van een 90jarige oud-politicus jan verroken
" niemands heer & niemands knecht " !
07-03-2007
Nog het Jaar voor de " Grote Revolte " . Ze hebben het nog niet begrepen.Ze kunnen de " Triangle " maar niet vergeten.
Nog het Jaar voor De Grote Revolte
Ze hebben het nog niet begrepen
Ze kunnen de Triangle maar niet vergeten
Het aantal universitairen blijft maar groeien
Toen ik mij liet inschrijven nl in 1937 waren er te Leuven , alles samen zo een dikke 3.000 studenten ,de meerderheid Franstaligen.
Ik was een paar jaar ouder ,omdat het aanvankelijk niet voorzien was dat ik, na het verplicht lager onderwijs ,zou verder studeren .Alles was klaar om fabrieksarbeider te worden ,toen de onderpastoor en de dorpsonderwijzer mijn ouders en mijzelf kondenovertuigen om verder te studeren . Vandaar die twee jaar vertraging .
Daar ik , het jaar voor de poësis ,het slachtoffer werd van een zware schedelbreuk ,moest ik,mede op dokters advies, ietwat tegen mijn goesting ,ipv Rechten, een loopbaan kiezen die niet al te zwaar was ,en met regelmatig verlof ;want voor een al te belastende job , zou ik nooit meer voldoende weerstand kunnen opbouwen .
Vermits ik ,als gewezen hulpbibliothecaris, nogal veel literatuur verslonden had , waarom geen Germaanse ? Nooit van gehoord ,maar wie kan het beter weten dan uw leraar van retorica ,de latere Mgr. Daem ?
Ik was trouwens niet de enigedie een paar jaar ouder was .Tot hetzelfde jaar behoorde ook Joos Florquin en José Aerts (Albert Westerlinck ) zo wordt ge dat sneller gewend .
Wij waren met een dertigtal in ons jaar en daarbij vier meisjes- studenten,wat een luxe . Het jaar daarop
was het totaal iets groter en met zes meisjesstudenten ,waaronder mijn toekomstige echtgenote . Tijdens de tweejarige cursussen waren er aldus tien vrouwelijke studenten en dat was een unicum in Leuven Vlaams.
In Leuven Frans waren ze ,de meisjes,iets talrijker .
En na de oorlog verhoogde het aantal studenten
Jaartal mannenvrouwentotaal
1939/404.1564544.610 Frans 2.422 Vlaams 2.186
-------------------------------------------------
1960/61113582.817 14.175 FRans 7.052 Vlaams 7.123
1967/6817.8466.51924.365 Frans 11.817 Vlaams 12.547
En de theorie van toen was dat een ideale universitairecampus niet meer dan 15.000 studenten mocht bedragen.
En wat als de vooruitzichten er niet om liegen ,nl dat wij nog maar aan het begin staan van de demokratisatie van het universitair onderwijs .
Het gaat niet alleen om het toenemend volume van studenten ,maar ook om de herkomst .
Waar in het verleden,op een paar uitzonderingen na,de studenten kinderen waren van bemiddelde ouders ,waren in 1968 aan Vlaamse zijde, meer dan 40% beursstudenten . En men zal het maar geweten hebben wanneer men akte moest nemen van een totaal nieuwe mentaliteit ,als later ten overvloede zal blijken .
Een bijkomend fenomeen was de enorme toestroom van vrouwelijke studenten ,veel te veel om ze nog in paedas onder te kunnen brengen .
Hoe zich opstellen tegenover het vooruitzicht van zulk een massale toestroom ?
De Amerikaanse oplossing was,maak van Leuven een eerste klas universiteit en laat niemand meer toe die in de humaniora minder dan 75% behaalde (Dit volledigheidshalve)
Woitrin stelde voor Leuven Frans de triangel. Zulks was de oplossing geweest van alle grote universiteiten in de wereld en hij gaf als voorbeelden /Harvard, Yale, M.I.T , Oxford , Cambridge enz
Leuven moest het historisch centrum blijven ,de geneeskunde kon naar Woluwe enderde campus zou ergens in het kanton Waver kunnen opgericht worden.
