Hadden we niet beslist om het halfjaarlijkse gewissel van het uur af te schaffen? Jawel, maar de concrete uitwerking is zo ingewikkeld dat het hele plan in de diepvries werd gestopt. Gevolg: het weekend van 29 oktober slapen we weer een uurtje langer.
In de nacht van zaterdag 29 oktober 2022 op zondag 30 oktober 2022 goochelen we in België opnieuw met de tijd. Om 3.00 uur ’s nachts wordt de klok een uur teruggedraaid: 3.00 uur wordt 2.00 uur. Om mechanische problemen met uurwerken en klokken te vermijden, zet je ze beter stop in plaats van de wijzers achteruit te draaien.
We belanden vanaf dan opnieuw voor vijf maanden op wintertijd, tot 26 maart 2023. Daarna schakelen we opnieuw over op zomertijd.
29-10-2022 om 16:14
geschreven door julie (Arlette)
De naam "Halloween" is afgeleid van Hallow-e'en, oftewel All Hallows Eve (Allerheiligenavond), de avond voorAllerheiligen, 1 november.
In deKeltische kalenderbegon het jaar op 1 november, dus 31 oktober wasoudejaarsavond. Deoogst was dan binnen, het zaaigoed voor het volgende jaar lag klaar en dus was er even tijd voor een vrije dag, het Keltische Nieuwjaar of Samhain (uitspraak Saun, dat ook het Ierse woord is geworden voor de maand november). Er zijn geen aanwijzingen dat er aan dit feest aan het einde van de zomer bepaalde cultische of rituele gebruiken waren verbonden.
In de 9e eeuw vierden Frankische en Engelse christenen Allerheiligen op 1 november, terwijl men inIerland Allerheiligen op 20 april vierde. In de loop van de tijd ontstonden er allerlei christelijke gewoontes. Op Allerzielen (2 november) gingen in lompen gehulde christenen in de dorpen rond en bedelden om zielencake (brood met krenten). Voor elk brood beloofden ze een gebed te zeggen voor de dode verwanten van de schenker, om op die manier zijn bevrijding uit de tijdelijke straffen van het vagevuur te versnellen en zodoende zijn opname in de hemel te bespoedigen. De trick-or-treattocht vindt wellicht daar zijn oorsprong.
28-10-2022 om 15:54
geschreven door julie (Arlette)
Het is pas echt herfst als de bladeren verkleuren. Geel, bruin, oranje, rood, wat een kleurenpracht! Elke dag helemaal gratis te bekijken als je naar buiten gaat, ze zorgen voor een spontane glimlach op je gezicht. Hoe komt het eigenlijk dat de blaadjes verkleuren en uiteindelijk zelfs van de bomen vallen?
Het korter worden van de dagen in de herfst is voor bomen een teken zich voor te bereiden op de winter. Sommige bomen stoppen in de winter met groeien en verliezen hun bladeren, maar niet voordat ze de allermooiste kleuren krijgen!
Eigenlijk zitten de herfstkleuren altijd al in de bladeren. Tijdens de lente en de zomer overheerst de kleur groen, omdat er zoveel bladgroen (ofwel chlorofyl) in de bladeren zit. Bladgroen is de stof die de boom van energie voorziet met medewerking van de zon. Het zet waterdamp en kooldioxide uit de lucht om in glucose en zuurstof. De zuurstof wordt door de boom weer aan de lucht afgestaan. De glucose wordt onder andere gebruikt om te groeien. Tijdens de lente en de zomer draait de bladgroenfabriek op volle toeren en maakt de boom veel chlorofyl aan.
In het najaar is er minder zon en wordt er steeds minder chlorofyl aangemaakt, waardoor het uiteindelijk opraakt. Bomen zijn erg zuinig op bladgroen. Het is van levensbelang voor de fotosynthese en kost veel energie om aan te maken. Daarom halen bomen in de herfst zoveel mogelijk bladgroen uit de bladeren voordat ze vallen.
Een blad bestaat uit meer stoffen dan alleen chlorofyl en die stoffen hebben andere kleuren, variërend van verschillende tinten geel en oranje tot rood soms zelfs paarsachtig. Pas als de overheersende groene kleur van het chlorofyl is verdwenen, komen er andere kleuren tevoorschijn.
Zodra de boom de stoffen die behouden moeten worden uit de bladeren heeft gehaald, ontstaat er bij het steeltje van het verkleurde blad een laagje kurk. Door dat steeltje ging altijd vocht (het boomsap) naar het blad toe en de suikers terug naar de boom. Net zoals met een kurk op een wijnfles, kan er met zo’n laagje kurk geen vocht meer door. Uiteindelijk droogt het blad uit en valt het neer.
