Chronologisch overzicht van ruimtevaarders, bemande ruimtevluchten en onbemande sondes.
07-02-2016
dit gebeurde op 7 februari
lancering in 1967 vanaf Baikonur LC1/5, van het Soviet ruimteschip Soyuz 7K-OK-3.
Dit is de derde test van een later te bemannen Soyuz.
Na 48 uren in een baan om de aarde komt het tuig door controleproblemen te steil naar beneden, waardoor er een gat van 30 cm in het hitteschild brandt. Vervolgens valt de capsule door het ijs in de zee van Aral.
De vluchtleiding beoordeelt de testresultaten toch als “voldoende” om over te gaan tot de lancering van de bemande Soyuz 1.
(afbeelding: een expo-model van dit ruimteschip)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1967-009A
Norad ID: 2667
Andere namen: Kosmos 140
Lanceertuig: Soyuz
Massa: 6450 kg.
lancering in 1968 vanaf Baikonur LC1/5, van de Soviet ruimtesonde Luna E-6LS-112.
Luna E-6LS No.112, soms geïdentificeerd door de NASA als Luna 1968A, was het 2de Soviet ruimtevaartuig, van een reeks van drie geplande lanceringen van dat type, dat verloren ging tijdens de mislukte lancering.
Het ruimtevaartuig was bedoeld om in een maanbaan te komen, waaruit het de technologie zou uittesten voor toekomstige bemande maanmissies.
Tijdens de vlucht van de derde trap komt een brandstofklep vast waardoor meer brandstof dan normaal verbruikt wordt. De raket komt bij T+524,6 seconden zonder brandstof en bereikt geen aardorbit.
De latere Luna 14 ruimtesonde had hetzelfde doel.
(afbeelding: een tekening van dit type sonde)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: -
Norad ID: -
Andere namen: Luna 1968A
Lanceertuig: Molniya 8K78M
Massa: 1700 kg.
vertrek in 1977 van het ruimteschip Soyuz 24 (Norad: 9804), naar het Soviet ruimtestation Salyut 5.
De twee militaire cosmonauten vormen de derde en laatste missie naar het militaire station.
Ze zullen er 18 dagen werken na eerst het probleem met de giftige dampen op te lossen, die het voortijdig vertrek van Soyuz 21 nodig maakte. Verder experimenteren de cosmonauten met materialen en biologische specimen, en nemen ze militair belangrijke foto’s van de aarde. Tenslotte maken ze Salyut 5 klaar voor de terugval in de atmosfeer, wat zowat zes maanden later gebeurt.
De inzittenden zijn:
Viktor V.Gorbatko, gezagvoerder,
Yuri N.Glazkov, vluchtingenieur.
lancering in 1999 vanaf Cape Canaveral SLC17A, van de VS ruimtesonde Stardust.
Het primaire doel van de Stardust missie is door de komeet P/Wild 2 te vliegen en monsters te verzamelen van stof en vluchtige stoffen uit de coma van de komeet. Dit gebeurt op 2 januari 2004, en de capsule met materiaal wordt op 15 januari 2006 op aarde gedropt. De missie wordt dan uitgebreid met het “NExT” gedeelte, door de sonde de komeet Tempel-1 te laten opzoeken en de kern te fotograferen, wat op 15 februari 2011 gebeurt.
Stardust maakte ook foto’s van de asteroïde 5535 Annefrank, terwijl ze hieraan voorbijvloog.
(afbeeldingen: vrije voorstelling van de sonde in de ruimte en de terugkeercapsule)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1999-003A
Norad ID: 25618
Andere namen: Stardust Sample Return, NExT (New Exploration of Tempel-1)
Lading: materiaalcapsule
Lanceertuig: Delta 7426-9.5
Massa: 300 kg.
geboorte in 1926 te Voronezh, van Konstantin Petrovich Feoktistov.
Russische wetenschapper/cosmonaut - Ingenieur.
Lid van Soviet Wetenschappers 1 en Energia 1977 groep.
Maakte ruimtevlucht als wetenschapper in Woskhod 1.
Verbleef 1,01 dagen in de ruimte.
Eerste satellietontwerper als cosmonaut.
Bleef ruimtevaartmedewerker tot 1987.
Overlijdt op 21 november 2009 te Moskou.
geboorte in 1932 te Jackson – Michigan, van Alfred Merrill Worden.
Amerikaanse piloot/astronaut.
Lid van Nasa 5-1966 groep.
Maakte ruimtevlucht als CM piloot in Apollo 15.
Verbleef 12,30 dagen in de ruimte.
Maakte 1 ruimtewandeling van 39’07”.
Was astronaut tot 1975.
geboorte in 1963 te St.Paul – Minnesota, van Heidemarie Martha Stefanyshyn-Piper.
Amerikaanse missiespecialist/astronaute – Ingenieur.
Lid van NASA 16-1996 “The Sardines”.
Maakte ruimtevlucht als missiespecialist in STS 115 en STS 126.
Verbleef 27,65 dagen in de ruimte.
Maakte 5 ruimtewandelingen - samen 33u42’.
Was astronaute tot juli 2009.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1969: een SU doelsatelliet DS-P1-Yu;
in 1980: een VS spion/killer KH 11 en een SU ELINT satelliet Tselina-D;
in 1986: een SU militaire waarnemer Terilen;
in 1987: een SU fotoverkenner Oblik;
in 1990: de JP satellieten MOS 1B/MOMO 1B, Debut 1/Orizuru en Fuji 2/JAS 1B/Oscar 20;
in 1991: een SU militaire waarnemer Kobal't;
in 1994: de VS communicatiesatelliet DFS 1/Milstar 1 en de militaire satelliet USA 99.
in de rand:
- Feoktistov werd in 1955 lid van het team dat onder leiding van Sergej Koroljov oa de ruimtevaartuigen Sputnik, Vostok, Woskhod en Soyuz ontwierp.
In juni 1964 werd Feoktistov geselekteerd om een kosmonautenopleiding te volgen.
Woskhod 1 was voor Feoktistov de eerste en enige ruimtevlucht, het was tevens de eerste ruimtevlucht met een bemanning bestaande uit meer dan één persoon.
Na zijn ruimtevlucht zette Feoktistov zijn werk aan het ruimtevaartprogramma voort en werd later hoofd van het vluchtleidingscentrum in Baikonur.
lancering in 1970 vanaf Baikonur LC81/23, van de Soviet ruimtesonde Luna E-8-5 No.405.
Luna E-8-5 No.405, ook bekend als Luna Ye-8-5 No.405, en soms geïdentificeerd door de NASA als Luna 1970A, was een Sovjet ruimtevaartuig dat verloren ging in een mislukte lancering in 1970.
Het was de vijfde van de acht geplande lanceringen. Het was de bedoeling om een zachte landing op de maan uit te voeren, een monster van de maanbodem te nemen en terug te sturen naar de aarde.
Een defecte druksensor legde de eerste trap al na 128 seconden stil en het geheel stortte verderop neer.
(afbeelding: een model van dit type sonde)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: -
Norad ID: -
Andere namen: Luna 1970A
Lading: maansonde E-8-5 VA
Lanceertuig: Proton-K/D(UR-500)
Massa: 5600 kg.
geboorte in 1961 te Ryasnoye – Kharkov, van Yuri Ivanovich Onufriyenko.
Oekraiense piloot/cosmonaut.
Lid van TsPK 10-1989 selektie.
Maakte ruimtevlucht als
gezagvoerder in Soyuz TM23 en
ISS expeditielid in STS 108(111).
Verbleef 389,60 dagen in de ruimte.
Maakte 8 ruimtewandelingen - samen 42u23’.