(In April 1965 , d.i.voor het Mandement , wilde hij in het kanton Waver al 600 hectaren aankopen voor de Franse sectie)
Men kan zich voorstellen dat het "Triangle" verhaal en het vooruitzicht van een très grand Bruxelles, voor een Francofoon , die met niets en niemand anders moet rekening houden,en die het ook nooit geleerd heeft, een droomoplossing lijkt . Overgiet dit alles met een Vaderlandse saus en dat is een oorlog waard .
Noteer zij verwarren nogal onbewusthet Vaderland met hun Vaderland .
Graaf du Monceau ,burgemeester van Ottignies ,zou het na jaren uiteindelijk halen ;de derde Campus zou naar Ottignies komen . Sinds jaren droomde hij er luidop van om van Ottignies een satellietstad van Brussel te maken en daar hoorde een universiteit bij .Hij liet dit niet alleen weten aan de Francofonen ,maar veel Vlaamse parlementairen behoorden tot zijn vaste adressenlijst .Met zijn gemeentebestuur maakte hij zelfs een studiereis door Frankrijk en deed er verschillende universiteiten aan .
De ganse Universiteit van Leuven beschikte in het Leuvense over 120 hectaren en te Ottignies waren er 198 hectaren beschikbaar ?
.
Maar waar staan wij begin December 1967
Beschouw al wat voorgaat slechts als achtergrond ,naast vele andere gegevens .
Een haast onvermijdelijk ander probleem is de verdubbeling, een ander woord voor splitsing ,eigen structuren tot en met het zelfstandig initiatiefrecht , wat weer meebrengt eigen financies eigen begroting ,eigen planning , eigen investeringen .eigen expansieplannen.
En dat is niet hetzelfde als overheveling of inplanting in het eigen taalgebied
Halverwege 1967 was men zover met de splitsing ,onder voorbehoud , dat Leuven Frans geen nieuwe vestigingen zou uitbouwen te Leuven zelf ,wat hen niet belette dat zij de bestaande infrastructuur konden behouden en onderhouden , dus te Leuven konden blijven .
De "Triangle" bleef mogelijk ?
De Gemengde Commissie van Curatoren
Hun eventuele investeringsplannen en expansieplannen moesten ze echter voorleggen aan De Gemengde Commissie van Curatoren.
Aan Vlaamse zijde zijn er Gust Cool ,de voorman van het Christen Syndicaat ;Dries Dequae ,gewezen minister van Financies ;Louis Roppe,Gouverneur van Limburg(maar uit een ander soort hout gesneden dan onze vriend Hubert Leynen) en Collin,de voorzitter van de Kredietbank.
Aan Francofone zijde zijn het Adam, Schot, Hallet en Godeaux .
Leuven Frans zal zijn eerste investeringsplannen voorleggen op 20 December .
Zullen zij rekening houden met de Vlaamse gevoeligheden ? En hoe gevoelig zullen de Vlaamse curatoren zijn ?
De opening van het nieuwe academisch jaar in Oktober 1967 is rustig verlopen. Daar was wel de 5 November betoging van Antwerpen ,maar zijn dat geen buitenstaanders ? Daartegenover staan de handelaars van Leuven ,die het enorm verlies berekend hebben dat zij zouden ondergaan bij vertrek uit Leuven van Leuven Frans ? Dat zijn toch ware problemen. Voor hen hebben noch de campus theorie noch de culturele eigenheid enige andere dan een litteraire betekenis ,die voor niemand iets opbrengt .Dat zijn toch valse problemen ?
En bovenal is daar nog het Bisschoppelijk Mandement waar zij achter blijvenstaan, desnoods tegen een paar Bisschoppen . Daar is ook nog Vanaudenhove ,de voorzitter van de PVV ,(Door de VU ,de Pest Voor Vlaanderen genoemd) die bij de laatste verkiezingen een enorme vooruitgang heeft geboekt ten koste van de CVP.Als de regering opnieuw toegeeft aan de Vlaamse eisen , heeft hij berekend ,betekend dit een bijkomende winst van 20 zetels voor de PVV .