18-10-2022 om 15:57
geschreven door julie (Arlette)
In de herfst brengen kleurrijk gebladerte en talrijke herfstbloemen kleur in de tuin. Maar welke bloemen bloeien in de herfst?
De herfst wordt gekenmerkt door de meest uiteenlopende kleuren: vooral de kleurrijke bladeren van struiken en bomen vormen een visuele blikvanger in de tuinen. Maar ook verschillende bloemen tonen in deze tijd hun kleuren en leveren belangrijk voedsel voor insecten. Hieronder vindt u 10 prachtige herfstbloemen voor balkon en tuin.
1. vossenstaart
2. snapdragon
3. dahlia’s
4. zinnia’s
5. cosmea
6. goudsbloem
7. Postelein floret
8. korenbloem
9. zonnebloem
10. spinnebloem
1. vossenstaart
De eenjarige vossenstaart (Amaranthus) kan tot 170 cm hoog worden op diepe gronden. De woekerende planten vallen vooral in de herfst op door hun dikke, kleurrijke bloempluimen, die lijken op een bossige vossenstaart. Afhankelijk van de soort kunnen ze rechtop staan of naar beneden hangen. De bloeiwijzen, die tot 60 cm lang kunnen zijn, of zelfs de hele planten kunnen worden gedroogd. Ze zijn geschikt als duurzame versiering van gedroogde boeketten. De bloemen zijn opvallend, vooral in de herfst, omdat ze opvallende kleuren hebben zoals wijnrood, oranje, brons of geelgroen. De zaden van de vossenstaart zijn eetbaar en kunnen net als quinoa worden gegeten (Chenopodium quinoa). De vederstruik (Celosia) is familie van de vossenstaart, hoewel de zaden ervan niet worden gegeten. De vossenstaart stelt geen bijzondere eisen aan de bodem: hij verdraagt alle normale tuingrond en heeft geen verzorging nodig.
snapdragon
De leeuwenbek (Antirrhinum) is een vaste bloeiende plant die van juni tot oktober verrukt met zijn grote, kleurrijke bloemen. In zachte winters is leeuwenbekje zelfs meerjarig, maar bij zware vorst en koudere winters is het meestal eenjarig. De talrijke zaden van de leeuwenbek zorgen voor veel nakomelingen en men is altijd benieuwd welke kleurencombinaties in de nakomelingen voorkomen. Snapdragons worden meestal 30 tot 50 cm hoog en bloeien in wit, geel, oranje, rood, roze of paars. Gemengde bloemen zijn niet ongewoon. Ze worden vooral bezocht door hommels, want alleen voor zware insecten gaan de gesloten bloemen open om een mondvol nectar te onthullen. Snapdragons zijn niet veeleisend en vereisen geen speciale zorg. Als verdorde bloemen regelmatig worden weggeknipt, zullen zich steeds weer nieuwe bloemenscheuten vormen.
3. dahlia’s
Met zijn talrijke, diverse soorten en variëteiten is de dahlia (Dahlia) is waarschijnlijk een van de meest formeel rijke tuinbloemen. Er is bijna niets dat niet bestaat onder dahlia’s: Wit, geel, oranje, roze, violet of rood, afgeronde of spitse bloemblaadjes in enkele of dubbele tot gevulde bloemen. In de tuin bloeien de kleurrijke planten van juni tot de eerste vorst en betoveren zo niet alleen de herfst. Helaas zijn dahlia’s niet winterhard: na de eerste vorst moeten de bovengrondse, verdorde delen van de plant worden ingekort tot ongeveer 6 cm en de knollen worden gerooid. Deze moeten dan worden overwinterd op een donkere, koele en vorstvrije plaats in het huis of winterverblijf.
4. zinnia’s
Hoewel de zinnia’s (Zinnia) is niet zo bekend als veel andere herfstbloemen – maar zijn uiterlijk doet er niet voor onder. Zinnia’s zijn er in de meest uiteenlopende kleuren. Met hun platte tot ronde bloemvorm lijken ze op de bol dahlia’s of chrysanten (Chrysant). Dit maakt de zinnia tot een absolute must voor kleurrijke tuinen. Maar de zonminnende plant slaat ook op andere manieren een goed figuur: van juli tot oktober bloeien de prachtige bloemen in al hun glorie en verfraaien ze elke tuin. Hij is bijzonder geschikt als snijbloem, wat hem aanzet tot herbloei. De zinnia is ook zeer gemakkelijk te verzorgen en kan zonder problemen worden gekweekt. Het enige wat hij niet verdraagt is wateroverlast, maar hij doet het goed in droge omstandigheden. Helaas is de zinnia niet winterhard en moet elk jaar opnieuw worden gezaaid om de tuin te verfraaien.