Was cosmonaut tot 17 maart 2004 en bleef aktief in de ruimtevaart.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1968: een SU fotoverkenner Zenit-4;
in 1969: de communicatiesatelliet Intelsat III-F3;
in 1974: een SU ELINT satelliet Tselina-O;
in 1975: de SU communicatiesatelliet Molniya 2-12, de VS weersatelliet SMS 2 en de FR aardobservatiesatelliet Starlette;
in 1977: de VS militaire satelliet IMEWS 07/DSP 07;
in 1979: de JP experimentele communicatiesatelliet ECS 1/Ayame;
in 1981: de SU wetenschapssatelliet Interkosmos 21;
in 1983: een SU militaire waarnemer Feniks;
in 1985: de SU weersatelliet Meteor 2-12 en een fotoverkenner Oblik;
lancering in 1967 vanaf Cape Canaveral LC13, van de VS ruimtesonde Lunar Orbiter 3.
Deze sonde is in bedoeld om gebieden van het maanoppervlak te fotograferen voor het zoeken van veilige landingsplaatsen voor de Surveyor en Apollo missies, en voor het verzamelen van wetenschappelijke gegevens.
Lunar Orbiter 3 kwam op 8 februari in een elliptische bijna-equatoriale maanbaan met een periode van 3 uur en 25 minuten.
Het ruimtevaartuig maakte tussen 13 en 23 februari een totaal van 149 foto’s met gemiddelde resolutie en 477 met hoge resolutie (tot 1 meter). Hierbij waren 44 foto’s van mogelijke landingsplaatsen voor de Apollo-missies en een foto van Surveyor 1 op de maanbodem. Op 2 maart blokkeerde het doorvoersysteem van de film, waardoor er een einde kwam aan de ontvangst der foto’s.
Op 9 oktober 1967 viel de sonde gekontroleerd op de maan, bij 14,3°N – 97,7°W.
(afbeeldingen: een tekening van de sonde en een vrije voorstelling ervan boven de maan)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1967-008A
Norad ID:2666
Andere namen: Lunar Orbiter C
Lanceertuig: Atlas SLV-3 Agena D 5803
Massa: 386 kg.
vertrek in 1987 van het ruimteschip Soyuz TM2 (Norad ID: 17482), naar het Soviet ruimtestation MIR.
De bemanning zal er volgens de gebruikelijke Soviet uitleg “vooraf gepland wetenschappelijk en technologisch onderzoek” verrichten.
Cosmonaut Laveykin zal er 174 dagen verblijven als lid van de tweede vaste bezetting.
De bezoekende cosmonauten Viktorenko en Faris keren, na een verblijf van 8 dagen in MIR, samen met Laveykin op 30 juli met dit schip terug.
Romanenko zal na 326 dagen in de ruimte op 29 december landen in Soyuz TM3.
De inzittenden bij de lancering zijn:
Yuri V. Romanenko, gezagvoerder,
Aleksandr I.Laveykin, vluchtingenieur;
bij de landing:
Alexander S.Viktorenko, gezagvoerder,
Aleksandr I.Laveykin, vluchtingenieur,
Muhammed A.Faris, wetenschapper - Syrië.
geboorte in 1947 te Southampton - New York, van Dr Mary Louise Cleave.
Amerikaanse missiespecialist/astronaut – Ingenieur.
Lid van Nasa 9-1980 groep.
Maakte ruimtevlucht als missiespecialist in STS 23/61B en STS 30.
Verbleef 10,92 dagen in de ruimte.
Was astronaut tot mei 1991.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1969: de VS militaire satellieten OPS 3672 en OPS 3673;
in 1975: een SU ELINT satelliet Tselina-O;
in 1976: een SU doelsatelliet DS-P1-I;
in 1982: een SU communicatiesatelliet Ekran;
in 1984: drie VS militaire satellieten JD en de afluistersatelliet NOSS 6/PARCAE 7;
in 1987: de JP wetenschapssatelliet Astro 3/Ginga 1;
lancering in 1961 vanaf Baikonur LC1, van de SU ruimtesonde MV-1VA-1.
Dit is de eerste officiële Soviet poging om een sonde te laten neerkomen op venus.
1VA s/n 1 moet via een parkeerbaan om de aarde vanaf Tyazheliy(Zware) Spunik 4(VS aanduiding Sputnik 7) naar venus geschoten worden en er een capsule op neerlaten.
In de plaats van een landingscapsule met telemetrie mogelijkheid, zouden de 1VA ’s enkel metingen verrichten tijdens de vlucht. Er was geen camera aan boord.
De herstartbare 4de trap faalt echter, waardoor de sonde niet weg komt van de aarde en na 370 omwentelingen op 26 februari verbrandt in de atmosfeer.
De ontvangst van de krachtige radiozender die aan boord was eindigde reeds op 19 februari, ondanks pogingen met oa de radio-teleskoop van Jodrell Banks om kontakt te krijgen.
(afbeelding: een model van dit type sonde)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1961-002A(beta 1)
Norad ID: 71
Andere namen: AMS Sputnik 7, Ispolin (Reus)
Lading: mars/venussonde 1VA
Lanceertuig: Molniya 8K78 L1-7
Massa: 6483/643 kg.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1960: de VS militaire wetenschapssatelliet Discoverer 9;
in 1970: de VS testsatelliet SERT 2;
in 1978: de Japanse experimentele satelliet Exos 1/Kyokko;
in 1983: de Japanse communicatiesatelliet CS 2A/Sakura 2A;
in 1986: een SU fotoverkenner Oblik;
in 1990: de CN communicatiesatelliet STTW 2A/China 26;
in 1998: de communicatiesatellieten Brasilsat-B3(BR)en Inmarsat 3-F5.
in de rand:
- De enorme massa van MV-1VA-1 daarom ook Ispolin (Reus) genoemd, gaf aanleiding onder de ruimtevaartspecialisten tot speculaties aangaande het al of niet bemand zijn van dit tuig.
Tussen 2 tot 4 februari 1961 vingen Italiaanse radio-amateurs immers signalen uit de ruimte op, van wat ze ‘zware ademhaling en zwoegende menselijke hartslag’ noemden, later gevolgd door noodseinen.
Eén van de “fantoom”cosmonauten Alexei Belokonev, Alexis Grachev, Ivan Kachur of Ghennady Mikhailov zou volgens geruchten in deze vlucht de dood gevonden hebben.
Meerdere bronnen spreken elkaar tegen voor wat zowel de namen als de datum van overlijden betreft.
Volgens de Soviet autoriteiten zijn deze beweringen volslagen onzin.
lancering in 1963 vanaf Baikonur LC1, van de Soviet ruimtesonde Luna E-6-3.
Deze moet een 100 kg zware module (ALS E-6 N°3)zacht op de maanbodem laten landen.
De sonde zou na landing camerabeelden en bodemgegevens doorseinen, alsmede de straling meten,
met het oog op de geplande bemande landingen.
Na 295 sec verliest de vluchtleiding, door het falen van de gyro’s van de bovenste trap, de
controle; waarna de brokstukken van het resterend raketdeel en de sonde neerkomen in de Stille Oceaan.
(afbeelding: een model van deze sonde)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: -
Norad ID: -
Lanceertuig: Molniya 8K78L/E6
Massa: 1500 kg.
vertrek in 1984 van de ruimtependel Challenger STS 10/41B (Norad ID: 14681), voor een 8-daags verblijf in een baan om de aarde.
De bemanning moet de communicatiesatellieten Westar 6 (VS) en Palapa 4-B2(ID/VS) dmv de PAM lanceerhulp in de ruimte plaatsen. Door het falen hiervan blijven de twee satellieten echter in een te lage orbit steken.
Het Duitse wetenschappelijk pendelpallet (SPAS), wordt voor de tweede maal naar de ruimte gebracht, maar door problemen met de pendelarm moet het in Challenger blijven.
McCandless een Stewart begeven zich voor de eerste maal met de MMU uitrusting in de ruimte, zonder “navelstreng”verbinding met de pendel.
