Chronologisch overzicht van ruimtevaarders, bemande ruimtevluchten en onbemande sondes.
09-11-2015
dit gebeurde op 9 november
lancering in 1967 vanaf Cape Canaveral 39A, van de testvlucht Apollo 4.
De Apollo 4 was een onbemande proef in het kader van het Amerikaanse Apollo-programma om oa het hitteschild van de commandomodule (hier CSM-017) te testen.
De vlucht duurde 8u 37 min en de capsule kwam neer in de Atlantische Oceaan op 30°N - 172°W.
Apollo 4 was ook de allereerste vlucht waarbij een Saturnus V gelanceerd werd en de opdracht werd als geslaagd genoteerd.
(afbeeldingen: de berging van de capsule en het missie-embleem)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1967-113A
Norad ID: 3032
Andere namen: Apollo-Saturn 501
Lanceertuig: Saturn S-IVB-501
Massa: 36656 kg.
selektie in 1984 van de VS Congres waarnemers
Jacob E.Garn,
William C.Nelson.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1970: de NASA wetenschapssatelliet OFO 1;
in 1972: de VS militaire weersatelliet DMSP 5B-F3;
in 1985: een SU militaire waarschuwer Oko;
in 1997: de Iridium netwerk communicatiesatellieten 38, 39, 40, 41 en 43.
lancering in 1958 vanaf Cape Canaveral LC17A, van de VS ruimtesonde Pioneer 2.
Pioneer 2 is de laatste van de “Able” ruimtesondes, bedoeld om de maan en de inter-lunaire ruimte te verkennen. Het geplande maantraject wordt echter niet gehaald door het falen van de 3de trap van het lanceertuig.
Spoedig valt Pioneer 2 terug in de atmosfeer boven NW Afrika, na vermoedelijk een hoogte van maar 1550km bereikt te hebben.
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1958-F19 / PION2
Norad ID: -
Anderenamen: Able 3
Lading: Pioneer 0-1-2
Lanceertuig; Thor Able I-129
Massa: 39 kg.
lancering in 1968 vanaf Cape Canaveral LC17B, van de VS ruimtesonde Pioneer 9.
Pionier 9 was de vierde in een reeks van satellieten ontworpen om wetenschappelijke metingen van oa de zonnewind, de interplanetaire elektronendichtheid, de kosmische straling en de magnetische en elektrische velden, uit te voeren in de interplanetaire ruimte.
Radiokontakt werd tot mei 1983 onderhouden.
Pioneer 9 was ook voorzien van een kleine magnetisch gestabiliseerde satelliet in de vorm van een octaëder (TETR 2), die aan een draad hing en diende als trainingsdoel voor de Apollo grondstations.
(afbeelding: vrije voorstelling van de sonde in de ruimte)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1968-100A
Norad ID: 3533
Andere namen: Pioneer D
Lanceertuig: Thor Delta E1 479/D60
Massa: 147 kg.
vertrek in 1984 van de ruimtependel Discovery STS 14/51A (Norad ID: 15382), voor een 8-daagse missie in een baan om de aarde.
Eén van de opdrachten bestaat uit het in de ruimte zetten van de communicatiesatellieten Anik D2/Telesat-H (Canada) en Syncom IV-1/Leasat-1 (VS militair).
Tijdens deze vlucht worden de slechtwerkende satellieten Palapa-B2 en Westar VI, die op 3 februari vanaf STS 41B gelanceerd waren, uit de ruimte geplukt om voor herstelling naar de aarde te brengen. Hiertoe gebruiken de astronauten Gardner en Allen de bemande maneuvreer eenheid (MMU) als hoogtewerker.
De inzittenden zijn:
Frederick H.Hauck, bevelhebber,
David M.Walker, piloot,
Anna L.Tingle/Fisher, missiespecialist,
Dale A.Gardner, missiespecialist,
Joseph P.Allen, missiespecialist.
geboorte in 1936 te Buffalo - New York, van Dr Edward George Gibson.
Amerikaanse wetenschapper/astronaut.
Lid van Nasa 4-1965 groep.
Maakte ruimtevlucht in skylab 3.
Verbleef 84,05 dagen in de ruimte.
Maakte 3 ruimtewandelingen - samen 15u21’(0,64 dagen).
Verlaat Nasa op 31 oktober 1982.
geboorte in 1947 te Murfreesboro – Tennessee, van Dr Margaret Rhea Seddon.
Amerikaanse missiespecialist/astronaute – Medicus.
Huwde astronaut Robert Lee Gibson.
Lid van Nasa 8-1978 groep.
Maakte ruimtevlucht in STS 16/51D, 40 en 58.
Verbleef 30,10 dagen in de ruimte.
Was astronaute tot februari 1998.
geboorte in 1948 te Fairmont – Minnesota, van Dale Allan Gardner.
Amerikaanse missiespecialist/astronaut.
Lid van Nasa 8-1978 groep.
Maakte ruimtevlucht in STS 8 en 14/51A.
Verbleef 14,04 dagen in de ruimte.
Maakte 2 ruimtewandelingen - samen 11u42’.
Was astronaut tot september 1986 en bleef tot 1990 aktief in de ruimtevaart.
