Het planten van een meiboom is een erg oud gebruik dat nog altijd voorkomt in grote delen van Europa. Het is een vruchtbaarheidsrite om bij het begin van de zomer de natuur te huldigen. Men gelooft dat het planten van de boom leidt tot vruchtbaarheid voor vee, akkers en mensen.
Het planten van de meiboom is in sommige gemeenten nog een erg levend ritueel dat gepaard gaat met feestelijkheden en uitingen van liefde voor de gemeente waarin men woont.
Een meiboom is een versierde paal of boom. Het oprichten van de boom gaat gepaard met verschillende rituelen, deze verschillen per gebied.
De boom wordt vaak geplant op 1 mei, of op de vooravond daarvan (30 april). In andere gebieden gebeurt dit tijdens het Midzomerfeest of Pinksteren.
De meiboom wordt in veel gevallen op het dorpsplein tussen de kerk en de herberg, geplant. Er worden verschillende soorten bomen gebruikt, zoals de conifeer, es, den, spar en berk. De boom werd in optocht vervoerd met één of meer versierde wagens, de zogenaamde meiwagens. In sommige gevallen werd de optocht vergezeld door een muziekkorps en werd gebruikgemaakt van zelfgemaakte waldhoorns (vergelijkbaar met de midwinterhoorn), meifluitjes, hoppen of pijpen. Deze fluitjes werden gebruikt om de heksen, de boze geesten die het meifeest konden bederven, te verjagen.
De meiboom wordt versierd met een vlag of vlaggetjes, strikken, linten, kronen, bladeren, bloemen en planten (zoals de jeneverbes, fluitekruid, boterbloemen), gekleurde wol, papier (crêpepapier) en slingers. Boven op de meiboom wordt wel een meidoorntak geplaatst.
In andere gevallen worden de takken van de boom verwijderd en blijft een kale stam met kroon over. Ook wordt wel een (gestolen) haan in een kooi omhoog gebracht.
Weer andere gebieden hebben kransen of een zon (of zonnewiel) op of aan de paal, wimpel(s) en windwijzers.
De wijze van versieren verschilt per gebied. Spiritueel betekent de meiboom dat alle lintjes (wij, zielen) verbonden zitten met het 'centrale' en of we nou levend of dood zijn, we toch met elkaar, andere zielen kunnen verbinden.
De meiboom wordt (na de meimaand) afgebroken. In bepaalde gebieden zoals Zuid-Duitsland blijft de meiboom het gehele jaar staan.
Na de reformatie werd in veel gebieden opgetreden tegen het gebruik, waardoor het in bepaalde gebieden verdwenen is. Toch bleven meifeesten rond meibomen (met meidansen, meikoninginnen en meigraven) ook na de kerstening van Europa voortbestaan.
|