De inzittenden zijn:
Vance D.Brand, bevelhebber,
Robert L.Gibson, piloot,
Bruce McCandless II, missiespecialist,
Ronald E.McNair, missiespecialist,
Robert L.Stewart, missiespecialist.
vertrek in 1994 van de ruimtependel Discovery STS 60 (Norad ID: 22977), voor een 8-daags verblijf in een baan om de aarde.
Voor het eerst maakt een Soviet cosmonaut deel uit van een pendelbemanning.
Bij de lading is voor de tweede maal de SPACEHAB faciliteit met een 12-tal experimenten ivm oa: materiaalonderzoek, biologie en ruimtestof. Ook wordt een plaat naar buiten gebracht (WSF-1) waarachter een sterk vacuum geschapen wordt. Hierin wordt de groei nagegaan van half-geleider materialen.
De inzittenden zijn:
Charles F.Bolden, bevelhebber,
Kenneth S.Reightler, Jr, piloot,
Jan N.Davis/Lee, missiespecialist,
Ronald M.Sega, missiespecialist,
Franklin R.Chang-Diaz, missiespecialist,
Sergei K.Krikalyov, missiespecialist 4 - RSA.
vertrek in 1995 van de ruimtependel Discovery STS 63 (Norad ID: 23469), voor een 8-daags verblijf in een baan om de aarde.
Deze missie heeft het onderzoekslabo SPACEHAB 3 met meerdere experimenten aan boord.
De bemanning, waaronder voor het eerst een vrouwelijke pendelpiloot, slaagt er in het Soviet ruimtestation MIR tot op een 10-tal mater te benaderen.
Bevelhebber Wetherbee zegt bij deze gelegenheid dat het samenbrengen van de twee ruimteschepen een begin is van de samenbrenging van twee ruimtenaties.
De inzittenden zijn:
James D., bevelhebber,
Eileen M.Collins, piloot,
Michael C.Foale, missiespecialist,
Janice E.Voss, missiespecialist,
Bernard A.Harris, Jr, M.D., missiespecialist,
Vladimar G.Titov - RSA.
geboorte in 1958 te Richmond – Virginia, van Joe Frank Edwards Jr.
Amerikaanse piloot/astronaut.
Lid van NASA 15-1994 “The Flying Escargots”.
Maakte ruimtevlucht als piloot in STS 89.
Verbleef 8,82 dagen in de ruimte.
Was astronaut tot 30 april 2000.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1965: de VS wetenschapssatelliet OSO 2;
in 1966: de VS weersatelliet ESSA 1;
in 1971: de NAVO militaire communicatiesatelliet NATO 2;
in 1972: een SU fotoverkenner Zenit-2M;
in 1973: de SU communicatiesatelliet Molniya 1-23;
in 1976: een SU militaire navigatiesatelliet Tsiklon;
in 1984: de VS technologiesatelliet IRT;
in 1988: de VS militaire satelliet DMSP 2-04 en een SU militaire waarnemer Kobal’t;
in 1993: de VS militaire satelliet USA 88;
in 1994: een DE wetenschapssatelliet Bremsat, zes VS radartest satellieten ODERAX, een testsatelliet OREX/Ryusei; een VEP/Myojo en de wetenschapssatelliet WSF 1;
in 1981: een SU onderscheppingssatelliet IS-Tsiklon;
in 1984: een SU militaire navigatiesatelliet Parus;
in 1999: het MIR cargoschip Progress-M40.
in de rand:
- Tussen 2 tot 4 februari 1961 vingen Italiaanse radio-amateurs signalen uit de ruimte op, van wat ze ‘zware ademhaling en zwoegende menselijke hartslag’ noemden, later gevolgd door noodseinen.
Ze baseerden zich voor deze uitspraak op het oordeel van hun vader, die een gerespecteerde chirurg was. De signalen werden toegeschreven aan een fout gelopen vlucht van Gennady Mikhailov.
Eind 1959 toonde de Moskouse avond krant Ogonyok Magazine in een artikel een foto van deze cosmonaut, terwijl hij een uitrusting voor grote hoogte testte.
Astronomen Lovell en Kaminsky sloten niet uit dat deze signalen afkomstig waren van de “Ispolin” ruimtesonde die officieel op 4 februari gelanceerd werd.
Ook de zogenoemde “fantoom”cosmonaut Alekseyevich Belokonev wordt in verband met deze beweringen vermeld.
vermoedelijke lancering in 1959 vanaf Baikonur LC1, van een Soviet maansonde.
Geruchten gaan als zou er op 1 februari 1959 de lancering van een maansonde geweest zijn.
Italiaanse radio-amateurs vingen op 3 februari signalen op die misschien van dit tuig afkomstig waren.
geboorte in 1935 te Giblitsky, van Valdimir Viktorovich Aksyonov.
Russische ingenieur/cosmonaut.
Lid van Energia Ingenieurs 4-1973 groep.
Maakte ruimtevlucht als vluchtingenieur in Soyuz 22 en Soyuz T2.
Verbleef 11,84 dagen in de ruimte.
Maakte eerste orbitmaneuvers in september 1976.
Bleef ruimtevaartmedewerker tot 17 oktober 1988.
geboorte in 1961 te Ridley Park – Pennsylvania, van Daniel Michio Tani.
Amerikaanse missiespecialist/astronaut.
Lid van NASA 16-1996 “The Sardines”.
Maakte ruimtevlucht als
missiespecialist in STS 108 en
ISS expeditielid in STS 120(122).
Verbleef 131,76 dagen in de ruimte.
Maakte 6 ruimtewandelingen - samen 39u11’.
Was astronaut tot augustus 2012.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1958: de VS wetenschapssatelliet Explorer 1;
in 1973: een SU fotoverkenner Zenit-2M;
in 1984: een SU militaire navigatiesatelliet Parus;
in 1986: de CN technologiesatelliet STTW 1-1 en een SU militaire waarschuwer Oko;
in 1987: de SU technologiesatelliet Plazma-A-1;
in 1996: de ID telecomsatelliet Palapa C1.
in de rand:
- In december 1959 bracht het Italiaans Nieuws Agentschap Continentale het bericht dat een reeks cosmonauten tijdens suborbitale vluchten om het leven gekomen waren.
Continentale citeerde een hoog geplaatste Tsjechische Communist als bron.
Hierbij zou de cosmonaut Serenti Shiborin geweest zijn, die in februari 1958 zou gestorven zijn in een suborbitale vlucht vanaf Kapustin Yar.
Shiborin behoort tot de groep van zogenoemde “fantoom”cosmonauten, waarover reeds een halve eeuw welles-nietes verhalen de ronde doen.
testlancering in 1961 vanaf Cape Canaveral LC5, van de VS ruimtecapsule Mercury 2/MR-2.
Mercury Redstone 2 is het 3de hoogteschot van de Mercury-Redstone combinatie, en het 1ste met een levend wezen aan boord. De ‘vrijwilliger’ was de 17 kg wegende chimpanzee Ham (zo genoemd ter ere van het “Holloman Aerospace Medical Center) waar dit dier getraind werd.
In hoofdzaak was deze test bedoeld voor het beoordelen van het lichamelijk gedrag van een primaat tijdens een ballistische vlucht en van het ECS-leefsysteem (Environmental Control System).
Daarbij zou het automatisch noodstop systeem geëvalueerd worden.
Als gevolg van de te hoge snelheid – 9400 km/u ipv 7000 km/u - en de daarmee bekomen hoogte - 250 km ipv 185 km – duurt Ham’s vlucht 16 min 39 sec – dat was 2 min 24 sec langer dan voorzien.
Alhoewel het aapje geen merkbare schade aan het avontuur overhield, was deze ‘astronaut’ niet meer bereid om nog verder aan het programma mee te werken.
(afbeeldingen: het aapje in zijn stoel en een vrije voorstelling van de capsule in de ruimte)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: -
Norad ID: -
Lading: Mercury SC5
Lanceertuig: Mercury Redstone MRLV-2
Massa: 1250 kg.
lancering in 1966 vanaf Baikonur LC31, van de Soviet ruimtesonde E-6M-202/Luna 9.