Het standpunt van Vanaudenhove is zeer eenvoudig :De Universiteit van Leuven is een Vrije Universiteit en de politiek moet zich daar niet mee moeien; het is aan de Bisschoppen om te beslissen ,en wat zij beslissen daar staat hij achter .
En de eerste Minister VDB staat op hetzelfde standpunt ,temeer daar hij vreest dat een regeringsbeslissing of een parlementaire beslissing het einde zou kunnen betekenen van de CVP/PSC.
Wait and see
Het volgend bericht begint met de misrekening van 20 December
Tot en met de revolte van Januari 1968 om te eindigen met de val van de regering op 7 Februari 1968 ter gelegenheid van de braafste interpellatie die er, in het Belgisch Parlement, ooit gehouden werd sinds 1830.
Ik denk dat ik ,alleszins met de twee vorige berichten alle krachten heb gesitueerd die de lezer moeten toelaten,
zich een precies beeld te vormen over de gebeurtenissen
Het Jaar voor de Grote Revolte. Leuven Vlaams mobiliseert op verscheidene Fronten.
Het Jaar voor De Grote Revolte
Leuven Vlaams mobiliseert
op verscheidene Fronten
De intrede van het Pluralisme
Na hetverwerpen van ons voorstel schakelde het parlementaire front over naar de waakvlam
Iedereen kent het standpunt van onze parlementaire fraktie over de vestiging van Leuven Frans in het eigen taalgebied ,in het belang van dit gebied ,daar heeft de universiteit alles wat ze nodig heeft en meteen zijn alle conflicten opgelost . Hoe langer ge daarmee wacht hoe rotter de situatie wordt .
Wij kunnen er ook niet nevens kijken dat slogan Walen buiten het niet gemakkelijker maakt en haast normaal als reactie oproepen Nous restons
Maar een universitair corps bestaat normaal toch uit verstandige mensen, ook als dit corps uit Francofone bestaat,en die moeten op den duur toch tot bezinning komen ? Dus was ons standpunt wait and see
Buiten het parlement zijn er verscheidene fronten
Daar is het probleem bij de inrichtende macht ,met de levensernstige vraag ; hoe het probleem en het gezag terug in handen krijgen met de vraag :wie kan ons daarin helpen. waarvan acte .
Daar is het probleem van de feitelijke Universitaireleiding .Met alle respect,niet onze bevoegdheid
.
Het professorencorpsis aan Vlaamse zijde verenigd in VVP en aan Waalse zijde hoofdzakelijk in Acapsul , alletwee met ongeveer 500 leden ,alletwee nogal gesloten blokken .
Wel zal prof. Derine er in slagen een fraktie uit Acapsul nl Rénovation Wallonne overtuigen dat er een andere en betere weg bestaat dat de inplanting in het eigen taalgebied geen vals probleem is en met prof.Lagasse (later FDF) komt hij tot een akkoord .
Het gaat over zowat een goede 100 man ,de verhuizers,les déménageurs ,die het moeten ontgelden .
Ontstaan te Charleroi ,hebt ge ook Les Comités deDéfense de lUniversité de Louvain (ongeveer 20), die een actieve belangstellinghebben voor de gebeurtenissen in Vlaanderen . Zij gingen ervan uit :de bisschoppen zijn verdeeld ,dus er is gen leiding meer.
Na een colloquium in Vlaanderen te hebben bijgewoond waren zij sterk onder de indruk van de constructieve geest in Vlaanderen
En wat met de studenten ?
Aan Vlaamse zijde worden constructies uitgevonden om agerende studenten tegen dreigende sancties te beschermen .Maar daar hangt zwaar onweer in de lucht ;
Bij de heropening van het studiejaar in Oktober 1966 ,wordt de stoetvan de professoren met de rug bekeken
en uitgejouwd tot en met de vulgairste antikerkelijke
slogans . Als men niet beter wist, zou men kunnen geloven dat Leuven de meest antiklerikale universiteit van de wereld was.
Met de zesdaagse Meredith-mars van Oostende naarLeuven komt een nieuwe geest mee nl het partijpolitiek en het mentaal pluralisme en nieuwe slogans voor democratisatie , voor inspraak van de studenten voor studentensyndicaten .In sommige geledingen riekt het al naar het bekende internationale Mei 68 .
