Helemaal bij de aanvang van de toeristenstroom naar Kalmthout-Heide is de Oude Withoef er ook voor de Joodse medeburgers één van de weinige, maar gegeerde verblijfsmogelijkheden. Ook voor hen vertrekt van daaruit de geliefde wandeling langs het Minnedreefje naar de Geuzenback. Maar naarmate de 20-ste eeuw vordert rijzen dan, zoals we reeds zagen, de hotelletjes, de vastere pensions en de lossere gastenkamers in dat kleine Zwitserland Kalmthout-Heide als paddestoelen uit de grond. Bij deze logies- en verblijfsmogelijkheden zijn er enkelen die in Joodse handen zijn of zich in grote mate op de Joodse medeburger toespitsen. De gasten kunnen er "Kosjer eten", zodat ze aldus niet langer verplicht worden valiezen vol maaltijden mee te sleuren tijdens de treinreis van Antwerpen naar Heide. Dit "Kosjer eten" is inderdaad een primordiaal gegeven in de Joodse traditie en staat daarenboven onder rabinaal toezicht. Het slaat vooral op dierlijke voedingsmiddelen. Vlees mag wel genuttigd worden, maar dan zonder het levende bloed. Daarenboven mag het alleen om vlees van reine dieren gaan. En de melk en het vlees moeten steeds van elkaar gescheiden zijn. Ondermeer in de Heidestatiestraat en in de Thillostraat hebben er trouwens ook typisch Joodse winkels bestaan die dat "Kosjer eten" aanbieden.
Volgende hotelletjes en pensions hebben op de één of andere manier een Joods karakter gehad : 't Hof van Heide, achteraan op de hoek van de Heibloemlaan en de Nieuwstraat, het hotel Meyer in de Heidestatiestraat, het Hotel De Zwaan op de hoek van de Heidestatiestraat en de Leopoldstraat, het hotel - pension Brünner in de wijk Vredesburg tussen de Kapellensteenweg en de Thillostraat, het Rozenberghof in de Thillostraat, het Acaciahof op de Kapellensteenweg.
Vooral 't Hof van Heide van de Joodse schoonbroers Bernard Bolle en Paul Lewedow schrijft geschiedenis. Niet alleen is het "Joods hotel " zoals men het in Kalmthout noemt, één van de eerste hotels in Kalmthout-Heide, maar daarenboven straalt de organisatie in zijn uiterlijke verschijningsvorm, o.m. ook door de aanleg van een kindvriendelijke tuin en een sprookjesachtige toegang vanuit het station van Heide, een familiale sfeer uit. Daarbij is de speelse creatieve geest van een Joodse levensopvatting niet weg te denken. 't Hof van Heide zal later afbranden en als hotel niet meer heropgericht worden.
We hebben ook reeds gezien dat naarmate de twintigste eeuw vordert er te Kalmthout-Heide "huizen van plaisanciën" ontstaan, eerst als buitenverblijf, vervolgens als residentie. Ook bij de Joodse gemeenschap van Heide kunnen in het begin van de twintigste eeuw een paar imposante huizen van plaisanciën worden aangewezen. Zo is er het Keienhof op de Putse steenweg van de Joodse diamantair Mozes Tolkowsky, zo zijn er de vijf villakes in de Nieuwstraat, die voor rekening van 5 Amstertdamse diamantairs zijn tot stand gekomen.Zo zijn er verder een paar imposante dubbelwoningen die mede de Joodse straat bij uitstek , de Leopoldstraat, schragen. De meest gekende van deze dubbelwoningen zijn ongetwijfeld de tweelingenvilla's Felice Helena en Flora Roza, alzo genoemd naar de twee dochters van de eigenaar, de Joodse diamantair, Jozef Schreiber. Na diens dood heeft elke dochter trouwens "haar" woning geërfd. Men kan beide woningen nog steeds in hun imposante glorie in de Leopoldstraat gaan bekijken.