Luna 9 is de eerste succesvolle maanvlucht van een E-6 sonde, met de 1ste geslaagde zachte maanlanding op 3 februari in de Oceaan der Stormen (7°N - 60°W).
Op 4 februari zendt de sonde de eerste TV-beelden door van het landingsgebied, met oa merkwaardige rechtopstaande stenen.
Na 3 dagen en 27 doorgeseinde beelden, zijn de batterijen leeg en eindigt de missie.
(afbeeldingen: een model van de sonde en een foto van het maanoppervlak.
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1966-006A
Norad ID: 1954
Lading: ALS E-6 No.13 SA
Lanceertuig: Molniya 8K78M U103-32
Massa van de lander: 99 kg.
vertrek in 1971 van de VS maanexpeditie Apollo 14 (Norad ID: 4900).
Apollo 14 is de derde missie waarbij twee mensen op het maanoppervlak zullen verblijven en veilig naar de aarde terugkeerden.
Op 5 februari landden twee astronauten (bevelvoerder Alan B. Shepard Jr en LM piloot Edgar D. Mitchell) met de Lunar Module “Antares” in de buurt van Fra Mauro krater, terwijl de commando/dienst module (CSM-110 “Kitty Hawk”), met CM-piloot Stuart A. Roosa, in een maanbaan bleef.
Het Fra Mauro gebied was de geplande landingsplaats voor de mislukte Apollo 13 missie.
Tijdens hun verblijf op de maan zetten de astronauten een packet wetenschappelijke experimenten (ALSEP) op, ze namen foto's en verzamelden 43 kg bodemmonsters met behulp van een “kruiwagen”.
Shepard en Mitchell stapten in totaal gedurende 9u 23min op de maan.
De LM steeg op van de maan op 6 februari en de astronauten kwamen op 9 februari neer in de Stille Oceaan.
(afbeeldingen: bemanning, embleem en Shepard met wagentje op de maan)
De inzittenden zijn:
Alan B.Shepard, Jr, bevelhebber,
Edgar D.Mitchell, LM piloot,
Stuart A.Roosa, CM piloot.
lancering in 1979 vanaf Baikonur LC31, van het Soviet ruimteschip Soyuz 7K-ST-5L.
Dit is een (waarschijnlijk) onbemande lange duur testvlucht van een Soyuz-T ruimtetuig, waarover verdere gegevens ontbreken.
De landing vondt plaats op 1 april 1979.
(afbeelding: tekening van dit ruimtetuig)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1979-008A
Norad ID: 11259
Andere naam: Kosmos 1074
Lanceertuig: Molniya 8K78M U103-32
Massa: 6450 kg.
selektie in 1967 van de bijkomende OKB-1-Mishin burgerspecialisten
Nikolai Rukavishnikov,
Vitali Sevastiyanov.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1961: de VS fotospion SAMOS 2;
in 1972: de ESA astronomiesatelliet HEOS 2;
in 1978: een SU fotoverkenner Zenit-4MKM;
in 1979: de SU test Soyuz 7K-ST-5L;
in 1984: de VS militaire communicatiesatelliet DSCS 3.
in de rand:
- Het was voor Alan Shepard zijn eerste echte ruimtereis, nadat hij reeds op 5 mei 1961 als eerste Amerikaan een ruimtesprong maakte in zijn Mercury Redstone 3 capsule.
- De Apollo 14 bemanning meldde aan NASA dat hun apparatuur straling waarnam afkomstig van een bepaald gebied op de maan.
Ze zetten een soort kanon op de maan dat na hun vertrek vanaf de aarde kon bediend worden. De bedoeling was vier granaten af te vuren die 150 à 1500 m verder moesten neerkomen. De zo veroorzaakte maanbevingen moesten gegevens verschaffen over de bodemgesteldheid tot 450m diepte.
- Op de filmopname van een lancering van een Thor-Able raket in januari 1964, op de lanceerbasis Vandenberg, zou een niet herkenbaar voorwerp opgemerkt zijn.
- Ook in januari, maar zonder specifieke datum
zou cosmonaut Mitkov in 1959 omgekomen zijn in een suborbitale vlucht;
zou cosmonaut Belyayev, die voorbereid werd op een maanmissie, in 1970 verongelukt zijn (officieel stierf hij na een maagzweeroperatie).
lanceertest in 1964 vanaf Cape Canaveral 37B, van de Saturn SA-5, in het kader van het VS Apollo programma.
Eerste lancering van de Saturn I Block II configuratie, zijnde verlengde brandstoftanks in de S-I en met S-IV bovenste trap met neuskegelballast.
De acht H-1 motoren van S-1 ontwikkelden samen 680400 kg stuwkracht en de zes RL-10 motoren van de S-IV trap samen 41000 kg.
Het was tevens de eerste test van het Saturn I geleidingssysteem.
(afbeelding: lancering van de raket)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: -
Norad ID: -
Lading: Jupiter neuskegel
Lanceertuig: Saturn I
Massa: 17100 kg.
vertrek in 1998 van het ruimteschip Soyuz TM27 (Norad ID: 225146), voor een koppeling aan het Soviet ruimtestation MIR.
Cosmonauten Musabayev en Budarin worden lid van de 25ste permanente bezetting en zullen er 108 dagen verblijven. Naast de routine wetenschappelijke experimenten zullen zij oa het Spektre zonnepaneel herstellen en een nieuw orientatiesysteem installeren.
ESA astronaut Eyharts zal onderzoek doen in het kader van het Pegase projekt en landt op 19 februari aan boort van Soyuz TM26.
Cosmonaut Baturin die vertrok in Soyuz TM28, keert na 12 dagen van MIR terug.
De inzittenden bij de lancering zijn:
Talgat A.Musabayev, gezagvoerder,
Nikolai M.Budarin, vluchtingenieur,
Léopold Eyharts, wetenschapper - ESA Pegase;
bij de terugkeer:
Talgat A.Musabayev, gezagvoerder,
Nikolai M.Budarin, vluchtingenieur,
Yuri M.Baturin, wetenschapper.
geboorte in 1942 te Guantanamo, van Arnaldo Tamayo-Méndez.
Cubaanse piloot/cosmonaut.
Lid van Interkosmos 1978 groep.
Maakte ruimtevlucht als wetenschapper in Soyuz 38.
Verbleef 7,86 dagen in de ruimte.
Eerste Cubaan in de ruimte - 18 september 1980.
Was cosmonaut tot 1980.
geboorte in 1948 te Yoichi-Machi – Hokkaido, van Mamoru Mohri.
Japanse missiespecialist/astronaut.
Lid van NASDA 1985 en NASA 16-1996 groep.
Maakte ruimtevlucht als
ladingspecialist in STS 47 en
missiespecialist in STS 99.
Verbleef 19,17 dagen in de ruimte.
Was astronaut tot december 2000 en bleef aktief in de ruimtevaart.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1976: een SU fotoverkenner Zenit-2M;
in 1982: een SU zwerm doelsatellieten Romb;
in 1984: de CN militaire satelliet China 14-DFH;
in 1987: een SU navigatiesatelliet Tsikada;
in 1991: de SU communicatietest satelliet Informator 1;
in 1992: drie SU Glonass navigatiesatellieten Uragan;
in 1995: de VS militaire wetenschapssatelliet USA 108-UFO;
in 1998: de VS militaire satelliet USA 137-Capricorn.
mislukte lancering in 1986 van de ruimtependel ChallengerSTS 25/51L, die na amper 73 seconden explodeert.
Enkele seconden na de lancering lekken hete gassen uit de rechter stuwraket op vaste brandstof doorheen een dichtingsring. Deze gassen en brokstukken beschadigen de externe brandstoftank en de daarop volgende explosie vernietigt de ruimtependel. De cockpit met de bemanning valt van op 16 km hoogte in de Atlantische Oceaan en spat uiteen op het wateroppervlak.