Overlijdt op 19 februari 2014 te Colorado.
overlijden in 1999 te Zvyozdny Gorodok – Moscow, van Yury Vasilyevich Malyshev
Soviet piloot/cosmonaut
Geboren op 27 augustus 1941, te Nikolayevsk, Volgograd Oblast
Rang: Kolonel, Soviet Luchtmacht
Selectie : Luchtmacht Groep 4-1967
Missies : Soyuz T-2 en Soyuz T-11/T-10
Verbleef 11d 19h 59m (11,83d) in de ruimte.
Kreeg meerdere onderscheidingen waaronder het Ereteken van Piloot/Astronaut van de Soviet Unie (hier afgebeeld).
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1965: de VS fotospion KH 7/OPS 6232 en de militaire satelliet OPS 8293;
in 1966: de VS fotospion KH-4B/OPS 1866;
in 1969: de NASA/DE wetenschapssatelliet GRS A/Azur;
in 1991: de VS militaire satellieten USA 72, 74, 76 en 77.
lancering in 1967 vanaf Cape Canaveral LC36B, van de VS ruimtesonde Surveyor 6.
Het doel van het Surveyor-programma is gegevens verzamelen over de maanbodem, in het vooruitzicht van de Apollo-missies.
Surveyor 6 landt op het maanoppervlak op 10 november in Sinus Medii , een vlak van kraters voorzien terrein op 0,49°N - 358,60°O, zowat in het centrum van het zichtbare halfrond van de maan. Op 17 november worden de motoren ontstoken waardoor Surveyor opveert naar het westen en ongeveer 2,4 meter terug landt. Deze maan "hop" vertegenwoordigde het eerste gemotoriseerde opstijgen van het maanoppervlak en bezorgt informatie over de effecten van het afvuren van raketmotoren op de Maan. Tot een paar uur na zonsondergang op 24 november, worden ongeveer 30000 beelden van het maanoppervlak naar de aarde geseind.
De resultaten van de experimenten toonden aan dat het oppervlak een basaltisch samenstelling heeft en dat de draagkracht ervan meer dan voldoende is voor een bemande landing.
(afbeeldingen: foto van de zuster-sonde Surveyor 3 op de maan en fotomozaïek van de bodem)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1967-112A
Norad ID: 3031
Andere namen: Surveyor SC-6
Lanceertuig: Atlas SLV-3C Centaur AC-14
Massa: 300 kg.
lancering in 1996 vanaf Cape Canaveral LC17A, van de VS ruimtesonde Mars Global Surveyor.
De sonde heeft als doel om vanaf een baan om Mars gegevens te verzamelen over oa de oppervlakte eigenschappen, de zwaartekracht, de atmosfeer en het magnetisch veld.
De gegevens zullen worden gebruikt om het weer en klimaat van Mars onderzoeken.
MGS/Discovery 2 kwam op 12 september 1997 in een hoge elliptische baan om Mars, waarna door atmosferische weerstand in februari 1999 een lagere zon-synchrone cirkelvormige omloop van zuid naar noord bekomen werd.
De eerste waarnemingen begonnen midden maart 1999, toen het zomer was op het noordelijk halfrond en duurde een marsjaar (687 aardse dagen) tot en met januari 2001. Daarna volgden nog waarnemingsperiodes totdat het contact met de sonde verloren werd op 2 november 2006.
In totaal werden 65000 foto’s bekomen en de ontdekking van water was één van de voornaamste resultaten van de missie.
(afbeeldingen: vrije voorstelling van de sonde boven mars en foto van het “marsgezicht”)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1996-062A
Norad ID: 24648
Lanceertuig: Delta II 7925
Massa: 1030 kg.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1959: de VS militaire wetenschapssatelliet Discoverer 7;
in 1997: de VS militaire satelliet USA 136/Trumpet.
lancering in 1966 vanaf Cape Canaveral LC13, van de VS ruimtesonde Lunar Orbiter 2.
Lunar Orbiter 2 moet in hoofdzaak vanuit een baan om de maan gegevens verzamelen en opnamen doorseinen van de maanbodem. Deze foto’s (een 800 in het totaal), met een resolutie van 1 meter, zullen gebruikt worden voor het uitzoeken van geschikte landingsplaatsen voor latere Surveyor en Apollo missies. Tijdens de metingen werden 3 meteorietinslagen gevoeld. De sonde stortte op 11 oktober 1967 op de maan – 3°N-119°O - te pletter.
Op één der foto’s van 20 november zijn een aantal enorme pieken zichtbaar naast een rechthoekige kuil. Deze toppen in de Zee der Stilte werden naar de ontdekker ervan, professor William Blair, genoemd.
(afbeeldingen: model van de sonde en foto met de “toppen van Blair”)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1966-100A
Norad ID: 2534
Andere namen: Lunar Orbiter B
Lanceertuig: Atlas SLV-3 Agena D 5802
Massa: 385 kg.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1964: de NASA wetenschapssatelliet Explorer 23/NASA S-55C;
in 1965: de VS wetenschapssatelliet Explorer 29/GEOS 1(A);
in 1968: de VS militaire satelliet OPS 5296/ KH 8(?);
in 1970: de VS militaire waarschuwer DSP 1/IMEWS 1;
in 1973: de NASA/NOAA weersatelliet ITOS F/NOAA 3;
in 1988: de VS militaire satelliet USA 33/KH11-8;
in 1995: de VS militaire waarschuwer Milstar 2/USA 115;
in 1997: de VS militaire navigatiesatelliet USA 135/Navstar 38;
in 1998: de communicatienetwerk satellieten Iridium 02, 83, 84, 85 en 86.
lancering in 1964 vanaf Cape Canaveral LC13, van de VS ruimtesonde Mariner 3.
