljoen kilo melk verwerkt tot 40+ kazen. Al snel zou de melkproductie bijna verdubbelen.
'40-'45
In de oorlogsjaren was het moeilijk om aan kaas te komen. Er was minder melk, want de boeren hadden minder krachtvoer voor hun koeien. De melk die er werd geproduceerd, verkochten boeren bovendien vaak vanaf de boerderij. De weinige melk, en dus kaas, die overbleef, was 'op de bon', en kon je dus alleen kopen met voedselbonnen die de overheid uitgaf. 1947
De Tijd besloot om samen te gaan met een aantal andere coöperaties, namelijk Concordia in Oudendijk en Ons Belang in Middelie. De coöperatie werd, heel treffend, De Combinatie genoemd. Later zou ook Neerlandia uit Stompetoren bij De Combinatie komen. Rond deze tijd kwam ook de export van kaas op gang, zodat men ook in België, Frankrijk en Duitsland kon gaan genieten van kaas uit de Beemster.
voor alle info over Beemster : recepten, acties, weetjes Beemster
1971
Er braken zware tijden aan voor kaasmakers. Een aantal kaasmakerijen van De Combinatie moesten zelfs sluiten. De concurrentie wordt steeds heviger, dus de coöperatie moest zich gaan onderscheiden van de andere kaasmakerijen. Vanaf deze tijd werd de naam Beemster kaas dan ook steeds meer een begrip. Jaren '70
Tot dit moment werd de melk opgehaald in de bekende ijzeren melkbussen. In de zeventiger jaren ging De Combinatie over op Rijdende Melk Ontvangsten (RMO's), grote vrachtwagens met een koeltank die de melk direct uit de koeltank van de boerderij halen. Een wijze investering, zo bleek, want de kwaliteit van de melk ging er flink op vooruit.
1991
De Combinatie ging opnieuw een samenwerkingsverband aan, ditmaal met De Vechtstreek, een coöperatie uit het Overijsselse Ommen. Deze twee bedrijven samen gingen CONO Kaasmakers heten. Dit is nu nog de naam van het moederbedrijf van Beemster. Nu
Inmiddels genieten mensen al meer dan 100 jaar elke dag van de bijzondere, volle smaak van onze kaas. Zo'n 550 veehouders in onze coöperatie leveren jaarlijks 260 miljoen liter melk, waar onze kaasmakerij ongeveer 30.000 ton Beemster van maakt. We hebben de kaasmakerij weliswaar gemoderniseerd, maar toch kiezen we er nog steeds voor om de kaas op ambachtelijke wijze te maken. De kaasmeester roert bijvoorbeeld de wrongel, waar we kaas van maken, nog steeds handmatig. En de kaas mag bij Beemster nog op eigen tempo rijpen.
Juist dankzij die traditionele werkwijze kunnen we nog steeds Beemster kaas maken met die pure, zuivere smaak, die het zo goed doet op jouw boterham. Of door de salade, over de pasta óf bij een goed glas wijn of port. Authentieke Beemster dus. Nog net zo vol van smaak als vroeger.
De beemdooievaarsbek (Geranium pratense) is een vaste plant uit de ooievaarsbekfamilie (Geraniaceae). De plant komt van nature voor in West-Europa en in Azië, waar het verspreidingsgebied loopt tot West-China.
Duits: Wiesen-Storchschnabel Engels: Meadow Cranesbill Frans: Géranium des prés
beemdooievaarsbek auteur : Algirdas
De plant wordt tot 90 cm hoog. De bloemen zijn meestal blauwpaars, maar kunnen variëren via roze naar wit. Deze worden wel onderscheiden naar :
Geranium pratense (wild, paars/blauw) Geranium pratense forma albiflorum (witte bloemen) Geranium pratense 'Striatum' (cultivar, wit met blauwe vlekken)
Zware braned verwoest het Teatro Filarmonico in Verona, Italië.
1793
De doodstraf van koning Lodewijk XVI die op de 21e op de Place de la Révolution (tegenwoordig Place de la Concorde) voltrokken werd met de guillotine.
1799
Introductie van het vaccin tegen pokken door Edward Jenner
1863
Opel wordt opgericht door Adam Opel.
1911
De eerste Monte Carlo Rally winnaar werd Henri Rougier.
1924
Overleden Vladimir Iljitsj Oeljanov (53), alias Lenin. Russisch revolutionair, eerste leider van de Sovjet-Unie.