De meegedragen communicatie satelliet TDRS-C2, alsmede twee kleine militaire satellieten gaan verloren.
De lerares Christa McAuliffe zou tijdens de missie aan haar leerlingen les geven vanuit de ruimte.
Hierbij kwamen de volgende zeven astronauten, postuum gehuldigd met de Congressional Space Medal of Honor, om het leven:
Francis Richard "Dick" Scobee
Amerikaanse piloot/astronaut
Geboren op 19 mei 1939 te Cle Elum - Washington
Rang: Luitenant Kolonel, USAF
Selectie: NASA Astronaut Groep 8-1978
Missies: STS 41C en STS 51L;
Gregory Bruce Jarvis
Amerikaanse ladingspecialist/astronaut, ingenieur van Hughes Aircraft
Geboren op 24 augustus 1944 te Detroit - Michigan
Rang: Kapitein, USAF
Selectie: Hughes Ladingspecialist
Missie: STS 51L;
Michael John Smith
Amerikaanse testpiloot/astronaut
Geboren op 30 april 1945 te Beaufort - Noord Carolina
Rang: Kapitein, USN
Selectie: NASA Astronaut Groep 9-1980
Missie: STS 51L;
Ellison Shoji Onizuka
Amerikaanse ingenieur/astronaut
Geboren op 24 juni 1946 te Kealakekua - Hawaii
Rang: Luitenant Kolonel, USAF
Selectie: NASA Astronaut Groep 8-1978
Missies: STS 51C en STS 51L;
Christa Sharon Corrigan McAuliffe
Amerikaanse NASA vluchtdeelneemster
Geboren op 2 september 1948 te Boston - Massachusetts
Beroep: onderwijzeres
Selectie: Teacher in Space Project-1985
Missie: STS 51L;
Judith Arlene Resnik
Amerikaanse ingenieur/astronaut
Geboren op 5 april 1949 te Akron - Ohio
Selectie: NASA Astronaut Groep 8-1978
Missies: STS 41D en STS 51L;
Ronald Erwin McNair
Amerikaanse natuurkundige/astronaut
Geboren op 21 oktober 1950 te Lake City - Zuid Carolina
Selectie: NASA Astronaut Groep 8-1978
Missies: STS 41B en STS 51L.
geboorte in 1939 te Goosecreek – Texas, van John McCreary Fabian.
Amerikaanse missiespecialist/astronaut.
Lid van Nasa 8-1978 groep.
Maakte ruimtevlucht als missiespecialist in STS 7 en STS 18/51G.
Verbleef 13,17 dagen in de ruimte.
Was astronaut tot 1985 en bleef aktief in de ruimtevaartindustrie.
geboorte in 1950 te Clinton – Iowa, van David Carl ‘Dave’ Hilmers.
Amerikaanse missiespecialist/astronaut.
Lid van Nasa 9-1980 groep.
Maakte ruimtevlucht als missiespecialist in STS 21/51J, STS 26, STS 36 en STS 42.
Verbleef 20,60 dagen in de ruimte.
Was astronaut tot 1992.
geboorte in 1951 te Klishkovtsy, van Leonid Konstantinovich Kadenyuk.
Oekraiense piloot/cosmonaut.
Lid van TsPK 6-1976, GKNII 1s-1979, Chkalov 2-1988(?), Uk-1996 en Sh-1997 selektie.
Maakte ruimtevlucht als ladingspecialist in STS 87.
Verbleef 15,69 dagen in de ruimte.
Langste wachttijd op een ruimtevlucht als cosmonaut (21 jaar).
Was cosmonaut tot 1 januari 1998.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1966: de VS militaire satelliet Transit 11;
in 1975: een SU doelsatelliet DS-P1-Yu;
in 1976: acht SU militaire communicatiesatellieten Strela-1M;
in 1977: de NAVO/VS militaire satelliet NATO 3B;
in 1986: een SU fotoverkenner Oblik;
in 1989: een SU militaire waarnemer KOBAL’T;
in 1994: het MIR cargoschip Progress M21.
in de rand:
- Het zat van bij de aanvang al niet mee met ChallengerSTS 25/51L. De lancering, oorspronkelijk voorzien voor 22 januari, was al meerdere malen om verschillende redenen uitgesteld.
De ingenieurs van Morton Thiokol, waar de hulpraketten vervaardigd waren, hadden ook nog gewaarschuwd dat de temperatuur op het lanceercomplex te laag was voor een veilig gebruik van deze lanceerhulp.
Na deze ramp werden de ambities teruggeschroefd en de pendels grondig nagezien en aangepast. Elk lid van de bemanning werd vanaf dan voorzien van een ruimtepak en parachute.
- Van de ongeveer 11000 burgerkandidaten werden er uiteindelijk twee weerhouden, namelijk de leraressen Christa McAuliffe en Barbara Morgan. Deze laatste besliste om professioneel astronaut te worden en nam deel aan de STS 118 missie naar het international ruimtestation ISS.
tragisch overlijden in 1967, in de Apollo-1 capsulebrand tijdens een voorbereidingstest, te Cape Canaveral.
Eerst was er een probleem met de communicatie en even later meldde één der astronauten dat er vuur was in de capsule. De techniekers trachtten het luik te openen maar de onderdruk in de cabine bemoeilijkte dit en de astronauten stierven waarschijnlijk binnen 20 seconden als gevolg van de hitte en de giftige dampen.
Meerdere faktoren lagen aan de oorzaak van de brand, maar het was de atmosfeer die uit zuivere zuurstof bestond die de doorslag gaf. Ook in de Mercury en Gemini capsules was dezelfde atmosfeer met meer geluk gebruikt.
De slachtoffers, gehuldigd met de Congressional Space Medal of Honor, waren:
Virgil ‘Gus’ Ivan Grissom
Amerikaanse testpiloot/astronaut
Geboren op 3 april 1926 te Mitchell - Indiana
Rang: Lieutenant Colonel, USAF
Selectie: NASA Astronaut Groep 1-1959
Missies: Mercury-Redstone 4, Gemini 3 en Apollo 1
Verbleef 5h 7m (0,21d) in de ruimte;
Edward Higgins White II
Amerikaanse testpiloot/astronaut
Geboren op 14 november 1930 te San Antonio - Texas
Studies: VS Militaire Academie, Universiteit Michigan
Rang: Lieutenant Colonel, USAF
Selectie: NASA Astronaut Groep 2-1962
Missies: Gemini 4 en Apollo 1
Verbleef 4d 1h 56m (4,08d) in de ruimte
Aantal EVAs: 1 - totale EVA duur: 36 minuten;
Roger Bruce Chaffee
Amerikaanse wetenschapper-testpiloot/kandidaat astronaut
Geboren op 15 februari 1935 te Grand Rapids - Michigan
Studies: Universiteit Purdue
Rang: Lieutenant Comander, USN
Selectie: Nasa Astronaut Groep 3-1963
Missies: Apollo 1.
geboorte in 1980 te Yantai – Shandong, van Yaping Wang.
Chinese piloot/taikonaute.
Lid van Cina 2-2010 groep.
Maakte ruimtevlucht in Shenzhou 10.
Verbleef 14,60 dagen in de ruimte.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1981: een SU ELINT satelliet Tselina-D;
in 1983: een SU fotoverkenner Zenit-6;
in 1989: de communicatiesatelliet Intelsat VA-F15;
in 1999: de TW wetenschapssatelliet Chunghua 1/ROCSAT-1.
in de rand:
- Een testopstelling kreeg normaal geen nummer, maar deze werd Apollo 1 genoemd om de bemanning een eervolle plaats in de geschiedenis te geven.