5. cosmea
Ook bekend als de siermand (Cosmos bipinnatus), een eenjarige cosmeia, groeit uit tot een sierlijke, fijnbladige plant met een hoogte van 100 tot 120 cm. De lichte zaailingen worden gezaaid tussen april en mei, en de cosmea bloeit tussen juli en september. De herfstbloemen vormen korfbloemen met een geel hart van talrijke, langwerpige buisbloemen en een krans van grote, platte en kleurrijke straalbloemen. Ze kunnen worden gekleurd in verschillende tinten wit, roze of rood.
6. studentenbloem
De studentenbloem (Tagetes) is een lang en rijk bloeiende plant. Dankzij de compacte groei ook geschikt als herfstbloeier voor balkon en terras. Afhankelijk van de soort en de variëteit begint de goudsbloem al in juni of in de herfst te bloeien. Het loof van goudsbloemen heeft vaak een citroenachtige en aromatische geur bij aanraking. In een gemengde cultuur houden goudsbloemen schadelijke aaltjes (Nematoden) en zijn eetbare bloemen kunnen worden gebruikt in de keuken. De verschillende tinten geel, oranje en rood passen perfect bij de vurig gekleurde herfstbladeren. Studentenbloemen stellen niet veel eisen aan de grond en zijn beginnersvriendelijke herfstbloeiers.
10-10-2022 om 16:32
geschreven door julie (Arlette)
Pompoenen behoren tot de bessenfamilie en zijn daarom verwant aan komkommers en meloenen. Wat ze met elkaar gemeen hebben, is dat hun vruchtvlees is bezaaid met zaden. De pompoen kan met recht de grootste bes ter wereld worden genoemd: de weelderigste exemplaren kunnen enkele honderden kilo’s wegen. Daar kun je een flinke pan soep van koken.
In totaal zijn er meer dan 800 verschillende soorten pompoen. De bekendste en meest gebruikte in de lokale keuken is de hokkaidopompoen. De kleur van de pompoen varieert van geel tot oranje tot groen. Ook de vorm is behoorlijk divers: er zijn ronde en ovale pompoenen, met en zonder uitlopers.
Hoewel pompoenen in botanische zin als vruchten worden beschouwd, worden ze vanwege de voedingsstoffen die ze bevatten en hun nootachtige, zoete smaak vaker als groente gebruikt. Pompoensoep en pompoen uit de oven zijn in de herfstmaanden erg populair. Maar pompoen doet ook de harten van bakfans sneller kloppen: pompoenpuree kun je gebruiken om taarten, koekjes of muffins te verfijnen. In dit artikel vind je een aantal
Herkomst en seizoen
De pompoen komt oorspronkelijk uit Midden- en Zuid-Amerika, waar hij duizenden jaren geleden tot voedsel werd verwerkt. Later werden ook de pompoenplanten naar Europa gebracht en hier geteeld. Tegenwoordig heeft de pompoen een vast plekje in de lokale herfstkeuken.
Bij ons zijn pompoenen in het seizoen van september tot november. Maar aangezien je pompoenen behoorlijk lang kunt bewaren, kun je tot in het voorjaar van je favoriete gerechten met pompoen genieten.
29-09-2022 om 16:03
geschreven door julie (Arlette)
Voor de paddenstoelen liefhebber is de herfst het seizoen waarin op ontdekking kan worden gegaan. Vanaf oktober schieten namelijk veel paddenstoelen uit de grond omhoog, maar waarom zien we paddenstoelen eigenlijk vooral in de herfst?
Ideale omstandigheden
Paddenstoelen zijn de vruchtlichamen van schimmels. De reden dat paddenstoelen groeien in de herfst heeft dan ook alles te maken met de omstandigheden waaronder schimmels het best groeien. In de herfst zie je vaak een nog warme grond, een relatief hoge temperatuur en doorgaans veel regen (die zorgt voor een vochtige ondergrond). Deze elementen creëren een ideale plek voor paddenstoelen om zich te laten zien. Als de herfst voorbij is en de paddenstoelen niet meer zichtbaar zijn, is de schimmel wel nog steeds aanwezig in de bodem. In de vorm van een netwerk van draden, het mycelium. Hij valt alleen niet of minder op.