Mariner 3 moet, na een reis van zowat 8 maanden, metingen verrichten en bodemfoto’s maken tijdens het voorbijvliegen aan Mars.
Door een defect aan de satellietafscherming blijven de sensoren echter bedekt, en wordt het streefdoel niet gehaald. Door het hogere gewicht wordt ook afgeweken van het geplande traject en komt de sonde in een heliocentrische baan.
(afbeelding: vrije voorstelling van de sonde in de ruimte)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1964-073A
Norad ID: 923
Lading: Mariner 3-4
Lanceertuig: Atlas Agena D 289D
Massa: 260 kg.
geboorte in 1948 te Uniontown – Pennsylvania, van Robert Joseph Cenker Jr.
Amerikaanse ladingspecialist/astronaut.
Lid van RCA 1985 groep.
Maakte ruimtevlucht in STS 24/61C.
Verbleef 6,09 dagen in de ruimte.
Was astronaut tot januari 1986.
geboorte in 1961 te Bar Harbor – Maine, van Charles Owen 'Scorch' Hobaugh.
Amerikaanse piloot/astronaut.
Lid van NASA 16-1996 “The Sardines”.
Maakte ruimtevlucht in STS 104, 118 en 129.
Verbleef 36,34 dagen in de ruimte.
Was astronaut tot 23 september 2011.
geboorte in 1961 te Passadena – California, van Alan Goodwin Poindexter.
Amerikaanse piloot/astronaut.
Lid van NASA 17-1998 “The Penguins”.
Maakte ruimtevlucht in STS 122 en 131.
Verbleef 27,89 dagen in de ruimte.
Verongelukt met jetski op 1 juli 2012, te Pensacola - Florida.
geboorte in 1962 te Washington D.C., van Benjamin Alvin Drew.
Amerikaanse ingenieur/astronaut.
Lid van NASA 18-2000 “The Bugs”.
Maakte ruimtevlucht in STS 118 en 133.
Verbleef 25,54 dagen in de ruimte.
Maakte 2 ruimtewandelingen – samen 12u48’.
Was astronaut tot oktober 2013.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1961: de VS militaire wetenschapssatelliet Discoverer 34/KH-3;
lancering in 1962 vanaf Baikonur LC1, van de Soviet ruimtesonde 2MV-3 n°1.
De sonde 2MV-3 sn 1 is bedoeld om een instrumentencapsule (Spuskaemiyapparat 2MV-3 N°1) zacht op mars te laten landen.
De SL-6/A-2-e draagraket brengt de bovenste trap met de sonde in een parkeerbaan om de aarde, maar over het vervolg bestaan twee versies:
- ofwel explodeert de vierde trap,
- ofwel onsteekt de motor van de ontsnappingstrap niet en blijft de combinatie zowat 2 maanden in aardorbit steken.
(afbeelding: model van deze sonde)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1962-062A (b.xi 1)
Norad ID: 451
Andere Namen: AMS Mars, Mars 1962B, Korabl 13, Sputnik 24(VS)
Lading: Mars/Venussonde 2MV-3
Lanceertuig: Molniya 8K78 T103-17
Massa: 890 kg.
lancering in 1981 vanaf Baikonur LC81/23, van de Soviet ruimtesonde 4V-1M n°761/Venera 14.
Venera 14 bestaat uit een drager, die meetinstrumenten en de nodige zendapparatuur bevat, en een lander die op 5 maart 1982 in de atmosfeer van Venus duikt.
De parachute opende op een hoogte van ongeveer 63 km en wordt op 47 km hoogte afgestoten, waarna de lander door de atmosferische weerstand afgeremd werd en landt op 13°Z – 310°O op een basaltische vlakte. Er wordt een bodemstaal en kleurenfoto’s genomen gedurende 57 minuten dat de sonde weerstaat aan de daar heersende temperatuur van 470°C en druk van 94 atmosfeer.
De seismometer detecteerde twee bevingen en de akoestische detector signaleerde geluiden van de werking van het ruimtevaartuig en van de wind.
(afbeelding: model van de lander en oppervlaktefoto)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1981-110A
Norad ID: 12938
Lanceertuig: Proton-K/D-1 311-02
Landermassa: 760 kg.
selektie in 1989 van de AN-4 wetenschapper
Valentin Lebedev.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1964: de VS SIGINT satelliet Ferret 7/OPS 3062;
in 1965: de SU militaire wetenschapssatelliet DS-U2-V-2;
in 1969: een SU doelsatelliet DS-P1-I;
in 1974: een SU fotoverkenner Orion;
in 1975: een SU militaire navigatiesatelliet Parus en een fotoverkenner Zenit-4MK;
in 1980: een SU oceaanobservatie satelliet US-P;
in 1986: een SU fotoverkenner Oblik;
in 1994: de SU aardobservatie satelliet Resurs 1-3;
in 1995: de NASA/CA aardobservatie satelliet Radarsat 1 en de NASA technologiesatelliet Surfsat 1;
lancering in 1973 vanaf Cape Canaveral LC36B, van de VS ruimtesonde Mariner 10.