- Scott Grissom, de zoon van Virgil Grissom, beweert in 1999 na onderzoek van de uitgebrande Apollo-capsule, dat de ramp mogelijk te wijten was aan sabotage. Men zou een metalen plaatje achter een schakelaar gevonden hebben, die een vonk kon veroorzaken bij de bediening van die schakelaar.
lancering in 1962 vanaf Cape Canaveral LC12, van de VS ruimtesonde Ranger 3.
De sonde behoort tot de 2de fase van het Ranger programma en moet foto’s nemen van de maan en wetenschappelijke informatie naar de aarde seinen.
Een capsule (Ranger capsule 12 – A00102) moet op de gepaste hoogte loskomen en d.m.v. retroraketten de maanlanding overleven. De capsule zou dan nog een tijdje gegevens doorsturen vanaf de maanbodem.
Een storing in de nabijheid van de maan belet het zenden van bruikbare TV beelden.
Ranger 3 vloog op 28 januari op 37000 km boven het maanoppervlak voorbij en kwam in een heliocentrische baan van 147/174 miljoen km – 0,40 graden.
(afbeelding: een model van de sonde)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1962-001A (alpha 1)
Norad ID: 221
Andere namen: Nasa P-34, RA-3
Lading: ranger Block 2
Lanceertuig: Atlas LV-3A Agena B121D
Massa: 327 kg.
geboorte in 1952 te Bronx - New York, van Mario Runco Jr.
Amerikaanse missiespecialist/astronaut.
Lid van Nasa 12-1987 groep.
Maakte ruimtevlucht als missiespecialist in STS 44, STS 54 en STS 77.
Verbleef 22,96 dagen in de ruimte.
Maakte 1 ruimtewandeling van 4u28’.
Was astronaut tot juni 2002 en bleef aktief als ruimtevaartmedewerker.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1967: de VS weersatelliet ESSA 4;
in 1971: een SU doelsatelliet DS-P1-Yu en de communicatiesatelliet Intelsat IV-F2;
in 1973: een SU navigatiesatelliet Tsiklon GVM;
in 1978: de CN militaire testsatelliet China 8/FSW O-3 en de ESA/NASA/UK astronomiesatelliet IUE 1/Explorer 57;
in 1983: de NASA/NL/UK astronomiesatelliet IRAS;
in 1984: een SU doelsatelliet Vektor en een fotoverkenner Zenit-6;
in 1988: een SU fotoverkenner Oblik;
in 1989: de SU communicatiesatellieten Gorizont 17 en een Strela-2;
lancering in 1994 vanaf Vandenberg AFB SLC4W, vande VS ruimtesonde Clementine 1.
Deze missie is een gezamenlijk project van de Ballistic Missile Defense Organization en NASA. Ze bestaat uit twee fasen:
- fotografie van de maan gedurende 2 maanden en na terugkeer langs de aarde
- bezoek aan de planetoïde 1620/Geographos.
Het is de eerste van een nieuwe klasse van sondes voor ruimtemissies van lange duur, met gebruikmaking van lichte en minder dure technologie.
Het doel is sensoren en onderdelen van ruimtevaartuigen te testen onder langdurige blootstelling aan de ruimte, alsmede wetenschappelijke observaties van de Maan en Geographos te maken.
De sonde maakte meer dan 1 miljoen beelden van de maan en ontdekte vermoedelijk waterijs in het Aitkinbassin op de zuidpool.
De Geographos waarnemingen lukten niet als gevolg van een storing op 7 mei 1994 in één van de stuurraketjes van het ruimtevaartuig en de missie eindigde in juni 1994.
(afbeeldingen: vrije voorstelling van de sonde boven de maan en maanfoto)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1994-004A
Norad ID: 22973
Andere namen: Deep Space Program Science Experiment (DSPSE)
Lanceertuig: Titan II SLV 23G-11
Massa: 227 kg.
selectie in 1989 van de
IMBP-5 medici
Vladimir Karashtin,
Vasili Lukiyanyuk,
Boris Morukov;
GNKII-3 staatswetenschappers
Anatoli Polonsky,
Valeri Tokarev,
Aleksandr Yablontsev;
NPOE-9 Energia-ingenieurs
Nikolai Budarin,
Yelena Kondakova,
Aleksandr Poleshchuk,
Yury Usachyov;
TsPK-10 militairen:
Sergei Kirchevsky,
Yury Onufriyenko,
Gennady Padalka;
OKPKI-5 testcosmonaut
Yuri V.Pikhodko.
Hiervan zullen alleen Morukov, Tokarev, Budarin, Kondakova, Poleshchuk, Usachyov, Onufriyenko en Padalka een ruimtevlucht maken.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1964: de VS ballon-satelliet voor communicatie Echo 2;
in 1966: een SU doelsatelliet DS-P1-I;
in 1967: een SU ruimtebom OGCh;
in 1972: een SU doelsatelliet DS-P1-Yu;
in 1979: de SU weersatelliet Meteor 1-29;
in 1980: een SU navigatiesatelliet Parus;
in 1990: een SU militaire waarnemer Kobal’t;
in 1992: het MIR cargoschip Progress M11;
in 1994: een SU weersatelliet Meteor 3 en de DE testsatelliet TUBSat;
in 1996: de SU communicatiesatelliet Gorizont 31.
in de rand:
- De sonde Clementine 1 werd genoemd naar de oude ballade “My Darling Clementine” en zou deel uitgemaakt hebben van het Strategic Defense Initiative of “Star Wars”.
vertrek in 1985 van de ruimtependel Discovery STS 15/51C (Norad ID: 15496), voor een 3-daags verblijf in een baan om de aarde.
Deze missie is de eerste opdracht van het Ministerie van Landsverdediging van de VS.
De bemanning zette de geheime USA 8 in de ruimte; vermoedelijk een Magnum/Orion ELINT satelliet.
De inzittenden zijn
Thomas K.Mattingly II, bevelhebber,
Loren J.Shriver, piloot,
Ellison S.Onizuka, missiespecialist,
James F.Buchli, missiespecialist,
Gary E.Payton, ladingspecialist.
lancering in 1990 vanaf KASC M1 Uchinoura Space Center, van de Japanse ruimtesonde Hiten.
De sonde (oorspronkelijk Muses-A genaamd) die in een sterk elliptische baan om de aarde wordt gebracht, is een ISAS (Japanse Ruimtevaart Agentschap) project.
Ze is in de eerste plaats ontworpen voor het testen en verifiëren van technologieën voor toekomstige maan en planetaire missies.
De sonde passeerde 10 keer de maan tijdens de missie, welke op 10 april 1993 eindigde, toen Hiten opzettelijk op de Maan crashte. Het ruimtevaartuig droeg een kleine satelliet genaamd Hagoromo die werd uitgezet in de nabijheid van de Maan.
Hiten werd genoemd naar een vliegende, muziek makende Boedhistische engel; Hagoromo naar de sluier gedragen door Hiten.
Deze missie was de allereerste maan flyby, maan orbiter en maan inslag van Japan.
(afbeelding: een model van deze sonde)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1990-007A
Norad ID: 20448
Lanceertuig: Mu-3S-II
Massa: 143 kg.
vertrek in 1993 van het ruimteschip Soyuz TM16 (Norad ID: 22319) voor een koppeling aan het Soviet ruimtestation MIR.
Het is de eerste vlucht met het APAS-89 koppelsysteem, als test ter voorbereiding van de geplande aanmering van VS pendels aan MIR.
Cosmonauten Manakov en Polishchuk worden lid van de 13de permanente bezetting en zullen er 179 dagen verblijven. ESA-astronaut Haigneré keert na 21 dagen van MIR terug.
De inzittenden bij de lancering zijn
Gennadi M.Manakov, gezagvoerder,
Alexander F.Polishchuk, vluchtingenieur;
bij de landing
Gennadi M.Manakov, gezagvoerder,
Alexander F.Polishchuk, vluchtingenieur,
Jean-Pierre Haigneré, wetenschapper – ESA.
geboorte in 1952 te Quonset Point - Rhode Island, van William Francis ‘Bill’ Readdy.