1941
De Britten vallen Tobroek in Libië aan.
1950
Overleden George Orwell (46), Brits schrijver.
1976
Supersonisch passagiersvliegtuig de Concorde start een dagelijkse vlucht op de lijn Parijs-Londen-New York. De Concorde was een prestige-project van de Britse en Franse regeringen.
2008
Overleden Marie Smith Jones (89), laatste moedertaalspreker van het Eyak.
2008
Het nieuwe Radio Donna gaat van start.
2009
Het Amsterdamse gerechtshof besluit dat Geert Wilders alsnog moet worden vervolgd voor haatzaaien en discriminatie wegens zijn uitlatingen over de islam.
Beemdlangbloem (Festuca pratensis) is een vaste plant die behoort tot de grassenfamilie (Gramineae of Poaceae). De plant komt van nature voor in Europa en West- en Midden-Azië en is van daaruit verspreid naar Noord- en Zuid-Amerika en Australië. Beemdlangbloem lijkt veel op rietzwenkgras, maar bij rietzwenkgras zijn de oortjes gewimperd (behaard).
Duits: Wiesenschwingel Engels: Meadow fescue Frans: Fétuque des prés
Beemdlangbloem kan aangetast worden door de bladvlekkenziekte.
De plant vormt een losse pol en wordt 0,3-1 m hoog. Het jonge blad is opgerold. Het donkergroene en van onderen glanzende blad is 3-5 mm breed en 10-20 cm lang.
De bladschijf is langs de randen ruw. De spitse, half stengelomvattende oortjes zijn onbehaard. Het tongetje is 1-2,5 mm lang.
Beemdlangbloem bloeit van juni tot september met rechtopstaande, vrij smalle, 10-20 cm lange pluimen, waarvan de aartjes min of meer naar één kant zijn gekeerd. Alleen tijdens de bloei is de pluim uitgestrekt. De onderste knoop van de bloeiwijze heeft meestal twee zijtakken, waarvan de kortste één tot drie aartjes draagt en de langste drie tot zes. Het aartje is 9-17 mm lang en bevat meestal zeven of acht, geelgroene of violet gevlekte bloempjes.
Beemdlangbloem wordt als voedergras gebruikt, maar kan meestal in een mengsel vooral onder beweidingsomstandighede niet concurreren met Engels raaigras (Lolium perenne), waardoor het snel verdrongen kan worden. Onder alleen maaien kan de soort zich beter handhaven. De rassen worden naar hun doorschietdatum (de datum waarop het eerste aartje net zichtbaar is) ingedeeld in een weide- en hooitype. De weidetypen hebben een wat plattere groei dan de hooitypen.
Beemdkroon (Knautia arvensis) is een plant uit de kamperfoeliefamilie (Caprifoliaceae). De soort staat op de Nederlandse Rode lijst van planten als algemeen voorkomend, maar sterk afgenomen. Beemdkroon komt voor in Europa en Azië.
Duits: Acker-Witwenblume Engels: Field Scabious Frans: knautie des champs, ou scabieuse des champs
Het synoniem Scabiosa arvensis heeft betrekking op het eeuwenoude gebruik van de plant tegen schurft.
De Knautiabij (Andrena hattorfiana) foeragerend op de Beemdkroon (Knautia arvensis). foto : Gérard Minet
Beemdkroon is een vaste plant. De plant wordt 15-60 cm lang en heeft grijsgroene bladeren. De onderste bladeren heel en de bovenste veerspletig. Beemdkroon heeft een vertakte wortelstok (rizoom) en soms ook uitlopers. De stengel is door zeer korte haren grijs en door de langere haren stijf behaard. Beemdkroon bloeit met lila bloemen vanaf juni tot de herfst. Ook komen soms witte of gele bloemen voor.
De bloemen bevatten veel nectar waar zowel dagvlinders als honingbijen en hommels op af komen. Er is zelfs een solitaire bij, de Knautiabij (Andrena hattorfiana) die speciaal afhankelijk is van deze plant. Ook deze bij staat inmiddels op de Rode lijst van Bijen. Ook de knautiawespbij, wordt op deze plant gezien. Deze wespbij (Nomada armata) parasiteert op de knautiabij.
Beemdkroon komt in Nederland voor in bermen en op dijken met vochtige, kalkhoudende grond, maar ook in de binnenduinrand en langs randen met struikgewas komt de plant voor. Elders groeit de plant ook in weiden en houtwallen.
