'k Weet niet wat ik het ergste zou vinden,
maandenlang donkerte of maandenlang daglicht.

In 1986, in de pre-LM periode was ik gemonsterd op een schip dat ijzererts ging laden in Narvik, Noorwegen.
De exacte datum kan ik niet achterhalen, maar het was er koud. En donker.
Na ongeveer drie dagen was het schip geladen en konden we daar weg.
Dat was hoog tijd, want ik werd ongeveer kierewiet van die somberte.
Rond 10h kwam er wat schemerlicht aan de horizon en om 15h was het al weer donker.
Hoe de Noren dat uithielden/uithouden weet ik niet. Met sloten drank, heb ik me laten vertellen.

In 2003, waren LM en ik gemonsterd op een schip dat ammonia ging lossen in havens van de Baltische Zee.
En ook een keer in de Botnische Golf, tussen Zweden en Finland.
Wij gingen lossen aan Finse zijde. Kokkola, heet de haven.
Heet de terminal, want het leek een terminal met een woonwijk er aan vast. 
Verder het land in lag het stadje. 

Het moet late lente of vroege zomer geweest zijn, want het was er ijsvrij. En het was er licht. 

Een lege lucht vol licht. Geen wolk te zien in de rondte.
Geen vogel te zien. Nog te vroeg op het jaar waarschijnlijk.
Heel sterk daglicht zonder rechtstreeks zonlicht.
Een zeer vreemde gewaarwording. Een lege lucht, zo helder blauw dat het pijn aan de ogen deed. 

Gelukkig was de cabine er op voorzien om te verduisteren zodat we konden slapen. 
's Nachts rond 03h werd ik wakker en ik was zo dom om efkes mijn hoofd onder het gordijntje te steken
en naar buiten te kijken.
Wat een licht! Mooi! Feeëriek! En domweg bleef ik maar kijken.  

Toen ik weer ging liggen had ik een shot van dat speciaal licht gehad dat ik niet meer kon slapen.
Compleet van slag. Zelfs met mijn ogen toe in een totaal verduisterde cabine
scheen het daglicht nog tot achter tegen mijn schedelpan. 

Enkele jaren later zag ik een fragment uit de film Insomnia.
Die film speelt wel in Alaska, maar de situatie met het daglicht herkende ik. 

'k Weet écht niet wat ik het moeilijkste zou vinden, maandenlang licht of maanden lang donker. 

m – HiH-02/2016, herwerkt – film https://nl.wikipedia.org/wiki/Insomnia_(2002)