Mariner 10 was de zevende succesvolle lancering in de Mariner-serie en de eerste ruimtesonde naar Mercurius. Het was ook het eerste ruimtevaartuig om de zwaartekracht van een planeet (Venus) te gebruiken om een andere (Mercurius) te bereiken, en het eerste ruimtevaartuig dat twee planeten bezocht.
De ruimtesonde vloog op 5 februari 1974 voorbij Venus en de eerste maal voorbij Mercurius op 29 maart 1974.
De wetenschappelijke doelstellingen van de missie waren de studie van de atmosfeer en de oppervlaktekenmerken van Mercurius, alsmede metingen in de interplanetaire ruimte.
Mariner 10 bezorgde ons de allereerste close-up beelden van Venus en Mercurius.
(afbeeldingen: een vrije voorstelling van de sonde nabij mercurius en een foto van venus en mercurius)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1973-085A
Norad ID: 6919
Andere namen: Mariner 73J
Lanceertuig: Atlas SLV-3D Centaur AC-34
Massa: 474 kg.
vertrek in 1994 van de ruimtependel Atlantis STS 66 (Norad ID: 23340), voor een 11-daagse wetenschappelijke missie in een baan om de aarde.
De bemanning doet verder onderzoek naar de relaties tussen de aardatmosfeer en de zonneaktiviteit, vooral voor wat betreft de ozonafbraak en het broeikaseffekt.
Hiertoe beschikt de bemanning voor de derde maal over de instrumenten in het laboratorium ATLAS-3, waarvan een deel gebouwd was en bestuurd werd door het KMI in Brussel. Ook de Cryogene IR/UV Spectrometer-Telescoop (CRISTA-SPAS) was aan boord en werd gedurende 8 dagen uit de pendel gebracht als voortzetting van het gezamenlijke NASA-DARA(Duitsland) wetenschappelijk onderzoek.
De inzittenden zijn:
Donald R.McMonagle, bevelhebber,
Curtis L.Brown, Jr, piloot,
Ellen L.Ochoa, ladinggezagvoerder,
Scott E.Parazynski, missiespecialist,
Joseph R.Tanner, missiespecialist,
Jean-Francois A.Clervoy, missiespecialist - ESA
geboorte in 1954 te Los Angeles – California, van Kevin Pathrick ‘Chili’ Chilton.
Amerikaanse piloot/astronaut.
Lid van NASA 12-1987 groep.
Maakte ruimtevlucht in STS 49, 59 en 76.
Verbleef 29,35 dagen in de ruimte.
Was astronaut tot augustus 1998 en bleef aktief in de luchtmacht.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1957: de SU satelliet Sputnik 2/PS2 met de hond Laika aan boord;
in 1960: de VS wetenschapssatelliet Explorer 8;
in 1966: de VS militaire MOL-testsatellieten OV1-6S, OV4-1R, OV4-1T en OV4-3;
in 1967: een SU fotoverkenner Zenit-4;
in 1968: de VS militaire satelliet KH 4B(?)/OPS 1315;
in 1971: de VS militaire communicatiesatellieten DSCS 2-01 en DSCS 2-02;
lancering in 1962 vanaf Baikonur LC1, van de Soviet ruimtesonde 2MV-4 n°4/Mars 1.
Mars 1 wordt gelanceerd met de bedoeling de planeet mars te fotograferen tijdens het voorbij vliegen.
De dichtste nadering tot mars vindt plaats op 19 juni 1963 en bedraagt zowat 193000 km; waarna de sonde in een heliocentrische baan komt. Het radiokontakt was al sinds 21 maart 1963 op 106 miljoen km verloren.
De sonde had een camera aan boord, alsmede instrumenten voor de waarneming van oa kosmische straling, magnetisme, zonnewind en micro-meteorieten.
(afbeelding: sonde in opbouw)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1962-061A (b.nu 1)
Norad ID: 450
Andere namen: AMS Mars 1, Korabl 12(?), Sputnik 23(VS)
Lading: Mars/Venussonde 2MV-4
Lanceertuig: Molniya 8K78 T103-16
Massa: 6500 kg.
geboorte in 1953 te Cocoa Beach – Florida, van Dr Nancy Jan Davis.
Amerikaanse missiespecialist/astronaute – Ingenieur.
Huwde astronaut Mark Lee.
Lid van NASA 12-1987 groep.
Maakte ruimtevlucht in STS 47, 60 en 85.
Verbleef 28,09 dagen in de ruimte.
Eerste gezamelijke ruimtevlucht van twee gehuwden in september 1992.
Was astronaute tot juni 1999 en bleef aktief in de ruimtevaart.
selektie in 1999 van de Franse EAC astronauten
Claudie André-Deshays,
Michel Tognini.
Hier op de foto met nog andere ESA-astronauten.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1963: de SU satelliet voor maneuvreertests Polyot 1/I-2B-1;
in 1968: een SU onderscheppingssatelliet I2P;
in 1972: acht SU militaire communicatiesatellieten Strela-1M;
in 1974 en 1976: een SU fotoverkenner Zenit-2M;
in 1978: een SU fotoverkenner Orion;
in 1979: de SU wetenschapssatelliet Interkosmos 20;
in 1994: de SES telecomsatelliet Astra 1D en de NASA astronomiesatelliet WIND.
lancering in 1981 vanaf Baikonur LC200/40, van de Soviet ruimtesonde 4V-1M N°760/Venera 13.