Overleden :Jan Palach (20), Tsjechisch student. Stak die zichzelf in 1969 in brand uit protest tegen de bezetting door de Warschaupacttroepen na de Praagse lente en het gebrek aan democratie in zijn land.
Beemdhaver (Helictotrichon pratense syn. Avena pratense) is een overblijvende plant uit de grassenfamilie (Gramineae of Poaceae) en staat op de Nederlandse Rode lijst van planten als zeer zeldzaam, maar stabiel tot iets toenemend. De plant komt van nature voor in Midden-Europa.
Duits: Echter Wiesenhafer Engels: Meadow oat-grass Frans: Avoine des prés
beemdhaver
De dicht zodevormende plant wordt 30-80 cm hoog met onderaan een- tot twee- knopige, slanke, rechtopstaande stengels. De gladde, samengevouwen, grijsblauwe bladschijf heeft een ruwe rand en is van boven veel lichter van kleur dan van onderen. De zeer ruwe bladscheden zijn ook onbehaard. Het spitse, driehoekige tongetje (ligula) is tot 1,5 mm lang.
Beemdhaver bloeit vanaf mei tot in augustus. De bloeiwijze is een pluim, waarvan de onderste pluimtakken alleenstaan of met twee bij elkaar. De tot 28 mm lange aartjes hebben drie tot zes bloemen en per bloem een kafnaald op het onderste, ongeveer 13 mm lange kroonkafje. Het bovenste kroonkafje is ongeveer 11 mm lang. De as van het aartje heeft aan de randen korte, tot 2 mm lange haartjes en het steeltje onder het aartje is iets verdikt. De beide kelkkafje hebben drie nerven. Het bovenste kelkkafje is ongeveer 15 mm lang en het onderste ongeveer 12 mm lang. De violette helmhokjes zijn ongeveer 5 mm lang.
België: Zeldzaam in het Maasgebied en in de zuidelijke Ardennen. Komt niet voor in Vlaanderen. Rode lijst Wallonië. Ernstig bedreigd.
Wilhelm I wordt de eerste keizer van het Duitse Keizerrijk.
1903
Guglielmo Marconi brengt een radioverbinding tot stand tussen de Verenigde Staten en Engeland. Het was een bericht in morse van president Theodore Roosevelt aan de Engelse koning Edward VII.
1936
Overleden Rudyard Kipling (70), Engels schrijver.
1963
De Elfstedentocht wordt verreden onder barre omstandigheden, Reinier Paping wint.
1966
Indira Gandhi wordt tot premier van India gekozen.
1990
De FBI betrapt de burgemeester van Washington, Marion Barry, op heterdaad bij het gebruiken van cocaïne.
De beekrombout (Gomphus vulgatissimus) is een Echte libel uit de familie van de Rombouten (Libellulidae), die voorkomt bij schone, stromende beken en rivieren met zandige bodem. In Nederland komt hij voor in Noord-Limburg, Midden-Brabant en Oost-Overijssel, maar is vrij zeldzaam door watervervuiling en beekkanalisering.
De beekrombout lijkt sterk op de zeer zeldzame, oostelijk voorkomende rivierrombout (Gomphus flavipes), deze heeft echter gele gestreepte poten, waar de poten van de beekrombout geheel zwart zijn.
beekrombout mannetje auteur : Guido Gerding CC 3.0
De meeste waarnemingen hebben betrekking op jonge imagos in mei en begin juni. Na het uitsluipen verspreiden de imagos zich in de wijde omgeving van het voortplantingswater, waar ze niet vaak meer worden waargenomen. Soms zijn beekrombouten jagend aan te treffen boven ruige vegetatie of langs bosranden. Geslachtsrijpe mannetjes keren terug naar het water en patrouilleren enige tijd langs de waterkant, waarbij ze vaak gaan zitten. Vrouwtjes die naar het water terugkeren worden direct betrokken in de paring. Eitjes worden door het vrouwtje afgezet in open water, in klompjes van enkele honderden eitjes.
Rome - Met de dood van Theodosius I valt het Romeinse Rijk definitief uiteen in een oostelijk en westelijk keizerrijk.
1377
Intocht van Paus Gregorius XI in Rome: vanaf dat moment is het Vaticaan zetel van de paus.
1472
Portugal - João de Santarém bereikt als eerste Sao Antao, het huidige Principe.
1566
Kroning van Paus Pius V in de Vaticaanse basiliek in Rome op zijn 62e verjaardag.