Amerikaanse piloot/astronaut.
Lid van Nasa 12-1987 groep.
Maakte ruimtevlucht als
missiespecialist in STS 42,
piloot in STS 51, en
bevelhebber in STS 79.
Verbleef 28,03 dagen in de ruimte.
Was astronaut tot oktober 2005.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1962: de VS militair wetenschapssatellieten GRAB 4, Injun 2, LOFTI 2, SECOR en Surcal;
in 1968: een VS fotospion KH 4;
in 1973: een SU doelsatelliet DS-PU-Yu;
in 1974: een SU navigatiesatelliet Tsiklon;
in 1978: de SU communicatiesatelliet Molniya 3-09 en een fotoverkenner Zenit-4MKM;
in 1980: een SU militaire waarnemer Feniks;
in 1981: het Saljut-6 cargoschip Progress 12;
in 1985: een SU ELINT satelliet Tselina-D;
in 1990: de VS militaire satelliet USA 50;
in 1992: een SU militaire waarschuwer OKO;
in 1995: de CH/FI/DE/VS/CA astronomie micro-satelliet Astrid 1, de VS testsatelliet Faisat 1 en een SU navigatiesatelliet Tsikada.
vertrek in 1998 van de ruimtependel EndeavourSTS 89 (Norad ID: 25143), voor een 9-daagse verblijf in de ruimte met koppeling aan het Soviet ruimtestation MIR.
Thomas wordt lid van de 25de permanente bezetting en zal er 140 dagen verblijven, terwijl Wolf na 128 dagen in de ruimte, waarvan 119 dagen in MIR, op 31 januari terugkeert.
Een probleem met het Russische SOKOL ruimtepak van Wolf kon door hem zelf verholpen worden. Een onberispelijk ruimtepak was een absolute voorwaarde om een verblijf in MIR toe te laten, omdat dit nodig is bij een noodevacuatie via een aangekoppeld Soyuz ruimteschip.
geboorte in 1930 te Okemah – Oklahoma, van William Reid ‘Bill’ Pogue.
Amerikaanse piloot/astronaut.
Lid van Nasa 5-1966 groep.
Maakte ruimtevlucht als piloot in Skylab 3.
Verbleef 84,05 dagen in de ruimte.
Maakte 2 ruimtewandelingen - samen 13u34’.
Verlaat USAF op 1 september 1975.
geboorte in 1949 te Mineapolis – Minnesota, van Robert ‘Bob’ Donald Cabana.
Amerikaanse piloot/astronaut.
Lid van Nasa 11-1985 groep.
Maakte ruimtevlucht als
piloot in STS 41 en STS 53, en
bevelhebber in STS 65 en STS 88.
Verbleef 37,95 dagen in de ruimte.
Was astronaut tot april 2004 en bleef aktief als ruimtevaartmedewerker.
geboorte in 1973 te Taipei – Taiwan, van Kjell Norwood Lindgren.
Amerikaanse wetenschapper/astronaut.
Lid van NASA 20-2009 “The Chumps”.
Maakte ruimtevlucht als vluchtingenieur in Soyuz TMA17M.
Verbleef al 141,67 dagen in de ruimte als lid van ISS Expeditie 44/45.
Maakte al 2 ruimtewandelingen - samen 15u04’.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1965: een VS fotospion KH 7;
in 1969: een SU fotoverkenner Zenit 4M;
in 1970: de VS weersatelliet ITOS 1 en de satelliet voor radioamateurs OSCAR 5;
in 1972: de communicatiesatelliet Intelsat IV-F4;
in 1975: een SU fotoverkenner Zenit 4MK;
in 1980: een SU satelliet voor oceaanstudie Okean-E;
in 1984: de NASDA communicatiesatelliet Yuri 2A/BS-2A;
in 1985: een SU militaire satelliet US-PM;
in 1986: een SU navigatiesatelliet Tsikada;
in 1990: de SU communicatiesatelliet Molniya 3-37.
in de rand:
- STS 89 zou oorspronkelijk Wendy Lawrence, na een verblijf van vier maanden in MIR, terugbrengen. Zij bezocht het ruimtestation wel in STS 86 en STS 91, maar keerde steeds na een kort verblijf met dezelfde pendel terug naar de aarde. Andrew Thomas wordt de laatste VS astronaut die langdurig in MIR zal verblijven.
- William Pogue wordt ook als CM-piloot vermeld bij de in vraag gestelde Apollo 19 maanmissie.
lancering in 1968 vanaf Cape Canaveral LC-37B, van de VS ruimtecapsule Apollo 5.
De onbemande Saturn/Apollo 5 is de eerste testvlucht van de Lunar Module (LM-1) en maanlandingstrap ter voorbereiding van de latere bemande missies, met het testen van de herstart- en aandrijfsystemen als hoofddoel.
De LM ging in een 167 x 222 km baan met een periode van 88,4 min en een inclinatie van 31,63 graden. Een geplande afdaling werd voortijdig gestopt door problemen met de daartoe voorziene aandrijving. Een alternatief testplan trad in werking en na 7 omwentelingen, in totaal 11 uur en 10 minuten, verbrandde de LM in de aardatmosfeer.
Het welslagen van de tests gaven vertrouwen voor de toekomst.
Enkele gegevens:
NSSDC ID: 1968-007B
Norad ID: 3107
Andere namen: Apollo-Saturn 204
Lanceertuig: Saturn IB
Massa: 14360 kg.
vertrek in 1992 van de ruimtependel Discovery STS 42 (Norad ID: 21846), voor een 8-daags verblijf in een baan om de aarde.
Aan boord is het IML-1 (International Microgravity Laboratory), waarin de bemanning in twee ploegen de klok rond werkt. Onderzoek werd gedaan naar de invloed van gewichtloosheid op oa het menselijk zenuwstelsel en allerlei bio-specimen zoals zaden, eitjes en bacteries.
Wegens voldoende voorraad werd de duur van de missie, oorspronkelijk 7 dagen, met één dag verlengd.
De inzittenden zijn
Ronald J.Grabe, bevelhebber,
Stephen S.Oswald, piloot,
Norman E.Thagard, missiespecialist,
David C.Hilmers, missiespecialist,
William F.Readdy, missiespecialist,
Roberta L.Bondar, lading specialist - CSA,
Ulf D.Merbold, ladingspecialist - ESA.
geboorte in 1955 te Baltimore – Maryland, van Thomas David ‘Tom’ Jones.
Amerikaanse missiespecialist/astronaut.
Lid van NASA 13-1990 groep.
Maakte ruimtevlucht als
missiespecialist in STS 59, STS 80 en STS 98; en
ladingsgezagvoerder in STS 68.
Verbleef 53,03 dagen in de ruimte.
Maakte 3 ruimtewandelingen - samen 19u49’.
Was astronaut tot september 2001.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1965: de VS weersatelliet TIROS 9;
in 1966: een SU fotoverkenner Zenit-2;
in 1969: de VS militaire satelliet OPS 7585 en de wetenschapssatelliet OSO 5;
in 1975: de NASA aardobservatie satelliet LandSat 2/ERTS 2;
in 1976: de SU communicatiesatelliet Molniya 1-32 en een ELINT satelliet Tselina-O;
in 1987: de SU communicatiesatelliet Molniya 3-31 en een zwerm Romb doelsatellieten;
in 1990: de satellieten voor radio-amateurs OSCAR 14 t/m 19 en de CNES(FR) aardobservatiesatelliet SPOT 2.
testlancering in 1960 vanaf Wallops Eiland LA1, van de VS ruimtecapsule Mercury LJ-1B.
Little Joe 1B (LJ-1B) is de vierde succesvolle lancering in een reeks van hoogteschoten voor het testen van het Mercury concept.
Het specifieke doel bestaat in de verdere studie van oa: het ontsnappingssysteem bij de lancering, de optredende belastingen, het parachutesysteem en de bergingsoperatie.