De Venera 13 sonde bestaat uit een drager en een lander. In maart 1982 duikt deze in de venusatmosfeer, terwijl de drager in een heliocentrische baan fungeerde als data-relais tijdens het korte leven van de landingsmodule.
De parachute wordt in maart 1982 op 63 km hoogte geopend en op 47 km losgelaten, waarna de lander vrij naar het oppervlak valt. De afdaling duurde ongeveer een uur en Venera 13 landt op 7,5°Z – 303°O, net ten oosten van de regio bekend als Phoebe Regio. Na de landing wordt één panoramisch beeld genomen en een arm plaatst een bodemmonster voor onderzoek in een hermetisch afgesloten kamer.
De lander overleefde 127 minuten (de geplande levensduur was 32 minuten) in een omgeving met een temperatuur van 457°C en een druk van 89 atmosfeer.
(afbeeldingen: model van de lander en de foto van de venusbodem)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1981-106A
Norad ID: 12927
Lanceertuig: Proton-K/D-1 311-01
Massa: 760 kg.
vertrek in 1985 van de ruimtependel Challenger STS 22/61A (Norad ID: 16230), voor een 7-daagse missie in een baan om de aarde.
De bemanning, waaronder meerdere ESA-specialisten, zal 75 genummerde experimenten uitvoeren in het Duitse Spacelab (D-1), oa op gebied van materiaalkunde, biowetenschappen, technologie, communicatie en navigatie in een microzwaartekracht omgeving. De experimenten werden geleid door het Duitse Space Operations Center in Oberpfaffenhofen bij München.
Gedurende de vlucht werd ook het Global Low Orbiting Message Relais (GLOMR) in de ruimte gezet.
De inzittenden zijn:
Henry W.Hartsfield, Jr, bevelhebber,
Steven R.Nagel, piloot,
James F.Buchli, missiespecialist,
Guion S.Bluford, Jr., missiespecialist,
Bonnie J.Dunbar/Sega, missiespecialist,
Reinhard A.Furrer, ladingspecialist,
Ernst W.Messerschmid, ladingspecialist - ESA,
Wubbo J.Ockels, ladingspecialist - ESA
geboorte in 1946 te Cooperstown - New York, van Robert Lee ‘Hoot’ Gibson.
Amerikaanse piloot/astronaut.
Huwde astronaute Rhea Seddon.
Lid van Nasa 8-1978 groep.
Maakte ruimtevlucht in STS 10/41B, 24/61C, 27, 47 en 71.
Verbleef 36,18 dagen in de ruimte.
Was astronaut tot november 1996.
geboorte in 1953 te Cheremkhovo – Irkutsk, van Aleksandr Fyodorovich Poleshchuk.
Russische ingenieur/cosmonaut.
Lid van Energia Ingenieur 10-1989 groep.
Maakte ruimtevlucht in soyuz TM16.
Verbleef 179,03 dagen in de ruimte.
Maakte 2 ruimtewandelingen - samen 9u58’.
Was cosmonaut tot maart 2004 en bleef aktief in de ruimtevaart.
geboorte in 1957 te Moskow, van Aleksandr Ivanovich Lazutkin.
Russische ingenieur/cosmonaut.
Lid van Energia NPOE 10-1992 ingenieurs.
Maakte ruimtevlucht in soyuz TM25.
Verbleef 184,92 dagen in de ruimte.
Was cosmonaut tot 22 november 2007.
geboorte in 1961 te Yonkers - New York, van Ronald J. Garan, Jr.
Amerikaanse piloot/astronaut.
Lid van NASA 18-2000 “The Bugs”.
Maakte ruimtevlucht in STS 124 en soyuz TMA21.
Verbleef 178 dagen in de ruimte.
Maakte 4 ruimtewandelingen - samen 27u03’.
Was astronaut tot december 2012.
geboorte in 1964 te Belleville – Illinois, van Sandra Hall Magnus.
Amerikaanse missiespecialist/astronaute – Ingenieur.
Lid van NASA 16-1996 “The Sardines”.
Maakte ruimtevlucht in STS 112, 126(119) en 135.
Verbleef 157,36 dagen in de ruimte.
Was astronaute tot 21 oktober 2012.
selektie in 1985 van de Palapa ladingspecialisten
Taufik Akbar,
Pratiwi Sudarmono.
Na de ramp met de ruimtependel Challenger werd de geplande vlucht met deze Indonesiers geschrapt.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1967: het SU ruimteschip Soyuz 7K-OK-5 voor koppeltests met 7K-OK-6;
in 1967: een SU ELINT satelliet Tselina-O GVM;
in 1970: een SU anti-satelliet I2P en een fotoverkenner Zenit-4M;
in 1973: de SU wetenschapssatelliet Interkosmos 10 en een VS militaire satelliet Transit-O;
in 1978: de SU astronomiesatelliet Prognoz 7;
in 1979: de NASA wetenschapssatelliet Magsat;
in 1980: een SU militaire waarnemer Yantar'-4K1;
in 1982: de VS militaire communicatiesatellieten DSCS 2-15 en DSCS 3A-01;
in 1990: de IMSO communicatiesatelliet Inmarsat 2-F1;
in 1992: de SU telecomsatelliet Ekran 20;
in 1997: de ESA satellieten Maqsat-B(technologie), Maqsat-H(dummy) en YES(aan draad).
vertrek in 1998 van de ruimtependel Discovery STS 95 (Norad ID: 25519), voor een 9-daagse missie in een baan om de aarde.