1605
Eerste publicatie van Don Quichot.
1685
Oostenrijk - Johannes Diodato krijgt als eerste een keizerlijk privilege voor het openlijk schenken van koffie en opent het eerste Weense koffiehuis.
1773
Zuidpool - James Cook en zijn bemanning bereiken als eerste de Zuidpoolcirkel.
1773
Het motet Exultate, jubilate van Wolfgang Amadeus Mozart wordt in Milaan voor het eerst opgevoerd, door de castraat Rauzzini.
1813
Groot-Brittannië - Humphry Davy ontdekt de lichtboog.
1840
De Republiek van de Rio Grande verklaart zich onafhankelijk van Mexico.
1852
Zuid-Afrika - De Britten erkennen de Boerenstaat Transvaal.
1917
De VS kopen de Maagdeneilanden van Denemarken voor $25 miljoen.
1929
Popeye, door Elzie Segar voor King Features Syndicate ontworpen, verschijnt (als bijfiguur) voor het eerst in het New York Journal.
1944
Italië - Met de Slag om Monte Cassino begint een van de langste en bloedigste slagen van de Tweede Wereldoorlog.
1945
Duitsland - Vanwege het oprukkende Rode Leger ontruimen de Duitsers Auschwitz-Birkenau.
1946
De Veiligheidsraad het hoogste orgaan van de Verenigde Naties, komt voor het eerst samen.
1955
Verenigde Staten - De USS Nautilus SSN-571 vaart als eerste atoomonderzeeër uit.
1966
Een B-52 bommenwerper en een KC-135 stratotanker van de USAF botsen boven Spanje, van de 4 h-bommen aan boord vallen er 3 nabij het dorpje Palomares en één in de Oceaan.Dit feit staat bekend als het Palomares incident.
1977
Verenigde Staten - Gary Gilmore wordt in Utah voor roofmoord door een executiepeloton doodgeschoten. Het is de eerste executie in de VS in tien jaar.
1987
Komoren - Olaf Reinicke, biologiestudent uit München ziet als eerste een Coelacant in zijn natuurlijke milieu op 198 meter diepte.
1991
Irak - "Operatie Desert Storm" is begonnen.
1995
Japan - Kobe wordt getroffen door een zware aardbeving met een kracht van 7,2 op de schaal van Richter. De stad wordt voor een groot deel verwoest. Er vallen 6433 doden.
2002
Democratische Republiek Congo - De vulkaan Nyiragongo komt tot uitbarsting, doodt 150 mensen, maakt 400.000 mensen dakloos en legt de grensplaats Goma volledig in de as.
Beekpunge (Veronica beccabunga) is een plant uit de weegbreefamilie (Plantaginaceae). De stengel en het blad van deze waterminnende plant zijn kaal en iets vlezig.
De plant groeit in beken, sloten aan waterkanten en in vochtig akkerland. Het verspreidingsgebied bestaat uit vrijwel geheel Europa, het westen en noorden van Azië en ook in Noord-Afrika wordt de plant aangetroffen.
De bloempjes zijn blauw en 5-8 mm groot. Er zijn vier kroonblaadjes, waarvan de bovenste het grootste is. Verder zijn er vier kelkblaadjes en twee meeldraden. De beekpunge bloeit in langgesteelde, ijle trossen die in bloei staan tussen mei en september. De bloemtrossen groeien okselstandig, en bevatten twintig tot vijfentwintig bloemen per hoofdje.
Beekpunge draagt een 3-4 mm groot bolvormige doosvrucht die onbehaard is.
De 3,5-5 cm grote bladeren zijn kortgesteeld, eirond tot rond en tegenoverstaand. Het blad is enigszins vlezig en glanst. De plant kan volledig ondergedoken blijven, vooral in snelstromend water, de bladeren zijn dan slapper en langer. De plant is in de winter bladhoudend, de bladeren bevatten antvriesstoffen.
De wat scherp, ietwat bitter smakende bladeren werden vroeger wel gegeten, net als waterkers. In het noorden van Europa gebeurt dat nog steeds als onderdeel van salades. Overdaad schaadt echter: de bladeren en jonge scheuten bevatten diuretisch werkende stoffen.
de eerste Sint-Marcellusvloed treft Nederland en Noordwest-Duitsland.
1362
de tweede Sint-Marcellusvloed treft Groot-Brittannië, Nederland, Duitsland en Denemarken.Naar schatting 40.000 mensen sterven.