Tenslotte nog dit. Wanneer tijdens het interbellum heel wat arme Oost-Europese Joden op vlucht voor "Nazi-Duitsland" Kalmthout-Heide binnen stromen zullen, gesteund door de inter-Joodse solidariteit, sommigen onder hen ook hun intrek nemen in de tuinhuisjes van Vredesburg, de Vogelhuisjes van de Thillostraat, gastkamers in de Heidestatiestraat en op de hoek van deze straat met de Leopoldstraat.
(vervolgt)
- poezie + -
De hoeve zonder schaduw (Gaston Bursens 1896)
De hoeve staat wit in heldere nacht Wellicht is de heldere nacht Wit als de hoeve maar wit als zij is geen gelaat daarin de vlam van een donkere kaars verlicht de donkere groeven
De maan kijkt als een wit konijn De bomen staren met open blik hun eigen schaduw aan De velden hebben hun eindigheid oneindig overwogen tot het veelvoud van enkelvoudigheid en slapende kinderogen
En wie de diepte van deze velden van deze kinderogen peilt heeft in de witte hoeve verwijld maar zelden.
- actua + -
- "Met Zonnige Groeten" : Met ingang van 3 maart eerstkomende en heel de zomer lang richt het natuureducatief Centrum "De Vroente" aan de Putse steenweg nr.129 te Kalmthout deze "uitnodigende" nieuwe tentoonstelling in voor zijn bezoekers. Dat de zon voor de mens een onschatbare waarde heeft weten reeds de Oude Grieken. Maken zij van hun zonnegod Apollo niet hun lievelingsgod. Trouwens ook onze Antwerpse dichter Maurice Guilliams doet de vuurbol boven de zandgronden van de Kempen schitteren, zodat onze " Kempenaars kunnen juichen ". Info : 03/620.18.30.
- " Vlaanderen feest 2007 " - Ook in Kalmthout viert men de Vlaamse Feestdag rond 11 juli. Het gemeentebestuur nodigt iedereen uit om als individu of als vertegenwoordiger van een vereniging dit jaar mede vorm te geven aan het feestprogramma. Startvergadering op maandag 26 februari 2007 om 20 uur in de schepenzaal van het gemeentehuis. Geinteresseerd ? Graag voor 20 februari je aanwezigheid bevestigen bij de gemeentelijke cultuurdienst op het nummer 03/620.22.66 of op het mailadres cultuur@Kalmthout.be.
- "Missiefeesten" - De Missievrienden van Kalmthout organiseren op Zondag 4 maart vanaf 11u.30 in de parochiezaal De Zonnedauw hun jaarlijkse missiefeest. Info 03/66675.67.
- " Thomas van Acquino " : Lezing door Rudi te Velde in cyclus De Middeleeuwen van het Gemenebest op vrijdag 2 maart e.k. om 20u.30 in Strijboshof . Prijs : 7 euro.Info : fonsbuyens@skynet.be .
- De Koninklijke Heemkundige Kring van onze historische zustergemeente Essen viert dit jaar haar 20-jarig bestaan. Ter gelegenheid van deze jubileumviering organiseert de Koninklijke op 14 en 15 april e.k. in de Rietendakschuur van de Kiekenhoeve, Moerkantse baan, 48 te Essen haar "Frankendag" met een fantastische tentoonstelling " De familie Franken ". Deze echt Kempense tentoonstelling over de eeuwenoude stamboom van de "Frankensen" in onze kontrijen is ook voor Kalmthout niet zonder belang. Ook bij ons zijn de "aloude Franken" niet te tellen. Met veel geduld verzamelde documenten maken van deze tentoonstelling een unieke manifestatie. Daarenboven heeft de heemkundige kring rond de tentoonstelling een pracht van een kataloog en een CD ontwikkeld die aan de heemkundige fanaten onder ons aan een schappelijk prijsje zullen worden aangeboden. Om reeds nu in de agenda te noteren!
- awdoe + - :
tot volgende week met weer een Kalmthouts broodje "De Joodse Gemeenschap van Kalmthout-Heide (4) en vergeet het niet om de reeds verschenen broodjes in chronologische volgorde op te roepen onderaan het blog telkens op de rode linkse pijl klikken.
26-02-2007 om 00:00
geschreven door Jan Caluwaerts
|