Paddenstoelen laat dit jaar
Wie de laatste tijd op ontdekkingstocht door het bos is geweest, is het vast opgevallen dat op veel plekken nog maar weinig paddenstoelen waren. In ieder geval veel minder dan dat er normaal in oktober te vinden zijn. Dit komt dan ook doordat we een lange periode van droogte hebben gehad, waardoor de paddenstoelen niet goed konden groeien. Ook de paddenstoelen die zich op het hout bevinden zie je nog weinig, omdat ook de boomstammen zijn uitgedroogd. Ze wachten op de regen om in grote getalen tevoorschijn te komen.
25-09-2022 om 15:56
geschreven door julie (Arlette)
De lengte van dag en nacht zijn overal op aarde gelijk. De herfst-equinox valt jaarlijks op of rond 23 september. Herfstpunt 2022: vrijdag 23 september 03:03 uur
Kenmerken van de herfst
Het wordt steeds vroeger donker.
De zon heeft steeds minder kracht omdat hij lager staat en buiten wordt het steeds kouder.
De wintertijd gaat weer in.
Bomen en planten maken zich op voor de winter.
Je ziet veel vruchten en zaden in het bos.
Sommige dieren maken zich klaar voor hun winterslaap of winterrust.
Trekvogels trekken naar warmere gebieden om te overwinteren..
Dagen worden korter
Omdat de stand van de aarde ten opzichte van de zon voor het noordelijk halfrond anders wordt (de zon staat veel lager) hebben de stralen van de zon niet zoveel kracht meer. De dagen worden ook steeds 'korter' (het blijft korter licht). Op de laatste zondag van oktober wordt ook de wintertijd weer ingevoerd.
Herfstkleuren
In de herfst maken planten en bomen zich klaar voor de winter. In de herfst worden de dagen korter. De bladeren krijgen steeds minder energie van de zon. Ze maken dus steeds minder voedsel. Wel blijven ze water verdampen. Door de kou kan de boom geen water meer opzuigen. Als de bladeren aan de boom zouden blijven zitten, droogt de boom uit. De boom zou dan doodgaan. Daarom haalt de boom het bladgroen en andere bruikbare stoffen uit de bladeren. Als het bladgroen uit de bladeren verdwijnt, zie je alleen nog de rode en gele kleurstoffen van het blad. Zo ontstaan de prachtige herfstkleuren.
Knoppen
Ook maken struiken en bomen vast knoppen, die in het voorjaar weer gaan uitlopen. De knoppen zijn goed beschermd tegen de kou door schubben, die soms ook heel stevig en kleverig zijn, zoals de kastanje. Sommige knoppen zijn heel klein, maar anderen weer best heel groot (kastanje). Eenjarige planten sterven helemaal af, maar bij meerjarige planten sterven alleen de bovengrondse bladeren af. De wortelstok, wortelknol of een bloembol zal in de lente weer gaan uitlopen en een nieuwe plant of bloem vormen.
Vruchten
Struiken en bomen hebben uit hun bloemen van het voorjaar zaden en vruchten gemaakt. Sommige zaden zijn door de wind meegenomen, verspreid door het wegspringen van de zaden (bijvoorbeeld de springbalsemien), maar veel zaden worden verspreid via dieren. Zaden die in bessen zitten, worden elders weer uitgepoept. Andere zaden , zoals de eikels, kastanjes, beukennootjes, enz. worden verstopt als wintervoorraad, deels vergeten en hieruit groeien weer nieuwe planten en bomen.
Typisch voor de herfst zijn de vele paddenstoelen die je kunt vinden. Paddenstoelen groeien vaak op wat vochtigere plekken en die zijn er in de herfst volop te vinden. Een paddenstoel groeit uit een spore (een soort zaadje) dat uit de hoed van een paddenstoel is gevallen. Als een spore op de grond terechtkomt, kan er een paddenstoel uit groeien. Dat gebeurt alleen als de grond een beetje vochtig is. En het moet niet te warm en niet te koud zijn. Een paddenstoel maakt ontzettend veel sporen. Ze wegen niets en dwarrelen soms ver weg. Er zijn er daarom altijd wel een paar die op een goed plekje terechtkomen. Uit de spore groeit eerst één wit draadje. Al gauw is er een wirwar van witte draadjes: de zwamvlok. Aan het uiteinde van een draadje groeien kleine knobbeltjes. Die duwen zich omhoog door de grond en daar is hij dan... de paddenstoel. Een zwamvlok en een paddenstoel heten samen zwam. Er zijn veel giftige paddenstoelen. Eetbare paddenstoelen zijn de cantharel, de oesterzwam, het eekhoorntjesbrood en verschillende soorten champignons.
23-09-2022 om 15:45
geschreven door julie (Arlette)