1547
Ivan IV bijgenaamd de Verschrikkelijke wordt tot Tsaar aller Russen gekroond.
1917
De Duitse minister van buitenlandse zaken verstuurt het Zimmermanntelegram aan Mexico met het verzoek zich aan de kant van de Centrale Mogendheden te scharen in de Eerste Wereldoorlog.
1918
De Nederlandsche Postcheque - en Girodienst wordt gestart.
1988
Tina Turner treedt in het Maracana Stadium in Rio de Janeiro op voor een betalend publiek van meer dan 184000 toeschouwers, een wereldrecord voor een solo artiest op dat moment.
2001
Overleden : Laurent-Désiré Kabila(62), Congolees president.
2003
Laatste lancering van de Space Shuttle Columbia. Vlak na lancering raakte een stuk isolatieschuim los waardoor hij bij terugkeer op 1 februari in delen uiteen viel.
Beekprik (Lampetra planeri) is een zeldzame kaakloze vis die inheems voorkomt in de Benelux.
De beekprik is geen vis, maar behoort tot de rondbekken. Hij heeft een aalachtig lichaam. De huid is glad bij gebrek aan schubben. Pare vinnen ontbreken. De rugvin bestaat uit 2 delen en 1 vin omzoomt de staart. De vinnen zijn niet ondersteund door vinstralen. De rug is grijsbruin; de buik is lichter gekleurd.
De totale levensduur van de soort is 7 jaar. Hiervan brengt ze 6,5 jaar door als larve door in beken en rivieren. Na de metamorfose tot adulte prik voeden de dieren zich vermoedelijk niet meer en worden eenmalig eieren gelegd waarna ze sterven. Het afzetten van eieren gebeurt in nesten (cirkelvormige depressies) in grof zand en/of kiezel. Soms paaien tot 30 dieren in 1 nest. Uitgekomen larven graven zich in stroomafwaarts gelegen slijkafzettingen in en voeden zich voornamelijk met detritus en algen (diatomeeën).
beekprik foto : tonnie.punt.nl
De beekprik blijft zijn hele leven in dezelfde beekloop. Het dier leeft drie tot zes jaar als een blinde larve in de bodem, verandert dan tot volwassen prik, houdt op met foerageren en paait boven grind en stenen, stroomopwaarts in dezelfde beek. De beekprik is dus geen parasiet zoals de rivier- en de zeeprik.
Sinds het begin van de 20e eeuw gaat de beekprik geleidelijk achteruit. De beekprik komt nog voor in beken op de oostelijke Veluwe, in de Achterhoek, Limburg en vooral in oostelijk Noord-Brabant. Ook in Vlaanderen, in de provincies Antwerpen en Limburg komt de beekprik nog voor. Uit het beschikbare materiaal over de vindplaatsen van beekprikken sinds 1900, blijkt dat het aantal uurhokken met beekprikken tussen 1945 en 1980 met 64% is afgenomen. Het voorkomen in Noord-Nederland is twijfelachtig. Aantoonbaar ging de beekprik achteruit in midden Noord-Brabant en sommige delen van Limburg, de Achterhoek en in geheel Twente. Tussen 1980 en 1995 zijn er nog 35 uurhokken met vangsten van de beekprik.
Het is verboden om beekprikken te vangen of pogingen daartoe te ondernemen want de beekprik staat in de Flora- en faunawet en komt voor op de Nederlandse rode lijst als bedreigde diersoort.
Volledig beschermd door de Wet op de Riviervisserij. Beschermd (bijlage III) door de Conventie van Bern en de Europese Habitatrichtlijn (bijlage 2). Duits: Bachneunauge Engels: brook lamprey Frans: lamproie de planer
In India op de grens met Nepal vindt een aardbeving plaats, kracht 8,3 op de schaal van Richter. Er sterven meer dan meer dan 10.000 mensen.
1962
De Slag bij Vlakke Hoek, waarbij de Nederlandse Marine voor het laatst een vijandig schip tot zinken bracht, in dit geval een Indonesisch.
1995
Overleden : Jef Bruyninckx(76),(de witte) Vlaams acteur en regisseur.
1999
Servische ordetroepen vermoorden 45 burgers, onder wie twee vrouwen en een kind van 12 jaar, in het Kosovaarse dorp Racak.
2001
De Engelstalige Wikipedia gaat van start.
2002
Overleden : Jean Dockx(60),Belgisch voetballer en trainer.