Het jaar 1967 is dan ook goed gevuld met allerlei nieuwsoortigeproblemen
Aan het hoofd van de studente revolte een nieuwe naam Pol Goossens.
Ik wijd daar niet verder over uit ,maar men moet het weten .
Naast al wat voorgaat is er nog een conflictfront ,nl datvan de pers.
Aan Vlaamse zijde heeft DeStandaard een hoofdzaak gemaakt van de strijd voor Leuven Vlaams ,
Praktisch alle andere bladen staan positief tegenover het thema van de ontdubbelingenvan de twee vrije universiteiten Leuven en Brussel , tot en met De Volksgazet (SOC.)
Alleen De Nieuwe Gidsen Het Belang van Limburg ,weten niet war ze staan en spelen zedenmeester ,met als hoofdredacteursTenax (Hubert Leynen) en Van Haeverbeke (Toon Breyne)
Ook de ganse georganiseerdeVlaamse gemeenschap wordt gemobiliseerd
.
Het begint met Het Coördinatie Comité ,met als Voorzitter M. Van Hagendoren , die het geheel stevig bijeen weet te houden ,als een grote paraplu waar alle anderen zich terugvinden ; Later in 1967 al dit alles nog ruimer worden en zal men van uit alle politieke horizonten aantreden achter Het 5 November Comité .
Alle mogelijke Syndicaten ontbreken niet op het appel .
Haast nooit tevoren stond men in Vlaanderen zo samen om aan hetzelfde zeel te trekken en bovendien aan dezelfde kant van het zeel
Op 15 April1967 had een groot Colloquium plaats en op 22 April verscheen, daarbij aansluitend ,hetzogeheten manifest van de 31 ;Ik heb het document, tot mijn groot spijt, niet bij de hand ,maar bij de studie Leuven Vlaams van Willy Jonckheere en Todts vind ik er enkele terug die u al iets moeten vertellen.
Zij citeren: Piet De Somer ,de prorector , Lode Craeybeckx ,K. Poma (LIB) en prof. A.Verhulst (Willemsfonds, Gent) K.Van Cauwelaert ,de professoren J.Vandenbroucke, Z. Van Hee en Windekens . Nog uit Gent.Prof C. Hooft ;
En verder nog H. Fayat , L. DHaeseleer(LIB) , J.Verroken , De drie oorspronkelijk bedoelde ondertekenaars van Het Voorstel
Van de Liberalen zal vooral K.Poma het in La Libre moeten ontgelden .
.E.Leemans,de Commissaris Generaal van de ganse Universiteit Leuven gaf op voormeld Colloquium en uiteenzetting over de universiteiten in Nederland ,wat eveneens wrevel verwekte in het Francofone Kamp
Naar het einde van het jaar,ging er te Antwerpen nog de grote 5 November betoging door waar duizenden manifestanten uit alle politieke geledingen aan deelnamen en waaraan ik niet kon deelnemen.
Het ging niet alleen over Leuven ,maar evenzeer over de splitsing van de ULB en voor een zelfstandige Vlaamse Universiteit, de latere VUB .
Men had het eindelijk begrepen .
Nu moest men alleen noch begrijpen alleen nog begrijpen dat de inplanting van Leuven Frans in het eigen taalgebied , goed was voor voor de Universiteit,
Voor het eigen taalgebied , dat dit lag in de logica van de eentalige landsdelen die en in 1932 en in 1952 en in 1962 op verzoek van de Walen werd ingevoerd
.
Nu moest men alleen nog begrijpen dat men aan de Vlamingen meer dan 100jaar lang twee eigen vrije universteiten hadden onthouden waar de Francofonie al sinds 1834 kon over beschikken en dat het alleen de vrede en de goede verstandhouding
Kon bevorderen indien ieder baas was in eigen huis en niet voor een of ander de toelating moest vragen aan de andere enz.
Twee maand later brak te Leuven de grote revolte uit en op 7 Februari 1968 viel de Regering ,
Niet doormaar ter gelegenheid van onze interpellatie ;