De lading bevat de SPACEHAB-module voorzien van een druksysteem als laboratorium en werkruimte voor de bemanning. Hierin worden met succes diverse experimenten uitgevoerd, op het gebied van astronomie, menselijke fysiologie en natuurwetenschappen.
Een hoogtepunt van de missie is de vrije vlucht van de SPARTAN 201-5 faciliteit, die gedurende twee dagen gegevens verzamelde in de omgeving van de pendel.
Maken oa deel uit van de bemanning: ESA-astronaut Duque, NASDA-astronaute Mukai en de VS-astronaut Glenn, die in 1962 als eerste Amerikaan rond de aarde vloog.
De inzittenden zijn:
Curt L.Brown, bevelhebber,
Steven W.Lindsey, piloot,
Scott E.Parazynski, missiespecialist,
Pedro Duque, missiespecialist - ESA,
Stephen K.Robinson, ladinggezagvoerder,
Chiaki (Naito)Mukai, ladingspecialiste - NASDA,
John H.Glenn, ladingspecialist.
geboorte in 1952 te Kapustin Yar – Astrakhan, van Valeryi Ivanovich Tokarev.
Russische piloot/cosmonaut.
Lid van Buran 3/GNKII 3-1989, Chkalov 4-1993(?) en TsPK 12-1997 selektie.
Maakte ruimtevlucht in STS 96 en soyuz TMA7.
Verbleef 199,40 dagen in de ruimte.
Maakte 2 ruimtewandelingen - samen 11u05’.
Was cosmonaut tot 10 juni 2008.
geboorte in 1966 te Yian – Heilongjiang, van Buoming Liu.
Chinese piloot/yuhangyuan.
Lid van China 1-1998 selektie.
Maakte ruimtevlucht in shenzhou 7.
Verbleef 2,85 dagen in de ruimte.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1963: de VS SIGINT satelliet Hitchhiker 2/P11-A3 en een fotospion KH-5;
in 1973: een SU ELINT satelliet Tselina-D;
in 1974: de VS militaire satellieten Samos en SESP P73-5;
in 1975: een SU oceaanobservatie satelliet US-P;
in 1976 en 1992: een SU militaire navigatiesatelliet Parus;
lancering in 1974 vanaf Baikonur LC81/24, van de Soviet ruimtesonde E-8-5M n°410/Luna 23.
Luna 23 heeft als doel bodemstalen van de maan naar de aarde te brengen. Hiervoor is de sonde uitgerust met een apparaat dat boringen toelaat tot 2,5 m diep.
Tijdens de landing op 6 november in de Mare Crisium raakt het geheel beschadigd en gaat de missie niet door. De lander blijft wel nog gedurende 3 dagen nuttige gegevens doorseinen.
(afbeelding: vrije voorstelling van de sonde op de maan)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1974-084A
Norad ID: 7491
Lanceertuig: Proton SL-12/D-1-e
Massa: 5600 kg.
geboorte in 1940 te Mytishchi, van Gennadi Mikhailovich Strekalov.
Russische ingenieur/cosmonaut.
Lid van Energia Ingenieur 4-1973 groep.
Maakte ruimtevlucht in soyuz T3, T8, T10-1, T11(T10), TM10 en TM21(STS 71).
Verbleef 268,94 dagen in de ruimte.
Maakte 6 ruimtewandelingen - samen 21u51’11”.
Overlijdt aan kanker te Moskow op 25 december 2004.
selektie in 1965 van de TsPK(VVS)-3 cosmonauten
Boris Belousov,
Vladimir Degtyaryov,
Anatoli Fyodorov,
Yuri Glazkov,
Vitali Grishchenko,
Veygeni Khludeyev,
Leonid Kizim,
Pyotr Klimuk,
Gennadi Kolesnikov,
Aleksandr Kramarenko,
Mikhail Lisun,
Aleksandr Petrushenko,
Vladimir Preobrazhensky,
Valery Rozhdestvensky,
Gennadi Sarafanov,
Ansar Sharafutdinov,
Vasili Shcheglov,
Aleksandr Skvortsov,
Eduard Stepanov,
Valeri Voloshin,
Oleg Yakovlev,
Vyacheslav Zudov.
Deze groep kosmonauten werd geselecteerd voor deelname aan vijf afzonderlijke Soyuz programma's die de Sovjet-Unie plande. Deze omvatten een militair programma (met en zonder de Almaz/Salyut ruimtestations) en twee maan programma's (waarvan er slechts één een werkelijke maanlanding voorzag). Uiteindelijk werd alleen het orbitale en het ruimtestation programma verwezenlijkt en kregen enkel Glazkov, Kizim, Klimuk, Rozhdestvensky, Sarafanov en Zudov de kans om te vliegen.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1964: een SU fotoverkenner Zenit-2;
in 1965: een VS fotospion KH-4A en een SU fotoverkenner Zenit-4;
in 1966: de VS militaire satelliet OV 3-2;
in 1967: een SU ruimte kernbom OGCh;
in 1971: de UK wetenschapssatelliet Prospero/X 3;
in 1974: de SU weersatelliet Meteor 1-19;
in 1977: de SU communicatiesatelliet Molniya 3-08 en de navigatiesatellieten Tsiklon(SU) en
Transat-O 11(NASA);
in 1982: de RCA telecomsatelliet Satcom F5/Aurora 1;
in 1983: de SU weersatelliet Meteor 2-10;
in 1985: de SU communicatiesatelliet Molniya 1-66;
in 1987: een SU militaire waarschuwer Oko;
in 1988: de ETS(FR) telecomsatelliet TDF 1;
in 1992: de PAS(VS) telecomsatelliet Galaxy VII;
in 1993: de SU communicatiesatelliet Gorizont 28;
in 1998: de telecomsatellieten AfriStar(Worldspace) en GE 5(GE).