2006
Het ruimtevaartuig Stardust landt veilig in de Amerikaanse staat Utah nadat het tijdens zijn bijna 7 jaar durende missie losvliegende komeetdeeltjes uit de ruimte opving tijdens een ontmoeting met de komeet Wild 2.
2009
Een vliegtuig met 155 passagiers dreigt direkt na het opstijgen te crashen in New York ten gevolge van een aanvaring met vogels in beide motoren. De piloot, Captain Chesley "Sully" Sullenberger landt in de Hudson, waardoor alle passagiers overleven en New York een ramp bespaard blijft.
De Beekparelmossel (Margaritifera margaritifera) is een in het zoete water levend tweekleppig weekdier.
De Beekparelmossel heeft koel, helder, zuurstofrijk, oligotroof, niet verontreinigd water nodig. Door de sifonen wordt water naar binnen gezogen waar de kleine zwevende organische deeltjes uitgefilterd worden waarmee het dier zich voedt. Men verondersteld dat de soort toen zij vroeger veel algemener was een belangrijke rol speelde bij het verwijderen van zwevende stof uit het water. Dit was eveneens belangrijk voor een aantal andere organismen die in het zelfde biotoop leefden zoals zalm en forel. Onder ideale omstandigheden leven de dieren in grote populaties in snelstromende (berg)beken en kleine rivieren. De dieren hebben een voorkeur voor een zandig substraat waar zij zich ingraven en wat beschut wordt door grof grind en stenen. Er is een maximale waterdiepte van ongeveer twee meter.
beekparelmossel in Västernorrland, Zweden. auteur : Joel Berglund CC 3.0
De Beekparelmossel is een soort die tientallen jaren oud kan worden. De maximale ouderdom lijkt per populatie te variëren en is waarschijnlijk van verschillende factoren afhankelijk. Hoogst waargenomen leeftijden liggen rond de 280 jaar. In tegenstelling tot veel andere mollusken zijn de dieren tweeslachtig (zijn dus òf mannelijk òf vrouwelijk) en worden pas bij ongeveer 10-15 jaar geslachtsrijp. De schelp is dan ongeveer 6,5 centimeter lang.
De soort heeft een Holarctische verspreiding en komt voor in Noord-Amerika, Europa en Azië.
Komt in Nederland niet voor door het ontbreken van geschikte biotopen. In België in bovenlopen van beken en kleine rivieren in de Ardennen.
De soort is overal in zijn verspreidingsgebied zeer sterk bedreigd. Er is in veel gebieden een teruggang gemeld van 95-100%. In grote gebieden is zij reeds uitgestorven. Grote populaties worden nog maar in minder dan 50 rivieren gevonden verspreid over Canada, Scandinavië, Rusland met nog enkele kleinere populaties in Beieren, Tsjechië, Oostenrijk en Groot-Brittannië. Omdat de dieren zo oud worden kunnen populaties nog tamelijk lang bestaan ook als er door welke oorzaak dan ook geen nakomelingen meer komen. De achteruitgang komt vooral door waterverontreiniging die totaal niet verdragen wordt. In veel gebieden zijn zelfs de bovenlopen van bergbeken al vervuild. Een andere belangrijke oorzaak is de achteruitgang van de vissoorten (die deels eveneens een gevolg van de waterverontreiniging is) waarvan de Beekparelmossel voor de voortplanting van afhankelijk is. Andere oorzaken zijn oa. roofbouw in de parelvisserij, afdammingen, visserij op de gastheersoorten en de opkomst van de bisamrat die als predator optreedt. De ingewikkelde en veeleisende levenscyclus van de Beekparelmossel draagt sterk bij aan de gevoeligheid voor uitsterven van populaties.
De Beekparelmossel is altijd een leverancier van parels geweest. Hoewel slechts ongeveer 4% van de dieren een parel bevatte, was de parelvisserij vroeger erg belangrijk. In de achttiende eeuw zijn in delen van Duitsland de mossels ook wel met opzet voor dit doel uitgezet. Deze voor de parelvisserij bedoelde populaties werden streng beschermd. Het toebrengen van schade werd met drakonische maatregelen afgestraft.
Maarten Luther begint zijn studie aan de universiteit in Erfurt.
1506
Herontdekking van de Laocoon door Felice de Fredi, die bij het spitten in een wijngaard stootte op de stenen die het plafond van een onderaardse ruimte bleken te zijn. Hij waarschuwde direct paus Julius II.