Bij deze vlucht valt de eer van “bemanning” te beurt aan het vrouwelijk resusaapje Miss Sam. Deze gedraagt zich voorbeeldig en voert de geleerde opdrachten uit tijdens de 8 min 35 sec durende vlucht (waarvan 28 sec gewichtloos), tot 14,5 km hoog.
De capsule met de gezonde inzittende wordt zowat 30 min na de lancering door een marinehelicopter terug naar Wallops Eiland gebracht. Dit succes droeg bij tot het bewijs van betrouwbaarheid van het ontsnappings- en terugval concept.
(afbeeldingen: de “bemanning” wordt in de capsule geplaatst)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: -
Norad ID: -
Lading: Mercury model
Lanceertuig: Little Joe 1/2P
Massa: 1250 kg.
geboorte in 1950 te Danville – Illinois, van Joseph Richard ‘Joe’ Tanner.
Amerikaanse missiespecialist/astronaut.
Lid van NASA 14-1992 groep.
Maakte ruimtevlucht als missiespecialist in STS 66, STS 82, STS 97 en STS 115.
Verbleef 43,55 dagen in de ruimte.
Maakte 7 ruimtewandelingen - samen 45u29’.
Was astronaut tot september 2008.
selektie in 1991 van de VVS cosmonaut
Toktar O.Aubakirov.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1964: de NASA communicatiesatelliet Relay 2;
in 1970: een SU fotoverkenner Zenit-2M;
in 1971: de VS fotospion SAMOS 81 en een SU fotoverkenner Zenit-2M;
in 1975: een SU doelsatelliet DS-P1-Yu;
in 1981: een SU doelsatelliet Lira;
in 1982: de VS fotospion KH8-52 GAMBIT;
in 1987: een SU militaire communicatiesatelliet Strela-2;
in 1991: de satelliet voor radio-amateurs Amsat-Oscar 21;
in 1992: een SU militaire waarnemer Kobal’t.
in de rand:
- Naast resusaapjes werden begin 1960 zes chimpanzees opgenomen in een trainingsprogramma
voor latere Mercury-Redstone en Mercury-Atlas vluchten.
Een vroeger idee om ook varkens te gebruiken als “proefkonijn”, werd in mei 1959 verworpen
omdat bleek dat deze dieren niet geschikt zijn om gedurende een zekere tijd op de rug te liggen.
lancering in 1969 vanaf Baikonur LC81/23, van de Soviet ruimtecapsule Soyuz 7K-L1 N°13L/Zond 1969A.
Deze vlucht moest nog een test worden van de sonde, ontworpen om twee cosmonauten tot omheen de maan te brengen zonder landing erop.
Bij de lancering loopt het echter na 510 seconden fout bij de tweede trap van de draagraket.
Het SAS-systeem voor de redding van de capsule functioneert perfekt en er volgt een veilige landing op 3000m hoogte in de bergen ten zuid-westen van Irkutsk in Mongolië.
De capsule in deze L1 N°13 lancering was al gebruikt in de eerdere 7L lancering, waarbij het SAS-systeem ook gewerkt had, en kon voor de tweede maal ingezet worden.
(afbeelding: bouw van dit type sonde)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: -
Norad ID: -
Lanceertuig: Proton-K/D 237-01
Massa: 5390 kg.
geboorte in 1930 te Montclair – New York, van Edwin Eugene ‘Buzz’ Aldrin Jr.
Amerikaanse piloot/astronaut.
Lid van Nasa 3-1963 groep.
Maakte ruimtevlucht als
co-piloot in Gemini 12 en
LM piloot in Apollo 11.
Verbleef 12,08 dagen in de ruimte.
Maakte 2 stand-up, 1 ruimte- en 1 maanwandeling – samen 8u1’40”.
Eerste handgestuurd ruimte rendez-vous op 11 november 1966.
Tweede mens op de maan - apollo 11.
Was astronaut tot 1971.
geboorte in 1948 te Crown Point – Indiana, van Jerry Lynn Ross.
Amerikaanse missiespecialist/astronaut.
Lid van Nasa 9-1980 groep.
Maakte ruimtevlucht als missiespecialist in STS 23/61B, STS 27, STS 37, STS 55, STS 74, STS 88 en STS 110.
Verbleef 58,04 dagen in de ruimte.
Maakte 9 ruimtewandelingen - samen 57u55’.
Was astronaut tot januari 2012 en bleef aktief als ruimtevaartmedewerker.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1970: een SU wetenschapssatelliet DS-U2-MG;
in 1971: de SU weersatelliet Meteor 1-07;
in 1972: de VS fotospion SAMOS 86;
in 1973: een SU ELINT satelliet Tselina-O;
in 1976: een SU militaire navigatiesatelliet Parus;
in 1977: een SU navigatiesatelliet Tsiklon en een fotoverkenner Zenit-2M;
in 1978: het Saljut-6 cargoschip Progress 1;
in 1981: een SU militaire waarnemer Feniks;
in 1982: een SU fotoverkenner Zenit-6;
in 1983: een SU ELINT satelliet Tselina-D;
in 1988: het MIR cargoschip Progress 34;
in 1994: de SU telecomsatelliet GALS 1.
in de rand:
- Na de mislukking met de Soyuz 7K-L1 N°13L, hadden de ontwerpers Smirnov en Ustinov er genoeg van en wilden het L1-maanprogramma sluiten. In de ogen van Kamanin zou dit echter het imago schaden en de VS nog meer voorsprong geven.
De Amerikanen waren er toch niet gerust in en maakten in december 1968 een circumlunaire bemande vlucht met Apollo 8, nog vóór de eigenlijke uitrusting voor een maanlanding op punt stond.
- Edwin Aldrin liet na zijn loopbaan als astronaut nog meermaals van zich horen in de media. Hij was steeds bereid tot interviews en voordrachten, vooral om zich in te zetten voor de ruimtevaart.
Zo zou het initiatief van Radio Shack en Luna Corps om dmv een robotmissie ijs te zoeken op de maan, gepromoot worden door Aldrin.
Wat hij niet verdroeg was het in vraag stellen van de bemande maanlandingen. Op 11 september 2002 maakte hij nog ruzie met een man die hierover een dokumentaire maakte.
lancering in 1965 vanaf Cape Canaveral LC19, van de VS ruimtecapsule Gemini GT-2, voor een korte sub-orbitale testvlucht.
Dit is de tweede onbemande vlucht in het Gemini-programma, hoofdzakelijk bedoeld voor het beproeven van het hitteschild en de stevigheid van het geheel bij lancering en terugval vanaf 171 km hoogte. Ook de communicatie, koeling en brandstofcellen werden onderzocht.
De vlucht duurde 18min 16sec, waarna de capsule neerkwam in de Atlantische Oceaan, 3400 km van het vertrekpunt.
Alle testen gaven voldoening, met uitzondering van de brandstofcellen die al vanaf de start defekt waren.
(afbeelding: lancering en foto vanaf de capsule)
Enkele gegevens:
NSSDC ID: -
Norad ID: -
Andere naam: Gemini Titan 2
Lanceertuig: Titan 2/GLV GT-2
Massa: 3122 kg.
lanceringen van allerlei aard, onder andere
in 1964: twee VS militaire weersatellieten P35;
in 1965: de VS militaire wetenschapssatelliet DAPP 10;
in 1966: een VS fotospion KH-7 en een Agena Pickaback test;
in 1967: een SU fotoverkenner Zenit-2;
in 1968: een SU ELINT satelliet Tselina-O;
in 1983: acht SU militaire communicatiesatellieten Strela-1M;
in 1993: een SU militaire waarnemer Kobal’t.
in de rand:
- De brandstofcellen zullen nog problemen bezorgen aan toekomstige Gemini bemanningen. Zo werden Cooper en Conrad bijna tot een vroege terugkeer verplicht, toen deze cellen te weinig elektriciteit produceerden in Gemini GT-5.