lancering in 1966 vanaf Cape Canaveral LC36B, van de VS ruimtesonde Surveyor Model 3.
Dit is een geslaagde test in aardorbit (406x166 km – 29,6° - 16 min) van de Surveyor maansonde.
Ze valt op 6 november terug en verbrandt in de atmosfeer.
(afbeelding: model van de sonde)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1966-095A/B
Norad ID: 2512
Andere namen: Surveyor SM-3/SD-4
Lanceertuig: Atlas Centaur D AC-9 / Centaur D 174D
Massa: 951 kg.
vertrek in 1968 van het ruimteschip Soyuz 3 (Norad ID: 3516), voor rendez-vous testen in aardorbit met Soyuz 2.
Beregovoy heeft als opdracht in de buurt van de twee dagen eerder gelanceerde onbemande Soyuz 2 te komen. Hij slaagt er in meermaals tot minder dan 200 m te naderen en omheen Soyuz 2 te cirkelen. Na 2 dagen werd de missie als geslaagd beschouwd en Beregovoy deed voor de resterende twee dagen topografische en meteorologische waarnemingen. Hij trakteerde de televisiekijkers ook op de eerste "live" rondkijk in een ruimteschip.
De inzittende is:
Georgi T.Beregovoi.
geboorte in 1955 te Sacramento – California, van Stephen Kern Robinson.
Amerikaanse missiespecialist/astronaut.
Lid van NASA 15-1994 “The Flying Escargots”.
Maakte ruimtevlucht in STS 85, 95, 114 en 130.
Verbleef zowat 48 dagen in de ruimte.
Maakte 3(?) ruimtewandelingen - samen 20u05’.
Was astronaut tot 30 juni 2012.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1962: de VS militaire wetenschapssatelliet Starad 1/Starfish;
in 1966: de communicatiesatelliet Intelsat II-F1/Lani Bird 1;
in 1972: de SU weersatelliet Meteor 1-13;
in 1973: de VS wetenschapssatelliet Explorer 50/IMP 10;
in 1976: een SU communicatiesatelliet Ekran;
in 1977: een SU satellietonderschepper IS;
in 1978: de SU weersatelliet Meteor-2 GVM en
in 1978: de SU satellieten voor radio-amateurs Radio 1 en Radio 2;
in 1979: een SU ELINT satelliet Tselina-D;
in 1983: een SU navigatiesatelliet Tsikada;
in 1987: de VS militaire satelliet USA 27/KH 11-7;
in 1993: een SU doelsatelliet Taifun-1B en de VS militaire satelliet USA 96.
lancering in 1962 vanaf Baikonur LC1, van de Soviet ruimtesonde 2MV-4 N°3.
De sonde wordt gelanceerd met de bedoeling foto’s te maken tijdens het voorbijvliegen aan mars.
De sonde met aangehechte ontsnappingstrap valt volgens één versie uit elkaar vooraleer in de voorziene parkeerorbit te komen. Volgens een andere versie bereikt de combinatie wel degelijk die baan, maar explodeert de motor van de ontsnappingstrap.
Dit gebeurde tijdens de Cubaanse raketcrisis tussen de VS en de Soviet Unie. De brokstukken worden door de radars van het VS Raket Waarschuwingssysteen in Alaska opgemerkt en even werd voor een atoomaanval door de Soviets gevreesd.
Benevens de camera had de sonde instrumenten aan boord voor de waarneming van oa kosmische straling, magnetisme, zonnewind en micro-meteorieten.
(afbeelding: model van de sonde)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1962-057A (b.iota 1)
Norad ID: 443
Andere namen: AMS Mars, Korabl 11, Sputnik 22(VS benaming)
Lanceertuig: Molniya 8K78 T103-15
Massa: 6500 kg.
lancering in 1998 vanaf Cape Canaveral, van de NASA ruimtesonde Deep Space 1.
Het voornaamste doel ervan is het testen van nieuwe technologieën, waaronder een geavanceerde ionenmotor voor de verlaging van kosten en risico's bij missies in de toekomst.
De sonde slaagde hierin en vloog in een heliocentrische baan langs:
- de planetoïde p/1992KD op 28 juli 1999;
- de planetoïde Braille op 29 juli 1999, op 26 km, geen foto’s door foute camera orientatie;
- de komeet Borrelly op 22 september 2001, op 2171 km, fotografeerde de kern.
Deep Space 1 werd buiten gebruik gesteld op 18 december 2001.
Oorspronkelijk zou de sonde ook de planetoïde P/Mcauliffe (genoemd naar de verongelukte astronaute) bereiken, maar de lancering kwam hiervoor te laat.
(afbeeldingen: vrije voorstelling van de sonde, foto van de komeetkern Borelly)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1998-061A
Norad ID: 25508
Andere namen: New Millennium DS1, DS1
Lanceertuig: Delta II
Massa: 374 kg (leeg) + 31 kg hydrazine + 81 kg xenon voor de ionenaandrijving.
geboorte in 1961 te Augusta – Georgia, van Susan Leigh Kilrain (geboren Still).
Amerikaanse piloot/astronaute - US Navy testpiloot.
Lid van NASA 15-1995 “The Flying Escargots”.
Maakte ruimtevlucht in STS 83 en 94.
Verbleef 19,66 dagen in de ruimte.
Was astronaute tot december 2002.
geboorte in 1966 te Yungcheng – Shanxi, van Haipeng Jing.
Chinese piloot/yuhangyuan.
Lid van China 1-1998 selektie.
Maakte ruimtevlucht in shenzhou 7 en 9.
Verbleef 15,50 dagen in de ruimte.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1963: een SU militaire wetenschapssatelliet DS-A1;
in 1964: een SU technologietest DS-MG;
in 1967: de SU weersatelliet Meteor-8;
in 1969: een SU radardoel DS-P1-Yu, de VS militaire satelliet OPS 8455 en een SU fotoverkenner
Zenit-2M;
in 1974: de SU communicatiesatelliet Mmolniya 1-28;
in 1978: de wetenschapssatellieten Interkosmos 18(SU), Magion 1(SU/EZ) en Nimbus 7(NASA);
in 1980: een SU militaire waarschuwer Oko;
in 1985 en 1989: een SU weersatelliet Meteor 3;
in 1996: de SU communicatiesatelliet Molniya 3-48;
in 1997: de VS militaire satelliet USA 133/Lacrosse;
lancering in 1966 vanaf Baikonur LC31, van de Soviet ruimtesonde E-6LF N°102/Luna 12.
Luna 12 moet in een baan om de maan gegevens verzamelen en beelden doorseinen van de maanbodem.
De orbit - 100/1740km, incl.10° - wordt bereikt en de bekomen foto’s hebben een resolutie van zowat 15 meter. De sonde is 85 dagen aktief, maar het radiokontakt blijft tot 19 januari 1969 behouden.
(afbeeldingen: model van de sonde en maanfoto)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1966-094A
Norad ID: 2508
Lanceertuig: Molniya 8K78M
Massa: 1620 kg.
lancering in 1969 vanaf Baikonur LC81/24, van de Soviet ruimtesonde E-8-5 N°404/Kosmos 305.
Deze vlucht is de 5de poging om bodemmateriaal van de maan naar de aarde brengen. Een robotarm moest monsters verzamelen (misschien met een boor) en ze in de terugkeercapsule opbergen.
Na de succesvolle plaatsing in een baan om de aarde, faalt blok D van het lanceertuig waardoor het ruimtevaartuig in deze baan strandt en het Kosmos-nummer 305 krijgt.
(afbeelding: model van deze sonde)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1969-092A
Norad ID: 4150
Lanceertuig: Proton-K/D(UR-500)
Massa: 5600 kg.
vertrek in 1992 van de ruimtependel Columbia STS 52 (Norad ID: 22194), voor een 10-daagse opdracht in een baan om de aarde.
Tijdens deze missie worden de wetenschapssatelliet Geodynamische Laser Satelliet II (LAGEOS II) als gezamenlijk NASA/ISA project en de Canadese militaire testsatelliet CTA in de ruimte geplaatst.
De bemanning doet ook onderzoek op gebied van gewichtloosheid met de Amerikaanse Microgravity
Payload-1 (USMP-1).
De inzittenden zijn:
James B.Wetherbee, bevelhebber,
Michael A.Baker, piloot,
Charles L.Veach, missiespecialist,
William M. Shepherd, mission pecialist,
Tamara E.Jernigan/Wisoff, missiespecialist,
Steven G.MacLean, ladingspecialist.
geboorte in 1933 te Winona – Mississippi, van Dr Donald Herod ‘Don’ Peterson.
Amerikaanse missiespecialist/astronaut.
Lid van MOL 3-1967 en Nasa 7-1969 groep.
Maakte ruimtevlucht in STS 6.
Verbleef 5,02 dagen in de ruimte.
Maakte 1 ruimtewandeling van 4u10’.
Was astronaut tot 1984 en bleef aktief in de ruimtevaart.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1967: de SU communicatiesatelliet Molniya 1-7(G);
in 1974: het SU biologieexperiment Bion 2;
in 1976 en 1985: een SU militaire waarschuwer Oko;
in 1977: de NASA astronomiesatellieten ISEE 1 en ISEE 2;
in 1979: een SU fotoverkenner Zenit-6;
in 1985: een SU ELINT satelliet EPN;
in 1986: een SU fotoverkenner Oblik en een doelsatelliet Taifun-1B;
in 1987: een SU militaire waarnemer Kobal't;
in 1991: de telecomsatelliet Intelsat VI-F1;
in 1993: de telecomsatelliet Intelsat 701/Intelsat VII-F1;
in 1995: de VS militaire communicatiesatelliet UFO F6/USA 114;
